[PowerPoint 2016 Original design and layout may be distorted.] Araling Panlipunan 10

1. REBELYONG
MORO SA
PILIPINAS
4. 1. 3: P. 90

2. MORO
SALITANG GINAMIT NG MGA ESPANYOL UPANG
TUKUYIN ANG MGA PILIPINONG MUSLIM SA
MINDANAO
NAGING AKTIBO SILA SA PAKIKIBAKA SA MGA
ESPANYOL, AMERIKANO, HAPONES, AT
PAMBANSANG PAMAHALAAN

3. MORO SECESSIONIST MOVEMENT
NAGAGANAP SA MINDANAO
ISA SA PINAKAMAHABANG REBELYON, HALOS
TUMAGAL NG 40 DEKADA

4. TIMELINE
SOBRENYANG
PILIPINAS
(1946)
1942
1898
1380
1570
PAGDATING
NI KARIM
UL’ MAKHDUM
SA PILIPINAS
AT PAGLAGANAP
NG ISLAM
PANANAKOP NG
MGA AMERIKANO
SA PILIPINAS
SA PANGUNGUNA
NI GEORGE
DEWEY
PANANAKOP NG
MGA HAPONES
SA PILIPINAS
SA PANGUNGUNA
NI MASAHARU
HOMMA
PAGDATING NI
MIGUEL LOPEZ
DE LEGAZPI,
LABANAN SA
MAYNILA

5. PANAHON NG MGA AMERIKANO
Matapos ng pagkapanalo ng Estados Unidos sa Digmaang Espanyol-
Amerikano, lumagda ang magkabilang panig sa Treaty of Paris.
Napasailalim ang Pilipinas sa Estados Unidos.
Nilagdaan ang Kasunduang Bates ng kinatawan ng
Estados Unidos na si Brigadier General John C.
Bates at sultan ng Sulu na si Jamalul Kiram II
Nagsimula ang Digmaang Pilipino-Amerikano

6. c
Matapos masakop ng mga Amerikano ang Luzon, isinunod nila ang
mga Moro. Ito ang sumira sa “kapayapaan” sa pagitan ng mga Moro
at Amerikano.
Naganap sa ilalim ng pamamahala ni General John J.
Pershing ang Labanan sa Bud Dajo at Bud Bagsak, ang
itinuturing na mga pinakamadugo.
Tumagal ng mahigit isang dekada ang pakikibaka ng mga Moro at
Amerikano. Ito ay tinawag na Moro Rebellion.

8. PAGLAYA NG PILIPINAS (1946~)
Maraming nagsasabi na ang aktibo at organisadong rebelyon ng Muslim
sa Mindanao ay nagmula sa panahon ni Ferdinand Marcos
Pinatay ang 68 kabataang muslim na nagsasanay bilang komando para
sa lihim na misyon sa Sabah. Tinawag itong Jabidah Massacre.
Pinaghihinalaang kasapi ng Sandatahang Lakas ng Pilipinas ang may
kagagawan.
Sa panahon ni Magsaysay at Marcos, hinikayat na
lumuwas sa Mindanao ang mga taga Luzon at Visayas.
Naging marginalized ang mga Muslim at Lumad.

11. PAGBUO SA MNLF
Ang Jabidah Massacre ang sinasabing dahilan
upang buuin ni Nur Misuari ang MNLF nooong
1972.
Si Nur Misuari ay dating propesor ng Agham
Pampolitika sa Unibersidad ng Pilipinas.
Binuo niya ang MNLF upang kondenahin ang mga karahasan at pang-aapi
sa mga Moro, at ipaglaban sa armadong pakikibaka. Nais din niyang
magtatag ng isang hiwalay na bayang tinatawag na Bangsamoro.

16. PANAHON NG PAMUMUNO NI MARCOS
Sa pagitan ng 1973 at 1974, naganap ang pinakamadudugo at
mababangis ns labanan sa pagitan ng militar at rebelde.
Noong 1974, naganap ang Battle of Jolo kung saan halos masunog
ang bayan ng Jolo.
Noong 1976, namagitan ang Libya upang pagkasunduin
ang dalawang panig.

18. Nangangailangan ang bansa ng langis kaya nilagdaan ng
magkabilang panig ang Kasunduang Tripoli.
Nakasaad dito ang tigil putukan at pagkakaroon ng awtonomiya
ng 13 probinsya sa ilalim ng Bangsamoro people.
Hindi tumupad ang magkabilang panig sa kasunduan.

19. PAGBUO SA MILF
Binuo ni Hashim Salamat, kanang kamay ni Misuari,
ang MILF noong 1977 dahil hindi niya nagustuhan ang
napagkasunduan sa Tripoli Agreement.
Noong 1996 at 1997, umabot sa halos 12,000 ang puwersa ng MILF.
Lumagda ng kasunduan ukol sa tigil putukan ang MILF at Pilipinas
sa Kuala Lumpur noong 2014

20. PAGKATAPOS NG REHIMENG MARCOS
Nagpatuloy ang rebelyon sa administrasyon
ni Corazon Aquino at Fidel Ramos
Nagkaroon muli ng negosasyon sa pagitan ng Pamahalaan at MNLF at
noong 1989, nabuo ang Autonomous Region in Muslim Mindanao sa
bisa ng Saligang Batas ng 1987, Batas Republika Blg. 6734.
Noong 1996, inihalal si Nur Misuari bilang gobernador ng ARMM at
isinama sa ARMM ang Maguindanao, Lanao del Sur, Sulu, Tawi-Tawi,
at Basilan.

22. Ang hindi pagkasama ng Cotabato sa ARMM ay naging
mitsa ng labanan sa pagitan ng pamahalaan at MILF
sa pamumuno ni Umbra Kato noong 2002
Idineklara ni Joseph Estrada ang all-out war
laban sa MILF
Nakubkob ng Pamahalaan ang pangunahing kampo ng MILF (kampo
Abubakar), at iba pang maliliit na kampo. Tinatayang 600 rebelde
ang napasuko. Nahati sa dalawa ang kilusan.

23. Noong 2001, umatake ang mga puwersa ng MNLF na tapat kay Misuari
sa Jolo, Sulu.
Lumikas si Misuari at ang kaniyang mga puwersa sa Malaysia,
ngunit nahuli siya at ikinulong sa salang sedisyon at rebelyon.
Dahil dito, tuluyan nang humina ang impluwensiya ng MNLF.

24. Noong Setyembre 11, 2001, inatake ng Al Qaeda
ang Estados Unidos
Nakiisa ang Pilipinas sa Operation Enduring Freedom ng Estados
Unidos
Ang matagal nang karahasan ay naging dahilan ng paglikas ng
tinatayang 3.5 milyong katao.

25. ADMINISTRASYONG AQUINO
Ipinangako ni Aquino na pipilitin nitong
tapusin ang kaguluhan sa Mindanao
Noong Enero 11, 2011, nagpulong ang pamahalaan
at ang kinatawan ng MILF na si Al Haj Murad
Abrahim sa Tokyo, Japan
Noong Agosto 12, 2013, ipinahayag ni Misuari ang kalayaan ng
Bangsamoro sa Talipao, Sulu

26. Noong Setyembre 9, 2013, kinubkob ng MNLF ang Zamboanga sa
pagtatangkang itaas ang bandila ng Bangsamoro Republic. Nagkaroon
ng hostage taking na inabot ng halos 20 araw.
c
Sa panig naman ng MILF, nagkaroon ng linaw ang kasunduang
pangkapayaan noong Enero 24, 2014 sa Kuala Lumpur, Malaysia
Lumagda sa kasunduan si Miriam
Coronel Ferrer at si Mohagher
Iqbal

27. Hindi pa rito natatapos ang kaguluhan sapagkat may mga
breakaway group pa ang MNLF at MILF
Mayroon ding mga grupong criminal tulad ng Pentagon Gang at Abu
Sayyaf