Ενδεικτικές εργασίες μαθητών και μαθητριών της Γ΄ Γυμνασίου στο πλαίσιο της διαθεματικής προσέγγισης του «Ερωτόκριτου» του Β. Κορνάρου και του ποιήματος «Όσο μπορείς» του Κ. Π. Καβάφη.
2Ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗΣ
Σχ. έτος: 2022-2023
Υπεύθυνη Εκπαιδευτικός: Αγνή Λ. Καραγιάννη, Φιλόλογος
ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2024 ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΘΕΜΑΤΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ.pdf
«Διάλογος» στην τέχνη» Μια διαθεματική προσέγγιση της λογοτεχνίας μέσα από την τέχνη
1. «ΔΙΑΛΟΓΟΣ» ΣΤΗΝ ΤΕΧΝΗ
ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ
ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΕΧΝΗ
Ενδεικτικές εργασίες μαθητών και μαθητριών της Γ΄ Γυμνασίου (Τμήμα Γ5)
στο πλαίσιο της διαθεματικής προσέγγισης
του «Ερωτόκριτου» του Β. Κορνάρου
και του ποιήματος
«Όσο μπορείς» του Κ. Π. Καβάφη.
2Ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗΣ
Σχ. έτος: 2022-2023
Υπεύθυνη Εκπαιδευτικός: Αγνή Λ. Καραγιάννη, Φιλόλογος
2. Α΄ ΘΕΜΑΤΙΚΟ ΠΕΔΙΟ
ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ
ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ ΕΡΓΑ
Η παρούσα διαθεματική εργασία ανατέθηκε στο Α’ Τετράμηνο στο πλαίσιο της
διδακτικής προσέγγισης της Κρητικής Λογοτεχνίας.
Είχε ως στόχο τη διερεύνηση και ανάδειξη του καλλιτεχνικού διαλόγου διαφόρων
μορφών τέχνης, όπως είναι η Λογοτεχνία και η Ζωγραφική, με εκκίνηση τον
«Ερωτόκριτο» του Β. Κορνάρου.
Προτάθηκε η αναζήτηση μέσω διαδικτύου έργων τέχνης, που εμπνεύστηκαν τη
θεματική τους από το έργο «Ερωτόκριτος» του Β. Κορνάρου.
Ακολουθεί ενδεικτική εργασία μαθητών της Γ΄ Γυμνασίου (Τμήμα Γ5)
5. • Ο Ερωτόκριτος του Βιτσέντζου Κορνάρου, ζωγραφίζει «και τις ρίζες και το
λουλούδι μαζί», έγραφε ο Σεφέρης.
Ο Ερωτόκριτος, ο έρωτάς του, αποτέλεσε διαχρονικά κυρίως στη δεκαετία του
’30 πηγή έμπνευσης, για σημαντικούς καλλιτέχνες όπως ο
• Θεόφιλος,
• Ο Γιάννης Τσαρούχης
• Ο Εγγονόπουλος
• Ο Μποστ
• Ο Ευγένιος Σπαθάρης
6. ΧΈΡΙ ΧΈΡΙ Ο ΕΡΩΤΌΚΡΙΤΟΣ ΜΕ ΤΗΝ ΑΡΕΤΟΎΣΑ ΣΕ ΈΝΑΝ ΕΙΔΥΛΛΙΑΚΌ ΚΉΠΟ ΕΠΈΛΕΓΕ ΝΑ ΤΟΥΣ
ΤΟΠΟΘΕΤΉΣΕΙ Ο ΜΠΟΣΤ, ΠΟΥ ΣΧΕΔΊΑΣΕ ΤΟΥΣ ΔΎΟ ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΈΣ ΑΓΑΠΗΜΈΝΟΥΣ, ΝΤΥΜΈΝΟΥΣ ΒΑΣΙΛΙΚΆ.
7. ΠΟΡΦΥΡΆ ΝΤΥΜΈΝΟΣ ΚΑΙ ΣΤΟ ΈΡΓΟ ΤΟΥ ΕΓΓΟΝΌΠΟΥΛΟΥ Ο ΕΡΩΤΌΚΡΙΤΟ ΚΑΙ Η ΑΡΕΤΟΎΣΑ ΕΊΝΑΙ ΔΎΟ ΑΝΔΡΕΊΚΕΛΑ ΤΟ ΈΝΑ
ΤΟΠΟΘΕΤΗΜΈΝΟ ΔΊΠΛΑ ΣΤΟ ΆΛΛΟ. ΚΑΙ ΕΔΏ Η ΑΡΕΤΟΎΣΑ ΝΤΥΜΈΝΗ ΣΤΑ ΓΑΛΆΖΙΑ. Η ΑΝΤΊΘΕΣΗ ΑΥΤΉ ΑΝΆΜΕΣΑ ΣΤΑ ΧΡΏΜΑΤΑ ΘΑ
ΜΠΟΡΟΎΣΕ ΝΑ ΕΊΝΑΙ ΜΙΑ ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΊΗΣΗ ΑΝΆΜΕΣΑ ΣΤΟΥΣ ΧΑΡΑΚΤΉΡΕΣ ΤΩΝ ΗΡΏΩΝ.
8. ΕΡΩΤΌΚΡΙΤΟ ΤΟΥ ΤΣΑΡΟΎΧΗ. Ο ΝΕΑΡΌΣ ΜΟΙΆΖΕΙ ΜΕ ΤΟΥΣ ΔΙΆΣΗΜΟΥΣ ΝΑΎΤΕΣ ΠΟΥ
ΑΓΑΠΟΎΣΕ ΝΑ ΖΩΓΡΑΦΊΖΕΙ Ο ΚΑΛΛΙΤΈΧΝΗΣ. ΈΝΑ ΠΡΌΣΩΠΟ ΜΕ ΓΩΝΊΕΣ ΚΑΙ ΑΠΟΧΡΏΣΕΙΣ, ΜΕ
ΒΑΘΎ ΒΛΈΜΜΑ, ΉΡΕΜΟ ΌΜΩΣ ΚΑΙ ΊΣΩΣ ΚΑΙ ΘΛΙΜΜΈΝΟ.
9. ΒΥΖΑΝΤΙΝΈΣ ΜΟΡΦΈΣ ΤΟΥ ΚΌΝΤΟΓΛΟΥΟ ΕΡΩΤΌΚΡΙΤΟΣ ΕΜΦΑΝΊΖΕΤΑΙ ΕΔΏ ΩΣ
ΠΟΛΕΜΙΣΤΉΣ ΚΑΙ ΠΆΝΩ ΣΤΟ ΆΛΟΓΟ ΤΟΥ ΘΥΜΊΖΕΙ ΣΊΓΟΥΡΑ ΤΗΝ ΕΙΚΌΝΑ ΤΟΥ ΑΓΊΟΥ
ΓΕΩΡΓΊΟΥ Ή ΤΟΥ ΑΓΊΟΥ ΔΗΜΗΤΡΊΟΥ
10. Ο ΕΡΩΤΌΚΡΙΤΟΣ ΕΊΝΑΙ ΑΝΤΡΕΙΩΜΈΝΟΣ ΚΑΙ ΑΓΑΠΆ, Η ΑΡΕΤΟΎΣΑ ΕΊΝΑΙ ΓΕΝΝΑΊΑ ΚΑΙ ΑΓΑΠΆ· ΓΙΏΡΓΟΣ ΣΕΦΈΡΗΣ ΔΟΚΙΜΈΣ Α
11. Β΄ ΘΕΜΑΤΙΚΟ ΠΕΔΙΟ
ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ
ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΕΧΝΗ ΤΟΥ ΔΡΟΜΟΥ (STREET ART)
Η παρούσα διαθεματική εργασία εξελίχθηκε στο Β΄ Τετράμηνο. ανήκει στο σύνολο
ανάλογων διαθεματικών και διακειμενικών εργασιών που εξελίχθηκαν στο πλαίσιο του
μαθήματος της Λογοτεχνίας
12. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ ΠΑΡΟΥΣΑΣ
ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Με αφορμή το ποίημα του Κ. Π. Καβάφη «Όσο μπορείς» και τα μηνύματα ζωής,
που αυτό προβάλλει σχετικά με την ορθή διαχείριση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας,
προτάθηκε στα μέλη του Τμήματος Γ5 να αναζητήσουν τον «διάλογο» της
λογοτεχνίας με άλλες μορφές έκφρασης που προτάσσουν (ή «αποτάσσουν»)
ανάλογα κοινωνικά θέματα.
Μία από τις μορφές έκφρασης, που τέθηκε υπό χάρτου, ήταν η έκφραση σκέψεων
και συναισθημάτων μέσω της Τέχνης του Δρόμου.
Οι μαθήτριες και μαθητές, που επέλεξαν να διερευνήσουν αυτό το θέμα,
διαμόρφωσαν διαφάνειες (power point), παρουσίασαν την εργασία τους στην
ολομέλεια της τάξης και ακολούθησε συζήτηση.
13. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΣΤΟΧΟΘΕΣΙΑ
Τα αναμενόμενα μαθησιακά αποτελέσματα αφορούσαν στην καλλιέργεια ποικίλων δεξιοτήτων,
με έμφαση στην κριτική σκέψη και στον εμπλουτισμό της κοσμοθεωρίας των
μαθητών/μαθητριών με σεβασμό στον εαυτό και στον άλλο, στην αξία κάθε ανθρώπου.
Ειδικότερα, η ανίχνευση και εμβάθυνση μηνυμάτων ζωής στόχευαν στα εξής:
• Διερεύνηση κοινωνικών θεμάτων και μηνυμάτων ζωής μέσα από κάθε μορφή έκφρασης
• Εμβάθυνση σε ζητήματα ζωής μέσα από την ανώνυμη «καταγγελία» της απώλειας της
ανθρώπινης αξιοπρέπειας στη σύγχρονη εποχή και των φαινομένων κοινωνικής παθογένειας
(π.χ έμφυλη βία- «οι γυναίκες έχουν φωνή»)
• Προβληματισμός και καλλιέργεια κριτικής-συγκριτικής σκέψης
• Ανάληψη ευθύνης απέναντι σε θέματα που αφορούν ευρύτερα τα ανθρώπινα δικαιώματα
• Καλλιέργεια ψυχοσυναισθηματικών δεξιοτήτων μέσω της διερευνητικής μάθησης
16. STREET ART
Ένα χαρακτηριστικό της τέχνης του δρόμου είναι ότι τα μηνύματα
που προβάλλονται συνήθως γίνονται κατανοητά από όλους .Έχει
ένα χαρακτήρα, μια χρήση , μια υφή , μια ιστορία , ένα σχήμα. Η
τέχνη του δρόμου μεταμορφώνει τον δρόμο ή ανοίγει τον διάλογο.
Πάντα πίσω από ένα graffiti υπάρχει μια ιστορία και ο καλλιτέχνης
θέλει να περάσει ένα μήνυμα .
18. ΜΗΝΥΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ZΩΗ ΜΕΣΩ
GRAFFITY
• THERE IS ALWAYS HOPE
Στην εικόνα βλέπουμε ένα κοριτσάκι να χάνει το μπαλόνι του που το παίρνει ο
αέρας. Αυτή η εικόνα συμβολίζει την απώλεια . Το κείμενο στον τοίχο όμως
μας λέει ξεκάθαρα ότι καμία απώλεια δεν μπορεί να εξαλείψει την ελπίδα. Αυτή
είναι μια ευγενική υπενθύμιση να παραμείνουμε θετικοί αντί να βυθιζόμαστε
στις απώλειές μας.
20. ΜΗΝΥΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΖΩΗ ΜΕΣΩ
GRAFFITY
• Live in the moment.
Στην εικόνα είναι ένα ζευγάρι που ενώ είναι μαζί δεν είναι «ουσιαστικά» μαζί
εκείνη την στιγμή γιατί ασχολούνται με τα κινητά τους χωρίς να δίνουν
σημασία ο ένας στον άλλο. Αυτή η όχι και τόσο λεπτή αναφορά στη σύγχρονη
τεχνολογία μάς προειδοποιεί να έχουμε επίγνωση του σε τι ξοδεύουμε τον
χρόνο και την προσοχή μας. Τίποτα που υπάρχει σε μια οθόνη δεν είναι πιο
σημαντικό από αυτό που συμβαίνει ακριβώς μπροστά μας. Με το να είμαστε
συνεχώς απασχολημένοι, θα μπορούσαμε να χάσουμε σημαντικές ευκαιρίες και
σύνδεση με άλλους. Ο χρόνος δεν γυρίζει πίσω γι’ αυτό πρέπει να ζούμε την
κάθε στιγμή.
22. ΜΗΝΥΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΖΩΗ ΜΕΣΩ
GRAFFITI
• SMILE
Το μήνυμα της εικόνας είναι ξεκάθαρο . Στη ζωή, είμαστε τόσο απασχολημένοι
με το παράπονο για τα αρνητικά πράγματα που δύσκολα έχουμε χρόνο να
κάνουμε μια παύση και να δούμε τα πράγματα που συνέβησαν υπέρ μας. Η
ζωή είναι μικρή και αξίζει να την βλέπουμε θετικά. Πάντα υπάρχει λόγος να
χαμογελάμε. Με ένα χαμόγελο όλα γίνονται πιο υποφερτά. Το μόνο που
χρειάζεται λοιπόν είναι να βρείτε ένα λόγο να χαμογελάσετε.
24. ΜΗΝΥΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΖΩΗ ΜΕΣΩ
GRAFFITI
• Don’t let others deter you
Πολλοί από εμάς νιώθουνε αναγκασμένοι να εγκαταλείψουνε τα όνειρά τους,
χωρίς να τα κυνηγήσουνε ποτέ λόγω οικονομικών επιβαρύνσεων ή άλλων
δυσκολιών. Τελικά, θα πρέπει να ακολουθήσουμε τα όνειρά μας, ανεξάρτητα
από την εξωτερική αποθάρρυνση. Ποτέ δεν είναι αργά!
26. ΜΗΝΥΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΖΩΗ ΜΕΣΩ
GRAFFITY
• Listen to your heart.
Ένας γιατρός ακούει μια καρδιά . Το μήνυμα του καλλιτέχνη είναι ότι η καρδιά
θα μας οδηγεί πάντα στο σωστό μέρος .Μας υπενθυμίζει ότι πρέπει να ακούμε
την καρδία μας σε αυτό τον κόσμο του δυνατού θορύβου και του χάους . Οι
άνθρωποι λοιπόν πρέπει να αρχίσουν να ακούνε αυτό που τους λέει η καρδιά
τους όχι να δρουν μόνο με την λογική.
27. Η ΤΕΧΝΗ ΤΟΥ ΔΡΟΜΟΥ
ΑΝΟΙΓΕΙ ΤΟΝ ΔΙΑΛΟΓΟ
Σεϊμένης Θοδωρής Γ’5
28. ΜΙΑ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΤΈΧΝΗ
( STREET ART)
Η street art ή αλλιώς graffiti είναι ένας τρόπος προσωπικής έκφρασης και
δημιουργίας, που συμβάλλει στην ανάδειξη κοινωνικών μηνυμάτων με
κατανοητό τρόπο. Αυτή συνδυάζει συνήθως εικόνα και λόγο (πολυτροπικά
κείμενα). Έχει ως στόχο να προσθέσει λίγο «χρώμα» στη ζωή των ανθρώπων.
29. Η ΔΎΝΑΜΗ ΒΡΊΣΚΕΤΑΙ ΣΤΙΣ ΔΙΑΦΟΡΈΣ,
ΌΧΙ ΣΤΙΣ ΟΜΟΙΌΤΗΤΕΣ.
Ο ρατσισμός αποτελεί πηγή
αρνητικών συνεπειών για το άτομο
και την κοινωνία. Οι ομάδες που
δέχονται τέτοιου είδους
συμπεριφορές ζουν συνεχώς με τον
φόβο και βουλιάζουν στην απελπισία.
30. ΟΙ ΓΥΝΑΊΚΕΣ ΈΧΟΥΝ ΠΛΈΟΝ
ΦΩΝΉ.
Οι γυναίκες δεν πρέπει να φοβούνται να
μιλήσουν και να καταγγείλουν την
κακοποίηση που μπορεί να βιώσουν. Η
πολιτεία επιβάλλεται να τις στηρίξει.
31. ΤΑ ΠΑΙΔΙΆ ΕΊΝΑΙ ΤΟ ΜΈΛΛΟΝ ΜΑΣ.
Άρθρο 32. Αναγνωρίζει το δικαίωμα του
παιδιού να προστατεύεται από την
οικονομική εκμετάλλευση και από την
εκτέλεση οποιασδήποτε εργασίας που
ενέχει κινδύνους. Τα παιδιά πρέπει να
παίζουν και να μορφώνονται.
33. ΟΡΙΣΜΟΣ
• Η τέχνη του δρόμου, η οποία εγκυμονεί πολλούς κινδύνους και ως εκ τούτου
δυσκολεύει τις γυναίκες να την ακολουθήσουν ως μορφή τέχνης παρουσιάζει το
έργο 24 εμβληματικών γυναικών από όλο τον κόσμο, οι οποίες με στένσιλ,
προσωπικό μόχθο, αστείρευτη ενέργεια και έμπνευση κοσμούν τους τοίχους, τα
τρένα, τις στοές και όλους τους δημόσιους χώρους, από τη Νέα Υόρκη μέχρι το
Ιράν. Οι ιστορίες αυτών των γυναικών μπορεί να είναι διαφορετικές, αλλά είναι όλες
συναρπαστικές.
34. • Δεν με ενδιαφέρει η όμορφη ή η
διακοσμητική τέχνη. Η τέχνη πρέπει να
έχει έναν σκοπό και ένα νόημα.
35. • Αντιπροσώπευα την απειλή για
τον ανδρισμό τους. Ωστόσο,
αποφάσισα να συνεχίσω και με
τη δουλειά μου να καθρεφτίσω
την ομορφιά, τη
σεξουαλικότητα, την αγάπη,
την ελευθερία και την αλήθεια
όπως την ένιωθα εγώ.
36. • Με ενοχλεί το γεγονός ότι, όταν μια
γυναίκα έχει μια επιτυχημένη
καριέρα, τη ρωτούν συχνά πώς
συμφιλιώνει την εργασία με την
οικογένεια. Σε έναν άνδρα ποτέ δεν
τίθενται αυτές οι ερωτήσεις. Ήρθε
η ώρα να αλλάξουν αυτά.
37. • Νεαρά κορίτσια φορούν κεφάλια
ζώων και κοιτάζουν τους
περαστικούς. Σε ένα από τα
γκράφιτί της γράφει: Δεν τους
άρεσε ο χορός μου, οπότε άρχισα
να χορεύω για τον εαυτό μου.
38. • Δεδομένου ότι η τέχνη του δρόμου
εξακολουθεί να είναι σε μεγάλο βαθμό
παράνομη, η ανωνυμία δεν είναι μόνο
απαραίτητη προϋπόθεση, αλλά πάνω
από όλα αξία.
39. • Νομίζω ότι η τέχνη είναι ένας τρόπος σύνδεσης με
τους άλλους – είναι η αρχή ενός διαλόγου. Είναι ένα
από τα θαύματα που κάνουν τη ζωή λίγο λιγότερο
βαρετή
40. Οι εργασίες των μαθητών/μαθητριών ήταν εξαιρετικές και
στοχευμένες, επιβεβαιώνοντας την ανάγκη των εφήβων
να διερευνήσουν τη ζωή…
Η συνεργασία ήταν πολύ εποικοδομητική, όπως και η
ανταλλαγή απόψεων στην ολομέλεια της τάξης.
ΣΥΓΧΑΡΗΤΗΡΙΑ ΣΤΟΥΣ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΕΣ !!
2Ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗΣ
Σχ. έτος: 2022-2023
Υπεύθυνη Εκπαιδευτικός: Αγνή Λ. Καραγιάννη, Φιλόλογος