Bai giang lich su

1. Bài 5
CHÂU PHI VÀ KHU
VỰC MĨ LA TINH
(TK XIX-Đầu TK XX)

2. I/ Châu Phi -Châu Phi có diện tích
khoảng 30.244.050 km²
-Với 800 triệu dân sinh
sống ở 54 quốc gia (chiếm
khoảng 1/7dân số thế giới
.
-Châu Phi giàu có về tài
nguyên khoáng sản, có nền
văn hóa lâu đời. Châu Phi là
một trong những cái nôi của
văn minh nhân loại, là một
trong những nơi xuất hiện con
người sớm và có nền văn minh
cổ đại rực rỡ (văn minh Ai Cập,
với những kim tự tháp khổng
lồ, kỳ quan thế giới). Đầu thời
cận đại, châu Phi hình thành 2
miền chính: Bắc Phi, và Nam
Phi, hai miền có sự khác nhau
rất lớn về sự phát triển xã hội,
kinh tế cũng như chế độ chính

3. 1. Qúa trình xâm lược1. Qúa trình xâm lược
châu Phi của các nướcchâu Phi của các nước
thực dân Phương Tâythực dân Phương Tây
p
ýT©y
Lược đồ các quốc gia châu Phi
a)Vị trí địa lí, điều kiện tự nhiên:
Là một lục địa rộng lớn,
giàu tài nguyên là một
trong những cái nôi của
nhân loại

4. Bắc Phi là vùng đất bao gồm từ Bắc
Xahara đến Địa Trung Hải. Nhân dân ở
đây theo đạo Hồi. Bắc Phi bao gồm nhiều
chế độ xã hội khác nhau. Trong khi một số
thành phố đã bắt đầu xuất hiện những
mầm mống của chủ nghĩa tư bản thì có
nơi vẫn còn giữ chế độ bộ lạc, quan hệ
phong kiến.
Nam Phi là vùng đất bao gồm từ
Xahara đến mũi Hảo Vọng. Cơ cấu xã
hội, kinh tế và tổ chức chính trị cũng có
nhiều khác biệt. Ở nhiều miền thuộc
Tây Xu-dăng và Ma-da-gat-xca thì chế
độ phong kiến là quan hệ xã hội chủ
yếu. Nhiều nơi có giữ tàn tích của chế
độ bộ lạc và nô lệ.

6. b. Qúa trình xâm lược và phânb. Qúa trình xâm lược và phân
chia châu Phichia châu Phi
- Từ giữa XIX, Thực dân- Từ giữa XIX, Thực dân
Phương Tây bắt đầu xâmPhương Tây bắt đầu xâm
lược.lược.
Qúa trình xâm lược
châu Phi bắt đầu từ thời
gian nào?
5
- Những năm 70, 80 thế kỷ
XX, các nước Phương Tây đua
nhau xâu xé châu Phi.
Qúa trình xâm chiếm
châu Phi được đẩy
mạnh vào thời gian nào?
Vì sao?

7. Quan sát lược đồ kết hợp bảng số liệu
để nhận xét việc phân chia châu Phi
giữa các cường quốc cuối thế kỷ XIX,
đầu thế kỷ XX?
bØ
p
6
Lược đồ thuộc địa của các nước đế quốc
ở châu phi đầu thế kỷ XX
A
A
p
ý
A
A
®
®
®
thæ
thæ
T©y
p
®éc lËp
b

8. quan sát lược đồ, SGK và nhận xét: châu Phi chủ yếu là
thuộc địa của nước nào?Nước nào có ít thuộc địa nhất ?
+ Anh chiếm: Nam Phi - Ai Cập,
Đông Xu-đăng, một phần Đông
Phi, Kênia, Xômali, Gam-bi-a
(35%)
+ Pháp chiếm: Tây Phi, Miền
xích đạo châu Phi, Ma-đa-gat-
xca, một phần Xô-ma-li, An-giê-
ri, Tuy-ni-di, Xa-ha-ra.(30%)
+ Đức chiếm: Camơrun, Tôgô,
Tây Nam Phi, Taclaria(7,5%)
+ Bỉ làm chủ cả vùng Công -gô
rộng lớn (7,5%)
+ Bồ Đào Nha dành được
Môdambích, Ănggôla, một phần
Ghinê (6,5%)

9. -Châu Phi chủ yếu là cai trị hà khắc của chủ nghĩa thực dân đã làm bùng
nổ ngọn lửa đấu tranh giành độc lập của nhân dân châu Phi
⇒ Đầu thế kỉ XX việc phân chia thụôc địa giữa các đế
quốc ở châu Phi căn bản đã hoàn thành. (*)

10. * Các bạn theo dõi SGK lập bảng niên biểu diễn biến
phong trào đấu tranh của châu Phi
Nước Phong trào đấu tranh Thời gian
Algeria - Cuộc đấu tranh của Áp-đen Ca-
đê thu hút đông đảo lực lượng
tham gia.
1830-1874
Ai Cập - Atmet Arabi lãnh đạo phong trào
“Ai Cập trẻ” -.
1879-1882
Sudan Mu-ha-met Aït-mét đã lãnh đạo
nhân dân Xu-Đăng chống thực dân
Anh
1882-1898
Ethiopia - Nhân dân Ê-ti-ô-pi-a tiến hành
kháng chiến chống thực dân Italia
1889

11. Trong phong trào giải phóng dân tộc ở châu Phi, nổi bật và có ý
nghĩa nhất là phong trào đấu tranh chống ngoại xâm của nhân dân
Êtiôpia chống cuộc xâm lược của Italia đã bảo vệ được độc lập,
khiến quân Italia phải thảm bại và rút quân.
Các bạn có nhận xét gì về phong trào đấu tranh
chống chủ nghĩa thực dân ở châu Phi?
+ Kết quả:
+ Nguyên nhân thất bại là do:
+Ý nghĩa:
phong trào đấu tranh chống thực dân của nhân dân châu
Phi đều thất bại (trừ Êtiôpia).
Chênh lệch lực lượng, trình độ tổ chức
thấp, bị thực dân đàn áp
Thể hiện tinh thần yêu nước, tạo tiền đề cho giai đoạn
sau - đầu thế kỉ XX.

12. Phong trào đấu tranh ở châu Phi bao gồm đấu tranh bảo
vệ độc lập và đấu tranh chống ách đô hộ của chủ nghĩa
thực dân.
Abd el-Kader(ANGIERI) Khởi nghĩa của Abd el-Kader(Angerie)Atmet Arabi- Ai Cập
Mu-ha-met At-mét (Xu đăng )

13. II/ Khu Vực Mỹ Latinh
Mĩ La-tinh: là một phần lãnh thổ
rộng lớn của châu Mĩ. Gồm một
phần Bắc Mĩ, toàn bộ Trung Mĩ,
Nam Mĩ và những quần đảo ở
vùng biển Ca-ri-bê.
Sở dĩ gọi đây là khu vực Mĩ La-
tinh vì cư dân ở đây nói tiếng Tây
Ban Nha hay Bồ Đào Nha (ngữ hệ
La -tinh)
Trước khi xâm lược, Mĩ La-tinh là
một khu vực có lịch sử văn hóa
lâu đời, giàu tài nguyên. Cư dân
bản địa ở đây là người Inđian, chủ
nhân của nhiều văn hóa cổ nổi
tiếng, văn hóa May-a, văn hóa In-
ca, văn hóa A-dơ-tếch. Các nền
văn hóa này để lại dấu vết của
những thành phố, các công trình
kiến trúc đồ sộ, nền nông nghiệp
phát triển

14. 1. Chế độ thực dân ở Mĩ La1. Chế độ thực dân ở Mĩ La
Tinh:Tinh:
-Đầu thế kỉ XIX, đa số các nước-Đầu thế kỉ XIX, đa số các nước
Mĩ La Tinh trở thành thuộc địaMĩ La Tinh trở thành thuộc địa
của Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha.của Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha.
- Chính sách cai trị :- Chính sách cai trị :
+ Chiếm đất lập đồn điền.
+Tàn sát dồn đuổi cư dân bản
địa
+Đưa người châu Phi sang làm
nô lệ trong các đồn điền
Nhận xét về chính
sách thống trị của
các nước thực dân ở
Mĩ La Tinh?
=> Mâu thuẫn gay gắt
11
Đầu thế kỉ XIX, Mĩ La Tinh
trở thành thuộc địa của
nước nào ?
2. Phong trào đấu tranh2. Phong trào đấu tranh
giành độc lậpgiành độc lập

15. Thời gian Tên nước Kết quả
(Cuối XVIII) Ở Haiti bùng nổ cuộc đấu
tranh (1791) chống Pháp
dưới sự lãnh đạo của Tút-
xanh Lu-véc-tuy-a.
- Năm 1803 thắng lợi .
-Haiti thành nước
cộng hòa da đen đầu
tiên ở Nam Mĩ.
-Cổ vũ phong trào đấu
tranh ở Mĩ La-tinh.
20 năm đầu
thế kỉ XX
- Phong trào đấu tranh nổ
ra sôi nổ quyết liệt các quốc
gia độc lập ở Mĩ La-tinh lần
lượt hình thành
-Các quốc gia độc lập
ra đời
+ Mê hi cô : 1821
+ Áchentina : 1816
+ Urugoay: 1828
+ Paragoay: 1811
+ Braxin: 1822
+ Pê-ru: 1821
+ Colômbia: 1830
+ Ecuađo: 1830

16. Tút-xanh Lu-véc-tuy-a(Ha-i- ti) Cuộc khởi nghĩa của Tút-xanh Lu-véc-
tuy-a(Ha-i- ti) năm 1791

17. 3.Tình hình Mĩ LaTinh sau3.Tình hình Mĩ LaTinh sau
khi giành độc lập và chínhkhi giành độc lập và chính
sách bành trướng của Mĩ.sách bành trướng của Mĩ.
Các chính sách bành trướng
của Mĩ đối với khu vực Mĩ
LaTinh? Nhận xét mục đích của
Mĩ?
- Sau khi giành độc lập, Mĩ
LaTinh có bước tiến bộ về kinh
tế, xã hội
-Mĩ âm mưu biến Mĩ LaTinh
thành “sân sau” của Mĩ.
-Thủ đoạn: +Đưa ra học thuyết
châu Mỹ của người châu Mỹ
+ 1898 gây chiến với Tây Ban
Nha, hất cẳng TBN khỏi MLT
+Thực hiện chính sách cây gậy
lớn và ngoại giao đô la để khống
chế MLT
13

18. The End