Recommended
More Related Content
What's hot
What's hot (20)
Similar to Letersia boterore e shekullit xx
Similar to Letersia boterore e shekullit xx (20)
Letersia boterore e shekullit xx
- 1. LETERSIA BOTERORE E SHEKULLIT XX Lënda:Letersi
- 2. ANTARET Esmiralda Kola(kryetare) Enada Danaj Eralda Cani Kledi Mani Klea Ramaliu Elizabeta Hasaj Fatjon Hoda Selma Abazi Ervin Demaj Xhojtan Gozhdari
- 3. REZULTATE E TE NXENIT Letërsia botërore e shekullit XX Objektiv I realizur nga Kledi Mani Letërsia shqiptare e gjusmes se parë të shekullit XX Objektiv I realizuar nga Fatjon Hoda Letersia moderne dhe posmoderne Objektiv I realizuar nga Xhojtan Gozhdari
- 4. “FJALËT JANË GJITHÇKA KEMI.” (SAMUEL BECKETT) Jeta e Lasgush Poradecit dhe analize Ylli I zemrës Objektiv I realizuar nga Selma Abazi Jeta e Migjenit ,Analize Vargjet e Lira dhe Novelat e qytetit te veriut Objektiv I zhvilluar nga Elizabeta Hasaj Jeta e Dritero Agollit ,analize Shkelqimi dhe renia e shokut Zylo Objektiv I zhvilluar nga Esmiralda Kola
- 5. “NJË ROMAN QË IA VLEN TË LEXOHET ËSHTË NJË EDUKIM I ZEMRËS.” Jeta e Ismail adares ,analizë”Pallati I ëndrrave” Objektiv I realizuar nga Enada Danaj Jeta e Marin Camaj ,Analize”Njeriu me veten dhe të tjerët” Objektiv I realizuar nga Eralda Cani Jeta e Azem Shkrelit,analize”Lirike me shi” Objektiv I realizuar nga Klea Ramaliu
- 6. JETA E DRITERO AGOLLIT Lindi më 13 tetor 1931 në Menkulas të Devollit, afër Korçës dhe u nda nga jeta më 3 shkurt 2017 në Tiranë. Mësimet e para në vendlindje, vazhdoi gjimnazin e Gjirokastrës. Pas mbarimit të kësaj shkolle, i jepet e drejta e studimit për filologji në Shën Petersburg
- 7. Mbresat e kësaj lufte u shtresuan në kujtimet e tij, duke krijuar një pikë referimi të vazhdueshme dhe, një motiv, në krijimtarinë e tij letrare. Kthehet në atdhe në vitin 1957 dhe punon për shumë kohë si redaktor e gazetar në gazetën e përditshme “Zëri i popullit”.
- 8. . “Në rrugë dola”, 1958, “Hapat e mia në asfalt”, 1961, “Shtigje malesh e trotuare”, 1965, “Mesditë”, 1969, “Pleshti”, 1971, “Nënë Shqipëri”, 1974, “Fjala gdhend gurin”, 1977, “Udhëtoj i menduar”,1985, “Pelegrini i vonuar”, 1993,
- 9. ROMANE , “Komisari Memo”, 1970, “Shkëlqimi dhë rënia e shokut Zylo”, 1973, “Njeriu me top”, 1980, “Trëndafili në gotë”, 1980, “Dështaku”, 1991, “Kalorësi lakuriq”, 1996, “Arka e Djallit”, 1997 etj
- 10. TREGIME E NOVELA “Zhurma e erërave të dikurshme”, 1964, “Njeriu i mirë”, 1973, “Njerëz të krisur”, 1995
- 11. DRAMA “Fytyra e dytë”, “Mosha e Bardhë”, 1974, “Baladë për një grua
- 12. VEPRIMTARIA SHOQËRORE DHE POLITIKE E AGOLLIT -Dritëro Agolli është një personalitet i shquar i fushës së letrave. Veprat e tij kanë pasuruar gjuhën tonë, duke ia shpërfaqur asaj më fort vlerat dhe mundësitë e mëdha të shprehjes. -Dritëro Agolli ishte një veprimtar i shquar për shoqërinë shqiptare, çka e dëshmoi me veprimtarinë e tij politike dhe shoqërore për vite e vite me radhë. Ai drejtoi Lidhjen e Shkrimtarëve dhe Artistëve të Shqipërisë nga viti 1973 deri në vitin 1992 dhe për më shumë se 30 vjet me radhë ishte deputet në Kuvendin e Shqipërisë.
- 13. -Filozofia e veprës së tij është e lidhur ngushtë me misionin dhe rolin që vetë shkrimtari ka luajtur në zhvillimet e shoqërisë shqiptare. Personalitet me kurajo qytetare, mendim të lire. Agolli solli një model të ri, origjinal, të parimeve morale dhe të komunikimit: thjeshtësinë, shprehjen e drejtpërdrejtë, humorin e vetvetishëm, - Agolli ka sjellë në shqip vepra të autorëve të mëdhenj të letërsisë botërore, gjë që përbën një ndihmesë të vyer në fushën e përkthimit. Për vlerat artistike që bartin, mjaft vepra të tij, si “Shkëlqimi dhe rënia e shokut Zylo”, “Njeriu me top”, “Nënë Shqipëri”, “Pelegrini i vonuar”, “Komisari Memo” etj. janë përkthyer në gjuhë të ndryshme.
- 14. “DASHURIA NUK I DHURON, POR I JEP TË GJITHA. NDOFTA KJO MUND TË MOS JETË E PËRJETSHME, POR I PËRJETSHËM MBETET ÇASTI Në fushën e publicistikës, Agolli ka dhënë një ndihmesë të shquar si me artikujt e tij, por edhe si pedagog që ka përgatitur dhjetëra e dhjetëra gazetarë në Shqipëri, Ai është nderuar disa herë me çmime dhe tituj të ndryshëm, si “Çmimi i Republikës të shkallës së pare si krijues”, qytetar nderi i qyteteve Tiranë e Korçë, titulli “Doktor Honoris Causa” nga Universiteti Europian I Tiranës, titulli “Doktor Honoris Causa”, nga Universiteti i Korçës
- 15. RISITË QË SOLLI AGOLLI NË LETËRSINË SHQIPE “Brezi i viteve ‘60”. Së bashku me Kadarenë e Arapin, Agolli solli një frymë të re në letërsinë shqipe (të gjysmës së dytë të shekullit XX), frymë që prirej drejt një letërsie më cilësore, sidomos në elementet e formës artistike, por edhe në drejtim të zgjerimit dhe pasurimit të temave letrare.
- 16. “JETA ËSHTË E VËSHTIRË . PO VDEKJA ? KUR DO TË KTHEHET NDONJËRI TË NA TREGOJË? Agolli është poeti i tokës dhe i dashurisë për të, shkrimtari i filozofisë dhe i dhimbjes njerëzore. Ai synoi një poezi të veçantë, me më shumë individualitet Agolli dallohet si një shkrimtar që ka lëvruar me sukses si prozën, dhe poezinë e dramën
- 17. “DASHURIA ËSHTË NJË LIBËR QË E LEXOJNË TË GJITHË, POR TË PAKTË JANË ATA QË ARRIJNË DERI NË FAQEN E FUNDIT”. Poezia e Agollit është e afërt me njeriun e thjeshtë, ndaj është e lexuar gjerësisht. Poeti e zgjeroi shumë hapësirën e realitetit nëpoezi dhe krijoi poezi antologjike me motive të përditshmërisë së jetës.
- 18. “Asnjë diktaturë nuk gjen dot armë për të vrarë letërsinë e vërtetë”. Risitë që solli Agolli në prozë lidhen si me strukturën narrative edhe me galerinë e personazheve që ai krijoi në tregimet e romanet e tij. Personazhet e tij janë sa të çuditshëm aq dhe të zakonshëm, sa tragjikë aq edhekomikë, sa të thjeshtë aq edhe madhështorë. Karakteret që Agolli krijoi në prozë, i japin fuqi të brendshme veprës së tij.
- 19. VEÇORI TË POEZISË SË AGOLLIT PARA DHE PAS VITEVE '90 Motivi i atdheut dhe historisë -Agolli u ka kënduar vazhdimisht atdheut dhe luftës, historisë dhe jetës së njeriut të thjeshtë, si bartës dhe pjesë e ligjeve të natyrës. -Në poezinë e para viteve ’90, Agolli krijoi imazhin e një Shqipërie ideale. -Vepra më e rëndësishme idealizuese dhe njëherësh më e angazhuar e tij është poema “Nënë Shqipëri”, ai krijoi imazhin poetik të Shqipërisë që ëndërronte. -Nga tradita paraardhëse Agolli ruajti kultin e atdheut dhe të tokës, si vazhdues i traditës naimjane, por duke e rritur konkretësinë e tablove të realitetit dhe portreteve -Pas viteve ’90, e sidomos në poezitë e fundit, atyre u shtohen dhe motivet e dhimbjes, të zhgënjimeve dhe të qëndresës shpirtërore. -Në poezitë e fundit, atdheun e shohim me plagët që i janë hapur, me dhimbjen që i kanë shkaktuar bijtë e tij. .
- 21. FJALA DHE UDHA -Në poezinë e Agollit, fjala dhe udha janë sinonime që shënojnë kuptimin e lëvizjes së jetës e mendimit të njeriut dhe kohës. Toka dhe si përbërës të saj: guri, bari rrënja, mali, zogu ose detaje të mjedisit fshatar si: brazda, pushka, mali, kasollja, kali janë kudo që e shpie udha poetike. -Në themel të këtyre figurave është atdheu, populli dhe historia, që përmes imazheve e formave të shumta formojnë fytyrën e Shqipërisë. -Ato janë dhe portreti i njeriut që jeton në këtë tokë, e shkuara e tij dhe shpresa. -Duke e ndjekur poezinë e Agollit, shpesh has një poet të trishtuar, të vetmuar, ndonjëherë të lodhur, por asnjëherë të mposhtur, sepse në të gjitha rastet ai kërkon një dalje drejt një shtegu nëpërmjet të cilit kërkon të vendosë, një harmoni të individit me botën ku jeton. -Në këtë udhëtim, nëpër vite, nëpër kohëra të turbullta, me diell apo me mjegull, poeti ecën si një pelegrin, duke duruar mundimet, për të ndriçuar veten dhe të tjerët.
- 22. Dashuria e parë është një provim për të hyrë në dashurinë e vërtetë.
- 23. MOTIVI FILOZOFIK-MEDITATIV -Agolli është poeti i dhimbjes njerëzore dhe i filozofisë jetësore, -Nga njera anë njeriu, apo poeti, nga ana tjetër natyra , lidhja midis tyre, përbëjnë boshtin qendror, ose trinomin meditativo- filozofik të jetës -Në të dy fazat e krijimtarisë së tij (para dhe pas viteve 1990), poeti i shtron dhe i lidh idetë filozofike të vazhdimësisë së jetës, të mosvdekjes e mosharrimit me filozofinë e lirisë, të përballjes me realitetin dhe triumfin mbi të -Ndryshimet tronditëse të viteve ‘90 forcuan prijen meditative filozofike Poeti bëhet shprehës i dukurive thelbësore ekzistenciale, që burojnë nga raportet e tij me një realitet kontradiktor, në një sfond të ri social-politik. -Në poezinë e re shpirti i poetit shpaloset në mënyrë më të drejtpërdrejtë, më të sinqertë. Zëri lirik i vetës së parë bëhet pasqyrë e një bote komplekse shpirtërore
- 24. MOTIVI I DASHURISË -Agolli i ka kënduar dashurisë përgjatë gjithë krijimtarisë së tij; dashuria përbën një nga motivet më të dashura të tij. -Lirika agolliane e dashurisë dallohet për tonet e ngrohta lirike, madje edhe për notat e lehta e të përmbajtura të sensualizmit. -Agolli shfaq në poezi një koncept jetësor për dashurinë, ndonëse nuk u shmanget momenteve të trishtimit për dashurinë pa përgjigje ose që ka marrë fund: -Në poezinë e tij të dashurisë mbizotëron koncepti për gruan shoqe të jetës dhe bashkëpunëtore e mbështetje për burrin, si dhe për një qenie në thelb më delikate e fine se burri. Të tilla janë poezitë “E bukura”, “Çast”, “Larg qytetit” etj. -Agolli e sheh ndjenjën e dashurisë që ndryshon duke ruajtur thelbin; dashurinë e pastër ndaj femrës, ndaj gruas, që herë vjen si dashuri rinore, herë si dashuri e imagjinuar e një bote apo mjedisi tjetër, herë përmes gëzim- trishtimit dhe herë si dashuri ndaj gruas së vet, shoqes së tij të jetës.
- 25. KARAKTERISTIKA TË PËRGJITHSHME TË POEZISË SË AGOLLIT Poezia e Agollit ka ndikime të drejtpërdrejta prej poezisë popullore, prej artit poetik të Naim Frashërit e Lasgush Poradecit, prej Robert Bërnsit, Uollt Uitmanit e autorëve rusë të fillimit të shekullit të 20-të. Krijimtaria poetike e Agollit në thelbin e saj është liriko-epike dhe përshkohet nga kulti ivendlindjes, i tokës, i bukës, i parmendës, I familjes, i prindit. Ajo sundohet nga bota e gjallë, ku shfaqen dhe gjurmë tëpanteizmit Heroi lirik i Agollit është intelektuali me origjinë fshatare, me pasione të forta, që dashuron dhe urren, që ngrihet kundër padrejtësisë Agolli është një poet-piktor në vizatimin e pejzazhit dhe portretit. Humori në poezinë e Agollit shfaqet në një larmi formash. Plasticiteti dhe muzikaliteti janë veçori tëpoezisë së Agollit; edhe pse parapëlqen vargune rregullt, poeti synon një varg të çlirët me tepër se një varg të lirë.
- 26. DASHURIA NUK MËSOHET NË KURSE PROFESIONALE . Poezitë e Agollit dallohen për muzikalitetin e tyre, por nga ana tjetër poeti synon për një ligjërim poetik që i afrohet të folurit të zakonshëm. Poezia e Agollit mbështetet gjerësisht në folklor; në shfrytëzimin e mjeteve të formës, në figuracionin poetik, në përdorimin e këngëve apovargjeve origjinale të folklorit, Agolli është poeti i qartësisë, harmonisë, I thjeshtësisë dhe brendisë emocionale. Ai ruan në të dy periudhat parapëlqimin për detajin, i cili në poezinë më të vonë të poetit merr një theks të fuqishëm dhe vlerë simbolike.
- 27. LLOJI . ‘Shkëlqimi dhe rënia e Shokut Zylo’ është cilësuar si Roman Satirik. Ai është i ndërtuar tërësisht mbi figurën e irionisë duke kaluar deri në grotesk. Romani “Shkelqimi dhe renia e shokut Zylo”
- 28. TEMATIKA: Tema kryesore në këtë vepër është ajo e demaskimit të dy dukurive më negative të socializmit: paaftësinë e drejtuesve në pushtet dhe megalomaninë (mendjemadhësi, dëshira për fuqi), madhështinë e tyre të rreme. Kjo temë është universale, për cdo kohë e për cdo vend.
- 29. TITULLI I ROMANIT SHKËLQIMI RËNIA vjen nga folja shkëlqej e do të thotë: që lëshon dritë të fortë e të qartë, dallohet për vetitë e mira, shquhet mbi të tjerët për cilësitë e larta etj. vjen nga folja bie dhe do të thotë: ecje drejt shkatërrimit të përgjithshëm, ulje e shkallës së zhvillimit ose e vlerave morale. Kuptimisht e kundërta e shkëlqimit. E kështu, duke qenë se shkëlqimi ishte i rremë, si pasojë do të vinte rënia. Titulli i romanit ndërtohet mbi një kundërshti të madhe: shkëlqimi dhe rënia e personazheve.
- 30. “VETËM GJUHA E MUZIKËS, VERËS DHE DASHURISË NUK KA NEVOJË TË PËRKTHEHET”. SHOKU fjala“shok”në socializëmkishtekuptimpozitivsi nga ana morale, ashtudhe politike.Ajo përdorej nëvendtë zoti/zotëridhekishtepërfunksiontë jeptebarazinëmes njerëzve,drejtësinëdhehumanizmin,në dallimnganjë shoqërimeskllevërdhe padronë. Pornë realitetkjo mbeti njëutopi.Dhe,si e tillë,dukeu përdorurshpesh në këtëromanmerrnuancatallëse.Në roman fjala‘shok’ nënkuptontëkundërtëne barazisëdhe respektitqëpërfaqësonkjo fjalënë të vërtetë,personazhi i tjetërsuarnëzotëri,në epror. ,
- 31. MJEDISI . Zyra është pikërisht mjedisi që i bashkon të gjitha personazhet e cila shfaqet si qendra e burokracisë. Zyra është vendi që e përpunon dhe e tjetërson zyrtarin, që e kufizon dhe e mbyll nga jeta e gjallë dhe njerëzit.
- 32. STRUKTURA Dritëro Agolli e ka shkruar këtë vepër sipas strukturimit të veprave satirike botërore. Në qendër të romanit qendron një cift heronjsh komik Zylo dhe Demka të cilët janë të pandashëm dhe nuk mund të kuptohen pa njëri – tjetrin. Kjo strukturë vihet re edhe tek Don Kishoti dhe Sanço Panço.
- 33. ANLIZA E PERSONAZHEVE Dukeqenëse ky roman është shkruar në një formë satirike, rrjedhimisht personazhet duhet t’i shohimnë dy këndvështrime:në funksionin që ata kryejnë në romandhe në idenë që ata përfaqësojnë.
- 34. “KA FJALË QË QAJNË DHE LOTË QË FLASIN”. , ShokuZylo – është një nëpunës i lartë në ministri kohën e Socializmit, i burokratizuar, një zyrtar i mbytur në shkresurina, që i ka humbur lidhjet me jetën. Shoku Zylo është një personazh tragjikomik: Komizmi qëndron në kontraditën e karakterit të Zylos. Ai ngatërron forcën e ligjit, të përgjegjësisë e të drejtave si epror, me forcën e argumentit. Ai i jep vetes cilësi dhe vlera të pamerituara, beson verbërisht në forcën e urdhrit. Tragjizmi qëndron në faktin që ai vetë është viktimë e sistemit për të cilin punon. Zylo është personazh tragjik, sepse duke ngjitur shkallët e karrierës, ai është tjetërsuar. Dëshirat dhe realet e tij asnjëherë nuk realizohen, pasi rruga që ai ndjek është e gabuar dhe kështu dështon gjithmonë njësoj si Don Kishoti.
- 35. NJE TE CMENDUR NJE VEND CMENDE . Demka – është nëpunës i thjeshtë në ministri i cili i bindet për çdo gjë Zylos. Dikur njeri me talent, por me kohë e ka lënë rrugën e suksesit individual dhe i është nënshtruar vullnetit të eprorit. Ai nuk e zotëron dinjitetin e nevojshëm për të kundërshtuar eprorin. Demka në fakt nuk ishte vetëm viktimë e burokratizimit të eprorit të vet, por edhe mbështetje e domosdoshme për fenomenin në përgjithësi, pasi vetë Demka është ai që ‘kujdeset’ për Zylon
- 36. Demkaështëpersonazhmedy funksione:ai është rrëfimtari dhe rrëfen në vetën e parë dhe në mënyrë ironike në të njëjtën kohë ai është “pasqyra” në të cilën shfaqet i plotë personazhi i Zylos. Në roman Demka përfaqëson zyrtarin e bindur, skllavin e eprorit. Aftësitë e tij shfrytëzohen nga eprori. Ai përfaqëson pozitën e ulet të nëpunësit të thjeshtë por talenti i të cilit nuk vlerësohet. Vlen të përmendet dhe fakti që Demka kishte një modesti të tepruar.
- 37. Araniti – është një nëpunës i thjeshtë në ministri. Ai përfaqëson njeriun e drejtëpërdrejtë që guxon të zbulojë paaftësinë e eprorit. Araniti shërben si pasqyrë për paaftësinë e Zylos dhe për dobësinë e Demkës. ShokuQ – është drejtues i lartë, pushtetar në socializëm. Ai përfaqëson paaftësinë dhe megalomaninë, në luftë për pushtet me Zylon.
- 38. ZaimAvazi, M. Krqasniqi – janë kritikë letrarë. Ata përfaqësojnë servilizmin për përfitime personale, në momentin që nuk arrinin përfitimet e kërkuara guxonin të kundërviheshin. Kleopatra – është një grua e bukur, që të gjithë i vërtiten. Ajo përfaqëson gruan lajkatare dhe imponuese. Adila– është gruaja e Zylos. Ajo ishte mbështetësja më e denjë e ëndrrave karrieriste të Zylos.
- 39. KARAKTERISTIKAT E ROMANIT “SHKELQIMI DHE RENIA E SHOKUT ZYLO” Kronikë e karrierës së palavdishme të zyrtarit të shtetit socialist dhe pasqyrë e pozitës së mjerë të vartësit. Ironia dhe sarkazma janë figurat kryesore. Romani ështëndërtuarmbi dyshenZylo-Demkë, pasi lavdia e pamerituar e shokut Zylo është fryt i punës anonime të Demkës që i përgatit të gjitha fjalimet dhe raportet me të cilat shkëlqen Zylo. Dyshja Zylo-Demkë janë në varësi të njëri-tjetrit. Mund ta paralelizojmë këtë dyshe me Don Kishotin dhe Sanço Pançon.
- 40. •Kudonë romanmbizotëronZyloja, i cili është një nga personazhet më të vecantë të patrajtuar më parë në letërsinë shqipe. Të gjitha personazhet janë në funksion të zbulimittë personazhitkryesor. •Ka një mospërputhje të madhe midistipareve reale të karakterittë tijdhe sjelljeve të jashtme, midis dëshirave dhe rezultateve që e bëjnë atë gjithmonë komik. Kjo pasi ai e mendon veten me më shumë vlera dhe merita seç ka në të vërtetë.
- 41. •Gjuha e romanit është e mbushur me termazyrtare dhe me slogane publike. Shpesh ai përdor edhe shprehje pompoze, shprehje letrare që janë shenja dalluese të megalomanisë së tij. Sloganet politikë dhe frazeologjinë zyrtare, ai i përdor kudo, jo vetëm në mjedise pune, por kudo, edhe në familje, biseda intime, etj.