SlideShare a Scribd company logo
1 of 6
Download to read offline
PEMETAAN POTENSI SEKOLAH INKLUSIF
BERBASIS WELCOMING SCHOOLS UNTUK ANAK
BERKEBUTUHAN KHUSUS


Penerbit NATURAL ACEH, Banda Aceh – Aceh
PEMETAAN POTENSI SEKOLAH INKLUSIF
BERBASIS WELCOMING SCHOOLS UNTUK ANAK
BERKEBUTUHAN KHUSUS


Penerbit NATURAL ACEH, Banda Aceh – Aceh
PEMETAAN POTENSI SEKOLAH INKLUSIF
BERBASIS WELCOMING SCHOOLS UNTUK ANAK
BERKEBUTUHAN KHUSUS


Penerbit NATURAL ACEH, Banda Aceh – Aceh
i
PEMETAAN POTENSI SEKOLAH INKLUSIF BERBASIS
WELCOMING SCHOOLS UNTUK ANAK BERKEBUTUHAN
KHUSUS
© KHAUSAR, M.Pd
Penerbit NATURAL ACEH Jalan T. Iskandar, Lr. Rumbia, Ceurih, Ulee Kareng, Banda
Aceh, Aceh 23117
Hak cipta dilindungi oleh undang-undang.
Editor : DRS. MUSDIANI, M.PD
Diterbitkan pertama kali oleh Penerbit Natural Aceh, Banda Aceh, 2014.
Dilarang mengutip atau memperbanyak sebagian atau seluruh isi buku ini dalam
bentuk apa pun (seperti cetakan, fotokopi, microfilm, VCD, CD-ROM, dan rekaman
suara) tanpa izin tertulis dari pemegang hak cipta/penerbit.
iii
KATA PENGANTAR
Puji dan syukur kepada Allah SWT atas Rahmat dan Karunia-Nya sehingga penulis
telah dapat menyelesaikan penulisan buku ini. Salawat dan salam kita sampaikan kepada
Nabi Besar Muhammad SAW. Peristiwa bencana gempa dan tsunami yang melanda Aceh 8
tahun silam telah menimbulkan berbagai dampak. Kondisi yang muncul sebagai akibat
bencana tersebut antara lain kondisi fisik, intelektual, sosial, emosi, linguistik ataupun
kondisi-kondisi lainnya.
Seiring berjalannya waktu, pemerintah propinsi Aceh telah melakukan langkah-
langkah strategis dalam berbagai bidang. Dalam bidang pendidikan pemerintah propinsi Aceh
telah membuat Rencana Pembangunan Jangka Menengah Kabupaten/Kota (RPJMK) untuk
Aceh dan Kabupaten/Kota. Urusan pendidikan merupakan salah satu prioritas sebagaimana
telah diatur dalam UU Nomor 18 Tahun 2006 Tentang Pemerintah Aceh, 20 % APBA dan
APBK termasuk dana Otsus harus dialokasikan untuk pendidikan.
Buku ini merupakan salah satu hasil penelitian yang dibiayai oleh Dikti melalui
Kopertis Wilayah I (Aceh-Sumut) melalui skema bantuan Penelitian Dosen Pemula tahun
2013. Buku ini adalah salah satu terbitan pertama penulis dan juga sebagai bukti luaran dari
hasil penelitian dosen pemula yang penulis lakukan. Selama pembuatan buku ini, penulis
tidak luput dari kendala-kendala yang penulis hadapi. Berkat adanya bantuan, dukungan dari
berbagai pihak, oleh karena itu penulis ingin menyampaikan rasa terima kasih sebesar-
besarnya kepada kepada Drs. Musdiani, M.Pd selaku ketua STKIP Bina Bangsa meulaboh,
Rita Oktavia, M.Si selaku ketua lembaga penelitian STKIP Bina Bangsa meulaboh, seluruh
rekan-rekan STKIP Bina Bangsa meulaboh dan rekan-rekan Yayasan Tapeumulia Bangsa
yang tidak bisa penulis sebutkan satu persatu, Dinas Pendidikan Pemuda Kabupaten Aceh
Barat Daya, Kepala Sekolah, Dewan guru dan pihak-pihak yang terkait di SDN Luar Biasa
Kabupaten Aceh Barat Daya.
iv
Semoga Allah SWT memberikan balasan atas semua kebaikan mereka dengan tidak
mengurangi rasa terima kasih pada mereka, penulis menyadari bahwa buku ini masih jauh
dari kesempurnaan dan masih banyak kekurangan, oleh karena itu saran dan kritik sangat
penulis harapkan dari semua pihak demi kesempurnaan laporan ini.
Semoga buku ini dapat memberi manfaat dan menambah wawasan bagi pembaca pada
umumnya dan bagi penulis khusunya. Amin ya rabbal ‘alamin.
Meulaboh, 10 September 2014
Penulis
Khausar. M.Si
ii
DAFTAR ISI
KATA PENGANTAR.....................................................................................................iii
DAFTAR ISI....................................................................................................................v
BAB 1 KONSEP SEKOLAH INKLUSIF WELCOMING SCHOOL .......................1
A. Pendahuluan........................................................................................................1
B. Konsep Sekolah Inklusif Menurut Para Ahli ......................................................3
C. Metode Pembelajaran Sekolah Inklusif Welcoming schools .............................6
D. Penutup ...............................................................................................................12
E. Pustaka.................................................................................................................14
BAB 2 KONSEP ANAK BERKEBUTUHAN KHUSUS.............................................15
A. Pendahuluan........................................................................................................15
B. Paradikma Anak Berkebutuhan Khusus..............................................................16
C. Kategori Anak Berkebutuhan Khusus.................................................................20
D. Penutup ...............................................................................................................32
E. Pustaka.................................................................................................................33
BAB 3 PROGRAM DAN STRATEGI PEMBELAJARAN .......................................33
A. Pendahuluan .......................................................................................................34
B Karakteristik Anak ABK.....................................................................................35
C. Strategi Pembelajaran Anak ABK .....................................................................37
D. Penutup ...............................................................................................................38
E. Pustaka.................................................................................................................39
BAB 4 MEKANISME SEKOLAH INKLUSIF WELCOMING SCHOOL .............40
A. Pendahuluan........................................................................................................42
B. Syarat Melakukan Identifikasi awal masuk sekolah ………… ..........................43
C. Fase-fase Pemetaaan Anak ABK ........................................................................44
iii
D. Penutup............................................................................................................... 45
E. Pustaka................................................................................................................ 46
TENTANG PENULIS.................................................................................................... 48

More Related Content

What's hot

Dimas@makalah web desain
Dimas@makalah web desainDimas@makalah web desain
Dimas@makalah web desaindimasbudi
 
Kata pengantar dan ucapan terima kasih
Kata pengantar dan ucapan terima kasihKata pengantar dan ucapan terima kasih
Kata pengantar dan ucapan terima kasihNash Rul
 
Contoh Proposal "Seni Budaya"
Contoh Proposal "Seni Budaya"Contoh Proposal "Seni Budaya"
Contoh Proposal "Seni Budaya"Ulfah Nur Islami
 
surat-pemanggilan-pesert
surat-pemanggilan-pesertsurat-pemanggilan-pesert
surat-pemanggilan-pesertMedi Harja
 
Laporan Pertanggungjawaban Kegiatan
Laporan Pertanggungjawaban KegiatanLaporan Pertanggungjawaban Kegiatan
Laporan Pertanggungjawaban KegiatanFransmahesa
 
Lawatan ke melaka
Lawatan ke melakaLawatan ke melaka
Lawatan ke melakaSyedzul Zul
 
laporan-lawatan-sambil-belajar-ke-melaka
 laporan-lawatan-sambil-belajar-ke-melaka laporan-lawatan-sambil-belajar-ke-melaka
laporan-lawatan-sambil-belajar-ke-melakaNora Liza
 

What's hot (8)

Pengantar ilmu perikanan
Pengantar ilmu perikananPengantar ilmu perikanan
Pengantar ilmu perikanan
 
Dimas@makalah web desain
Dimas@makalah web desainDimas@makalah web desain
Dimas@makalah web desain
 
Kata pengantar dan ucapan terima kasih
Kata pengantar dan ucapan terima kasihKata pengantar dan ucapan terima kasih
Kata pengantar dan ucapan terima kasih
 
Contoh Proposal "Seni Budaya"
Contoh Proposal "Seni Budaya"Contoh Proposal "Seni Budaya"
Contoh Proposal "Seni Budaya"
 
surat-pemanggilan-pesert
surat-pemanggilan-pesertsurat-pemanggilan-pesert
surat-pemanggilan-pesert
 
Laporan Pertanggungjawaban Kegiatan
Laporan Pertanggungjawaban KegiatanLaporan Pertanggungjawaban Kegiatan
Laporan Pertanggungjawaban Kegiatan
 
Lawatan ke melaka
Lawatan ke melakaLawatan ke melaka
Lawatan ke melaka
 
laporan-lawatan-sambil-belajar-ke-melaka
 laporan-lawatan-sambil-belajar-ke-melaka laporan-lawatan-sambil-belajar-ke-melaka
laporan-lawatan-sambil-belajar-ke-melaka
 

Similar to Potensi Sekolah Inklusif Berbasis Welcoming

Peningkatan Kinerja Dosen, Studi di STKIP Bina Bangsa, Saiful Bahri Yusuf, M....
Peningkatan Kinerja Dosen, Studi di STKIP Bina Bangsa,	Saiful Bahri Yusuf, M....Peningkatan Kinerja Dosen, Studi di STKIP Bina Bangsa,	Saiful Bahri Yusuf, M....
Peningkatan Kinerja Dosen, Studi di STKIP Bina Bangsa, Saiful Bahri Yusuf, M....Konsultan Pendidikan
 
Pengaruh Permainan Bakiak dalam Mengatasi Anak Egosentris, Epi Susanti, SE & ...
Pengaruh Permainan Bakiak dalam Mengatasi Anak Egosentris, Epi Susanti, SE & ...Pengaruh Permainan Bakiak dalam Mengatasi Anak Egosentris, Epi Susanti, SE & ...
Pengaruh Permainan Bakiak dalam Mengatasi Anak Egosentris, Epi Susanti, SE & ...Konsultan Pendidikan
 
Natural aceh rita oktavia diversitas udang air tawar di aceh barat provinsi aceh
Natural aceh rita oktavia diversitas udang air tawar di aceh barat provinsi acehNatural aceh rita oktavia diversitas udang air tawar di aceh barat provinsi aceh
Natural aceh rita oktavia diversitas udang air tawar di aceh barat provinsi acehKonsultan Pendidikan
 
Pembelajaran IPS Ayatullah Muhammadin Al Fath Lili Kasmini, M.Si Zainal Abid...
Pembelajaran  IPS Ayatullah Muhammadin Al Fath Lili Kasmini, M.Si Zainal Abid...Pembelajaran  IPS Ayatullah Muhammadin Al Fath Lili Kasmini, M.Si Zainal Abid...
Pembelajaran IPS Ayatullah Muhammadin Al Fath Lili Kasmini, M.Si Zainal Abid...Konsultan Pendidikan
 
Skripsi andi sri hardiyanti
Skripsi andi sri hardiyantiSkripsi andi sri hardiyanti
Skripsi andi sri hardiyantiEMBUN PAGI
 
HUBUNGAN KARAKTERISTIK IBU HAMIL DENGAN KETERATURAN KUNJUNGAN ANTENATAL DI WI...
HUBUNGAN KARAKTERISTIK IBU HAMIL DENGAN KETERATURAN KUNJUNGAN ANTENATAL DI WI...HUBUNGAN KARAKTERISTIK IBU HAMIL DENGAN KETERATURAN KUNJUNGAN ANTENATAL DI WI...
HUBUNGAN KARAKTERISTIK IBU HAMIL DENGAN KETERATURAN KUNJUNGAN ANTENATAL DI WI...Warnet Raha
 
GAMBARAN PENGETAHUAN IBU HAMIL TENTANG ANEMIA DI WILAYAH KERJA PUSKESMAS KATO...
GAMBARAN PENGETAHUAN IBU HAMIL TENTANG ANEMIA DI WILAYAH KERJA PUSKESMAS KATO...GAMBARAN PENGETAHUAN IBU HAMIL TENTANG ANEMIA DI WILAYAH KERJA PUSKESMAS KATO...
GAMBARAN PENGETAHUAN IBU HAMIL TENTANG ANEMIA DI WILAYAH KERJA PUSKESMAS KATO...Warnet Raha
 
FAKTOR-FAKTOR YANG BERHUBUNGAN DENGANKEJADIAN RESPIRATORYDISTRESS OF NEWBORN(...
FAKTOR-FAKTOR YANG BERHUBUNGAN DENGANKEJADIAN RESPIRATORYDISTRESS OF NEWBORN(...FAKTOR-FAKTOR YANG BERHUBUNGAN DENGANKEJADIAN RESPIRATORYDISTRESS OF NEWBORN(...
FAKTOR-FAKTOR YANG BERHUBUNGAN DENGANKEJADIAN RESPIRATORYDISTRESS OF NEWBORN(...Warnet Raha
 
FAKTOR-FAKTOR YANG BERHUBUNGAN DENGANKEJADIAN RESPIRATORYDISTRESS OF NEWBORN(...
FAKTOR-FAKTOR YANG BERHUBUNGAN DENGANKEJADIAN RESPIRATORYDISTRESS OF NEWBORN(...FAKTOR-FAKTOR YANG BERHUBUNGAN DENGANKEJADIAN RESPIRATORYDISTRESS OF NEWBORN(...
FAKTOR-FAKTOR YANG BERHUBUNGAN DENGANKEJADIAN RESPIRATORYDISTRESS OF NEWBORN(...Warnet Raha
 
GAMBARAN EFEK SAMPING PENGGUNAAN KB SUNTIK AKTIF DEPO MEDROKSI PROGESTERON AS...
GAMBARAN EFEK SAMPING PENGGUNAAN KB SUNTIK AKTIF DEPO MEDROKSI PROGESTERON AS...GAMBARAN EFEK SAMPING PENGGUNAAN KB SUNTIK AKTIF DEPO MEDROKSI PROGESTERON AS...
GAMBARAN EFEK SAMPING PENGGUNAAN KB SUNTIK AKTIF DEPO MEDROKSI PROGESTERON AS...Warnet Raha
 
4. 2021-buku-Ekosistem Halal-MUHAMMAD NUSRAN ISI B5-ok.pdf
4. 2021-buku-Ekosistem Halal-MUHAMMAD NUSRAN ISI B5-ok.pdf4. 2021-buku-Ekosistem Halal-MUHAMMAD NUSRAN ISI B5-ok.pdf
4. 2021-buku-Ekosistem Halal-MUHAMMAD NUSRAN ISI B5-ok.pdffauzanzan14
 
MANAJEMEN DAN PENDOKUMENTASIAN ASUHAN KEBIDANAN PADA BAYI NY. H DENGAN PERDAR...
MANAJEMEN DAN PENDOKUMENTASIAN ASUHAN KEBIDANAN PADA BAYI NY. H DENGAN PERDAR...MANAJEMEN DAN PENDOKUMENTASIAN ASUHAN KEBIDANAN PADA BAYI NY. H DENGAN PERDAR...
MANAJEMEN DAN PENDOKUMENTASIAN ASUHAN KEBIDANAN PADA BAYI NY. H DENGAN PERDAR...Warnet Raha
 

Similar to Potensi Sekolah Inklusif Berbasis Welcoming (20)

Peningkatan Kinerja Dosen, Studi di STKIP Bina Bangsa, Saiful Bahri Yusuf, M....
Peningkatan Kinerja Dosen, Studi di STKIP Bina Bangsa,	Saiful Bahri Yusuf, M....Peningkatan Kinerja Dosen, Studi di STKIP Bina Bangsa,	Saiful Bahri Yusuf, M....
Peningkatan Kinerja Dosen, Studi di STKIP Bina Bangsa, Saiful Bahri Yusuf, M....
 
Pengaruh Permainan Bakiak dalam Mengatasi Anak Egosentris, Epi Susanti, SE & ...
Pengaruh Permainan Bakiak dalam Mengatasi Anak Egosentris, Epi Susanti, SE & ...Pengaruh Permainan Bakiak dalam Mengatasi Anak Egosentris, Epi Susanti, SE & ...
Pengaruh Permainan Bakiak dalam Mengatasi Anak Egosentris, Epi Susanti, SE & ...
 
Natural aceh rita oktavia diversitas udang air tawar di aceh barat provinsi aceh
Natural aceh rita oktavia diversitas udang air tawar di aceh barat provinsi acehNatural aceh rita oktavia diversitas udang air tawar di aceh barat provinsi aceh
Natural aceh rita oktavia diversitas udang air tawar di aceh barat provinsi aceh
 
Wiwin winarsih with logo
Wiwin winarsih with logoWiwin winarsih with logo
Wiwin winarsih with logo
 
Pembelajaran IPS Ayatullah Muhammadin Al Fath Lili Kasmini, M.Si Zainal Abid...
Pembelajaran  IPS Ayatullah Muhammadin Al Fath Lili Kasmini, M.Si Zainal Abid...Pembelajaran  IPS Ayatullah Muhammadin Al Fath Lili Kasmini, M.Si Zainal Abid...
Pembelajaran IPS Ayatullah Muhammadin Al Fath Lili Kasmini, M.Si Zainal Abid...
 
Skripsi andi sri hardiyanti
Skripsi andi sri hardiyantiSkripsi andi sri hardiyanti
Skripsi andi sri hardiyanti
 
HUBUNGAN KARAKTERISTIK IBU HAMIL DENGAN KETERATURAN KUNJUNGAN ANTENATAL DI WI...
HUBUNGAN KARAKTERISTIK IBU HAMIL DENGAN KETERATURAN KUNJUNGAN ANTENATAL DI WI...HUBUNGAN KARAKTERISTIK IBU HAMIL DENGAN KETERATURAN KUNJUNGAN ANTENATAL DI WI...
HUBUNGAN KARAKTERISTIK IBU HAMIL DENGAN KETERATURAN KUNJUNGAN ANTENATAL DI WI...
 
Kti ilawati
Kti ilawatiKti ilawati
Kti ilawati
 
GAMBARAN PENGETAHUAN IBU HAMIL TENTANG ANEMIA DI WILAYAH KERJA PUSKESMAS KATO...
GAMBARAN PENGETAHUAN IBU HAMIL TENTANG ANEMIA DI WILAYAH KERJA PUSKESMAS KATO...GAMBARAN PENGETAHUAN IBU HAMIL TENTANG ANEMIA DI WILAYAH KERJA PUSKESMAS KATO...
GAMBARAN PENGETAHUAN IBU HAMIL TENTANG ANEMIA DI WILAYAH KERJA PUSKESMAS KATO...
 
Kti mira fadlyawati
Kti mira fadlyawatiKti mira fadlyawati
Kti mira fadlyawati
 
Kti sarnia
Kti sarniaKti sarnia
Kti sarnia
 
Kti sarnia akbid paramata raha
Kti sarnia akbid paramata rahaKti sarnia akbid paramata raha
Kti sarnia akbid paramata raha
 
FAKTOR-FAKTOR YANG BERHUBUNGAN DENGANKEJADIAN RESPIRATORYDISTRESS OF NEWBORN(...
FAKTOR-FAKTOR YANG BERHUBUNGAN DENGANKEJADIAN RESPIRATORYDISTRESS OF NEWBORN(...FAKTOR-FAKTOR YANG BERHUBUNGAN DENGANKEJADIAN RESPIRATORYDISTRESS OF NEWBORN(...
FAKTOR-FAKTOR YANG BERHUBUNGAN DENGANKEJADIAN RESPIRATORYDISTRESS OF NEWBORN(...
 
FAKTOR-FAKTOR YANG BERHUBUNGAN DENGANKEJADIAN RESPIRATORYDISTRESS OF NEWBORN(...
FAKTOR-FAKTOR YANG BERHUBUNGAN DENGANKEJADIAN RESPIRATORYDISTRESS OF NEWBORN(...FAKTOR-FAKTOR YANG BERHUBUNGAN DENGANKEJADIAN RESPIRATORYDISTRESS OF NEWBORN(...
FAKTOR-FAKTOR YANG BERHUBUNGAN DENGANKEJADIAN RESPIRATORYDISTRESS OF NEWBORN(...
 
GAMBARAN EFEK SAMPING PENGGUNAAN KB SUNTIK AKTIF DEPO MEDROKSI PROGESTERON AS...
GAMBARAN EFEK SAMPING PENGGUNAAN KB SUNTIK AKTIF DEPO MEDROKSI PROGESTERON AS...GAMBARAN EFEK SAMPING PENGGUNAAN KB SUNTIK AKTIF DEPO MEDROKSI PROGESTERON AS...
GAMBARAN EFEK SAMPING PENGGUNAAN KB SUNTIK AKTIF DEPO MEDROKSI PROGESTERON AS...
 
4. 2021-buku-Ekosistem Halal-MUHAMMAD NUSRAN ISI B5-ok.pdf
4. 2021-buku-Ekosistem Halal-MUHAMMAD NUSRAN ISI B5-ok.pdf4. 2021-buku-Ekosistem Halal-MUHAMMAD NUSRAN ISI B5-ok.pdf
4. 2021-buku-Ekosistem Halal-MUHAMMAD NUSRAN ISI B5-ok.pdf
 
Kti mirda akbid paramata alumni 2015
Kti mirda akbid paramata alumni  2015Kti mirda akbid paramata alumni  2015
Kti mirda akbid paramata alumni 2015
 
MANAJEMEN DAN PENDOKUMENTASIAN ASUHAN KEBIDANAN PADA BAYI NY. H DENGAN PERDAR...
MANAJEMEN DAN PENDOKUMENTASIAN ASUHAN KEBIDANAN PADA BAYI NY. H DENGAN PERDAR...MANAJEMEN DAN PENDOKUMENTASIAN ASUHAN KEBIDANAN PADA BAYI NY. H DENGAN PERDAR...
MANAJEMEN DAN PENDOKUMENTASIAN ASUHAN KEBIDANAN PADA BAYI NY. H DENGAN PERDAR...
 
Kti nurniati
Kti nurniatiKti nurniati
Kti nurniati
 
Kti nurniati
Kti nurniatiKti nurniati
Kti nurniati
 

More from Konsultan Pendidikan

Afdhalul Yusfira, MAN 2 Banda Aceh, Pemilihan Duta Demokrasi, Sayembara Menul...
Afdhalul Yusfira, MAN 2 Banda Aceh, Pemilihan Duta Demokrasi, Sayembara Menul...Afdhalul Yusfira, MAN 2 Banda Aceh, Pemilihan Duta Demokrasi, Sayembara Menul...
Afdhalul Yusfira, MAN 2 Banda Aceh, Pemilihan Duta Demokrasi, Sayembara Menul...Konsultan Pendidikan
 
Nuraiyan, SMAN 9 Tunas Bangsa Banda Aceh, Pemilihan Duta Demokrasi, Sayembara...
Nuraiyan, SMAN 9 Tunas Bangsa Banda Aceh, Pemilihan Duta Demokrasi, Sayembara...Nuraiyan, SMAN 9 Tunas Bangsa Banda Aceh, Pemilihan Duta Demokrasi, Sayembara...
Nuraiyan, SMAN 9 Tunas Bangsa Banda Aceh, Pemilihan Duta Demokrasi, Sayembara...Konsultan Pendidikan
 
Nina Amelia, SMAN 2 Banda Aceh, Pemilihan Duta Demokrasi, Sayembara Menulis ...
Nina Amelia, SMAN 2  Banda Aceh, Pemilihan Duta Demokrasi, Sayembara Menulis ...Nina Amelia, SMAN 2  Banda Aceh, Pemilihan Duta Demokrasi, Sayembara Menulis ...
Nina Amelia, SMAN 2 Banda Aceh, Pemilihan Duta Demokrasi, Sayembara Menulis ...Konsultan Pendidikan
 
Shella Gebrina, SMAN 2 Banda Aceh, Pemilihan Duta Demokrasi, Sayembara Menul...
Shella Gebrina, SMAN 2  Banda Aceh, Pemilihan Duta Demokrasi, Sayembara Menul...Shella Gebrina, SMAN 2  Banda Aceh, Pemilihan Duta Demokrasi, Sayembara Menul...
Shella Gebrina, SMAN 2 Banda Aceh, Pemilihan Duta Demokrasi, Sayembara Menul...Konsultan Pendidikan
 
Abdi Kurniawan, MAN Model Banda Aceh, Pemilihan Duta Demokrasi, Sayembara Men...
Abdi Kurniawan, MAN Model Banda Aceh, Pemilihan Duta Demokrasi, Sayembara Men...Abdi Kurniawan, MAN Model Banda Aceh, Pemilihan Duta Demokrasi, Sayembara Men...
Abdi Kurniawan, MAN Model Banda Aceh, Pemilihan Duta Demokrasi, Sayembara Men...Konsultan Pendidikan
 
Abdi Kurniawan, MAN Model Banda Aceh, Pemilihan Duta Demokrasi, Sayembara Men...
Abdi Kurniawan, MAN Model Banda Aceh, Pemilihan Duta Demokrasi, Sayembara Men...Abdi Kurniawan, MAN Model Banda Aceh, Pemilihan Duta Demokrasi, Sayembara Men...
Abdi Kurniawan, MAN Model Banda Aceh, Pemilihan Duta Demokrasi, Sayembara Men...Konsultan Pendidikan
 

More from Konsultan Pendidikan (20)

Afdhalul Yusfira, MAN 2 Banda Aceh, Pemilihan Duta Demokrasi, Sayembara Menul...
Afdhalul Yusfira, MAN 2 Banda Aceh, Pemilihan Duta Demokrasi, Sayembara Menul...Afdhalul Yusfira, MAN 2 Banda Aceh, Pemilihan Duta Demokrasi, Sayembara Menul...
Afdhalul Yusfira, MAN 2 Banda Aceh, Pemilihan Duta Demokrasi, Sayembara Menul...
 
Natural aceh
Natural acehNatural aceh
Natural aceh
 
Natural aceh
Natural acehNatural aceh
Natural aceh
 
Natural aceh
Natural acehNatural aceh
Natural aceh
 
Natural aceh
Natural acehNatural aceh
Natural aceh
 
Natural aceh
Natural acehNatural aceh
Natural aceh
 
Natural aceh
Natural acehNatural aceh
Natural aceh
 
Natural aceh
Natural acehNatural aceh
Natural aceh
 
Nuraiyan, SMAN 9 Tunas Bangsa Banda Aceh, Pemilihan Duta Demokrasi, Sayembara...
Nuraiyan, SMAN 9 Tunas Bangsa Banda Aceh, Pemilihan Duta Demokrasi, Sayembara...Nuraiyan, SMAN 9 Tunas Bangsa Banda Aceh, Pemilihan Duta Demokrasi, Sayembara...
Nuraiyan, SMAN 9 Tunas Bangsa Banda Aceh, Pemilihan Duta Demokrasi, Sayembara...
 
Natural aceh
Natural acehNatural aceh
Natural aceh
 
Natural aceh
Natural acehNatural aceh
Natural aceh
 
Natural aceh
Natural acehNatural aceh
Natural aceh
 
Natural aceh
Natural acehNatural aceh
Natural aceh
 
Nina Amelia, SMAN 2 Banda Aceh, Pemilihan Duta Demokrasi, Sayembara Menulis ...
Nina Amelia, SMAN 2  Banda Aceh, Pemilihan Duta Demokrasi, Sayembara Menulis ...Nina Amelia, SMAN 2  Banda Aceh, Pemilihan Duta Demokrasi, Sayembara Menulis ...
Nina Amelia, SMAN 2 Banda Aceh, Pemilihan Duta Demokrasi, Sayembara Menulis ...
 
Natural aceh
Natural acehNatural aceh
Natural aceh
 
Shella Gebrina, SMAN 2 Banda Aceh, Pemilihan Duta Demokrasi, Sayembara Menul...
Shella Gebrina, SMAN 2  Banda Aceh, Pemilihan Duta Demokrasi, Sayembara Menul...Shella Gebrina, SMAN 2  Banda Aceh, Pemilihan Duta Demokrasi, Sayembara Menul...
Shella Gebrina, SMAN 2 Banda Aceh, Pemilihan Duta Demokrasi, Sayembara Menul...
 
Natural aceh
Natural acehNatural aceh
Natural aceh
 
Natural aceh
Natural acehNatural aceh
Natural aceh
 
Abdi Kurniawan, MAN Model Banda Aceh, Pemilihan Duta Demokrasi, Sayembara Men...
Abdi Kurniawan, MAN Model Banda Aceh, Pemilihan Duta Demokrasi, Sayembara Men...Abdi Kurniawan, MAN Model Banda Aceh, Pemilihan Duta Demokrasi, Sayembara Men...
Abdi Kurniawan, MAN Model Banda Aceh, Pemilihan Duta Demokrasi, Sayembara Men...
 
Abdi Kurniawan, MAN Model Banda Aceh, Pemilihan Duta Demokrasi, Sayembara Men...
Abdi Kurniawan, MAN Model Banda Aceh, Pemilihan Duta Demokrasi, Sayembara Men...Abdi Kurniawan, MAN Model Banda Aceh, Pemilihan Duta Demokrasi, Sayembara Men...
Abdi Kurniawan, MAN Model Banda Aceh, Pemilihan Duta Demokrasi, Sayembara Men...
 

Recently uploaded

Refleksi Mandiri Modul 1.3 - KANVAS BAGJA.pptx.pptx
Refleksi Mandiri Modul 1.3 - KANVAS BAGJA.pptx.pptxRefleksi Mandiri Modul 1.3 - KANVAS BAGJA.pptx.pptx
Refleksi Mandiri Modul 1.3 - KANVAS BAGJA.pptx.pptxIrfanAudah1
 
Contoh Laporan Observasi Pembelajaran Rekan Sejawat.pdf
Contoh Laporan Observasi Pembelajaran Rekan Sejawat.pdfContoh Laporan Observasi Pembelajaran Rekan Sejawat.pdf
Contoh Laporan Observasi Pembelajaran Rekan Sejawat.pdfCandraMegawati
 
MODUL P5 KEWIRAUSAHAAN SMAN 2 SLAWI 2023.pptx
MODUL P5 KEWIRAUSAHAAN SMAN 2 SLAWI 2023.pptxMODUL P5 KEWIRAUSAHAAN SMAN 2 SLAWI 2023.pptx
MODUL P5 KEWIRAUSAHAAN SMAN 2 SLAWI 2023.pptxSlasiWidasmara1
 
Bab 7 - Perilaku Ekonomi dan Kesejahteraan Sosial.pptx
Bab 7 - Perilaku Ekonomi dan Kesejahteraan Sosial.pptxBab 7 - Perilaku Ekonomi dan Kesejahteraan Sosial.pptx
Bab 7 - Perilaku Ekonomi dan Kesejahteraan Sosial.pptxssuser35630b
 
Modul Ajar Pendidikan Pancasila Kelas 5 Fase C
Modul Ajar Pendidikan Pancasila Kelas 5 Fase CModul Ajar Pendidikan Pancasila Kelas 5 Fase C
Modul Ajar Pendidikan Pancasila Kelas 5 Fase CAbdiera
 
Prakarsa Perubahan ATAP (Awal - Tantangan - Aksi - Perubahan)
Prakarsa Perubahan ATAP (Awal - Tantangan - Aksi - Perubahan)Prakarsa Perubahan ATAP (Awal - Tantangan - Aksi - Perubahan)
Prakarsa Perubahan ATAP (Awal - Tantangan - Aksi - Perubahan)MustahalMustahal
 
vIDEO kelayakan berita untuk mahasiswa.ppsx
vIDEO kelayakan berita untuk mahasiswa.ppsxvIDEO kelayakan berita untuk mahasiswa.ppsx
vIDEO kelayakan berita untuk mahasiswa.ppsxsyahrulutama16
 
MODUL AJAR MATEMATIKA KELAS 6 KURIKULUM MERDEKA
MODUL AJAR MATEMATIKA KELAS 6 KURIKULUM MERDEKAMODUL AJAR MATEMATIKA KELAS 6 KURIKULUM MERDEKA
MODUL AJAR MATEMATIKA KELAS 6 KURIKULUM MERDEKAAndiCoc
 
LATAR BELAKANG JURNAL DIALOGIS REFLEKTIF.ppt
LATAR BELAKANG JURNAL DIALOGIS REFLEKTIF.pptLATAR BELAKANG JURNAL DIALOGIS REFLEKTIF.ppt
LATAR BELAKANG JURNAL DIALOGIS REFLEKTIF.pptPpsSambirejo
 
AKSI NYATA BERBAGI PRAKTIK BAIK MELALUI PMM
AKSI NYATA BERBAGI PRAKTIK BAIK MELALUI PMMAKSI NYATA BERBAGI PRAKTIK BAIK MELALUI PMM
AKSI NYATA BERBAGI PRAKTIK BAIK MELALUI PMMIGustiBagusGending
 
aksi nyata penyebaran pemahaman merdeka belajar
aksi nyata penyebaran pemahaman merdeka belajaraksi nyata penyebaran pemahaman merdeka belajar
aksi nyata penyebaran pemahaman merdeka belajarHafidRanggasi
 
Modul Projek - Batik Ecoprint - Fase B.pdf
Modul Projek  - Batik Ecoprint - Fase B.pdfModul Projek  - Batik Ecoprint - Fase B.pdf
Modul Projek - Batik Ecoprint - Fase B.pdfanitanurhidayah51
 
MAKALAH KELOMPOK 7 ADMINISTRASI LAYANAN KHUSUS.pdf
MAKALAH KELOMPOK 7 ADMINISTRASI LAYANAN KHUSUS.pdfMAKALAH KELOMPOK 7 ADMINISTRASI LAYANAN KHUSUS.pdf
MAKALAH KELOMPOK 7 ADMINISTRASI LAYANAN KHUSUS.pdfChananMfd
 
Modul Ajar Bahasa Indonesia Kelas 4 Fase B
Modul Ajar Bahasa Indonesia Kelas 4 Fase BModul Ajar Bahasa Indonesia Kelas 4 Fase B
Modul Ajar Bahasa Indonesia Kelas 4 Fase BAbdiera
 
Keterampilan menyimak kelas bawah tugas UT
Keterampilan menyimak kelas bawah tugas UTKeterampilan menyimak kelas bawah tugas UT
Keterampilan menyimak kelas bawah tugas UTIndraAdm
 
Pendidikan-Bahasa-Indonesia-di-SD MODUL 3 .pptx
Pendidikan-Bahasa-Indonesia-di-SD MODUL 3 .pptxPendidikan-Bahasa-Indonesia-di-SD MODUL 3 .pptx
Pendidikan-Bahasa-Indonesia-di-SD MODUL 3 .pptxdeskaputriani1
 
Materi Sosiologi Kelas X Bab 1. Ragam Gejala Sosial dalam Masyarakat (Kurikul...
Materi Sosiologi Kelas X Bab 1. Ragam Gejala Sosial dalam Masyarakat (Kurikul...Materi Sosiologi Kelas X Bab 1. Ragam Gejala Sosial dalam Masyarakat (Kurikul...
Materi Sosiologi Kelas X Bab 1. Ragam Gejala Sosial dalam Masyarakat (Kurikul...asepsaefudin2009
 
POWER POINT MODUL 1 PEBI4223 (PENDIDIKAN LINGKUNGAN HIDUP)
POWER POINT MODUL 1 PEBI4223 (PENDIDIKAN LINGKUNGAN HIDUP)POWER POINT MODUL 1 PEBI4223 (PENDIDIKAN LINGKUNGAN HIDUP)
POWER POINT MODUL 1 PEBI4223 (PENDIDIKAN LINGKUNGAN HIDUP)PUNGKYBUDIPANGESTU1
 
aksi nyata sosialisasi Profil Pelajar Pancasila.pdf
aksi nyata sosialisasi  Profil Pelajar Pancasila.pdfaksi nyata sosialisasi  Profil Pelajar Pancasila.pdf
aksi nyata sosialisasi Profil Pelajar Pancasila.pdfsdn3jatiblora
 
PPT PERUBAHAN LINGKUNGAN MATA PELAJARAN BIOLOGI KELAS X.pptx
PPT PERUBAHAN LINGKUNGAN MATA PELAJARAN BIOLOGI KELAS X.pptxPPT PERUBAHAN LINGKUNGAN MATA PELAJARAN BIOLOGI KELAS X.pptx
PPT PERUBAHAN LINGKUNGAN MATA PELAJARAN BIOLOGI KELAS X.pptxdpp11tya
 

Recently uploaded (20)

Refleksi Mandiri Modul 1.3 - KANVAS BAGJA.pptx.pptx
Refleksi Mandiri Modul 1.3 - KANVAS BAGJA.pptx.pptxRefleksi Mandiri Modul 1.3 - KANVAS BAGJA.pptx.pptx
Refleksi Mandiri Modul 1.3 - KANVAS BAGJA.pptx.pptx
 
Contoh Laporan Observasi Pembelajaran Rekan Sejawat.pdf
Contoh Laporan Observasi Pembelajaran Rekan Sejawat.pdfContoh Laporan Observasi Pembelajaran Rekan Sejawat.pdf
Contoh Laporan Observasi Pembelajaran Rekan Sejawat.pdf
 
MODUL P5 KEWIRAUSAHAAN SMAN 2 SLAWI 2023.pptx
MODUL P5 KEWIRAUSAHAAN SMAN 2 SLAWI 2023.pptxMODUL P5 KEWIRAUSAHAAN SMAN 2 SLAWI 2023.pptx
MODUL P5 KEWIRAUSAHAAN SMAN 2 SLAWI 2023.pptx
 
Bab 7 - Perilaku Ekonomi dan Kesejahteraan Sosial.pptx
Bab 7 - Perilaku Ekonomi dan Kesejahteraan Sosial.pptxBab 7 - Perilaku Ekonomi dan Kesejahteraan Sosial.pptx
Bab 7 - Perilaku Ekonomi dan Kesejahteraan Sosial.pptx
 
Modul Ajar Pendidikan Pancasila Kelas 5 Fase C
Modul Ajar Pendidikan Pancasila Kelas 5 Fase CModul Ajar Pendidikan Pancasila Kelas 5 Fase C
Modul Ajar Pendidikan Pancasila Kelas 5 Fase C
 
Prakarsa Perubahan ATAP (Awal - Tantangan - Aksi - Perubahan)
Prakarsa Perubahan ATAP (Awal - Tantangan - Aksi - Perubahan)Prakarsa Perubahan ATAP (Awal - Tantangan - Aksi - Perubahan)
Prakarsa Perubahan ATAP (Awal - Tantangan - Aksi - Perubahan)
 
vIDEO kelayakan berita untuk mahasiswa.ppsx
vIDEO kelayakan berita untuk mahasiswa.ppsxvIDEO kelayakan berita untuk mahasiswa.ppsx
vIDEO kelayakan berita untuk mahasiswa.ppsx
 
MODUL AJAR MATEMATIKA KELAS 6 KURIKULUM MERDEKA
MODUL AJAR MATEMATIKA KELAS 6 KURIKULUM MERDEKAMODUL AJAR MATEMATIKA KELAS 6 KURIKULUM MERDEKA
MODUL AJAR MATEMATIKA KELAS 6 KURIKULUM MERDEKA
 
LATAR BELAKANG JURNAL DIALOGIS REFLEKTIF.ppt
LATAR BELAKANG JURNAL DIALOGIS REFLEKTIF.pptLATAR BELAKANG JURNAL DIALOGIS REFLEKTIF.ppt
LATAR BELAKANG JURNAL DIALOGIS REFLEKTIF.ppt
 
AKSI NYATA BERBAGI PRAKTIK BAIK MELALUI PMM
AKSI NYATA BERBAGI PRAKTIK BAIK MELALUI PMMAKSI NYATA BERBAGI PRAKTIK BAIK MELALUI PMM
AKSI NYATA BERBAGI PRAKTIK BAIK MELALUI PMM
 
aksi nyata penyebaran pemahaman merdeka belajar
aksi nyata penyebaran pemahaman merdeka belajaraksi nyata penyebaran pemahaman merdeka belajar
aksi nyata penyebaran pemahaman merdeka belajar
 
Modul Projek - Batik Ecoprint - Fase B.pdf
Modul Projek  - Batik Ecoprint - Fase B.pdfModul Projek  - Batik Ecoprint - Fase B.pdf
Modul Projek - Batik Ecoprint - Fase B.pdf
 
MAKALAH KELOMPOK 7 ADMINISTRASI LAYANAN KHUSUS.pdf
MAKALAH KELOMPOK 7 ADMINISTRASI LAYANAN KHUSUS.pdfMAKALAH KELOMPOK 7 ADMINISTRASI LAYANAN KHUSUS.pdf
MAKALAH KELOMPOK 7 ADMINISTRASI LAYANAN KHUSUS.pdf
 
Modul Ajar Bahasa Indonesia Kelas 4 Fase B
Modul Ajar Bahasa Indonesia Kelas 4 Fase BModul Ajar Bahasa Indonesia Kelas 4 Fase B
Modul Ajar Bahasa Indonesia Kelas 4 Fase B
 
Keterampilan menyimak kelas bawah tugas UT
Keterampilan menyimak kelas bawah tugas UTKeterampilan menyimak kelas bawah tugas UT
Keterampilan menyimak kelas bawah tugas UT
 
Pendidikan-Bahasa-Indonesia-di-SD MODUL 3 .pptx
Pendidikan-Bahasa-Indonesia-di-SD MODUL 3 .pptxPendidikan-Bahasa-Indonesia-di-SD MODUL 3 .pptx
Pendidikan-Bahasa-Indonesia-di-SD MODUL 3 .pptx
 
Materi Sosiologi Kelas X Bab 1. Ragam Gejala Sosial dalam Masyarakat (Kurikul...
Materi Sosiologi Kelas X Bab 1. Ragam Gejala Sosial dalam Masyarakat (Kurikul...Materi Sosiologi Kelas X Bab 1. Ragam Gejala Sosial dalam Masyarakat (Kurikul...
Materi Sosiologi Kelas X Bab 1. Ragam Gejala Sosial dalam Masyarakat (Kurikul...
 
POWER POINT MODUL 1 PEBI4223 (PENDIDIKAN LINGKUNGAN HIDUP)
POWER POINT MODUL 1 PEBI4223 (PENDIDIKAN LINGKUNGAN HIDUP)POWER POINT MODUL 1 PEBI4223 (PENDIDIKAN LINGKUNGAN HIDUP)
POWER POINT MODUL 1 PEBI4223 (PENDIDIKAN LINGKUNGAN HIDUP)
 
aksi nyata sosialisasi Profil Pelajar Pancasila.pdf
aksi nyata sosialisasi  Profil Pelajar Pancasila.pdfaksi nyata sosialisasi  Profil Pelajar Pancasila.pdf
aksi nyata sosialisasi Profil Pelajar Pancasila.pdf
 
PPT PERUBAHAN LINGKUNGAN MATA PELAJARAN BIOLOGI KELAS X.pptx
PPT PERUBAHAN LINGKUNGAN MATA PELAJARAN BIOLOGI KELAS X.pptxPPT PERUBAHAN LINGKUNGAN MATA PELAJARAN BIOLOGI KELAS X.pptx
PPT PERUBAHAN LINGKUNGAN MATA PELAJARAN BIOLOGI KELAS X.pptx
 

Potensi Sekolah Inklusif Berbasis Welcoming

  • 1. PEMETAAN POTENSI SEKOLAH INKLUSIF BERBASIS WELCOMING SCHOOLS UNTUK ANAK BERKEBUTUHAN KHUSUS   Penerbit NATURAL ACEH, Banda Aceh – Aceh PEMETAAN POTENSI SEKOLAH INKLUSIF BERBASIS WELCOMING SCHOOLS UNTUK ANAK BERKEBUTUHAN KHUSUS   Penerbit NATURAL ACEH, Banda Aceh – Aceh PEMETAAN POTENSI SEKOLAH INKLUSIF BERBASIS WELCOMING SCHOOLS UNTUK ANAK BERKEBUTUHAN KHUSUS   Penerbit NATURAL ACEH, Banda Aceh – Aceh
  • 2. i PEMETAAN POTENSI SEKOLAH INKLUSIF BERBASIS WELCOMING SCHOOLS UNTUK ANAK BERKEBUTUHAN KHUSUS © KHAUSAR, M.Pd Penerbit NATURAL ACEH Jalan T. Iskandar, Lr. Rumbia, Ceurih, Ulee Kareng, Banda Aceh, Aceh 23117 Hak cipta dilindungi oleh undang-undang. Editor : DRS. MUSDIANI, M.PD Diterbitkan pertama kali oleh Penerbit Natural Aceh, Banda Aceh, 2014. Dilarang mengutip atau memperbanyak sebagian atau seluruh isi buku ini dalam bentuk apa pun (seperti cetakan, fotokopi, microfilm, VCD, CD-ROM, dan rekaman suara) tanpa izin tertulis dari pemegang hak cipta/penerbit.
  • 3. iii KATA PENGANTAR Puji dan syukur kepada Allah SWT atas Rahmat dan Karunia-Nya sehingga penulis telah dapat menyelesaikan penulisan buku ini. Salawat dan salam kita sampaikan kepada Nabi Besar Muhammad SAW. Peristiwa bencana gempa dan tsunami yang melanda Aceh 8 tahun silam telah menimbulkan berbagai dampak. Kondisi yang muncul sebagai akibat bencana tersebut antara lain kondisi fisik, intelektual, sosial, emosi, linguistik ataupun kondisi-kondisi lainnya. Seiring berjalannya waktu, pemerintah propinsi Aceh telah melakukan langkah- langkah strategis dalam berbagai bidang. Dalam bidang pendidikan pemerintah propinsi Aceh telah membuat Rencana Pembangunan Jangka Menengah Kabupaten/Kota (RPJMK) untuk Aceh dan Kabupaten/Kota. Urusan pendidikan merupakan salah satu prioritas sebagaimana telah diatur dalam UU Nomor 18 Tahun 2006 Tentang Pemerintah Aceh, 20 % APBA dan APBK termasuk dana Otsus harus dialokasikan untuk pendidikan. Buku ini merupakan salah satu hasil penelitian yang dibiayai oleh Dikti melalui Kopertis Wilayah I (Aceh-Sumut) melalui skema bantuan Penelitian Dosen Pemula tahun 2013. Buku ini adalah salah satu terbitan pertama penulis dan juga sebagai bukti luaran dari hasil penelitian dosen pemula yang penulis lakukan. Selama pembuatan buku ini, penulis tidak luput dari kendala-kendala yang penulis hadapi. Berkat adanya bantuan, dukungan dari berbagai pihak, oleh karena itu penulis ingin menyampaikan rasa terima kasih sebesar- besarnya kepada kepada Drs. Musdiani, M.Pd selaku ketua STKIP Bina Bangsa meulaboh, Rita Oktavia, M.Si selaku ketua lembaga penelitian STKIP Bina Bangsa meulaboh, seluruh rekan-rekan STKIP Bina Bangsa meulaboh dan rekan-rekan Yayasan Tapeumulia Bangsa yang tidak bisa penulis sebutkan satu persatu, Dinas Pendidikan Pemuda Kabupaten Aceh Barat Daya, Kepala Sekolah, Dewan guru dan pihak-pihak yang terkait di SDN Luar Biasa Kabupaten Aceh Barat Daya.
  • 4. iv Semoga Allah SWT memberikan balasan atas semua kebaikan mereka dengan tidak mengurangi rasa terima kasih pada mereka, penulis menyadari bahwa buku ini masih jauh dari kesempurnaan dan masih banyak kekurangan, oleh karena itu saran dan kritik sangat penulis harapkan dari semua pihak demi kesempurnaan laporan ini. Semoga buku ini dapat memberi manfaat dan menambah wawasan bagi pembaca pada umumnya dan bagi penulis khusunya. Amin ya rabbal ‘alamin. Meulaboh, 10 September 2014 Penulis Khausar. M.Si
  • 5. ii DAFTAR ISI KATA PENGANTAR.....................................................................................................iii DAFTAR ISI....................................................................................................................v BAB 1 KONSEP SEKOLAH INKLUSIF WELCOMING SCHOOL .......................1 A. Pendahuluan........................................................................................................1 B. Konsep Sekolah Inklusif Menurut Para Ahli ......................................................3 C. Metode Pembelajaran Sekolah Inklusif Welcoming schools .............................6 D. Penutup ...............................................................................................................12 E. Pustaka.................................................................................................................14 BAB 2 KONSEP ANAK BERKEBUTUHAN KHUSUS.............................................15 A. Pendahuluan........................................................................................................15 B. Paradikma Anak Berkebutuhan Khusus..............................................................16 C. Kategori Anak Berkebutuhan Khusus.................................................................20 D. Penutup ...............................................................................................................32 E. Pustaka.................................................................................................................33 BAB 3 PROGRAM DAN STRATEGI PEMBELAJARAN .......................................33 A. Pendahuluan .......................................................................................................34 B Karakteristik Anak ABK.....................................................................................35 C. Strategi Pembelajaran Anak ABK .....................................................................37 D. Penutup ...............................................................................................................38 E. Pustaka.................................................................................................................39 BAB 4 MEKANISME SEKOLAH INKLUSIF WELCOMING SCHOOL .............40 A. Pendahuluan........................................................................................................42 B. Syarat Melakukan Identifikasi awal masuk sekolah ………… ..........................43 C. Fase-fase Pemetaaan Anak ABK ........................................................................44
  • 6. iii D. Penutup............................................................................................................... 45 E. Pustaka................................................................................................................ 46 TENTANG PENULIS.................................................................................................... 48