งานherbarium มะกรูด กลุ่ม9 ห้อง 341 1.นาย กัญจน์ จันทร์แสงสุก เลขที่ 25 2.นาย ณัฐดนัย ด่านสัจจารักษ์ เลขที่ 27 3.นาย ณัฐนนท์ เลขะคุณ เลขที่ 28 4.นาย ธนโชติ ตัณฑพฤกษ์ผล เลขที่ 31 5.นาย นภัสพล ดำรงโชคพิพัฒน์ เลขที่ 33 แผนการเรียน วิทย์-อังกฤษ ภาคเรียนที่1 ปีการศึกษา 2563 โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษา

3. 1.นาย กัญจน์ จันทร์แสงสุก เลขที่ 25
2.นาย ณัฐดนัย ด่านสัจจารักษ์ เลขที่ 27
3.นาย ณัฐนนท์ เลขะคุณ เลขที่ 28
4.นาย ธนโชติ ตัณฑพฤกษ์ผล เลขที่ 31
5.นาย นภัสพล ดํารงโชคพิพัฒน์ เลขที่ 33
กลุ่มที่ 9 ห้อง 341

4. คํานํา
รายงานนี้เปนสวนหนึ่งของรายวิชาชีววิทยา 3 (ว30243) จัดทําขึ้น โดยมี
จุดประสงคเพื่อนําเสนอขอมูลของตนมะกรูด ซึ่งเปนพรรณพืชในสวนพฤกษศาสตร
โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษา ขอมูลของที่นําเสนอจะประกอบไปดวย ชื่อสามัญ ชื่อ
วิทยาศาสตร การจัดหมวดหมู ขอมูลลักษณะทางพฤกษศาสตร สรรพคุณตางๆ ของ
พืช คณะผูจัดทําหวังเปนอยางยิ่งวารายงานนําเสนอนี้จะเปนประโยชนแกนักเรียนและ
บุคคลที่มีความสนใจเกี่ยวกับพรรณไม
1.นาย กัญจน์ จันทร์แสงสุก เลขที่ 25
2.นาย ณัฐดนัย ด่านสัจจารักษ์ เลขที่ 27
3.นาย ณัฐนนท์เลขะคุณ เลขที่ 28
4.นาย ธนโชติ ตัณฑพฤกษ์ผล เลขที่ 31
5.นาย นภัสพล ดํารงโชคพิพัฒน์ เลขที่ 33
คณะผูจัดทํา

5. แนะนําครูผู้สอน
แนะนําสมาชิกกลุ่ม
คํานํา
สารบัญ
รายละเอียดทางพฤกษศาสตร์ของพืช
บรรณานุกรม
กิตติกรรมประกาศ
ภาคผนวก
หน้าสารบัญ
2
3
4
5
6
14
15
16

6. ชื่อพื้นเมือง มะกรูด
ชื่อวิทยาศาสตร Citrus hystrix DC
ชื่อสามัญ Kaffir lime, Leech lime, Mauritius papeda
อันดับ Sapindales
วงศ RUTACEAE
สกุล Citrus
ต้นมะกรูด
การจัดหมวดหมู่

7. ถิ่นกําเนิดมะกรูด
มะกรูดเปนพืชพื้นเมืองในเขตรอนชื้นแถบประเทศเอเชียตะวันออกเฉียงใต เชน ไทย พมา
ลาว กัมพูชา ฯลฯ สําหรับมะกรูดในประเทศไทยนั้น ชาวไทยคงคุนเคยกันเปนอยางดี
เพราะเปนสมุนไพรคูครัวไทยมาอยางยาวนาน เพราะนิยมใชเปนสวนผสมในเครื่องแกงที่
จําเปนอยางขาดไมไดเลย นอกจากนี้มะกรูดก็ยังมีประโยชนในดานอื่น ๆ อีกมากมาย ไมวา
จะเปนในดานของความงามและในดานของยาสมุนไพร อีกทั้งยังถือวาเปนไมมงคลที่นิยม
ปลูกไวบริเวณบานอีกดวย เพราะเชื่อวาจะทําใหผูอยูอาศัยมีความสุข โดยมักจะปลูกไวทาง
ทิศตะวันตกเฉียงเหนือของตัวบาน
ลักษณะทั่วไป
มะกรูด เป็นพืชตระกูลส้มและมะนาว โดยจัดเป็นไม้ผล และพืชผักสมุนไพรที่นิยม
ปลูกไว้ตามบ้าน และสวน เพื่อใช้สําหรับประกอบอาหาร เนื่องจาก ใบ และผล มี
นํ้ามันหอมระเหยที่ให้กลิ่นหอมช่วยในการดับกลิ่นคาว และเพิ่มรสให้แก่อาหารได้
เป็นอย่างดี รวมถึงมีองค์ประกอบของสารสําคัญหลายชนิดที่มีคุณสมบัติทางยา
และคุณสมบัติทางด้านความสวยความงาม

8. ลําตนมะกรูด เปนเนื้อไมเปนเนื้อแข็ง เปลือกเรียบมีสี
นํ้าตาลออน ลําตนแตกกิ่งกานจํานวนมากตั้งแตระดับ
ลางของลําตนทําใหมีลักษณะเปนพุม ตามลําตน และ
กิ่งมีหนามแหลมยาว
ใบมะกรูด สีเขียวหนา มีลักษณะเหมือนแบงออกเปน
2 ตอน สวนบนเปนแผนใบจะมีขนาดใหญกวา
สวนลางเปน สวนของกานใบที่แผขยายออกเปนแผน
ใบที่เรียกวา วิง เสนกานใบนูน

9. ออกเปนดอก เดียวหรืออาจออกเปนชอ ชอมักจะออก 2 กลุมๆ
ละ 3 ดอก ดอกพรอมแตกยอดออน กลีบดอก 4 กลีบ สีขาว
กลีบเลี้ยง 4 กลีบมีกลิ่นหอม
ดอกมะกรูด

10. ผลมะกรูด มีลักษณะคอนขางกลม มีเสนผานศูนยกลาง 5-7 เซนติเมตร ผลคลาย
ผลสมซา มีขนาดใหญกวาลูกมะนาวเล็กนอย ลักษณะของผล มีรูปรางแตกตางกัน
ไปแลวแตพันธุ เปลือกผลคอนขางหนา ผิวเปลือกมีสีเขียวเขม ผิวขรุขระเปนลูก
คลื่นหรือเปนปุมนูน ภายในเปลือกมีตอมนํ้ามันหอมระเหยเปนจํานวนมาก มีจุกที่
หัว และทายของผล เมื่อสุก ผลจะเปลี่ยนเปนสีเหลือง
เมล็ด มีลักษณะเปนทรงรี แบน ขนาดเล็ก สีเหลืองออน แทรกบริเวณกลางผล
5-10 เมล็ด
ราก เปนรากลอย

11. •ชวยผอนคลายความเครียด
•ชวยไลยุง ไลแมลง
•แกอาการชํ้าใน
•กําจัดกลิ่นเทา
•แกอาการปวดทองในเด็ก
•บํารุงเสนผม
ประโยชน์ของต้นมะกรูด

12. ผลมะกรูด
- ชวยแกอาการไอ ขับเสมหะ
- ชวยฟอกโลหิต
- ชวยแกอาการนํ้าลายเหนียว
- แกระดูเสีย ขับระดู
- ชวยขับลมในลําไส
- ชวยแกอาการปวดทอง
รากของมะกรูด
- มีรสจืดเย็น สามารถชวยแกอาการไข ถอน
พิษสําแดง แกลมจุกเสียด กระทุงพิษไข แก
พิษฝภายใน และชวยอาการเสมหะเปนพิษ

13. ใบมะกรูด
- ชวยแกไอ แกอาการอาเจียนเปนเลือด
- ชวยแกอาการชํ้าใน
- ใบมะกรูดอุดมไปดวยเบตาแคโรทีนซึ่งชวยในการชะลอ
การขยายตัวของเซลลมะเร็งและชวยตอตานมะเร็งได

14. บรรณานุกรม
http://www.rspg.or.th/botanical_school/instruction_2551/pdf/11_1_collection_and_pres
http://science.mcru.ac.th/main/filedata/Bio03.pdf
https://medthai.com/%E0%B8%A1%E0%B8%B0%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B9%E
0%B8%94/
http://www.natres.psu.ac.th/FNR/vfsouthern/index.php/2013-10-26-10-11-55/9-
uncategorised/135-2014-01-19-10-34-00
http://www.rspg.or.th/plants_data/herbs/herbs_08_6.htm
https://puechkaset.com/%E0%B8%A1%E0%B8%B0%E0%B8%81%E0%B8%A3%
E0%B8%B9%E0%B8%94/

15. กิตติกรรมประกาศ
ในการจัดทําชิ้นงานHerbarium ในครั้งนี้ กลุมของขาพเจาขอขอบคุณ อาจารยวิชัย ลิขิตพรรักษ ไดใหความอนุเคราะห
คอยใหคําปรึกษา ขอเสนอแนะนําในการจัดทําชิ้นงาน และขอขอบคุณผูปกครอง คุณพอคุณแม ผูใหกําลังใจและใหคําแนะนํา
ชวยเลือกอุปกรณในการจัดทําชิ้นงาน
คณะผูจัดทําขอขอบพระคุณทุกทานที่ใหการสนับสนุนและอนุเคราะห จนชิ้นงานสําเร็จลุลวงไปไดดวยดี
1.นาย กัญจน์ จันทร์แสงสุก เลขที่ 25
2.นาย ณัฐดนัย ด่านสัจจารักษ์ เลขที่ 27
3.นาย ณัฐนนท์เลขะคุณ เลขที่ 28
4.นาย ธนโชติ ตัณฑพฤกษ์ผล เลขที่ 31
5.นาย นภัสพล ดํารงโชคพิพัฒน์ เลขที่ 33
คณะผู้จัดทํา

16. ภาคผนวก

17. การเก็บตัวอยางสด มะกรูด เก็บเมื่อวันที่
12 กรกฎาคม พ.ศ. 2563
สมาชิกกลุมรวมกันจัดเตรียมอุปกรณ และเตรียมทําชิ้นงาน
Herbarium

18. สมาชิกกลุมทําการคัดเลือกกิ่งที่สมบูรณ และตัดใบสวนที่ไมจําเปนออก เพื่อนํามาอบแหง

19. จัดเรียงใบ ไมใหซอนกัน เพื่อตัวอยาง
ที่สวยงาม และใสซองกันชื้น กันไมให
ไดรับความชิ้นหรือขึ้นรา
วางหนังสือพิมพทับลงบนแผนกระดาษลัง
และวางพืชหอดวยหนังสือพิมพตามลงไป
และทับดวยหนังสือพิมพอีกทีจากนั้นปด
ดวยกระดาษลัง
ซอนเปนตั้งๆ จนครบ 10 ตัวอยาง แลว
ปดดวยแผนไมอัด นําที่สายรัดมารัดให
แนน นําไปเก็บ รอการตรวจติดตาม

20. เขารับการตรวจติดตามครั้งที่ 1 และรับฟงคําเสนอแนะเพื่อนําไปปรับปรุงชิ้นงานตอไป

21. การจัดทําชิ้นงาน herbarium ลงบนกระดาษเพื่อสงตรวจ