USUL PENYELIDIKAN

1. USUL PENYELIDIKAN(research proposal)
KEBERKESANAN PENGGUNAAN BAHAN ICT DALAM MENINGKATKAN KEFAHAMAN
MURID TAHUN 3 DALAM P&P MATEMATIK
Bab 1 - PENGENALAN
1. Pengenalan
Teknologi Maklumat dan Komunikasi (ICT) merangkumi aspek teknologi maklumat dan
komunikasi. Faharol Razi (1998) menyatakan istilah komputer dalam pengajaran dan pembelajaran
diambil daripada istilah asalnya dalam Bahasa Inggeris iaitu Computer-Based Instruction (CBI) yang
bermaksud pengajaran terancang berasaskan komputer.
Criswell (1989) pula mendefinasikan Pengajaran Dan Pembelajaran Berbantukan Komputer
(PPBK) sebagaipenggunaan komputer dalam menyampaikan bahan pengajaran dan melibatkan
pelajar secara aktif serta membolehkan maklum balas. Menurut Gagne dan Briggs dalam Rosenberg
(2000), komputer dapat digunakan sebagai media pembelajaran kerana komputer memiliki
keistimewaan yang tidak dimiliki oleh media pembelajaran yang lain sebelum zaman komputer.
Di Malaysia, pembelajaran maya bagi murid sekolah rendah adalah satu konsep
pembelajaran yang baru tetapi di negara lain contohnya seperti di United Kingdom, Ireland, Amerika
Syarikat, Hong Kong dan Singapura ia sudah lama bertapak dan diamalkan ( Siti Aminah Khasiman,
2013). Menurut Rheingold (2004), persekitaran pembelajaran maya adalah berasaskan internet yang
dibina untuk menghubungkan ahli-ahli komuniti dan membolehkan mereka berbincang dan
bekerjasama dalam melakukan tugasan atau projek. Semua ahli komuniti yang terlibat dalam
persekitaran pembelajaran maya perlu ada komputer dan boleh mengakses secara talian (on-line) dari
mana-mana tempat.Ahlikomuniti boleh terlibat secara aktif sepertibertukar-tukar pandangan mengenai
perkembangan pada masa hadapan,berkongsipandangan dalam perlaksanaan polisi tertentu atau
berbincang tentang perkembangan tugasan mereka.
Kementerian Pelajaran Malaysia berhasrat menjadikan semua sekolah diMalaysia sebagai
sekolah bestari menjelang tahun 2010. Di bawah sistem sekolah bestari, pembelajaran akan bercorak
terarah kendiri, mengikut kefahaman individu, berkesinambungan dan reflektif. Ini mengkehendaki
pelajar belajar sendiri dan secara berkumpulan atau pembelajaran kendiri manakala guru berperanan
sebagaipemudahcara atau fasilitator ( Baharum, 1997). Sekolah bestari adalah salah satu daripada
tujuh aplikasi perdana Multimedia Super Corridor ( MSC ) yang mewujudkan satu anjakan paradigma
dalam dunia pendidikan iaitu perubahan budaya sekolah daripada budaya memperolehi fakta dan
penggunaan ingatan kepada budaya yang berlandaskan karya ilmu, berfikiran kritis dan kreatif ( KPM,
1997 ).
Latar belakang kajian

2. Sememangnya penggunaan bahan ICTdalam pendidikan seharusnya sudah mencapaitahap
yang lebih tinggi di kalangan guru kerana negara kita telah mencapaitahap perkembangan dunia internet
dengan begitu cepat walaupun tidak semaju dengan negara sepertiAmerika,Jepun atau pun Korea.
Mengikut statistik penggunaan internet di Malaysia,sebagaicontoh, pada Februari1997 pengguna
internet di negara ini adalah seramai30,000 orang, dan telah meningkat kepada 137,000 pada Oktober
1997, dan terus meningkat kepada 600,000 pada Januari1998 ( Nua Internet Surveys,1999). Dalam
masa setahun didapatitelah berlaku peningkatan penggunaan internet dikalangan penduduk negara ini
dengan kadar berpuluh-puluh kali ganda. Darisegiumur pula kajian yang telah dijalankan oleh Sharifah
Mastura (1997) mendapati67% pengguna internet di Malaysia mempunyai ijazah universiti, 21%
diploma, 11% sekolah menengah dan 1% penuntut sekolah rendah. Keberkesanan pembelajaran secara
maya atau juga dikenali sebagaie-Learning telah terbukti dinegara-negara maju sepertiyang dilaporkan
dalam Laporan InternationalData Corporation ( IDC ),87% adalah kaedah latihan secara tradisional
iaitu pengajar bersemuka dengan pelajar secara berhadapan didunia nyata dan apabila adanya e-learning
kaedah tradisional telah merosot kepada 74% pada tahun 2004 bagi kawasan Asia Pasifik dan menurut
IDC lagi pertumbuhan e-learning ini akan terus meningkat sehingga 94% penggunaannya. ( Jabatan
Penerangan Malaysia,2014 ).
Tidak dinafikan, penggunaan kaedah pembelajaran secara maya banyak keistimewaanya.
Menurut Rosnani ( 1999 ), keistimewaan pembelajaran menggunakan laman web adalah:
 Gabungan pelbagai media seperti audio, animasi dan grafik dalam laman web ini
dapat meningkatkan motivasi pelajar untuk mengulangkaji pelajaran.
 Pembelajaran melalui laman web merupakan kaedah yang pantas dan mudah.
 Antara muka ( interface ) yang mesra pengguna dengan sistem menu serta butang-
butang navigasi yang baik membolehkan pengguna mengendalikan laman web dengan
mudah.
 Kuiz interaktif membolehkan pelajar mengetahui sesuatu kesilapan dengan cepat
kerana komputer memberi maklum balas yang serta merta tentang setiap jawapan
mereka.
Cabaran era komunikasi dan globalisasi abad ke-21 terhadap sistem pendidikan
Malaysia adalah nyata dan dihadapi dengan cekalnya. Perkembangan teknologi maklumat dan
kemajuan tenologi global memberi cabaran hebat kepada sistem pendidikan negara yang menuntut
tumpuan diberi kepada corak pendidikan yang menggunakan teknologi tinggi. Harapan rakyat
terhadap pendidikan berubah sejajar dengan keperluan masyarakat di alaf baru. Harapan ini
mencabar fahaman tradisi proses pengajaran dan pembelajaran. Para guru perlu bersedia untuk
berubah bagi menyesuaikan diri di alaf baru, dari sifat-sifat yang tradisional kepada yang lebih
progresif dan inovatif. Buku Pembangunan Pendidikan 2001 - 2010 telah menyatakan bahawa KPM akan
memastikan tenaga pengajar merupakan kumpulan profesionalterlatih,bertanggungjawab dan berupaya
melaksanakan P & P dengan berkesan serta menggunakan pedagogiterkiniberasaskan ICT. Adalah
menjadi cabaran KPM untuk memastikan semua guru dapat mengintegrasikan ICTdalam P & P. ( KPM,
2001 ).
Pihak kerajaan juga telah memperuntukan perbelanjaan yang besar bagimembangunkan sistem
pendidikan kearah yang lebih maju dan seiring dengan negara lain. Oleh demikian,Anjakan Ke-7 dalam
Pelan Pembangunan Pendidikan Malaysia ( PPPM ) 2013 hingga 2025 iaitu memanfaatkan ( ICT ) bagi
meningkatkan kualiti pembelajaran. Kementerian akan meningkatkan aksesinternet dan persekitaran
pembelajaran maya melaluipelaksanaan 1BestariNet bagikesemua 10,000 buah sekolah yang dijangka
selesaisepenuhnya pada penghujung tahun 2013. Dalam masa yang terdekat,semua murid akan
mempunyaiakses kepada rangkaian 4Gdisekolah yang akan menyediakan landasan untuk pelaksanaan
pembelajaran secara interaktif. ( Pelan Pembangunan Pendidikan Malaysia 2013-2025,2013 ).

3. Hariini, kesemua projek dan perancangan melaluiPPPMtelah pun siap dan selesaihampir
sepenuhnya,telah dapatdigunakan oleh semua murid disemua sekolah diMalaysia termasuk diSabah dan
di Sarawak.Pengetahuan dalam pembelajaran secara maya adalah penting bagimenghasilkan pelajar
yang berupaya untuk memperoleh dan menggunakan maklumat secara kritis dan kreatif. Pengetahuan
sepertiini boleh menjadi asas kepada pendidikan sepanjang hayat.Pelajaryang mengintegrasikan
teknologi dalam pembelajaran mereka akan mencari,menganalisis dan menilaimaklumat,menjadi
pengguna maklumat,melakukan penyelesaian masalah dan pembuat keputusan dengan menggunakan alat-
alat produktiviti secara kreatif dan efektif,dan akan menjadirakyat bermaklumat,bertanggung jawab dan
menyumbang kepada pembangunan negara.
Kebaikan cara pembelajaran menggunakan bahan ICTiniialah pelajar diberi peluang belajar
secara individu, dapat mengikutikadar pembelajaran dan kebolehan sendiri,boleh melihat dan merekod
kemajuan pelajar bagitujuan merancang tindakan seterusnya serta sumber yang terdapatdalam laman web
ini boleh digunakan untuk pertandingan atau kuiz antara pelajar.
Selain itu, pihak kerajaan juga sering melakukan pelbagaiprogram dan projek bagimeningkatkan
lagi penggunaan teknologidalam kalangan guru dan pelajar. Program-program yang dijalankan ini
berpusatkan kepada guru dan pelajar yang melibatkan subjek matematik. Antara yang telah dijalankan oleh
kerajaan adalah melaluiprogram latihan dalam perkhidmatan (LDP),dimana guru-guru telah diberi
taklimat khas dan hands-on tentang penggunaan ICT dalam pengajaran dan pembelajaran pelajar oleh
tenaga pengajaryang terlatih. Semasa LDP,guru-guru inidiajar mengenaipenggunaan Microsoft Word,
Microsoft Excel,pengurusan emel,blog dan sebagainya yang berkaitan. Kursus-kursus khas sepertiini
memakan belanja dan kos yang tinggi. Maka,pihak kementerian menyarankan guru-guru mengambil
inisiatif sendiriuntuk membiasakan diridengan penggunaan ICT.
Selain daripada itu, penggunaan ICT dalam pengajaran dan pembelajaran diMalaysia dikatakan
mengurangkan jurang perbezaan pelajar bandar dan luar bandar.Pelajardiluar bandar sekarang telah
didedahkan kepada gajet-gajet ICT dalam kehidupan seharian. Halinimemudahkan pihak guru untuk
menggunakan ICT dalam pengajaran dan pembelajaran.Kebanyakan program pendidikan yang
dibangunkan dalam bentuk ICT harus digunakan secara dua hala,iaitu memerlukan interaksi balas
daripada pelajar. Halini akan dapat dilaksanakan kerana pelajar sudah tahu dan tidak takut untuk
menggunakan gajet-gajet ICT.
Kerajaan juga telah mengambillangkah dengan menambah makmal-makmalkomputer disekolah
di seluruh negara untuk melatih pelajar menggunakan komputersejak usia muda,sekaligus merapatkan
jurang pelajar bandar dan luar bandar.Usaha kerajaan memperbanyak komputer dimakmalkomputer
sekolah juga melibatkan kos dan komitmen yang tinggi. Dalam pada itu,beberapa tahun yang lepas
kerajaan telah memulakan suatu projek yang baru iaitu memberikan ‘notebook’ yang percuma kepada
pelajar-pelajar sekolah rendah dan menengah. Contohnya,pada tahun 2010,kerajaan telah menyediakan
sebanyak 1.2 juta komputer riba secara percuma untuk diagihkan kepada pelajar dengan syarat mereka
haruslah melangganipakejperkhidmatan jalur lebar dengan Telekom Malaysia Berhad (TM).
MenteriPenerangan,Komunikasidan Kebudayaan,Datuk SeriDr. Rais Yatim berkata,langkah
itu merupakan sebahagian daripada inisiatif jalur lebar negara (NBI) yang bertujuan meluaskan
penembusan akses jalur lebar kepada umum. Dengan pengagihan ‘notebook’ secara percuma inisecara
tidak langsung dapat membantu usaha pelajardan guru dalam meningkatkan lagipenggunaan teknologi,
terutamanya ICT dalam prosespengajaran dan pembelajaran. Pelajar boleh mengakses sendirilaman web
yang sesuaiuntuk meningkatkan kefahaman mereka dalam sesuatu topik. Mereka juga boleh
menyelesaikan latihan-latihan yang telah tersedia dilaman-laman web yang sesuai.
Keberkesanan penggunaan bahan ICT dalam p&p matematik akan lebih baik di masa depan
kerana guru-guru dimasa sekarang iniberlumba-lumba menghasilkan laman pembelajaran maya,kuiz-
kuiz interaktif,rakaman-rakaman video p&p,dan sebagainya telah mengumpulkan banyak bahan ICT

4. dalam pendidikan yang dapat digunakan oleh sesiapa sahaja dan dimana-mana sahaja. Kita amat rugi
sekiranya bahan-bahan ICTdalam pendidikan masa kiniyang telah dihasilkan tidak digunakan sebaiknya
secara maksimum.
2. Pernyataan masalah (1-2 halaman)
Berdasarkan pengalaman mengajar saya dari tahun 2000 sehingga sekarang, kebolehan dan
keupayaan murid sekarang menerima apa yang dipelajarinya amat berbeza sekali. Rasullulah pernah
berpesan "Ajarlah anak-anak kamu untuk zaman yang bukan zaman kamu. Anak adalah milik
zamannya,maka didiklah anak sesuai zamannya!.Ajarlah anak-anakmu, bukan dalamkeadaan yang
serupa denganmu.Didiklah dan persiapkan lah anak-anakmu untuk suatu zaman yang bukan
zamanmu.( Riwayat Tirmizi ).
Situasi pertama pengalaman saya “ …baiklah murid-murid, cuba perhatikan carta tentang peredaran
bumi dan bulan mengeliling matahari di hadapan ini…” Murid pun lihatlah carta tersebut sambil
mendengar penerangan oleh guru. Pada akhir pengajaran guru mengedarkan lembaran
kerja.”…sekarang cuba kamu jawab soalan yang cikgu bagi..” kebanyakkan murid tidak dapat
menjawab dengan baik lembaran kerja tersbut, seolah-olah mereka tidak faham apa yang saya ajarkan
kepada mereka. Tajuk sepertialam semesta merupakan tajuk berkaitan fakta yang perlu tepat. Carta
yang ditunjukkan oleh guru hanyalah gambarajah pegun sekadar gambaran luaran sahaja. Ia tidak
menampakkan pergerakkan, animasi dan percambahan idea kepada murid. Saya pernah membawa
murid saya ke Pusat Akses dan meminta mereka mencari bahan berkaitan dengan peredaran bulan dan
bumi. Hampir keseluruhan mereka dapat mengakses maklumat tersebut sama ada dalam bentuk teks,
imej, video dan animasi. Melalui penerokaan sebegitu, barulah dapat diperhatikan kesungguhan
mereka dalam pembelajaran.
Situasi kedua“…minggu hadapan kamu ada ujian. Jadi, hari ini kita akan buat ulangkaji.
Cikgu nak kamu jawab semua soalan objektif yang cikgu bagi ni dan hantar sebelumloceng
berbunyi…” Situasi ketiga “…balik rumah nanti jawab semua soalan dalambuku teks muka surat 51
hingga 53 minggu hadapan hantar pada cikgu…”. Berdasarkan situasiini, apa yang dapat saya
perhatikan ialah murid saya boleh menyiapkan semua latihan yang diberikan tetapi mereka tidak
mendapat markah yang baik. Setelah diperhatikan dengan teliti, mereka ini menjawab soalan objektif
sekadar melepaskan ‘ batuk ditangga’ sahaja kadang kala mereka tidak membaca langsung soalan
yang diberikan hanya sekadar menanda sahaja jawapan sama ada A, B, C atau D. Minat mereka
untuk membaca soalan pada kertas sudah semakin kurang. Begitu juga dengan kerja rumah yang
diberikan secara bertulis. Kebanyakkan mereka tidak menyiapkannya dan ada dikalangan mereka
hanya meniru kawan mereka apabila sampai di sekolah pada awalpagi. Setelah ditanya kenapa tidak
menyiapkan kerja rumah, ramai yang kata tidak tahu nak jawab dan tak faham soalan yang diberikan.
Situasi berbeza apabila saya memberi nota dan latihan secara atas talian. Mereka akan cuba buat dan
ada dikalangan mereka sanggup pergi ke pusat internet berbayar untuk menjawab soalan tugasan. Jika
masalah ini dibiarkan sudah tentu membawa masalah kepada mereka dan sekali gus membawa kepada
kemerosotan dalam matapelajaran sains. Mungkin mereka ini adalah generasi yang dilahirkan dalam
dunia yang sedang membangun bersama teknologi secara atas talian atau generasiWord Wide Web (
www ). Oleh demikian, saya rasa satu pendekatan yang lebih rapat dengan mereka perlu saya lakukan.
3. Soalan kajian (setengah halaman)

5. Berdasrkan objektif kajian,persoalan kajian adalah :
Adakah Pembelajaran Secara Maya dapat meningkatkan pemahaman murid tahun 6 terhadap
tajuk Gerhana Matahari.
4 . Objektif kajian (setengah halaman)
Secara spesifiknya objektif kajian ini adalah untuk membantu murid-murid tahun 6 memahamitajuk
Gerhana Mataharimenggunakan kaedah pembelajaran secara Maya.
5. Hipotesis kajian (bagi kajian kuantitatif) (setengah halaman)
Anda boleh memilih untuk menulis hipotesis null atau hipotesis alternative mengikut soalan atau
objektif kajian anda. Hipotesis hanya digunakan untuk soalan atau objektif kajian yang sesuaisahaja.
6. Kepentingan kajian anda (setengah – 1 halaman)
Pengetahuan dalama pembelajaran secara maya adalah penting bagi menghasilkan pelajar yang
berupaya untuk memperoleh dan menggunakan maklumat secara kritis dan kreatif. Pengetahuan
seperti ini boleh menjadi asas kepada pendidikan sepanjang hayat. Pelajar yang mengintegrasikan
teknologi dalam pembelajaran mereka akan mencari, menganalisis dan menilai maklumat, menjadi
pengguna maklumat, melakukan penyelesaian masalah dan pembuat keputusan dengan menggunakan
alat-alat produktiviti secara kreatif dan efektif, dan akan menjadi rakyat bermaklumat, bertanggung
jawab dan menyumbang kepada pembangunan negara.
7. Definisi Istilah (1-2 halaman)
Bahagian ini adalah lebih berbentuk kamus. Ringkas, padat dan rtepat. Istilah utama yang digunakan
dalam kajian anda perlu didefinisikan di sini.
Bab 2 - Tinjauan Bacaan/Fokus Kajian
2.1 Tinjauan Masalah
Saya mengajar murid yang mendapat prestasi rendah dalam peperiksaan. Oleh itu, mereka
telah diletakkan dalam satu kelas yang dikategorikan sebagai murid GALUS. Sepanjang pengajaran
saya dalam kelas ini, saya dapati mereka ini kurang minat untuk membaca dan cepat hilang fokus
apabila guru mengajar di hadapan. Berdasarkan pemerhatian saya juga, banyak kerja-kerja sekolah
yang diberikan tidak siap malahan ada yang tak buat langsung. Bila di tanya, alasan yang sama
diberikan oleh hampir setiap murid iaitu ‘ tak tau nak buat…, tak faham…., tak pandai nak buat…’
Masalah yang dihadapi oleh murid-murid saya amat ketara sekali apabila masuk tajuk berkaitan Bumi
dan Angkasa. Mereka langsung tak boleh menjawab soalan sepertifasa-fasa bulan, kedudukan
Matahari,Bulan dan Bumi semasa berlakunya fenomena gerhana. Apabila mengajar tajuk gerhana
matahari, mereka keliru tentang kedudukan bumi dan bulan. Mereka juga tidak memahami bagaimana
proses kejadian gerhana matahari itu berlaku kerana selepas tamat pembelajaran mereka tidak boleh
menerangkan proses gerhana matahari apabila diminta untuk menceritakan semula apa yang
dipelajarinya.
Berdasarkan pemerhatian saya terhadap masalah ini, saya fikir sesuatu tindakan harus diambil
untuk membaiki kelemahan pengajaran saya supaya murid saya lebih fokus semasa belajar sekaligus
mereka lebih memahami apa yang dipelajari. Persekitaran pembelajaran juga boleh berubah daripada
bilik darjah tradisionalkepada yang lebih progresif yang berasaskan kepada bentuk konstruktif dengan

6. pembelajaran secara maya didalam proses pengajaran dan pembelajaran ( Simonson & Th omson ,1997 )
.
Jika diperhalusi perbezaan antara kelas secara tradisionaldan kelas pembelajaran secara maya ialah :
Bilik Darjah tradisional Pembelajaran secara Maya
1. Kursus dipersembahkan secara beransur-
ansur dengan penekanan kepada kemahiran
asas.
2. Aktiviti bergantung kepada buku teks dan
buku kerja.
3. Murid memberi jawapan berdasarkan apa
yang ditanya oleh guru sahaja.
1.Kursus dipersembahkan secara menyeluruh
dengan penekanan kepada konsep-konsep yang
besar.
2. Aktiviti berasaskan punca data asaldan
sumber lain.
3. Pelajar sebagaipemikir dengan
kefahamannya sendiriberdasarkan dunia
sekelilinya
2.2 Analisis Tinjauan Masalah
Analisis awalsaya adalah berdasarkan peperiksaan akhir tahun. Soalan peperiksaan akhir tahun mengikut
standard UPSR iaitu 30 soalan bagibahagian A dan 20 soalan bagisoalan bahagian B.Daripada kedua-
dua bahagian ini, terdapat lima soalan berkaitan Bumidan Alam Semesta pada bahagian A dan lima soalan
pada bahagian B. Hasilanalisis awalsepertijadual1.
Jadual1 : Hasil analisistinjauan awal
MURID MARKAHBAHAGIANA MARKAH BAHAGIANB
( 5 Soalan BagiTajuk Bumi dan ( 5 Soalan BagiTajuk Bumi dan
dan Alam Semesta ) dan Alam Semesta )
1 3 2
2 3 2
3 2 1

7. 4 2 0
5 3 1
6 2 2
7 3 1
8 2 1
9 2 0
10 2 1
Berdsarkan jadual1 seramaiempatorang sahaja ( 40% ) yang mendapat 3 markah daripada 5
soalan pada bahagian A dan yang selebihnya mendapatdua markah sahaja atau 60% daripada 10 orang
murid. Bagibahagian B pula 20% atau dua orang murid yang tidak dapat menjawab soalan.Manakala
seramai50% atau lima orang hanya betulsatu markah daripada lima soalan dan selebihnya betuldua
markah atau seramai30%.
Berdasarkan pemerhatian terhadap murid kelas saya juga,daripada 10 orang,hanya tiga orang
sahaja yang berminat untuk membaca dan menjawab soalan yang diberikan secara bercetak.Manakala
selebihnya tidak bersungguh-sungguh untuk menjawab soalan yang diberikan malahan menunjukkan
muka yang kurang minat. Tetapiapabila soalan diberikan secara atastalian kesemua mereka menunjukan
reaksiyang seronok untuk menjawab soalan sains yang diberikan. Kelihatan mereka lebih rasa selesa
menyiapkan setiap tugasan secara maya berbanding dengan secara bertulis. Hasilperbualan saya dengan
beberapa orang murid saya juga menunjukkan mereka lebih berminat menjawab soalan secara atastalian
sepertimana persoalan saya kepada mereka ‘ Yang mana kamu lebih suka,antara jawab soalan di atas
kertasatau menggunkan computer?’ Jawapan murid adalah :Komputer.
2.3 Tinjauan Literatur Berkaitan
Kefahaman mengikut kamus Dewan Edisi Ketiga ialah keupayaan seseorang memahami apa yang
dipelajari. Menurut Benjamin S.Bloom aras kefahaman adalah selepas aras pengetahuan. Pada
peringkat kefahaman ini, pelajar boleh menghurai atau makna sesuatu perkara. Pada peringkat ini
juga, proses yang berlaku adalah penterjemahan, mentafsir dan ekstrapolasi iaitu membuat inferens
tentang apa yang telah dipelajari.
Terdapat pelbagai takrifan tentangan pembelajaran maya dan berubah-ubah mengikut perspektif
dimana pembelajaran maya tersebut dilaksanakan. Pembelajaran maya juga sering dikaitkan dengan
istilah-istilah dan konsep-konsep lain seperti e-pembelajaran, pembelajaran secara talian (on-line
learning),pembelajaran jarak jauh, pembelajaran berasakan laman web dan sebagainya. Saya
berpendapat bahawa pembelajaran maya adalah pembelajaran yang berasaskan penggunaan internet
sebagaimana yang diutarakan oleh ( Jamaludin, 2000) Ini adalah keranan istilah pembelajaran maya
mula digunakan seiring dengan perkembangan internet. Menurut Jamaludin ( 2000 ) lagi
pembelajaran maya adalah satu corak memperolehi ilmu atau pendidikan menggunakan sistem
pendekatan penyampaian pengajaran bagi membolehkan perubahan kekal dalam diri seseorang
individu dari segi mental, pemikiran, konsep, sikap dan perlakuan melalui pengalaman yang tertentu

8. yang diuruskan melalui suatu sistem talian ( online ) yang menguruskan pembelajaran, membekalkan
mekanisme penghantaran pengetahuan atau maklumat, pemantauan prestasipelajar, penilaian dan
capaian kepada sumber pengajaran dan pembelajaran yang segera.Menurut Rheingold ( 2004 ),
pembelajaran maya adalah berasaskan internet,yang dibina untuk menghubungkan ahli-ahli komuniti
dan membolehkan mereka berbincang,berkerjasama dalam melakukan tugasan atau projek. Diantara
mereka tidak ada perhubungan secara fizikal, walaupun mungkin di dalam bilik yang sama. Semua ahli
komuniti yang terlibat dalam persekitaran pembelajaran maya mestiada komputer dan boleh mengekses
secara talian ( online ) darimana-mana tempat diseluruh dunia. Biasanya di dalam perbengkelan atau di
dalam membincangkan sesuatu topik, peserta atau ahlikomuniti boleh terlibat secara aktif seperti
bertukar-tukar pandangan mengenaiperkembangan pada masa hadapan,berkongsipandangan dalam
perlaksanaan polisi tertentu atau berbincang tentang perkembangan tugasan mereka.Dokumen-
dokumen sepertibahan persembahan,artikaldan juga senaraitambahan sumber yang boleh diperolehi
secara on-line darilaman-laman web lain. Terdapat dua komponen asas di dalam persekitaran
pembelajaran maya iaitu;
Sumber Bahan : Ahli komuniti atau peserta boleh mendapatkan maklumat
dengan membaca melalui sumber bahan yang di muat naik ( uploaded) kepada persekitaran
pembelajaran maya tersebut. Secara mudah,semua bahan yang diperlukan dalam perbengkelan atau
perbincangan boleh diperolehi dengan mudah.
Perhubungan:Persekitaran Pembelajaran Maya menyediakan peralatan yang membolehkan perserta
mendaftarkan diri untuk membimbing diantara satu sama lain dan untuk bertukar-tukar pendapat serta
pandangan secara on-line. Peserta boleh menghantar dokumen, dan ahli yang lain boleh memberikan
maklum balas melalui perbincangan dan sebagainya. Oleh itu peralatan seperti,Bulletin Board,E-Mail,
File Sharing, Discussion Forum atau Kelas Maya adalah diperlukan. Alat komunikasi tersebut
seharusnya berfungsisepertipertemuan secara semuka didalam persekitaran pembelajaran tradisional.
Guru bukan lagi pemberi pengetahuan tetapi guru bertindak sebagaipembimbing yang
menolong pelajar untuk mendapatkan ilmu. Penggunaan pembelajaran secara maya dapat
mengatasi masalah kos penyediaan bahan untuk mengajar. Di dalam kaedah kerja lapangan ( field trip
), pelajar perlu dibawa ke tempat di mana kerja lapangan itu akan diadakan. Guru tidak mungkin akan
dapat membawa ke semua lima kelas Tahun 6 misalnya, untuk menyertai satu-satu kerja lapangan.
Banyak masalah seperti kos pengangkutan, kawalan pelajar, bilangan guru yang perlu mengiring
pelajar dan keberkesanan aktiviti yang dijalankan. Dengan menggunakan kaedah kerja lapangan
secara maya pelajar boleh dibawa kemana-mana sahaja tempat melalui laman web untuk belajar sains.
Cara ini membolehkan semua pelajar menyertai aktiviti pada masa yang sesuai dan dengan kos yang
minimum.
Internet dapat menyediakan dan menyampaikan pengetahuan yang lebih banyak dibandingkan
dengan buku teks. Penggunaan laman web dalam internet sebagai alat bantu mengajar dan belajar
adalah bersesuaian dengan pelbagai gaya belajar dan pelbagai kecerdasan pelajar. Laman web juga
membantu guru menyediakan rangka pengajaran dan pembelajaran, memaparkan isi pengajaran dan
memberi ruang kepada pelajar untuk membuat rujukan mengikut masa yang sesuai, ia juga
menyediakan satu pilihan pelajar dan guru berinteraksi, penyelesaian kepada penyediaan inovasi baru
dalam e-pembelajaran. ( Marinah 2003).
Mengikut kajian, konsep kefahaman dan pengetahuan yang diperolehi oleh pelajar, 75%
didapati daripada deria penglihatan, 13% daripada deria pendengaran dan bakinya 12% daripada
deria-deria lain. Hasil kajian ini menunjukkan bahawa dua deria iaitu penglihatan dan pendengaran

9. adalah saluran deria yang paling penting sekali di dalam pembelajaran terutama sekali pada peringkat
sekolah menengah dan sekolah rendah. Pelajar banyak menggunakan kedua-dua deria ini untuk
mendapatkan ilmu pengetahuan dan menguasai kemahiran-kemahiran tertentu. Oleh itu alat bantu
mengajar yang digunakan untuk meransang deria pebglihatan dan pendengaran memainkan peranan
penting dalam proses P & P di dalam bilik darjah ( Welsh 1997 ).Daripada pendapat-pendapat yang
telah di berikan, pembelajaran maya seharusnya berlaku seperti pembelajaran biasa, dimana berlaku
komunikasi dua hala diantara pengajar dengan pelajar dan diantara pelajar dengan rakan pelajar yang
lain. Namun yang membezakan ialah mereka tidak bertemu secara bersemuka tetapibertemu di ruang
maya. Seterusnya, di dalam pembelajaran maya juga ada proses pemantauan dan penilaian.
Pembelajaran seharusnya tidak berlaku hanya sehala sahaja iaitu pengajar memberikan bahan-bahan
pengajaran dan pelajar menerima serta meluahkan semula melalui peperiksaan.Pembelajaran maya
seharusnya lebih berfokuskan pelajar, dimana pelajar secara aktif menyelesaikan segala permasalahan
yang diberikan melalui penerokaan, perbincangan dan berfikir pada tahap tinggi.
Penggunaan bahan media dalam proses pengajaran dan pembelajaran salah satu aspek
teknologi dalam pendidikan. Peranan media di dalam proses pembelajaran adalah untuk membantu
pencapaian objektif pengajaran dengan lebih teratur. Kesesuaian media dengan objektif pengajaran
dan kemahiran dipersembahkan media tersebut adalah dua aspek yang sangat penting. Yaakop (1985)
mendapati bahawa penggunaan pengajaran secara maya dapat membantu mengatasi masalah
mengajar pelajar-pelajar yang mempunyai kebolehan dan potensi yang berbeza.Pengajaran secara
maya dapat membantu pelajar yang lemah di dalam sesuatu mata pelajaran atau topik.Penyampaian
secara tutorial atau latih tubi atau simulasi dapat membantu mereka faham prinsip-prinsip atau
konsep-konsep yang disampaikan.Ia juga berfungsi sebagaialat yang akan meningkatkan minat
pelajar untuk mempelajari sains dan menjadikan pembelajaran sains menyeronokkan. Pembelajaran
secara maya dapat membantu pelajar menjadi lebih aktif. Terdapat sekurang-kurangnya dua sebab
mengapa Word Wide Web ( www ) merupakan satu pembangunan yang merangsangkan kepada para
pendidik iaitu ( a ) menggunakan web untuk memaksa pembelajaran aktif berlaku dan ( b )
menggunakan Web untuk memecahkan tembok yang memisahkan sekolah dari lain-lain perkara.
Terdapat banyak contoh persekitaran pembelajaran berasaskan web yang melibatkan pemebelajaran
secara aktif seperti ‘ Dunia Geosaintis’ dalam WebClen dan ‘ Archeotype’ dalam WebQuest.
Menyedari kepentingan pendidikan secara maya ini, Kementerian Pendidikan
telah melaksanakan beberapa projek yang membolehkan pelajar-pelajar mendapatkan berbagai
maklumat menerusi talian internet. Sebagai contoh, pada tahun 1996, beberapa buah sekolah dari
seluruh negara telah terlibat dengan Projek Rangkaian Munshyi dan Smart Lab. Sekolah-sekolah
tersebut telah dilengkapi dengan komputer, sever dan dihubungkan melalui satu sistem rangkaian
yang membolehkan mereka mengekses bahan pembelajaran yang disediakan serta berkomunikasi
sesama mereka. Malah ada beberapa negeri juga turut membangunkan sistem rangkaian bagi sekolah-
sekolah yang terpilih di negeri-negeri berkenaan.Sebagaicontoh, di Terengganu terdapat rangkaian
TIGER- WEB, sementara di Pulau Pinang pula terdapat Rangkaian Mutiara. Pada tahun 1999,
kerajaan telah memperkenalkan Projek Rintis Sekolah Bestariyang melibatkan 87 buah sekolah
rendah dan menengah yang terpilih dari seluruh negara.Diantara elimen penting di dalam sekolah
bestari ialah penggunaan ICT. Sekolah-sekolah yang terlibat telah dilengkapi dengan makamal
komputer dan kemudahan internet.Ini adalah untuk menggalakkan pelajar-pelajar mencari pelbagai
maklumat melalui laman- laman web, perbincangan, forum dan sebagainya secara maya. Seterusnya
mulai tahun 2000, Kementerian Pendidikan telah memperkenalkan e-pembelajaran, dengan
mempromosikan penggunaan internet di dalam pengajaran dan pembelajaran. Diantara

10. laman web pendidikan yang telah dibangunkan oleh Kementerian Pendidikan Malaysia ialah My
School Net dan Smart School Malaysia. Manakala sekarang ini Kementerian memperkenalkan VLE
1Bestarinet. Disamping itu badan-badan koperat juga tidak ketinggalan dalam memajukan
pembelajaran secara maya di negara ini. Diantara laman-laman web pendidikan yang telah
dibangunkan ialah sepertiTelikom Smart School( http://tss.tmsasia.com ) yang telah dibangunkan
oleh Syarikat Telikom Malaysia, dan Portal Pendidikan Utusan ( www.tutor.com.my ) yang telah
dibangunkan oleh Syarikat Akhbar Utusan Malaysia. Para pelajar boleh mendapatkan pelbagai
maklumat dan mengikuti perbincangan serta pembelajaran maya dari kedua-dua laman web tersebut
secara percuma.
Teori e-pembelajaran berpendapat bahawa pelajar dapat mengawal pembelajaran
merekadengan lebih baik melalui peluang pembelajaran secara kolaboratif, interaktif dan persendirian
kerana media elektronik menyediakan persekitaran pembelajaran berdasarkan prinsip jus-in-time
dengan kompetensi anywhere, anytime, anyone ( Karoulis et al, 2004 )
Hitch pada tahun 1974 telah mengemukakan teori working memori yang menyatakan bahawa
pembelajaran melalui multimedia menyebabkan otak berfungsi secara langsung mengenkod dua jenis
maklumat iaitu stimulasi audio dan stimulasi visual. Kajian psikologi membuktikan bahawa maklumat
verbal akan lebih mudah diingati jika disertai dengan imej visual. Teori tersebut kemudiannya di
aplikasikan oleh Richard Mayer yang memperkenalkan teori dua koding multimedia, menurut teori ini
pelajar lebih mudah memindahkan pembelajaran mereka melalui arahan multimedia yang memberi
kesan kepada kognitif ( Cognitive Theory of Multimedia Learning ).
Bab 3 – Metodologi Kajian
Reka bentuk kajian (1 halaman)
Terdapat pelbagai model kajian tindakan yang telah dibangunkan oleh para penyelidik antaranya
ialah Model Kajian Tindakan yang dibangunkan oleh Kemmis (1988). Model tersebut
menyarankan empat langkah kajian tindakan
berdasarkangelungan (cycle) seperti berikut:
i. Mereflek (Reflect)
ii. Merancang (Plan)
iii. Bertindak (Action)
iv. Memerhati (Observe).
Bagi melaksanakan kajian tindakan ini model Kemmis, 1988 digunakan sepertimana
rajah1 berikut :

11. Rajah 1 : Model Kajian Tindakan Kemis,1988
Alat ukur kajian / Instrumen Kajian (1 halaman)
Apakah alat ukur kajian yang akan digunakan untuk mengumpulkan data kajian? Siapakah yang bina
soal selidik tersebut (dapat daripada mana?)
Persampelan (1 halaman)
Sila nyatakan siapakah yang mengjadi sampel kajian anda dan teknik yang akan digunakan untuk
memilih sampel kajian tersebut. Hal ini melibatkan siapa, berapa dan bagaimana.
Bibliografi