1. Universisteti i tetoves
Fakulteti i shkencave mjekesore
Mjeksi e pergjithshme
Lenda : Mjeksi Interne
Tema : Apendiciti
Punim Seminarik
Mentor: Naser Qafjani. Punoi:Dorjan Kraja
Tetove 2022
2. Apandesiti
Eshtë një tub me fund të verbër, i ngjashëm me
gishtin, i lidhur me zorrën e trashë, i cili zhvillohet
në embrion. Apandesiti njerëzor ka një mesatare
prej 9 cm.Diametri i apandesitit është 6 mm. Baza e
apandesitit ndodhet 2 cm (0,79 in) nën valvulën
ileocecale që ndan zorrën e trashë nga zorra e
hollë. Pozicioni i tij brenda barkut korrespondon me
një pikë në sipërfaqe të njohur si pika e McBurney.
Apandesiti është i lidhur me mesenterinë në rajonin e poshtëm të ileumit, nga një
rajon i shkurtër i mesokolonit i njohur si mesoappendix. MIREMBAJTJA E FLORES SE
zorreve
Një funksion i mundshëm i shtojcës njerëzore është një "shtëpi e sigurt" për bakteret
e dobishme në shërimin nga diarreja. Apandesiti është identifikuar si një përbërës i
rëndësishëm i funksionit imunitar të mukozës , veçanërisht përgjigjet imune të
ndërmjetësuara nga qelizat B dhe qelizat T të derivuara ekstremimikisht. Kjo strukturë
ndihmon në lëvizjen e duhur dhe largimin e mbetjeve në sistemin e tretjes, përmban
enë limfatike që rregullojnë patogjenët, dhe së fundmi, madje mund të prodhojë
mbrojtje të hershme që parandalojnë sëmundjet vdekjeprurëse
Apendicitis akut
Eshte pezmatimi i apendiksit, paraqitet ne cdo moshe te jetes por me rralle ne
pleqeri dhe ne moshen nen 3 vjecare.
Etiologjia: faktoretme te rendesishem te
patogjenezes te apendecitit akut.
1- Obstruksioni i lumenit nga trupa te huaj
apo nga copeza te kalcifikuara te fecesit
(fekolit apo ependokolit )
2- Mbylljae lumenit nga folikujtlimfatik te
rritur ne murin e apendiksitte pezmatimit
kateral i mukozes te apendiksit
3- Obstruksioni cekumit apo i kolonit
ascendant , shkaktaremete shpeshtete
apendicitit jane escheria coli dhe
streptococcus fekalis. Ne moshete hershme
3. te femijeriselumeni i apendiksit esht i gjere dhe drenohet mire ndersa te
pleqte eshte i obliteruar dhe prandaj rrallher paraqitet.
4- Pezmatimi mund te paraqitet edhe nese lumeni nuk eshte i mbyllur.
Infeksioniparaqitetdirekt nga folikujtlimfatik ose me rralle ne rruge
hematogjene (apendeciti streptokok)
PAtologjia : procesiinflamator nganjeher mund te qetesohet , ndodh
nese lumeni nuk eshte i mbyllur si te obstruksionii apendiksit. Ne rastet
kur pezmatimi perparon dhe operacioni nuk eshte bere ne kohe
paraqitet gangrena dhe perforimii apendiksit me zhvillim te peritonitit
difuz dhe lokal.
Pasqyra klinike :
1- Fillimi i dhimbjevene epigastrium
2- Paraqitjee mundimit dhe vjelljes
3- Pas 4-6 oresh dhimbjet jan te lokalizuara ne pjesen e poshtme ne te
djathte abdomenit ne regjionin iliocekal
4- Nese apendiksinuk qendron ne vendin normalte tij ne foseiliaca ne
te djathte simptomet e pezmatimit nuk jane tipike.
5- Ka paraqitjete anoreksisedhe obstipacion por ne disa raste edhe
paraqitje te diarres ngaqe ngacmohet iliumi.
6- Fryrje abdominale ,Fryrjaabdominale, prae barkut, është ndjesiae
parehatshme e të qenit të ngopur etë fryrë.
4. ImazhiCT i apendicitit që
demonstron njëapendiks të
zgjeruar mengecje
periapendiciale.
Ekzaminimi klinik:
1- Temperatur truporee rritur
me karakteristikendryshim
temperature midis asaj rektale
dhe aksilare
2- Pulsi i shpejtuar dhe
leukocite te rritura
3- Gjuha eshte e shtresuar
4- Pacienti djersin shumedhe
kemben e djathte gjate shtrirjes e
ka te terhequr
5- Testi i tregimit me gisht kur
pyetet per dhimbjen tregon qe
dhimbja i ka filluar ne regjionin
umbelikal dhe tani i dhemb ne regjionin iliocekal
6- Abdomeni ne palpim ka shum ndjeshmerine regjionin iliocekal dhe
dhimbje.
Mjekimi: trajtimi behet ne menyre kirurgjikale dhepas operacionit behet
trajtimi me antibiotik si cefalosporinatdhe gentamicina.
Komplikimet e apendicitit akut:
Peritoniti eshtekomplikimikryesor icili mund te jete i lokalizuar apo difuz :
1.PErotoniti i lokalizuar manifestohetsi:
1- Infiltratiperitiflik apo abces
2- Pelveoperitoniti i cili eshte pezmatim e periteniumit ne regjionin e
komblikutte vogel dhe ndodh kur apendiksinuk eshte operuar ne kohen
5. e duhur dhe ka qene i shtrirene pozicion medial . Zakonishttemperatura
e trupit dhe leukocitet janete rritura dhe ka regjititet muskular
3- Abcesi ne komblikun e vogel (dauglas) mbledhja e qelbit ne kete
hapesirengacmon veziken urinaredhe zorren dhe paraqitet dizuria dhe
jashteqitjeme permbajtje mukusit
4- Abcesi subfrenik neanen e djathte formohetme zgjerim intraperiteneal
te infeksionitnga ana laterale e kolonit ascendant. Peritoniti difuz
paraqitet pershkak te perforimit te apendicitit gangrenoz osesi
perhapjes siinfeksionit
2. Pileflebitis eshtetromboflebitsupuratis i venes me abces ne melci.
Eshte i rralle por vdekjeprures , per kete komplikim pas apendecitit te
perforuar paraqitet temperature , dridhje,ethe dhe verdheza. Jane te
nevojshmedoza te medha antiobiotikesh dhe drenimi i abcesit
3. Iliusi paralitik ndodh per shkak te peritonitit difuz
4. Iliusi mekanik ndodh per shkak te ngjitjeveqe kane shtypur dhe
komprimuar anzate zorreve
5. Infeksioni dhe qelbezimi i plages operatore. Mund tezhvillohet
gangreneprogresivee murit te abdomenit e quajrur gangrena e
meleney.
GAbimet ne diagnozene apendicitit acut
1- Lokalizimi i gabuar anatomik i apendiksit
• apendiksine komblikun e vogel ndjeshmeria me e madhe haset ne
ekzaminimin digiorektal
• apendiksimbrapa cekumit (retrocekal) dhimbjet jane te lokalizuara
ne regjinin lumbal dhe jane te shoqeruara meveshtirsi dizurikedhe
piuri.
• situs inversus kur apendiksieshtei vendosur nefosa iliaca te majte
• te cekumi i levizshem apo te ai i vendosur lart jane shkaktar te
dhimbjevene kuadratin e siperm djathte dhe majte abdomenit
• apendeciti i vendosur thelle ne skaj te musculus psoas dhe
opturatorius mund te ndihmojne2 teste karakteristike: TESTI I
PSOAS; semurishtrihetne anen e majte dhe hiperekstensionii
6. kembes se djathte shkakton dhimbje, TESTI opturatorius kur fleksioni
i kembes se djathte dhe rotacioni shkaktojn dhimbje nehipogastrium.
2- Moshae jetes
Femijet dhe foshnjat; paraqitetshum rralle po kur ndodh ka kto
karakteristika
- Te dhenat amnestike dhe diagnostikeveshtirete interpretohen
- Semundja shpejtperparon dhe shkakton peritonit difuz sepse
mekanizmatper lokalizimin e procesitinflamator jan dobta
- Ne pasqyren klinikeparaqiten 4 simptoma; ngritja
temperatures , vjellja , dhimbja ne abdomen , dhimbja
lokalizuar
- Cdoher duhet menduar qe apendeciti mund te shoqerohetme
infeksion respirator, gastroenteris etj.
Personate moshuar.
Simptomat jan te varfra apo nuk ka fare , temperstura dhe
leukocitoza jan pak te shprehura , muri i abdomenit eshte i plogesht ,
mund te ngatrrohet me obstruksion tezorreve
SHtatzania ;
Mitra e zmadhuar e ngrecekumin nga larte dhe dhimbja e apendeciti
akut eshte e lokalizuar ne pjesen e larte te abdomenit dhe me teper
lateralisht , nuk jan te pranishmedhimbjekarakteristikene piken e
mc burney
Konsideratadiagnostike Saktësia epërgjithshmepër diagnostikimin
e apendiksitakut është afërsisht80%, që korrespondon menjë
normë mesatarenegative të apendektomisë prej 20%. Saktësia
diagnostikendryshon sipas gjinisë, menjë gamë prej 78-92% në
pacientët meshkuj dhe 58-85% nëpacientët femra. Historia klasikee
anoreksisëdhedhimbjes periumbilikale e ndjekur nga nauze, dhimbje
në kuadrantin e poshtëm të djathtë (RLQ) dhe të vjella ndodh vetëm
në 50% të rasteve. Të vjellat që i paraprijnëdhimbjes sugjerojnë
obstruksion intestinaldhe diagnoza e apendicitit duhet të rishikohet.
Diagnoza diferenciale e apendiksitështë shpesh njësfidë klinike
sepseapendiciti mund të imitojë disa gjendjeabdominale (shih
7. seksionin Diferencialet). Pacientët me shumëçrregullime të tjera
paraqesin simptoma të ngjashmeme ato të apendicitit, si në vijim:
Sëmundja inflamatore e legenit (PID) oseabscesitubo-ovarian
Endometrioza Kist ose përdredhjeovarian Ureterolithiasis dhe
dhimbje barku renale Leiomyomata degjeneruesee mitrës
Divertikuliti Sëmundja e Crohn Karcinoma e zorrës sëtrashë
Hematoma e mbështjellësit të rektumit Kolecistiti Enteriti bakterial
Adeniti mezenterik dhe ishemia Përdredhjeomentale Kolika biliare
Kolika renale Infeksioniitraktit urinar (UTI) Gastroenteriti
Enterokoliti PankreatitiUlçera duodenale e shpuar
8.
9. DIagnizadiferenciale e dhimbjeve ne pjesene poshtme te djathte
abdomenit, per tu shmangur gabimeve
1- Gastroenteriti akut –paraprin apo zhvillohet njekohesishtme
apendecitin krakteristika ka : vjellje dhe barkqitjete shumta ,
temperatur larte dhe leukocite te rritura , dhimbja dhe lokacioni i saj
eshte i pacaktuar , ecuria e semundjes eshtee shpejte.
2- Limfadeniti mezenterial : paraprijneinfeksionerespiratore , skuqje
faqeve dhe tharjebuzeve , dhimbja ne regjionin umbelikusit , vjellja
paraqit njekohesishtmedhimbjet abdominale, ne palpim dhimbja ne
kuad djathte esht e dobet, simptomini blumberg seshti theksuar,
hiperekstensionii lekures nuk eshte i pranishem.
3- Divertikuliti akut i Meckel –
10. 4- KOlikat ureterale ngaana e djatht
5- Ulceraduodenale e perforuar
6- Kolecistitiakut
7- Illeiti akut terminal
Apendiciti kronik –eshte term i gabuar sepsemendohet qe pezmatimi kronik i
apendecitit nuk ekziston megjithate dhimbjet e herpashershmenefosen iliaca
te djathte shkaktohen per shkaktte pezmatimeve rezidualeve te lehta .
Shpeshherehaset apendiksime ndryshimefribrotike.mjeksik apendektomi
Mukuolae apendiksit – eshte zgjerim cistik i apendiksit qe paraqitet si pasojee
mbylkjes selumenit te apendiksit dhe grumbullimit te mukusit dhe trashjes
fibrotike te mukusit.mjekim apendektomi
Tumoret e apendiksit- karcinoidiiapendiksit eshte tumori me i shpeshtei
lokalizuar i apendiksitdhe i hasur dhene apendiksete hequra . Krijohet prej
qelizave argjentofile ne submukozeneafersite majes se apendiksit ka ngjyre
te verdhedhe zakonishteshte beninj ndersa tipi malinj infiltron neper shtresen
e apendiksitdhe metastazon ne gjendratlimfatike regjionale . Mjekimi behet
11. me apendektomi apo me Hemikolektomi djathte nese tumori me i madh se 2
cm apo metastzon ne nyjet limfafike.
ADENOKARCINOMI I APENDIKSIT forma me malinje e tumorrit te zorres se
trasheperhapet shpejtne nyjetlimfatike , mjekimi behet me Helikolektomia e
djathte
Rast studimi Mashkulli 19 vjeçar paraqetnjë histori 2 ditore të dhimbjes
intermitente të kuadratit të poshtëm të barkutnë të djathtë. Ai raporton se
dhimbja është përkeqësuar në mënyrë progresivedheka lëvizur ngadalë nga
poshtë butonit të barkutdhe tani është më intensive në kuadrantin e poshtëm
të djathtë. Gjithashtu raporton sedhimbja përkeqësohet dukeecur dhe me
makinë deri në ED. Ai ankohet për një episod të të vjellavedhe të përziera me
ndërprerje. Asnjëhistoritjetër e rëndësishmemjekësore. Në provim VS janë
Temp 100.4, HR95, RR 18, BP 110/73 SpO2 99% nëRA. Pacienti duketi
parehatshëm dhe është ulur i qetë në barelë. Ekzaminimi është i përshtatshëm
për ndjeshmërinëmbi kuadrantin e poshtëm të djathtë të barkutme
ndjeshmëritë rebound. Nuk ka gjetjetë tjera jonormalenë provim.
Mjekimi Apendiciti akut trajtohet tradicionalishtkirurgjikale. Apendektomia e
shpejtëka qenë trajtimi standard për dekada. Thënë kështu, ka pasur studime
të kohëvetë fundit që vënë në pikëpyetjembështetjen ndaj operacionit për
apendicitin e pakomplikuar dukepasur parasysh sëmundshmërinëelidhur me
apendektominë e hapur. Në mjediset ku ekziston teknologjia laparoskopike, si
shumica dërrmuesee Shteteve të Bashkuara, konsensusimbetetse ndërhyrja
kirurgjikaleështë superiore; megjithatë, në mjedise të kufizuara me burime, ka
studime bindëse që sugjerojnëse antibiotikët IV, apo edhe në disa raste
antibiotikët oralë, mund të prodhojnësukses tëmjaftueshëm në trajtim për të
kapërcyer rrezikun qëlidhet me apendektominë e hapur. Në këtë kohë
nevojiten studime me fuqi më të madhe për aplikimin e gjerëtë qasjes sëparë
antibiotike. Trajtimi jo-operativ i apendicitit RebelEM. Udhëzues Skeptikësh për
trajtimin jo-operativ EM të apendiksitit pediatrik. Vlen të përmendet sedisa
raste të komplikuara si perforimime njëabsces të mbyllur mund të kërkojnë
drenim nga radiologjia intervenuese. Vendimmarrja në këto skenarëduhet të
diskutohetme një ekip ndërdisiplinor për koordinimin e kujdesit.
12. Pasitë konfirmohetdiagnoza, pacientit duhet t'i bëhet NPO dhe antibiotikët IV
duhet të fillojnë në departamentin e urgjencës. Shembuj të antibiotikëve të
përshtatshëmpër apendicitin e pakomplikuar përfshijnëampicilin-sulbactam,
ose cefoxtin, osenjë kombinim i metronidazolit dhe ciprofloxacin. Për
apendicitin e komplikuar (perforim, absces, imunokompromis, etj.) mund të
përdoret njëkarbapenem, si meropenem oseimipenem, ose njëpenicilinë me
spektër të zgjeruar menjë frenues beta-laktamazë, si piperacillin/tazobactam.
Mos harronireanimimin e lëngjeve IV, kontrollin e dhimbjes dhe antiemetikët.
Analgjezia me doza të arsyeshme tëopioideve nuk është treguar të ndryshojë
ekzaminimin abdominal.
Dispozitae Departamentit të Emergjencave
~OSE për apendektominë
~Radiologjia intervenuese për drenimin perkutan të abscesit
~Vëzhgimi në spital për ekzaminime serike
~ Kthehuni pas 12-24 orësh për njëekzaminim të përsëritur
13. Zgjidhja e çështjes
Pacienti trajtohet me
morfinë IV, ondansetron
dhe 1 litër bolus
Lactated Ringers.
Laboratorët
demonstrojnënjëWBC
të ngritur në 13.9k. CTe
barkut/legenit
demonstron një
apendiks të përflakur me
bllokim në kuadrantin e
poshtëm të djathtë në
përputhjeme
apendicitin e
pakomplikuar. Nuk ka
dëshmi të perforimit. U
administrua një dozëe vetme cefoksitin dhe u konsultua kirurgu në gatishmëri
për heqjen kirurgjikale. Pacientipati një ecuri të jashtëzakonshmeoperative
dhe u lirua në shtëpi më vonë atë mbrëmje.
Mbani një diagnozëtë gjerë diferenciale
Një pacient afebril me WBC normale nuk përjashton apendicitin Nuk ka asnjë
shenjë, simptomë apo laborator të vetëm që përjashton plotësisht apendicitin
Analiza e urinës me piuri osehematuri mund të jetë apendiksit për shkak të një
apendiksitë përflakur pranëfshikëzës dhehematuria mund të përfaqësojë
nefrolitiazë. . Lokalizimi i dhimbjes mund të jetë atipik për shkak të pozicionit
anatomik të apendiksit dhe dhimbjes së referuar. Ultratingulli duhet të
përdoret sistudimi i parë imazherik te fëmijët dhe femrat shtatzëna Ekstremet
e moshës kanëparaqitje atipike që kërkojnënjë indeks të lartë dyshimiTek
femrat që paraqesin dhimbje dhe butësi RLQ, sigurohuniqë sëmundjet
gjinekologjiketë jenë konsideruar siç duhet, duke përfshirështatzëninë
ektopike, përdredhjen ovarian oseabscesin tubo-ovarian. Kontrollonitestikujt!
Mos humbisni rrotullimin. Çdo pacient që del në shtëpi pas një kontrolli
negativ duhet të marrëmasat e duhura parapraketë kthimit. Asnjëtest nuk
është i përsosur.
14. Referencat
1. A, Bax , Paterson-Brown S. Numrii qelizave të bardha dhe matja e proteinës
C-reaktivenë patentat me apendiksittë mundshëm.
2. Anderson, BA et al. Jam J Surg.Njërishikim sistematik nëse kontrastioral
është i nevojshëmpër diagnozën me tomografitë kompjuterizuar tëapendiksit
tek të rriturit.
3. Cope, Z; Silen, Diagnoza e Hershmee BarkutAkut të WCope (Botimi i 22-të).
Nju Jork: Oxford University Press.
4. Dearing, Daniel & A Recabaren, James & Alexander, Magdi. A mund të
kryhetskanimii tomografisësë kompjuterizuar nëmënyrëefektive në
diagnozën e apendicitit akut pa sëmundjetë shtuar të kontrastitrektal?.
Kirurgu amerikan.
5.DeKoning, E. Apendiciti akut. Kapitulli 84. Në: Tintinalli J, ed. Mjekësia e
urgjencës: Njëudhëzues gjithëpërfshirës studimor. botimii 7-të.
6. Humes, D dhe Simpson, J. Rishikimi klinik: Apendiciti akut.
7. Ivan Pepic, kirurgjia dhe trajtimi apendiksit
8. Hans Frick, Reinhard Putz, atlasi i anatomisehumane