Panitikan sa Panahon ng Katutubong Pilipino

1. MODYUL 5: Panitikan sa
Panahon ng Katutubong
Pilipino

2. Sa modyul na ito, inaasahan ang mga mag-aaral na
matatamo ang sumusunod na kasanayang
pampagkatuto:
• Naipaliliwanag ang mga hakbang sa paggawa ng pananaliksik ayon sa
binasang datos;
• Nabibigyang kahulugan ang mga salitang di maunawaan kaugnay ng mga
paraan sa pangangalap ng datos sa pananaliksik;
• Naiisa-isa ang mga paraan ng pananaliksik mula sa video clip na napanood
sa youtube o iba pang pahatid pang madla;
• Naipaliliwanag ang angkop na paraan sa pangangalap ng datos nang
naayon sa lugar at panahon ng pananaliksik;
• Nagagamit sa pagsulat ng resulta ng pananaliksik ng awtentikong datos na
nagpapakita ng pagpapahalaga sa katutubong kulturang Pilipino;
• Nagagamit nang maayos ang mga pahayag sa pag-aayos ng datos (Una, isa
pa, iba pa)

3. Leksyon 1: Hakbang sa Pananaliksik
Leksyon 2: Paraan ng Pangangalap ng
Datos sa Pananaliksik
Leksyon 3: Pananda ng Pagsasaayos
ng Datos
Leksyon 4: Pagsulat ng Resulta ng
Pananaliksik

4. ANO ANG PANANALIKSIK ?
• Ayon kay Villafuerte, “Ang pananaliksik ay pagtuklas sa isang teorya,
pagsubok sa teoryang iyon, at paglutas sa isang suliranin. Ito ay isang
masusing pagsisiyasat at pagsusuri sa mga ideya, konsepto, bagay, isyu, tao
at iba pangnais bigyang-linaw, patunayan at pasubalian.
• Ayon kay Kerlinger (1973), ang pananaliksik ay isang masistema, kritikal at
empirical na imbestigasyon sa isang proposisyong haypotetikal.
• Para naman kina Calderon at Gonzales (na kay Bernales, 2009), ang
pananaliksik ay isang siyentipikong metodo ng pangangalap,
pagkaklasipika, pagsasaayos at presentasyon ng mga datos para sa
pagtuklas ng katotohanan at pagpapabuti ng kalidad ng buhay ng tao.

5. HAKBANG SA PANANALIKSIK
1. PAGPILI NGTAMANG PAKSA
- ang Paksa ay bahaging pinagtutuunan ng pansin o pinag-uusapan sa
pangungusap; tema o pinag-uusapan sa alinmang teksto o akda.
- sinusuri kung ang paksang napili ay napapanahon, makabuluhan, at
kailangan ng mananaliksik nito o higit na malaking kliyente – ang lipunan o
ang bansa sa kabuuan.
- kailangan mabatid kung paano lilimitahin o gagawing tiyak ang isang
napakalawak na paksa.

6. 2. PAGHAHANDA NG BALANGKAS
- inihahanda ang estruktura ng buong organisasyon ng
gagawing pananaliksik.
3. PAGHAHANDA NG BIBLIYOGRAPI
- pagpili at pangangalap ng aklat, magasin, journal, at iba
pang mga mapagkukunan ng datos para sa gagawing pananaliksik.
- lahat ng nakalap ay gagawan ng sanggunian, ito ay
paalpabetong listahan ng mga aklat, artikulo at iba pang
sanggunian na ginamit upang mabuo ang pananaliksik.

7. 4. PANGANGALAP NG MGA KINAKAILANGANG DATOS
AT MATERYAL
- dito ay binabasa ang nilalaman ng mga aklat,
magasin at journal na binanggit sa itaas.
- pinagpapasyahan ng mananaliksik kung aling mga
datos dito ang mahalagang makuha at maisama sa
gagawing ulat.

8. • Sa pangangalap ng datos ay maraming paraan ang ginamit ng
mananaliksik, maliban sa aklat.
SARBEY – isang palatanungan o kuwestiyonaryo na may mga pagpipiliang
sagot. Ito ay isang lipon ng katanungan na inisip, kabilang ang metodo ng
pananaliksik upang matamo ang mga kasagutan para sa mga tiyak na mga
tanong.
Ang mga sumusunod ang ilan sa mga posibleng laman ng isang survey.
a. Multiple Choice – ito ay mas mabilis na paraan ng pagpapasagot sa isang
survey.
HALIMBAWA:
1. Alin sa mga sumusunod ang mas gusto mong kainin?
A.Gulay B. Junk Food C. Prutas D. Karne

9. b. Pagkilala sa sinasang-ayunan – nilalagay ang listahan na nagpapahayag ng
kanilang mga sinasang-ayunan at di sinasang-ayunan.
Halimbawa:
c. Likert Scale – isa sa mga paraan kung papaanong sinusukat ng isang tao
ang sarili niya.
Halimbawa: Bilugan ang bilang na tugma sa wikang ginagamit mo. 1
bilangmas malapit sa ingles at 5 bilang mas malapit sa Filipino.
Ingles Filipino
1---------2---------3---------4---------5
SA W DS
1.Madali akong naiintindihan sa wikang ginagamit ko.
2. Ang wikang ginagamit ko ay mas madaling gamitin sa labas ng
klase.
Punan ng ekis (X) ang SA kung sang-ayon, W kung walang sagot, at DS kung
hindi sang-ayon sa tapat ng mga pahayag na nakasulat sa kaliwa.

10. PANAYAM
Mga DapatTandaan sa Pakikipanayam:
1. Paghahanda para sa Panayam
a. Magpaalam sa taong gusting kapanayamin
b. Kilalanin ang taong kakapanayamin
2. Pakikipanayam
a. Maging magalang
b. Magtanong nang maayos
c. Itanong ang lahat ng ibig malaman kaugnay ng paksa
d. Makinig nang mabuti sa sagot ng kinakapanayam. Magpasalamat.
e. Iulat nang maayos ang nakuhang impormasyon sa panayam.

11. 5. PAG-OORGANISA NG NILALAMAN BATAY SA BALANGKAS
- aayusin ng mananaliksik ang mga nakalap na datos ayon sa uri ng
paglalahad o batayang gagamitin sa ulat.
6. PAGSULAT NG PANANALIKSIK
- maayos na isinagawa ang pasulat na ulat batay sa naunang ginawang
preparasyon ng mananaliksik. Kadalasan, ito ay inaabot ng isa o higit pag lingo
depende sa uri ng pananaliksik na isinasagawa.
7. PAGRESERBA NG PAPEL
- dumaraan ang unang draft ng isinulat sa masusing editing upang matiyak na
may kawastuhan sa paggamit ng wika at estilo.
8. PAGSULAT NG PINAL NA PAPEL

12. • INTERNET maaring kumunsulta sa mga libro o internet subalit
mas makatotohanan ang impormasyon na manggagaling mismo
sa isang mapagkatiwalaang batis.
ISYU SA PANANALIKSIK
Plagiarism – ang pagkopya ng sulatin, disensyo, balangkas, plano,
karikatura, o anumang likhang-isip, tahasan man o hindi, o maging
bahagi man lang nito, ang walang pahintulot sa orihinal na
nagmamay-ari ay isang akto ng Plagiarism.

13. Pagsusulit
•Multiple Choice

15. Takdang Aralin
• Bumuo ng isang paksa hinggil sa
kulturang Pilipino.
Hal:
Gaano kakilala ng mga Kabataan
ang Pagdiriwang ng Sinulog?

16. Leksyon 2: Paraan ng Pangangalap ng Datos
sa Pananaliksik
• Sarbey
a. Multiple Choice
b. Pagsang-ayon at di Pagsang-ayon
c. Likert Scale
• Panayam
• Internet
• Aklat

17. • Sa pangangalap ng datos ay maraming paraan ang ginamit ng
mananaliksik, maliban sa aklat.
SARBEY – isang palatanungan o kuwestiyonaryo na may mga pagpipiliang
sagot. Ito ay isang lipon ng katanungan na inisip, kabilang ang metodo ng
pananaliksik upang matamo ang mga kasagutan para sa mga tiyak na mga
tanong.
Ang mga sumusunod ang ilan sa mga posibleng laman ng isang survey.
a. Multiple Choice – ito ay mas mabilis na paraan ng pagpapasagot sa isang
survey.
HALIMBAWA:
1. Alin sa mga sumusunod ang mas gusto mong kainin?
A.Gulay B. Junk Food C. Prutas D. Karne

18. b. Pagkilala sa sinasang-ayunan – nilalagay ang listahan na nagpapahayag ng
kanilang mga sinasang-ayunan at di sinasang-ayunan.
Halimbawa:
c. Likert Scale – isa sa mga paraan kung papaanong sinusukat ng isang tao
ang sarili niya.
Halimbawa: Bilugan ang bilang na tugma sa wikang ginagamit mo. 1
bilangmas malapit sa ingles at 5 bilang mas malapit sa Filipino.
Ingles Filipino
1---------2---------3---------4---------5
SA W DS
1.Madali akong naiintindihan sa wikang ginagamit ko.
2. Ang wikang ginagamit ko ay mas madaling gamitin sa labas ng
klase.
Punan ng ekis (X) ang SA kung sang-ayon, W kung walang sagot, at DS kung
hindi sang-ayon sa tapat ng mga pahayag na nakasulat sa kaliwa.

19. PANAYAM
Mga DapatTandaan sa Pakikipanayam:
1. Paghahanda para sa Panayam
a. Magpaalam sa taong gusting kapanayamin
b. Kilalanin ang taong kakapanayamin
2. Pakikipanayam
a. Maging magalang
b. Magtanong nang maayos
c. Itanong ang lahat ng ibig malaman kaugnay ng paksa
d. Makinig nang mabuti sa sagot ng kinakapanayam. Magpasalamat.
e. Iulat nang maayos ang nakuhang impormasyon sa panayam.

20. Pangkatang Gawain
• Gumawa ng sariling halimbawa ng paraan ng
Pangangalap ng Datos sa Pananaliksik:
1.Sarbey (Multiple Choice, Pagsang-ayon at di
Pagsang-ayon, Likert Scale)
2.Panayam

21. Leksyon 3: Pananda ng
Pagsasaayos ng Datos

22. MgaTungkuling ginagampanan ng pananda:
1. Mga panandang naghuhudyat ng pagkasunod-sunod ng mga
kilos/pangyayari o Gawain:
a. Sa pagsisimula : una, sa umpisa, noong una, unang-una
b. Sa gitna: ikalawa, ikatlo,…. Sumunod, pagkatapos, saka
c. Sa wakas: sa dakong huli, sa huli, wakas
2. Pagbabagong-lahad – sa ibang salita, sa kabilang dako, sa madaling salita
3. Pagbibigay-pokus – bigyang pansin, pansinin, tungkol sa
4. Pagdaragdag – saka, at, sa pagdaragdag, pagpapatuloy
5. Paglalahat – bilang paglalahat, sa kabuoan, samakatuwid
6. Pagtitiyak o pagpapasidhi – siyang tunay, walang duda

23. Mga Gawain

25. Gawain:
Panuto: Gamit ang mga pananda gumawa
ng isang talata na naglalahad ng proseso
kung paano mo isinagawa ang iyong
sarbey. Gumamit ng hindi bababa sa
tatlong pananda at bilugan ito.

26. Leksyon 4: Pagsulat ng Resulta sa
Pananaliksik

27. Presentasyon, Pagsusuri at Interpretasyon ng mga Datos
• Inilalahad ang nilalaman ng pag-aaral na kinapalolooban ng mga
nakalap na datos mula sa mga kaisipang nasaliksik sa mga aklat,
tesis, disertasyon, journal at iba pa.
a. Pag-ugnay-ugnayin ang mga kaisipang nasaliksik upang
mabuo ang paglalahad sa bawat paksang tatalakayin.
b. Suriin ang kaisipang natalakay sa pamamagitan ng
paglalahad ng mga datos na nakalap mula sa mga sarbey,
pakikipanayam, at mga hinangong sanggunian.
c. Iinterpret o bigyang kahulugan ang kaisipang nasaliksik batay
sa resulta ng pag-aaral. Maaaring gumamit ng talahanayan, grap,
tsart at iba pang kaugnay ng mga ito.

28. Lagom, Konklusyon at Rekomendasyon
• Sa paglalagom ng resulta, ipakita ang pinakamahalagang resulta na nakita
sa pag-aaral.
• Ibase naman ang konklusyon sa nakitang mga resulta sa pag-aaral. Ang
konklusyon ay ang kabuoang pahayag na maaring makapagbigay ng
kasagutan sa suliranin ng pananaliksik.
• Sa pagbibigay naman ng rekomendasyon, itukoy ito sa mga partikyular na
sector at siguraduhing ang mga ito ay magagawa, dahil ang rekomendasyon
ay ang mga planong dapat bigyan ng aksyon at maaring isama sa mga
susunod na pananaliksik.
• Ang rekomendasyon ay sariling pananaw at kaisipan ng may-akda tungkol
sa ikabubuti at ikasusulong ng ganitong pag-aaral. Dapat ding matukoy sa
rekomendasyon ang maiaambag ng ginawang pag-aaral sa pamumuhay
ng tao sa particular na sector na kaniyang kinabibilangan upang magsilbing
pakinabang sa kanyang lipunang ginagalawan.

29. HALIMBAWA

30. Pangkatang Gawain
•

36. INDIBIDWAL NA GAWAIN
• Gumawa ng sariling pananaliksik
gamit ang mga Hakbang sa
Pananaliksik.

37. LAGUMANG PAGTATAYA

38. *** E N D ***