http://e-taksh.blogspot.gr/ Γλώσσα Ε΄ 9.2. ΄΄Ποιοι είναι οι συγγραφείς΄΄

1. Επιμέλεια : Χρήστος Χαρμπής
Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 9 – Κεφάλαιo 2:
΄΄ Ποιοι είναι οι συγγραφείς ΄΄
- Ονοματική φράση – Ρηματική φράση
- Κύρια πρόταση – Δευτερεύουσες προτάσεις
- Σύνδεση προτάσεων
http://e-taksh.blogspot.gr

2. eva-edu
Ο μαγικός κόσμος των βιβλίων
Σε δύο αδέρφια άρεσε πολύ να διαβάζουν βιβλία. Ό,τι ήθελαν να μάθουν για τον κόσμο το έψαχναν στα βιβλία
και διάβαζαν όλες τις σελίδες τους.
Βγάλε από την πρόταση το και και βάλε κόμμα (,)
Πήγα στη λαϊκή αγορά και αγόρασα ψάρια και καρότα και λάχανα και φρούτα.
……………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………….
Βγάλε από την πρόταση το κόμμα (,) και βάλε και
Το πρωί έφαγα ψωμί, βούτυρο, μαρμελάδα, αυγά.
……………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………….
Βιογραφικό σημείωμα λέγεται ένα κείμενο που μας μιλάει για έναν άνδρα ή μια γυναίκα και μας
λέει το όνομα και το επίθετό του, πότε και πού γεννήθηκε, που έζησε, τι δουλειά κάνει και τι έχει κάνει
στη ζωή του.
Βιογραφικό σημείωμα Οδυσσέα Ελύτη
Όνομα : Οδυσσέας επίθετο : Ελύτης πότε γεννήθηκε: το 1911
πού γεννήθηκε: στην Κρήτη τι δουλειά κάνει : είναι ποιητής ποίημα του: Άξιον Εστί
Μερικές φορές ενώνουμε τις προτάσεις με κόμμα (,) και όχι
με το και. Το σχήμα αυτό λέγεται ασύνδετο
Φράσεις που έχουν ρήμα λέγονται ρηματικές φράσεις
Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη
Φράσεις που έχουν ουσιαστικά λέγονται ονοματικές φράσεις
Παίξιμο μπάλας

3. eva-edu
κάνε τις ονοματικές φράσεις ρηματικές
Πλύσιμο πιάτων = …………………………………….. γράψιμο άσκησης=…………………....
κάνε την ρηματική φράση ονοματική
Σκουπίζω το πάτωμα= ……………………………………………………………..
Μου αρέσει η κρέπα. Αγαπώ την μερέντα (γιατί)
………………………………………………………………………………………………….
Πλένω τα πιάτα. Να μην κουράζεται η γιαγιά. (ώστε)
…………………………………………………………………………………………………...
Βιβλιοθήκες
Οι άνθρωποι που διαβάζουν βιβλία λέγονται αναγνώστες. Σε πολλές πόλεις υπάρχουν βιβλιοθήκες και
οι άνθρωποι μπορούνε να πάνε και να διαβάσουν εκεί βιβλία. Ακόμη μπορούν να δανειστούν βιβλία
δηλαδή να τα πάρουν για λίγο και να τα διαβάσουν στο σπίτι τους.
Ένα βιβλίο έχει
Τίτλο (όνομα) Το άγαλμα που κρύωνε
Συγγραφέα (ποιος το έγραψε) Μπουλώτης Χρήστος
Εκδότη (ποιος το πουλάει) Πατάκης
Εικονογράφος (ποιος ζωγράφισε τις εικόνες) Στεφανίδη Φωτεινή
Περίληψη (τι γράφει το βιβλίο με λίγα λόγια)Εκείνο τον Αύγουστο, η πανσέληνος ασήμωσε ένα παράξενο ταξίδι που
έμοιαζε πολύ με παραμύθι. Το ταξίδι αυτό ξεκινά από παλιά. Από τότε που το μικρό μαρμάρινο αγόρι, το άγαλμα, άφησε σαν προσφυγάκι την πατρίδα του
στη Μικρασία και στεγάστηκε στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Αθήνας. Από τότε κρύωνε ολοένα, γιατί νοσταλγούσε αθεράπευτα την πατρίδα του στην
αντίπερα ακτή του Αιγαίου. Τα πράγματα θ' αλλάξουν όμως όταν θα βρει δυο φίλους καρδιάς, την κυρία Γαλάτεια, την καθαρίστρια του Μουσείου, και το
μικρό Λάμπη, το γιο του νυχτοφύλακα. Τα πράγματα θ' αλλάξουν μ' ένα παράξενο όνειρο. Απ' τ' όνειρο θα φτερουγίσει στο Μουσείο ένα μεγάλο γαλάζιο
πουλί που θα τους ταξιδέψει μια νύχτα με πανσέληνο στις χαμένες πατρίδες, στη Μικρασία.
Ένωσε τις προτάσεις με τη λέξη στην παρένθεση.

8. ΡΗΜΑΤΙΚΗ ΦΡΑΣΗ
Ρηματική λέγεται η φράση στην οποία
περιέχεται ρήμα, καθώς και άλλες
λέξεις που συμπληρώνουν το νόημά
του.
π.χ. Δημοσίευσε διηγήματα σε
διάφορα περιοδικά.

9. ΟΝΟΜΑΤΙΚΗ ΦΡΑΣΗ
Ονοματική λέγεται μια φράση όταν οι
λέξεις από τις οποίες αποτελείται
είναι ονόματα.
π.χ. Δημοσίευση διηγημάτων σε
διάφορα περιοδικά.
3ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΜΕΓΑΡΩΝ

10. Εγκύκλιος Παιδεία
ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΕΞΑΡΤΗΜΕΝΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Οι προτάσεις ανάλογα με τη σχέση τους προς τις άλλες
χωρίζονται σε:
Ανεξάρτητες(κύριες), που έχουν δηλαδή ένα
ολοκληρωμένο νόημα και μπορούν να σταθούν μόνες τους
στο λόγο και
Εξαρτημένες (δευτερεύουσες), που το περιεχόμενό τους
αποκτά νόημα σε σχέση με μια άλλη πρόταση και δε
στέκονται μόνες τους στο λόγο
Π. χ. Όταν πήγαμε στο νέο σχολείο(εξαρτημένη)
τρέξαμε αμέσως στις αίθουσες(ανεξάρτητη)
Για να βάλουμε σωστά το κόμμα, θυμόμαστε:
Χωρίζουμε με κόμμα τις εξαρτημένες όταν το νόημά τους
δεν είναι στενά συνδεδεμένο με το νόημα της
ανεξάρτητης(Θα σταματήσω το διάβασμα, γιατί
κουράστηκα) και
δεν τις χωρίζουμε όταν είναι στενά συνδεδεμένο(ήταν
χαρούμενη που της χάρισα το ποδήλατό μου)
ΑΣΚΗΣΗ
Σημείωσε τις εξαρτημένες και ανεξάρτητες προτάσεις:
Μην παίρνεις τέτοιο ύφος πριν δεις για τι ακριβώς
πρόκειται. Θα πάμε να αγοράσουμε βιβλία, αλλά όχι ό,τι
βιβλία να 'ναι.
Όταν θα τα τακτοποιήσουμε στη βιβλιοθήκη μας, θα
μπορούμε να ταχαζεύουμε, να τα ξεφυλλίζουμε, καθισμένοι
αναπαυτικά στον καναπέ. Αν θέλετε, θα μπορείτε να τα
παίρνετε και στο σπίτι σας.
Όταν νιώσεις την πραγματική γλύκα των βιβλίων, δε θα
μπορείς πια να ζεις χωρίς αυτά.

11. Γ.Φ.Γιάννης
Φερεντίνος

12. Οι προτάσεις, κύριες ή
δευτερεύουσες, συνδέονται μεταξύ
τους με:
 Παρατακτική σύνταξη
 Υποτακτική σύνταξη
 Ασύνδετο σχήμα
Γιάννης Φερεντίνος

13.  Δύο όμοιες προτάσεις, ανεξάρτητες
ή εξαρτημένες, «παρατάσσονται»,
δηλαδή βρίσκονται η μία δίπλα στην
άλλη και συνδέονται μεταξύ τους με
παρατακτικούς συνδέσμους
(συμπλεκτικούς, διαχωριστικούς,
αντιθετικούς)
π.χ.
Η Ελένη τρώει και πίνει.
Θέλω ησυχία όταν γράφω ή διαβάζω.
Γιάννης Φερεντίνος

14.  Υποτακτική λέγεται η σύνταξη στην
οποία οι κύριες (ανεξάρτητες)
προτάσεις συνδέονται με
δευτερεύουσες (εξαρτημένες)
προτάσεις, που συμπληρώνουν το
περιεχόμενό τους.
Γιάννης Φερεντίνος

15.  Η σύνδεση αυτή γίνεται με τους
υποτακτικούς συνδέσμους
(αποτελεσματικοί, επεξηγηματικός,
ειδικοί, χρονικοί, αιτιολογικοί,
υποθετικοί, τελικοί, διστακτικοί,
συγκριτικός)
π.χ.
Έμαθα ότι αρίστευσες.
Θα επικοινωνήσει μαζί σου μόλις
επιστρέψει.
Γιάννης Φερεντίνος

16.  Οι εξαρτημένες προτάσεις παίρνουν την
ονομασία τους από το είδος του
συνδέσμου με τον οποίο εισάγονται.
(αιτιολογικές, τελικές, αποτελεσματικές,
υποθετικές, χρονικές, εναντιωματικές –
παραχωρητικές, ειδικές κ.ά.)
π.χ.
Γνωρίζω ότι εργάζεσαι σκληρά. (ειδική)
Ανησύχησα επειδή άργησες. (αιτιολογική)
Γιάννης Φερεντίνος

17.  Όμοιες προτάσεις μπαίνουν η μια
δίπλα στην άλλη χωρίς σύνδεσμο,
μόνο με κόμματα.
π.χ.
Ο ουρανός μαύρισε, ο άνεμος
λυσσομανούσε, η βροχή έπεφτε
ακατάπαυστα.
Γιάννης Φερεντίνος

18. Οδυσσέας Ελύτης (1911-1996)
100 χρόνια από τη γέννηση του
Σύντομο χρονολόγιο
1911-1920
1911- Γέννηση τοῦ ποιητή ξημερώματα στην συνοικία τοῦ Ἠρακλείου «Ἑφτά
Μπαλτάδες». Έκτο παιδί της οἰκογένειας Ἀλεπουδέλη ἀπό την Μυτιλήνη.
1914- Ἐγκατάσταση τῆς οἰκογένειας τοῦ ποιητή στήν Ἀθήνα, στήν ὁδό Σόλωνος
98α
(ὅπου θά κατοικήσει ἕως τό 1930).
1917- Γράφεται στό ἰδιωτικό σχολεῖο τοῦ Ν.Δ. Μακρῆ.
1919- Ἐγκαινιάζονται οἱ πολύμηνες θερινές διακοπές στίς Σπέτσες.
1920- Νοέμβριος: Μετά τήν πτώση τοῦ Βενιζέλου, διώξεις τῆς οἰκογένειας καί
σύλληψη τοῦ πατέρα τοῦ ποιητή.
1921-1930
1922- Σέ σχολικούς ἀγῶνες δρόμου ἀναδεικνύεται πρῶτος στά 100 μέτρα,
ἐπίδοση που θα διατηρήσει μέχρι τά 1927.
Μέ τό ξέσπασμα τῆς Μικρασιατικῆς καταστροφῆς ἡ οἰκογένεια περιθάλπει
πρόσφυγες.
1924- Συνεργάζεται στό περιοδικό Διάπλασις τῶν Παίδων.
Πρῶτες δημοσιεύσεις με διάφορα ψευδώνυμα.
1925- Θάνατος τοῦ πατέρα του ἀπό πνευμονία.
1927- Ὀργανώνει ἕνα μικρό χειρόγραφο περιοδικό μέ τίτλο Ἰξός. Στρέφεται
ὁριστικά στή λογοτεχνία.
1928- Τελειώνοντας το γυμνάσιο, μετά ἀπό πιέσεις τῶν δικῶν του, σκέφτεται νά
σπουδάσει χημικός.
1929- Ἔρχεται σέ ἐπαφή μέ τον Ὑπερρεαλισμό.
1930-1940
1930- Ἐγγράφεται στήν Νομική Σχολή Ἀθηνῶν. Ἀρχίζει νά παρακολουθεῖ
τακτικά τή Nouvelle Revue Francaise.
1931- Τά πρῶτα φανερώματα τῆς Γενιᾶς τοῦ ’30 τόν ἐπηρεάζουν βαθιά.

19. 1933- Μετέχει στά «Συμπόσια τοῦ Σαββάτου» τῆς «Ιδεοκρατικῆς Φιλοσοφικῆς
Ὁμάδας» (Κ.Δ. Τσάτσος, Π. Κανελλόπουλος, Ι. Θεοδωρακόπουλος καί
Ι.Συκουτρής). Ἐκεί γνωρίζει τόν Γιῶργο Σαραντάρη.
1934- Γράφει τά «Πρῶτα Ποιήματα» τῶν Προσανατολισμῶν
1935- Γνωριμία μέ τόν Ἀνδρέα Ἐμπειρίκο καί ἀπαρχή στενῆς φιλίας. Ταξιδεύουν
μαζί στη Μυτιλήνη ἀναζητώντας πληροφορίες καί ἔργα τοῦ Θεόφιλου.
Δημοσιεύει τά πρῶτα ποιήματα στά Νέα Γράμματα, μέ τό ὄνομα Ἐλύτης.
1936- Γνωριμία καί ἀπαρχή φιλίας μέ τόν Νίκο Γκάτσο.
1937- Κατατάσσεται στήν Σχολή Ἐφέδρων Ἀξιωματικῶν στήν Κέρκυρα.
1938- ’Απολύεται ἀπ’τό στράτευμα.
Μέ τόν Νίκο Γκάτσο καθιερώνουν δύο φιλολογικά κέντρα: τό καφενεῖο Λουμίδη
καί τό «Ἠραῖον».
1939- Παραιτεῖται ὁριστικά ἀπό τήν φιλοδοξία νά πάρει δίπλωμα Νομικῆς.
Κυκλοφορεῖ ἀπό τόν ἐκδοτικό οἶκο Πυρσός ἡ πρώτη συγκεντρωτική ἔκδοση
ποιημάτων του μέ τόν τίτλο «Προσανατολισμοί».
1940-1950
1940- 28 Ὀκτωβρίου ἐπιστρατεύεται μέ τόν βαθμό τοῦ Ἀνθυπολοχαγοῦ στήν
ὑπηρεσία τοῦ Στρατηγείου τοῦ Α΄Σώματος Στρατοῦ.
11/12: Μετατίθεται στήν ζώνη Πυρός.
1941- Ἄρρωστος μέ κοιλιακό τύφο μεταφέρεται ἀπό τήν πρώτη γραμμή στό
Νοσοκομείο Ἰωαννίνων καί ἀπό ἐκεῖ, στην Ἀθήνα, στόν Εὐαγγελισμό.
Γράφει τά πρῶτα ποιήματα τῆς συλλογῆς «Ἥλιος ὁ Πρῶτος».
1942- Σχεδιάζει το «Ἇσμα Ἡρωικό καί Πένθιμο γιά τόν χαμένο Ἀνθυπολοχαγό
τῆς Ἀλβανίας».
Τακτικές φιλολογικές συγκεντρώσεις στά σπίτια τῶν: Κατσίμπαλη, Ἐμπειρίκου,
Καραγάτση.
1943- Ἵδρυση τοῦ Κύκλου Παλαμᾶ, ὅπου μετέχει.
Χριστούγεννα: Κυκλοφορεῖ ὁ Ἥλιος ὁ Πρῶτος».
1944- Ἐλασίτες ὀχυρώνονται στήν ταράτσα τοῦ σπιτιοῦ του. Ἀνατινάζονται τά
γύρω σπίτια. Διαφεύγει καί περνᾶ στήν Ἀγγλοκρατούμενη ζώνη, στό σπίτι τοῦ
Γ.Κ.Κατσίμπαλη.
1945- Τυπώνονται μεταφράσεις ποιημάτων του γαλλικά ἀπό τόν Robert
Levesque. Διορίζεται στό «Ἐθνικό Ἵδρυμα Ραδιοφωνίας», ὅπου θά
παραμείνει γιά ἕναν χρόνο.
1946- Ἀρχίζει συνεργασία μέ την Ἀγγλοελληνική Ἐπιθεώρηση καί τήν
Καθημερινή.

20. 21/5:Συνάντηση μέ τόν Paul Eluard, πού ἔφτασε στην Ἀθήνα.
1947- Δημοσιεύει την «Καλωσύνη στίς Λυκοποριές» στό πρῶτο τεῦχος τοῦ
περιοδικοῦ Μικρό Τετράδιο.
Δημοσιεύονται ποιήματά του στό New Writing and Daylight καί στό Domain
Grec.
1948- Ἀναχωρεῖ γιά τό Παρίσι. Ἐκεῖ ἔρχεται σέ ἐπαφή μέ τόν E.Tériade καί μέ
πλήθος ἀνθρώπους τῆς τέχνης: Paul Eluard, Pierre Jean Jouve, Pierre Reverdy,
Henry Laurens, Joan Miro, Cristian Zervos, René Char, André Breton, Pablo
Picasso, Giacometti, Henri Matisse.
1949- Ἀντιπροσωπεύει τήν Ἑλλάδα στό Β΄Συνέδριο τῆς Association
Internationale des Critiques d’Art.
Παρακολουθεῖ στη Σορβόννη μαθήματα τοῦ Gaston Bachelard καί τοῦ Jean
Whal.
1950-1960
1950- Στό Παρίσι ἐργάζεται στό πρῶτο σχεδίασμα τοῦ «Ἄξιον Ἐστί»
Ταξίδι στό Λονδίνο. Συναντήσεις μέ τούς: Lucian Freud, John Lehman, Νάνο
Βαλαωρίτη.
1951- Ἐπίσκεψη στό Cambridge. Μέ τήν ἐπιστροφή του στη Γαλλία γράφει τό
«Equivalences chez Picasso» γιά το Περιοδικό Verve.
Ἐπιστρέφει στήν Ἑλλάδα.
1952- Ἐκλέγεται μέλος τῆς «Ὁμάδας τῶν Δώδεκα».
Δημοσιεύονται μεταφράσεις ποιημάτων του στά ἀγγλικά ἀπό τόν Kimon Friar καί
ἰταλικά ἀπό τον Mario Vitti.
1953- Ἀναλαμβάνει διευθυντής προγράμματος τοῦ Ἐθνικοῦ Ἱδρύματος
Ραδιοφωνίας (στη θέση αὐτή θά παραμείνει γιά ἕναν χρόνο περίπου).
Ἐκλέγεται μέλος τοῦ Δ.Σ. τοῦ Θεάτρου Τέχνης.
1954- Ξαναγυρίζει στά ποιητικά του χειρόγραφα.
1955- Μεταφράζει τήν “Odine” τοῦ Jean Giraudaux γιά τό Ἐθνικό Θέατρο καί
στό τέλος τοῦ χρόνου ἐκλέγεται πρόεδρος τοῦ Διοικητικοῦ Συμβουλίου τοῦ
Ἑλληνικοῦ Χοροδράματος.
1956- Ἀρχίζει νά δουλεύει συστηματικά στό «Ἄξιον Ἐστί».
1957- Τό Θέατρο Τέχνης ἀνεβάζει τόν «Κῦκλο μέ τήν Κιμωλία» σέ μετάφραση
του. Πρώτη παρουσίαση τοῦ Μπρέχτ στήν Ἑλλάδα.
1958- Δημοσιεύονται ἀποσπάσματα ἀπό τό «Ἄξιον Ἐστί» στήν Ἐπιθεώρηση
Τέχνης.

21. 1959- Ἀρχίζει να μεταφράζει τό θεατρικό ἔργο τοῦ Jean Genet “Les Bonnes” γιά
τό Θέατρο Τέχνης.
1960-1970
1960- Κυκλοφοροῦν τά δύο βιβλία του: «Ἄξιον Ἐστί» καί «Ἕξη καί μία τύψεις
γιά τόν Οὐρανό».
Θάνατος τῆς μητέρας του.
Τοῦ ἀπονέμεται τό Α΄Κρατικό βραβεῖο Ποίησης.
1961- Μέ πρόσκληση τοῦ State Department ἐπισκέπτεται τις Ἠνωμένες
Πολιτεῖες, ὅπου παραμένει γιά τρεῖς μῆνες ταξιδεύοντας σέ πολλές πόλεις.
Μέ τήν ἐπιστροφή του συνεργάζεται μέ τόν ΜίκηΘεοδωράκη γιά τήν τελική
μορφή τῆς μελοποίησης τοῦ «Ἄξιον Ἐστί».
1962- Ἐπισκέπτεται τήν Σοβιετική Ἕνωση μαζί μέ τόν Γιῶργο Θεοτοκᾶ καί τόν
Ἀνδρέα Ἐμπειρίκο.
Κυκλοφορεῖ γιά πρώτη φορά σέ μορφή βιβλίου τό «Ἆσμα ἡρωικό καί Πένθιμο
γιά τόν Χαμένο Ἀνθυπολοχαγό τῆς Ἀλβανίας».
1963- Παρουσιάζονται οἱ «Μικρές Κυκλάδες» σέ μουσική Μίκη Θεοδωράκη.
1964- Πρεμιέρα τοῦ «Ἄξιον Ἐστί» στό Rex, μετά τήν ἄρνηση τοῦ Ὑπουργείου νά
παραχωρήσει τό Ἠρώδειο γιά την παρουσίαση του ἔργου.
1965- Ταξιδεύει μαζί μέ τόν Γιῶργο Θεοτοκᾶ στήν Σόφια και σέ ἄλλα μέρη τῆς
Βουλγαρίας.
Τοῦ ἀπονέμεται τό παράσημο τοῦ Ταξιάρχη τοῦ Φοίνικος.
1966- Στό τρίτο πρόγραμμα τοῦ BBC παρουσιάζονται
ποιήματά του καί στή Γερμανία κυκλοφοροῦν οἱ πρῶτες γερμανικές μεταφράσεις
ποιημάτων του.
1967- Μετά τό πραξικόπημα τῶν συνταγματαρχῶν κλείνεται στό σπίτι του, σε
ἀδυναμία νά ἐργαστεῖ.
Ἀρνεῖται πρόταση γιά νά ἐκλεγεῖ Ἀκαδημαϊκός.
1968- Δουλεύει πάνω σε καινούργια “Collages” κι ἀρχίζει να μεταφράζει Σαπφώ.
Τό Θέατρο Τέχνης ἀνεβάζει τις «Δοῦλες» τοῦ Jean Génet σέ δική του μετάφραση.
1969- Ἀποφασίζει νά φύγει στό ἐξωτερικό καί νά παραμείνει αὐτοεξόριστος ἕως
ὅτου σημειωθεῖ ἀλλαγή στήν Ἑλλάδα.
Κυκλοφορεῖ στήν Γερμανία τό Ἂξιον Ἐστί σέ μετάφραση τοῦ Gunter Dietz .
1970-1980
1970- Ἀρχίζει νά γράφει τόν «Ἥλιο τόν Ἡλιάτορα».
Τό καλοκαίρι ταξιδεύει στην Κύπρο.
Συνάντηση μέ τον Ἀρχιεπίσκοπο Μακάριο.
1971- Ἐπιστρέφει στήν Ἀθήνα.

22. Στις Βρυξέλλες τυπώνεται ἡ χειρόγραφη ἔκδοση τοῦ ποιήματος «Το
Μονόγραμμα».
Κυκλοφοροῦν «Τό Φωτόδεντρο καί ἡ δέκατη τέταρτη Ὀμορφιά» καθώς ἐπίσης
καί «ὁ Ἥλιος ὁ Ἡλιάτορας».
1972- Κυκλοφοροῦν ὁ δίσκος «Τό θαλασσινό τριφύλλι» σε μουσική τοῦ Λίνου
Κόκοτου καί τά «Τά ρῶ τοῦ ἔρωτα» μέ δικές του εἰκονιστικές συνθέσεις.
Ἀρνεῖται τό Μεγάλο Βραβεῖο Λογοτεχνίας, πού ἔχει θεσπίσει ἡ Δικτατορία.
1973-27/1: Δημοσιεύεται στά Νέα συνέντευξή του μέ τίτλο «Ὅπου δέν ἀκούγεται
ἀηδόνι-ἀκούγεται κοκτέηλ Μολότωφ».
Κυκλοφορεῖ «Ὁ Ζωγράφος Θεόφιλος», και «ἡ Νεράϊδα» τοῦ Ζιρωντού σέ δική
του μετάφραση.
1974- Μετά τήν ἀποκατάσταση τῆς Δημοκρατίας ἀναλαμβάνει πρόεδρος τοῦ
Διοικητικοῦ Συμβουλίου τοῦ ΕΙΡ(στη θέση αὐτή θα παραμείνει τρείς μῆνες).
Κυκλοφοροῦν τά «Ἀνοιχτά Χαρτιά» καί «Τά Ἑτεροθαλῆ».
καί στήν Ἀμερική μεταφρασμένα τό «Ἄξιον Ἐστί» καί «Ὁ Ἥλιος ὁ Πρῶτος»
1975- Κυκλοφορεῖ «Ὁ Κύκλος με την Κιμωλία στόν Καύκασο» τοῦ Bertold
Brecht σέ δική του μετάφραση.
Δίνει μεγάλη συνέντευξη στον Ivar Ivask γιά τό περιο-δικό Books Abroad .
1976- Κυκλοφοροῦν τά βιβλία: «Δεύτερη Γραφή» καί ἡ «Μαγεία τοῦ
Παπαδιαμάντη».
1977- Ἀρνεῖται καί πάλι νά γίνει Ἀκαδημαϊκός.
Ὁ γλύπτης Γιάννης Παππάς ἀρχίζει νά φιλοτεχνεῖ τον ἀνδιάντα του.
Κυκλοφορεῖ τό «Σηματολόγιον».
1978- Κυκλοφορεῖ σε δίσκο τό Romancero Gitanο τοῦ F.G.Lorca σε μετάφραση-
διασκευή δική του καί μουσική Μίκη Θεοδωράκη.Ἀναγορεύεται ἐπίτιμος
Διδάκτορας τοῦ Ἀριστοτελείου Πανεπιστημίου.
Ἐκδίδεται ἡ «Μαρία Νεφέλη».
1979- Κυκλοφορεῖ σε μικρό βιβλίο ἡ «Ἀναφορά στον Ἀνδρέα Ἐμπειρίκο.
18/10: Ἀναγγέλλεται ἡ ἀπονομή τοῦ βραβείου Νόμπελ στόν Ἐλύτη.
Ἀναχωρεῖ γιά τήν Σουηδία.
8/12: Λόγος στήν μεγάλη Αίθουσα τῆς Σουηδικῆς Ἀκαδημίας.
10/12: Τελετή ἀπονομῆς τοῦ Νόμπελ.
1980-1990
1980- Στό Μεγάλο ἀμφιθέατρο τῆς Σορβόννης ἀναγορεύεται επίτιμος Διδάκτορας
τοῦ Πανεπιστημίου. Ταξιδεύει στήνἸσπανία.
Κυκλοφοροῦν μετάφρασεις ποιημάτων του στήν Ἱσπανία, Ρουμανία, Δανία,
Σουηδία, Γιουκοσλαβία.
1981- Ἐκδίδονται οἱ μεταφράσεις τοῦ Ἄξιον Ἐστί στήν Γερμανική, Ἐσθονική,
καί Ἰσπανική γλώσσα, ἐπίσης ἄλλες μεταφράσεις σέ ΗΠΑ, Βουλγαρία, Ρουμανία,
Γαλλία, Γερμανία, Ἀγγλία.

23. Ἀναγόρευεται ἐπίτιμος διδάκτορας τοῦ Πανεπιστημίου τοῦ Λονδίνου.
1982- Τοῦ Ἀπονέμεται τό Χρυσό μετάλλιο τῆς Πόλης τῶν Ἀθηνῶν.
Κυκλοφοροῦν τά «Τρία ποιήματα μέ σημαία εὐκαιρίας», ὁ δίσκος «ὁ Ἥλιος ὁ
Ἡλιάτορας» σέ μουσική Δημήτρη Λάγιου καθώς καί μεταφράσεις ἔργων του
στήν Ἰσπανία, στό Buenos Aires, στίς ΗΠΑ, στήν Ἰταλία, στό Παρίσι.
1983- Ἐκδίδεται «Τό Ἄξιον Ἐστί» στήν Νορβηγία.
Ταξίδι στήν Μυτιλήνη μέ τό κρουαζιερόπλοιο τῆς Ναυτιλιακῆς Ἐταιρείας
Λέσβου, πού παίρνει τό ὄνομά του: «Ὀδυσσέας Ἐλύτης».
1984-Ἐγκαινιάζεται στό Πανεπιστήμιο Rutgers στό New Jersey τῶν ΗΠΑ ἡ
«Ἕδρα Ἐλύτη».
Κυκλοφορεῖ ἡ «Σαπφώ ἀνασύνθεση καί ἀπόδοση Ὀδυσσέας Ἐλύτης» καί τό
«Ἡμερολόγιο ἑνός ἀθέατου Ἀπριλίου».
1985- Συμμετέχει στήν Κριτική Ἐπιτροπή τῆς 42ης
Mostra τοῦ Κινηματογράφου
στή Βενετία .
Kυκλοφορεῖ ὁ «Μικρός Ναυτίλος» καί ἡ «Ἀποκάλυψη τοῦ Ἰωάννη » σέ ἀπόδοσή
του.
1986- Ἐγκαινιάζει λεωφόρο στήν Μυτιλήνη πού φέρει τό ὄνομά του.
Κυκλοφοροῦν: Τό «Δωμάτιο μέ τίς Εἰκόνες» «Τά ρῶ τοῦ Ἔρωτα» σέ νέα ἔκδοση
καί ἡ «Μαρία Νεφέλη» στό Buenos Aires.
1987- Ἀναγορεύεται ἐπίτιμος διδάκτορας τοῦ Πανεπιστημίου La Sapienza τῆς
Ρώμης καί ἐπίτιμος διδάκτορας τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν.
Κυκλοφοροῦν τά «Ἀνοιχτά Χαρτιά» στήν τρίτη καί ὁριστική τους ἔκδοση, ὁ
«Κριναγόρας» σέ ἀπόδοση δική του, καί μεταφράσεις τοῦ «Ἄξιον Ἐστί» στό
Ἰσραήλ και τό Παρίσι.
1988- Ἡ Κοινότης τῶν Μεσογειακῶν Πανεπιστημίων τοῦ ἀπονέμει τό Βραβεῖο
Μεσόγειος 1988.
Ἐγκαινιάζεται στό Παρίσι, στό Centre Georges Pompidou η ἔκθεση “Odysseas
Elytis Un Meditérranéen Universel”.
1989- Στήν Γαλλική Πρεσβεία τοῦ ἀπονέμεται τό παράσημο τοῦ Ἀνώτερου
Ταξιάρχη τῆς Légion d’Ηοnneur.
1990-1996
1990- Κυκλοφορεῖ τό δοκίμιο του «Τά Δημόσια καί τά Ἰδιωτικά» καί ἡ «Ἰδιωτική
Ὁδός».
Ἐπίσης μεταφράσεις ἔργων του στά τουρκικά, ἰσπανικά, σουηδικά, ἰταλικά,
ἰαπωνικά, βουλγάρικα.
1991- Κυκλοφοροῦν τά «Ἐλεγεῖα τῆς Ὀξώπετρας» σέ 7.500 ἀντίτυπα που
ἐξαντλοῦνται σέ ἕνα μήνα.

24. 1992- Στό Μουσεῖο Σύγχρονης Τέχνης τῆς Ἄνδρου Ἵδρυμα Βασίλη καί Ἐλίζας
Γουλανδρή ἔκθεση “Giacometti - Ἐλύτη”. Ἐκτίθενται 51 εἰκαστικά του.
Κυκλοφορεῖ ὁ δεύτερος τόμος τῶν πεζῶν του μέ τον τίτλο «Ἐν λευκῶ».
1993- Ἀπό τήν ΕΡΤ-1 προβάλλεται τό ντοκυμαντέρ «Ὁ Κῆπος Βλέπει», μιά
μονογραφία τῶν εἰκαστικῶν του.
1994- Διεθνές Συνέδριο στήν Κῶ μέ θέμα: «Ὀδυσσέας Ἐλύτης καί οἱ ἑλληνικές
πολιτισμικές ἀξίες» ὀργανωμένο ἀπό τό Πανεπιστήμιο Ἰωαννίνων.
Κυκλοφορεῖ στήν Κολομβία τό «Ἄξιον Ἐστί» καί στήν Ἀθήνα ἡ μετάφρασή του
στό ἔργο του Ζάν Ζενέ «Οἱ Δοῦλες».
1995- Κυκλοφοροῦν τά βιβλία του : «Δυτικά τῆς Λύπης» και «Ὁ Κῆπος μέ τίς
Αὐταπάτες» ἐπίσης νέες μεταφράσεις ἔργων του σέ Ἰταλία καί Ἀμερική.
1996- Ἐργάζεται συστηματικά στό νέο συνθετικό του ἔργο: «Ἐκ τοῦ Πλησίον»
Μάρτιος,18: Πεθαίνει στό σπίτι του.

25. ΜΟΥΣΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΙΛΙΟΥ –
ΛΥΚΕΙΑΚΕΣ ΤΑΞΕΙΣ
Νεοελληνική Γλώσσα Α΄ Γυμνασίου
Διδάσκουσα: Αγλαΐα Τζικάκου
Σχολικό έτος: 2009-10

26. ΠΑΡΑΤΑΚΤΙΚΗ
ΣΥΝΔΕΣΗ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ
ΑΣΥΝΔΕΤΟ ΣΧΗΜΑ
Ενότητα 8η

27. Οι προτάσεις, ως προς τις
σχέσεις τους μεταξύ τους,
παρουσιάζονται στο λόγο με
δύο μορφές
Κύριες προτάσεις Δευτερεύουσες προτάσεις

28. Κύρια ή ανεξάρτητη είναι μια
πρόταση που:
- εκφράζει ένα απλό νόημα
- μπορεί να «σταθεί» μόνη της
στο λόγο
πχ: ήρθαμε αργά το βράδυ

29. Δευτερεύουσα ή εξαρτημένη
είναι η πρόταση που:
• δεν μπορεί να «σταθεί» μόνη της στο
λόγο (εξαρτημένη)
• Χρησιμεύει για να προσδιορίσει μια
άλλη πρόταση ή όρο πρότασης
πχ: ήρθαμε αργά το βράδυ γιατί δεν
προλάβαμε το πρωινό τρένο

30. Οι προτάσεις παρουσιάζονται
στο λόγο με τρεις συνδυασμούς
κύριες + κύριες
κύριες + δευτερεύουσες
κύριες + δευτερεύουσες + δευτερεύουσες

31. Αξιοσημείωτη παρατήρηση:
• Σε κάθε περίοδο λόγου επιβάλλεται η
ύπαρξη μιας τουλάχιστον κύριας
πρότασης
• Δεν μπορεί να χρησιμοποιηθούν μόνο
δευτερεύουσες

32. Οι προτάσεις εμφανίζονται στο
λόγο με τρεις τρόπους
Συνδέονται με παρατακτικούς συνδέσμους
πχ. κάτι θα έπαθε και δε φάνηκε
Συνδέονται με υποτακτικούς συνδέσμους
πχ. φαίνεται ότι θα βρέξει σήμερα
Μπαίνουν η μία μετά την άλλη με κόμμα ανάμεσά τους
πχ. Χόρευαν, πηδούσαν, χάλαγαν τον κόσμο.

33. Σύνδεση προτάσεων
παρατακτική υποτακτική ασύνδετο
σύνδεση σύνδεση σχήμα
παρατακτικοί υποτακτικοί κόμμα
σύνδεσμοι σύνδεσμοι

34. ΠΑΡΑΤΑΚΤΙΚΗ ΣΥΝΔΕΣΗ
ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ
Λέγεται παρατακτική ή παράταξη, γιατί με
αυτήν παρατάσσουμε δηλαδή
τοποθετούμε ισοδύναμες προτάσεις τη μία
μετά την άλλη.
Κύρια + κύρια
Δευτερεύουσα + δευτερεύουσα

35. η παρατακτική σύνδεση προτάσεων
γίνεται:
με ΣΥΜΠΛΕΚΤΙΚΟΥΣ συνδέσμους:
και, ούτε, μήτε, ουδέ, μηδέ
με ΑΝΤΙΘΕΤΙΚΟΥΣ συνδέσμους:
μα, αλλά, παρά, όμως, μόνο, ωστόσο, (ενώ, αν και, μολονότι),
με ΔΙΑΧΩΡΙΣΤΙΚΟΥΣ συνδέσμους:
ή, είτε
με ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΟΥΣ συνδέσμους:
λοιπόν, ώστε, άρα, επομένως

36. Σύνδεση προτάσεων με
συμπλεκτικούς συνδέσμους
Οι συμπλεκτικοί σύνδεσμοι συνδέουν τις
προτάσεις καταφατικά:
πχ. - τελείωσε το μάθημα βγήκε να παίξει
- φύγε περίμενε στη στάση
και αποφατικά (με άρνηση):
πχ. - μιλούσε έγραφε
- μη μιλάς χαζεύεις
- να δεις ν’ ακούσεις τέτοιο κακό
και
και
ούτε ούτε
και μη
μήτε μήτε

37. Σύνδεση προτάσεων με
αντιθετικούς συνδέσμους
• Γίνεται με τους καθαρά αντιθετικούς
συνδέσμους: μα
αλλά
παρά
μόνο
όμως

38. οι οποίοι μπαίνουν στην αρχή της
πρότασης και συνδέουν προτάσεις:
απλή αντιθετική σύνδεση
π.χ - αυτά λέγονται, δε γίνονται.
- ήξερε την αλήθεια, δεν έλεγε τίποτα.
- δε θέλει τίποτα, να την αφήσουν
ήσυχη.
- δε θα σε καθυστερήσω πολύ, θα σου
πω δυο λόγια.
πριν από αυτούς τους συνδέσμους υπάρχει κόμμα.
μα
αλλά
παρά
μόνο

39. και
• με άλλες λέξεις ή επιρρήματα που
χρησιμοποιούνται ως αντιθετικοί
σύνδεσμοι: ωστόσο
εντούτοις
μάλιστα
έπειτα
μολαταύτα
εξάλλου

40. Οι λέξεις αυτές συνδέουν κανονικά μόνο περιόδους
ή ημιπεριόδους- όπως και το «όμως»- και πιο
συχνά μπαίνουν όχι στην αρχή της πρότασης.
π.χ-κατάλαβε ότι ήταν ψέμα. Δεν είπε τίποτα.
-άκουγε πολύ προσεκτικά. Συγκράτησε
ελάχιστα πράγματα.
-δεν πήγε καθόλου καλά στις εξετάσεις. Είχε
προετοιμαστεί αρκετά.
-υπέφερε πολύ, αλλά δεν έλεγε τίποτα σε κανέναν. Μία
μέρα δε βάσταξε.
ωστόσο
μολαταύτα
εντούτοις
όμως

41. Σύνδεση προτάσεων με
διαχωριστικούς συνδέσμους
• Οι διαχωριστικοί σύνδεσμοι - ή, είτε -
συνδέουν δύο ή περισσότερες προτάσεις.
π.χ - όλη μέρα έγραφε διάβαζε ολομόναχος.
- ο αδελφός μου όλη μέρα έπαιζε έτρωγε
κοιμόταν.
- δεν είπε τίποτα γιατί δεν ήξερε γιατί
φοβόταν.
ή
είτε είτε
ή ή ή

42. • Οι διαχωριστικοί σύνδεσμοι μπορεί να
αντικατασταθούν από τύπους του ρήματος
«θέλω»
π.χ - θες έφταιγα εγώ, έφταιγε εκείνος, στο τέλος δεν
κάναμε τίποτα.
• Οι διαχωριστικοί σύνδεσμοι μπορεί να
παραλείπονται σε περιπτώσεις αντίθεσης
ή ζωηρότητας του λόγου.
π.χ - έχει δεν έχει ανάγκη, πρέπει να μείνει μαζί μας
- μπαίνει, βγαίνει, δεν τον προσέχει κανείς.
Θες θες

43. Σύνδεση προτάσεων με
συμπερασματικούς συνδέσμους.
ΓΙΝΕΤΑΙ : 1ον
με τους συμπερασματικούς (ή αποτελεσματικούς)
συνδέσμους
λοιπόν ώστε άρα επομένως
Συνδέουν κανονικά δύο κύριες προτάσεις που
χωρίζονται με τελεία ή άνω τελεία. Ο σύνδεσμος
μπαίνει στην αρχή της δεύτερης πρότασης εκτός του
«λοιπόν» που μπορεί να μπει οπουδήποτε.

44. π.χ – όπως φαίνεται, ήρθαν όλοι. τι περιμένουμε;
- Δεν πρόλαβαν το λεωφορείο. Αναγκάστηκαν λοιπόν
να γυρίσουν με τα πόδια.
- Ελάτε μέσα μαζί μου. Συμφιλιωνόμαστε;
- οι εξετάσεις τελείωσαν. είναι ώρα για ξεκούραση.
- ο έρανος απέδωσε πολλά χρήματα. καλύψαμε
τους στόχους μας και με το παραπάνω.
Λοιπόν
λοιπόν
Ώστε
Άρα
Επομένως

45. ΓΙΝΕΤΑΙ: 2ον
με επιρρήματα ή άλλες λέξεις που
χρησιμοποιούνται ως
συμπερασματικοί σύνδεσμοι
τώρα τότε έπειτα ύστερα γι’ αυτό κλπ
π.χ - έφτασε στον προορισμό του ταχύτατα. είχε
χρόνο ν’ ανασάνει.
- Δε θυμώνει ποτέ. πώς να μη θαυμάζεις
τέτοιο άνθρωπο;
- είναι πολύ χαρούμενο παιδί. προτιμούν
όλοι οι συμμαθητές του να το κάνουν παρέα.
Τώρα
Έπειτα
Γι’ αυτό

46. Ασύνδετο σχήμα
• Ασύνδετο σχήμα έχουμε, όταν λέξεις ή φράσεις ή
προτάσεις βρίσκονται στο λόγο η μία μετά την
άλλη, χωρίς συνδετική λέξη ανάμεσά τους.
• Αυτές τις λέξεις- φράσεις-προτάσεις χωρίζουμε
πάντα με κόμμα.
π.χ - αγαπούσε απ’ όλα τα μαθήματα την ιστορία , τη γεωγραφία,
την πληροφορική και τα καλλιτεχνικά.
- οι διακοπές των Χριστουγέννων είναι απαραίτητες για
μαθητές , για εκπαιδευτικούς , για διοικητικό προσωπικό.
- ο γυμναστής πυροβόλησε στον αέρα , ο κόσμος αλάλαζε , οι
αθλητές ξεχύθηκαν μπροστά.

47. Παρατακτικοί σύνδεσμοι
1. συμπλεκτικοί και (κι), ούτε, μήτε, ουδέ, μηδέ
2. αντιθετικοί αλλά, μα, όμως, παρά, μόνο, ωστόσο, εντούτοις, μάλιστα, ενώ,
μολαταύτα, εξάλλου, μολονότι
3. διαχωριστικοί ή, είτε
4. συμπερασματικοί λοιπόν, άρα, επομένως
5. επεξηγηματικός δηλαδή
Η στίξη στην παρατακτική σύνδεση
• Πριν από τους διαχωριστικούς συνδέσμους ή, είτε δεν μπαίνει κόμμα.
• Σχεδόν ποτέ δεν μπαίνει κόμμα πριν από το συμπλεκτικό σύνδεσμο και.
• Βάζουμε πάντα κόμμα πριν από το αλλά και.
• Συνήθως με το ωστόσο ξεκινά νέα περίοδος, γι’ αυτό τις περισσότερες φορές
υπάρχει πριν από αυτό τελεία.
Συνδετικές λέξεις στην υποτακτική σύνδεση
1. υποτακτικοί σύνδεσμοι όταν, ότι, γιατί, αν
2. μόρια να
3. συνδεσμικές φράσεις την ώρα που, κάθε φορά που, εκεί που
4. αναφορικές αντωνυμίες όποιος, όσος, ό,τι, ο οποίος, που
5. αναφορικά επιρρήματα όπου, όπως, που, όσο
6. ερωτηματικές αντωνυμίες ποιος, τι, πόσος
7. ερωτηματικά επιρρήματα πού, πώς, πότε, πόσο
Οι κυριότεροι υποτακτικοί σύνδεσμοι
1. ειδικοί ότι, πως, που
2. τελικοί να, για να
3. χρονικοί όταν, καθώς, αφού, αφότου, ενώ, πριν, πριν να, προτού, ώσπου,
ωσότου, όποτε
4. αιτιολογικοί γιατί, διότι, επειδή, αφού
5. υποθετικοί αν, εάν, άμα
6. αποτελεσματικοί ώστε, ώστε να, που
7. διστακτικοί μήπως, μη(ν)
Η στίξη στην υποτακτική σύνδεση
• Στην υποτακτική σύνδεση, συνήθως η δευτερεύουσα πρόταση χωρίζεται με
κόμμα από την πρόταση που προσδιορίζει, όταν δηλώνει κάποια επιρρηματική
σχέση (χρόνο, αιτία, σκοπό, αποτέλεσμα κ.λπ.)
π.χ. Έφυγε θυμωμένος, επειδή του μίλησαν απότομα.
• Όταν μια δευτερεύουσα πρόταση λειτουργεί ως αντικείμενο, υποκείμενο ή
κατηγορούμενο στο ρήμα μιας άλλης πρότασης, τότε οι δύο προτάσεις δε χωρίζονται με
κόμμα
π.χ. Η Ασπασία είπε ότι δε θα έρθει στην εκδρομή (η δευτερεύουσα πρόταση ότι δε
θα έρθει στην εκδρομή είναι αντικείμενο του ρήματος είπε της κύριας πρότασης)

48. 1
ΕΙΔΗ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗ ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΤΑ ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ ΤΟΥΣ
Μελετώντας τις προτάσεις ως προς τα συστατικά/δομή τους, μπορούμε να τις κατατάξουμε
σε τέσσερις κατηγορίες:
α) πρόταση απλή, β) σύνθετη, γ) ελλειπτική, δ) επαυξημένη.
ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟ
Η Μαρία
ΡΗΜΑ
έφαγε
ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ
σαλάτα
ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟ
Η Μαρία
ΡΗΜΑ
έφαγε
ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ
μια
ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ
ωραία
ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ
σαλάτα
ΡΗΜΑ
έφαγε ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ σαλάτα
ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟ
Ο Γιώργος
ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟ
και η Μαρία
ΡΗΜΑ
έφαγαν
ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ
σαλάτα
ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟ
Ο Γιώργος
ΡΗΜΑ
είναι
ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟ
ψηλός και
ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟ
μελαχρινός
ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟ
Ο
Γιώργος
ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟ
και η
Μαρία
ΡΗΜΑ
είναι
ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟ
φίλοι και
ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟ
συγγενείς
Anna Boukouvala

49. 2
Απλή πρόταση
Απλή λέγεται η πρόταση που αποτελείται από τους κύριους όρους, δηλ. περιλαμβάνει τις
απολύτως απαραίτητες πληροφορίες για να δηλωθεί ένα νόημα, για να μεταδοθεί ένα
μήνυμα.
Κύριοι όροι της πρότασης θεωρούνται το Υποκείμενο και το Κατηγόρημα (= ρήμα, ρήμα
+αντικείμενο/α, ρήμα +κατηγορούμενο, ρήμα + ποιητικό αίτιο). Οι μορφές που μπορεί να
έχει μια απλή πρόταση είναι οι εξής:
ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟ
Το μωρό
ΡΗΜΑ
κοιμάται
ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟ
Η Μαρία
ΡΗΜΑ
έφαγε
ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ
σαλάτα
ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟ
Ο Γιώργος
ΡΗΜΑ
είπε
ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ
ΑΜΕΣΟ
την
αλήθεια
ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ
ΕΜΜΕΣΟ
στη
Μαρία
ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟ
Η γάτα
ΡΗΜΑΣΥΝΔΕΤΙΚΟ
είναι
ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟ
πεινασμένη
ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟ
Το ελάφι
ΡΗΜΑ
σκοτώθηκε
ΠΟΙΗΤΙΚΟ
ΑΙΤΙΟ
από σφαίρα

50. 3
Ελλειπτική πρόταση
Ελλειπτική λέγεται η πρόταση, όταν κάποιος από τους βασικούς όρους λείπει, γιατί εννοείται
εύκολα. Στον καθημερινό μας προφορικό λόγο χρησιμοποιούμε κυρίως ελλειπτικές
προτάσεις.
Επαυξημένη πρόταση
Επαυξημένη λέγεται η πρόταση, όταν εκτός από τους βασικούς όρους περιλαμβάνει και
προσδιορισμούς.
ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟ
ΡΗΜΑ
Πώς είσαι;
ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟ
ΡΗΜΑ
Είμαι άρρωστη.
ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟ
Εσύ;
ΡΗΜΑ
ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟ
ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜ
ΕΝΟ
Κουρασμένη.
ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟ
Η Μαρία
ΡΗΜΑ
έφαγε
ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ
μια
ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ
ωραία
ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ
σαλάτα
ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ
Το
κουρασμένο
ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟ
μωρό
ΡΗΜΑ
κοιμάται
ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ
ήσυχα
ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ
στο
κρεββάτι

51. 4
Σύνθετη πρόταση
Σύνθετη λέγεται η πρόταση που περιλαμβάνει κάποιο όρο δύο φορές ή περισσότερες (εκτός,
βέβαια, από τη ρήμα).
ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟ
Ο Γιώργος ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟ
και η Μαρία
ΡΗΜΑ
έφαγαν
ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ
σαλάτα
ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟ
Η κοπέλα
ΡΗΜΑΣΥΝΔΕΤΙΚΟ
ήταν
ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟ
ψηλή
ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟ
και
μελαχρινή
ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟ
Ο
Γιάννης
ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟ
και ο
Πέτρος
ΡΗΜΑΣΥΝΔΕΤΙΚΟ
ήταν
ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟ
συμφοι-
τητές
ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟ
και
φίλοι

52. 5
Συνδυασμός ειδών
Στις περισσότερες όμως περιπτώσεις δε συναντάμε διαχωρισμένα αυτά τα τέσσερα είδη.
Πολύ συχνά οι προτάσεις που χρησιμοποιούμε στο λόγο μας είναι συνδυασμοί
περισσότερων ειδών.
Το μόνο είδος που δεν μπορεί να συνδυαστεί με άλλα είναι η απλή πρόταση.
ελλειπτική
& επαυξημένη
Τι κάνεις σήμερα;
ελλειπτική γιατί λείπει
το υποκείμενο εσύ
επαυξημένη γιατί
υπάρχει ο
προσδιορισμός σήμερα
σύνθετη
& ελλειπτική
& επαυξημένη
Να ο αδελφός μου και ο νέος
συγκάτοικός του!
σύνθετη γιατί έχει δύο
υποκείμενα αδελφός -
συγκάτοικος
ελλειπτική γιατί λείπει
το ρήμα
επαυξημένη γιατί
υπάρχουν οι
προσδιορισμοί μου,
νέος, του

53. 11ο Δημοτικό Σχολείο Βύρωνα
Τάξη Ε’ 2
Δασκάλα: Σύλα Τσέκου
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΤΕ ΤΑ ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ:
Α. Εχθές το βράδυ πήγαμε στον κινηματογράφο.
Ο Πέτρος είναι δάσκαλος.
Πρόσεχε!
Μου δίνεις το μολύβι σου ;
Β. Όταν έρθεις.
Επειδή ήταν άρρωστος.
Ότι έχεις πυρετό.
Αν έχεις χρόνο.
Τι παρατηρείτε στις δυο παραπάνω ομάδες προτάσεων; Έχουν όλες οι προτάσεις ολοκληρωμένο
νόημα;
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
Μπορείτε να «μαντέψετε» ποια ομάδα προτάσεων περιέχει «κύριες προτάσεις» και ποια
«δευτερεύουσες προτάσεις»;
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
Προσπαθήστε να δώσετε τον ορισμό των κύριων και των δευτερευουσών προτάσεων.
Κύρια πρόταση λέγεται η πρόταση …………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………..………
Δευτερεύουσα πρόταση λέγεται η πρόταση ………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………………………..
Κ Υ Ρ Ι Ε Σ Π Ρ Ο Τ Α Σ Ε Ι Σ
&
Δ Ε Υ Τ Ε Ρ Ε Υ Ο Υ Σ Ε Σ Π Ρ Ο Τ Α Σ Ε Ι Σ
Σ Υ Ν Δ Ε Σ Η Π Ρ Ο Τ Α Σ Ε Ω Ν
Ε Ι Δ Η Π Ρ Ο Τ Α Σ Ε Ω Ν
Β . Ω ς π ρ ο ς τ η σ χ έ σ η
τ ο υ ς μ ε ά λ λ ε ς

54. 2
Προσπαθήστε να συμπληρώσετε τις προτάσεις της ομάδας Β., ώστε να ολοκληρώνονται
νοηματικά.
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
Τι είδους πρόταση συμπληρώσατε;
………………………………………………………………………………………………………………
Τι χρειάζεται μια δευτερεύουσα πρόταση για να «σταθεί» νοηματικά στο λόγο;
………………………………………………………………………………………………………………
Η ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ ΣΥΝΔΕΣΗ
ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ ΣΥΝΔΕΣΗ
+
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ – ΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗΣ ΣΥΝΔΕΣΗΣ
Υποτακτική λέγεται η σύνδεση κατά την οποία συνδέονται……………………………………………..
………………………………………………………………………………………………………………..
Κύρια πρόταση ∆ευτερεύουσα πρόταση

55. 3
Η ΠΑΡΑΤΑΚΤΙΚΗ ΣΥΝΔΕΣΗ
ΠΑΡΑΤΑΚΤΙΚΗ ΣΥΝΔΕΣΗ
+
ή
+
- Ήρθαμε σήμερα. Φεύγουμε αύριο το πρωί.
Ήρθαμε σήμερα και φεύγουμε αύριο το πρωί.
- Προσπάθησα πολύ. Δεν τα κατάφερα.
Προσπάθησα πολύ αλλά δεν τα κατάφερα
Στις παραπάνω δύο περιπτώσεις τι είδους προτάσεις συνδέσαμε;
………………………………………………………………………………………………………………
Με ποια μέρη του λόγου έγινε η σύνδεση;
………………………………………………………………………………………………………………
Φαίνεται ότι θα κάνει κρύο και (ότι) θα χιονίσει.
Δεν του αρέσει να διαβάζει ούτε να γράφει.
Στις παραπάνω περιπτώσεις οι συμπλεκτικοί σύνδεσμοι και & ούτε τι είδους προτάσεις
συνδέουν;
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ – ΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΠΑΡΑΤΑΚΤΙΚΗΣ ΣΥΝΔΕΣΗΣ
Παρατακτική λέγεται η σύνδεση κατά την οποία συνδέονται……………………………………………..
………………………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………………………..
κύρια πρόταση κύρια πρόταση
δευτερεύουσα πρόταση δευτερεύουσα πρόταση

56. Έλενα Παπαδοπούλου, ΙΑ΄ Δημοτικό Λεμεσού (ΚΒ), Ε΄ τάξη, 23/1/2007 1
ΕΛΛΗΝΙΚΑ Ε’ ΤΑΞΗΣ
Ενότητα 9η
: Βιβλία – βιβλιοθήκες
Κεφάλαιο 2ο
: Ποιοι είναι οι συγγραφείς;
Τάξη: Ε’2
Σχολείο: ΙΑ’ Τσίρειο Δημοτικό Σχολείο Λ/σού (ΚΒ)
Ημερομηνία: 23.1.07
ρχικά, έγινε ένας ενιαίος προγραμματισμός της συγκεκριμένης ενότητας η
οποία χωρίστηκε σε επτά υπο-ενότητες (όπως φαίνεται στο διάγραμμα).
Επιλέγηκε για παρουσίαση η υπο-ενότητα με τίτλο «Ποιοι είναι οι
συγγραφείς;».
Η εισαγωγή στην ενότητα έγινε με σχόλια πάνω στην αφίσα η οποία παρουσιάζεται
στο εξώφυλλό της και απεικονίζει παιδιά στο μαγικό κόσμο των βιβλίων. Ρωτήθηκαν
τα παιδιά για το τι αναμένουν να μελετήσουν στα επόμενα μαθήματα και εξηγήθηκαν
αδρομερώς οι προοργανωτές.
Με αφορμή το κείμενο «Ο μαγικός κόσμος των βιβλίων», επεσήμαναν τις διαδρομές
που κάνουν τα ίδια στον κόσμο μέσα από τα βιβλία και τους ήρωες που συναντούν.
Επίσης, εκφράστηκαν πάνω στα αγαπημένα τους βιβλία, συγγραφείς, θέματα κτλ.. Η
χρήση του ασύνδετου σχήματος ήταν ο κύριος στόχος του κειμένου.
Ακολούθως, πραγματοποιήθηκε επίσκεψη στη βιβλιοθήκη του Δήμου Μέσα
Γειτονιάς, όπου τα παιδιά άντλησαν πληροφορίες από την υπεύθυνη βιβλιοθηκάριο.
Οι πληροφορίες σχετίζονταν με το κτήριο, τον αριθμό και τα είδη των βιβλίων που
διαθέτει, την ευκολία χρήσης του υλικού, τον τρόπο ταξινόμησής του, το δανεισμό
βιβλίων, το ωράριο επισκέψεων και γενικά τους κανονισμούς λειτουργίας της. Είχαν
ακόμα την ευκαιρία να επιλέξουν βιβλία, να τα περιεργαστούν και να παρατηρήσουν
τα βασικά τους χαρακτηριστικά (εξώφυλλο, περιεχόμενα, περίληψη κτλ.).
Τις επόμενες μέρες τα παιδιά επεξεργάστηκαν τα στοιχεία τους ανάλογα με το τι
είχε αναλάβει η κάθε ομάδα. Στο τέλος, συντάχθηκε ένας κατάλογος
δραστηριοτήτων τις οποίες μπορούμε να κάνουμε στη βιβλιοθήκη με τη μορφή
ρηματικών προτάσεων.
Α

57. Έλενα Παπαδοπούλου, ΙΑ΄ Δημοτικό Λεμεσού (ΚΒ), Ε΄ τάξη, 23/1/2007 2
Κεφάλαιο 2ο
: Ποιοι είναι οι συγγραφείς; (80’ – α΄ 40λεπτο)
Διδακτικοί στόχοι: Τα παιδιά να:
 εντοπίσουν τα δομικά στοιχεία του βιογραφικού σημειώματος (αναφορικός
λόγος: περιγραφικό κείμενο),
 διακρίνουν τις ονοματικές από τις ρηματικές φράσεις και να μετατρέπουν από
το ένα είδος στο άλλο,
 συγκρίνουν βιογραφικά σημειώματα συγγραφέων διαφορετικού κειμενικού
τύπου και να αναφέρουν τους λόγους της διαφοροποίησης η οποία
παρατηρείται,
 συγγράψουν βιογραφικό σημείωμα χρησιμοποιώντας δομικά στοιχεία.
Μεθοδολογία:
 Κειμενοκεντρική προσέγγιση, λειτουργική γραμματική, συνεργατική μάθηση
Μέσα- Υλικά:
 Κείμενο «Ποιοι είναι οι συγγραφείς;» (Γλώσσα Ε’ Δημοτικού, Της γλώσσας
ρόδι και ροδάνι, β’ τεύχος, σ. 36)
 Καρτέλες με δομικά στοιχεία βιογραφικού σημειώματος (τόπος και
χρονολογία γέννησης, παιδική ηλικία, σπουδές κτλ.)
 Βιβλία από τη βιβλιοθήκη της τάξης
 Φωτογραφίες από την επίσκεψη στη βιβλιοθήκη
 Δύο υπολογιστές
Πορεία – Δραστηριότητες:
(Η ανάγνωση του κειμένου έγινε το προηγούμενο 40λεπτο.)
Α. Αφόρμηση:
1. Παρουσιάζονται φωτογραφίες από την επίσκεψή μας στη βιβλιοθήκη και
επαναφέρονται βασικά σημεία όπως: είδη βιβλίων, ταξινόμηση, δανεισμός κτλ.
Επικεντρωνόμαστε στους κανονισμούς λειτουργίας της βιβλιοθήκης και
ζητούμε από τα παιδιά να αναφέρουν τι μπορούμε να κάνουμε στη βιβλιοθήκη
(στόχος μας είναι η ανάκληση του καταλόγου ο οποίος είχε γίνει στα πλαίσια
του προηγούμενου μαθήματος – θα χρησιμοποιηθεί αργότερα για τη
μετατροπή ρηματικών σε ονοματικές φράσεις).
2. Με αφορμή τα βιβλία που έχουν στην ομάδα τους ζητούμε να αναφέρουν τα
βασικά στοιχεία τα οποία περιλαμβάνουν όπως εξώφυλλο, τίτλος, περίληψη,
λίγα λόγια για το/τη συγγραφέα κτλ.. Σκοπός είναι η αναφορά στο βιογραφικό
σημείωμα που είναι και το θέμα μας. Γιατί χρειάζεται ένα βιογραφικό
σημείωμα; (από το ειδικό [στα βιβλία] στο γενικό [στη ζωή μας]).

58. Έλενα Παπαδοπούλου, ΙΑ΄ Δημοτικό Λεμεσού (ΚΒ), Ε΄ τάξη, 23/1/2007 3
Β. Δραστηριότητα «ξεκλειδώματος» του κειμένου: Δομικά στοιχεία του
βιογραφικού σημειώματος
Τα παιδιά προσπαθούν να εντοπίσουν τα βασικά στοιχεία τα οποία αναφέρονται στη
συγγραφέα. Αυτά αποτελούν τα δομικά στοιχεία του κειμένου:
 Όνομα, τόπος γέννησης, παιδικά χρόνια
 Πρώτη επαφή με το γράψιμο, με ποιο είδος ασχολήθηκε
 Σπουδές
 Εργογραφία
 Σημαντικό γεγονός από τη ζωή της
 Επιτυχίες της
Οι καρτέλες αυτές δίνονται στις ομάδες και η καθεμιά αναλαμβάνει να βρει
πληροφορίες στο θέμα που της είχε δοθεί. Ακολουθούν οι ανακοινώσεις των
ομάδων. Κάποιες από τις προτάσεις των παιδιών παρουσιάζονται στον πίνακα, όπου
επισημαίνονται τα ρήματα. Ζητείται η μετατροπή τους σε φράσεις χωρίς ρήμα, αλλά
με ουσιαστικό από την ίδια οικογένεια (μετατροπή ρηματικής σε ονοματική).
Γ. Κανονισμοί λειτουργίας βιβλιοθήκης:
Επανερχόμαστε στον κατάλογο με τους κανόνες λειτουργίας της βιβλιοθήκης, όπου
ασχολούμαστε με τη μετατροπή των φράσεων από ρηματικές σε ονοματικές.
Δ. Τίτλοι βιβλίων:
Η κάθε ομάδα ανακοινώνει τον τίτλο του βιβλίου που έχει μπροστά της.
Παρουσιάζονται όλοι στον πίνακα και ζητείται ο χωρισμός τους σε δυο ομάδες. Σε
ποιες ομάδες άραγε θα μπορούσαν να χωριστούν; Αναμένεται ότι θα τους χωρίσουν
σε αυτές που έχουν ρήμα (άρα ρηματικές φράσεις) και σε αυτές που δεν έχουν ρήμα
αλλά ουσιαστικό ή επίθετο (άρα ονοματικές φράσεις). Τότε η κάθε ομάδα προσπαθεί
να κάνει την αντίστοιχη μετατροπή. Τα άλλα παιδιά μπορούν να συμπληρώσουν για
να τη βελτιώσουν. Στο σημείο αυτό προβληματίζουμε τα παιδιά πάνω στη χρήση του
κάθε είδους και στο πού τα βλέπουμε ή τα ακούμε συνήθως (τίτλους εφημερίδων).
Παρουσιάζονται μερικά παραδείγματα τέτοιων τίτλων από την επικαιρότητα.
Ε. Σύγκριση βιογραφικών σημειωμάτων συγγραφέων
Χρησιμοποιώντας το βιογραφικό της Άλκης Ζέη και το βιογραφικό του Ευγένιου
Τριβιζά θα γίνει σύγκριση μεταξύ τους:
« Ο Ευγένιος Τριβιζάς... είναι εξερευνητής εφευρέτης και ζογκλέρ μελάτων αβγών. Έχει
ανακαλύψει το Αβγατηγανιστάν, τη Φρουτοπία, το Πιπερού και τη χώρα των χαμένων
χαρταετών. Ζει στο Νησί των Πυροτεχνημάτων με τον παπαγάλο του τη Σύνθια, τον
Παντελή, τον απότομο ιπποπόταμο, και τη Λιλή, την παρδαλή λεοπάρδαλη. Οι
γνωστότερες εφευρέσεις του Ευγένιου είναι ο φαγώσιμος χαρτοπόλεμος, η μπανιέρα
με τις δώδεκα τρύπες, ο ιπτάμενος ανεμόμυλος, η τσουλήθρα με σκαλοπάτια, η
μελωδική ομπρέλα, το παπιγιόν για νάνους, το αδιάβροχο σαπούνι και ο αναδρομικός
καθρέφτης (που σε δείχνει όπως ήσουνα πριν από τρία χρόνια). »
Πρώτα επισημαίνονται οι διαφορές μεταξύ των δύο κι ύστερα οι ομάδες
προσπαθούν να δικαιολογήσουν για ποιο λόγο έχουμε άραγε αυτή τη διαφοροποίηση;

59. Έλενα Παπαδοπούλου, ΙΑ΄ Δημοτικό Λεμεσού (ΚΒ), Ε΄ τάξη, 23/1/2007 4
Στ. Γραπτή έκφραση
Ο εκδότης σάς αναθέτει χρησιμοποιώντας λέξεις «κλειδιά», τα οποία έστειλε ο
Ευγένιος Τριβιζάς μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου από το Ηνωμένο Βασίλειο όπου
εργάζεται, να συγγράψετε το βιογραφικό σημείωμα του συγγραφέα. Αυτό θα
χρησιμοποιηθεί στο καινούριο του βιβλίο με ιστορίες για μεγάλα παιδιά.
Προσπαθήστε να το συντάξετε χρησιμοποιώντας τα βασικά στοιχεία βιογραφικού
σημειώματος τα οποία χρησιμοποιήσαμε για να «ξεκλειδώσουμε» το βιογραφικό της
Άλκης Ζέη.
Προσυγγραφικό στάδιο:
Γίνεται αναφορά στα δομικά στοιχεία του βιογραφικού σημειώματος, στεκόμαστε
ιδιαίτερα στο ρόλο του κειμένου, στο μήνυμα του κειμένου, στους αποδέκτες κτλ.
(Φύλλο εργασίας).
Συγγραφικό στάδιο:
Συγγραφή της εργασίας στην ομάδα. Καταγραφή ιδεών. Μορφοποίηση κειμένου.
Μετασυγγραφικό στάδιο:
Τα παιδιά στις ομάδες έρχονται να επιδράσουν στο αρχικό τους κείμενο για να
επιφέρουν βελτιώσεις στο επίπεδο του λεξιλογίου, στην επαύξηση της πρότασης,
στον έλεγχο της σαφήνειας και της πληρότητας. Σε κατοπινό στάδιο τα παιδιά
αντιγράφουν την εργασία στο τετράδιό τους προχωρώντας στην τελική επιμέλεια
του γραπτού τους.
(Μία ομάδα θα εργαστεί με τις λέξεις «κλειδιά» στους Η/Υ)
Ζ. Επαναφορά – Ολοκλήρωση
Επαναφέρουμε τα βασικά σημεία του μαθήματος (βιογραφικό σημείωμα, ονοματική
και ρηματική πρόταση) πολύ σύντομα.
Άλλες σχετικές δραστηριότητες παραγωγής γραπτού λόγου:
 Η Δημοτική Βιβλιοθήκη Λεμεσού ανακαινίζεται. Οι εργάτες μπήκαν μέσα και
«ξεσήκωσαν» τα βιβλία από τα ράφια μπερδεύοντάς τα. Ποια σειρά εργασίας
θα ακολουθήσουν οι υπεύθυνοι για να τα τακτοποιήσουν όπως ήταν;
(συγγραφή σχεδίου εργασίας σε σημεία)
 Ο εκδότης αναθέτει στο σχεδιαστικό τμήμα που εργάζεσαι την κατασκευή του
εξωφύλλου του βιβλίου του Ευγένιου Τριβιζά με τίτλο «Βιβλιοφάγοι
σκυταλοδρόμοι». Τι θα περιλαμβάνει;
 Είστε δημοσιογράφοι από το περιοδικό «Μαγικός κόσμος των βιβλίων» και
παίρνετε συνέντευξη από τη συγγραφέα Αγγελική Βαρελλά. Τι θα τη
ρωτήσετε που δεν το έχει ρωτήσει άλλος δημοσιογράφος;
 Το σχολείο μας θα διοργανώσει έκθεση βιβλίου με αφορμή τη γιορτή των
γραμμάτων. Ετοιμάστε έναν κατάλογο με τις εργασίες που πρέπει να γίνουν
μέχρι εκείνη τη μέρα.

60. γηγξηγκκξηξγξηγΛκ΄λκλλξηξκξληΗξξκ΄λ
Όνομα
Τόπος γέννησης
Παιδικά χρόνια
Όνομα
Τόπος γέννησης
Παιδικά χρόνια

61. Πρώτη επαφή
με γράψιμο
Είδος γραφής

62. Είδος γ
Ραφής
Σπουδές

63. Σημαντικό
γεγονός από τη
ζωή της

64. Επιτυχίες της

65. Εργογραφία

66. Έλενα Παπαδοπούλου, ΙΑ΄ Δημοτικό Λεμεσού, 2006-7
ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ 9ης
ΕΝΟΤΗΤΑΣ Ε΄ ΤΑΞΗΣ: ΒΙΒΛΙΑ – ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΕΣ
(χρόνος υλοποίησης: 25 διδ.περίοδοι + 4 διδ.περίοδοι για ανθολόγιο και αξιολόγηση)
Βιβλίο Μαθητή
120΄
Θέμα: Ο
μαγικός κόσμος
των βιβλίων,
σσ.34-35
(αφηγηματικό
κείμενο)
Επίσκεψη σε
βιβλιοθήκη της
πόλης μας
160’
Βιβλίο Μαθητή
160΄
Θέμα: Ποιοι είναι οι
συγγραφείς; σσ.36-40
(περιγραφικό κείμενο,
βιογραφικό σημείωμα)
Βιβλίο Μαθητή
160΄
Θέμα: Βιβλιοθήκες,
σσ.41-43
(περιγραφικό
κείμενο,
ενημερωτικό
φυλλάδιο
βιβλιοθήκης)
Βιβλίο Μαθητή
160΄
Θέμα:
Σκυταλοδρομία
ανάγνωσης 2001-
2002 (α΄ σκέλος),
σσ.44-48
(περιγραφικό
κείμενο,
ενημερωτικό για το
πρόγραμμα
σκυταλοδρομίας)
Βιβλίο Μαθητή
160΄
Θέμα: Σκυταλοδρομία
ανάγνωσης 2001-
2002 (β΄ σκέλος),
σσ.49-50
Δραστηριότητες:
 Θέατρο
 Συνέχιση της
ιστορίας.
Βιβλίο Μαθητή
80΄
Θέμα: Σκυταλοδρομία
ανάγνωσης 2001-
2002 (β΄ σκέλος),
σ.51
Δραστηριότητες:
 Έπαινοι
συμμετοχής.
Λειτουργική Γραμματική
Ασύνδετο
σχήμα
σύνδεσης
προτάσεων.
Ονοματική και ρηματική
φράση.
Ανεξάρτητες και εξαρτημένες
προτάσεις.
Χρήση του κόμματος στη
σύνδεση ανεξάρτητων και
εξαρτημένων προτάσεων.
Το επίθετο πολύς,
πολλή, πολύ και το
επίρρημα πολύ.
Σύνθετες λέξεις με
πρώτο συνθετικό
το βιβλιο-.
Σύνθετες λέξεις με
προθέσεις.
Παραγωγή γραπτού κειμένου
Τ.Ε. σ.68
(ασύνδετο και
πολυσύνδετο
σχήμα).
Παρουσίαση της
βιβλιοθήκης (κτήριο,
αριθμός και είδη
βιβλίων, ευκολία
χρήσης υλικού και
ταξινόμηση,
δανεισμός, ωράριο).
Κανονισμοί
λειτουργίας σε
μορφή ρηματικών
προτάσεων.
Συγγραφή βιογραφικού
σημειώματος με δοσμένα
μερικά στοιχεία.
Τ.Ε. σσ.63,64,65,67.
Συγγραφή κειμένου
για την επίσκεψη
στη βιβλιοθήκη
χρησιμοποιώντας
όσο το δυνατόν
περισσότερες
σύνθετες λέξεις με
το βιβλιο-.
Τ.Ε. σ.69-71.
Έντυπο
βιβλιοπαρουσίασης
(στο τετράδιο ή
στον υπολογιστή).
Παρουσιάσεις
βιβλίων που
διάβασαν.
Τ.Ε. σ.69.
Συγγραφή σεναρίου
με σκηνές παρμένες
από ένα βιβλίο.
Συγγραφή του τέλους
μιας ιστορίας, Τ.Ε.
σ.66.
Σχεδιάζουν το δικό
τους δίπλωμα
συμμετοχής (στο
τετράδιο ή στον
υπολογιστή).

67. « Ο Ευγένιος Τριβιζάς... είναι εξερευνητής
εφευρέτης και ζογκλέρ μελάτων αβγών. Έχει
ανακαλύψει το Αβγατηγανιστάν, τη Φρουτοπία, το
Πιπερού και τη χώρα των χαμένων χαρταετών.
Ζει στο Νησί των Πυροτεχνημάτων με τον
παπαγάλο του τη Σύνθια, τον Παντελή, τον
απότομο ιπποπόταμο, και τη Λιλή, την παρδαλή
λεοπάρδαλη. Οι γνωστότερες εφευρέσεις του
Ευγένιου είναι ο φαγώσιμος χαρτοπόλεμος, η
μπανιέρα με τις δώδεκα τρύπες, ο ιπτάμενος
ανεμόμυλος, η τσουλήθρα με σκαλοπάτια, η
μελωδική ομπρέλα, το παπιγιόν για νάνους, το
αδιάβροχο σαπούνι και ο αναδρομικός καθρέφτης
(που σε δείχνει όπως ήσουνα πριν από τρία
χρόνια). »

68. Ο εκδότης σάς αναθέτει χρησιμοποιώντας λέξεις «κλειδιά», τα οποία έστειλε ο Ευγένιος
Τριβιζάς μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου από το Ηνωμένο Βασίλειο όπου εργάζεται, να
συγγράψετε το βιογραφικό σημείωμα του συγγραφέα. Αυτό θα χρησιμοποιηθεί στο
καινούριο του βιβλίο με ιστορίες για μεγάλα παιδιά. Προσπαθήστε να το συντάξετε
χρησιμοποιώντας τα βασικά στοιχεία βιογραφικού σημειώματος τα οποία
χρησιμοποιήσαμε για να «ξεκλειδώσουμε» το βιογραφικό της Άλκης Ζέη.
νομικά και οικονομικά φαντασία
παραμύθια
καθηγητής εγκληματολογίας σε αγγλικά
πανεπιστήμια
πρωτοτυπία
150 βιβλία βραβεία
χιούμορ Αθήνα 1946
θεατρικά μυθιστορήματα
Φρουτοπία Νησί των πυροτεχνημάτων
Ευγένιος Τριβιζάς – βιογραφικό σημείωμα
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

69. Νίκη Μικελλίδου, Βοηθός Διευθύντρια, ΚΖ΄ Δημοτικό Σχολείο Λεμεσού, Ιανουάριος 2007 1
ΓΛΩΣΣΑ Ε΄ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ
«ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΡΟΔΙ ΚΑΙ ΡΟΔΑΝΙ»
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ 9η
ΕΝΟΤΗΤΑ: «ΒΙΒΛΙΑ-ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΕΣ»
Τάξη: Ε΄1
Σχολείο: ΚΖ΄ Δημοτικό Τιμίου Προδρόμου
Ημερομηνία: 15.01.2007
Κεφάλαιο 2ον
: Ποιοι είναι οι συγγραφείς;
ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ
Η ενότητα «Βιβλία – Βιβλιοθήκες» βρίσκεται πολύ κοντά στις εμπειρίες και τα
ενδιαφέροντα των μαθητών της τάξης μας.
Από την περσινή σχολική χρονιά ασχολούνται με την Ελεύθερη Εθελοντική
Ανάγνωση (Ε.Ε.Α.). Στα πλαίσια του καθημερινού δεκάλεπτου αυτού
προγράμματος, είχαν την ευκαιρία να έχουν στενή επαφή με μια συγγραφέα και
ανταλλάσσοντας μαζί της απόψεις και σκέψεις, γεννήθηκε η ιδέα, παιδιά και
συγγραφέας, να φτιάξουν μαζί ένα βιβλίο με τίτλο: «Αγόρια ιππότες, κορίτσια
πάντα πρώτες». Έλαβαν μέρος ακόμα και στην εικονογράφησή του. Φέτος το
βιβλίο αυτό εκδόθηκε. Τα παιδιά είχαν έτσι τη μοναδική εμπειρία να ζήσουν όλη
τη διαδρομή την οποία χρειάζεται να περάσει ένα βιβλίο μέχρι να φθάσει στα χέρια
τους.
Έλαβαν μέρος στη βιβλιοπαρουσίαση του βιβλίου τους η οποία έγινε αρχές της
φετινής σχολικής χρονιάς.
Στα πλαίσια του περσινού συνεδρίου της Ε.Ε.Α. δημιούργησαν βιβλιοκατασκευές
με στόχο να φανεί η πρωτοτυπία, η φαντασία και η δημιουργικότητά τους.
Αρχίζοντας την ενότητα: «Βιβλία-Βιβλιοθήκες», επισκεφθήκαμε τη Δημοτική
Βιβλιοθήκη Μέσα Γειτονιάς, όπου εκεί τα παιδιά είδαν, άκουσαν και έμαθαν αυτά
τα οποία θα αποτελούσαν τροφή για τη συνέχεια της ενότητάς μας.

70. Νίκη Μικελλίδου, Βοηθός Διευθύντρια, ΚΖ΄ Δημοτικό Σχολείο Λεμεσού, Ιανουάριος 2007 2
ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
ΓΕΝΙΚΟΣ ΣΚΟΠΟΣ:
 Οι μαθητές να αναπτύξουν τον προφορικό τους λόγο μέσα από
δραστηριότητες επικοινωνίας.
ΕΙΔΙΚΟΙ ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ:
Οι μαθητές να:
 γνωρίσουν τα βασικά δομικά στοιχεία του βιογραφικού σημειώματος,
 αντιληφθούν τη διαφορά ονοματικής και ρηματικής φράσης (ως βασικού
γραμματικού φαινομένου της ενότητας),
 παραγάγουν γραπτό λόγο χρησιμοποιώντας δημιουργικές επικοινωνιακές
περιστάσεις.
ΜΕΔΟΔΟΛΟΓΙΑ:
 Επικοινωνιακή προσέγγιση.
 Κειμενοκεντρική προσέγγιση.
 Συνεργατική-ομαδοκεντρική μάθηση.
 Λειτουργική γραμματική.
ΜΕΣΑ ΚΑΙ ΥΛΙΚΑ:
Κείμενο « Ποιοι είναι οι συγγραφείς;»
Προβολέας –DVD με μήνυμα της Άλκης Ζέη.
Πινακίδα εργασίας.
Εποπτικά στα οποία ανατρέχουν για διάφορες δραστηριότητες.
Κασετόφωνο.
Βιβλία.
Πίνακας.
Μαγνητικός πίνακας.
Τηλεόραση.
Κρουστά αυτοσχέδια όργανα.
Εφημερίδες.

71. Νίκη Μικελλίδου, Βοηθός Διευθύντρια, ΚΖ΄ Δημοτικό Σχολείο Λεμεσού, Ιανουάριος 2007 3
ΠΟΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ:
(Η ανάγνωση του κειμένου «Ποιοι είναι οι συγγραφείς;» έγινε το προηγούμενο
40λεπτο για εξοικονόμηση χρόνου).
1. Αφόρμηση: Σε πινακίδα είναι τοποθετημένες εικόνες τις οποίες έφεραν τα
παιδιά μετά από την επεξεργασία του πρώτου κειμένου της 9ης
ενότητας:
«Ο μαγικός κόσμος των βιβλίων». Δίνουν διάφορες πληροφορίες και διατυπώνουν
προτάσεις οι οποίες αφορούν και αναδεικνύουν την αξία του βιβλίου.
2. Τα παιδιά έχοντας μπροστά τους το βιβλίο τους, το οποίο διαβάζουν στο
δεκάλεπτο της Ε.Ε.Α., εξαγάγουν τα διάφορα στοιχεία από τα οποία αποτελείται
ένα βιβλίο απαντώντας στην ερώτηση: «Τι άραγε περιλαμβάνει ένα ολοκληρωμένο
βιβλίο;»
3. Με βάση τη σελίδα 37 του βιβλίου μας «της γλώσσας ρόδι και ροδάνι»,
αναλαμβάνουν να παρουσιάσουν στις ομάδες τους κάποια στοιχεία από τη ζωή της
Άλκης Ζέη, όπως αυτά φαίνονται μέσα από το κείμενο της σελίδας 36.
4. Κάποιες από τις προτάσεις των παιδιών γράφονται στον πίνακα και γίνεται
αναφορά στις ρηματικές προτάσεις και στη μετατροπή τους σε ονοματικές
προτάσεις ή και αντίστροφα. Από τίτλους βιβλίων εντοπίζουν το γραμματικό
φαινόμενο και γίνονται οι ανάλογες μετατροπές: ονοματική φράση σε ρηματική
και αντίστροφα.
5. «Γράμμα στην Άλκη Ζέη»: Ακρόαση και οπτική εικόνα από προβολέα και
συζήτηση για το περιεχόμενο της επιστολής.
6. Εκπομπή «Έχεις πακέτο» με καλεσμένη τη συγγραφέα Άλκη Ζέη. Υπόδυση
ρόλων και μουσική επένδυση.
7. Κοινά σημεία ανάμεσα στη «μουσική» και στο «βιβλίο» (Προϋπάρχουσες
γνώσεις από την 7η
Ενότητα: «Η Μουσική»)
8. Συνέντευξη από την Άλκη Ζέη η οποία έρχεται στην τάξη μας (Χωρίζονται σε
ομάδες για να υποδυθούν την ΄Αλκη Ζέη, το δημοσιογράφο και την
παρουσιάστρια).
9. Πυραμίδα αναγκών του Masslow.
10. Ακρόαση της αποστολής που τους αναθέτει ο κ. Κυριάκος Παστίδης (δάσκαλος
και παραγωγός), καθώς και της πρόσκλησης για συμμετοχή στην εκπομπή του. Η
δραστηριότητα αυτή μπορεί να πάρει τη μορφή τελικής αξιολόγησης, αφού τα
παιδιά μέσα από την αποστολή την οποία πρέπει να φέρουν σε πέρας, έχουν να
γράψουν στις ομάδες τους: (α) βιογραφικό σημείωμα ενός φανταστικού
συγγραφέα, (β) να ετοιμάσουν το εξώφυλλο ενός βιβλίου, (γ) να συγγράψουν τον
πίνακα περιεχομένων (χρησιμοποιώντας είτε ρηματικές είτε ονοματικές
προτάσεις) και (δ) να σκεφτούν την περίληψη η οποία ταιριάζει.

72. Νίκη Μικελλίδου, Βοηθός Διευθύντρια, ΚΖ΄ Δημοτικό Σχολείο Λεμεσού, Ιανουάριος 2007 4
11. Επιπρόσθετες δραστηριότητες στις ομάδες.
* Διαφήμιση η οποία να έχει σχέση με το βιβλίο (δημιουργικό γράψιμο).
* Οι εργάτες μπήκαν για ανακαίνιση της βιβλιοθήκης που επισκεφθήκαμε και
κατεβάζοντας τα βιβλία από τα ράφια τα έχουν ανακατέψει. Η
βιβλιοθηκάριος βρίσκεται σε απελπιστική κατάσταση. Ετοιμάστε ένα
κατάλογο από οδηγίες πώς να προχωρήσει στην ταξινόμηση των βιβλίων
από την αρχή (συγγραφή οδηγιών).
* Η Άλκη Ζέη στέρεψε από ιδέες και ζητά από τα παιδιά να την βοηθήσουν με
πρωτότυπες ιδέες για το περιεχόμενο του νέου της βιβλίου (δημιουργικό
γράψιμο).
* Πώς άραγε θα πειστούν κάποια παιδιά τα οποία δεν τους αρέσει το διάβασμα
να αγαπήσουν τα βιβλία (επιχειρηματολογία);
(Η τελευταία δραστηριότητα προετοιμάζει για το επόμενο 40λεπτο κατά το οποίο
θα γίνει αναφορά στις ανεξάρτητες και εξαρτημένες προτάσεις).

73. Παιδιά στον αέρα,
μοναδική απίθανη παρέα.
Παιδιά στον αέρα
μαζί μας όλα
μοιάζουν πιο ωραία.
Αν θες ν’ ακούσεις κάτι νέο
κι αν κάτι αλλιώτικο ζητάς,
ναι, ναι,
την ώρα αυτή αυτή σας λέω,
τα όνειρα σας θα’ ναι πιο
χρωματιστά.
Με ειδήσεις,
γνώσεις και παιγνίδια
όλο χαρά.

74. Γεια σας παιδιά. Είμαι ο Κυριάκος Παστίδης και είμαι σήμερα μαζί
σας με την εκπομπή «Παιδιά στον αέρα» , που όπως γνωρίζετε
μεταδίδεται κάθε Σάββατο στις 11 το πρωί από το Πρώτο
πρόγραμμα Ραδιοφώνου του ΡΙΚ.
Έμαθα ότι έχετε εκδώσει ένα βιβλίο με τη συνεργασία της
συγγραφέως Μάρλεν Διονυσίου. Θα ήθελα πολύ να μάθω τον
τρόπο ετοιμασίας αυτού του βιβλίου και πώς εσείς τα παιδιά
συμβάλατε στην έκδοσή του.
Έχω για σας σήμερα τέσσερις δραστηριότητες. Θα ήθελα να τις
κάνετε και στη συνέχεια να σας φιλοξενήσω στο πρόγραμμα
«Παιδιά στον αέρα», για να συζητήσουμε και να σας ακούσει όλη η
Κύπρος.
Η πρώτη ομάδα να φροντίσει να φτιάξει ένα ελκυστικό εξώφυλλο
ενός βιβλίου που αναφέρεται σε δύο φίλους τον Τομ και τον Τζο.
Οι δυο φίλοι αναζητούν σε ένα νησί το χαμένο θησαυρό. Μην
ξεχάσετε να βάλετε στο εξώφυλλο όλα τα απαραίτητα.
Η δεύτερη ομάδα να αναλάβει το βιογραφικό σημείωμα του
φανταστικού συγγραφέα του βιβλίου.
Η τρίτη ομάδα θα πρέπει να ετοιμάσει μια περίληψη για το βιβλίο
αυτό.
Η τέταρτη ομάδα να ετοιμάσει πίνακα περιεχομένων με τους
τίτλους των κεφαλαίων που περιλαμβάνονται στο βιβλίο.
Καλή δουλειά βιβλιοφάγοι μου και ραντεβού στο στούντιο του ΡΙΚ
και στην εκπομπή «Παιδιά στον αέρα».

75. 175
™‡ÓÙ·ÍË
™˘Óı¤Ùˆ ÊÚ¿ÛÂȘ Î·È ÚÔÙ¿ÛÂȘ
TETAƒΔ√ ª∂ƒ√™

76. 176
¶Ò˜ Û˘Óı¤Ùˆ ÊÚ¿ÛÂȘ
Î·È ÚÔÙ¿ÛÂȘ;
ENOTHTA 116
∂, ÌfiÓÔ ÌÂ
ÛΤÙ˜ ϤÍÂȘ
Ô‡ Ó·
Û˘ÓÂÓÓÔËıÔ‡ÓÂ...
¶·Ú·Î·ÏÒ
16.1 M ÙÙËÓ ÚfiÙ·ÛË ÛÛ˘Ó‰¤ˆ ‰‰‡Ô ÊÊÚ¿ÛÂȘ
ÌÈÛfiÊÚ¤Ûη
¤Ó·
¶ÚfiÙ·ÛË Ï¤ÁÂÙ·È ÌÈ· ÛÂÈÚ¿ ·fi ϤÍÂȘ Ë ÔÔ›· ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÈ
ÔˆÛ‰‹ÔÙ ¤Ó· Ú‹Ì· Î·È ¤¯ÂÈ ‰ÈÎfi Ù˘, ·˘ÙÔÙÂϤ˜ ÓfiËÌ·.
∂›‰·Ì Ò˜ Û¯ËÌ·Ù›˙ÔÓÙ·È ÔÈ Ï¤ÍÂȘ Î·È Û ÙÈ Ì·˜ ¯ÚËÛÈ̇ԢÓ. ŸÌˆ˜,
ÛÙËÓ Î·ıËÌÂÚÈÓ‹ Ì·˜ ÂÈÎÔÈÓˆÓ›· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÌÂ Û˘Ó‹ıˆ˜ Ôχ ÌÂÁ·-
χÙÂÚ˜ ηٷÛ΢¤˜ ÏfiÁÔ˘, ÙȘ ÊÚ¿ÛÂȘ Î·È ÙȘ ÚÔÙ¿ÛÂȘ:
μÚ›ÛÎÔ˘Ì ÙÔ ˘ÔΛ-
ÌÂÓÔ ·Ó ‰È·‚¿ÛÔ˘ÌÂ
ÙËÓ ÚfiÙ·ÛË Î·È ÌÂÙ¿
ÚˆÙ‹ÛÔ˘Ì «ÔÈÔ˜»/
«ÔÈ·»/«ÔÈÔ»;
¶.¯. ¶ÔÈ· ÎÔÈÌ¿Ù·È;
∏ ª·Ú›·
ΔÔ ˘ÔΛÌÂÓÔ Â›Ó·È
¿ÓÙÔÙÂ ÛÂ ÔÓÔÌ·-
ÛÙÈ΋ ÙÒÛË.
ªÂ ÙËÓ ÚfiÙ·ÛË ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙Ô˘Ì ÙË Û¯¤ÛË ÌÈ·˜ ÔÓÔÌ·ÙÈ΋˜
ÊÚ¿Û˘ (‹ Ù˘ Ϥ͢ Ô˘ ÙËÓ ·ÓÙÈηıÈÛÙ¿, .¯. ·ÓÙˆÓ˘Ì›·˜)
Ì ·˘Ù¿ Ô˘ ÂÚÈÁÚ¿ÊÂÈ ÙÔ Ú‹Ì· (Î·È Ë ÚËÌ·ÙÈ΋ ÊÚ¿ÛË).
∏ ª·Ú›· ÎÔÈÌ¿Ù·È.
√ÓÔÌ·ÙÈ΋ ºÚ¿ÛË ƒ‹Ì·
ñ ∏ ÔÓÔÌ·ÙÈ΋ ÊÚ¿ÛË ·˘Ù‹ Â›Ó·È ÙÔ «˘ÔΛÌÂÓÔ» Ù˘
ÚfiÙ·Û˘.
ñ ΔÔ Ú‹Ì· Î·È ÔÈ Ï¤ÍÂȘ Ô˘ ¿Ó ̷˙› ÙÔ˘ ÊÙÈ¿¯ÓÔ˘Ó
ÙË «ÚËÌ·ÙÈ΋ ÊÚ¿ÛË».

77. ™˘Óı¤Ùˆ ÊÚ¿ÛÂȘ Î·È ÚÔÙ¿ÛÂȘ
177
ªÈ· ÚfiÙ·ÛË Â›Ó·È ÌÈ· ÛÂÈÚ¿ ϤÍÂˆÓ Ô˘ ¤¯ÂÈ ‰ÈÎfi Ù˘, ͯˆÚÈÛÙfi ÓfiËÌ·, Î·È ÂÚȤ¯ÂÈ ¤Ó· ηÈ
ÌfiÓÔ Ú‹Ì·.
¢ËÏ·‰‹, Â›Ó·È ÚÔÙ¿ÛÂȘ Ù·:
√ ÁÈ·ÙÚfi˜ ¤ÁÚ·„ ÙË Û˘ÓÙ·Á‹.
∏ Ê›ÏË Ù˘ ÌËÙ¤Ú·˜ ÌÈÏ¿ÂÈ πÛ·ÓÈο.
ª·, ÔÈ ÛÂÈÚ¤˜ ÙˆÓ Ï¤ÍÂˆÓ Ë Ê›ÏË Ù˘ ÌËÙ¤Ú·˜ ‹ ÙË Û˘ÓÙ·Á‹
¤¯Ô˘Ó ÓfiËÌ·, ÎÈ ·˜ ÌËÓ Â›Ó·È ÚÔÙ¿ÛÂȘ. ¶Ò˜ Ó· ÙȘ ÔÓÔÌ¿Ûˆ;
¢ÂÓ Â›Ó·È ÚÔÙ¿ÛÂȘ Ù·:
∏ Ê›ÏË Ù˘ ÌËÙ¤Ú·˜ ÙË Û˘ÓÙ·Á‹
∏ οı ÚfiÙ·ÛË ÊÙÈ¿¯ÓÂÙ·È ·fi ‰‡Ô ÌÈÎÚfiÙÂÚ˜ ÔÌ¿‰Â˜ Ϥ͈Ó, Ô˘
ÙȘ ϤÌ ÊÚ¿ÛÂȘ: .¯. ÙË ÊÚ¿ÛË «√ ·‰ÂÏÊfi˜ ÙÔ˘ ¶¤ÙÚÔ˘» Î·È ÙË
ÊÚ¿ÛË «‰È¿‚·˙ ٷ Ì·ı‹Ì·Ù¿ ÙÔ˘ ÌÂÙ¿ ÙÔ ÌÂÛË̤ÚÈ». ΔËÓ ÚÒÙË ÙË
ϤÌ √ÓÔÌ·ÙÈ΋ ºÚ¿ÛË, ÁÈ·Ù› Û¯ËÌ·Ù›˙ÂÙ·È Á‡Úˆ ·fi ÙÔ √˘ÛÈ·ÛÙÈÎfi
Î·È ÙË ‰Â‡ÙÂÚË ƒËÌ·ÙÈ΋ ºÚ¿ÛË, ÁÈ·Ù› Û¯ËÌ·Ù›˙ÂÙ·È Á‡Úˆ ·fi ÙÔ ƒ‹Ì·.
∏ ª·Ú›· ËÁ·›ÓÂÈ ÛÙÔ Û¯ÔÏÂ›Ô Ì ÙȘ ʛϘ Ù˘.
ÀÔΛÌÂÓÔ ƒËÌ·ÙÈ΋ ºÚ¿ÛË
√ ·‰ÂÏÊfi˜ ÙÔ˘ ¶¤ÙÚÔ˘ ‰È¿‚·˙ ٷ Ì·ı‹Ì·Ù¿ ÙÔ˘ ÌÂÙ¿ ÙÔ ÌÂÛË̤ÚÈ.
ÀÔΛÌÂÓÔ ƒËÌ·ÙÈ΋ ºÚ¿ÛË

78. 178
+
O
ÙÔ˘
¶¤ÙÚÔ˘
ÌÂÙ¿
ÙÔ ÌÂÛË̤ÚÈ
Ù·
Ì·ı‹Ì·Ù¿
ÙÔ˘
·‰ÂÏÊfi˜
‰È¿‚·˙Â
√¡√ª∞Δπ∫∏ ºƒ∞™∏ ƒ∏ª∞Δπ∫∏ ºƒ∞™∏
ªÈ· ÊÚ¿ÛË ·ÔÙÂÏÂ›Ù·È ·fi ϤÍÂȘ. ªÔÚ› Ó· ÂÚȤ¯ÂÈ Â›Û˘ Î·È ¿ÏϘ, ÌÈÎÚfiÙÂÚ˜ ÊÚ¿ÛÂȘ.
ŒÙÛÈ, Ë ÊÚ¿ÛË Ô ·‰ÂÏÊfi˜ ÙÔ˘ ¶¤ÙÚÔ˘ ·ÔÙÂÏÂ›Ù·È ·fi ¤Ó· ¿ÚıÚÔ (Ô), ¤Ó· Ô˘ÛÈ·ÛÙÈÎfi (·‰ÂÏÊfi˜)
Î·È ·ÎfiÌ· Ì›· ÊÚ¿ÛË (ÙÔ˘ ¶¤ÙÚÔ˘). ΔÔ Î‡ÚÈÔ Û˘ÛÙ·ÙÈÎfi Ù˘ ÊÚ¿Û˘ Ô ·‰ÂÏÊfi˜ ÙÔ˘ ¶¤ÙÚÔ˘ ›ӷÈ
ÙÔ Ô˘ÛÈ·ÛÙÈÎfi ·‰ÂÏÊfi˜, Ô˘ ·ÔÙÂÏ› Î·È ÙË ‚·ÛÈ΋ ϤÍË (ÙÔÓ ˘Ú‹Ó·) Ù˘ √ÓÔÌ·ÙÈ΋˜ ºÚ¿Û˘.
∞ÏÏ¿ Î·È Ë ƒËÌ·ÙÈ΋ ºÚ¿ÛË ÌÔÚ› Ó· ÂÚȤ¯ÂÈ ÌÈÎÚfiÙÂÚ˜ ÊÚ¿ÛÂȘ. ŒÙÛÈ, Ë ƒËÌ·ÙÈ΋ ºÚ¿ÛË
‰È¿‚·˙ ٷ Ì·ı‹Ì·Ù¿ ÙÔ˘ ÌÂÙ¿ ÙÔ ÌÂÛË̤ÚÈ ·ÔÙÂÏÂ›Ù·È ·fi ÙÔ ƒ‹Ì· ‰È¿‚·˙Â, ÙË ÊÚ¿ÛË Ù·
Ì·ı‹Ì·Ù¿ ÙÔ˘ Î·È ÙË ÊÚ¿ÛË ÌÂÙ¿ ÙÔ ÌÂÛË̤ÚÈ.
Δ· ÛÊËÓÔÙÔ˘‚Ï¿ÎÈ· ÌÔ˘ ÎÔÏÏ¿Ó ÙÔ ¤Ó· ¿Óˆ ÛÙÔ ¿ÏÏÔ Î·È
fiÏ· Ì·˙› ÊÙÈ¿¯ÓÔ˘Ó ÌÈ· ÛÙ¤ÚÂË Î·Ù·Û΢‹.
√ ·‰ÂÏÊfi˜ ÙÔ˘ ¶¤ÙÚÔ˘ ‰È¿‚·˙ ٷ Ì·ı‹Ì·Ù¿ ÙÔ˘ ÌÂÙ¿ ÙÔ ÌÂÛË̤ÚÈ
√¡√ª∞Δπ∫∏ ºƒ∞™∏ ƒ∏ª∞Δπ∫∏ ºƒ∞™∏
¶ ƒ √ Δ ∞ ™ ∏
μϤÔ˘Ì ÏÔÈfiÓ fiÙÈ Ë ÚfiÙ·ÛË ·ÔÙÂÏÂ›Ù·È ·fi ÌÈ· √ÓÔÌ·ÙÈ΋ ºÚ¿ÛË
– ÀÔΛÌÂÓÔ Î·È ÌÈ· ƒËÌ·ÙÈ΋ ºÚ¿ÛË. ∞˘Ù¤˜, fï˜, ÌÔÚ› Ó· ÂÚȤ-
¯Ô˘Ó ÌÈÎÚfiÙÂÚ˜ ÊÚ¿ÛÂȘ.