kinh te thi truong dinh huong Xa hoi chu nghi o Viet Nam

1. Qu¸ tr×nh ®æi míi nhËn thøc vÒkinh tÕthÞtr­Qu¸ tr×nh ®æi míi nhËn thøc vÒkinh tÕthÞtr­
êngêng
IIII
IIIIIIII
TiÕp tôc hoµn thiÖn thÓ chÕ kinh tÕ thÞ tr­êngTiÕp tôc hoµn thiÖn thÓ chÕ kinh tÕ thÞ tr­êng
®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa ë n­íc ta®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa ë n­íc ta
CHƯƠNG VCHƯƠNG V
Đường lối xây dựng nền kinh tếĐường lối xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng
XHCN

2. I. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNGI. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNG
1.1. Quan niÖm vÒ kinh tÕ thÞ tr­Quan niÖm vÒ kinh tÕ thÞ tr­
êng vµ ®Æc ®iÓm chung cñaêng vµ ®Æc ®iÓm chung cña
kinh tÕthÞtr­êngkinh tÕthÞtr­êng
- Quan niÖmvÒkinhtÕthÞtr­- Quan niÖmvÒkinhtÕthÞtr­
êngêng
+ Lµ+ Lµ trìnhtrình ®é ph¸t triÓn cao®é ph¸t triÓn cao
cña kinh tÕ hµng ho¸, trongcña kinh tÕ hµng ho¸, trong
®ã toµn bé c¸c yÕu tè ®Çu®ã toµn bé c¸c yÕu tè ®Çu
vµo vµ ®Çu ra cña s¶n xuÊtvµo vµ ®Çu ra cña s¶n xuÊt
kinh doanh ®Òu ®­îc mua b¸nkinh doanh ®Òu ®­îc mua b¸n
th«ng qua thÞtr­êng.th«ng qua thÞtr­êng.
+ Kinh tÕ hµng ho¸ vµ kinh tÕ+ Kinh tÕ hµng ho¸ vµ kinh tÕ
thÞ tr­êng cã cïng nguån gècthÞ tr­êng cã cïng nguån gèc
vµ b¶n chÊt nh­ng kh¸c nhauvµ b¶n chÊt nh­ng kh¸c nhau
vÒvÒ trìnhtrình ®é vµ quy m«®é vµ quy m«

3. I. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNGI. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNG
1.1. Quan niÖm vÒ kinh tÕ thÞ tr­êng vµ ®Æc ®iÓm chungQuan niÖm vÒ kinh tÕ thÞ tr­êng vµ ®Æc ®iÓm chung
cña kinh tÕ thÞtr­êngcña kinh tÕ thÞtr­êng
- Đặc- Đặc ®iÓmchungcñakinhtÕthÞtr­êng.®iÓmchungcñakinhtÕthÞtr­êng.
+ C¸c chñ thÓkinh tÕ cã quyÒn tù chñ rÊt cao kh¸c víi+ C¸c chñ thÓkinh tÕ cã quyÒn tù chñ rÊt cao kh¸c víi
kinh tÕ tËp trung.kinh tÕ tËp trung.
+ VÊn ®Ò lîi Ých ®­îc ®Æt ra nghiªmngÆt.+ VÊn ®Ò lîi Ých ®­îc ®Æt ra nghiªmngÆt.
+ Dung l­îng thÞ tr­êng lín, s¶n phÈm phong phó,+ Dung l­îng thÞ tr­êng lín, s¶n phÈm phong phó,
tho¶ m·n ®­îc nhu cÇu cña ng­êi tiªu dïng.tho¶ m·n ®­îc nhu cÇu cña ng­êi tiªu dïng.
+ Gi¸ c¶ ®­îc x¸c ®Þnh ngay trªn thÞtr­êng .+ Gi¸ c¶ ®­îc x¸c ®Þnh ngay trªn thÞtr­êng .
+ C¹nh tranh lµ tÊt yÕu trong nÒn kinh tÕthÞtr­êng.+ C¹nh tranh lµ tÊt yÕu trong nÒn kinh tÕthÞtr­êng.
+ Kinh tÕ thÞtr­êng lµ mét hÖ thèng më, s¶n xuÊt ra+ Kinh tÕ thÞtr­êng lµ mét hÖ thèng më, s¶n xuÊt ra
®Ób¸n ®Ó trao ®æi®Ób¸n ®Ó trao ®æi

4. I. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNGI. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNG
2.2. Cơ chế quản lý kinh tế thời kỳ trước đổi mới.Cơ chế quản lý kinh tế thời kỳ trước đổi mới.
a.a. Cơ chế kế hoạch hóa tập trung, quan liêu, bao cấp.Cơ chế kế hoạch hóa tập trung, quan liêu, bao cấp.
• Đặc điểm:Đặc điểm:
++ Nhµ n­íc qu¶n lý nÒn kinh tÕ b»ng mÖnh lÖnh hµnhNhµ n­íc qu¶n lý nÒn kinh tÕ b»ng mÖnh lÖnh hµnh
chÝnhchÝnh
+ C¬ quan qu¶n lý hµnh chÝnh can thiÖp s©u vµo ho¹t+ C¬ quan qu¶n lý hµnh chÝnh can thiÖp s©u vµo ho¹t
®éng kinh doanh cña c¸c xÝ nghiÖp.®éng kinh doanh cña c¸c xÝ nghiÖp.
+ Quan hÖ hµng ho¸ - tiÒn tÖ bÞcoi nhÑ.+ Quan hÖ hµng ho¸ - tiÒn tÖ bÞcoi nhÑ.
++ Bé m¸y qu¶n lý cång kÒnh, qua nhiÒu nÊc trung gian,Bé m¸y qu¶n lý cång kÒnh, qua nhiÒu nÊc trung gian,
kÐmkÐm năngnăng ®éng, cöa quyÒn, hiÖu qu¶ kÐm nh­ng ®­îc h­®éng, cöa quyÒn, hiÖu qu¶ kÐm nh­ng ®­îc h­
ëng lîi cao h¬n ng­êi trùc tiÕp lao ®éngëng lîi cao h¬n ng­êi trùc tiÕp lao ®éng

5. I. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNGI. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNG
• Hình thức:Hình thức:
Phân phối
theo định mức
Phân phối
theo định mức
Cơ chế
xin - cho
Cơ chế
xin - cho
Thấp hơn nhiều
giá thực tế
Thấp hơn nhiều
giá thực tế
2 31

6. I. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNGI. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNG
• Hậu quả:Hậu quả:
+ K+ Kìmìm h·m vµ lµm triÖt tiªu ®éng lùc cña sù ph¸t triÓnh·m vµ lµm triÖt tiªu ®éng lùc cña sù ph¸t triÓn
kinh tÕ ®Êt n­íc,kinh tÕ ®Êt n­íc, kìmkìm h·m sù ph¸t triÓn x· héih·m sù ph¸t triÓn x· héi
+ S¶n phÈm s¶n xuÊt ra kh«ng ®ñ ®¸p øng yªu cÇu cña x·+ S¶n phÈm s¶n xuÊt ra kh«ng ®ñ ®¸p øng yªu cÇu cña x·
héi dÉn ®Õn khñng ho¶ng kinh tÕ - x· héi ¶nh h­ëng ®Õnhéi dÉn ®Õn khñng ho¶ng kinh tÕ - x· héi ¶nh h­ëng ®Õn
®êi sèng cña nh©n d©n.®êi sèng cña nh©n d©n.

7. I. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNGI. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNG
b. Nhu cầu đổi mới về cơ chế quản lý kinh tế:b. Nhu cầu đổi mới về cơ chế quản lý kinh tế:
- Một số bước cải tiến nền kinh tế theo thị trường:Một số bước cải tiến nền kinh tế theo thị trường:
+ Khoán 100 trong nông nghiệp+ Khoán 100 trong nông nghiệp
KHOÁN SẢN
PHẨM ĐẾN
NHÓM VÀ
NGƯỜI LĐ
CHỈ THỊ 100
1 – 1981
KHOÁN
SẢN PHẨM
NÔNG NGHIỆP
HNTW 9
(12 - 1980)

8. I. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNGI. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNG
+ Bù giá vào lương ở Long An:+ Bù giá vào lương ở Long An: TổngTổng
tiền lương và 16 mặt hàng phân phối theotiền lương và 16 mặt hàng phân phối theo
định lượng, tất cả qui ra giá thị trường thìđịnh lượng, tất cả qui ra giá thị trường thì
lương bí thư tỉnh ủy xấp xỉ 600 đồng. Tuylương bí thư tỉnh ủy xấp xỉ 600 đồng. Tuy
nhiên vì những lý do như chất lượng hàngnhiên vì những lý do như chất lượng hàng
hóa thấp, tiêu chuẩn bị cắt xén, hàng đượchóa thấp, tiêu chuẩn bị cắt xén, hàng được
cấp không phù hợp nhu cầu... thì hiệu quảcấp không phù hợp nhu cầu... thì hiệu quả
sử dụng của mức lương này chỉ đạt 50-sử dụng của mức lương này chỉ đạt 50-
70%. Tốt nhất là đem hết số hàng phân70%. Tốt nhất là đem hết số hàng phân
phối của bí thư ra chợ bán theo giá chợ rồiphối của bí thư ra chợ bán theo giá chợ rồi
về trả cho ông 600 đồng/tháng. Bí thư cầnvề trả cho ông 600 đồng/tháng. Bí thư cần
gì ra đó mà muagì ra đó mà mua
Ông Chín Cần (Nguyễn Văn
Chính), nguyên bí thư Tỉnh ủy
Long An - tổng chỉ huy công
trình bù giá vào lương ở Long
An - Ảnh: Q.Thiện

9. I. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNGI. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNG
+ Khoán sản phẩm trong công nghiệp:+ Khoán sản phẩm trong công nghiệp:
+ Tổng điều chỉnh giá – lương – tiền lần 2 theo NQTW8+ Tổng điều chỉnh giá – lương – tiền lần 2 theo NQTW8
khóa 5 (6/1985)khóa 5 (6/1985)
KHOÁN
SẢN PHẨM
TRONG
CÔNG
NGHIỆP
NĐ 25, 26CP

10. I. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNGI. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNG
⇒ Vì vậy, việc đổi mới cơ chế quản lý kinh tế trởVì vậy, việc đổi mới cơ chế quản lý kinh tế trở
thành nhu cầu cần thiết và cấp báchthành nhu cầu cần thiết và cấp bách
ĐạiĐại héi 6héi 6 Đжng (12/1986) ®· chØrâ:¶ng (12/1986) ®· chØrâ:
"C¬chÕqu¶nlýtËp trungquanliªu, bao cÊp"C¬chÕqu¶nlýtËp trungquanliªu, bao cÊp
tõ nhiÒutõ nhiÒu nămnăm naykh«ng t¹o ®­îc ®éng lùcnaykh«ng t¹o ®­îc ®éng lùc
ph¸t triÓn, lµmsuyyÕu kinhtÕx· héi chñph¸t triÓn, lµmsuyyÕu kinhtÕx· héi chñ
nghÜa, h¹n chÕ viÖc sö dông vµ c¶i t¹onghÜa, h¹n chÕ viÖc sö dông vµ c¶i t¹o
c¸c thµnh phÇn kinh tÕkh¸cc¸c thµnh phÇn kinh tÕkh¸c kìmkìm h·ms¶nh·ms¶n
xuÊt, lµmgi¶mxuÊt, lµmgi¶mnăngnăng suÊt, chÊt l­îng, hiÖusuÊt, chÊt l­îng, hiÖu
qu¶ g©y rèi lo¹n trong ph©n phèi l­uqu¶ g©y rèi lo¹n trong ph©n phèi l­u
th«ng vµ ®Î ra nhiÒu hiÖn t­îng tiªu cùcth«ng vµ ®Î ra nhiÒu hiÖn t­îng tiªu cùc

11. I. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNGI. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNG
3. Sự hình thành tư duy của Đảng về kinh tế thị trường thời kỳ3. Sự hình thành tư duy của Đảng về kinh tế thị trường thời kỳ
đổi mới.đổi mới.
a.a. Tư duy của Đảng về kinh tế thị trường từ Đại hội VI đếnTư duy của Đảng về kinh tế thị trường từ Đại hội VI đến
Đại hội VIII.Đại hội VIII.
- Một là, kinh tế thị trường không phải là cái riêng có củaMột là, kinh tế thị trường không phải là cái riêng có của
CNTB mà là thành tựu phát triển chung của nhân loại.CNTB mà là thành tựu phát triển chung của nhân loại.
• Kinh tế thị trường có mầm mống từ xã hội nô lệ, hình thành trong xã hộiKinh tế thị trường có mầm mống từ xã hội nô lệ, hình thành trong xã hội
phong kiến và phát triển cao trong xã hội TBCN.phong kiến và phát triển cao trong xã hội TBCN.
• Trước CNTB, kinh tế thị trường còn ở thời kỳ manh nha, trình độ thấpTrước CNTB, kinh tế thị trường còn ở thời kỳ manh nha, trình độ thấp
thì trong CNTB đã đạt tới trình độ cao, chi phối toàn bộ cuộc sống conthì trong CNTB đã đạt tới trình độ cao, chi phối toàn bộ cuộc sống con
người trong xã hội.người trong xã hội.
• Chỉ có thể chế kinh tế chính trị TBCN hay cách thức sử dụng kinh thịChỉ có thể chế kinh tế chính trị TBCN hay cách thức sử dụng kinh thị
trường theo lợi nhuận tối đa của CNTB mới là sản phẩm của TBCN.trường theo lợi nhuận tối đa của CNTB mới là sản phẩm của TBCN.

12. I. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNGI. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNG
- Hai là, kinh tế thị trường còn tồn tại khách quan trong thờiHai là, kinh tế thị trường còn tồn tại khách quan trong thời
kỳ quá độ lên CNXH.kỳ quá độ lên CNXH.
•Kinh tế thị trường xét dưới góc độ "một kiểu tổ chứcKinh tế thị trường xét dưới góc độ "một kiểu tổ chức
kinh tế" là phương thức tổ chức, vận hành nền kinh tế, làkinh tế" là phương thức tổ chức, vận hành nền kinh tế, là
phương tiện điều tiết kinh tế lấy cơ chế thị trường làm cơphương tiện điều tiết kinh tế lấy cơ chế thị trường làm cơ
sở để phân bổ các nguồn lực kinh tế và điều tiết mối quansở để phân bổ các nguồn lực kinh tế và điều tiết mối quan
hệ giữa người với người. Do đó, nó cần thiết cho quá trìnhhệ giữa người với người. Do đó, nó cần thiết cho quá trình
xây dựng và phát triển nền kinh tế nước ta trong thời kỳxây dựng và phát triển nền kinh tế nước ta trong thời kỳ
quá độ lên chủ nghĩa xã hội.quá độ lên chủ nghĩa xã hội.

13. I. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNGI. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNG
- Hai là, kinh tế thị trường còn tồn tại khách quan trong thờiHai là, kinh tế thị trường còn tồn tại khách quan trong thời
kỳ quá độ lên CNXH.kỳ quá độ lên CNXH.
•Kinh tế thị trường đối lập với kinh tế tự nhiên, tựKinh tế thị trường đối lập với kinh tế tự nhiên, tự
cấp, tự túc chứ không đối lập với các chế độ xã hội. Vừa cócấp, tự túc chứ không đối lập với các chế độ xã hội. Vừa có
thể liên hệ với chế độ tư hữu vừa có thể liên hệ với chế độthể liên hệ với chế độ tư hữu vừa có thể liên hệ với chế độ
công hữu và phục vụ cho chúng.công hữu và phục vụ cho chúng.
•Xây dựng và phát triển kinh tế thị trường không phảiXây dựng và phát triển kinh tế thị trường không phải
là phát triển TBCN hoặc đi theo con đường TBCN và tấtlà phát triển TBCN hoặc đi theo con đường TBCN và tất
nhiên XDKTTTXHCN cũng không dẫn đến phủ định kinhnhiên XDKTTTXHCN cũng không dẫn đến phủ định kinh
tế thị trường. Kinh tế thị trường còn cần thiết cho quátế thị trường. Kinh tế thị trường còn cần thiết cho quá
trình đi lên CNXH ở nước ta.trình đi lên CNXH ở nước ta.

14. I. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNGI. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNG
- Ba là, có thể và cần thiết sử dụng kinh tế thị trường để xâyBa là, có thể và cần thiết sử dụng kinh tế thị trường để xây
dựng CNXH ở nước ta.dựng CNXH ở nước ta.
Vì:Vì:
++ Ph©n c«ng lao ®éng x· héi ®ang ph¸t triÓn c¶ chiÒuPh©n c«ng lao ®éng x· héi ®ang ph¸t triÓn c¶ chiÒu
réng, chiÒu s©u.réng, chiÒu s©u.

15. I. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNGI. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNG
- Ba là, có thể và cần thiết sử dụng kinh tế thị trường để xâyBa là, có thể và cần thiết sử dụng kinh tế thị trường để xây
dựng CNXH ở nước ta.dựng CNXH ở nước ta.
Vì:Vì:
++ NÒn kinh tÕ n­íc ta lµ nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnhNÒn kinh tÕ n­íc ta lµ nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh
phÇn dùa trªn sù ®a d¹ng vÒphÇn dùa trªn sù ®a d¹ng vÒ sở hữusở hữu, tÝnh ®éc lËp cña, tÝnh ®éc lËp cña
c¸c chñ thÓ kinh tÕ ngµy cµng cao.c¸c chñ thÓ kinh tÕ ngµy cµng cao.

16. I. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNGI. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNG
- Ba là, có thể và cần thiết sử dụng kinh tế thịBa là, có thể và cần thiết sử dụng kinh tế thị
trường để xây dựng CNXH ở nước ta.trường để xây dựng CNXH ở nước ta.
Vì:Vì:
++ Quan hÖ H - T cßn cÇn thiÕt trong quan hÖQuan hÖ H - T cßn cÇn thiÕt trong quan hÖ
kinh tÕ®èi ngo¹i.kinh tÕ®èi ngo¹i.
T H T’

17. I. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNGI. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNG
- Ba là, có thể và cần thiết sử dụng kinh tế thịBa là, có thể và cần thiết sử dụng kinh tế thị
trường để xây dựng CNXH ở nước ta.trường để xây dựng CNXH ở nước ta.
Vì:Vì:
++ Sö dông c¬ chÕ thÞ tr­êng lµm c¬ së ®ÓSö dông c¬ chÕ thÞ tr­êng lµm c¬ së ®Ó
ph©n bæ c¸c nguån lùc kinh tÕ, ®iÒu hoµph©n bæ c¸c nguån lùc kinh tÕ, ®iÒu hoµ
quan hÖ cung - cÇu thóc ®Èy c¸c tiÕn bé, ®µoquan hÖ cung - cÇu thóc ®Èy c¸c tiÕn bé, ®µo
th¶i c¸i l¹c hËu, yÕu kÐm.th¶i c¸i l¹c hËu, yÕu kÐm.
++ CNTB kh«ng sinh ra kinh tÕ thÞ tr­êng nh­CNTB kh«ng sinh ra kinh tÕ thÞ tr­êng nh­
ng biÕt kÕ thõa, khai th¸c cã hiÖu qu¶ c¸c lîing biÕt kÕ thõa, khai th¸c cã hiÖu qu¶ c¸c lîi
thÕcña kinh tÕthÞtr­êng ®Óph¸t triÓnthÕcña kinh tÕthÞtr­êng ®Óph¸t triÓn..

18. I. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNGI. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNG
b.b. Tư duy của Đảng về kinh tế thị trường từ Đại hộiTư duy của Đảng về kinh tế thị trường từ Đại hội
IX đến Đại hội XI.IX đến Đại hội XI.
- Đại hội IX của Đảng (4/2001) xác định:Đại hội IX của Đảng (4/2001) xác định:
+ Kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng x· héi chñ+ Kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng x· héi chñ
nghÜa lµ m«nghÜa lµ m« hìnhhình kinh tÕ tæng qu¸t cña n­íc takinh tÕ tæng qu¸t cña n­íc ta
trong thêi kú qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héitrong thêi kú qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi. Đó. Đó
là:là:

19. I. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNGI. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNG
+ Kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng x· héi+ Kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng x· héi
chñ nghÜa theo quan ®iÓm cñachñ nghÜa theo quan ®iÓm cña ĐảngĐảng lµlµ
“Mét kiÓu tæchøc kinh tÕ võa tu©n theo“Mét kiÓu tæchøc kinh tÕ võa tu©n theo
quy luËt cña kinh tÕ thÞ tr­êng võa dùaquy luËt cña kinh tÕ thÞ tr­êng võa dùa
trªn c¬ së vµ chÞu sù dÉn d¾t chi phèi bëitrªn c¬ së vµ chÞu sù dÉn d¾t chi phèi bëi
c¸c nguyªn t¾c vµ b¶n chÊt cña chñc¸c nguyªn t¾c vµ b¶n chÊt cña chñ
nghÜax· héi”.nghÜax· héi”.

20. I. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNGI. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNG
- Môc ®ÝchMôc ®Ých::
+ Sử dụng thế mạnh của thị trường định hướng+ Sử dụng thế mạnh của thị trường định hướng
XHCN đểXHCN để "Phát triển lực lượng sản xuất, phát triển"Phát triển lực lượng sản xuất, phát triển
kinh tế để xây dựng cơ sở vật chất - kỹ thuật của chủkinh tế để xây dựng cơ sở vật chất - kỹ thuật của chủ
nghĩa xã hội, nâng cao đời sống nhân dân"nghĩa xã hội, nâng cao đời sống nhân dân"
+ Định hướng XHCN được thể hiện trên cả 3 mặt+ Định hướng XHCN được thể hiện trên cả 3 mặt
của quan hệ sản xuất: sở hữu, tổ chức quản lý vàcủa quan hệ sản xuất: sở hữu, tổ chức quản lý và
phân phối nhằm mục đích cuối cùng làphân phối nhằm mục đích cuối cùng là "Dân giàu"Dân giàu
nước mạnh, tiến lên hiện đại trong một xã hội donước mạnh, tiến lên hiện đại trong một xã hội do
nhân dân là chủ, nhân ái, có văn hoá, có kỷ cương,nhân dân là chủ, nhân ái, có văn hoá, có kỷ cương,
xoá bỏ áp bức và bất công, tạo điều kiện cho mọixoá bỏ áp bức và bất công, tạo điều kiện cho mọi
người có một cuộc sống ấm no, tự do, hạnh phúc"người có một cuộc sống ấm no, tự do, hạnh phúc"..

21. I. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNGI. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNG
+ Kinh tế thị trường định hướng XHCN chưa+ Kinh tế thị trường định hướng XHCN chưa
hoàn toàn là kinh tế thị trường của CNXH vì chưahoàn toàn là kinh tế thị trường của CNXH vì chưa
có đầy đủ các yếu tố XHCN nhưng nó khác kinh tếcó đầy đủ các yếu tố XHCN nhưng nó khác kinh tế
thị trường TBCN ở chỗ mục đích phát triển,thị trường TBCN ở chỗ mục đích phát triển,
phương thức phát triển, định hướng xã hội về phânphương thức phát triển, định hướng xã hội về phân
phối, về quản lý.phối, về quản lý.

22. I. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNGI. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNG
- Đại hội X (4/2006) và XI (1/2011) làm sáng tỏ thêm nộiĐại hội X (4/2006) và XI (1/2011) làm sáng tỏ thêm nội
dung cơ bản của định hướng xã hội chủ nghĩa trong phátdung cơ bản của định hướng xã hội chủ nghĩa trong phát
triển kinh tế thị trường ở nước ta, thể hiện ở 4 tiêu chí:triển kinh tế thị trường ở nước ta, thể hiện ở 4 tiêu chí:
Đại hội X, XIĐại hội X, XI
4 tiêu chí
Quản lý
Định
hướng
XH và
phân phối
Phương
hướng
Phát triển
Mục đíchMục đích
phát triểnphát triển

23. I. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNGI. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNG
• Về mục đích phát triển:Về mục đích phát triển:

24. I. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNGI. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNG
• Về phương hướng phát triển:Về phương hướng phát triển:

25. I. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNGI. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNG
• Về định hướng xã hội và phân phối:Về định hướng xã hội và phân phối:

26. I. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNGI. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNG
• Về định hướng xã hội và phân phối:Về định hướng xã hội và phân phối:

27. I. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNGI. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNG
• Về quản lý:Về quản lý:

28. II. TIẾP TỤC HOÀN THIỆN THỂ CHẾ KINH TẾ THỊ TRƯỜNGII. TIẾP TỤC HOÀN THIỆN THỂ CHẾ KINH TẾ THỊ TRƯỜNG
ĐỊNH HƯỚNG XHCN Ở NƯỚC TA.ĐỊNH HƯỚNG XHCN Ở NƯỚC TA.
1.1. Mục tiêu và quan điểm cơ bản.Mục tiêu và quan điểm cơ bản.
a.a. Thể chế kinh tế và thể chế kinh tế thị trường.Thể chế kinh tế và thể chế kinh tế thị trường.
11
LµLµ mộtmột bé phËn cÊubé phËn cÊu
thµnh thÓ chÕ x·thµnh thÓ chÕ x·
héi. ThÓ chÕ kinh tÕhéi. ThÓ chÕ kinh tÕ
lµ mét hÖ thèng c¸clµ mét hÖ thèng c¸c
quy ph¹m ph¸p luËtquy ph¹m ph¸p luËt
nh»m ®iÒu chØnhnh»m ®iÒu chØnh
c¸c chñ thÓ kinh tÕ,c¸c chñ thÓ kinh tÕ,
c¸c hµnh vi s¶nc¸c hµnh vi s¶n
xuÊt, kinh doanh vµxuÊt, kinh doanh vµ
c¸c quan hÖkinh tÕc¸c quan hÖkinh tÕ
22
Lµ mét tæng thÓLµ mét tæng thÓ
bao gåm c¸c bé quybao gåm c¸c bé quy
t¾c, luËt lÖ vµ hÖt¾c, luËt lÖ vµ hÖ
thèng c¸c thùc thÓ,thèng c¸c thùc thÓ,
tæ chøc kinh tÕ ®­tæ chøc kinh tÕ ®­
îc t¹o lËp nh»mîc t¹o lËp nh»m
®iÒu chØnh ho¹t®iÒu chØnh ho¹t
®éng giao dÞch,®éng giao dÞch,
trao ®æi trªn thÞtrao ®æi trªn thÞ
tr­êng.tr­êng.
33
Lµ thÓ chÕ kinh tÕLµ thÓ chÕ kinh tÕ
thÞ tr­êng trong ®ãthÞ tr­êng trong ®ã
c¸c thiÕt chÕ, c«ngc¸c thiÕt chÕ, c«ng
cô vµ nguyªn t¾ccô vµ nguyªn t¾c
vËn hµnh ®­îc tùvËn hµnh ®­îc tù
gi¸c t¹o lËp vµ sögi¸c t¹o lËp vµ sö
dông ®Ó ph¸t triÓndông ®Ó ph¸t triÓn
lùc l­îng s¶n xuÊt,lùc l­îng s¶n xuÊt,
c¶i thiÖn ®êi sèngc¶i thiÖn ®êi sèng
nh©n d©nnh©n d©n

29. II. TIẾP TỤC HOÀN THIỆN THỂ CHẾ KINH TẾ THỊ TRƯỜNGII. TIẾP TỤC HOÀN THIỆN THỂ CHẾ KINH TẾ THỊ TRƯỜNG
ĐỊNH HƯỚNG XHCN Ở NƯỚC TA.ĐỊNH HƯỚNG XHCN Ở NƯỚC TA.
b.b. Mục tiêu hoàn thiện thể chế kinh tế thị trườngMục tiêu hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường
định hướng XHCN.định hướng XHCN.
- Mục tiêu cơ bản:Mục tiêu cơ bản: Lµm cho c¸c thÓ chÕ phï hîpLµm cho c¸c thÓ chÕ phï hîp
víivíi nhữngnhững nguyªn t¾c c¬ b¶n cña kinh tÕ thÞnguyªn t¾c c¬ b¶n cña kinh tÕ thÞ
tr­êng thóc ®Èy nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnhtr­êng thóc ®Èy nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh
h­íng x· héi chñ nghÜa ë n­íc ta ph¸t triÓn.h­íng x· héi chñ nghÜa ë n­íc ta ph¸t triÓn.

30. II. TIẾP TỤC HOÀN THIỆN THỂ CHẾ KINH TẾ THỊ TRƯỜNGII. TIẾP TỤC HOÀN THIỆN THỂ CHẾ KINH TẾ THỊ TRƯỜNG
ĐỊNH HƯỚNG XHCN Ở NƯỚC TA.ĐỊNH HƯỚNG XHCN Ở NƯỚC TA.
- Mục tiêu trước mắt:Mục tiêu trước mắt:
+ Tõng b­íc x©y dùng ®ång bé hÖ thèng ph¸p luËt, b¶o+ Tõng b­íc x©y dùng ®ång bé hÖ thèng ph¸p luËt, b¶o
®¶m cho nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng x· héi chñ®¶m cho nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng x· héi chñ
nghÜa ph¸t triÓn thuËn lîi. Ph¸t huy vai trß chñ ®¹o cña kinhnghÜa ph¸t triÓn thuËn lîi. Ph¸t huy vai trß chñ ®¹o cña kinh
tÕnhµ n­íc.tÕnhµ n­íc.
++ ĐổiĐổi míi m«míi m« hìnhhình tæ chøc vµ ph­¬ng thøc ho¹t ®éng cñatæ chøc vµ ph­¬ng thøc ho¹t ®éng cña
c¸c ®¬n vÞsù nghiÖp c«ng.c¸c ®¬n vÞsù nghiÖp c«ng.
+ Ph¸t triÓn ®ång bé, ®a d¹ng c¸c lo¹i thÞ tr­êng c¬ b¶n+ Ph¸t triÓn ®ång bé, ®a d¹ng c¸c lo¹i thÞ tr­êng c¬ b¶n
thèng nhÊt trong c¶ n­íc, tõng b­íc liªn th«ng víi thÞ tr­êngthèng nhÊt trong c¶ n­íc, tõng b­íc liªn th«ng víi thÞ tr­êng
khu vùc vµ thÕ giíikhu vùc vµ thÕ giíi
+ Gi¶i quyÕt tèt h¬n mèi quan hÖ+ Gi¶i quyÕt tèt h¬n mèi quan hÖ giữagiữa ph¸t triÓn kinh tÕph¸t triÓn kinh tÕ
víi ph¸t triÓnvíi ph¸t triÓn vănvăn ho¸, x· héi, b¶o ®¶m tiÕn bé vµ c«ng b»ngho¸, x· héi, b¶o ®¶m tiÕn bé vµ c«ng b»ng
x· héix· héi
+ N©ng cao hiÖu lùc, hiÖu qu¶ qu¶n lý cña Nhµ n­íc, ph¸t+ N©ng cao hiÖu lùc, hiÖu qu¶ qu¶n lý cña Nhµ n­íc, ph¸t
huy vai trß cña mÆt trËn tæ quèc vµ c¸c tæ chøc chÝnh trÞ-huy vai trß cña mÆt trËn tæ quèc vµ c¸c tæ chøc chÝnh trÞ-

31. II. TIẾP TỤC HOÀN THIỆN THỂ CHẾ KINH TẾ THỊ TRƯỜNGII. TIẾP TỤC HOÀN THIỆN THỂ CHẾ KINH TẾ THỊ TRƯỜNG
ĐỊNH HƯỚNG XHCN Ở NƯỚC TA.ĐỊNH HƯỚNG XHCN Ở NƯỚC TA.
c.c. Quan điểm về hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường địnhQuan điểm về hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định
hướng XHCNhướng XHCN
((GT, trang163- 164)GT, trang163- 164)

32. II. TIẾP TỤC HOÀN THIỆN THỂ CHẾ KINH TẾ THỊ TRƯỜNGII. TIẾP TỤC HOÀN THIỆN THỂ CHẾ KINH TẾ THỊ TRƯỜNG
ĐỊNH HƯỚNG XHCN Ở NƯỚC TA.ĐỊNH HƯỚNG XHCN Ở NƯỚC TA.
2.2. Một số chủ trương tiếp tục hoàn thiện thể chế kinh tế thịMột số chủ trương tiếp tục hoàn thiện thể chế kinh tế thị
trường định hướng XHCN.trường định hướng XHCN.
a.a. Thống nhất nhận thức về nền kinh tế thị trường địnhThống nhất nhận thức về nền kinh tế thị trường định
hướng XHCN.hướng XHCN.
-- CÇn thiÕt ph¶i sö dông kinh tÕ thÞ tr­êng lµm ph­¬ngCÇn thiÕt ph¶i sö dông kinh tÕ thÞ tr­êng lµm ph­¬ng
tiÖn quan träng ®Óx©y dùng CNXH.tiÖn quan träng ®Óx©y dùng CNXH.
- X©y dùng nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng XHCN sÏ- X©y dùng nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng XHCN sÏ
gãp phÇn huy ®éng ®­îc c¸c nguån lùc ®Ó ph¸t triÓn kinhgãp phÇn huy ®éng ®­îc c¸c nguån lùc ®Ó ph¸t triÓn kinh
tÕ, thùc hiÖn tiÕn bé vµ c«ng b»ng x· héi.tÕ, thùc hiÖn tiÕn bé vµ c«ng b»ng x· héi.
- CÇn chñ ®éng ®Ò ra c¸c chñ tr­¬ng, biÖn ph¸p ®Ó h¹n- CÇn chñ ®éng ®Ò ra c¸c chñ tr­¬ng, biÖn ph¸p ®Ó h¹n
chÕ vµ kh¾c phôc c¸c khiÕm khuyÕt cña kinh tÕ thÞ tr­chÕ vµ kh¾c phôc c¸c khiÕm khuyÕt cña kinh tÕ thÞ tr­
êng, b¶o ®¶m sù ph¸t triÓn bÒnêng, b¶o ®¶m sù ph¸t triÓn bÒn vữngvững cña x· héi.cña x· héi.

33. II. TIẾP TỤC HOÀN THIỆN THỂ CHẾ KINH TẾ THỊ TRƯỜNGII. TIẾP TỤC HOÀN THIỆN THỂ CHẾ KINH TẾ THỊ TRƯỜNG
ĐỊNH HƯỚNG XHCN Ở NƯỚC TA.ĐỊNH HƯỚNG XHCN Ở NƯỚC TA.
b.b. Hoàn thiện thể chế về sở hữu các thành phần kinhHoàn thiện thể chế về sở hữu các thành phần kinh
tế, loại hình doanh nghiệp và các tổ chức sản xuấttế, loại hình doanh nghiệp và các tổ chức sản xuất
kinh doanh.kinh doanh.
-- Hoµn thiÖn thÓchÕsëHoµn thiÖn thÓchÕsë hữu.hữu.
+ Sự tồn tại và phát triển của các thành phần+ Sự tồn tại và phát triển của các thành phần
kinh tế là cơ sở khách quan của kinh tế thị trườngkinh tế là cơ sở khách quan của kinh tế thị trường
định hướng xã hội chủ nghĩa. Do vậy, các vấn đề nàyđịnh hướng xã hội chủ nghĩa. Do vậy, các vấn đề này
cần được quy định một cách rõ ràng, thống nhấtcần được quy định một cách rõ ràng, thống nhất
trong hệ thống pháp luật nhằm đảm bảo quyền vàtrong hệ thống pháp luật nhằm đảm bảo quyền và
lợi ích của các chủ sở hữu.lợi ích của các chủ sở hữu.

34. II. TIẾP TỤC HOÀN THIỆN THỂ CHẾ KINH TẾ THỊ TRƯỜNGII. TIẾP TỤC HOÀN THIỆN THỂ CHẾ KINH TẾ THỊ TRƯỜNG
ĐỊNH HƯỚNG XHCN Ở NƯỚC TA.ĐỊNH HƯỚNG XHCN Ở NƯỚC TA.
+ Phương hướng cơ bản hoàn thiện thể chế sở hữu là:+ Phương hướng cơ bản hoàn thiện thể chế sở hữu là:
• Khẳng định đất đai thuộc sở hữu toàn dân do nhà nước quản lý đồngKhẳng định đất đai thuộc sở hữu toàn dân do nhà nước quản lý đồng
thời bảo đảm và tôn trọng các quyền của người sử dụng đất.thời bảo đảm và tôn trọng các quyền của người sử dụng đất.
• Tách biệt vai trò của Nhà nước với tư cách là bộ máy công quyền quản lýTách biệt vai trò của Nhà nước với tư cách là bộ máy công quyền quản lý
toàn bộ nền kinh tế - xã hội với vai trò chủ thể sở hữu tài sản, vốn củatoàn bộ nền kinh tế - xã hội với vai trò chủ thể sở hữu tài sản, vốn của
Nhà nước, vốn của nhà nước với chức năng quan trị kinh doanh của cácNhà nước, vốn của nhà nước với chức năng quan trị kinh doanh của các
doanh nghiệp Nhà nước.doanh nghiệp Nhà nước.
• Quy định rõ, cụ thể về quyền của chủ sở hữu và những người liên quanQuy định rõ, cụ thể về quyền của chủ sở hữu và những người liên quan
đối với các loại tài sản, đồng thời quy định rõ trách nhiệm, nghĩa vụ củađối với các loại tài sản, đồng thời quy định rõ trách nhiệm, nghĩa vụ của
họ đối với xã hội. Chú trọng khuyến khích và tạo điều kiện cho sở hữuhọ đối với xã hội. Chú trọng khuyến khích và tạo điều kiện cho sở hữu
tập thể phát triển.tập thể phát triển.
-- Hoµn thiÖn thÓ chÕph©n phèiHoµn thiÖn thÓ chÕph©n phèi

35. II. TIẾP TỤC HOÀN THIỆN THỂ CHẾ KINH TẾ THỊ TRƯỜNGII. TIẾP TỤC HOÀN THIỆN THỂ CHẾ KINH TẾ THỊ TRƯỜNG
ĐỊNH HƯỚNG XHCN Ở NƯỚC TA.ĐỊNH HƯỚNG XHCN Ở NƯỚC TA.
c.c. Hoàn thiện thể chế đảm bảo đồng bộ các yếu tố thịHoàn thiện thể chế đảm bảo đồng bộ các yếu tố thị
trường và phát triển đồng bộ các loại thị trường.trường và phát triển đồng bộ các loại thị trường.
- Hoµn thiÖn thÓ chÕ vÒ gi¸, c¹nh tranh vµ kiÓm- Hoµn thiÖn thÓ chÕ vÒ gi¸, c¹nh tranh vµ kiÓm
so¸t ®éc quyÒn trong kinh doanhso¸t ®éc quyÒn trong kinh doanh
-- ĐaĐa d¹ng ho¸ c¸c lo¹i thÞ tr­êng, ph¸t triÓn c¸c lo¹id¹ng ho¸ c¸c lo¹i thÞ tr­êng, ph¸t triÓn c¸c lo¹i
thÞtr­êng míi.thÞtr­êng míi.
- X©y dùng hÖ thèng kiÓm so¸t chÊt l­îng hµng- X©y dùng hÖ thèng kiÓm so¸t chÊt l­îng hµng
ho¸.ho¸.
- Hoµn thiÖn hÖ thèng luËt ph¸p vÒ chÕ ®é ph©n- Hoµn thiÖn hÖ thèng luËt ph¸p vÒ chÕ ®é ph©n
phèi, b¶o ®¶m lîi Ých cña mçi bªn khi tham giaphèi, b¶o ®¶m lîi Ých cña mçi bªn khi tham gia
vµo thÞtr­êng.vµo thÞtr­êng.

36. II. TIẾP TỤC HOÀN THIỆN THỂ CHẾ KINH TẾ THỊ TRƯỜNGII. TIẾP TỤC HOÀN THIỆN THỂ CHẾ KINH TẾ THỊ TRƯỜNG
ĐỊNH HƯỚNG XHCN Ở NƯỚC TA.ĐỊNH HƯỚNG XHCN Ở NƯỚC TA.
d.d. Hoàn thiện thể chế gắn tăng trưởng kinh tế vớiHoàn thiện thể chế gắn tăng trưởng kinh tế với
tiến bộ công bằng xã hội trong từng bước, từngtiến bộ công bằng xã hội trong từng bước, từng
chính sách phát triển và bảo vệ môi trườngchính sách phát triển và bảo vệ môi trường
((Gi¸oGi¸o trìnhtrình trang169)trang169)
e.e. Hoàn thiện thể chế về vai trò lãnh đạo của Đảng,Hoàn thiện thể chế về vai trò lãnh đạo của Đảng,
quản lý của Nhà nước và sự tham gia của các tổquản lý của Nhà nước và sự tham gia của các tổ
chức quần chúng vào quá trình phát triển kinh tếchức quần chúng vào quá trình phát triển kinh tế
- xã hội.- xã hội.
((Gi¸oGi¸o trìnhtrình trang169)trang169)

37. II. TIẾP TỤC HOÀN THIỆN THỂ CHẾ KINH TẾ THỊ TRƯỜNGII. TIẾP TỤC HOÀN THIỆN THỂ CHẾ KINH TẾ THỊ TRƯỜNG
ĐỊNH HƯỚNG XHCN Ở NƯỚC TA.ĐỊNH HƯỚNG XHCN Ở NƯỚC TA.
3.3. Kết quả, ý nghĩa, hạn chế và nguyên nhân.Kết quả, ý nghĩa, hạn chế và nguyên nhân.
a. Kết quả và ý nghĩa (170-171)a. Kết quả và ý nghĩa (170-171)
b. Hạn chế và nguyên nhân (171 - 172)b. Hạn chế và nguyên nhân (171 - 172)