SlideShare a Scribd company logo
1 of 20
Томъёотой ажиллах
М Т М Б - 2 Л Е К Ц № 6
Х.Еркегүл
enny_0724@yahoo.com
Томъѐоны бүтэц
• Томъёонд функц болон үйлдлийн оператор,
хувьсагч тогмтмол утгуудыг ашиглана. Томъёоны
үр дүн (утга) нь тогтмол утга байхаас гадна TRUE
(үнэн), FALSE(худал) гэсэн логик утга, томъёонд
алдаа гарсан тохиолдолд алдааны утгыг өгнө.
• Томъёо нь ямагт = эсвэл + тэмдэгтээр эхэлнэ.
Томъёоны бүтэц
=(52.3-AA1)*SUM(A1:Z1)
Нүдний хаяг
Тогтмол утга
Хасах оператор
Үржих оператор
Нийлбэр олох
функц
Мужийн оператор
Үйлдлийн операторууд
• Excel програм нь
1. Арифметик
2. Жиших
3. Текстийн
4. Хаягийн гэсэн 4 төрлийн опертортай.
Арифметикийн операторуудын үр дүн
нь тоон утга байна.
Хүснэгт 1.
Оператор Үүрэг Жишээ
Үр
дүн
+ Нэмэх =3+3 6
-
Хасах
Сөрөг
=3-1
=-1
2
-1
* Үржих =3*3 9
/ Хуваах =15/3 5
% Хувь =20%*20 4
^ Зэрэг дэвшүүлэх 3=^2 9
Жиших операторуудын үр дүн нь логик
байна.
Хүснэгт 2.
Оператор Үүрэг Жишээ
= Тэнцүү A1=B1
> Их A1>B1
< Бага A1<B1
>= Их буюу тэнцүү A1>=B1
<= Бага буюу тэнцүү A1<=B1
<> Тэнцүү биш A1<>B1
Текстийн операторуудын үр дүн нь
текст байна.
Хүснэгт 3.
Оператор Үүрэг Жишээ
Үр
дүн
&
Тэмдэгтүүдийг
нэгтгэх
=“Эрдэнэ”
&”бат”
Эрдэн
эбат
&
Тэмдэгтүүдийг
нэгтгэх
=“Сайн”&””
&”уу”
Сайн
уу
Хаягийн операторуудын үр дүн нь
ямар ч байж болно.
Хүснэгт 4
Оператор Үүрэг Жишээ
: (тодорхойлох
цэг)
Мужийг оператор. 2 нүдний
хаягаар тодорхойлогдох ба
тэдгээрийн хооронд орших
бүх нүдийг хамруулах
A3:B5 буюу энд
A3, A4, A5, B3, B4,
B5 нүднүүдийг
хамруулж
ойлгоно.
, (таслал) Зэрэгцээ биш орших мужийг
нэгтгэх
SUM(B5:B15,
D5:D15)
(сул зай)
Огтлолцол дахь утгыг
хамруулах
B:D7 C6:C8 буюу
C8
Идэвхтэй нүднээс эхлэн дараагийн
нүдийг тодорхойлж болно. Энэ нүд
тодорхойлох хаягийг харьцангуй хаяг
буюу R1C1 хэлбэрийн хаяг гэдэг. Хүснэгт 5
Бичиглэл Агуулга
R[-2]C Тухайн баганы дагуу дээшээ 2 мөр шилжүүлэх
R[2]C[2] Доошоо 2 мөр, баруун тийшээ 2 багана шилжүүлэх
R2C2 2 –р мөрийн 2-р баганы бэхлэгдсэн хаяг
R[-1] Идэвхтэй мөрийг бүхэлд нь дээшээ шилжүүлэх
R Бэхлэгдсэн идэвхтэй мөр
Хувьсагч
Томъѐоны хувьсагч нь нүд ба мужийн
хаяг, нэр байна.
Хүснэгт 6
Мужийн хамрах хүрээ Бичиглэл Хэлбэр
А баганы 10-аас 20 мөрний нүднүүд A10:A20 Энгийн
15-р мөрийн B-ээс С баганы нүднүүд B15:C15 Энгийн
5-р мөрийн бүх нүднүүд 5:5 Тусгай
2-оос 7 мөрний бүх нүднүүд 2:7 Тусгай
Н баганы бүх нүднүүд H:H Тусгай
B-ээс О хүртэлх багануудын нүднүүд B:O Тусгай
Smile
Томъёо оруулах
1. Томъёо оруулах нүдийг идэвхжүүлнэ.
2. Тэнцүү эсвэл нэмэх тэмдгийг оруулна.
3. Томъёогоо оруулна.
4. Enter товчлуур дээр дарна.
Хамаарагч ба нөлөөлөгч баримтууд
• А баримтын аль нэгэн нүдний өгөгдлийг B баримтанд
томъёогоор дамжуулан авч (хувьсагч) ашигласан
тохиолдолд А баримтыг хамаарагч баримт B
баримтыг нөлөөлөгч баримт гэдэг. Хэрэв нөлөөлөгч
баримтанд хамаарагч баримтыг хадгалж хааснаас
хойш өөрчлөлт хийгдэж, тэр өөрчлөлтөө хамаарагч
баримтанд дамжуулах тохиолдолд Update, эс
дамжуулах тохиолдолд Don’t update товчлуур дээр
дарна.
• Data/Connections/Edit links командын тусламжтайгаар
холболтонд өөрчлөлт хийж болно.
Томъѐог өөрчлөх
• Томъёотой нүдэнд засвар хийхдээ нүдийг
идэвхжүүлээд, дараах аргуудын аль нэгээр
засварлах горимд шилжинэ.
 F2
 Хос даралт хийх
 Томъёоны мөрөнд заагуурыг байрлуулан нэг
дарна.
Тэмдэглэгдсэн мужийн дүнг харах
Функц Үүрэг
Average Арифметик дундажийг олох
Count Өгөгдөлтэй нүднүүдийг тоолох
Numerical Count Тоон өгөгдөлтэй нүднүүдийг тоолох
Minimum Хамгийн бага утгыг олох
Maximum Хамгийн их утгыг олох
Sum Нийлбэрийг олох
Хүснэгт 7
• Төлөвийн мөрөнд тэмдэглэгдсэн мужийн хэд
хэдэн функцийн утгыг харахаар хийхдээ төлөвийн
мөрөнд Диамик цэсийг нээн зөвлөнө.
• Тэмдэглэсэн муж идэвхгүй болоход үр дүн бас
үгүй болно. Энэ дүнг хадгалах, хэвлэх боломжгүй.
Жишээ:
Тэмдэглэгдсэн муж4 функцын утга Төлвийн мөр
Томъёог хуулах
• Томъѐог чирэх даралтаар хуулах
• Томъѐог Homer/Editing/Fill командаар хуулах
• Доод талд нь
• Баруун талд нь
• Дээд талд нь
• Зүүн талд нь
•Томъѐог Home/Clipboard /Copy командаар хуулах
 Home/Clipboard /Copy Ctrl+C
 Home/Clipboard /Paste Ctrl+P
! Home/Clipboard /Paste командын хэрэглүүр дарахад
нээгдэх цэснээс Paste Special командыг Formulas
сонголттойгоор ашиглаж болно.
Хуулж тавих явцад томъёонд хувьсагч
тодорхойлогдоогүй явцад #Ref! Гэсэн алдааны утгыг
нүдэнд өгдөг.
Бэхлэгдсэн хувьсагч
• Томъёог хуулж байрлуулах бүрт байрлалаас хамаарч
томъёоны хувьсагч (томъёонд орсон нүдний хаяг)
өөрчлөгддөг. Ийм хувьсагчийг бэхлэгдээгүй хувьсагч гэнэ.
• Байрлалаас хамаарч өөрчлөгддөггүй хувьсагчийг
(бэхлэгдсэн хувьсагч) гэнэ.
• Нүдэнд бэхлэгдсэн хувьсагчийг томъёонд тухайн нүдний
утгыг тогтмол утгаар хэрэглэх тохиолдолд ашиглах ба
баганы нэр, мөрийн дугаарын өмнө долларын тэмдэгтийг
($) бичиж хэрэглэнэ.
• Түүнчлэн баганад бэхлэгдсэн (зөвхөн баганы нэрийн өмнө
$ бичнэ), мөрөнд бэхлэгдсэн (зөвхөн мөрийн нэрийн өмнө
$ бичнэ) хувьсагчид байж болох тул бэхлэгдсэн
хувьсагчдыг 3 ангилж болно.
Хүснэгт 8
Ангилал Томъѐологдох утга нь Бичиглэл
Нүдэнд
бэхлэгдсэн
Нүдний хаяг өөрчлөгдөхгүй $A$1
Баганад
бэхлэгдсэн
Баганы нэр өөрчлөгдөхгүй $A1
Мөрөнд
бэхлэгдсэн
Мөрийн дугаар
өөрчлөгдөхгүй
A$1
Анхаарал
тавьсанд
баярлалаа!

More Related Content

What's hot

томъотой ажиллах 11
томъотой ажиллах 11томъотой ажиллах 11
томъотой ажиллах 11henjii
 
Excel 2007
Excel 2007Excel 2007
Excel 2007joybayar
 
функц ашиглаж бодолт хийх
функц ашиглаж бодолт хийхфункц ашиглаж бодолт хийх
функц ашиглаж бодолт хийхhenjii
 
статистикийн функцууд
статистикийн функцуудстатистикийн функцууд
статистикийн функцуудKahatanbayr
 
Ms excel-130512115437-phpapp02
Ms excel-130512115437-phpapp02Ms excel-130512115437-phpapp02
Ms excel-130512115437-phpapp02amg1152
 
Ms excel-130512115437-phpapp02
Ms excel-130512115437-phpapp02Ms excel-130512115437-phpapp02
Ms excel-130512115437-phpapp02amg1152
 

What's hot (14)

томъотой ажиллах 11
томъотой ажиллах 11томъотой ажиллах 11
томъотой ажиллах 11
 
Excel 2007
Excel 2007Excel 2007
Excel 2007
 
функц ашиглаж бодолт хийх
функц ашиглаж бодолт хийхфункц ашиглаж бодолт хийх
функц ашиглаж бодолт хийх
 
статистикийн функцууд
статистикийн функцуудстатистикийн функцууд
статистикийн функцууд
 
Excel
ExcelExcel
Excel
 
Presentation2
Presentation2Presentation2
Presentation2
 
G
GG
G
 
Jargal mtms
Jargal  mtmsJargal  mtms
Jargal mtms
 
Presentation1
Presentation1Presentation1
Presentation1
 
Excel
ExcelExcel
Excel
 
Excel
ExcelExcel
Excel
 
Ms excel-130512115437-phpapp02
Ms excel-130512115437-phpapp02Ms excel-130512115437-phpapp02
Ms excel-130512115437-phpapp02
 
Ms excel-130512115437-phpapp02
Ms excel-130512115437-phpapp02Ms excel-130512115437-phpapp02
Ms excel-130512115437-phpapp02
 
Bayartsetsg
BayartsetsgBayartsetsg
Bayartsetsg
 

Viewers also liked (16)

дараах дасгалуудыг хийгээд үзээрэй
дараах дасгалуудыг хийгээд үзээрэйдараах дасгалуудыг хийгээд үзээрэй
дараах дасгалуудыг хийгээд үзээрэй
 
нүднүүдийг нэгтгэх 2
нүднүүдийг нэгтгэх 2нүднүүдийг нэгтгэх 2
нүднүүдийг нэгтгэх 2
 
5
55
5
 
9
99
9
 
6
66
6
 
10
1010
10
 
дасгал
дасгалдасгал
дасгал
 
5
55
5
 
дараах дасгалуудйг хийгээд үзээрэй
дараах дасгалуудйг хийгээд үзээрэйдараах дасгалуудйг хийгээд үзээрэй
дараах дасгалуудйг хийгээд үзээрэй
 
9
99
9
 
4
44
4
 
1
11
1
 
4
44
4
 
мэдээлэл зүйн хичээлийн 10
мэдээлэл зүйн хичээлийн 10мэдээлэл зүйн хичээлийн 10
мэдээлэл зүйн хичээлийн 10
 
чадварын үнэлгээ
чадварын үнэлгээ чадварын үнэлгээ
чадварын үнэлгээ
 
мэдээллийн технологи 1 тест
мэдээллийн технологи 1 тестмэдээллийн технологи 1 тест
мэдээллийн технологи 1 тест
 

Similar to 6 (20)

Dadlaga khicheel 18
Dadlaga khicheel 18Dadlaga khicheel 18
Dadlaga khicheel 18
 
Lec5 6
Lec5 6 Lec5 6
Lec5 6
 
Лекц 8
Лекц 8Лекц 8
Лекц 8
 
IT-9
IT-9IT-9
IT-9
 
Jargal mtms
Jargal  mtmsJargal  mtms
Jargal mtms
 
Excel9
Excel9Excel9
Excel9
 
Лекц 8
Лекц 8Лекц 8
Лекц 8
 
Lecture 6 microsoft office excel 2007
Lecture 6 microsoft office excel 2007Lecture 6 microsoft office excel 2007
Lecture 6 microsoft office excel 2007
 
IT12
IT12IT12
IT12
 
онол
онолонол
онол
 
функц ашиглаж бодолт хийх
функц ашиглаж бодолт хийхфункц ашиглаж бодолт хийх
функц ашиглаж бодолт хийх
 
5
55
5
 
Lab7 excel
Lab7 excelLab7 excel
Lab7 excel
 
Excel2007 lesson
Excel2007 lessonExcel2007 lesson
Excel2007 lesson
 
Lecture1
Lecture1Lecture1
Lecture1
 
Lec7
Lec7 Lec7
Lec7
 
Lab10 2-it101
Lab10 2-it101Lab10 2-it101
Lab10 2-it101
 
Edasgal 1
Edasgal 1Edasgal 1
Edasgal 1
 
Excel2007
Excel2007 Excel2007
Excel2007
 
Excel
ExcelExcel
Excel
 

6

  • 1. Томъёотой ажиллах М Т М Б - 2 Л Е К Ц № 6 Х.Еркегүл enny_0724@yahoo.com
  • 2. Томъѐоны бүтэц • Томъёонд функц болон үйлдлийн оператор, хувьсагч тогмтмол утгуудыг ашиглана. Томъёоны үр дүн (утга) нь тогтмол утга байхаас гадна TRUE (үнэн), FALSE(худал) гэсэн логик утга, томъёонд алдаа гарсан тохиолдолд алдааны утгыг өгнө. • Томъёо нь ямагт = эсвэл + тэмдэгтээр эхэлнэ.
  • 3. Томъёоны бүтэц =(52.3-AA1)*SUM(A1:Z1) Нүдний хаяг Тогтмол утга Хасах оператор Үржих оператор Нийлбэр олох функц Мужийн оператор
  • 4. Үйлдлийн операторууд • Excel програм нь 1. Арифметик 2. Жиших 3. Текстийн 4. Хаягийн гэсэн 4 төрлийн опертортай.
  • 5. Арифметикийн операторуудын үр дүн нь тоон утга байна. Хүснэгт 1. Оператор Үүрэг Жишээ Үр дүн + Нэмэх =3+3 6 - Хасах Сөрөг =3-1 =-1 2 -1 * Үржих =3*3 9 / Хуваах =15/3 5 % Хувь =20%*20 4 ^ Зэрэг дэвшүүлэх 3=^2 9
  • 6. Жиших операторуудын үр дүн нь логик байна. Хүснэгт 2. Оператор Үүрэг Жишээ = Тэнцүү A1=B1 > Их A1>B1 < Бага A1<B1 >= Их буюу тэнцүү A1>=B1 <= Бага буюу тэнцүү A1<=B1 <> Тэнцүү биш A1<>B1
  • 7. Текстийн операторуудын үр дүн нь текст байна. Хүснэгт 3. Оператор Үүрэг Жишээ Үр дүн & Тэмдэгтүүдийг нэгтгэх =“Эрдэнэ” &”бат” Эрдэн эбат & Тэмдэгтүүдийг нэгтгэх =“Сайн”&”” &”уу” Сайн уу
  • 8. Хаягийн операторуудын үр дүн нь ямар ч байж болно. Хүснэгт 4 Оператор Үүрэг Жишээ : (тодорхойлох цэг) Мужийг оператор. 2 нүдний хаягаар тодорхойлогдох ба тэдгээрийн хооронд орших бүх нүдийг хамруулах A3:B5 буюу энд A3, A4, A5, B3, B4, B5 нүднүүдийг хамруулж ойлгоно. , (таслал) Зэрэгцээ биш орших мужийг нэгтгэх SUM(B5:B15, D5:D15) (сул зай) Огтлолцол дахь утгыг хамруулах B:D7 C6:C8 буюу C8
  • 9. Идэвхтэй нүднээс эхлэн дараагийн нүдийг тодорхойлж болно. Энэ нүд тодорхойлох хаягийг харьцангуй хаяг буюу R1C1 хэлбэрийн хаяг гэдэг. Хүснэгт 5 Бичиглэл Агуулга R[-2]C Тухайн баганы дагуу дээшээ 2 мөр шилжүүлэх R[2]C[2] Доошоо 2 мөр, баруун тийшээ 2 багана шилжүүлэх R2C2 2 –р мөрийн 2-р баганы бэхлэгдсэн хаяг R[-1] Идэвхтэй мөрийг бүхэлд нь дээшээ шилжүүлэх R Бэхлэгдсэн идэвхтэй мөр
  • 10. Хувьсагч Томъѐоны хувьсагч нь нүд ба мужийн хаяг, нэр байна. Хүснэгт 6 Мужийн хамрах хүрээ Бичиглэл Хэлбэр А баганы 10-аас 20 мөрний нүднүүд A10:A20 Энгийн 15-р мөрийн B-ээс С баганы нүднүүд B15:C15 Энгийн 5-р мөрийн бүх нүднүүд 5:5 Тусгай 2-оос 7 мөрний бүх нүднүүд 2:7 Тусгай Н баганы бүх нүднүүд H:H Тусгай B-ээс О хүртэлх багануудын нүднүүд B:O Тусгай Smile
  • 11. Томъёо оруулах 1. Томъёо оруулах нүдийг идэвхжүүлнэ. 2. Тэнцүү эсвэл нэмэх тэмдгийг оруулна. 3. Томъёогоо оруулна. 4. Enter товчлуур дээр дарна.
  • 12. Хамаарагч ба нөлөөлөгч баримтууд • А баримтын аль нэгэн нүдний өгөгдлийг B баримтанд томъёогоор дамжуулан авч (хувьсагч) ашигласан тохиолдолд А баримтыг хамаарагч баримт B баримтыг нөлөөлөгч баримт гэдэг. Хэрэв нөлөөлөгч баримтанд хамаарагч баримтыг хадгалж хааснаас хойш өөрчлөлт хийгдэж, тэр өөрчлөлтөө хамаарагч баримтанд дамжуулах тохиолдолд Update, эс дамжуулах тохиолдолд Don’t update товчлуур дээр дарна. • Data/Connections/Edit links командын тусламжтайгаар холболтонд өөрчлөлт хийж болно.
  • 13. Томъѐог өөрчлөх • Томъёотой нүдэнд засвар хийхдээ нүдийг идэвхжүүлээд, дараах аргуудын аль нэгээр засварлах горимд шилжинэ.  F2  Хос даралт хийх  Томъёоны мөрөнд заагуурыг байрлуулан нэг дарна.
  • 14. Тэмдэглэгдсэн мужийн дүнг харах Функц Үүрэг Average Арифметик дундажийг олох Count Өгөгдөлтэй нүднүүдийг тоолох Numerical Count Тоон өгөгдөлтэй нүднүүдийг тоолох Minimum Хамгийн бага утгыг олох Maximum Хамгийн их утгыг олох Sum Нийлбэрийг олох Хүснэгт 7
  • 15. • Төлөвийн мөрөнд тэмдэглэгдсэн мужийн хэд хэдэн функцийн утгыг харахаар хийхдээ төлөвийн мөрөнд Диамик цэсийг нээн зөвлөнө. • Тэмдэглэсэн муж идэвхгүй болоход үр дүн бас үгүй болно. Энэ дүнг хадгалах, хэвлэх боломжгүй.
  • 17. Томъёог хуулах • Томъѐог чирэх даралтаар хуулах • Томъѐог Homer/Editing/Fill командаар хуулах • Доод талд нь • Баруун талд нь • Дээд талд нь • Зүүн талд нь •Томъѐог Home/Clipboard /Copy командаар хуулах  Home/Clipboard /Copy Ctrl+C  Home/Clipboard /Paste Ctrl+P ! Home/Clipboard /Paste командын хэрэглүүр дарахад нээгдэх цэснээс Paste Special командыг Formulas сонголттойгоор ашиглаж болно. Хуулж тавих явцад томъёонд хувьсагч тодорхойлогдоогүй явцад #Ref! Гэсэн алдааны утгыг нүдэнд өгдөг.
  • 18. Бэхлэгдсэн хувьсагч • Томъёог хуулж байрлуулах бүрт байрлалаас хамаарч томъёоны хувьсагч (томъёонд орсон нүдний хаяг) өөрчлөгддөг. Ийм хувьсагчийг бэхлэгдээгүй хувьсагч гэнэ. • Байрлалаас хамаарч өөрчлөгддөггүй хувьсагчийг (бэхлэгдсэн хувьсагч) гэнэ. • Нүдэнд бэхлэгдсэн хувьсагчийг томъёонд тухайн нүдний утгыг тогтмол утгаар хэрэглэх тохиолдолд ашиглах ба баганы нэр, мөрийн дугаарын өмнө долларын тэмдэгтийг ($) бичиж хэрэглэнэ. • Түүнчлэн баганад бэхлэгдсэн (зөвхөн баганы нэрийн өмнө $ бичнэ), мөрөнд бэхлэгдсэн (зөвхөн мөрийн нэрийн өмнө $ бичнэ) хувьсагчид байж болох тул бэхлэгдсэн хувьсагчдыг 3 ангилж болно.
  • 19. Хүснэгт 8 Ангилал Томъѐологдох утга нь Бичиглэл Нүдэнд бэхлэгдсэн Нүдний хаяг өөрчлөгдөхгүй $A$1 Баганад бэхлэгдсэн Баганы нэр өөрчлөгдөхгүй $A1 Мөрөнд бэхлэгдсэн Мөрийн дугаар өөрчлөгдөхгүй A$1