3. Terapeuta – cechy i zadania:Terapeuta – cechy i zadania:
cierpliwa i życzliwa postawa wobec chorego,cierpliwa i życzliwa postawa wobec chorego,
stałe zachęcanie do nawiązania kontaktu terapeutycznego,stałe zachęcanie do nawiązania kontaktu terapeutycznego,
rozwinięcie w dziecku kontroli zachowania sprawowanej przezrozwinięcie w dziecku kontroli zachowania sprawowanej przez
„superego”,„superego”,
umiejętność zapewnienia pacjentowi „cierpliwej dobroci” (aby mogliumiejętność zapewnienia pacjentowi „cierpliwej dobroci” (aby mogli
się wyprostować dzięki stopniowemu odzyskaniu miłości,się wyprostować dzięki stopniowemu odzyskaniu miłości,
bezpieczeństwa i wiary w pomoc ludzi, straconej w dzieciństwie ibezpieczeństwa i wiary w pomoc ludzi, straconej w dzieciństwie i
aby mogli zyskać w ten sposób umiejętność identyfikowania się zaby mogli zyskać w ten sposób umiejętność identyfikowania się z
innymi)innymi)
metoda stosowana: hipnoanaliza, analiza wolnych skojarzeń imetoda stosowana: hipnoanaliza, analiza wolnych skojarzeń i
analiza słów,analiza słów,
ogarnięcie jednostki opieką rodzicielską,ogarnięcie jednostki opieką rodzicielską,
4. wyrozumiałość terapeuty, łagodna i konsekwentnawyrozumiałość terapeuty, łagodna i konsekwentna
postawa wobec dziecka,postawa wobec dziecka,
stopniowe przezwyciężanie agresywności dziecka,stopniowe przezwyciężanie agresywności dziecka,
zadanie oddziaływania indywidualnego: odbudowaniezadanie oddziaływania indywidualnego: odbudowanie
przez psychopatę mechanizmów nawiązywania bliskichprzez psychopatę mechanizmów nawiązywania bliskich
związków emocjonalnych z innymi ludźmi,związków emocjonalnych z innymi ludźmi,
terapeuta musi swą bezwarunkową, sympatyczną, ciepłąterapeuta musi swą bezwarunkową, sympatyczną, ciepłą
postawą wobec pacjenta wyzwolić w nim poczuciepostawą wobec pacjenta wyzwolić w nim poczucie
bezpieczeństwa w kontaktach z innym człowiekiem,bezpieczeństwa w kontaktach z innym człowiekiem,
następnie wytworzyć w nim potrzebę zawiązywanianastępnie wytworzyć w nim potrzebę zawiązywania
bliskich kontaktów emocjonalnych,bliskich kontaktów emocjonalnych,
5. Można wyróżnić dwaMożna wyróżnić dwa
podstawowe cele terapiipodstawowe cele terapii
psychoanalitycznej wpsychoanalitycznej w
odniesieniu do psychopatów:odniesieniu do psychopatów:
1) nauka „wglądu w siebie”,1) nauka „wglądu w siebie”,
2) wzmocnienie rozwoju „superego”.2) wzmocnienie rozwoju „superego”.
6. Podstawowe zadaniaPodstawowe zadania
terapeutów:terapeutów:
1.1. Pomoc w przezwyciężaniu codziennych niepowodzeńPomoc w przezwyciężaniu codziennych niepowodzeń
życiowych.życiowych.
2.2. Stosowanie ich dokładnej analizy i poszukiwanieStosowanie ich dokładnej analizy i poszukiwanie
wspólnie z pacjentem różnych modeli rozwiązań.wspólnie z pacjentem różnych modeli rozwiązań.
3.3. Przeprowadzenie dyskusji nad najlepszym z nich. Przeprowadzenie dyskusji nad najlepszym z nich.
4.4. Poprzez wykazanie niepowodzeń życiowych terapeutaPoprzez wykazanie niepowodzeń życiowych terapeuta
powinien „indukować stany depresji” u pacjenta.powinien „indukować stany depresji” u pacjenta.
5.5. Następnym zabiegiem powinna być stopniowaNastępnym zabiegiem powinna być stopniowa
likwidacja przeżywanych stanów depresyjnych.likwidacja przeżywanych stanów depresyjnych.
8. Podział sposobówPodział sposobów
oddziaływań „zbiorowych” naoddziaływań „zbiorowych” na
formach organizacyjnych tychformach organizacyjnych tych
oddziaływań:oddziaływań:
a)a) instytucje resocjalizacyjneinstytucje resocjalizacyjne Pobyt w tego typu instytucjachPobyt w tego typu instytucjach
jest odczuwany jako bardziej lub mniej dotkliwa kara lub jakojest odczuwany jako bardziej lub mniej dotkliwa kara lub jako
gwałt zadany powszechnie występującej u każdego człowiekagwałt zadany powszechnie występującej u każdego człowieka
potrzebie wolności.potrzebie wolności.
b)b) tzw. Komuny terapeutycznetzw. Komuny terapeutyczne . Pobyt w komunach jest. Pobyt w komunach jest
rodzajem „wewnętrznego przymusu”, jest próbą ucieczki odrodzajem „wewnętrznego przymusu”, jest próbą ucieczki od
normalnego społeczeństwa, w którym dana jednostka nie mogłanormalnego społeczeństwa, w którym dana jednostka nie mogła
sobie znaleźć miejsca.sobie znaleźć miejsca.
9. Ad a) ZAKŁADYAd a) ZAKŁADY
RESOCJALIZACYJNE.RESOCJALIZACYJNE.
10. Założenia Augusta Aichhorna:Założenia Augusta Aichhorna:
Zaspokojenie sfrustrowanych potrzeb miłości u dzieci,Zaspokojenie sfrustrowanych potrzeb miłości u dzieci,
skompensowanie wielkiego niedosytu miłości, askompensowanie wielkiego niedosytu miłości, a
następnie z wielką ostrożnością stawianie wymagańnastępnie z wielką ostrożnością stawianie wymagań
wobec dzieci.wobec dzieci.
Przyjacielska postawa, zapewniające równowagęPrzyjacielska postawa, zapewniające równowagę
psychiczną zajęcie, dużo zabaw zapobiegających agresjipsychiczną zajęcie, dużo zabaw zapobiegających agresji
i częste rozmowy indywidualne z dziećmi.i częste rozmowy indywidualne z dziećmi.
Istota procesu resocjalizacji polega na możliwościIstota procesu resocjalizacji polega na możliwości
przeżycia kryzysu emocjonalnego, który ma właściwościprzeżycia kryzysu emocjonalnego, który ma właściwości
oczyszczające psychikęoczyszczające psychikę
11. Założenia AntoniegoZałożenia Antoniego
Makarenki:Makarenki:
zastosował metodę „wstrząsową”,zastosował metodę „wstrząsową”,
terapia otoczeniem: polega na skoncentrowaniuterapia otoczeniem: polega na skoncentrowaniu
bodźców do właściwego postępowania na wychowankubodźców do właściwego postępowania na wychowanku
w sytuacji „totalnego naporu” pozytywnych oddziaływań.w sytuacji „totalnego naporu” pozytywnych oddziaływań.
12. Wiltwyck School w NowymWiltwyck School w Nowym
Jorku:Jorku:
stosowano tam terapię otoczeniem,stosowano tam terapię otoczeniem,
kierowali się ideą: „Kara uczy dziecko tylko tego, jakkierowali się ideą: „Kara uczy dziecko tylko tego, jak
można karać, zrzędzenie uczy zrzędzenia, natomiastmożna karać, zrzędzenie uczy zrzędzenia, natomiast
poprzez wykazanie dziecku zrozumienia i pomocy,poprzez wykazanie dziecku zrozumienia i pomocy,
nauczymy go rozumieć innych oraz współpracy znauczymy go rozumieć innych oraz współpracy z
otoczeniem.”otoczeniem.”
zapewniano uczniom możliwości swobodnej ekspresjizapewniano uczniom możliwości swobodnej ekspresji
tłumionego żalu i agresjitłumionego żalu i agresji
pokazywano, że władza może nie tylko karać, lecz takżepokazywano, że władza może nie tylko karać, lecz także
pomagać i wybaczać.pomagać i wybaczać.
społeczna odpowiedzialność uczniów za swoje czyny,społeczna odpowiedzialność uczniów za swoje czyny,
13. organizacja nastawiona była na wyzwolenie u ucznióworganizacja nastawiona była na wyzwolenie u uczniów
inicjatywy i społecznej odpowiedzialności.inicjatywy i społecznej odpowiedzialności.
główną drogą wyzwolenia tych cech był samorządgłówną drogą wyzwolenia tych cech był samorząd
wychowankówwychowanków
regularne posiedzenia terapeutyczne z chłopcami,regularne posiedzenia terapeutyczne z chłopcami,
cotygodniowe wywiady dotyczące planów życiowychcotygodniowe wywiady dotyczące planów życiowych
wychowanków,wychowanków,
przeprowadzano dokładny pomiar zmian w osobowościprzeprowadzano dokładny pomiar zmian w osobowości
wychowankówwychowanków
15. Oddziały karne w armii amerykańskiej:Oddziały karne w armii amerykańskiej:
uwięzieni żołnierze brali udział w regularnychuwięzieni żołnierze brali udział w regularnych
codziennych dyskusjach o alkoholizmie, rozwojucodziennych dyskusjach o alkoholizmie, rozwoju
osobowości, stosunku do autorytetów społecznychosobowości, stosunku do autorytetów społecznych
główny cel grupowej terapii: wyrobienie odpowiedniegogłówny cel grupowej terapii: wyrobienie odpowiedniego
„poziomu lojalności” wobec przełożonych,„poziomu lojalności” wobec przełożonych,
Zakład poprawczy w ChillicotheZakład poprawczy w Chillicothe
(Alcatraz):(Alcatraz):
panował tam surowy rygor, zakazane były odwiedziny,panował tam surowy rygor, zakazane były odwiedziny,
oglądanie filmów, korzystanie z kantyny więziennej itp.oglądanie filmów, korzystanie z kantyny więziennej itp.
regularne, dobrze przygotowane dyskusje grupowe,regularne, dobrze przygotowane dyskusje grupowe,
istniał komitet nadający więźniowi wysokie przywileje wistniał komitet nadający więźniowi wysokie przywileje w
nagrodę za wykazywanie poprawy,nagrodę za wykazywanie poprawy,
16. Zakład karny w San Quentin:Zakład karny w San Quentin:
regularne posiedzenia w ramach grupowej terapiiregularne posiedzenia w ramach grupowej terapii
grupowej,grupowej,
stosowano psychodramę, polegającą na „odgrywaniustosowano psychodramę, polegającą na „odgrywaniu
najważniejszych epizodów z przeszłości poszczególnychnajważniejszych epizodów z przeszłości poszczególnych
skazanych.skazanych.
Zakład Karny w Oleśnicy:Zakład Karny w Oleśnicy:
(metody podobne jak w San Quentin)(metody podobne jak w San Quentin)
posiedzenia terapeutyczne, których punktem wyjściaposiedzenia terapeutyczne, których punktem wyjścia
była analiza doświadczeń życiowych uczestników,była analiza doświadczeń życiowych uczestników,
omawianie planów życiowych, aktualnych konfliktówomawianie planów życiowych, aktualnych konfliktów
mających miejsce w życiu zakładowym.mających miejsce w życiu zakładowym.
17. Więzienie Patuxent:Więzienie Patuxent:
przeznaczone do resocjalizacji „defektywnychprzeznaczone do resocjalizacji „defektywnych
przestępców”, czyli osób, które przez uporczywąprzestępców”, czyli osób, które przez uporczywą
demonstrację wzmożonego antyspołecznego lubdemonstrację wzmożonego antyspołecznego lub
przestępczego zachowania wykazują skłonności doprzestępczego zachowania wykazują skłonności do
aktywności przestępczej, i u których stwierdza sięaktywności przestępczej, i u których stwierdza się
umysłowy niedorozwój, albo niezrównoważenieumysłowy niedorozwój, albo niezrównoważenie
emocjonalne w stopniu, który czyni ją groźną dlaemocjonalne w stopniu, który czyni ją groźną dla
społeczeństwa.społeczeństwa.
istnieje system warunkowego zwolnienia, decyzja oistnieje system warunkowego zwolnienia, decyzja o
warunkowym zwolnieniu jest podejmowana przezwarunkowym zwolnieniu jest podejmowana przez
terapeutę a nie przez władze więzienne.terapeutę a nie przez władze więzienne.
duży nacisk położony jest na wyeliminowanie deformacjiduży nacisk położony jest na wyeliminowanie deformacji
psychicznej.psychicznej.
18. W tym celu przyjęto 4 zasady:W tym celu przyjęto 4 zasady:
1.1. AKCEPTACJA:AKCEPTACJA: polega na niezrażaniu więźniów dopolega na niezrażaniu więźniów do
nowego otoczenia. Personel ma za zadanie obserwacjenowego otoczenia. Personel ma za zadanie obserwacje
przybywających więźniów, poznanie ich sposobuprzybywających więźniów, poznanie ich sposobu
zachowania się i określenie ról, jakie każdy z więźniówzachowania się i określenie ról, jakie każdy z więźniów
nauczył się grać w życiu społecznym.nauczył się grać w życiu społecznym.
2.2. KONTROLAKONTROLA: Więzienie oparte jest na systemie: Więzienie oparte jest na systemie
progresywnym, mającym cztery stopnie surowościprogresywnym, mającym cztery stopnie surowości
kontroli. Nowo przybyły skazany trafia do kondygnacjikontroli. Nowo przybyły skazany trafia do kondygnacji
przeznaczonej dla więźniów najsurowiejprzeznaczonej dla więźniów najsurowiej
kontrolowanych. Jeśli terapeuta stwierdzi u więźniakontrolowanych. Jeśli terapeuta stwierdzi u więźnia
wystarczająco wysoki poziom wewnętrznej kontroli jegowystarczająco wysoki poziom wewnętrznej kontroli jego
zachowania, wyrażający się aktywnością w czasiezachowania, wyrażający się aktywnością w czasie
posiedzeń terapeutycznych, awansuje go doposiedzeń terapeutycznych, awansuje go do
najwyższego poziomu.najwyższego poziomu.
19. 3.3. PODTRZYMANIE:PODTRZYMANIE: . Podtrzymanie polega na. Podtrzymanie polega na
stworzeniu więźniowi okazji do przeżycia sukcesu wstworzeniu więźniowi okazji do przeżycia sukcesu w
jego pracy nad sobą.jego pracy nad sobą.
4.4. UCZENIE SIĘ:UCZENIE SIĘ: Polega na dążeniu do wytworzenia uPolega na dążeniu do wytworzenia u
więźnia mechanizmów kontroli wewnętrznej. Więzieńwięźnia mechanizmów kontroli wewnętrznej. Więzień
sam musi mieć okazję stwierdzić wielokrotnie, żesam musi mieć okazję stwierdzić wielokrotnie, że
niekontrolowane emocje są przyczyną złych wynikówniekontrolowane emocje są przyczyną złych wyników
zarówno w pracy produkcyjnej, jak i w nauce.zarówno w pracy produkcyjnej, jak i w nauce.
