SlideShare a Scribd company logo
1 of 138
Download to read offline
IO2 Modül [4]
[Fizyoterapi]
CP-CARE - 2016-1-TR01-KA202-035094
(01.12.2016 – 30.11.2019)
Ünite 1 - Terapatik Egzersizler
Terapatik egzersizler nelerdir?
Terapatik egzersizler, bireylere yönelik bedensel hareketlerin,
postürün veya fiziksel aktivitelerin sistematik ve planlı
performansıdır.
Terapatik egzersizlerin amaçları
Bozuklukları önlemek veya azaltmak.
Fiziksel işlevi iyileştirmek veya geliştirmek.
Sağlıkla ilgili risk faktörlerini önlemek veya azaltmak.
Genel sağlık durumunu, zindeliği veya refah duygusunu
iyileştirin.
Aşırı yüklenme prensipleri.
Terapötik egzersizleri kimler yapabilir?
Nöromusküler Kas-İskelet
Gecikmiş motor gelişim Kas zayıflığı azalmış güç üretimi
Bozulmuş denge, postural
stabilite ve kontrol
Azalmış kas enduransı
İnkoordinasyon, yanlış
zamanlama
Sınırlı hareket aralığı
Etkili / verimli olmayan hareket
stratejileri
Eklem kapsülünün kısıtlanması
Ağrı
Periartiküler bağ dokusunun
kısıtlanması
Azalmış kas uzunluğu
Eklem hipermobilitesi
Yanlış postür
Ağrı
Terapatik egzersiz çeşitleri
Hareket Açıklığı (NEH) Egzersizleri
Aktif egzersiz
Aktif-yardımlı
egzersiz
Pasif egzersiz
Germe egzersizleri
Güçlendirme egzersizleri
Endurans egzersizleri
Propriyoseptif Nöromüsküler Fasilitasyon egzersizleri
Denge ve koordinasyon çalışmaları
Hareket Açıklığı Egzersizleri
Nedir?
Hareket açıklığı egzersizleri, vücudun bir veya daha fazla eklemini
düzelten veya büken ve bunları eklemin normal olarak hareket
ettiği her yöne hareket ettiren düzenli olarak tekrarlanan
egzersizlerdir.
Anahtar noktalar nelerdir?
Bu egzersizlerin temel amacı eklemleri esnek tutmaktır.
Eklem sertliği, kontraktür ve deformasyonları önlemeye yardımcı
olur.
Ne zaman başlamalıyız?
Kas zayıflığı, hipertoni-hipotoni, deformite veya kontraktür gibi
riskler varsa mümkün olduğunca erken başlanmalıdır.
Bunlar, oyun sırasında yapılabilir.
Uygulama nasıl olacak?
Oyunda egzersizi bireyin yetenek seviyesine göre planlayın.
İstenmeyen hareketlerden kaçınmak için egzersize başlamadan
önce yeterince pratik yapılmalıdır.
Günde 3-5 seans ve her eklem için 10-15 tekrar yapılmalıdır.
Aktif Egzersizler
Nasıl ?
Bireylerin kendi başlarına veya dirençli bir şekilde yapabilecekleri
egzersizlerdir.
Anahtar noktalar nelerdir?
Katılan kasların fizyolojik elastikiyetini ve kasılmasını sağlayın.
Kas kasılmasından duyusal geri bildirim sağlayın.
Kemik ve eklem dokusu bütünlüğü için bir uyaran sağlayın.
Dolaşımı arttırın ve trombüs oluşumunu önleyin.
Fonksiyonel aktiviteler için koordinasyon ve motor becerileri
geliştirin.
Ne zaman başlamalıyız?
Hasta herhangi bir kasında kontraksiyon veya bir segmentte
yardımla veya yardım olmadan hareket ortaya çıkarttığıdında.
Uygulama nasıl olacak?
Egzersiz, bireylerin yetenek düzeyine göre planlanmalıdır.
İstenmeyen hareketlerden kaçınmak için egzersize başlamadan
önce yeterince pratik yapılmalıdır.
Günde 3-5 seans ve her eklem için 10-15 tekrar yapılmalıdır.
Egzersize başlamadan önce
fizyoterapistinize danışın.
Aktif-Yardımlı Egzersiz
Nedir?
Bu egzersizler yardımla yapılan egzersizlerdir böylece birey
hareketin bir bölümünü yapabilir.
Anahtar noktalar nelerdir?
Katılan kasların fizyolojik elastikiyetini ve kasılmasını sağlayın.
Kas kasılmasından duyusal geri bildirim sağlayın.
Dolaşımı arttırın.
Kas aktivitesini ve kas gücünü arttırın.
Ne zaman başlamalıyız?
Ne zaman ki birey:
• zayıf kas sistemine sahipse ve bir eklemini istenen aralıkta
(genellikle yerçekimine karşı) hareket ettirememekteyse
• aktif hareket kısıtlaması varsa
• tipik hareketi kolaylaştırmak amaçlanmışsa
https://www.youtube.com/watch?v=Rk4k75hsT-k
Uygulama nasıl olacak?
Bireysel yetenek seviyesine göre egzersiz planlayın.
Hareket, bireyin ihtiyacı kadar desteklenmelidir.
İstenmeyen hareketlerden kaçınmak için egzersize
başlamadan önce yeterince pratik yapılmalıdır.
Günde 3-5 seans ve her eklem için 10-15 tekrar yapılmalıdır.
Egzersize başlamadan önce
fizyoterapistinize danışın.
Pasif Egzersiz
Nedir?
Bunlar, bireyin vücut parçalarını hareket ettiremediği veya
hareket ettirmek istenmediği (ör: cerrahi sonrası) olduğunda
başkası tarafından yapılan egzersizlerdir.
Anahtar noktalar nelerdir?
Katılan kasların fizyolojik esnekliğini ve kontraktilitesini
korumak.
Deformite ve kontraktürlerin engellemek.
Dolaşımını artırmak.
Hareket farkındalığına (propriyoseptif)
yardımcı olmak.
Ağrıyı engellemek.
Yaralanma veya ameliyat sonrası iyileşme sürecine yardımcı
olmak.
Ne zaman başlamalıyız?
Ne zaman ki birey:
• akut ve enflamatuar bir durumu varsa(yaralanma sonrası
2-6 gün).
• Koma, bilincin kapanması gibi karmaşık koşullarda aktif
olarak hareket edemezse.
Uygulama nasıl olacak?
İstenmeyen hareketlerden kaçınmak için egzersize başlamadan
önce yeterli pratik yapılmalıdır.
Günde 3-5 seans ve her eklem için 10-15 tekrar yapılmalıdır.
Egzersize başlamadan önce
fizyoterapistinize danışın
Germe Egzersizleri
Germe tipleri:
 Statik: El ile veya mekanik olarak
 Dinamik:Kas kasılması ile (esneme ve döndürme hareketleriyle)
Nasıl?
Eklem hareket açıklığında kısıtlılık olduğunda, eklemlerin hareket
aralığını artırmak için yapılır.
Anahtar noktalar nelerdir?
Hareket açıklığını arttırılmak.
Mobilizasyonu ve konforu artırmak.
Kas ve tendon yaralanmalarının önlenmek.
Şekil bozukluğunu önlenmek.
Gevşeme sağlamak.
Ne zaman başlamalıyız?
Ne zaman ki birey:
• yumuşak doku yapışması, kontraktür ve skar dokusu nedeniyle
fonksiyonel kısıtlaması varsa
• Deformitesi varsa
• Kas dengesizliği varsa
• Yaralanmalara karşı korumak istenirse
Egzersiz öncesi ve sonrası ağrılarını en aza indirmek istenirse
Uygulama nasıl olacak?
İstenmeyen hareketlerden kaçınmak için egzersize başlamadan
önce yeterince pratik yapılmalıdır.
Günde 3-5 seans ve her eklem için 10-15 tekrar yapılmalıdır.
Egzersize başlamadan önce
fizyoterapistinize danışın
Kuvvetlendirme egzersizleri
Nedir?
Kas kuvvetini artıran egzersizler.
Anahtar noktalar nelerdir?
Gelişmiş kas performansı: restorasyon sağlamak, kas gücünü
korumak veya geliştirmek.
Tendon, ligament ve kas içi bağ dokularının kuvvetini artırmak.
Fiziksel aktivite sırasında eklemlerde daha az stres bindirmek.
Fiziksel aktivite sırasında yumuşak doku hasarı riskini azaltmak.
Dengeyi geliştirmek.
Günlük yaşamda fiziksel performansı geliştirmek.
Ne zaman başlamalıyız?
Ne zaman ki bireyde:
• Kas kuvvetinin arttırılması istenirse.
• Fonksiyonel etkinliklerde bağımsızlık arttırılmak istenirse.
• Enerji kullanımı iyileştirilmek istenirse.
• Denge, duruş ve esneklik becerileri artırılmak istenirse.
Uygulama nasıl olacak?
Birey için uygun direnç belirlenmeli.
Günde 3-5 seans ve her eklem için 10-15 tekrar yapılmalıdır.
Egzersize başlamadan önce
fizyoterapistinize danışın
Dayanıklılık Egzersizleri
Nedir?
Dayanıklılık egzersizleri için, hafif bir yükü bir çok kez kaldırması
yada indirmesi veya uzun bir süre boyunca bir kas kasılmasını
sürdürmesi istenir.
Anahtar noktalar nelerdir?
Düşük yoğunluklu ve çok tekrarlı kas aktivitesi
Uzun süre
Artmış kardiyovasküler ve kas adaptasyonu
Yumuşak dokunuşlarla güçlendirme
Ne zaman başlamalıyız?
Ne zaman ki birey;
• kas kontraksiyonları için düşük yoğunluk ve çok tekrar
gerektiğinde
• kardiyovasküler ve kas adaptasyonu arttırılması gerektiğinde
• yumuşak doku güçlendirilmesi istendiğinde
• günlük yaşam aktivitelerindeki performans arttırılmak
istendiğinde
Uygulama nasıl olacak?
Birey için uygun tekrar sayısı belirlenmeli.
Kardiyovasküler ve kas adaptasyonunu artırmak için 2-4 hafta
Egzersize başlamadan önce
fizyoterapistinize danışın
Propriyoseptif nöromüsküler fasilitasyon
egzersizleri
Nedir?
Propriyoseptif egzersizler, dokunma, germe, basınç, görme ve
işitme gibi duyusal uyaranlarla hareket ortaya çıkarmak için
tasarlanmıştır.
Anahtar noktalar nelerdir?
Kas kuvvetini arttırmak.
Gevşemeyi sağlanmak.
Fonksiyonel aktivitelerde bağımsızlığı arttırmak.
Fonksiyonel NEH geri kazanmak ve kuvveti artırmak.
Ne zaman başlamalıyız?
Ne zaman ki birey:
• Kas kuvvetinin arttırılması ve kas tonusunun gevşetilmesi
istenir.
• Bağımsız fonksiyonel aktivite arttırmak istenir.
• Yumuşak doku yaralanması veya invazif cerrahi öyküsü varsa
• Hareket açıklığı artırmak istenirse.
Egzersize başlamadan önce
fizyoterapistinize danışın
Uygulama nasıl olacak?
İstenmeyen hareketlerden kaçınmak için egzersize başlamadan
önce yeterli pratik yapılmalıdır.
Denge ve koordinasyon egzersizleri
Nedir?
Bu egzersizler, bireyin hedeflediği hareketleri
gerçekleştirirken pozisyonunu bozmadan ve dış kuvvetlere
karşı vücudunun farklı bölümlerini uyum içinde tutmayı
başardığı egzersizlerdir.
Anahtar noktalar nelerdir?
Hedefe yönelik hareketler sağlamak.
Duyusal ve motor hafızayı oluşturmak.
Güvenliği sağlayın!
Ne zaman başlamalıyız?
Hedefe yönelik bireysel motor hareket istendiğinde.
Uygulama nasıl olacak?
Hareket bireysel ihtiyaçlar kadar desteklenmelidir.
Egzersize başlamadan önce fizyoterapistinize
danışın
https://www.youtube.com/watch?v=UCJ2jbqyeBk
Klinik Uygulama
Ne zaman kullanılmalı / başlatılmalı?
Serebral Palsili her çocuk farklıdır ve durumları
benzersizdir.
Bu da, uygulamanın mümkün olduğunca erken
başlatılması gerektiği anlamına gelir.
Uygulama nasıl olacak?
Hastaya bir fizyoterapist danışmanlık yapabilir ve aşağıdaki
yerlerde tedaviye başlanabilir.
• Rehabilitasyon merkezleri
• Erken müdahale merkezleri
• Akut bakım merkezleri
• Klinikler
• Hastaneler
• Fitness merkezleri
• Ev
Risk faktörleri :
• Kardiyovasküler hastalıklar
• Akciğer hastalıkları
• Rotasyonel problemler
• Kronik böbrek hastalığı
• Diabetis mellitus
• Osteoporoz
• Ağır deformasyonlar / kontraktür
• Doğuştan gelen anormallikler veya bozukluklar
• Epilepsi / nöbetler
• Şiddetli ağrı
• Sublüksasyon
Terapatik egzersizlerin günlük yaşam aktivitelerine
etkisi:
• Kas gücünü ve esnekliğini arttırır.
• Dengeyi arttırır, koordinasyonu sağlar
• Kardiyovasküler stabilite sağlar.
• Pulmoner stabilite sağlar
• Doğru duruşu uyarır.
• Psikolojik durumu düzeltir.
• Uyku kalitesini arttırır.
• Kronik ağrıyı azaltır.
• Enerji tasarrufu sağlar.
References
 Therapeutic exercise. ClinTechSmall AnimPract. 2007 Nov: 22(4):
155-9.PMID:18198783
 Dodd KJ, Taylor NF, Damiano DL A systemic review of the
effectiveness of strength-training programs for people with
cerebral palsy. Achieves of Physical Medicine and Rehabilitation
(2002)83.
 Olama KA (2011) Endurance exercises versus treadmill training in
improving muscle strength and functional activities in hemiparetic
cerebral palsy. The Egyptian Journal of Medical Human Genetics
(2011)12,193-199.
 https://revalidatiegeneeskunde.nl/sites/default/files/attachments/
Wetenschap/Promoties/2017/maaike_eken_thesisindesign_eken_
definitief_vkl.pdf
Ünite 2 - Elektro Fiziksel Ajanlar
Elektro fiziksel ajan nedir?
Elektrik akımını kullanarak kasları uyarıp kas gücünü, dolaşımı ve
vücut farkındalığını artıran, evde de kullanılabilen cihazlar ve /
veya ajanlar.  Kasların kontraksiyonunu artırmak.
Elektrik stimülasyonu, belirli bir kasın
motor noktalarına uygulanarak
gerçekleştirilir.
Sağ elini açmada
zorlanan bir çocuk
Hedeflenen kas gruplarına göre farklı elektrot tipleri mevcuttur.
Kalem
elektrot
Yapışkan elektrot
1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26420473
2. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22447997
1
2
Elektrik stimülasyonu kimler için uygun?
Bireyde;
• Zayıf kas grubu varsa
• Tamamlanmayan eklem hareketlerine sahipse
• Spesifik kaslarda hipertonusun gevşemesi gerekiyorsa
• Ameliyat sonrası rehabilitasyon ihtiyacı varsa
• Aktif nöbeti yoksa !
Sol taraf zayıf. Sol tarafın
iyileştirilmesi için elektriksel
stimülasyon kullanılır.
Stimülasyona ne zaman başlamalıyız?
Birey stimülasyon uygulamasından önce fizyoterapiste
danışmalıdır.
Aktif bir rehabilitasyon sürecinin bir parçası olmalıdır.
Bunlar diğer fiziksel ajanlarla (sıcak ve soğuk
paketler) birlikte kullanılabilir.
Elektro fiziksel ajanların modelleri
EMG Biofeedback
Kas güçlendirme (NMES, FES)
Kas gevşemesi: Karşı kasın uyarılması (NMES)
Transcutaneous Electrical Nerve Stimulation (TENS)
Kaslar Kuvvet Gevşeme Fonksiyon
Tibialis Anterior XX - XXX
Gastroknemius X XXX X
Kuadriseps Femoris XXX X XX
Hamstring X XXX -
Gluteus Maksimus XXX - XX
Dirsek Ekstensiyon XXX - XXX
Dirsek Fleksiyon X XXX -
Bilek Ekstansiyon XXX X XX
Bilek Fleksiyon X XXX XXX
Dirsek Supinasyon XXX - XXX
Dirsek Pronasyon - XXX X
XXX: Sıklıkla XX: Bazen X: Nadiren
NMES
FES
TENS
NMES
(Karşı kas)
Cold Pack
Hot Pack
FES
EMG
Biofeedback
EMG Biofeedback
Cihaz, elektrotlar sayesinde kas kasılma miktarını tespit eder.
Bu bilgiye göre, cihaz işitsel ve görsel sinyaller verir.
Sinyale göre kasların aktivitesi azaltılır veya artırılır.
1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28222541
2. http://ryma.cinvestav.mx/ronihm/project/biofeedback-exergames-to-guide-and-evaluate-isometric-exercises/
1 1 2
Nöromusküler
Elektrik
Stimulasyonu(NMES)
Fonksiyonel Elektriksel
Stimülasyonu(FES)
Kas güçlendirme
Transkutaneal
Elektriksel Sinir
Stimulasyonu (TENS)
Elektrotlar
zayıf kasların üstüne
yapıştırılmış.
Nöromusküler
Elektrik Stimulasyonu (NMES)
NMES, kas gücünü artırmak için kullanılır.
Kas kasılmasını tetikler / uyarır.
https://www.braceworks.ca/2012/08/28/devices/lower-limbs/afo/functional-electrical-stimulation-
in-children-and-adolescents-with-cerebral-palsy
Fonksiyonel Elektriksel Stimülasyon(FES)
Hareket sırasında zayıf kasların spesifik olarak çalışmasını
sağlar.
Transkutaneal Elektriksel Sinir Stimulasyonu (TENS)
Kasların ve yumuşak dokuların gevşetilmesi.
Duyusal reseptörler ile kasların uyarılması.
Bu fotoğrafta elektrotlar spastik kasın karşı tarafına yerleştirilmiş.
Kas gevşemesi için elektrik stimülasyonu
Gevşeme, karşıt kasları uyararak elde edilir.
Sıcak-Soğuk Uygulama
Soğuk Uygulama, hipertonuslu kas üzerinde gevşeme etkisine
sahiptir.
Sıcak Uygulama, çevredeki yumuşak doku üzerinde gevşeme
etkisine sahiptir.
References
 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26420473
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22447997
 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28222541
 http://ryma.cinvestav.mx/ronihm/project/biofeedback-
exergames-to-guide-and-evaluate-isometric-exercises/
 https://www.braceworks.ca/2012/08/28/devices/lower-
limbs/afo/functional-electrical-stimulation-in-children-and-
adolescents-with-cerebral-palsy
Ünite 3 - Serebral Palsili Hastalarda Pulmoner
Rehabilitasyon
Pulmoner rehabilitasyon nedir?
Solunum fonksiyonlarını geliştirmek için bir egzersiz ve farkındalık
programıdır.
Programın egzersiz kısmı:
• Nefes probleminin yönetilmesine
yardımcı olur
• Dayanıklılığı arttırır (enerji)
• Nefes darlığını azaltır.
Programın farkındalık kısmı şunları öğretir:
• Nefes almaktan 'sorumlu' olmayı
• Aktivitelerde solunumun nasıl düzenleneceğini
• İlaçların ne zaman alınacağını (inhaler, puffer) öğretir.
Pulmoner Rehabilitasyon kimler için uygundur?
Bireyde;
• Solunum kaslarında zayıflık varsa
• Artan ventilasyon ihtiyacı varsa
• Hareketlilik eksikliği varsa
• Solunum sorunu bulunuyorsa
• Respirator distress sendromu (bebekler) varsa
SP'li Hastalarda Pulmoner Rehabilitasyon Yöntemleri
Genel
Pozisyonlama
Egzersiz
İnspirayon destekleme Ekspirasyon destekleme
Postural Drenaj
Göğüs perküsyonları ve Göğüs Duvar Titreşimleri
Yüksek Frekans Göğüs Duvar Titreşimleri
Pozitif Ekspirasyon Basıncı (PEP)
Bütüncül bakım
Ebeveyn / bakıcı katılımı Pozisyonlama Sağlığın Geliştirilmesi
Pozisyonlama
Göğsün normal gelişimini destekler.
Pulmoner stresi azaltır.
Dik vücut pozisyonu sağlar ve optimum solunum fonksiyonu ve
normal göğüs gelişimini sağlar.
Egzersiz
Sekresyonları hareketlendirmek için önerilen egzersizler
Azalan mobilite en büyük sorunlardan biridir. Herhangi pasif
küçük bir hareket, sekresyonun hareket etmesi için yeterli
olabilir.
Fonksiyon seviyesine göre, bir hareket elde etmenin her zaman
uygun bir yolu vardır.
Karın hareketi ile burundan
nefes alma
Dudaklar yoluyla nefes verme
Nefes Almayı Destekleme
Egzersiz 1 .Nefes almayı desteklemek için:
Diyafragma Solunumu
• Göğüs duvarı genişlemesini artırmak
• Egzersiz performansını geliştirmek
• Enerji tüketimini azaltmak
Burundan
nefes alma
Dudakları
büzerek
nefes verme
Egzersize 2. Nefes vermeyi geliştirmek için
Büzük Dudak (Pursed Lip) Soluması
• Solunum geliştirir.
• Hava yollarının daha uzun süre açık kalmasını sağlar.
• Solunum çabasını azaltır.
• Solunum hızını yavaşlatmak için nefes verme süresini uzatır.
• Nefes darlığını giderir.
• Genel rahatlama sağlar.
Nefes Vermeyi Destekleme
• Öksürme
Öksürük, derin bir nefes almadan sonra zorunlu bir nefes
verme manevrasından oluşur.
• Aspirasyon
Etkili bir öksürük olmamasına rağman fazla miktarda
sekresyon varsa aspirasyon ile temizlemeye ihtiyaç duyulur.
• Balon şişirme
• Üfleme
Mum, küçük kağıt parçaları, ponponlar
• Yüzen top etkinliği
1. http://physiotherapystudybd.blogspot.com/2018/04/postural-drainage-positions.html
Postural Drenaj Pozisyonları
1
Göğüs Perküsyonu
• Sekresyonları harekete geçirmek için pasif ve etkili.
• Sekresyonları daha büyük havayollarına taşır.
• Sert, hızlı ve acı verici olmamalıdır.
• Boşaltılmak istenen bölgenin göğüs duvarı üzerine ritmik
vuruşlar.
Düşük doğum ağırlığı, düşük gebelik yaşı ve osteoporozu olan
bireylerde DİKKAT !!!
Perküsyon 3 ya da 5 kez
Omurga, sternum, mide, karaciğer ve böbrekler
üzerinde perküsyon yapmayın.
Kupa şeklindeki
el pozisyonu
Kupa şeklindeki
w / 3 pozisyonu
Silikon
biberon
başlığı
Göğüs Duvarı Titreşimleri
Nazik, titreyen baskı.
Bireyin nefes verme sırasında (Büzük Dudak ile) titreşim
uygulanır.
Her titreşimden sonra mümkünse bireyi öksürmeye ve balgam
çıkarmaya teşvik edin.
Uzun kemiklerin yumuşaması, toraks veya pelvis deformiteleri
oluşursa kaçınılmalıdır.
Aktif Solunum Teknikleri Döngüsü (ASTD)
• Havayolu temizlemesi ve ventilasyonun geliştirilmesini
birleştirir.
• Oturma veya yerçekimi destekli pozisyonlarda daha etkili.
Çiçek Soluması
Bir çiçeği
kokladığınızı hayal
edip burundan nefes
alıp ağızdan
nefesinizi verin.
Pipet ile bir şeyler
içmek
https://cysticfibrosis2015.weebly.com/treatmentprevention.html
Hava Yollarındaki Sekresyonun Temizlenmesi
İçin Yüksek Frekanslı Göğüs Duvarı
Titreşimleri(High Frequency Chest Wall
Oscillations (WEST))
Bir motor hava göndererek yeleğin hızla şişmesini ve sönmesini
sağlar.
Yeleği beş dakika kullandıktan sonra, birey öksürür.
Seanslar yaklaşık 20-30 dakika sürer.
Pozitif Ekspirasyon Basıncı (PEP)
Nefes alındıktan sonra dirence karşı nefes verme işlemi
• Akciğer ve hava yolundaki sekresyonların taşınmasına yardımcı
olur.
• Bir maskeden veya elde tutulan bir ağızlıktan nefes alıp verir.
Bubble PEP
Flutter PEP(Yüz maskesi
ile)
PEP (ağızlık ile)
Threshold PEP
Thera PEP
The Cornet
Acapella bronchiectasis.com.au/paediatrics/airway-
clearance/acapella
References
 Braverman J. M.: Airway Clearance Dysfunction Associated with
Cerebral Palsy:An Overview. Advanced Respiratory 2001, 800-
426-4224.
 https://on.cff.org/2NKbMwK
 Evans PM, Ewans SJW, Alberman E.: Cerebral Palsies: Why We
Must Plan For Survival. Arch Dis Child. 1990, 65:1329-1333.
 Webber BA.: The Brompton Hospital Guide to Chest
Physiotherapy. 5th ed. London: Blackwell Scientific Publications,
1990.
 Prassad S.A.: Paediatric Respiratory Care. 1995, 67-71.
 http://www.cerebralpalsy.org/about-
cerebralpalsy/treatment/therapy/respiratory-therapy
 http://geoface.info/ef8714/anatomy-of-lungs-lobes
 http://bronchiectasis.com.au/paediatrics/airway-clearance
 http://www.medicalexpo.com/prod/salvia-lifetec/product-69904-
514928.html
 http://bronchiectasis.com.au/paediatrics/airway-
clearance/acapella
 https://www.physio-
pedia.com/Positioning_the_Child_with_Cerebral_Palsy
 http://physiotherapystudybd.blogspot.com/2018/04/postural-
drainage-positions.html
Ünite 4 - Tipik Hareketin Fasilitasyonu
SP'li bireylerin hareketi
Gevşeme sırasında kasta varolan gerginlik
Uygun direnci koruyarak kasların birlikte çalışabilmesi
Normal duruş ve harekete devam etmeyi sağlar
Tipik Hareket
Verilen görevi ekonomik ve verimli bir şekilde tamamlama
becerisi.
Atipik hareket
Hedefe ulaşmak için gerekenden daha fazla çaba sarf
ederek ve vücut düzgünlüğünün korunamadığı hareket.
http://www.ndta.org/clinicians-corner.php?id=4
Yatış pozisyonundan oturmaya ve ayağa kalkmanın fasilitasyonu
Fasilitasyon
Fasilitasyon nedir?
Bireyin hareketi yapabilmesi için el ile destek olmak.
Prensipleri nelerdir?
Bireylerin yeteneklerini karşılaştır.
Çocukların hareketini elle yönlendir.
Çocuk aktif olmalı.
Bireyler başardıkça yardım miktarını azalt.
Motor performansını iyileştirmek için duyusal girdileri
kullan.(propriyoseptif, görsel, vestibüler, işitsel, dokunsal)
Fasilitasyona ne zaman başlamalıyız?
Bireylerin ihtiyaçlarına göre mümkün olduğunca erken
https://www.youtube.com/watch?v=OT7MyXC8dmQ
Hangi tip fasilitasyonlar?
Uzanarak kor stabilizasyonu
Tipik hareketin fasilitasyonu
Hareketi uygun sırayla fasilite etmek ve hareketi devam ettirmek.
Fleksiyon pozisyonundaki çocuğun fasilitasyonu
otururken vücutta artan fleksiyon
Çocuğun ekstansiyon fasilitasyonu
Materyaller kullanılabilir
(top, rulo, bank, mat))Gövde ve
bacaklarda
ekstansiyon
Kollar yardımıyla gövdenin ekstansiyona
fasilitasyonu
Yürürken çocuğun fasilitasyonu
Ayakta
durduğunda
çocuk
fleksiyonda
Vücudunu daha dik hale getirmek için: Kolları gövdeye daha yakın
tutarak omuzlarını biraz geriye almak
https://www.youtube.com/watch?v=LRc7ABIZf3s
Hipotonusu olan bir çocuğun fasilitasyonu
Hipotonusu olan çocuğun pozisyonlanması ile tonusun
artırılması, orta hattı geliştirme ve propriyoseptif uyarı sağlanır.
References
 Doç. Dr. Bülent Elbasan, FTRS35-Pediatride Fasilitasyon
Yöntemler, Gazi Üniversitesi SBF Fizyoterapi Rehabilitasyon
Bölümü Ders Notları
 British Bobath Tutors Association, Website document, Module 1
Understanding human movement analysis, 2016
Ünite 5 - Tonus düzenlemesi
Tonus Nedir?
Uygun direnç karşısında kasların birlikte çalışabilme
becerisi.
Düzgün bir duruş ve harekete sahip olmayı ve
sürdürmeyi sağlar
Modül 0 Ünite 3’e
bakınız
Tonus?
Hipertonus
Artmış anormal kas tonusu.
Kasın gevşeme yeteneğinin azalması ve kas
gerginliğinin artması.
Tonus, aktif hareketle artar ve hareketin
kalitesi ve sürekliliği bozulur.
Spastisite
Kasın pasif bir harekete karşı direnci, hareketin
hızına bağlı olarak artar.
Kasın sertliğine ve deformasyonuna neden olur.
https://www.youtube.com
/watch?v=_vikQgf1Epc
Hipotonisite
Anormal düşük kas tonusu
Kas gerilimi ve kuvveti azalır
Esnekliğe ve kuvvetsizliğe neden olur
Değişen tonus
Değişken kas tonusu
Kişi istirahat ederken hipotonik, aktif
hareket yaparken hipertoniktir
Özellikle diskinetik serebral palside
gözlenir.
Diskinetik sp’deki
istemsiz hareketler
https://www.youtube.com/watch?v=tRZb8RepkFE
Fizyoterapide tonus problemlerinin tedavisi
Proprioseptif egzersiz
Ağırlık verme ve aktarma
Hareket
Aproksimasyon
Tapping
Proprioseptif egzersizler
Propriyosepsiyon, uzaydaki konum, hareket ve pozisyon
hissidir.
Doğru ve koordineli hareket için gereklidir.
Ağırlık aktarma ve transfer
Ağırlık aktarmanın kontraktürleri azalttığı raporlanmıştır.
Uzamış germe ile Tilt-table ve ayakta durma masaları
yardımıyla uygulanabilir.
Ağırlık aktarımı ve transfer ile hareketin kalitesinde artış
https://www.youtube.com/watch?v=ijfDATxPtto
Daha fazla bilgi için Modül
0, Bölüm 3’e gidiniz.
Fonksiyonel Hareket
Aktif hareket, uygun pozisyonlama, propriyoseptif girdi ve
ağırlık aktarma ile kas tonusunda çeşitliliklere neden olur
(artma/azalma).
Aproksimasyon
Pasif olarak uygulanır.
Stabilite ve kas tonusunu artırır.
Özellikle hipotonik ve diskinetik tip SP’li bireylerde kullanılır.
https://www.youtube.com/watch?v=h_fNcHjzkJs
Tapping
Tendon ya da kas gövdesine uygulanır.
İstemli kontraksiyonları fasilite eder.
https://www.youtube.com/watch?v=zAmWiuYLylM
www.physio-pedia.com/Spasticity
Lance JW. The control of muscle tone, reflexes, and movement:
Robert Wartenberg Lecture. Neurology.
www.cerebralpalsy.org/about-
cerebralpalsy/treatment/therapy/physical-therapy
Michelle H. Cameron - Physical agent in Rehabilitation from
Research to Practice
www.physiopedia.com/Neurology_Treatment_Techniques
Kaynaklar
Bölüm 6 – Parsiyel Vücut Ağırlık Desteği İle
Treadmill Eğitimi
https://www.cincinnatichild
rens.org/service/o/ot-
pt/litegait
Parsiyel Vücut Ağırlık Desteği İle Treadmill
eğitimi nedir?
Metod:
• Yürüyüş kalitesini artırma
• Yürüyüşü zenginleştirme
Şu temele dayanır:
• Parsiyel bir vücut ağırlık desteği sağlanırken
treadmill üzerinde adım atılır.
• Vücudu bir emniyet sistemi ile stabilize eder.
Parsiyel Vücut Ağırlık Desteği İle Treadmill eğitiminin Anahtar
Bileşenleri
Her hastanın yeteneklerine göre seçilen çeşitli hız ve eğim
ayarları
Nihai amaç yürüyüşü geliştirmektir.
%10-40 arası değişen vücut ağırlığı desteği
Bilateral alt ekstremitelere etkili ağırlık aktarımı sağlamak
Parsiyel Vücut Ağırlık Desteği İle Treadmill eğitimi
için kimler uygundur?
CP'li bir hasta için uygundur
• Nöromotor bozukluğa sahip olan
• Mobilite eksikliği
• Tipik yürüme paternine ulaşmak
Yaş sınırı yoktur fakat özellikle 4 yaş altındaki çocuklarda
fizyoterapiste danışarak kullanılmalıdır.
Parsiyel Vücut Ağırlık Desteği İle Treadmill Eğitimine
Ne Zaman Başlamalıyız?
Yürüyüşünüz etkilendiyse.
Şunlara ihtiyacınız varsa:
• Enduransı yeniden kazanmak,
• Yürüyüş parametrelerini iyileştirmek,
• Alt ekstremitelerinizin ve kardiyovasküler sağlığınızın kontrolü,
• En uygun zamanda başlamak için fizyoterapistinize danışın.
Parsiyel Vücut Ağırlık Desteği İle Treadmill Eğitiminin
Tipleri
http://www.rehabpub.com/2009/04/counterpoise/
Robotik-Parsiyel Vücut Ağırlık Desteği ile Treadmill Eğitimi
Normal bir fizyolojik yürüyüş paterni ile tutarlı olan pasif
yönlendirmeli, simetrik alt ekstremite yörüngelerini üreten motorlu
bir bilgisayar kontrollü cihaz.
• Fizyoterapistin manuel iş yükünü azaltır.
• Daha fazla tekrar
• Daha istikrarlı kuvvet
Literatürde ayrıca şu isimlerle bilinir:
• Sürülen Yürüyüş Ortezi - Driven Gait
Orthosis (DGO)
• Lokomat (Üretici firma)
• RAGT (Robot Yardımlı Yürüme Eğitimi -
Robot AssistedGait Training)
Parsiyel Vücut Ağırlık Desteği İle Treadmill Eğitiminin
Tipleri
https://pediatricapta.org/includes/fact-sheets/pdfs/Body-Weight-Supported-Treadmill.pdf
Geleneksel Vücut Ağırlık Desteği İle Treadmill Eğitimi
• Güvenlik-Eğitim süresince düşme riski azaltılır/ortadan kaldırılır.
• Anormal yürüyüşte kompansatuar mekanizma gelişimini
azaltabilir.
Risk Faktörleri
Spesifik bir yan etkisi yoktur fakat kullanıcı yorumlarına
göre:
• Kemerler rahatsız edici
• Bir kısım kişiler treadmillde yürümeyi keyifli bulmaz.
Kaynaklar
 Visintin M, Barbeau H, Korner-Bitenski N, Mayo NE. A new
approach to retrain gait in stroke patients through body weight
support and treadmil stimulation. Stroke 1998: 29:1122-8.
 Hakgüder A. Body weight supported treadmil training in stroke
rehabilitation. Turkish J PhyMed Rehabil 2007: 53(1)
 Van de Crommert HW, Mulder T, Duysens J. Neural control of
locomotion: sensory control of the central pattern generator and
its relation to treadmill training. Gait Posture 1998:7(3): 251-63
 https://www.strokengine.ca/wp-content/uploads/2015/02/BWS-
Patient-Family-Information1.pdf
 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23575201
 https://www.cincinnatichildrens.org/service/o/ot-pt/litegait
 https://pediatricapta.org/includes/fact-sheets/pdfs/Body-Weight-
Supported-Treadmill.pdf
Bölüm 7 – Hedef odaklı / yönlendirilmiş terapi
Hedef odaklı / yönlendirilmiş terapi nedir?
Hasta merkezli bir hedef belirleme yöntemidir.
Serebral palsili çocukların günlük hayatta gerekli olan
aktiviteleri öğrenmesine yardımcı bir terapi yöntemidir.
Terapi hedefleri şunlar olabilir:
Kaba motor fonksiyon
İnce motor fonksiyon
Kendine bakım aktiviteleri
Oyun
Okul aktiviteleri
Hedef odaklı / yönlendirilmiş terapinin prensipleri
Hastanın bireysel hedeflerine odaklanır.
Hedef belirlenmesi için çocuk/aile ve fizyoterapist birlikte çalışır.
Hedefler aktivite ve katılım temelli olmalıdır.
Günlük hayat için gerekli olan aktiviteler
Başarı için günlük ya da düzenli pratik önemlidir.
Ayakkabılarını
giymekte
zorlanıyor
Hedefleri seçme
Çocuğun yapmakta zorlandığı aktiviteleri belirleyin.
Seçilen aktiviteler çocuk için anlamlı olmalıdır.
Günlük yaşam aktivitelerini temsil etmelidir.
https://www.youtube.com/watch?v=Gq95txBoMRE
Hedef örnekleri:
Futbol oynama
Giysilerini giyme
Bisiklet sürme
Futbol oynamak için
oldukça motive
Terapi hedefi belirleme
Hedef odaklı / yönlendirilmiş terapi için kimler
uygundur?
Bu yöntem SP’li tüm bireylere uygulanabilir.
Motor, sosyal, duygusal ve kognitif problemleri olan hastalar
için kullanışlıdır.
Ne zaman kullanılır
Çocuğun ihtiyaçlarını
değerlendirirken
Çocuk için anlamlı aktiviteleri
belirlerken
Çocuk ve ebeveynleriyle terapi
hedefleri oluştururken.
Daha fazla bilgi için
Modül 0, Bölüm 3’e gidiniz.
Kaynaklar
 https://research.cerebralpalsy.org.au/about-cerebral-
palsy/interventions-and-therapies/goal-directed-training-gdt-for-
children-with-cerebral-palsy/
 Stevens, A., Köke, A., Weijden, T., & Beurskens, A. (2017). Ready
for goal setting? Process evaluation of a patient-specific goal-
setting method in physiotherapy. BMC health services research,
17(1), 618.
 http://www.bcchildrens.ca/our-services/your-visit/during-your-
visit/patient-family-centred-care
Bölüm 8. Kısıtlayıcı Zorunlu Hareket
Tedavisi (CIMT)
https://tr.pinterest.com/pin/212372938648956118/
Nedir?
Hemiplejik Serebral Palside üst ekstremite fonksiyonunu
geliştiren bir terapi tekniğidir.
Etkilenmiş elin
tutma ve
bırakma için
kullanımı
Etkilenmiş tarafı yoğun kullanma: kavrama, bırakma, uzanma
Kısıtlayıcı Zorunlu Hareket Tedavisinin Amaçları
Daha az etkilenen ekstremitenin kısıtlanması
Etkilenmiş ekstremitenin yoğun kullanımı
Kısıtlayıcı Zorunlu Hareket Tedavisi Modelleri
Klasik/Geleneksel Modifiye Bebek
1
1. http://www.thelancet.com/cms/attachment/2035219940/2050610538/gr1_lrg.jpg
2-3. https://climbingmymountain.wordpress.com/tag/constraint-induced-movement-therapy
Edward Taub, 1997
Charles Jr. And collegeaus 2006
Geleneksel CIMT Modifiye CIMT Bebek CIMT
Genellikle yetişkinlerde
kullanılır
Çocuk dostu
Modifiye CIMT’in daha ileri
modifikasyonları
Daha az etkilenmiş
ekstremitenin uyanık
saatlerin %90’ında 2 ila 3
hafta boyunca kısıtlanması
Kısıtlamanın farklı tipleri
(bandaj, splint, eldiven)
Her gün 30 dakika, haftada 6
ya da 7 gün, 2-6 hafta
boyunca süren ve 6 hafta ara
verilen: sonrasında 3. bir
pediyoda ihtiyaç duyulabilir.
2 ila 3 hafta için günlük 6
saat terapi
Daha az etkilenmiş
ekstremitenin 8 hafta
boyunca günde 2 saat
kısıtlanması
Bebeklerin dikkat süresi
kısadır ve 30 dakikaklık
seanslar bile 2 kısıma
ayrılabilir.
Toplamda 126 saatlik
terapi
Haftalık kontroller
Eğitim odağı bebeğin
kendisinin başlattığı
hareketlerdir.
Toplamda 112 saatlik
pratik
Etkilenmiş elleri kullanarak
birlikte oynama
1. https://threrapyfunzone.net/blog/to-cast-or-not-to-cast-constraint-induced-movement-therapy/
Etkilenmiş elle oyuncakları keşfetme
Bebek CIMT
Modifiye CIMT
1
Kimler uygundur?
Modifiye CIMT Bebek CIMT
Şunlara sahip olan
çocuklar:
Şunlara sahip olmayan
çocuklar:
Şunlara sahip
olan bebekler:
Gelişimsel ihmal (etkilenen
elin spontan kullanımı
eksikliği)
Fonksiyonel kol kullanımı önemli
derecede kısıtlayan kontraktürler
Unilateral SP olma
riski olan bebekler
Bozuk temel el becerileri
fakat biraz parmak hareketi
var
Çocuğun etkilenmiş üst
ekstremitesi ile herhangi bir
kontrollü hareket yapmasına
engel olan distoni
Pozitifliğe yetecek kadar
aktivite ve oyuna katılmak
Yoğun ev tabanlı bir
programı aktif olarak
yapabilen bakıcılar
Oyuncak kavrama
Etkilenmiş
eli günlük
Hayatta
kullanma.
Etkilenmiş el ve
kolla kavrama,
uzanma.
Bebek CIMT
Etkilenmiş
elle farklı
dokulara
dokunma.
1. http://marazoemia.net/wp-content/uploads/2013/05/Mia_070510_constraint_stones.jpg
1
Etkilenmiş
tarafla
oyuncağa
uzanma
1. https://www.ergo-logotherapeia.com/paidiatriki-fysikotherapeia/cimt/
CIMT’yi ne zaman kullanmalıyız?
Modifiye CIMT Bebek CIMT
Çocuk etkilenmiş elini spontan olarak
kullanmıyorsa
Olabildiğince erken
Çocuk basit görevleri takip edebiliyorsa
Asimetrik el kullanımı ilk gözlendiğinde
(genellikle 3-5 ay)
Bebek bir elini diğerinden daha çok
kullanıyorsa
Bebek objelere ilgi duyup kavramaya
çalıştığında
Asimetrik el
kullanımı,
sağ tarafta
artmış tonus
2
Etkilenmiş
tarafla
oyuncağa
uzanma
Nasıl uygulanır?
Modifiye CIMT Bebek CIMT
Sadece kısıtlama değil, toplu
uygulama esastır.
Pratik bebeğin günlük çevresinde
ortaya çıkmalıdır.
Çocuğun beceri seviyesine göre
planlanan aktiviteler
ilgili eli oyuncakları kullanmak için
teşvik etme
Kısıtlayıcı araca asla dikkat vermeyin
Ebeveynler tarafından haftalık ev
ziyaretleri sırasında terapist gözetimi
altında sağlanır
Kısıtlayıcı araç yerleştirilir
yerleştirilmez başlanır.
Kolay aktivitelerle başlanır.
Kısıtlayıcı yerleştirildiğinde yeterince
oyuncak ve oyun fikriniz olduğundna
emin olun.
Etkilenmiş
tarafla uzanma,
tutma ve
bırakma
Etkilenmiş elle
oyuncaklarla
oynama
1.https://i.pinimg.com/736x/93/ef/ea/93efea6b77ad09d0e0c06a2083a6d4e4--ocupational-therapy-physical-
therapy.jpg
2. https://therapyfunzone.net/blog/to-cast-or-not-to-cast-constraint-induced- movement-therapy/
3.https://www.kinderzentrumregensburg.de/documents/1490110/3818748/Angebote+Gruppe+CIMT+2/fe7179b
2-a334-499c-a572-5c22df5afbc1?t=1461877037390
Yemek için etkilenmiş
tarafın kullanımı
Bulaşıkları yıkamak için
etkilenmiş tarafın
kullanımı
1
 Çocuğun doğal ortamında uygulama
 Oyun
 Günlük aktivitelerin kullanımı (yemek yapma, beslenme) ve
eğlenme
Oyuncaklarla etkilenmiş
tarafın kullanımı
2 3
1. http://chasa.org/wp-content/uploads/2011/06/Treatment_Constraint2.jpg
2. http://www.childrenstherapies.org/wp-content/uploads/2015/05/Image-3-3.png
3. http://www.medline.com/media/catalog/sku/SKC/300x300/SKC306120_PRI01.JPG
Kısıtlama örnekleri
Etkilenmiş
tarafla yeme.
Kısıtlayıcı Zorunlu Hareket Terapisinin Risk Faktörleri
Bazı sınırların olması:
• Çocuğun kendine güveninde düşüşe neden olabilir.
• Hareketi ‘normal’ yapmaz
• Tek başına bimanuel koordinasyonu artırmak için yeterli
değildir.
1. https://i.ytimg.com/vi/vFYyiSqKs0s/maxresdefault.jpg
2. https://climbingmymountain.files.wordpress.com/2013/05/img_2174.jpg
Etkilenmiş elle oynama,
oyuncakları keşfetme.
Etkilenmiş tarafla
eğlenerek oynama.
1 2
Kaynaklar
 Tervahauta MH1, Girolami GL2, Øberg GK3, Efficacy of constraint-
induced movement therapy compared with bimanual intensive
training in children with unilateral cerebral palsy: a systematic
review, Clin Rehabil. 2017 Nov:31(11):1445-1456. doi:
10.1177/0269215517698834. Epub 2017 Mar 20.
 Chen YP1, Pope S2, Tyler D2, Warren GL2, Effectiveness of
constraint-induced movement therapy on upper-extremity
function in children with cerebral palsy: a systematic review and
meta-analysis of randomized controlled trials, Clin Rehabil. 2014
Oct:28(10):939-53. doi: 10.1177/0269215514544982. Epub
2014 Aug 14.
 Leanne Sakzewski, Jenny Ziviani, Roslyn N. Boyd, Efficacy of
Upper Limb Therapies for Unilateral Cerebral Palsy: A Meta-
analysis, Paediatrics January 2014, VOLUME 133 / ISSUE 1
 Hoare BJ1, Imms C, Rawicki HB, Carey L., Modified constraint-
induced movement therapy or bimanual occupational therapy
following injection of Botulinum toxin-A to improve bimanual
performance in young children with hemiplegic cerebral palsy: a
randomised controlled trial methods paper., BMC Neurol. 2010 Jul
5:10:58. doi: 10.1186/1471-2377-10-58.
 Ann-Christin Eliassona,⁎, Linda Nordstranda, Linda Eka, Finn
Lennartssonb,c, Lena Sjöstranda, Kristina Tedroffa, Lena
Krumlinde-Sundholma, The effectiveness of Baby-CIMT in infants
younger than 12 months with clinical signs of unilateral-cerebral
palsy: an explorative study with randomized design, Research in
Developmental Disabilities 72 (2018) 191–201
 Ann-Christin Eliasson and Lena Sjöstrand, Baby- CIMT Manual,
Karolinska Institutet, 2013
 http://marazoemia.net/wp-
content/uploads/2013/05/Mia12mosWatermelon-.jpg
 https://i.ytimg.com/vi/vFYyiSqKs0s/maxresdefault.jpg
Bölüm 9. Bimanuel Üst Ekstremite Terapisi
Nedir?
Günlük yaşam aktivitelerinde her iki elin birlikte (aynı anda)
kullanımını geliştiren bir terapi tekniğidir.
Ayakkabı giyme Her iki eli kullanarak el yıkama
12
Günlük yaşam aktivitelerinde her iki elin aynı anda kullanımı
Bimanuel üst ekstremite terapisinin anahtar noktaları
Spesifik aktiviteler seçilir.
Aktiviteler dikkatlice planlanmalıdır.
Her iki eli
kullanarak para
atma
Kimler uygundur?
Ellerin hareketinde zorluk tecrübe eden hemiplejik/unilateral,
diplejik ve quadriplejik serebral palsili çocuklar.
https://www.neurorhb.com/wp-content/uploads/2016/04/terapia-habit.jpg
Bilateral el kullanımı için uygun oyuncak
Kullanım:
• 12 aydan büyük çocuklar için daha uygun
• Etkilenmiş elin spontan kullanımı olan çocuklar
• Kavrayabilen, tutan ve bırakabilen çocuklar
• Yönergeleri anlayıp takip edebilen çocuklar
Bir el ile bardağı tutarken, diğer el ile içine nesneleri atıyor.
 Yoğun program (en az 6 saat/gün  2 hafta ya da daha
fazla süre boyunca)
 Ergoterapist terapiyi dikkatli bir şekilde planlamak için
hedef belirlemeye yardımcı olmalıdır.
 Bir ergoterapistle bireysel seansları içermelidir.
Günlük yaşam aktiviteleri için uygulama
Yapılandırılmış görev pratiği temeldir.
Bimanuel fonksiyonel aktiviteler
Zorlayıcı olunmalıdır
Eğlence ve motivasyon
Daha fazla etkilenmiş el tutuşu Daha az etkilenmiş el aktiviteyi yaparken
CIMT BİMANUEL TERAPİ
Olabilidiğince erken başlanır.
12 aydan büyük bebekler için
daha uygun
Kavrama ve bırakma
becerisine sahip olunmalıdır.
Etkilenmiş elin spontan
kullanımı olmalıdır.
Ev, okul vb. uygulanabilir. Bireysel seanslar içermelidir.
Kaynaklar
 Leanne Sakzewski, Jenny Ziviani, Roslyn N. Boyd, Efficacy of
Upper Limb Therapies for Unilateral Cerebral Palsy: A Meta-
analysis, Pediatrics January 2014, VOLUME 133 / ISSUE 1
 Hoare BJ1, Imms C, Rawicki HB, Carey L., Modified constraint-
induced movement therapy or bimanual occupational therapy
following injection of Botulinum toxin-A to improve bimanual
performance in young children with hemiplegic cerebral palsy: a
randomised controlled trial methods paper., BMC Neurol. 2010 Jul
5:10:58. doi: 10.1186/1471-2377-10-58.
 Hoare, B., Imms, C., Villanueva, E., Rawicki, H. B., Matyas, T., &
Carey, L. (2013). Intensive therapy following upper limb
botulinum toxin A injection in young children with unilateral
cerebral palsy: A randomized trial. Developmental Medicine and
Child Neurology, 55(3), 238-247.
 Deppe, W., Thuemmler, K., Fleischer, J., Berger, C., Meyer, S., &
Wiedemann, B. (2013). Modified constraint-induced movement
therapy versus intensive bimanual training for children with
hemiplegia – A randomized controlled trial. Clinical Rehabilitation,
27(10), 909-920.
 Gelkop, N., Burshtein, D. G., Lahav, A., Brezner, A., Al-Oraibi, S.,
Ferre, C. L., & Gordon, A. M. (2015). Efficacy of constraint-
induced movement therapy and bimanual training in children with
hemiplegic cerebral palsy in an educational setting. Physical &
Occupational Therapy in Pediatrics, 35(1), 24-39.
 https://www.neurorhb.com/wp-content/uploads/2016/04/terapia-
habit.jpg
CP-Care proje ortakları
 Gazi Üniversitesi (Türkiye)
 PhoenixKM BVBA (Belçika)
 Bilge Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi
(Türkiye)
 Türkiye Spastik Çocuklar Vakfı (Türkiye)
 Serçev- Serebral Palsili Çocuklar Derneği
(Türkiye)
 İspanyol Fizyoterapistler Derneği (İspanya)
 Ulusal Engellilerle Çalışan Profesyoneller
Derneği (Bulgaristan)
CP-CARE müfredatı, öğrenme materyali,
www.cpcare.eu tarafından verilen el kitabı,
Creative Commons Atıf-Ticari Olmayan 3.0
Unported Lisansı altında lisanslanmıştır.
Www.cpcare.eu adresindeki bir çalışmaya
dayanarak Bu lisansın kapsamı dışındaki
izinler www. cpcare.eu
Bu proje (CP-CARE - 2016-1-TR01-KA202-
035094) Avrupa Komisyonunun desteğiyle
finanse edildi. Bu iletişim sadece yazarın
görüşlerini yansıtır ve Komisyon burada yer
alan bilgilerin herhangi bir şekilde
kullanılmasından sorumlu tutulamaz.

More Related Content

What's hot

Kırık iyileşmesi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Kırık iyileşmesi (fazlası için www.tipfakultesi.org )Kırık iyileşmesi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Kırık iyileşmesi (fazlası için www.tipfakultesi.org )www.tipfakultesi. org
 
Serebral palsy rehabilitasyonu (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Serebral palsy rehabilitasyonu (fazlası için www.tipfakultesi.org )Serebral palsy rehabilitasyonu (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Serebral palsy rehabilitasyonu (fazlası için www.tipfakultesi.org )www.tipfakultesi. org
 
Servıkal Travma (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Servıkal Travma (fazlası için www.tipfakultesi.org )Servıkal Travma (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Servıkal Travma (fazlası için www.tipfakultesi.org )www.tipfakultesi. org
 
Egzersi̇z reçetesi̇
Egzersi̇z reçetesi̇Egzersi̇z reçetesi̇
Egzersi̇z reçetesi̇fethiisnac
 
Antropometrik testler
Antropometrik testlerAntropometrik testler
Antropometrik testlermehmetzer23
 
Omurga anatomi̇si̇
Omurga anatomi̇si̇Omurga anatomi̇si̇
Omurga anatomi̇si̇fethiisnac
 
Cinesioterapia Classica e suas ações nas disfunções motoras
Cinesioterapia Classica e suas ações nas disfunções motorasCinesioterapia Classica e suas ações nas disfunções motoras
Cinesioterapia Classica e suas ações nas disfunções motorasEdesio Clasen Willemann
 
Parkinson Hastalığı Canan Ağaoğlu
Parkinson Hastalığı Canan AğaoğluParkinson Hastalığı Canan Ağaoğlu
Parkinson Hastalığı Canan AğaoğluCanan Ağaoğlu
 
Conociendo el concepto bobath
Conociendo el concepto bobathConociendo el concepto bobath
Conociendo el concepto bobathessinedgum
 
Omurga travmaları
Omurga travmalarıOmurga travmaları
Omurga travmalarıgopacil
 
Hemipleji reh. (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Hemipleji reh. (fazlası için www.tipfakultesi.org )Hemipleji reh. (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Hemipleji reh. (fazlası için www.tipfakultesi.org )www.tipfakultesi. org
 
Concepto Bobath
Concepto BobathConcepto Bobath
Concepto BobathDeisy100
 
Seronegatif spondiloartropatiler, ankilozan spondilit
Seronegatif spondiloartropatiler, ankilozan spondilitSeronegatif spondiloartropatiler, ankilozan spondilit
Seronegatif spondiloartropatiler, ankilozan spondilitAytekin Alcelik
 
ALT EKSTREMİTE KIRIKLARI VE REHABİLİTASYONU
ALT EKSTREMİTE KIRIKLARI VE REHABİLİTASYONUALT EKSTREMİTE KIRIKLARI VE REHABİLİTASYONU
ALT EKSTREMİTE KIRIKLARI VE REHABİLİTASYONUBüşra Akıl
 
Torakolomber spinal yaralanmalar (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Torakolomber spinal yaralanmalar (fazlası için www.tipfakultesi.org )Torakolomber spinal yaralanmalar (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Torakolomber spinal yaralanmalar (fazlası için www.tipfakultesi.org )www.tipfakultesi. org
 

What's hot (20)

Serebral palsi
Serebral palsiSerebral palsi
Serebral palsi
 
Postür
PostürPostür
Postür
 
Kırık iyileşmesi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Kırık iyileşmesi (fazlası için www.tipfakultesi.org )Kırık iyileşmesi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Kırık iyileşmesi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 
Serebral palsy rehabilitasyonu (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Serebral palsy rehabilitasyonu (fazlası için www.tipfakultesi.org )Serebral palsy rehabilitasyonu (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Serebral palsy rehabilitasyonu (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 
Servıkal Travma (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Servıkal Travma (fazlası için www.tipfakultesi.org )Servıkal Travma (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Servıkal Travma (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 
Egzersi̇z reçetesi̇
Egzersi̇z reçetesi̇Egzersi̇z reçetesi̇
Egzersi̇z reçetesi̇
 
Brachial pleksus
Brachial pleksus Brachial pleksus
Brachial pleksus
 
Antropometrik testler
Antropometrik testlerAntropometrik testler
Antropometrik testler
 
Omurga anatomi̇si̇
Omurga anatomi̇si̇Omurga anatomi̇si̇
Omurga anatomi̇si̇
 
Cinesioterapia Classica e suas ações nas disfunções motoras
Cinesioterapia Classica e suas ações nas disfunções motorasCinesioterapia Classica e suas ações nas disfunções motoras
Cinesioterapia Classica e suas ações nas disfunções motoras
 
Parkinson Hastalığı Canan Ağaoğlu
Parkinson Hastalığı Canan AğaoğluParkinson Hastalığı Canan Ağaoğlu
Parkinson Hastalığı Canan Ağaoğlu
 
Conociendo el concepto bobath
Conociendo el concepto bobathConociendo el concepto bobath
Conociendo el concepto bobath
 
Omurga travmaları
Omurga travmalarıOmurga travmaları
Omurga travmaları
 
Kasların Yapısı-Tipleri-Fonksiyonu-Anatomisi
Kasların Yapısı-Tipleri-Fonksiyonu-AnatomisiKasların Yapısı-Tipleri-Fonksiyonu-Anatomisi
Kasların Yapısı-Tipleri-Fonksiyonu-Anatomisi
 
Hemipleji reh. (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Hemipleji reh. (fazlası için www.tipfakultesi.org )Hemipleji reh. (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Hemipleji reh. (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 
Concepto Bobath
Concepto BobathConcepto Bobath
Concepto Bobath
 
Seronegatif spondiloartropatiler, ankilozan spondilit
Seronegatif spondiloartropatiler, ankilozan spondilitSeronegatif spondiloartropatiler, ankilozan spondilit
Seronegatif spondiloartropatiler, ankilozan spondilit
 
Torakolomber kırklarr
Torakolomber kırklarrTorakolomber kırklarr
Torakolomber kırklarr
 
ALT EKSTREMİTE KIRIKLARI VE REHABİLİTASYONU
ALT EKSTREMİTE KIRIKLARI VE REHABİLİTASYONUALT EKSTREMİTE KIRIKLARI VE REHABİLİTASYONU
ALT EKSTREMİTE KIRIKLARI VE REHABİLİTASYONU
 
Torakolomber spinal yaralanmalar (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Torakolomber spinal yaralanmalar (fazlası için www.tipfakultesi.org )Torakolomber spinal yaralanmalar (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Torakolomber spinal yaralanmalar (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 

Similar to Cp care-io2-modul-4-tr

Pilates and physical activity
Pilates and physical activityPilates and physical activity
Pilates and physical activityKarel Van Isacker
 
Pgm antrenman bilgisi
Pgm antrenman bilgisiPgm antrenman bilgisi
Pgm antrenman bilgisiDoanCihatKaya
 
Cp care-io2-modul-6-tr
Cp care-io2-modul-6-trCp care-io2-modul-6-tr
Cp care-io2-modul-6-trADEM TEKEREK
 
CP-Care IO2 - Modül 6 - Diğer Fizyoterapi veya Tamamlayıcı Terapiler
CP-Care IO2 - Modül 6 - Diğer Fizyoterapi veya Tamamlayıcı TerapilerCP-Care IO2 - Modül 6 - Diğer Fizyoterapi veya Tamamlayıcı Terapiler
CP-Care IO2 - Modül 6 - Diğer Fizyoterapi veya Tamamlayıcı TerapilerADEM TEKEREK
 
Fiziksel Aktivite Ve Önemi
Fiziksel Aktivite Ve ÖnemiFiziksel Aktivite Ve Önemi
Fiziksel Aktivite Ve ÖnemiEmirhan Karakuş
 
FİTNESS NEDİR
FİTNESS NEDİRFİTNESS NEDİR
FİTNESS NEDİRsfkk34
 
Pilates istanbul gen ant bil kurs notları
Pilates istanbul gen ant bil kurs notlarıPilates istanbul gen ant bil kurs notları
Pilates istanbul gen ant bil kurs notlarımytaskiran
 
Cp de yeni_yaklasimlar_uzay_terapi
Cp de yeni_yaklasimlar_uzay_terapiCp de yeni_yaklasimlar_uzay_terapi
Cp de yeni_yaklasimlar_uzay_terapialikuscu
 
Egzersizin 5N1K si.ppt
Egzersizin 5N1K si.pptEgzersizin 5N1K si.ppt
Egzersizin 5N1K si.pptfako7
 
Efektif İdman İçin İpuçları
Efektif İdman İçin İpuçlarıEfektif İdman İçin İpuçları
Efektif İdman İçin İpuçlarıFight Your DNA
 
Kinez 1.Ders.pptx
Kinez 1.Ders.pptxKinez 1.Ders.pptx
Kinez 1.Ders.pptxpekOMUR
 
En i̇yi̇ kas yapici besi̇nler
En i̇yi̇ kas yapici besi̇nlerEn i̇yi̇ kas yapici besi̇nler
En i̇yi̇ kas yapici besi̇nlerRAMAZAN AKDAĞCIK
 

Similar to Cp care-io2-modul-4-tr (20)

Pilates and physical activity
Pilates and physical activityPilates and physical activity
Pilates and physical activity
 
Stretchinn CST sunumu.pdf
Stretchinn CST sunumu.pdfStretchinn CST sunumu.pdf
Stretchinn CST sunumu.pdf
 
Pgm antrenman bilgisi
Pgm antrenman bilgisiPgm antrenman bilgisi
Pgm antrenman bilgisi
 
Cp care-io2-modul-6-tr
Cp care-io2-modul-6-trCp care-io2-modul-6-tr
Cp care-io2-modul-6-tr
 
CP-Care IO2 - Modül 6 - Diğer Fizyoterapi veya Tamamlayıcı Terapiler
CP-Care IO2 - Modül 6 - Diğer Fizyoterapi veya Tamamlayıcı TerapilerCP-Care IO2 - Modül 6 - Diğer Fizyoterapi veya Tamamlayıcı Terapiler
CP-Care IO2 - Modül 6 - Diğer Fizyoterapi veya Tamamlayıcı Terapiler
 
Fiziksel Aktivite Ve Önemi
Fiziksel Aktivite Ve ÖnemiFiziksel Aktivite Ve Önemi
Fiziksel Aktivite Ve Önemi
 
Fitness
FitnessFitness
Fitness
 
FİTNESS NEDİR
FİTNESS NEDİRFİTNESS NEDİR
FİTNESS NEDİR
 
Pilates istanbul gen ant bil kurs notları
Pilates istanbul gen ant bil kurs notlarıPilates istanbul gen ant bil kurs notları
Pilates istanbul gen ant bil kurs notları
 
Cp de yeni_yaklasimlar_uzay_terapi
Cp de yeni_yaklasimlar_uzay_terapiCp de yeni_yaklasimlar_uzay_terapi
Cp de yeni_yaklasimlar_uzay_terapi
 
Bölüm 7
Bölüm 7Bölüm 7
Bölüm 7
 
Hippotherapy module 7 TR
Hippotherapy module 7 TRHippotherapy module 7 TR
Hippotherapy module 7 TR
 
Egzersizin 5N1K si.ppt
Egzersizin 5N1K si.pptEgzersizin 5N1K si.ppt
Egzersizin 5N1K si.ppt
 
Efektif İdman İçin İpuçları
Efektif İdman İçin İpuçlarıEfektif İdman İçin İpuçları
Efektif İdman İçin İpuçları
 
Kinez 1.Ders.pptx
Kinez 1.Ders.pptxKinez 1.Ders.pptx
Kinez 1.Ders.pptx
 
Elite HRV
Elite HRVElite HRV
Elite HRV
 
Kuvvet antrenmanı
Kuvvet antrenmanı Kuvvet antrenmanı
Kuvvet antrenmanı
 
Filiz Can
Filiz CanFiliz Can
Filiz Can
 
En i̇yi̇ kas yapici besi̇nler
En i̇yi̇ kas yapici besi̇nlerEn i̇yi̇ kas yapici besi̇nler
En i̇yi̇ kas yapici besi̇nler
 
SPORDA KUVVET(FUTBOLDA KUVVET)
SPORDA KUVVET(FUTBOLDA KUVVET)SPORDA KUVVET(FUTBOLDA KUVVET)
SPORDA KUVVET(FUTBOLDA KUVVET)
 

More from ADEM TEKEREK

Cp care-io2-module-7-bg
Cp care-io2-module-7-bgCp care-io2-module-7-bg
Cp care-io2-module-7-bgADEM TEKEREK
 
Cp care-io2-module-6-bg
Cp care-io2-module-6-bgCp care-io2-module-6-bg
Cp care-io2-module-6-bgADEM TEKEREK
 
Cp care-io2-module-5-bg
Cp care-io2-module-5-bgCp care-io2-module-5-bg
Cp care-io2-module-5-bgADEM TEKEREK
 
Cp care-io2-module-0-bg
Cp care-io2-module-0-bgCp care-io2-module-0-bg
Cp care-io2-module-0-bgADEM TEKEREK
 
Cp care-io2-module-4-bg
Cp care-io2-module-4-bgCp care-io2-module-4-bg
Cp care-io2-module-4-bgADEM TEKEREK
 
Cp care-io2-module-3-bg
Cp care-io2-module-3-bgCp care-io2-module-3-bg
Cp care-io2-module-3-bgADEM TEKEREK
 
Cp care-io2-module-2-bg
Cp care-io2-module-2-bgCp care-io2-module-2-bg
Cp care-io2-module-2-bgADEM TEKEREK
 
Cp care-io2-module-1-bg
Cp care-io2-module-1-bgCp care-io2-module-1-bg
Cp care-io2-module-1-bgADEM TEKEREK
 
Cp care-io2-module-5-es.pptx
Cp care-io2-module-5-es.pptxCp care-io2-module-5-es.pptx
Cp care-io2-module-5-es.pptxADEM TEKEREK
 
Cp care-io2-module-7-nl.pptx
Cp care-io2-module-7-nl.pptxCp care-io2-module-7-nl.pptx
Cp care-io2-module-7-nl.pptxADEM TEKEREK
 
Cp care-io2-module-6-nl.pptx
Cp care-io2-module-6-nl.pptxCp care-io2-module-6-nl.pptx
Cp care-io2-module-6-nl.pptxADEM TEKEREK
 
Cp care-io2-module-5-nl.pptx
Cp care-io2-module-5-nl.pptxCp care-io2-module-5-nl.pptx
Cp care-io2-module-5-nl.pptxADEM TEKEREK
 
Cp care-io2-module-4-nl.pptx
Cp care-io2-module-4-nl.pptxCp care-io2-module-4-nl.pptx
Cp care-io2-module-4-nl.pptxADEM TEKEREK
 
Cp care-io2-module-3-nl.pptx
Cp care-io2-module-3-nl.pptxCp care-io2-module-3-nl.pptx
Cp care-io2-module-3-nl.pptxADEM TEKEREK
 
Cp care-io2-module-2-nl.pptx
Cp care-io2-module-2-nl.pptxCp care-io2-module-2-nl.pptx
Cp care-io2-module-2-nl.pptxADEM TEKEREK
 
Cp care-io2-module-1-nl.pptx
Cp care-io2-module-1-nl.pptxCp care-io2-module-1-nl.pptx
Cp care-io2-module-1-nl.pptxADEM TEKEREK
 
Cp care-io2-module-0-nl.pptx
Cp care-io2-module-0-nl.pptxCp care-io2-module-0-nl.pptx
Cp care-io2-module-0-nl.pptxADEM TEKEREK
 
Cp care-io2-modul-7-tr
Cp care-io2-modul-7-trCp care-io2-modul-7-tr
Cp care-io2-modul-7-trADEM TEKEREK
 
Cp care-io2-modul-3-tr
Cp care-io2-modul-3-trCp care-io2-modul-3-tr
Cp care-io2-modul-3-trADEM TEKEREK
 
Cp care-io2-modul-2-tr
Cp care-io2-modul-2-trCp care-io2-modul-2-tr
Cp care-io2-modul-2-trADEM TEKEREK
 

More from ADEM TEKEREK (20)

Cp care-io2-module-7-bg
Cp care-io2-module-7-bgCp care-io2-module-7-bg
Cp care-io2-module-7-bg
 
Cp care-io2-module-6-bg
Cp care-io2-module-6-bgCp care-io2-module-6-bg
Cp care-io2-module-6-bg
 
Cp care-io2-module-5-bg
Cp care-io2-module-5-bgCp care-io2-module-5-bg
Cp care-io2-module-5-bg
 
Cp care-io2-module-0-bg
Cp care-io2-module-0-bgCp care-io2-module-0-bg
Cp care-io2-module-0-bg
 
Cp care-io2-module-4-bg
Cp care-io2-module-4-bgCp care-io2-module-4-bg
Cp care-io2-module-4-bg
 
Cp care-io2-module-3-bg
Cp care-io2-module-3-bgCp care-io2-module-3-bg
Cp care-io2-module-3-bg
 
Cp care-io2-module-2-bg
Cp care-io2-module-2-bgCp care-io2-module-2-bg
Cp care-io2-module-2-bg
 
Cp care-io2-module-1-bg
Cp care-io2-module-1-bgCp care-io2-module-1-bg
Cp care-io2-module-1-bg
 
Cp care-io2-module-5-es.pptx
Cp care-io2-module-5-es.pptxCp care-io2-module-5-es.pptx
Cp care-io2-module-5-es.pptx
 
Cp care-io2-module-7-nl.pptx
Cp care-io2-module-7-nl.pptxCp care-io2-module-7-nl.pptx
Cp care-io2-module-7-nl.pptx
 
Cp care-io2-module-6-nl.pptx
Cp care-io2-module-6-nl.pptxCp care-io2-module-6-nl.pptx
Cp care-io2-module-6-nl.pptx
 
Cp care-io2-module-5-nl.pptx
Cp care-io2-module-5-nl.pptxCp care-io2-module-5-nl.pptx
Cp care-io2-module-5-nl.pptx
 
Cp care-io2-module-4-nl.pptx
Cp care-io2-module-4-nl.pptxCp care-io2-module-4-nl.pptx
Cp care-io2-module-4-nl.pptx
 
Cp care-io2-module-3-nl.pptx
Cp care-io2-module-3-nl.pptxCp care-io2-module-3-nl.pptx
Cp care-io2-module-3-nl.pptx
 
Cp care-io2-module-2-nl.pptx
Cp care-io2-module-2-nl.pptxCp care-io2-module-2-nl.pptx
Cp care-io2-module-2-nl.pptx
 
Cp care-io2-module-1-nl.pptx
Cp care-io2-module-1-nl.pptxCp care-io2-module-1-nl.pptx
Cp care-io2-module-1-nl.pptx
 
Cp care-io2-module-0-nl.pptx
Cp care-io2-module-0-nl.pptxCp care-io2-module-0-nl.pptx
Cp care-io2-module-0-nl.pptx
 
Cp care-io2-modul-7-tr
Cp care-io2-modul-7-trCp care-io2-modul-7-tr
Cp care-io2-modul-7-tr
 
Cp care-io2-modul-3-tr
Cp care-io2-modul-3-trCp care-io2-modul-3-tr
Cp care-io2-modul-3-tr
 
Cp care-io2-modul-2-tr
Cp care-io2-modul-2-trCp care-io2-modul-2-tr
Cp care-io2-modul-2-tr
 

Cp care-io2-modul-4-tr

  • 1. IO2 Modül [4] [Fizyoterapi] CP-CARE - 2016-1-TR01-KA202-035094 (01.12.2016 – 30.11.2019)
  • 2. Ünite 1 - Terapatik Egzersizler Terapatik egzersizler nelerdir? Terapatik egzersizler, bireylere yönelik bedensel hareketlerin, postürün veya fiziksel aktivitelerin sistematik ve planlı performansıdır.
  • 3. Terapatik egzersizlerin amaçları Bozuklukları önlemek veya azaltmak. Fiziksel işlevi iyileştirmek veya geliştirmek. Sağlıkla ilgili risk faktörlerini önlemek veya azaltmak. Genel sağlık durumunu, zindeliği veya refah duygusunu iyileştirin. Aşırı yüklenme prensipleri.
  • 4. Terapötik egzersizleri kimler yapabilir? Nöromusküler Kas-İskelet Gecikmiş motor gelişim Kas zayıflığı azalmış güç üretimi Bozulmuş denge, postural stabilite ve kontrol Azalmış kas enduransı İnkoordinasyon, yanlış zamanlama Sınırlı hareket aralığı Etkili / verimli olmayan hareket stratejileri Eklem kapsülünün kısıtlanması Ağrı Periartiküler bağ dokusunun kısıtlanması Azalmış kas uzunluğu Eklem hipermobilitesi Yanlış postür Ağrı
  • 5. Terapatik egzersiz çeşitleri Hareket Açıklığı (NEH) Egzersizleri Aktif egzersiz Aktif-yardımlı egzersiz Pasif egzersiz Germe egzersizleri Güçlendirme egzersizleri Endurans egzersizleri Propriyoseptif Nöromüsküler Fasilitasyon egzersizleri Denge ve koordinasyon çalışmaları
  • 6. Hareket Açıklığı Egzersizleri Nedir? Hareket açıklığı egzersizleri, vücudun bir veya daha fazla eklemini düzelten veya büken ve bunları eklemin normal olarak hareket ettiği her yöne hareket ettiren düzenli olarak tekrarlanan egzersizlerdir.
  • 7. Anahtar noktalar nelerdir? Bu egzersizlerin temel amacı eklemleri esnek tutmaktır. Eklem sertliği, kontraktür ve deformasyonları önlemeye yardımcı olur.
  • 8. Ne zaman başlamalıyız? Kas zayıflığı, hipertoni-hipotoni, deformite veya kontraktür gibi riskler varsa mümkün olduğunca erken başlanmalıdır. Bunlar, oyun sırasında yapılabilir.
  • 9. Uygulama nasıl olacak? Oyunda egzersizi bireyin yetenek seviyesine göre planlayın. İstenmeyen hareketlerden kaçınmak için egzersize başlamadan önce yeterince pratik yapılmalıdır. Günde 3-5 seans ve her eklem için 10-15 tekrar yapılmalıdır.
  • 10. Aktif Egzersizler Nasıl ? Bireylerin kendi başlarına veya dirençli bir şekilde yapabilecekleri egzersizlerdir.
  • 11. Anahtar noktalar nelerdir? Katılan kasların fizyolojik elastikiyetini ve kasılmasını sağlayın. Kas kasılmasından duyusal geri bildirim sağlayın. Kemik ve eklem dokusu bütünlüğü için bir uyaran sağlayın. Dolaşımı arttırın ve trombüs oluşumunu önleyin. Fonksiyonel aktiviteler için koordinasyon ve motor becerileri geliştirin.
  • 12. Ne zaman başlamalıyız? Hasta herhangi bir kasında kontraksiyon veya bir segmentte yardımla veya yardım olmadan hareket ortaya çıkarttığıdında.
  • 13. Uygulama nasıl olacak? Egzersiz, bireylerin yetenek düzeyine göre planlanmalıdır. İstenmeyen hareketlerden kaçınmak için egzersize başlamadan önce yeterince pratik yapılmalıdır. Günde 3-5 seans ve her eklem için 10-15 tekrar yapılmalıdır. Egzersize başlamadan önce fizyoterapistinize danışın.
  • 14. Aktif-Yardımlı Egzersiz Nedir? Bu egzersizler yardımla yapılan egzersizlerdir böylece birey hareketin bir bölümünü yapabilir.
  • 15. Anahtar noktalar nelerdir? Katılan kasların fizyolojik elastikiyetini ve kasılmasını sağlayın. Kas kasılmasından duyusal geri bildirim sağlayın. Dolaşımı arttırın. Kas aktivitesini ve kas gücünü arttırın.
  • 16. Ne zaman başlamalıyız? Ne zaman ki birey: • zayıf kas sistemine sahipse ve bir eklemini istenen aralıkta (genellikle yerçekimine karşı) hareket ettirememekteyse • aktif hareket kısıtlaması varsa • tipik hareketi kolaylaştırmak amaçlanmışsa https://www.youtube.com/watch?v=Rk4k75hsT-k
  • 17. Uygulama nasıl olacak? Bireysel yetenek seviyesine göre egzersiz planlayın. Hareket, bireyin ihtiyacı kadar desteklenmelidir. İstenmeyen hareketlerden kaçınmak için egzersize başlamadan önce yeterince pratik yapılmalıdır. Günde 3-5 seans ve her eklem için 10-15 tekrar yapılmalıdır. Egzersize başlamadan önce fizyoterapistinize danışın.
  • 18. Pasif Egzersiz Nedir? Bunlar, bireyin vücut parçalarını hareket ettiremediği veya hareket ettirmek istenmediği (ör: cerrahi sonrası) olduğunda başkası tarafından yapılan egzersizlerdir.
  • 19. Anahtar noktalar nelerdir? Katılan kasların fizyolojik esnekliğini ve kontraktilitesini korumak. Deformite ve kontraktürlerin engellemek. Dolaşımını artırmak. Hareket farkındalığına (propriyoseptif) yardımcı olmak. Ağrıyı engellemek. Yaralanma veya ameliyat sonrası iyileşme sürecine yardımcı olmak.
  • 20. Ne zaman başlamalıyız? Ne zaman ki birey: • akut ve enflamatuar bir durumu varsa(yaralanma sonrası 2-6 gün). • Koma, bilincin kapanması gibi karmaşık koşullarda aktif olarak hareket edemezse.
  • 21. Uygulama nasıl olacak? İstenmeyen hareketlerden kaçınmak için egzersize başlamadan önce yeterli pratik yapılmalıdır. Günde 3-5 seans ve her eklem için 10-15 tekrar yapılmalıdır. Egzersize başlamadan önce fizyoterapistinize danışın
  • 22. Germe Egzersizleri Germe tipleri:  Statik: El ile veya mekanik olarak  Dinamik:Kas kasılması ile (esneme ve döndürme hareketleriyle) Nasıl? Eklem hareket açıklığında kısıtlılık olduğunda, eklemlerin hareket aralığını artırmak için yapılır.
  • 23. Anahtar noktalar nelerdir? Hareket açıklığını arttırılmak. Mobilizasyonu ve konforu artırmak. Kas ve tendon yaralanmalarının önlenmek. Şekil bozukluğunu önlenmek. Gevşeme sağlamak.
  • 24. Ne zaman başlamalıyız? Ne zaman ki birey: • yumuşak doku yapışması, kontraktür ve skar dokusu nedeniyle fonksiyonel kısıtlaması varsa • Deformitesi varsa • Kas dengesizliği varsa • Yaralanmalara karşı korumak istenirse Egzersiz öncesi ve sonrası ağrılarını en aza indirmek istenirse
  • 25. Uygulama nasıl olacak? İstenmeyen hareketlerden kaçınmak için egzersize başlamadan önce yeterince pratik yapılmalıdır. Günde 3-5 seans ve her eklem için 10-15 tekrar yapılmalıdır. Egzersize başlamadan önce fizyoterapistinize danışın
  • 27. Anahtar noktalar nelerdir? Gelişmiş kas performansı: restorasyon sağlamak, kas gücünü korumak veya geliştirmek. Tendon, ligament ve kas içi bağ dokularının kuvvetini artırmak. Fiziksel aktivite sırasında eklemlerde daha az stres bindirmek. Fiziksel aktivite sırasında yumuşak doku hasarı riskini azaltmak. Dengeyi geliştirmek. Günlük yaşamda fiziksel performansı geliştirmek.
  • 28. Ne zaman başlamalıyız? Ne zaman ki bireyde: • Kas kuvvetinin arttırılması istenirse. • Fonksiyonel etkinliklerde bağımsızlık arttırılmak istenirse. • Enerji kullanımı iyileştirilmek istenirse. • Denge, duruş ve esneklik becerileri artırılmak istenirse.
  • 29. Uygulama nasıl olacak? Birey için uygun direnç belirlenmeli. Günde 3-5 seans ve her eklem için 10-15 tekrar yapılmalıdır. Egzersize başlamadan önce fizyoterapistinize danışın
  • 30. Dayanıklılık Egzersizleri Nedir? Dayanıklılık egzersizleri için, hafif bir yükü bir çok kez kaldırması yada indirmesi veya uzun bir süre boyunca bir kas kasılmasını sürdürmesi istenir.
  • 31. Anahtar noktalar nelerdir? Düşük yoğunluklu ve çok tekrarlı kas aktivitesi Uzun süre Artmış kardiyovasküler ve kas adaptasyonu Yumuşak dokunuşlarla güçlendirme
  • 32. Ne zaman başlamalıyız? Ne zaman ki birey; • kas kontraksiyonları için düşük yoğunluk ve çok tekrar gerektiğinde • kardiyovasküler ve kas adaptasyonu arttırılması gerektiğinde • yumuşak doku güçlendirilmesi istendiğinde • günlük yaşam aktivitelerindeki performans arttırılmak istendiğinde
  • 33. Uygulama nasıl olacak? Birey için uygun tekrar sayısı belirlenmeli. Kardiyovasküler ve kas adaptasyonunu artırmak için 2-4 hafta Egzersize başlamadan önce fizyoterapistinize danışın
  • 34. Propriyoseptif nöromüsküler fasilitasyon egzersizleri Nedir? Propriyoseptif egzersizler, dokunma, germe, basınç, görme ve işitme gibi duyusal uyaranlarla hareket ortaya çıkarmak için tasarlanmıştır.
  • 35. Anahtar noktalar nelerdir? Kas kuvvetini arttırmak. Gevşemeyi sağlanmak. Fonksiyonel aktivitelerde bağımsızlığı arttırmak. Fonksiyonel NEH geri kazanmak ve kuvveti artırmak.
  • 36. Ne zaman başlamalıyız? Ne zaman ki birey: • Kas kuvvetinin arttırılması ve kas tonusunun gevşetilmesi istenir. • Bağımsız fonksiyonel aktivite arttırmak istenir. • Yumuşak doku yaralanması veya invazif cerrahi öyküsü varsa • Hareket açıklığı artırmak istenirse.
  • 37. Egzersize başlamadan önce fizyoterapistinize danışın Uygulama nasıl olacak? İstenmeyen hareketlerden kaçınmak için egzersize başlamadan önce yeterli pratik yapılmalıdır.
  • 38. Denge ve koordinasyon egzersizleri Nedir? Bu egzersizler, bireyin hedeflediği hareketleri gerçekleştirirken pozisyonunu bozmadan ve dış kuvvetlere karşı vücudunun farklı bölümlerini uyum içinde tutmayı başardığı egzersizlerdir.
  • 39. Anahtar noktalar nelerdir? Hedefe yönelik hareketler sağlamak. Duyusal ve motor hafızayı oluşturmak. Güvenliği sağlayın!
  • 40. Ne zaman başlamalıyız? Hedefe yönelik bireysel motor hareket istendiğinde.
  • 41. Uygulama nasıl olacak? Hareket bireysel ihtiyaçlar kadar desteklenmelidir. Egzersize başlamadan önce fizyoterapistinize danışın https://www.youtube.com/watch?v=UCJ2jbqyeBk
  • 42. Klinik Uygulama Ne zaman kullanılmalı / başlatılmalı? Serebral Palsili her çocuk farklıdır ve durumları benzersizdir. Bu da, uygulamanın mümkün olduğunca erken başlatılması gerektiği anlamına gelir.
  • 43. Uygulama nasıl olacak? Hastaya bir fizyoterapist danışmanlık yapabilir ve aşağıdaki yerlerde tedaviye başlanabilir. • Rehabilitasyon merkezleri • Erken müdahale merkezleri • Akut bakım merkezleri • Klinikler • Hastaneler • Fitness merkezleri • Ev
  • 44. Risk faktörleri : • Kardiyovasküler hastalıklar • Akciğer hastalıkları • Rotasyonel problemler • Kronik böbrek hastalığı • Diabetis mellitus • Osteoporoz • Ağır deformasyonlar / kontraktür • Doğuştan gelen anormallikler veya bozukluklar • Epilepsi / nöbetler • Şiddetli ağrı • Sublüksasyon
  • 45. Terapatik egzersizlerin günlük yaşam aktivitelerine etkisi: • Kas gücünü ve esnekliğini arttırır. • Dengeyi arttırır, koordinasyonu sağlar • Kardiyovasküler stabilite sağlar. • Pulmoner stabilite sağlar • Doğru duruşu uyarır. • Psikolojik durumu düzeltir. • Uyku kalitesini arttırır. • Kronik ağrıyı azaltır. • Enerji tasarrufu sağlar.
  • 46. References  Therapeutic exercise. ClinTechSmall AnimPract. 2007 Nov: 22(4): 155-9.PMID:18198783  Dodd KJ, Taylor NF, Damiano DL A systemic review of the effectiveness of strength-training programs for people with cerebral palsy. Achieves of Physical Medicine and Rehabilitation (2002)83.  Olama KA (2011) Endurance exercises versus treadmill training in improving muscle strength and functional activities in hemiparetic cerebral palsy. The Egyptian Journal of Medical Human Genetics (2011)12,193-199.  https://revalidatiegeneeskunde.nl/sites/default/files/attachments/ Wetenschap/Promoties/2017/maaike_eken_thesisindesign_eken_ definitief_vkl.pdf
  • 47. Ünite 2 - Elektro Fiziksel Ajanlar Elektro fiziksel ajan nedir? Elektrik akımını kullanarak kasları uyarıp kas gücünü, dolaşımı ve vücut farkındalığını artıran, evde de kullanılabilen cihazlar ve / veya ajanlar.  Kasların kontraksiyonunu artırmak. Elektrik stimülasyonu, belirli bir kasın motor noktalarına uygulanarak gerçekleştirilir. Sağ elini açmada zorlanan bir çocuk
  • 48. Hedeflenen kas gruplarına göre farklı elektrot tipleri mevcuttur. Kalem elektrot Yapışkan elektrot 1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26420473 2. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22447997 1 2
  • 49. Elektrik stimülasyonu kimler için uygun? Bireyde; • Zayıf kas grubu varsa • Tamamlanmayan eklem hareketlerine sahipse • Spesifik kaslarda hipertonusun gevşemesi gerekiyorsa • Ameliyat sonrası rehabilitasyon ihtiyacı varsa • Aktif nöbeti yoksa !
  • 50. Sol taraf zayıf. Sol tarafın iyileştirilmesi için elektriksel stimülasyon kullanılır. Stimülasyona ne zaman başlamalıyız? Birey stimülasyon uygulamasından önce fizyoterapiste danışmalıdır. Aktif bir rehabilitasyon sürecinin bir parçası olmalıdır.
  • 51. Bunlar diğer fiziksel ajanlarla (sıcak ve soğuk paketler) birlikte kullanılabilir. Elektro fiziksel ajanların modelleri EMG Biofeedback Kas güçlendirme (NMES, FES) Kas gevşemesi: Karşı kasın uyarılması (NMES) Transcutaneous Electrical Nerve Stimulation (TENS)
  • 52. Kaslar Kuvvet Gevşeme Fonksiyon Tibialis Anterior XX - XXX Gastroknemius X XXX X Kuadriseps Femoris XXX X XX Hamstring X XXX - Gluteus Maksimus XXX - XX Dirsek Ekstensiyon XXX - XXX Dirsek Fleksiyon X XXX - Bilek Ekstansiyon XXX X XX Bilek Fleksiyon X XXX XXX Dirsek Supinasyon XXX - XXX Dirsek Pronasyon - XXX X XXX: Sıklıkla XX: Bazen X: Nadiren NMES FES TENS NMES (Karşı kas) Cold Pack Hot Pack FES EMG Biofeedback
  • 53. EMG Biofeedback Cihaz, elektrotlar sayesinde kas kasılma miktarını tespit eder. Bu bilgiye göre, cihaz işitsel ve görsel sinyaller verir. Sinyale göre kasların aktivitesi azaltılır veya artırılır. 1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28222541 2. http://ryma.cinvestav.mx/ronihm/project/biofeedback-exergames-to-guide-and-evaluate-isometric-exercises/ 1 1 2
  • 55. Elektrotlar zayıf kasların üstüne yapıştırılmış. Nöromusküler Elektrik Stimulasyonu (NMES) NMES, kas gücünü artırmak için kullanılır. Kas kasılmasını tetikler / uyarır.
  • 57. Transkutaneal Elektriksel Sinir Stimulasyonu (TENS) Kasların ve yumuşak dokuların gevşetilmesi. Duyusal reseptörler ile kasların uyarılması.
  • 58. Bu fotoğrafta elektrotlar spastik kasın karşı tarafına yerleştirilmiş. Kas gevşemesi için elektrik stimülasyonu Gevşeme, karşıt kasları uyararak elde edilir.
  • 59. Sıcak-Soğuk Uygulama Soğuk Uygulama, hipertonuslu kas üzerinde gevşeme etkisine sahiptir. Sıcak Uygulama, çevredeki yumuşak doku üzerinde gevşeme etkisine sahiptir.
  • 60. References  https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26420473 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22447997  https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28222541  http://ryma.cinvestav.mx/ronihm/project/biofeedback- exergames-to-guide-and-evaluate-isometric-exercises/  https://www.braceworks.ca/2012/08/28/devices/lower- limbs/afo/functional-electrical-stimulation-in-children-and- adolescents-with-cerebral-palsy
  • 61. Ünite 3 - Serebral Palsili Hastalarda Pulmoner Rehabilitasyon Pulmoner rehabilitasyon nedir? Solunum fonksiyonlarını geliştirmek için bir egzersiz ve farkındalık programıdır. Programın egzersiz kısmı: • Nefes probleminin yönetilmesine yardımcı olur • Dayanıklılığı arttırır (enerji) • Nefes darlığını azaltır. Programın farkındalık kısmı şunları öğretir: • Nefes almaktan 'sorumlu' olmayı • Aktivitelerde solunumun nasıl düzenleneceğini • İlaçların ne zaman alınacağını (inhaler, puffer) öğretir.
  • 62. Pulmoner Rehabilitasyon kimler için uygundur? Bireyde; • Solunum kaslarında zayıflık varsa • Artan ventilasyon ihtiyacı varsa • Hareketlilik eksikliği varsa • Solunum sorunu bulunuyorsa • Respirator distress sendromu (bebekler) varsa
  • 63. SP'li Hastalarda Pulmoner Rehabilitasyon Yöntemleri Genel Pozisyonlama Egzersiz İnspirayon destekleme Ekspirasyon destekleme Postural Drenaj Göğüs perküsyonları ve Göğüs Duvar Titreşimleri Yüksek Frekans Göğüs Duvar Titreşimleri Pozitif Ekspirasyon Basıncı (PEP) Bütüncül bakım Ebeveyn / bakıcı katılımı Pozisyonlama Sağlığın Geliştirilmesi
  • 64. Pozisyonlama Göğsün normal gelişimini destekler. Pulmoner stresi azaltır. Dik vücut pozisyonu sağlar ve optimum solunum fonksiyonu ve normal göğüs gelişimini sağlar.
  • 65. Egzersiz Sekresyonları hareketlendirmek için önerilen egzersizler Azalan mobilite en büyük sorunlardan biridir. Herhangi pasif küçük bir hareket, sekresyonun hareket etmesi için yeterli olabilir. Fonksiyon seviyesine göre, bir hareket elde etmenin her zaman uygun bir yolu vardır.
  • 66. Karın hareketi ile burundan nefes alma Dudaklar yoluyla nefes verme Nefes Almayı Destekleme Egzersiz 1 .Nefes almayı desteklemek için: Diyafragma Solunumu • Göğüs duvarı genişlemesini artırmak • Egzersiz performansını geliştirmek • Enerji tüketimini azaltmak
  • 67. Burundan nefes alma Dudakları büzerek nefes verme Egzersize 2. Nefes vermeyi geliştirmek için Büzük Dudak (Pursed Lip) Soluması • Solunum geliştirir. • Hava yollarının daha uzun süre açık kalmasını sağlar. • Solunum çabasını azaltır. • Solunum hızını yavaşlatmak için nefes verme süresini uzatır. • Nefes darlığını giderir. • Genel rahatlama sağlar.
  • 68. Nefes Vermeyi Destekleme • Öksürme Öksürük, derin bir nefes almadan sonra zorunlu bir nefes verme manevrasından oluşur. • Aspirasyon Etkili bir öksürük olmamasına rağman fazla miktarda sekresyon varsa aspirasyon ile temizlemeye ihtiyaç duyulur. • Balon şişirme • Üfleme Mum, küçük kağıt parçaları, ponponlar • Yüzen top etkinliği
  • 70. Göğüs Perküsyonu • Sekresyonları harekete geçirmek için pasif ve etkili. • Sekresyonları daha büyük havayollarına taşır. • Sert, hızlı ve acı verici olmamalıdır. • Boşaltılmak istenen bölgenin göğüs duvarı üzerine ritmik vuruşlar. Düşük doğum ağırlığı, düşük gebelik yaşı ve osteoporozu olan bireylerde DİKKAT !!! Perküsyon 3 ya da 5 kez Omurga, sternum, mide, karaciğer ve böbrekler üzerinde perküsyon yapmayın. Kupa şeklindeki el pozisyonu Kupa şeklindeki w / 3 pozisyonu Silikon biberon başlığı
  • 71. Göğüs Duvarı Titreşimleri Nazik, titreyen baskı. Bireyin nefes verme sırasında (Büzük Dudak ile) titreşim uygulanır. Her titreşimden sonra mümkünse bireyi öksürmeye ve balgam çıkarmaya teşvik edin. Uzun kemiklerin yumuşaması, toraks veya pelvis deformiteleri oluşursa kaçınılmalıdır.
  • 72. Aktif Solunum Teknikleri Döngüsü (ASTD) • Havayolu temizlemesi ve ventilasyonun geliştirilmesini birleştirir. • Oturma veya yerçekimi destekli pozisyonlarda daha etkili. Çiçek Soluması Bir çiçeği kokladığınızı hayal edip burundan nefes alıp ağızdan nefesinizi verin. Pipet ile bir şeyler içmek
  • 73. https://cysticfibrosis2015.weebly.com/treatmentprevention.html Hava Yollarındaki Sekresyonun Temizlenmesi İçin Yüksek Frekanslı Göğüs Duvarı Titreşimleri(High Frequency Chest Wall Oscillations (WEST)) Bir motor hava göndererek yeleğin hızla şişmesini ve sönmesini sağlar. Yeleği beş dakika kullandıktan sonra, birey öksürür. Seanslar yaklaşık 20-30 dakika sürer.
  • 74. Pozitif Ekspirasyon Basıncı (PEP) Nefes alındıktan sonra dirence karşı nefes verme işlemi • Akciğer ve hava yolundaki sekresyonların taşınmasına yardımcı olur. • Bir maskeden veya elde tutulan bir ağızlıktan nefes alıp verir. Bubble PEP Flutter PEP(Yüz maskesi ile) PEP (ağızlık ile) Threshold PEP Thera PEP The Cornet Acapella bronchiectasis.com.au/paediatrics/airway- clearance/acapella
  • 75. References  Braverman J. M.: Airway Clearance Dysfunction Associated with Cerebral Palsy:An Overview. Advanced Respiratory 2001, 800- 426-4224.  https://on.cff.org/2NKbMwK  Evans PM, Ewans SJW, Alberman E.: Cerebral Palsies: Why We Must Plan For Survival. Arch Dis Child. 1990, 65:1329-1333.  Webber BA.: The Brompton Hospital Guide to Chest Physiotherapy. 5th ed. London: Blackwell Scientific Publications, 1990.  Prassad S.A.: Paediatric Respiratory Care. 1995, 67-71.  http://www.cerebralpalsy.org/about- cerebralpalsy/treatment/therapy/respiratory-therapy  http://geoface.info/ef8714/anatomy-of-lungs-lobes  http://bronchiectasis.com.au/paediatrics/airway-clearance  http://www.medicalexpo.com/prod/salvia-lifetec/product-69904- 514928.html
  • 77. Ünite 4 - Tipik Hareketin Fasilitasyonu SP'li bireylerin hareketi Gevşeme sırasında kasta varolan gerginlik Uygun direnci koruyarak kasların birlikte çalışabilmesi Normal duruş ve harekete devam etmeyi sağlar
  • 78. Tipik Hareket Verilen görevi ekonomik ve verimli bir şekilde tamamlama becerisi.
  • 79. Atipik hareket Hedefe ulaşmak için gerekenden daha fazla çaba sarf ederek ve vücut düzgünlüğünün korunamadığı hareket.
  • 80. http://www.ndta.org/clinicians-corner.php?id=4 Yatış pozisyonundan oturmaya ve ayağa kalkmanın fasilitasyonu Fasilitasyon Fasilitasyon nedir? Bireyin hareketi yapabilmesi için el ile destek olmak.
  • 81. Prensipleri nelerdir? Bireylerin yeteneklerini karşılaştır. Çocukların hareketini elle yönlendir. Çocuk aktif olmalı. Bireyler başardıkça yardım miktarını azalt. Motor performansını iyileştirmek için duyusal girdileri kullan.(propriyoseptif, görsel, vestibüler, işitsel, dokunsal)
  • 82. Fasilitasyona ne zaman başlamalıyız? Bireylerin ihtiyaçlarına göre mümkün olduğunca erken https://www.youtube.com/watch?v=OT7MyXC8dmQ
  • 83. Hangi tip fasilitasyonlar? Uzanarak kor stabilizasyonu Tipik hareketin fasilitasyonu Hareketi uygun sırayla fasilite etmek ve hareketi devam ettirmek.
  • 84. Fleksiyon pozisyonundaki çocuğun fasilitasyonu otururken vücutta artan fleksiyon
  • 85. Çocuğun ekstansiyon fasilitasyonu Materyaller kullanılabilir (top, rulo, bank, mat))Gövde ve bacaklarda ekstansiyon Kollar yardımıyla gövdenin ekstansiyona fasilitasyonu
  • 86. Yürürken çocuğun fasilitasyonu Ayakta durduğunda çocuk fleksiyonda Vücudunu daha dik hale getirmek için: Kolları gövdeye daha yakın tutarak omuzlarını biraz geriye almak https://www.youtube.com/watch?v=LRc7ABIZf3s
  • 87. Hipotonusu olan bir çocuğun fasilitasyonu Hipotonusu olan çocuğun pozisyonlanması ile tonusun artırılması, orta hattı geliştirme ve propriyoseptif uyarı sağlanır.
  • 88. References  Doç. Dr. Bülent Elbasan, FTRS35-Pediatride Fasilitasyon Yöntemler, Gazi Üniversitesi SBF Fizyoterapi Rehabilitasyon Bölümü Ders Notları  British Bobath Tutors Association, Website document, Module 1 Understanding human movement analysis, 2016
  • 89. Ünite 5 - Tonus düzenlemesi Tonus Nedir? Uygun direnç karşısında kasların birlikte çalışabilme becerisi. Düzgün bir duruş ve harekete sahip olmayı ve sürdürmeyi sağlar Modül 0 Ünite 3’e bakınız
  • 90. Tonus? Hipertonus Artmış anormal kas tonusu. Kasın gevşeme yeteneğinin azalması ve kas gerginliğinin artması. Tonus, aktif hareketle artar ve hareketin kalitesi ve sürekliliği bozulur. Spastisite Kasın pasif bir harekete karşı direnci, hareketin hızına bağlı olarak artar. Kasın sertliğine ve deformasyonuna neden olur. https://www.youtube.com /watch?v=_vikQgf1Epc
  • 91. Hipotonisite Anormal düşük kas tonusu Kas gerilimi ve kuvveti azalır Esnekliğe ve kuvvetsizliğe neden olur Değişen tonus Değişken kas tonusu Kişi istirahat ederken hipotonik, aktif hareket yaparken hipertoniktir Özellikle diskinetik serebral palside gözlenir. Diskinetik sp’deki istemsiz hareketler https://www.youtube.com/watch?v=tRZb8RepkFE
  • 92. Fizyoterapide tonus problemlerinin tedavisi Proprioseptif egzersiz Ağırlık verme ve aktarma Hareket Aproksimasyon Tapping
  • 93. Proprioseptif egzersizler Propriyosepsiyon, uzaydaki konum, hareket ve pozisyon hissidir. Doğru ve koordineli hareket için gereklidir.
  • 94. Ağırlık aktarma ve transfer Ağırlık aktarmanın kontraktürleri azalttığı raporlanmıştır. Uzamış germe ile Tilt-table ve ayakta durma masaları yardımıyla uygulanabilir. Ağırlık aktarımı ve transfer ile hareketin kalitesinde artış https://www.youtube.com/watch?v=ijfDATxPtto Daha fazla bilgi için Modül 0, Bölüm 3’e gidiniz.
  • 95. Fonksiyonel Hareket Aktif hareket, uygun pozisyonlama, propriyoseptif girdi ve ağırlık aktarma ile kas tonusunda çeşitliliklere neden olur (artma/azalma).
  • 96. Aproksimasyon Pasif olarak uygulanır. Stabilite ve kas tonusunu artırır. Özellikle hipotonik ve diskinetik tip SP’li bireylerde kullanılır. https://www.youtube.com/watch?v=h_fNcHjzkJs
  • 97. Tapping Tendon ya da kas gövdesine uygulanır. İstemli kontraksiyonları fasilite eder. https://www.youtube.com/watch?v=zAmWiuYLylM
  • 98. www.physio-pedia.com/Spasticity Lance JW. The control of muscle tone, reflexes, and movement: Robert Wartenberg Lecture. Neurology. www.cerebralpalsy.org/about- cerebralpalsy/treatment/therapy/physical-therapy Michelle H. Cameron - Physical agent in Rehabilitation from Research to Practice www.physiopedia.com/Neurology_Treatment_Techniques Kaynaklar
  • 99. Bölüm 6 – Parsiyel Vücut Ağırlık Desteği İle Treadmill Eğitimi https://www.cincinnatichild rens.org/service/o/ot- pt/litegait Parsiyel Vücut Ağırlık Desteği İle Treadmill eğitimi nedir? Metod: • Yürüyüş kalitesini artırma • Yürüyüşü zenginleştirme Şu temele dayanır: • Parsiyel bir vücut ağırlık desteği sağlanırken treadmill üzerinde adım atılır. • Vücudu bir emniyet sistemi ile stabilize eder.
  • 100. Parsiyel Vücut Ağırlık Desteği İle Treadmill eğitiminin Anahtar Bileşenleri Her hastanın yeteneklerine göre seçilen çeşitli hız ve eğim ayarları Nihai amaç yürüyüşü geliştirmektir. %10-40 arası değişen vücut ağırlığı desteği Bilateral alt ekstremitelere etkili ağırlık aktarımı sağlamak
  • 101. Parsiyel Vücut Ağırlık Desteği İle Treadmill eğitimi için kimler uygundur? CP'li bir hasta için uygundur • Nöromotor bozukluğa sahip olan • Mobilite eksikliği • Tipik yürüme paternine ulaşmak Yaş sınırı yoktur fakat özellikle 4 yaş altındaki çocuklarda fizyoterapiste danışarak kullanılmalıdır.
  • 102. Parsiyel Vücut Ağırlık Desteği İle Treadmill Eğitimine Ne Zaman Başlamalıyız? Yürüyüşünüz etkilendiyse. Şunlara ihtiyacınız varsa: • Enduransı yeniden kazanmak, • Yürüyüş parametrelerini iyileştirmek, • Alt ekstremitelerinizin ve kardiyovasküler sağlığınızın kontrolü, • En uygun zamanda başlamak için fizyoterapistinize danışın.
  • 103. Parsiyel Vücut Ağırlık Desteği İle Treadmill Eğitiminin Tipleri http://www.rehabpub.com/2009/04/counterpoise/ Robotik-Parsiyel Vücut Ağırlık Desteği ile Treadmill Eğitimi Normal bir fizyolojik yürüyüş paterni ile tutarlı olan pasif yönlendirmeli, simetrik alt ekstremite yörüngelerini üreten motorlu bir bilgisayar kontrollü cihaz. • Fizyoterapistin manuel iş yükünü azaltır. • Daha fazla tekrar • Daha istikrarlı kuvvet Literatürde ayrıca şu isimlerle bilinir: • Sürülen Yürüyüş Ortezi - Driven Gait Orthosis (DGO) • Lokomat (Üretici firma) • RAGT (Robot Yardımlı Yürüme Eğitimi - Robot AssistedGait Training)
  • 104. Parsiyel Vücut Ağırlık Desteği İle Treadmill Eğitiminin Tipleri https://pediatricapta.org/includes/fact-sheets/pdfs/Body-Weight-Supported-Treadmill.pdf Geleneksel Vücut Ağırlık Desteği İle Treadmill Eğitimi • Güvenlik-Eğitim süresince düşme riski azaltılır/ortadan kaldırılır. • Anormal yürüyüşte kompansatuar mekanizma gelişimini azaltabilir.
  • 105. Risk Faktörleri Spesifik bir yan etkisi yoktur fakat kullanıcı yorumlarına göre: • Kemerler rahatsız edici • Bir kısım kişiler treadmillde yürümeyi keyifli bulmaz.
  • 106. Kaynaklar  Visintin M, Barbeau H, Korner-Bitenski N, Mayo NE. A new approach to retrain gait in stroke patients through body weight support and treadmil stimulation. Stroke 1998: 29:1122-8.  Hakgüder A. Body weight supported treadmil training in stroke rehabilitation. Turkish J PhyMed Rehabil 2007: 53(1)  Van de Crommert HW, Mulder T, Duysens J. Neural control of locomotion: sensory control of the central pattern generator and its relation to treadmill training. Gait Posture 1998:7(3): 251-63  https://www.strokengine.ca/wp-content/uploads/2015/02/BWS- Patient-Family-Information1.pdf  https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23575201  https://www.cincinnatichildrens.org/service/o/ot-pt/litegait  https://pediatricapta.org/includes/fact-sheets/pdfs/Body-Weight- Supported-Treadmill.pdf
  • 107. Bölüm 7 – Hedef odaklı / yönlendirilmiş terapi Hedef odaklı / yönlendirilmiş terapi nedir? Hasta merkezli bir hedef belirleme yöntemidir. Serebral palsili çocukların günlük hayatta gerekli olan aktiviteleri öğrenmesine yardımcı bir terapi yöntemidir.
  • 108. Terapi hedefleri şunlar olabilir: Kaba motor fonksiyon İnce motor fonksiyon Kendine bakım aktiviteleri Oyun Okul aktiviteleri Hedef odaklı / yönlendirilmiş terapinin prensipleri Hastanın bireysel hedeflerine odaklanır. Hedef belirlenmesi için çocuk/aile ve fizyoterapist birlikte çalışır. Hedefler aktivite ve katılım temelli olmalıdır. Günlük hayat için gerekli olan aktiviteler Başarı için günlük ya da düzenli pratik önemlidir.
  • 109. Ayakkabılarını giymekte zorlanıyor Hedefleri seçme Çocuğun yapmakta zorlandığı aktiviteleri belirleyin. Seçilen aktiviteler çocuk için anlamlı olmalıdır. Günlük yaşam aktivitelerini temsil etmelidir. https://www.youtube.com/watch?v=Gq95txBoMRE
  • 110. Hedef örnekleri: Futbol oynama Giysilerini giyme Bisiklet sürme Futbol oynamak için oldukça motive
  • 111. Terapi hedefi belirleme Hedef odaklı / yönlendirilmiş terapi için kimler uygundur? Bu yöntem SP’li tüm bireylere uygulanabilir. Motor, sosyal, duygusal ve kognitif problemleri olan hastalar için kullanışlıdır. Ne zaman kullanılır Çocuğun ihtiyaçlarını değerlendirirken Çocuk için anlamlı aktiviteleri belirlerken Çocuk ve ebeveynleriyle terapi hedefleri oluştururken. Daha fazla bilgi için Modül 0, Bölüm 3’e gidiniz.
  • 112. Kaynaklar  https://research.cerebralpalsy.org.au/about-cerebral- palsy/interventions-and-therapies/goal-directed-training-gdt-for- children-with-cerebral-palsy/  Stevens, A., Köke, A., Weijden, T., & Beurskens, A. (2017). Ready for goal setting? Process evaluation of a patient-specific goal- setting method in physiotherapy. BMC health services research, 17(1), 618.  http://www.bcchildrens.ca/our-services/your-visit/during-your- visit/patient-family-centred-care
  • 113. Bölüm 8. Kısıtlayıcı Zorunlu Hareket Tedavisi (CIMT) https://tr.pinterest.com/pin/212372938648956118/ Nedir? Hemiplejik Serebral Palside üst ekstremite fonksiyonunu geliştiren bir terapi tekniğidir. Etkilenmiş elin tutma ve bırakma için kullanımı
  • 114. Etkilenmiş tarafı yoğun kullanma: kavrama, bırakma, uzanma Kısıtlayıcı Zorunlu Hareket Tedavisinin Amaçları Daha az etkilenen ekstremitenin kısıtlanması Etkilenmiş ekstremitenin yoğun kullanımı
  • 115. Kısıtlayıcı Zorunlu Hareket Tedavisi Modelleri Klasik/Geleneksel Modifiye Bebek 1 1. http://www.thelancet.com/cms/attachment/2035219940/2050610538/gr1_lrg.jpg 2-3. https://climbingmymountain.wordpress.com/tag/constraint-induced-movement-therapy
  • 116. Edward Taub, 1997 Charles Jr. And collegeaus 2006 Geleneksel CIMT Modifiye CIMT Bebek CIMT Genellikle yetişkinlerde kullanılır Çocuk dostu Modifiye CIMT’in daha ileri modifikasyonları Daha az etkilenmiş ekstremitenin uyanık saatlerin %90’ında 2 ila 3 hafta boyunca kısıtlanması Kısıtlamanın farklı tipleri (bandaj, splint, eldiven) Her gün 30 dakika, haftada 6 ya da 7 gün, 2-6 hafta boyunca süren ve 6 hafta ara verilen: sonrasında 3. bir pediyoda ihtiyaç duyulabilir. 2 ila 3 hafta için günlük 6 saat terapi Daha az etkilenmiş ekstremitenin 8 hafta boyunca günde 2 saat kısıtlanması Bebeklerin dikkat süresi kısadır ve 30 dakikaklık seanslar bile 2 kısıma ayrılabilir. Toplamda 126 saatlik terapi Haftalık kontroller Eğitim odağı bebeğin kendisinin başlattığı hareketlerdir. Toplamda 112 saatlik pratik
  • 117. Etkilenmiş elleri kullanarak birlikte oynama 1. https://threrapyfunzone.net/blog/to-cast-or-not-to-cast-constraint-induced-movement-therapy/ Etkilenmiş elle oyuncakları keşfetme Bebek CIMT Modifiye CIMT 1
  • 118. Kimler uygundur? Modifiye CIMT Bebek CIMT Şunlara sahip olan çocuklar: Şunlara sahip olmayan çocuklar: Şunlara sahip olan bebekler: Gelişimsel ihmal (etkilenen elin spontan kullanımı eksikliği) Fonksiyonel kol kullanımı önemli derecede kısıtlayan kontraktürler Unilateral SP olma riski olan bebekler Bozuk temel el becerileri fakat biraz parmak hareketi var Çocuğun etkilenmiş üst ekstremitesi ile herhangi bir kontrollü hareket yapmasına engel olan distoni Pozitifliğe yetecek kadar aktivite ve oyuna katılmak Yoğun ev tabanlı bir programı aktif olarak yapabilen bakıcılar Oyuncak kavrama Etkilenmiş eli günlük Hayatta kullanma.
  • 119. Etkilenmiş el ve kolla kavrama, uzanma. Bebek CIMT Etkilenmiş elle farklı dokulara dokunma. 1. http://marazoemia.net/wp-content/uploads/2013/05/Mia_070510_constraint_stones.jpg 1 Etkilenmiş tarafla oyuncağa uzanma
  • 120. 1. https://www.ergo-logotherapeia.com/paidiatriki-fysikotherapeia/cimt/ CIMT’yi ne zaman kullanmalıyız? Modifiye CIMT Bebek CIMT Çocuk etkilenmiş elini spontan olarak kullanmıyorsa Olabildiğince erken Çocuk basit görevleri takip edebiliyorsa Asimetrik el kullanımı ilk gözlendiğinde (genellikle 3-5 ay) Bebek bir elini diğerinden daha çok kullanıyorsa Bebek objelere ilgi duyup kavramaya çalıştığında Asimetrik el kullanımı, sağ tarafta artmış tonus 2 Etkilenmiş tarafla oyuncağa uzanma
  • 121. Nasıl uygulanır? Modifiye CIMT Bebek CIMT Sadece kısıtlama değil, toplu uygulama esastır. Pratik bebeğin günlük çevresinde ortaya çıkmalıdır. Çocuğun beceri seviyesine göre planlanan aktiviteler ilgili eli oyuncakları kullanmak için teşvik etme Kısıtlayıcı araca asla dikkat vermeyin Ebeveynler tarafından haftalık ev ziyaretleri sırasında terapist gözetimi altında sağlanır Kısıtlayıcı araç yerleştirilir yerleştirilmez başlanır. Kolay aktivitelerle başlanır. Kısıtlayıcı yerleştirildiğinde yeterince oyuncak ve oyun fikriniz olduğundna emin olun. Etkilenmiş tarafla uzanma, tutma ve bırakma Etkilenmiş elle oyuncaklarla oynama
  • 122. 1.https://i.pinimg.com/736x/93/ef/ea/93efea6b77ad09d0e0c06a2083a6d4e4--ocupational-therapy-physical- therapy.jpg 2. https://therapyfunzone.net/blog/to-cast-or-not-to-cast-constraint-induced- movement-therapy/ 3.https://www.kinderzentrumregensburg.de/documents/1490110/3818748/Angebote+Gruppe+CIMT+2/fe7179b 2-a334-499c-a572-5c22df5afbc1?t=1461877037390 Yemek için etkilenmiş tarafın kullanımı Bulaşıkları yıkamak için etkilenmiş tarafın kullanımı 1  Çocuğun doğal ortamında uygulama  Oyun  Günlük aktivitelerin kullanımı (yemek yapma, beslenme) ve eğlenme Oyuncaklarla etkilenmiş tarafın kullanımı 2 3
  • 124. Etkilenmiş tarafla yeme. Kısıtlayıcı Zorunlu Hareket Terapisinin Risk Faktörleri Bazı sınırların olması: • Çocuğun kendine güveninde düşüşe neden olabilir. • Hareketi ‘normal’ yapmaz • Tek başına bimanuel koordinasyonu artırmak için yeterli değildir. 1. https://i.ytimg.com/vi/vFYyiSqKs0s/maxresdefault.jpg 2. https://climbingmymountain.files.wordpress.com/2013/05/img_2174.jpg Etkilenmiş elle oynama, oyuncakları keşfetme. Etkilenmiş tarafla eğlenerek oynama. 1 2
  • 125. Kaynaklar  Tervahauta MH1, Girolami GL2, Øberg GK3, Efficacy of constraint- induced movement therapy compared with bimanual intensive training in children with unilateral cerebral palsy: a systematic review, Clin Rehabil. 2017 Nov:31(11):1445-1456. doi: 10.1177/0269215517698834. Epub 2017 Mar 20.  Chen YP1, Pope S2, Tyler D2, Warren GL2, Effectiveness of constraint-induced movement therapy on upper-extremity function in children with cerebral palsy: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials, Clin Rehabil. 2014 Oct:28(10):939-53. doi: 10.1177/0269215514544982. Epub 2014 Aug 14.  Leanne Sakzewski, Jenny Ziviani, Roslyn N. Boyd, Efficacy of Upper Limb Therapies for Unilateral Cerebral Palsy: A Meta- analysis, Paediatrics January 2014, VOLUME 133 / ISSUE 1
  • 126.  Hoare BJ1, Imms C, Rawicki HB, Carey L., Modified constraint- induced movement therapy or bimanual occupational therapy following injection of Botulinum toxin-A to improve bimanual performance in young children with hemiplegic cerebral palsy: a randomised controlled trial methods paper., BMC Neurol. 2010 Jul 5:10:58. doi: 10.1186/1471-2377-10-58.  Ann-Christin Eliassona,⁎, Linda Nordstranda, Linda Eka, Finn Lennartssonb,c, Lena Sjöstranda, Kristina Tedroffa, Lena Krumlinde-Sundholma, The effectiveness of Baby-CIMT in infants younger than 12 months with clinical signs of unilateral-cerebral palsy: an explorative study with randomized design, Research in Developmental Disabilities 72 (2018) 191–201  Ann-Christin Eliasson and Lena Sjöstrand, Baby- CIMT Manual, Karolinska Institutet, 2013
  • 128. Bölüm 9. Bimanuel Üst Ekstremite Terapisi Nedir? Günlük yaşam aktivitelerinde her iki elin birlikte (aynı anda) kullanımını geliştiren bir terapi tekniğidir. Ayakkabı giyme Her iki eli kullanarak el yıkama
  • 129. 12 Günlük yaşam aktivitelerinde her iki elin aynı anda kullanımı Bimanuel üst ekstremite terapisinin anahtar noktaları Spesifik aktiviteler seçilir. Aktiviteler dikkatlice planlanmalıdır.
  • 130. Her iki eli kullanarak para atma Kimler uygundur? Ellerin hareketinde zorluk tecrübe eden hemiplejik/unilateral, diplejik ve quadriplejik serebral palsili çocuklar. https://www.neurorhb.com/wp-content/uploads/2016/04/terapia-habit.jpg
  • 131. Bilateral el kullanımı için uygun oyuncak Kullanım: • 12 aydan büyük çocuklar için daha uygun • Etkilenmiş elin spontan kullanımı olan çocuklar • Kavrayabilen, tutan ve bırakabilen çocuklar • Yönergeleri anlayıp takip edebilen çocuklar
  • 132. Bir el ile bardağı tutarken, diğer el ile içine nesneleri atıyor.  Yoğun program (en az 6 saat/gün  2 hafta ya da daha fazla süre boyunca)  Ergoterapist terapiyi dikkatli bir şekilde planlamak için hedef belirlemeye yardımcı olmalıdır.  Bir ergoterapistle bireysel seansları içermelidir.
  • 133. Günlük yaşam aktiviteleri için uygulama Yapılandırılmış görev pratiği temeldir. Bimanuel fonksiyonel aktiviteler Zorlayıcı olunmalıdır Eğlence ve motivasyon Daha fazla etkilenmiş el tutuşu Daha az etkilenmiş el aktiviteyi yaparken
  • 134. CIMT BİMANUEL TERAPİ Olabilidiğince erken başlanır. 12 aydan büyük bebekler için daha uygun Kavrama ve bırakma becerisine sahip olunmalıdır. Etkilenmiş elin spontan kullanımı olmalıdır. Ev, okul vb. uygulanabilir. Bireysel seanslar içermelidir.
  • 135. Kaynaklar  Leanne Sakzewski, Jenny Ziviani, Roslyn N. Boyd, Efficacy of Upper Limb Therapies for Unilateral Cerebral Palsy: A Meta- analysis, Pediatrics January 2014, VOLUME 133 / ISSUE 1  Hoare BJ1, Imms C, Rawicki HB, Carey L., Modified constraint- induced movement therapy or bimanual occupational therapy following injection of Botulinum toxin-A to improve bimanual performance in young children with hemiplegic cerebral palsy: a randomised controlled trial methods paper., BMC Neurol. 2010 Jul 5:10:58. doi: 10.1186/1471-2377-10-58.  Hoare, B., Imms, C., Villanueva, E., Rawicki, H. B., Matyas, T., & Carey, L. (2013). Intensive therapy following upper limb botulinum toxin A injection in young children with unilateral cerebral palsy: A randomized trial. Developmental Medicine and Child Neurology, 55(3), 238-247.
  • 136.  Deppe, W., Thuemmler, K., Fleischer, J., Berger, C., Meyer, S., & Wiedemann, B. (2013). Modified constraint-induced movement therapy versus intensive bimanual training for children with hemiplegia – A randomized controlled trial. Clinical Rehabilitation, 27(10), 909-920.  Gelkop, N., Burshtein, D. G., Lahav, A., Brezner, A., Al-Oraibi, S., Ferre, C. L., & Gordon, A. M. (2015). Efficacy of constraint- induced movement therapy and bimanual training in children with hemiplegic cerebral palsy in an educational setting. Physical & Occupational Therapy in Pediatrics, 35(1), 24-39.  https://www.neurorhb.com/wp-content/uploads/2016/04/terapia- habit.jpg
  • 137. CP-Care proje ortakları  Gazi Üniversitesi (Türkiye)  PhoenixKM BVBA (Belçika)  Bilge Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi (Türkiye)  Türkiye Spastik Çocuklar Vakfı (Türkiye)  Serçev- Serebral Palsili Çocuklar Derneği (Türkiye)  İspanyol Fizyoterapistler Derneği (İspanya)  Ulusal Engellilerle Çalışan Profesyoneller Derneği (Bulgaristan)
  • 138. CP-CARE müfredatı, öğrenme materyali, www.cpcare.eu tarafından verilen el kitabı, Creative Commons Atıf-Ticari Olmayan 3.0 Unported Lisansı altında lisanslanmıştır. Www.cpcare.eu adresindeki bir çalışmaya dayanarak Bu lisansın kapsamı dışındaki izinler www. cpcare.eu Bu proje (CP-CARE - 2016-1-TR01-KA202- 035094) Avrupa Komisyonunun desteğiyle finanse edildi. Bu iletişim sadece yazarın görüşlerini yansıtır ve Komisyon burada yer alan bilgilerin herhangi bir şekilde kullanılmasından sorumlu tutulamaz.