ТЭОРЫЯ І ПРАКТЫКА МОВЫ Pris 2

1. Тэорыя і практыка мовы
Вытворныя прыслоўі

2. Прыслоўе – часціна
мовы, якая
абазначае прыкмету
дзеяння, стану або
якасці.

3. Прыслоўі
1.Невытворныя =
нематываваныя
як, куды, калі, дзе, сюды
2. Вытворныя =
Матываваныя
добра, штогод, па-суседску

4. Адпрыметнікавыя прыслоўі
суфікс
вясёлы – весела, дрэнны – дрэнна,
малады - молада
прыстаўка і суфікс
белы - дабяла, доўгі – надоўга,
левы – улева
складанне асноваў
даўным-даўно, поўным-поўна

5. Адназоўнікавыя прыслоўі
прыстаўка і суфікс
праўда – напраўду, хата –
дахаты
але безвач, побач, поруч
суфікс
вясна - вясной, верх – верхам
складанне асноваў
штодзень, штогод

6. Адзайменнікавыя прыслоўі
прыстаўка і суфікс
ваш - па-вашаму, іхні - па-
іхняму, гэты - дагэтуль
складанне асноваў
штодзень, штогод

7. Адлічэбнікавыя прыслоўі
прыстаўка і суфікс
першы – спярша, другі – па-
другое, трое - утрая
суфікс
двое – двойчы, трое – тройчы

8. Аддзеяслоўныя прыслоўі
прыстаўка і суфікс
перастаць - бесперастанку,
прысядаць – упрысядку
суфікс
маўчаць - маўчком, бегчы -
бегма

9. Адпрыслоўныя прыслоўі
прыстаўка
рана – зарана, дзе – абы-дзе
суфікс (постфікс)
куды – кудысьці, дзе - дзе-небудзь
прыстаўка і суфікс
трохі - патроху, мала - памалу
паўтарэнне словаў
высока-высока, дзе-нідзе

10. Складаныя прыслоўі
ад словазлучэнняў з
назоўнікам у ролі галоўнага
слова
з сяго лета – сёлета
з лета сяго – летась
з сяго дня - сёння

11. Ад наступных словаў
утварыце магчымыя
прыслоўі

12. Верх
Ніз
Бегчы
Маўчаць

13. Верх – наверсе, уверсе, уверх,
зверху, даверху,
вярхом/верхам
Ніз – спаднізу, знізу, нізам,
унізе, данізу
Бегчы – бегма, бягом,
подбегам
Маўчаць–моўчкі, маўчком

14. Бок
Вока
Вуха
Даль

15. Бок – збоку, убаку, бокам,
убок, наўзбоч
Вока – уваччу, безвач,
навідавоку
Вуха – увушшу
Даль – наводдаль,
паводдаль, воддаль,
здаля, здалёк, удаль

16. Перакладзіце на
беларускую мову

17. Наперехват
Украдкой
Незаметно
Пить, наклоняя на себя
сосуд
Мгновенно

18. Наперехват – напярэймы
Украдкой – употай, употайкі
Незаметно –
неўпрыкмет,непрыкметна,
незаўважна
Пить, наклоняя на себя сосуд
– нагбом
Мгновенно – імгненна,
вокамгненна, вобмельгам

19. Напрямик
Вплотную
Исподволь
Споднизу
Наощупь

20. Напрямик – напрасткі,
нацянькі
Вплотную – ушчыльную
Исподволь – спакваля
Споднизу – спадыспаду,
спадсподу, спаднізу
Наощупь - навобмацак

21. Запішыце адным
словам

22. У свіныя галасы

23. Позна

24. Глядзець як вока ў
лобе

25. Пільна

26. Плот у плот

27. Блізка, побач

28. Два вазы і цэбар

29. Шмат, многа

30. Раннюю расу
абагнаць

31. Рана

32. Да пня

33. Ушчэнт,
дашчэнту

34. Аж нос у прысядкі
гуляе;
аж вушы трашчаць

35. Смачна

36. Цыганскі пот
праймае

37. Холадна

38. Як з шыбеніцы
сарваўся;
як чорт з пісьмом

39. Хутка

40. Як на далоні валасы
парастуць;
як будзе баба
дзеўкаю

41. Ніколі