8. Aanbevelingen voor de praktijk
Trek mid-adopters over de streep!
Vorm ‘Communities of learning’
Implementeer
professionaliseringstrajecten ‘ICT in de
klas’ die zich richten op mid-adopters
en die volgens het DPICT-model
worden opgezet
Gebruik ook mogelijkheden voor online
professionalisering
8
Goedemorgen! Deze Pitch gaat over een onderzoek in het KennisVanWaardeMaken programma, getiteld Docentpraktijken in ICT-rijk wiskundeonderwijs, afgekort tot DPICT. ‘to depict’ betekent verbeelden, uitbeelden, voorstellen, en een van de doelen van het DPICT onderzoek is om een traject voor te stellen waarin docenten die weinig ervaring hebben met ICT in hun onderwijs in samenwerking hun eerste schreden op dit pad zetten.
Want...
... Er is wel degelijk allerlei geschikte ICT beschikbaar voor educatieve doelen. Hier ziet u bijvoorbeeld twee schermen van de digitale wiskunde omgeving DWO van het Freudenthal instituut, die niet alleen content biedt, maar ook een zeer open auteursomgeving en een leerlingvolgsysteem waarmee de resultaten van leerlingen op detailniveau in beeld worden gebracht.
Echter, ondanks de beschikbare technologie...
... Valt het gebruik in de reguliere onderwijsprakijk nog wel eens tegen. In de vier-in-balans monitor 2012 laat de afbeelding links zien dat het gebruik voor kennisoverdracht weliswaar toeneemt, maar dat kan ook van een zeer elementaire vorm zijn, zoals het gebruik van een pdf van de schoolmethode op een digitaal schoolbord. De tabel rechts maakt duidelijk dat uiteindelijk het initiatief en de verantwoordelijkheid voor het gebruik van ICT in de les vooral bij de docent ligt. De docent is dus de cruciale factor als het gaat om implementatie van digitale middelen. Hoe kan hij of zij daartoe worden verleid? Daarbij komt het diffusiemodel van Rogers van pas.
Dit model, hier links afgebeeld, maakt onderscheid tussen early adopters en de rest. Ten Brummelhuis sprak twee jaar geleden op deze conferentie in dit verband over ‘aanschuivers’. ICT in het onderwijs wordt pas een succes als niet alleen de voorhoede van docenten er wat in ziet en er energie in steekt, maar ook de ‘mid-adopters’ over de streep worden getrokken. En dat brengt me op het doel van het DPICT onderzoek: ...
... nagaan op welke manier dit gestalte zou kunnen krijgen. De aanpak bestond uit:
Het instellen van een groep van 12 mid-adopting wiskundedocenten, in duo’s van 6 scholen.
die gezamenlijk gedurende een schooljaar drie lessenseries uitvoeren
en tevens vijf middagen bij elkaar komen om dit voor te bereiden en te evalueren
die tussentijds communiceren via Moodle
en die op die manier samen met de onderzoekers een ‘community of learners’ vormen
Het onderliggende theoretisch model heeft als voornaamste componenten
Ten eerste het idee van orkestratie voor het bestuderen van werkvormen die docenten in de klas hanteren. Daarbij kunt u denken aan een strenge dirigent van een symfonieorkest, maar ook aan een joviale ‘meespelend voorman’ die het hart van de jazzband vormt.
Ten tweede het TPACK-model, waarbij TPACK staat voor Technological Pedagogical Content Knowledge. Het is een model om de kennis en vaardigheden van docenten mbt het gebruik van ICT in de les in kaart te brengen.
Waartoe leidde een en ander? De belangrijkste resultaten zijn....
- Ten eerste dat we een verschuiving zien in het repertoire van de mid-adopting docenten: in de orkestraties of werkvormen die ze hanteren, staat ICT geleidelijk aan minder centraal, en ligt de nadruk steeds meer op vakinhoud en didactiek: de blauwe en rode balken nemen in de loop van het schooljaar af in hoogte.
Ten tweede blijkt uit vragenlijsten en interviews een geleidelijk aan genuanceerdere opvatting over de plussen en minnen van ICT gebruik in de klas: waar men aan het begin van het schooljaar vooral dacht dat ze er zelf weliswaar niet mee uit de voeten konden maar dat het toch heel krachtig is, zien ze in de loop van het schooljaar beter waar ze ICT wel, en waar ze het niet voor willen gebruiken.
Ten derde zien we een groter zelfvertrouwen bij de deelnemers: vertrouwen om zelf ICT problemen op te lossen, en om zelf op een verantwoorde manier met ICT om te gaan in de les.
Elementen in het project die daaraan het meest hebben bijgedragen, aldus de docenten, zijn het zelf uitvoeren van de lessenseries en de uitwisseling met collega’s tijdens de netwerkbijeenkomsten.
Voor de onderwijspraktijk betekenen deze resultaten ...
... Het van groot belang is om mid-adopters over de streep te trekken
... Dat de gekozen vorm van een ‘community of learners’ waarin gezamenlijk lessenseries worden uitgevoerd en ervaringen worden uitgewisseld daadwerkelijk een verandering in gedrag en opvattingen teweeg brengt
Daarom bevelen we aan om het DPICT model op grotere schaal te implementeren, al dan niet in combinatie met online werkvormen.
Goedemorgen! Deze Pitch gaat over een onderzoek in het KennisVanWaardeMaken programma, getiteld Docentpraktijken in ICT-rijk wiskundeonderwijs, afgekort tot DPICT. ‘to depict’ betekent verbeelden, uitbeelden, voorstellen, en een van de doelen van het DPICT onderzoek is om een traject voor te stellen waarin docenten die weinig ervaring hebben met ICT in hun onderwijs in samenwerking hun eerste schreden op dit pad zetten.
Want...