Presented to Teacher Wichai Likitponrak

1. งานนําเสนอลักษณะทางพฤกษศาสตร์ของพืชตัวอย่างที่ทําการเก็บตัวอย่างศึกษา
Herbarium
ตามแนวการดําเนินโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดําริ
ในสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
ประกอบรายวิชาชีววิทยา 3 รหัสวิชา ว 30243 ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5

2. นําเสนอ
อาจารย์วิชัย ลิขิตพรรักษ์
ครู คศ.1. สาขาวิชาชีววิทยา
กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์

3. คณะผู้จัดทํา
1. นายจิรายุ ชัยเสนา เลขที่ 29
2. นายณภัทร สัยยะสิทธิ์พานิช เลขที่ 31
3. นายธัญวัฑฒน์ เอี่ยมปรีชากุล เลขที่ 35
4. นายพศวัต สุขใส เลขที่ 43
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 ห้อง 343
สายการเรียนวิทยาศาสตร์-คณิตศาสตร์ (ภาษาอังกฤษ)

4. คํานํา
งานนําเสนอนี้เป็นส่วนหนึ่งของวิชา ชีววิทยา 3 (ว30243) ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5
ในหัวข้อ พืชตัวอย่างในสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษา
ตามแนวการดําเนินโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจาก พระราชดําริใน
สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
คณะผู้จัดทําได้มีการใส่รายละเอียดเกี่ยวกับ ต้นมะกรูด โดยมีรายละเอียดดังนี้
ชื่อสามัญ ชื่อวิทยาศาสตร์ รายละเอียดของลักษณะทางสวนพฤกษศาสตร์
ขั้นตอนการทํา Herbarium และรูปภาพประกอบ
คณะผู้จัดทํา

5. สารบัญ
เรื่อง
นําเสนอ
คํานํา
สารบัญ
รายละเอียด
ภาพ
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
การใช้ประโยชน์
สรรพคุณ
บรรณานุกรม
กิตติกรรมประกาศ
ภาคผนวก
หน้า
2
4
5
6
7
8
10
11
13
14
15

6. รายละเอียดเกี่ยวกับต้นมะกรูด
ชื่อสามัญ: Kaffir lime
ชื่อวิทยาศาสตร์: Citrus hystrix

7. ภาพมะกรูด

8. ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
ต้น: เป็นไม้ยืนต้น ขนาดเล็ก ลําต้นเป็นเนื้อแข็งผิวเปลือกลําต้นเรียบ
ลําต้นและกิ่งก้านมีหนามแหลม
ใบ: สีเขียวหนา มีลักษณะเหมือนแบ่งออกเป็น 2 ตอน
ส่วนบนเป็นแผ่นใบจะมีขนาดใหญ่กว่า
ส่วนล่างเป็น ส่วนของก้านใบที่แผ่ขยายออกเป็นแผ่นใบที่เรียกว่า วิง เส้นก้านใบนูน

9. ดอก: ออกเป็นดอก เดียวหรืออาจออกเป็นช่อ ช่อมักจะออก 2 กลุ่มๆ ละ 3 ดอก
ดอกพร้อมแตกยอดอ่อน กลีบดอก 4 กลีบ สีขาว กลีบเลี้ยง 4 กลีบมีกลิ่นหอม
ผล: ผลสดเป็นผล เดียวหรือติดเป็นพวง ผลอ่อนมีสีเขียว เมื่อแก่จะมีสีเขียวอมเหลือง
ผิวของผลขรุขระเป็นปุ่มปมทั้งลูกตรงขั้วผลมีจุก สูง
นํ้าในผลมีรสเปรี้ยว มีต่อมนํ้ามันทั้งผิวผล
เมล็ด: มีลักษณะแบน
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ (ต่อ)

10. • ใบ ปรุงอาหารดับกลิ่นคาว
•นํ้ามันภายในกิ่ง ใช้สกัดนํ้าหอม ผิวผลใช้ปรุงอาหาร
• ผลสด ใช้เป็นยาสระผม ทําให้ผมสะอาด ชุ่มชื้น ดกดําและกันรังแค
•นํ้ามะกรูด แก้ไอ แก้โรคเลือดออกตามไรฟัน
•ผิวมะกรูด ใช้ทํานํ้ามนต์ในงานทําบุญต่างๆ เช่น งานแต่งงาน
การใช้ประโยชน์

11. สรรพคุณของมะกรูด
1. มะกรูดมีสารต่อต้านอนุมูลอิสระสูง ช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกันให้ร่างกายแข็งแรงและ
ต้านทานโรค
2. ช่วยทําให้เจริญอาหาร
3. นํ้ามันหอมระเหยจากมะกรูดมีสรรพคุณช่วยผ่อนคลายความเครียด คลายความ
กังวล ทําให้จิตใจสงบนิ่ง ด้วยการสูดดมผิวมะกรูดหรือนํ้ามันมะกรูดจะช่วยได้ระดับ
หนึ่ง แต่การใช้ไม่ควรจะใช้ความเข้มข้นมากกว่า 1% เพราะอาจจะทําให้เกิดการระคาย
เคืองได้
4. ช่วยแก้อาการนอนไม่หลับ ด้วยการใช้ผิวมะกรูด รากชะเอม ไพล เฉียงพร้า ขมิ้นอ้อย
ในปริมาณเท่ากัน นํามาบดเป็นผง นํามาชงละลายนํ้าร้อนหรือต้มเป็นนํ้าดื่ม
5. ใช้เป็นยาบํารุงหัวใจ ด้วยการใช้ผิวมะกรูดสดฝานเป็นชิ้นเล็ก ๆ ประมาณ 1 ช้อนแกง
เติมการบูรหรือพิมเสน 1 หยิบมือ ชงด้วยนํ้าเดือด แช่ทิ้งไว้ แล้วนํานํ้าที่ได้มาดื่ม 1-2
ครั้ง (เปลือกผล)

12. วิธีปลูกมะกรูด
• นําลูกมะกรูดแก่จัดหรือที่ร่วงหล่นและอยู่ในสภาพที่สมบูรณ์มาฝานออกให้เนื้อในแยกออก
จากกัน โดยระวังไม่ให้เมล็ดมะกรูดเสียหาย ใช้ช้อนคว้านเมล็ดและคัดเลือกเมล็ดที่สมบูรณ์
ที่สุดเก็บไว้ จากนั้นล้างเม็ดมะกรูดที่เตรียมไว้ด้วยนํ้าสะอาด เพื่อชําระล้างผิวเคลือบให้ลื่น
หลุดออก วางเมล็ดมะกรูดที่เราล้างสะอาดลงบนถาด เกลี่ยให้ทั่วอย่าให้ทับกัน แล้วนําไปผึ่ง
แดดให้แห้งประมาณ 2-4 วัน
• จากนั้นเตรียมดินร่วนปนทรายผสมกับมูลสัตว์หรือปุ๋ยคอก เพื่อเทลงในหลุมเพาะกล้าหรือ
แก้วพลาสติกที่เตรียมไว้ นําเมล็ดมะกรูดตากแห้งมาเพาะลงในดิน รดนํ้าให้ชุ่มแต่อย่าให้แฉะ
จนเกินไป ตั้งหลุมเพาะหรือแก้วเพาะไว้ในที่ที่มีแสงแดดส่องถึง อากาศถ่ายเทได้สะดวก เมื่อ
ต้นกล้าเริ่มงอกขึ้นและออกใบประมาณ 3-4 ใบ ย้ายลงมาปลูกในถุงดําสําหรับเพาะต้นกล้าให้
แข็งแรงและสูงประมาณ 30 เซนติเมตร

13. บรรณานุกรม
ไม่ปรากฎชื่อผู้แต่ง. มะกรูด. https://th.wikipedia.org/wiki/มะกรูด (4 สิงหาคม 2562)
ไม่ปรากฎชื่อผู้แต่ง. มะกรูด สรรพคุณและประโยชน์ของมะกรูด 38 ข้อ!.
https://medthai.com/มะกรูด (4 สิงหาคม 2562)

14. กิตติกรรมประกาศ
รายงานการศึกษาลักษณะทางพฤกศาสตร์ของพืชตัวอย่างในสวนพฤกษศาสตร์
โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษานี้สําเร็จลุล่วงได้ด้วยความกรุณาช่วยเหลือ แนะนําให้คําปรึกษา
ตรวจสอบแก้ไขข้อบกพร่องต่าง ๆ ด้วยความเอาใจใส่อย่างดีจาก คุณครูวิชัย ลิขิตพรรักษ์
ครู คศ. 1 สาขาวิชาชีววิทยา กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์
ผู้จัดทําขอกราบขอบพระคุณเป็นอย่างสูง
ขอขอบคุณผู้ที่ให้ข้อมูลเกี่ยวกับพืชนี้ในด้านต่าง ๆ ซึ่งผู้จัดทําไม่สามาถกล่าวนามในที่นี้
ได้หมด จึงขอขอบคุณทุกท่านเหล่านั้นไว้ ณ โอกาสนี้ด้วย
คณะผู้จัดทํา

15. ภาคผนวก
การเลือกพืชในการทํา Herbarium

16. อาจารย์วิชัย ลิขิตพรรักษ์
ดําเนินการตรวจสอบชิ้นงาน

17. การจัดทํางานนําเสนอ

18. การเก็บรักษางาน Herbarium

19. เย็บพืชเข้าเล่มรายงาน

20. การทําหน้าปกรายงาน