Recommended
More Related Content
What's hot
What's hot (20)
Similar to Penjajahan Kuasa Asing
Similar to Penjajahan Kuasa Asing (20)
More from Najwa Norizam
More from Najwa Norizam (20)
Recently uploaded
Recently uploaded (11)
Penjajahan Kuasa Asing
- 1. 1.2 PENJAJAHANKUASA ASING Wilayah-wilayah timur telah didedahkan kepada kuasa asing melalui penerokaan laluan pelayaran barat ke timur. Bartholomew Diaz tiba ke Tanjung Pengharapan (1488) Vasco Da Gama berlayar ke Kalikat (1498) Portugis kukuhkan kedudukan di India (1510) Alfonso de Albuquerque dilantik sebagai Wizurai Portugis di India. Bermula pada tahun 1511-1957, Tanah Melayu telah dijajah kuasa-kuasa asing selama 446 tahun. Portugis (1511-1641) Belanda (1641-1824) British (1824-1957) Jepun (1941-1945)
- 2. 1.2.1 Penjajahan Portugis Portugis di Melaka o Alfonso de Albuquerque bertanggungjawab membina kota A Famosa untuk melindungi Melaka daripada serangan musuh. o Portugis mengamalkan sistem pentadbiran berbentuk militer atau ketenteraan di mana ketuanya digelar sebagai Kapten Kota Melaka/Gabenor Selatan. o Golongan tentera diketuai oleh Kapten Jeneral dan dibantu oleh golongan Feitor. o Majlis Penasihat sebagai pembantu Kapten Kota dan timbalannya terdiri daripada tiga badan : 1. Hal Ehwal Militer 2. Majlis Pentadbiran Sivil dan Kewangan 3. Pentadbiran Orang Tempatan o Portugis melaksanakan beberapa sistem pentadbiran perdagangan : (a) Kapal-kapal pedagang diwajibkan membayar cukai 6- 10% hasil dagangan mereka. (b) Setiap pedagang perlu mendapatkan pas kebenaran untuk berdagang. (c) Portugis memonopoli barang-barang utama. (d) Diskriminasi terhadap pedagang Islam. o Pengaruh Portugis hanya meluas di Kota Melaka sahaja kerana kukuhnya sesebuah agama Islam. o Penjajahan Portugis menghasilkan kelahiran masyarakat Serani, pengenalan tulisan rumi dan penyerapan perkataan Bahasa Portugis- Bahasa Melayu.
- 3. 1.2.2 Penjajahan Belanda Belanda di Melaka Belanda menduduki Betawi untuk dijadikan pelabuhan perdagangan pada tahun 1619 Portugis disingkirkan dari Melaka atas kerjasama tentera Johor dan Belanda pada tahun 1641. 1. Kapal pedagang wajib mendapatkan pas kebenaran berdagang di Melaka. 2. Memonopoli perdagangan bijih timah di negeri-negeri Melayu (Perak, Selangor, Sungai Ujong). Akhir abad ke-17 hingga ke-18, Belanda mengumpul 500 ribu paun bijih timah.
- 4. Belanda di Perak Raja Sulong membenarkan Belanda menjalankan perdagangan timah dan ingin memonopoli penuh dagangan timah di Perak dan tidak dipersetujui. Belanda menyekat pedagang luar (Aceh, China, India). Belanda meminta bantuan Aceh untuk mendapatkan monopoli timah di Perak, namun hanya diberi kebenaran berniaga dari Sultanah Tajul Alam Safiatuddin. Belanda bertindak mengepung Kuala Sungai Perak dan akhirnya Aceh akur. John Truijtman dihantar ke Aceh untuk berunding kemudian ke Perak untuk menandatangani satu perjanjian dengan Sultan Muzaffar pada 15 Ogos 1650. Truijtman ke Perak menuntut beberapa perkara semasa pemerintahan Sultan Mahmud Iskandar : a) Memperbaharui perjanjian. b) Memonopoli bijih timah sepenuhnya. c) Menuntut ganti rugi kerosakan loji 50 ribu rial. d) Menuntut orang Perak menghukum orang serangan sebelum ini. Truijtman menyekat kapal-kapal di muara Sungai Perak dan mengepung Aceh. Sultan menandatangani perjanjian dengan Belanda pada 20 Jun 1650. • Hanya Belanda berhak membeli timah di Perak. • Harga 30 ribu rial.
- 5. Belanda membina kota di Pulau Pangkor (1670), namun diserang pleh penduduk Perak dan akhirnya Berjaya membawa 450 ribu paun timan (Perak-Melaka). Pada 25 Jun 1747, termeterai satu perjanjian : Belanda diberi kebebasan berniaga timah di Perak. Permohonan loji di Pangkalan Halban dan Tanjung Putus. Perjanjian Perak-Belanda ditandatangani (17 Oktober 1765) dan diwakili oleh Everard Cramer. 13 fasal perjanjian : • Bekalan timah kepada Belanda (34 rial sebahara). • Penjualan timah hanya kepada Belanda. Sementara itu, Belanda terus meneruskan cuba mendapatkan harga lebih rendah. Apabila takhta Perak diambil oleh Sultan Ahmadin Shah, harga timah dinaikkan semula dan akhirnya loji Belanda terpaksa ditutup.
- 6. Belanda di Perak Kuala Selangor menjadi tumpuan saudagar-saudagar (pemerintahan Sultan Selangor). • Linggi wilayah yang penting bagi pengeluaran timah. • Linggi merupakan pengawalan strategik (laluan ke Sungai Ujong dan Rembau). Perjanjian Belanda dengan orang Bugis (1758) : - Daerah Klang, Linggi dan Rembau menjual hasil timah ke Melaka. • Kedudukan Belanda tergugat apabila Kuala Selangor mula dikunjungi kapal dagang British. • Antara kapal British adalah Junk Selangor(James Scott) dan The Bloome (Francis Light). Peranan penting Sultan Ibrahim : • Semua hasil timah Selangor-British menawarkan harga yang lebih tinggi & baik berbanding Belanda. • Mewujudkan hubungan baik dengan British bagi meneglak ancaman tentera.
- 7. Sultan Ibrahim juga bijak dalam memanipulasi keadaan dengan berbaik-baik pada pihak British : -Hubungan baik dengan British menjadi signifikan kerana dapat mengatasi masalah perdagangan dan politik. - Dapat melindungi diri daripada ancaman kuasa-kuasa Melayu serantau (Kedah, Minangkabau, Siak). Perjanjian antara Sultan Ibrahim dan Belanda telah ditandatangani pada 29 Julai 1786 akibat terletus masalah politik antara Johor dengan Belanda yang melibatkan Selangor. - Sultan Ibrahim memonopoli dagangan timah kepada Belanda. - Perjanjian ini diperbaharui pada tahun 1790 sehingga Belanda keluar dari Kepulauan Melayu pada tahun 1795.
- 8. PENJAJAHAN BRITISH ● British sama sahaja seperti kuasa Barat yang lain. ● Pada peringkat awal, British bermotifkan dorongan sumber-sumber asli. ● Lama-kelamaan, mereka ingin terus campur tangan dalam urusan politik.
- 9. KEDATANGAN BRITISH DI TANAH MELAYU o Pedagang awal British menghilangkan diri dan menarik diri dari Pulau Ambon pada 1675. o Kapal-kapal British kerap berkunjung ke Selangor (country traders). o Pada 1778, 60 buah kapal British telah ke Melaka dan meningkat kepada 65 buah kapal pada 1780. o Pada 1730-an, ramai pedagang British kembali ke Tanah Melayu.
- 10. o Selangor menyambut baik kedatangan pedagang- pedagang British. o FRANCIS LIGHT dan JAMES SCOTT berperanan mempromosikan kepentingan pusat perdagangan. o Pada 1795, British mempergiatkan usaha memonopoli dagangan timah di NNM. *SURAT KEW o Pedagang-pedagang British mengorak langkah ke NNM lain seperti Kedah. o Pada 1772, Sultan Muhammad Jiwa membuat perjanjian dengan seorang wakil British, EDWARD MONCKTON. o THOMAS FORREST berjaya mendapat kebenaran mendirikan lebih banyak gudang dan loji.
- 11. o Rentetan daripada kukuhnya pengaruh ini, FRANCIS LIGHT berjaya menduduki Pulau Pinang. o Pada peringkat awal, British tidak campur tangan dalam urusan politik. o Sikap British berubah apabila segala urusan mereka terganggu. o Berlaku perebutan takhta dan daerah.
- 12. CAMPUR TANGAN AWAL BRITISH PENDUDUKAN PULAU PINANG • Sejak 1685, British mula mencari tapak yang strategik. • Pada 1784, rancangan tersebut muncul semula. • Sultan Abdullah dijanjikan ganti rugi sejumlah 30,000 dollar Sepanyol. • Pada 11 Ogos 1786, FRANCIS LIGHT menaikkan bendera Union Jack. • Pada 1771, FRANCIS LIGHT bertemu Sultan Kedah. • Beliau bertemu Gabenor Jeneral NNS pada 1780.
- 13. PENDUDUKAN SINGAPURA • Pada 6 FEB 1819, STAMFORD RAFFLES berjaya menduduki Singapura. • Tengku Husin menerima pelawaan untuk ditabalkan di Singapura. • Sebagai balasan, British dibenarkan membuka pangkalan tentera dan perdagangan di Singapura.
- 14. Perjanjian Inggeris-Belanda telah ditandatangani pada 17 Mac 1842. Perjanjian ini meninggalkan kesan kepada kepulauan Melayu. Pihak British diberikan hak ke atas kawasan utara Kepulauan Melayu. Empayar Kesultanan Johor-Riau telah berpecah dan terbahagi dua. Petempatan asal di kawasan tersebut menerima kesan yang mendalam. Rentetan itu, British memperkenalkan system pentadbiran di negeri-negeri Tanah Melayu.
- 15. NEGERI-NEGERI SELAT British bertindak menyatukan Singapura, Pulau Pinang dan Melaka di bawah satu pentadbiran. Ditubuhkan pada 1826. Pulau Pinang menjadi pusat pentadbiran pertama. Pada 1 APRIL 1867, pentadbiran NNS diletakkan secara rasmi di bawah kawalan Pejabat Tanah. Gabenor Negeri-Negeri Selat yang pertama ialah ROBBERT FULLERTON. Pada 1832, pusat pentadbiran ditukarkan ke Singapura.
- 16. CAMPUR TANGAN BRITISH DI NEGERI-NEGERI MELAYU DORONGAN EKONOMI DORONGAN POLITIK Memastikan usaha memonopoli hasil dagangan utama di Tanah Melayu. Pada awal abad ke-19, Britain masih terpengaruh dengan dasar liberal dan perdagangan laissez-faire. Pada 1870-an, dasar imperialisme mula merebak. Perkembangan Revolusi Perusahaan (perindustrian). British Belanda (di Indonesia) Perancis (di Indochina) Itali Jerman Rusia *Kesemua ini meluaskan jajahan takhluk. Tanpa campur tangan politik, mereka boleh masuk dengan mudah. *Melalui persahabatan dan hubungan dengan raja-raja Melayu.
- 17. CAMPUR TANGAN DI PERAK Perak merupakan negeri melayu terawal yang menerima pengaruh politik British. Kerana perebutan takhta dan perbalahan kumpulan kongsi gelap Cina. Terdapat dua kumpulan kongsi gelap iaitu GHEE HIN dan HAI SAN. Berlaku Perang Larut pertama hingga tiga (1861, 1865 & 1872) Kedua-dua masalah menimbulkan suasana kurang kondusif. PERJANJIAN PULAU PANGKOR TERMETERAI pada 20 JAN 1874. J.W.W. Birch dilantik menjadi Residen pertama di Perak.
- 18. SYARAT UTAMA PERJANJIAN PANGKOR; i. Takhta Kesultanan Perak diserahkan kepada Raja Abdullah. ii. Raja Ismail diberikan gelaran Sultan Muda dan diberi pencen. iii. Seorang Penolong Residen British diletakkan di daerah Larut untuk menasihati Pembesar Larut, Ngah Ibrahim. iv. Dalam menasihati hal ehwal pentadbiran negeri, Sultan Abdullah bersetuju menerima seorang Residen British. v. Ketua puak GHEE HIN dan HAI SAN bersetuju untuk berdamai, melucutkan senjata dan menubuhkan sebuah jawatankuasa bagi menangani ,asalah tuntutan kawasan perlombongan.
- 19. CAMPUR TANGAN DI SELANGOR British turut menggunakan alasan situasi yang tidak aman di Selangor. Kegiatan mengutip cukai sudah menjadi satu tradisi yang diamalkan oleh pembesar tempatan & merupakan pendapatan mereka. Setiap kapal yang enggan membayar, mereka diminta untuk bayar secara paksa.
- 20. Menjelang akhir 1873, berlaku rompakan sepanjang pantai negeri Selangor dan ia membimbangkan British. Satu rompakan berlaku oada JUN 1871 dan British menghantar tenteranya untuk menyerang. Pada 16 NOV 1873, sebuah kapal British dirompak di Sungai Jugra.
- 21. Pada akhir 1873, sebuah lagi kapal British diserang kemudian telah memusnahkan rumah api di Tanjung Tuan. ANDREW CLARKE membuat rundingan dengan Sultan Abdul Samad apabila berlaku lagi rompakan di Sungai Langat dan Labu. British melantik FRANK SWETTENHEM sebagai penasihat rasmi Sultan Abdul Samad dan meletakkan Selangor bawah naugan British. Akhirnya, seorang Residen berjaya diletakkan di Selangor iaitu J.G DAVIDSON (RESIDEN PERTAMA)
- 22. Campur tangan di Sungai Ujong Disebabkan perbalahan antara Datuk Kelana dengan Datuk Bandar. 21 April 1874 – Datuk Kelana setuju terima perlindungan British. - membolehkan beliau diiktiraf British sbg pemerintah Sungai Ujong - Datuk Bandar tak setuju dan mencadangkan ancaman kpd Datuk Kelana - Datuk Kelana setuju supaya beliau diberi perlindungan dan terima seorang residen British Perjanjian 16 sept 1874 – Datuk Kelana diberi seorang P.Residen (W.I. Tatham) - Datuk Bandar tak campur lagi dlm hal ehwal pentadbiran S.U.
- 23. Campur tangan di Negeri Sembilan Daerah di N.S jatuh ke tangan British atas usaha FREDERICK WELD Daerah Tampin yg belum dapat british tembusi pd 1888 Dengan pengaruh daerah Rembau,Tampin setuju digabungkan sbg SERI MENANTI. Bersetuju menerima seorang residen British pd 1889 (MARTIN LISTER) Gabungan bertambah besar apbl S.U dan Jelebu setuju utk serta dan terima British.
- 24. Campur tangan di Pahang Hasrat British utk campur tangan di Pahang lahir pd awal tahun 1800-an British tiada alasan kukuh utk buat demikian .peluang trbuka apbla pertikaian saudara antara Bendahara Wan Ahmad dgn adiknya Wan Mansur pd 1884 Wan Ahmad mngisytiharkan dirinya sbg Sultan Pahang (SULTAN AHMAD MUAZZAM SHAH) pd Disember 1884 dan lantik puteranya (TENGKU MAHMUD) sbg pewaris takhta Wan Mansur tak puas hati dan rancang utk lancarkan serangan.Dgn bantuan british serangan Berjaya dihalang Pd April 1885,FRANK SWETTENHAM dihntr ke Pahang utk selesaikan perbalahan ini dan cdangkan kpd SULTAN AHMAD untuk terima seorang Residen British. melalui perjanjian 8 okt 1887,JOHN PICKERSGILL RODGER dilantik sbg residen british Pahang pd okt 1888
- 25. Sistem residen Jawatan residen merupakan satu strategi british untuk mengawal pentadbiran British mengawal melalui institusi politik yg sedia ada Tidak ada satu system yang jelas dalam system residen Dalam pengisytiharan pelantikan residen ,elaun dan gaji mereka dibayar sepenuhnya oleh negeri negeri melayu. Residen diharap dapat mengekalkan keamanan,memungut cukai dan hasil serta sumber kekayaan di setiap negeri walaupun tak diberitahu cara pelaksanaannya Residen mula menyekat hak pembesar tempatan untuk mengutip cukai Situasi residen yang berkuasa dalam segala aspek ini tidak menyenangkan sultan dan pembesar tempatan.
- 26. Aspek Kesan Pembangunan ekonomi negeri • Negeri yang terbabit mula mencapai kemajuan • Petempatan berkembang dan kawasan perbandaran di wujudkan • Sumber dan hasil ekonomi dimonopoli oleh pelabur barat Perubahan politik • Negeri negeri berada di bawah penguasaan sultan • Penubuhan majlis mesyuarat negeri memperlihatkan campur tangan lebih ramai pihak british dalam H.E. pentadbiran negeri Perkembangan sosial • Wujud perkembangan infrastruktur • Perkembangan tersebut hanya tertumpu di kawasan yg mempunyai potensi ekonomi yg tinggi juga pusat Bandar.
- 27. Negeri negeri Melayu Bersekutu ● Sistem persekutuan untuk empat buah negeri Semenanjung Tanah Melayu iaituPahang, Perak, Selangor dan NegeriSembilan. ● Sistem ini telah dilaksanakan oleh pihak British pada Julai 1896
- 28. Ciri ciri Kuasa pemerintahandib ahagi dua antara kerajaan pusat dankerajaan negeri Seorang Residen Jeneral akan dilantik mengendalikan kerajaan pusat Mewujudkan keseragaman perkhidmatan awam,polis, gaji, dasarpelajaran, undang-undang tanah dan sistem pos Residen Jeneral diawasi oleh Pesuruhjaya Tingg ibagi Negeri-negeri Melayu Bersekutu
- 29. Faktor penubuhan NNMB FAKTOR PENJELASAN MASALAH KEWANGAN PAHANG -SERING BERLAKU PEMBERONTAKAN -PERBELANJAAN NEGERI MENINGKAT -PERAK DAN SELANGOR DAPAT MEMBANTU PAHANG MENYELESAIKAN MASALAH KELEMAHAN SISTEM RESIDEN -MENDORONG PIHAK INGGERIS UTK MENYATUKAN SISTEM PENTADBIRAN -MENGAWAL KUASA DAN MEYELARASKAN KUASA RESIDEN MENGURANGKAN BELANJA PENTADBIRAN -GABUNGAN DAPAT MENYELARASKAN SISTEM PENTADBIRAN YG SBLM INI MENGIKUT SISTEM RESIDEN. -DAPAT MEMPERBAIK SISTEM PRHBNGN ANTARA NEGERI
- 30. KESAN PENUBUHAN NNMB Berlaku kemorosotan kuasa raja dan pembesar tempatan Kuasa dan hak raja melayu semakin merosot Berlaku perkembanga n ekonomi komersial. Menimbulkan rasa tidak puas hati dalam kalangan raja
- 31. Keanggotaan dan Sistem Majlis Mesyuarat Persekutuan Pesuruhjaya tinggi merangkap Gabenor NNS sbg presiden yang beribu pejabat di Singapura Residen Jeneral bertanggungjawab terus kpd pesuruhjaya tinggi Empat orang raja Melayu negeri terbabit Empat orang residen british Empat orang ahli tidak rasmi yang mewakili golongan peniaga
- 32. Kesan buruk majlis mesyuarat persekutuan yg pertama Tidak ada langsung wakil dalam kalangan masyarakat tempatan iaitu orang melayu Kuasa sultan dalam majlis sangat sedikit Pesuruhjaya tinggi mempunyai kuasa yang tertinggi dalam hal ehwal pentadbiran dan bukan lagi sultan
- 33. Pesuruhjaya tinggi british/gabenor NNS (di singapura) RAJA RAJA -Perak -Selangor -Negeri Sembilan -Pahang Residen residen --Perak -Selangor -Negeri Sembilan -Pahang Empat ahli tidak rasmi -tiga orang eropah dan seorang cina Residen jeneral (di KL)
- 34. Negeri negeri melayu tidak bersekutu ● Gabungan NNMTB dibentuk pd tahun 1909 apabila British dan Siam menandatangani Perjanjian Bangkok ● 4 buah negeri yg sebelum ini di bawah naungan Siam akan diserahkan kpd British ● Raja melayu di NNMTB mempunyai kuasa yang lebih besar krn kuasa penasihat British tidaklah seluas kuasa residen di NNMB
- 35. PENASIHAT BRITISH DI NNMTB DAN TAHUN DILANTIK NEGERI PENASIHAT BRITISH TAHUN KEDAH GEORGE MAXWELL 1910 PERLIS MEADOWE FROST 1910 KELANTAN J.S. MASON 1910 TERENGGANU J.I. HUMPHREYS 1919 JOHOR DOUGLAS CAMPBELL 1914
- 36. PENGAGIHAN KUASA PUSAT (DESENTRALISASI 1920-1941) ● Dikemukan oleh Pesuruhjaya Tinggi British di Tanah Melayu ● Faktor memperkenalkan desentralisasi Sultan di NNMB tak puas hati dgn pemusatan kuasa pentadbiran di tangan pesuruhjaya british Pihak british ingin menyatukan negeri melayu yg sseblum ini terdiri drpd 3 unit politik Kerajaan british berhasrat mengurangkan perbelanjaan pentadbiran Berlaku persaingan kuasa antara Residen Jeneral dgn Pesuruhjaya Tinggi dalam hal ehwal pentadbiran
- 38. Perubahan perubahan yang disyorkan oleh Lawrence Guillemard Menyusun semula majlis mesyuarat persekutuan dgn membawa keluar raja raja melayu drpd majlis ini Majlis mesyuarat negeri akan diberi kuasa yang yg lebih untuk pentadbiran negeri termasuklah menguruskan belanjawan negeri Beberapa buah jabatan kerajaan yg sebelum ini ditadbir pd peringkat pusat akan dipindahkan ke kerajaan negeri Jawatan residen jeneral dihapuskan
- 39. ● Selepas guillemard ,pesuruhjaya tinggi british yg seterusnya iaitu Cecil Clementi meneruskan usaha pelaksanaan desentralisasi. ● Disentralisasi masih lagi bermotifkan penguasaan ekonomi Tanah Melayu oleh kerajaan British
- 40. sistem Tahun diperkenalkan Negeri negeri terbabit Sistem residen 1874 - 1889 Perak,Selangor,negeri Sembilan dan Pahang Negeri negeri selat (NNS) 1826 Pulau pinang, singapura dan melaka Negeri negeri melayu bersekutu (NNMB) 1896 Perak,Selangor,negeri sembilan,dan pahang Negeri negeri melayu tidak bersekutu (NNMTB) 1909 - 1919 Perlis,kedah,Kelantan,Ter engganu,dan johor Desentralisasi 1920-an Semua negeri di semenanjung Tanah Melayu
- 41. SABAH PEMERINTAHAN TEMPATAN BERASASKAN SUKU TERTENTU DIKETUAI OLEH SEORANG YANG DIGELAR ORANG TUA SEBAHAGIAN DARIPADA PENGARUH KESULTANAN BRUNEI. DAN BAHAGIAN TIMUR DITADBIR OLEH KESULTANAN SULU SEMUA HAK KONSESI TELAH DIJUAL KEPADA SYARIKAT PERDAGANGAN BRITISH PERSATUAN SEMENTARA BORNEO UTARA BRITISH BERHAD TELAH DITUBUHKAN DAN USAHA MENDAPATKAN PIAGAM DIRAJA DIJALANKAN SYARIKAT BORNEO UTARA BRITISH (SBUB) DITUBUHKAN SETELAH MENDAPAT PIAGAM TERSEBUT KUASA SBUB TERHENTI PADA TAHUN 1941 APABILA DISERANG OLEH JEPUN
- 42. SARAWAK PEDALAMAN SARAWAK MENGIKUT SUKU TERTENTU PEMERINTAHAN TELAH WUJUD DI PERINGKAT TEMPATAN MASYARAKAT KAWASAN PERSISIR PULA TELAH MEMBENTUK KERAJAAN KERAJAAN AWAL DI SARAWAK KERAJAAN BRUNEI MELANTIK WAKIL PEMERINTAH DARIPADA KALANGAN ORANG TEMPATAN UNTUK MENTADBIR SARAWAK JAMES BROOKE MEMBANTU PANGERAN MUDA HASHIM MENYELESAIKAN KEBANGKITAN MASYARAKAT TEMPATAN YANG INGIN MEMBEBASKAN SARAWAK DARIPADA NAUNGAN BRUNEI JAMES BROKE TELAH DILANTIK SEBAGAI GABENOR SARAWAK SULTAN BRUNEI CUBA MENGUSIR JAMES BROOKE, NAMUN TEWAS. JAMES BROOKE DIKRTIRAF SEBAGAI RAJA. KELUARGANYA MELUASKAN PENGARUH DI SARAWAK SEHINGGA MELETUSNYA PERANG DUNIA KEDUA