Creative writing for High School- Ασκήσεις δημιουργικής γραφής για το Γυμνάσιο και το Λύκειο

1. ΠΡΟΤΥΠΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ 2013- 4
ΟΜΙΛΟΣ: Λογοτεχνικό- Ζωγραφικό Εργαστήρι: « Αναγνώσεις Κ. Καβάφη- Φ. Πεσσόα – Δημιουργική
γραφή»
Μαρία Αγγελιδάκη (ΠΕ02) – Μαρία Γρηγοριάδη (ΠΕ08)
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΓΡΑΦΗΣ «Παίζουμε με τις λέξεις και τα χρώματα»
Η γραφή ήταν το μοναδικό πράγμα
που γέμιζε τη ζωή μου και τη γοήτευε.
Το έκανα. Η γραφή δεν με εγκατέλειψε ποτέ. [Μαρκερίτ Ντυράς]
Η λογοτεχνία, όπως και κάθε είδος τέχνης, είναι μια ομολογία πως η ζωή δεν αρκεί.
[ Φ. Πεσσόα ]
Επιλογή – επιμέλεια : Αγγελιδάκη Μαρία e- mail: maria.angelidaki@gmail.com
Markkula- Sinko (2009) Δημιουργικότητα και καινοτομία
“Η δημιουργικότητα και η καινοτομία αποκτούν ολοένα και μεγαλύτερη σημασία στις
κοινωνίες της γνώσης καθώς κανείς δεν μπορεί να παραβλέψει τις προκλήσεις που μας
επιφυλάσσει το μέλλον. Βιώνουμε και ξεπερνάμε εμπόδια μέσα σε έναν όλο και
περισσότερο μη διαιρέσιμο κόσμο. Τόσο στον τομέα των επιχειρήσεων όσο και στις
διαφορετικές κουλτούρες, για παράδειγμα, οι περισσότεροι από τους εμπλεκόμενους
παράγοντες εξακολουθούν να εφαρμόζουν μία ως επί το πλείστον τοπική προσέγγιση, τη
στιγμή που η γνώση έχει παγκόσμια διάσταση οτιδήποτε και αν κάνουμε. Τι σημαίνει αυτό
για την εκπαίδευση; Τι είδους τροποποιήσεις απαιτούνται;
Decortis - Lentini (2009) Κοινωνιοπολιτισμική άποψη της δημιουργικότητας
“Η δημιουργικότητα αποτελεί εδώ και πολλά χρόνια θέμα ενδιαφέροντος και αντικείμενο
μελέτης των ψυχολόγων, οι οποίοι την αναλύουν από διαφορετικές απόψεις. Από τη
γνωστική άποψη, οι ερευνητές προσπαθούν να εντοπίσουν τις συγκεκριμένες διαδικασίες
και δομές που συμβάλλουν στις δημιουργικές πράξεις, ενώ από την κοινωνιοπολιτισμική
άποψη προσπαθούν να αποδείξουν ότι η περίτεχνη καινοτομία πηγάζει από την κοινή
σκέψη και τις ανταλλαγές μεταξύ των ατόμων, αφού η δημιουργικότητα δεν γεννάται
μόνο μέσα στο μυαλό μας: η διάδραση μεταξύ των σκέψεων των ατόμων και ενός
κοινωνιο-πολιτισμικού περιβάλλοντος έχει θεμελιώδη σημασία”
Η Δημιουργική Γραφή είναι μια σύγχρονη εκπαιδευτική μέθοδος που προσεγγίζει με
βιωματικό τρόπο το λόγο και τις δυνατότητές του, συνδυάζοντας το παιχνίδι με τη μάθηση,
Στηρίζεται στην αναδόμηση των στοιχείων της λέξης, μιας πρότασης ή ενός κειμένου, με
σκοπό την παραγωγή νέων κειμένων.»

2. ΠΡΟΤΥΠΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ 2013- 4
ΟΜΙΛΟΣ: Λογοτεχνικό- Ζωγραφικό Εργαστήρι: « Αναγνώσεις Κ. Καβάφη- Φ. Πεσσόα – Δημιουργική
γραφή»
Μαρία Αγγελιδάκη (ΠΕ02) – Μαρία Γρηγοριάδη (ΠΕ08)
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΓΡΑΦΗΣ
Στόχοι:
 Συνειδητοποίηση της δύναμης του λόγου στη δημιουργία κόσμων φαντασίας
 Καλλιέργεια της δημιουργικής δύναμης των μαθητών
 Απόλαυση της δημιουργικής διαδικασίας
 Παιγνιώδης μάθηση
 Καλλιέργεια κριτικού στοχασμού
 Αυτοέκφραση – διοχέτευση δημιουργικής δύναμης
 Εκτόνωση – αποφόρτιση
ΠΡΑΓΜΑΤΩΣΗ
 Οι λέξεις ως υλικό δημιουργίας « νέων- προσωπικών κόσμων
 Γράφω = δημιουργώ
 Τα εικαστικά έργα ως εφαλτήρια στοχασμού.
 Παρατήρηση έργων τέχνης και αποδέσμευση από το αρχικό ερέθισμα.
 Απελευθέρωση δημιουργικής φαντασίας και αυτονόμηση της έκφρασης
 Ασκήσεις ύφους
 Ελεύθερος συνειρμός
 Το εργαστήρι του συγγραφέα- ποιητή
Henri Michaux (2001) Ονειροπολώντας με αφορμή αινιγματικές ζωγραφιές
«Ηθελα κυρίως να μάθω πού θα με οδηγούσαν αυτοί οι πίνακες, πώς θα με κουβαλούσαν,
πώς θα μου αντιστέκονταν, ποιες επιθυμίες θα ξυπνούσαν μέσα μου, ποιες σκέψεις, ποιες
θα ήταν οι απαντήσεις μου στις σφίγγες και ποιες οι συναντήσεις, ποιες οι αρνήσεις μου να
συναντηθώ[….] Για μένα, το εγχείρημα είχε τελειώσει: να εισχωρήσω στο άγνωστο. Ήταν
σαν να είχα προσπαθήσει να μπω στη γραφή κάποιου ξένου ανθρώπου, εκεί όπου ελάχιστα
σημεία αναφοράς, κι όλα της ίδιας τάξης, παύοντας την κριτική όσο και την επιδοκιμασία,
εγκαταλείπεσαι χωρίς αντίσταση σε μια ζωή απροσδόκητη, σε μια ετερότητα που λιώνει».

3. ΠΡΟΤΥΠΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ 2013- 4
ΟΜΙΛΟΣ: Λογοτεχνικό- Ζωγραφικό Εργαστήρι: « Αναγνώσεις Κ. Καβάφη- Φ. Πεσσόα – Δημιουργική
γραφή»
Μαρία Αγγελιδάκη (ΠΕ02) – Μαρία Γρηγοριάδη (ΠΕ08)
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Chehov A. (2007). Η τέχνη της γραφής. Συμβουλές σε ένα νέο συγγραφέα. (μτφρ. Β.
Ντινόπουλος) Αθήνα: Πατάκης.
Γκούρεβιτς, Φ. (επιμέλεια), (2010). Η τέχνη της γραφής. 10 κορυφαίοι συγγραφείς
αποκαλύπτουν τα μυστικά της τέχνης τους στο Paris Review, μτφρ. Μ.Τουλγαρίδου,
Αθήνα: Τόπος.
Decortis, F.- Lentini, L. (2009). Μια κοινονιοπολιτισμική άποψη της
δημιουργικότητας για τη σχεδίαση εκπαιδευτικών περιβαλλόντων.
http://www.openeducationeuropa.eu/el/article
Μαγνήσαλης, Κ. (2003). Δημιουργική σκέψη. Θεωρία, τεχνική, ασκήσεις, τεστ,
παιχνίδια. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.
Markkula, M- Sinko,M.( 2009). Οι οικονομίες της γνώσης και η κοινωνία της
καινοτομίας διαμορφώνονται γύρω από τη μάθηση.
http://www.openeducationeuropa.eu/el/article
Μηλιώρη, Π.(2006). Δημιουργική γραφή για μελλοντικούς ομοτέχνους. Αθήνα:
Ψυχογιός.
Michaux, H. ( 2001). Ονειροπολώντας με αφορμή αινιγματικές ζωγραφιές. (μτφρ. Μ.
Βέμη). Αθήνα: Άγρα.
Robinson, K. (2001). Άλλη λογική. Για μια επανάσταση της δημιουργικότητας.
(μτφρ. Β.Αργυριάδης). Αθήνα: Εν Πλω.
Rodari, G. (2001). Γραμματική της Φαντασίας, Εισαγωγή στην τέχνη να επινοείς
ιστορίες,( μτφρ. Γ.Κασαπίδης), Αθήνα: Μεταίχμιο.
Σουλιώτης, Μ. (2012). Δημιουργική γραφή. Οδηγίες Πλεύσεως.( βιβλίο του
εκπαιδευτικού), Κύπρος: Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού. Παιδαγωγικό
Ινστιτούτο Ανάπτυξης Προγραμμάτων.
Τσιλμενή, Τ. Παπαρούση, Μ. (2010). Η τέχνη της μυθιστορίας και της δημιουργικής
γραφής, Θεσσαλονίκη: Επίκεντρο.

4. ΠΡΟΤΥΠΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ 2013- 4
ΟΜΙΛΟΣ: Λογοτεχνικό- Ζωγραφικό Εργαστήρι: « Αναγνώσεις Κ. Καβάφη- Φ. Πεσσόα – Δημιουργική
γραφή»
Μαρία Αγγελιδάκη (ΠΕ02) – Μαρία Γρηγοριάδη (ΠΕ08)
ΑΣΚΗΣΕΙΣ
ΠΑΡΑΤΗΡHΣΤΕ ΤΟΝ ΠΙΝΑΚΑ….
ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΜΟΝΟ ΤΟ ΕΡΕΘΙΣΜΑ….
ΓΡΑΨΤΕ ΤΟ ΔΙΚΟ ΣΑΣ ΚΕΙΜΕΝΟ …
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………...

5. ΠΡΟΤΥΠΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ 2013- 4
ΟΜΙΛΟΣ: Λογοτεχνικό- Ζωγραφικό Εργαστήρι: « Αναγνώσεις Κ. Καβάφη- Φ. Πεσσόα – Δημιουργική
γραφή»
Μαρία Αγγελιδάκη (ΠΕ02) – Μαρία Γρηγοριάδη (ΠΕ08)
ΑΣΚΗΣΗ 2
Συνεχίστε το κείμενο επιχειρώντας να μιμηθείτε το ύφος του συγγραφέα
«Τώρα δε μπορούσε να ελπίζει πια σε άλλη αναβολή. Έπρεπε να προφτάσει. Αγόρασε
ένα μπουκάλι μελάνι και μια γκρίζα φανέλα που τον τύλιγε ολόκληρο από το λαιμό ως
τους αστραγάλους, κλείδωσε τα ρούχα του για να μην μπει στον πειρασμό να βγει από
το σπίτι και μπήκε στο μυθιστόρημά του, όπως μπαίνει κανείς σε μια φυλακή. Ήταν πια
δυστυχισμένος…»
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………..

6. ΠΡΟΤΥΠΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ 2013- 4
ΟΜΙΛΟΣ: Λογοτεχνικό- Ζωγραφικό Εργαστήρι: « Αναγνώσεις Κ. Καβάφη- Φ. Πεσσόα – Δημιουργική
γραφή»
Μαρία Αγγελιδάκη (ΠΕ02) – Μαρία Γρηγοριάδη (ΠΕ08)
ΑΣΚΗΣΗ 3
ΠΑΙΖΟΥΜΕ ΜΕ ΤΙΣ ΛΕΞΕΙΣ….
Τοποθετήστε τις λέξεις
ΔΗΜΙΟΥΡΓHΣΤΕ ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΣΑΣ
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………