SlideShare a Scribd company logo
1 of 8
KOGNISYON
KOGNISYON
• Ang pagkaalam o kognisyon (Ingles: cognition) ng
kaalaman ay isang pangkat ng mga prosesong
pang-isipan na kinabibilangan ng pagpansin
(atensiyon), alaala, ang paglikha at pag-unawa ng
wika, pagkatuto, pangangatwiran, paglutas ng
suliranin, at pagpapasya.
KOGNISYON
• -tumutukoy sa ekspresyon ng mukha, kumpas ng kamay, at
galaw ng katawan o bahagi ng katawan na nagpapahiwatig ng
kahulugan o mensahe
• kilos
• tunog
• tumutukoy sa kung ano ang ipinapahiwatig ng isang ganap na
kilos ng tao tulad ng pagkanta, pag-awit, pagtulong sa
tumatawid sa daan, atbp.
• -ito ay mula sa paligid, sa kalikasan, at sa
mismong tunog na likha sa pagbigkas ng tao
• -kung kaya't ito din ay sakop ng konseptong
"ponosentrismo", ibig sabihin ay "una ang bigkas
bago ang sulat".
• - Nakasandig sa sistema ng mga tunog ang
pundasyon ng anumang wika ng tao
ANG APAT NA YUGTO TUNGO SA
MAUGNAYING PAG-IISIP
• -pinakakaraniwang paraan ng pag-iisip at pangangatwiran;
ginagamit ang kutob (intuition), pakiramdam, at hinuha
• -nakasalig ang mga ito sa persepsyong pandamdam at sa sanhi-
bungang pangyayari ayon sa obserbasyon at karanasan.
• Halimbawa:
• Ano ang gagawin mo kapag may dumadaan na mga sasakyan?
Tatawid ka o hindi?
KOGNISYON AT WIKA
• pagtukoy sa pagkakasunod-sunod ng pangyayari o proseso.
Kadalasan nasa istraktura, daloy, o banghay;
• -tinatawag itong LOGICAL o LINEAR SEQUENCE
• -halimbawa ay ang pagluluto, pagkukumpuni, pagsunod sa
panuto, paggamit ng flowchart
WIKA
• isinasaad muna ang batayan bago makapaghain ng kongklusyon o
pangkalahatang ideya
• Halimbawa: Inuubo, may sipon, hirap huminga, masakit ang
katawan at ulo, ang mga sintomas ng trangkaso.
• -sistema ng arbitraryong pagpapakahulugan sa tunog at simbolo,
kodipikadong paraan ng pagsulat at sa pahiwatig ng galaw o kilos
ng tao na ginagamit sa komunikasyon
• -arbitraryo o nagbabago-bago ang wika depende sa pook,
panahon, at kulturang kinabibilangan ng tao
GAWAIN
• REPLEKSYON
Pagninilay-nilay hinggil sa sariling karanasan,
buhay, at kabuluhan

More Related Content

What's hot

Wika, varayti at varyasyon,diskurso at mga teorya ng diskurso
Wika, varayti at varyasyon,diskurso at mga teorya ng diskursoWika, varayti at varyasyon,diskurso at mga teorya ng diskurso
Wika, varayti at varyasyon,diskurso at mga teorya ng diskursoMarissa Guiab
 
Pagsasalaysay o Naratibo
Pagsasalaysay o NaratiboPagsasalaysay o Naratibo
Pagsasalaysay o NaratiboAllan Ortiz
 
Ang Mga Panahon ng Panitikan
Ang Mga Panahon ng PanitikanAng Mga Panahon ng Panitikan
Ang Mga Panahon ng PanitikanMckoi M
 
2 mga layunin sa pagsasalin
2 mga layunin sa pagsasalin2 mga layunin sa pagsasalin
2 mga layunin sa pagsasalinChristelDingal
 
Uri ng pakikinig
Uri ng pakikinig Uri ng pakikinig
Uri ng pakikinig Lois Ilo
 
Aralin sa Pakikinig
Aralin sa PakikinigAralin sa Pakikinig
Aralin sa Pakikinigdeathful
 
Wika at linggwistiks
Wika at linggwistiksWika at linggwistiks
Wika at linggwistiksmaestroailene
 
Humanidades pag-unawa sa tao at sa mundo
 Humanidades pag-unawa sa tao at sa mundo Humanidades pag-unawa sa tao at sa mundo
Humanidades pag-unawa sa tao at sa mundoRochelle Nato
 
Kasanayan sa pagsasalita
Kasanayan sa pagsasalitaKasanayan sa pagsasalita
Kasanayan sa pagsasalitaUrielle20
 

What's hot (20)

Makrong Kasanayan: Pagbabasa
Makrong Kasanayan: PagbabasaMakrong Kasanayan: Pagbabasa
Makrong Kasanayan: Pagbabasa
 
Wika, varayti at varyasyon,diskurso at mga teorya ng diskurso
Wika, varayti at varyasyon,diskurso at mga teorya ng diskursoWika, varayti at varyasyon,diskurso at mga teorya ng diskurso
Wika, varayti at varyasyon,diskurso at mga teorya ng diskurso
 
Pagsulat
PagsulatPagsulat
Pagsulat
 
Pakikinig (kahalagahan) report
Pakikinig (kahalagahan) reportPakikinig (kahalagahan) report
Pakikinig (kahalagahan) report
 
Pagsasalaysay o Naratibo
Pagsasalaysay o NaratiboPagsasalaysay o Naratibo
Pagsasalaysay o Naratibo
 
Kahulugan ng kasaysayan
Kahulugan ng kasaysayanKahulugan ng kasaysayan
Kahulugan ng kasaysayan
 
Ang Mga Panahon ng Panitikan
Ang Mga Panahon ng PanitikanAng Mga Panahon ng Panitikan
Ang Mga Panahon ng Panitikan
 
Diskurso
Diskurso Diskurso
Diskurso
 
Diskurso
DiskursoDiskurso
Diskurso
 
2 mga layunin sa pagsasalin
2 mga layunin sa pagsasalin2 mga layunin sa pagsasalin
2 mga layunin sa pagsasalin
 
Uri ng pakikinig
Uri ng pakikinig Uri ng pakikinig
Uri ng pakikinig
 
Aralin sa Pakikinig
Aralin sa PakikinigAralin sa Pakikinig
Aralin sa Pakikinig
 
Wika at linggwistiks
Wika at linggwistiksWika at linggwistiks
Wika at linggwistiks
 
Humanidades pag-unawa sa tao at sa mundo
 Humanidades pag-unawa sa tao at sa mundo Humanidades pag-unawa sa tao at sa mundo
Humanidades pag-unawa sa tao at sa mundo
 
Pakikinig
PakikinigPakikinig
Pakikinig
 
Wika todo
Wika todoWika todo
Wika todo
 
Pagsasalita
PagsasalitaPagsasalita
Pagsasalita
 
Sintaks
SintaksSintaks
Sintaks
 
Dalawang Uri ng Ponema
Dalawang Uri ng PonemaDalawang Uri ng Ponema
Dalawang Uri ng Ponema
 
Kasanayan sa pagsasalita
Kasanayan sa pagsasalitaKasanayan sa pagsasalita
Kasanayan sa pagsasalita
 

Similar to NDWF 311 mod 5 KOGNISYON.pptx

KOMPAN FIRST QUARTER week 1-4.pptx
KOMPAN FIRST QUARTER week 1-4.pptxKOMPAN FIRST QUARTER week 1-4.pptx
KOMPAN FIRST QUARTER week 1-4.pptxEverDomingo6
 
Sining ng pakikipagtalastasan at panitikan sa wikang filipino
Sining ng pakikipagtalastasan at panitikan sa wikang filipinoSining ng pakikipagtalastasan at panitikan sa wikang filipino
Sining ng pakikipagtalastasan at panitikan sa wikang filipinoIamBabyBnzl
 
komunikasyon berbal at di berbal.pptx
komunikasyon berbal at di berbal.pptxkomunikasyon berbal at di berbal.pptx
komunikasyon berbal at di berbal.pptxFrancheskaPaveCabund
 
MGA KONSEPTONG PANGWIKA.pptx
MGA KONSEPTONG PANGWIKA.pptxMGA KONSEPTONG PANGWIKA.pptx
MGA KONSEPTONG PANGWIKA.pptxssusere3991e
 
Proseso-ng-Pabasa-Pagbasa at Pagsusuri tungo sa Pananaliksik
Proseso-ng-Pabasa-Pagbasa at Pagsusuri tungo sa PananaliksikProseso-ng-Pabasa-Pagbasa at Pagsusuri tungo sa Pananaliksik
Proseso-ng-Pabasa-Pagbasa at Pagsusuri tungo sa Pananaliksikhannahruthpayao1
 
KOMPAN FIRST QUARTER [Autosaved].pptx
KOMPAN FIRST QUARTER [Autosaved].pptxKOMPAN FIRST QUARTER [Autosaved].pptx
KOMPAN FIRST QUARTER [Autosaved].pptxEverDomingo6
 
Unang-Kabanata-Kahulugan-ng-Wika-1.docx
Unang-Kabanata-Kahulugan-ng-Wika-1.docxUnang-Kabanata-Kahulugan-ng-Wika-1.docx
Unang-Kabanata-Kahulugan-ng-Wika-1.docxLouiseFurio
 
Aralin-1-Mga-Konseptong-Pangwika-Wika (1).pptx
Aralin-1-Mga-Konseptong-Pangwika-Wika (1).pptxAralin-1-Mga-Konseptong-Pangwika-Wika (1).pptx
Aralin-1-Mga-Konseptong-Pangwika-Wika (1).pptxMarlonJeremyToledo
 
Ang wika at ang pakikipagtalastasan
Ang wika at ang pakikipagtalastasanAng wika at ang pakikipagtalastasan
Ang wika at ang pakikipagtalastasanMarygrace Cagungun
 
Diskurso at komunikasyon
Diskurso at komunikasyonDiskurso at komunikasyon
Diskurso at komunikasyonMeat Pourg
 
Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino - Lesson 1
Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino - Lesson 1Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino - Lesson 1
Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino - Lesson 1JudyAnnTongol
 
Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino - Lesson 1
Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino - Lesson 1Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino - Lesson 1
Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino - Lesson 1JudyAnnTongol
 
FIL-11-GROUP pdfffffffffffffffffffffffff
FIL-11-GROUP pdfffffffffffffffffffffffffFIL-11-GROUP pdfffffffffffffffffffffffff
FIL-11-GROUP pdfffffffffffffffffffffffffJeannyDesucatan
 
WEEK 1-day 1-Konseptong Pangwika.pptx
WEEK 1-day 1-Konseptong Pangwika.pptxWEEK 1-day 1-Konseptong Pangwika.pptx
WEEK 1-day 1-Konseptong Pangwika.pptxAnnaleiTumaliuanTagu
 
WEEK 1-day 1-Konseptong Pangwika.pptx
WEEK 1-day 1-Konseptong Pangwika.pptxWEEK 1-day 1-Konseptong Pangwika.pptx
WEEK 1-day 1-Konseptong Pangwika.pptxAnnaleiTumaliuanTagu
 

Similar to NDWF 311 mod 5 KOGNISYON.pptx (20)

KOMPAN FIRST QUARTER week 1-4.pptx
KOMPAN FIRST QUARTER week 1-4.pptxKOMPAN FIRST QUARTER week 1-4.pptx
KOMPAN FIRST QUARTER week 1-4.pptx
 
sofiaheart.pptx
sofiaheart.pptxsofiaheart.pptx
sofiaheart.pptx
 
Sining ng pakikipagtalastasan at panitikan sa wikang filipino
Sining ng pakikipagtalastasan at panitikan sa wikang filipinoSining ng pakikipagtalastasan at panitikan sa wikang filipino
Sining ng pakikipagtalastasan at panitikan sa wikang filipino
 
komunikasyon berbal at di berbal.pptx
komunikasyon berbal at di berbal.pptxkomunikasyon berbal at di berbal.pptx
komunikasyon berbal at di berbal.pptx
 
MGA KONSEPTONG PANGWIKA.pptx
MGA KONSEPTONG PANGWIKA.pptxMGA KONSEPTONG PANGWIKA.pptx
MGA KONSEPTONG PANGWIKA.pptx
 
Proseso-ng-Pabasa-Pagbasa at Pagsusuri tungo sa Pananaliksik
Proseso-ng-Pabasa-Pagbasa at Pagsusuri tungo sa PananaliksikProseso-ng-Pabasa-Pagbasa at Pagsusuri tungo sa Pananaliksik
Proseso-ng-Pabasa-Pagbasa at Pagsusuri tungo sa Pananaliksik
 
komuniskasyon ppt.pptx
komuniskasyon ppt.pptxkomuniskasyon ppt.pptx
komuniskasyon ppt.pptx
 
KOMPAN FIRST QUARTER [Autosaved].pptx
KOMPAN FIRST QUARTER [Autosaved].pptxKOMPAN FIRST QUARTER [Autosaved].pptx
KOMPAN FIRST QUARTER [Autosaved].pptx
 
Unang-Kabanata-Kahulugan-ng-Wika-1.docx
Unang-Kabanata-Kahulugan-ng-Wika-1.docxUnang-Kabanata-Kahulugan-ng-Wika-1.docx
Unang-Kabanata-Kahulugan-ng-Wika-1.docx
 
Konsepto ng Wika.pptx
Konsepto ng Wika.pptxKonsepto ng Wika.pptx
Konsepto ng Wika.pptx
 
Uri ng komunikasyon
Uri ng komunikasyonUri ng komunikasyon
Uri ng komunikasyon
 
Aralin-1-Mga-Konseptong-Pangwika-Wika (1).pptx
Aralin-1-Mga-Konseptong-Pangwika-Wika (1).pptxAralin-1-Mga-Konseptong-Pangwika-Wika (1).pptx
Aralin-1-Mga-Konseptong-Pangwika-Wika (1).pptx
 
Ang wika at ang pakikipagtalastasan
Ang wika at ang pakikipagtalastasanAng wika at ang pakikipagtalastasan
Ang wika at ang pakikipagtalastasan
 
Diskurso at komunikasyon
Diskurso at komunikasyonDiskurso at komunikasyon
Diskurso at komunikasyon
 
Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino - Lesson 1
Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino - Lesson 1Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino - Lesson 1
Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino - Lesson 1
 
Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino - Lesson 1
Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino - Lesson 1Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino - Lesson 1
Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino - Lesson 1
 
digestive system
digestive systemdigestive system
digestive system
 
FIL-11-GROUP pdfffffffffffffffffffffffff
FIL-11-GROUP pdfffffffffffffffffffffffffFIL-11-GROUP pdfffffffffffffffffffffffff
FIL-11-GROUP pdfffffffffffffffffffffffff
 
WEEK 1-day 1-Konseptong Pangwika.pptx
WEEK 1-day 1-Konseptong Pangwika.pptxWEEK 1-day 1-Konseptong Pangwika.pptx
WEEK 1-day 1-Konseptong Pangwika.pptx
 
WEEK 1-day 1-Konseptong Pangwika.pptx
WEEK 1-day 1-Konseptong Pangwika.pptxWEEK 1-day 1-Konseptong Pangwika.pptx
WEEK 1-day 1-Konseptong Pangwika.pptx
 

Recently uploaded

uri ng pelikula filipinofor greade vi.pptx
uri ng pelikula filipinofor  greade vi.pptxuri ng pelikula filipinofor  greade vi.pptx
uri ng pelikula filipinofor greade vi.pptxLEVIEJANESENO1
 
ANG PAGBASA GAMIT ANG MARUNGKO APPROACH.
ANG PAGBASA GAMIT ANG MARUNGKO APPROACH.ANG PAGBASA GAMIT ANG MARUNGKO APPROACH.
ANG PAGBASA GAMIT ANG MARUNGKO APPROACH.RoseRhoms1
 
A Semi Detailed Lesson Plan in Araling Panlipunan 3.docx
A Semi Detailed Lesson Plan in Araling Panlipunan 3.docxA Semi Detailed Lesson Plan in Araling Panlipunan 3.docx
A Semi Detailed Lesson Plan in Araling Panlipunan 3.docxJelynDelaCruzCando
 
Pagtiyak sa Damdamin, Tono, at Pananaw ng Teksto
Pagtiyak sa Damdamin, Tono, at Pananaw ng TekstoPagtiyak sa Damdamin, Tono, at Pananaw ng Teksto
Pagtiyak sa Damdamin, Tono, at Pananaw ng Tekstojustinecruz200410
 
Lesson 5_Ang mga Organisasyon at Alyansa sa Daigdig .pptx
Lesson 5_Ang mga Organisasyon at Alyansa sa Daigdig .pptxLesson 5_Ang mga Organisasyon at Alyansa sa Daigdig .pptx
Lesson 5_Ang mga Organisasyon at Alyansa sa Daigdig .pptxPaulineMae5
 
ThanksgivingMass for Grade School -public school
ThanksgivingMass for Grade School -public schoolThanksgivingMass for Grade School -public school
ThanksgivingMass for Grade School -public schoolPerpetzJurial1
 

Recently uploaded (6)

uri ng pelikula filipinofor greade vi.pptx
uri ng pelikula filipinofor  greade vi.pptxuri ng pelikula filipinofor  greade vi.pptx
uri ng pelikula filipinofor greade vi.pptx
 
ANG PAGBASA GAMIT ANG MARUNGKO APPROACH.
ANG PAGBASA GAMIT ANG MARUNGKO APPROACH.ANG PAGBASA GAMIT ANG MARUNGKO APPROACH.
ANG PAGBASA GAMIT ANG MARUNGKO APPROACH.
 
A Semi Detailed Lesson Plan in Araling Panlipunan 3.docx
A Semi Detailed Lesson Plan in Araling Panlipunan 3.docxA Semi Detailed Lesson Plan in Araling Panlipunan 3.docx
A Semi Detailed Lesson Plan in Araling Panlipunan 3.docx
 
Pagtiyak sa Damdamin, Tono, at Pananaw ng Teksto
Pagtiyak sa Damdamin, Tono, at Pananaw ng TekstoPagtiyak sa Damdamin, Tono, at Pananaw ng Teksto
Pagtiyak sa Damdamin, Tono, at Pananaw ng Teksto
 
Lesson 5_Ang mga Organisasyon at Alyansa sa Daigdig .pptx
Lesson 5_Ang mga Organisasyon at Alyansa sa Daigdig .pptxLesson 5_Ang mga Organisasyon at Alyansa sa Daigdig .pptx
Lesson 5_Ang mga Organisasyon at Alyansa sa Daigdig .pptx
 
ThanksgivingMass for Grade School -public school
ThanksgivingMass for Grade School -public schoolThanksgivingMass for Grade School -public school
ThanksgivingMass for Grade School -public school
 

NDWF 311 mod 5 KOGNISYON.pptx

  • 2. KOGNISYON • Ang pagkaalam o kognisyon (Ingles: cognition) ng kaalaman ay isang pangkat ng mga prosesong pang-isipan na kinabibilangan ng pagpansin (atensiyon), alaala, ang paglikha at pag-unawa ng wika, pagkatuto, pangangatwiran, paglutas ng suliranin, at pagpapasya.
  • 3. KOGNISYON • -tumutukoy sa ekspresyon ng mukha, kumpas ng kamay, at galaw ng katawan o bahagi ng katawan na nagpapahiwatig ng kahulugan o mensahe • kilos • tunog • tumutukoy sa kung ano ang ipinapahiwatig ng isang ganap na kilos ng tao tulad ng pagkanta, pag-awit, pagtulong sa tumatawid sa daan, atbp.
  • 4. • -ito ay mula sa paligid, sa kalikasan, at sa mismong tunog na likha sa pagbigkas ng tao • -kung kaya't ito din ay sakop ng konseptong "ponosentrismo", ibig sabihin ay "una ang bigkas bago ang sulat". • - Nakasandig sa sistema ng mga tunog ang pundasyon ng anumang wika ng tao
  • 5. ANG APAT NA YUGTO TUNGO SA MAUGNAYING PAG-IISIP • -pinakakaraniwang paraan ng pag-iisip at pangangatwiran; ginagamit ang kutob (intuition), pakiramdam, at hinuha • -nakasalig ang mga ito sa persepsyong pandamdam at sa sanhi- bungang pangyayari ayon sa obserbasyon at karanasan. • Halimbawa: • Ano ang gagawin mo kapag may dumadaan na mga sasakyan? Tatawid ka o hindi?
  • 6. KOGNISYON AT WIKA • pagtukoy sa pagkakasunod-sunod ng pangyayari o proseso. Kadalasan nasa istraktura, daloy, o banghay; • -tinatawag itong LOGICAL o LINEAR SEQUENCE • -halimbawa ay ang pagluluto, pagkukumpuni, pagsunod sa panuto, paggamit ng flowchart
  • 7. WIKA • isinasaad muna ang batayan bago makapaghain ng kongklusyon o pangkalahatang ideya • Halimbawa: Inuubo, may sipon, hirap huminga, masakit ang katawan at ulo, ang mga sintomas ng trangkaso. • -sistema ng arbitraryong pagpapakahulugan sa tunog at simbolo, kodipikadong paraan ng pagsulat at sa pahiwatig ng galaw o kilos ng tao na ginagamit sa komunikasyon • -arbitraryo o nagbabago-bago ang wika depende sa pook, panahon, at kulturang kinabibilangan ng tao
  • 8. GAWAIN • REPLEKSYON Pagninilay-nilay hinggil sa sariling karanasan, buhay, at kabuluhan