More Related Content
Similar to Handout chapter2 bookbooming
Similar to Handout chapter2 bookbooming (20)
More from bookbooming (20)
Handout chapter2 bookbooming
- 1. Slide Chapter 2-VDC-FTU
ChâÂŹng ii:
cžc lĂœ thuyĂt vĂ lĂźi Ăch cña ngoÂči thâÂŹng I. NhĂ·ng lĂźi Ăch cña ngoÂči thâÂŹng
1. LĂźi Ăch do ngoÂči thâÂŹng mang lÂči: Slide 3
4 vĂn Ÿà chĂnh:
1. NhĂ·ng lĂźi Ăch cÂŹ b¶n cña ngoÂči thâÂŹng? NguĂ„n gĂšc C1: NgoÂči thâÂŹng mĂ« rĂ©ng kh¶ nšng tiÂȘu dĂŻng cña mĂ©t
nhĂ·ng lĂźi Ăch Ÿã? nâĂc (nhâ mĂ©t phâÂŹng thĂžc SX gižn tiĂp).
2. NhĂ·ng lĂœ thuyĂt b”n vĂ lĂźi Ăch cña ngoÂči thâÂŹng.(9)
C2: NgoÂči thâÂŹng giĂłp thay ŸÊi cÂŹ cĂu SX theo hâĂng
3. NgoÂči thâÂŹng trong mĂ©t nĂn KT mĂ« quy m« nhĂĄ
khai thžc lĂźi thĂ cña ÂźĂt nâĂc. Slide 4
4. §éng lĂčc khiĂn cžc DN tham gia v”o ngoÂči thâÂŹng?
1 2
2. NguĂ„n gĂšc dĂn ÂźĂn lĂźi Ăch cña ngoÂči thâÂŹng:
NghiÂȘn cĂžu vĂn Ÿà n”y giĂłp ta tr¶ lĂȘi c©u hĂĄi:
Cžc nâĂc tham gia vÎŒo PCL§ quĂšc tĂ ntn? DĂča trÂȘn
nhĂ·ng ÂźiĂu kiĂn nÎŒo?
nãi cžch khžc:
- §iĂu gĂ quyĂt ÂźĂnh chñng loÂči hÎŒng hož mÎŒ mĂ©t nâĂc
Ghana HĂ n Quá»c XK hay NK?
- 1970: GNP/ngÆ°á»i = 250$ - 1970: GNP/ngÆ°á»i = 260$
- 1998: chá» ÄáșĄt 390$/ngÆ°á»i - 1998: ÄáșĄt 8.600$/ngÆ°á»i
Ná»n kinh táșż Äứng thứ 96 trĂȘn tháșż Ná»n kinh táșż Äứng thứ 12 trĂȘn tháșż
giá»i. giá»i, thĂ nh viĂȘn OECD, lĂ NIC
- Tá»c Äá» tÄng trÆ°á»ng KT bĂŹnh - Tá»c Äá» tÄng trÆ°á»ng KT bĂŹnh
quĂąn trong giai ÄoáșĄn 1968-1998: quĂąn trong giai ÄoáșĄn 1968-1998:
<1,5%/nÄm >8%/nÄm Back2
3 4
1
- 2. Slide Chapter 2-VDC-FTU
2 nguĂ„n gĂšc cÂŹ b¶n dĂn tĂi lĂźi Ăch cña NgoÂči thâÂŹng: Theo khĂa cÂčnh TMQT thĂ:
NguĂ„n lĂčc ngĂŽ Ăœ nĂŁi tĂi mĂ©t ÂźĂu vÎŒo nÎŒo Ÿã cho quž
NguĂ„n gĂšc 1: trĂnh SX trong nâĂc mÎŒ kh«ng thĂ chuyĂn dĂch ÂźâĂźc
SĂč khžc nhau giĂ·a cžc nâĂc trÂȘn thĂ giĂi vĂ cžc nguĂ„n giĂ·a cžc quĂšc gia.
lĂčc khiĂn cho mĂ©t nâĂc cĂŁ thĂ cĂŁ lĂźi thĂ vĂ SX mĂ©t
sĂš hÎŒng hož vÎŒ bĂt lĂźi vĂ SX mĂ©t sĂš hÎŒng hož khžc NguĂ„n lĂčc ÂźâĂźc chia th”nh 3 nhĂŁm nhâ sau:
so vĂi nâĂc khžc.Slide 6 âą NguĂ„n lĂčc tĂč nhiÂȘn: khĂ hĂu, ÂźĂt Âźai, tÎŒi nguyÂȘn
khožng s¶n....
NguĂ„n gĂšc 2: âą NguĂ„n nh©n lĂčc: tĂžc nĂŁi ÂźĂn con ngâĂȘi, lĂčc lâĂźng lao
Do sĂč gi¶m chi phĂ SX - lÎŒ kĂt qu¶ cña SX lĂn cĂ©ng vĂi Ÿéng.
chuyÂȘn m«n hož SX vÎŒ th«ng qua Ăžng dĂŽng KHCN. âą CÂŹ sĂ« hÂč tĂng: ÂźâĂȘng giao th«ng, vĂn t¶i, bâu chĂnh
Slide 7 viĂn th«ng, s©n bay, bĂn c¶ng, kho b·i, cžc c«ng
trĂnh vÎŒ cžc phâÂŹng tiĂn c«ng cĂ©ng khžc⊠Back5
5 6
âą GiáșŁm chi phĂ bŸt nguĂ„n tĂ” sĂč khžc nhau vĂ Nšng II. Cžc lĂœ thuyĂt vĂ lĂźi Ăch cña NT
suĂt lao Ÿéng giĂ·a cžc quĂšc gia dĂn ÂźĂn chi phĂ
SX khžc nhau kĂo theo hoÂčt Ÿéng trao ŸÊi diĂn ra
Khi Ÿà cĂp tĂi hoÂčt Ÿéng ngoÂči thâÂŹng, nĂŁi chung cžc lĂœ
do cĂŁ sĂč chÂȘnh lĂch vĂ lĂźi Ăch.
thuyĂt ÂźĂu quan t©m tĂi gi¶i quyĂt 3 vĂn ÂźĂ:
âą ChuyÂȘn m«n hož SX c”ng cao v” c”ng s©u sĂ dĂn tĂi
viĂc phžt minh v” Ăžng dĂŽng nhiĂu hÂŹn cžc th”nh tĂču âą QuĂšc gia nÂȘn XK, NK nhĂ·ng mĂt h”ng n”o?
KH- KT v”o SX. âą SĂš lâĂźng XK, NK l” bao nhiÂȘu?
âą XK v” NK vĂi ai?
NguĂ„n gĂšc 2 gi¶i thĂch nhĂ·ng TH nhâ:
- TÂči sao NhĂt B¶n lÂči XK «t«, hÎŒng ÂźiĂn tö gia dĂŽng,
mžy c«ng cĂŽâŠ.
- ThuĂŸ SĂ thĂ XK ŸÄng hĂ„, hož chĂt, ŸÄ trang sĂžcâŠ.
7 8
2
- 3. Slide Chapter 2-VDC-FTU
II. Cžc lĂœ thuyĂt vĂ lĂźi Ăch cña NT - ñng hĂ© viĂc Nh” nâĂc can thiĂp trĂčc tiĂp v”o hoÂčt
Ÿéng NT:
1. ThuyĂt trĂ€ng thâÂŹng (Mercantilism) Nh»m tĂši Âźa hož XK v” hÂčn chĂ NK Ă« mĂžc tĂši thiĂu
- Ra ÂźĂȘi Ă« nâĂc Anh v”o kho¶ng giĂ·a TK16 â lĂœ thuyĂt ThĂčc hiĂn trĂź cĂp cho XK: gi¶m thuĂ, thâĂ«ng tiĂnâŠ.
KT ÂźĂu tiÂȘn ÂźâĂźc ph©n tĂch trÂȘn cÂŹ sĂ« KH. HÂčn chĂ NK b»ng Ÿžnh thuĂ cao, b»ng hÂčn ngÂčch.
NĂ©i dung chñ yĂu: Šu ÂźiĂm:
- Coi tiĂn (v”ng v” bÂčc) l” nĂ©i dung chĂnh cña cña c¶i, âą Khi SX trong nâĂc vâĂźt quž mĂžc cĂu thĂ nÂȘn khuyĂn
cña sĂč gi”u cĂŁ cña mĂ©t quĂšc gia. khĂch XK v” hÂčn chĂ NK.
Gia tšng v”ng bÂčc th«ng qua NT trong Ÿã XK ph¶i lĂn âą Khi Cžn c©n thanh tožn vĂi nâĂc ngo”i th©m hĂŽt thĂ
hÂŹn NK â thĂng dâ TM tĂch luĂŒ nhiĂu tiĂn hÂŹn. cĂn âu tiÂȘn ÂźÂčt ÂźâĂźc thĂng dâ trong ngoÂči thâÂŹng ÂźĂ
KhuyĂn khĂch XK h”ng hož th”nh phĂm cĂŁ giž trĂ cao, bĂŻ ÂźÂŸp.
sĂš lâĂźng lĂn (hç trĂź cho XK) âą SĂč gia tšng lâĂźng v”ng bÂčc (gia tšng mĂžc cung tiĂn tĂ)
HÂčn chĂ NK b»ng thuĂ quan, hÂčn ngÂčch, chĂ NK ÂźĂu trong nĂn KT sĂ cĂŁ tžc dĂŽng kĂch thĂch hoÂčt Ÿéng SX
v”o cho SX trong nâĂc. trong nâĂc.
Tšng câĂȘng sö dĂŽng phâÂŹng tiĂn vĂn t¶i nâĂc mĂnh. 9 10
NhâĂźc ÂźiĂm cña ThuyĂt trĂ€ng thâÂŹng: ThuyĂt trĂ€ng thâÂŹng mĂi â Neomercantilism
âą M« t¶ nhĂ·ng nâĂc žp dĂŽng chĂnh sžch nh»m ÂźÂčt
âą Coi v”ng bÂčc l” hĂnh thĂžc cña c¶i duy nhĂt; ÂźâĂźc thĂng dâ trong cžn c©n thanh tožn hoĂc ÂźÂčt
mĂŽc tiÂȘu KT-CT-XH n”o Ÿã.
âą NhĂn nhĂn TMQT nhâ mĂ©t âtrĂ chÂŹiâ cĂŁ tĂŠng lĂźi Ăch
b»ng 0 (zero-sum game).
âą Châa gi¶i thĂch ÂźâĂźc cÂŹ cĂu h”ng hož trong TMQT Ph©n biĂt khži niĂm thĂng dâ trong ThuyĂt trĂ€ng
ÂźâĂźc xžc ÂźĂnh nhâ thĂ n”o; thâÂŹng cĂŠ ÂźiĂn vĂi ChĂnh sžch NT ng”y nay:
âą Châa thĂy ÂźâĂźc tĂnh hiĂu qu¶ v” lĂźi Ăch tĂ” quž trĂnh VĂ hĂnh thĂžc thĂ mĂŽc ÂźĂch ÂźÂčt thĂng dâ TM Ă« hai thĂȘi kĂș
CMH SX v” trao ŸÊi; l” giĂšng nhau nhâng vĂ b¶n chĂt l” khžc nhau.
âą Châa thĂy r»ng cžc kĂt luĂn cña hĂ€ chà Ÿóng trong
mĂ©t phÂčm vi hĂp chĂž kh«ng ph¶i vĂi tĂt c¶ cžc quĂšc
gia.
11 12
3
- 4. Slide Chapter 2-VDC-FTU
2. ThuyĂt LĂźi thĂ tuyĂt ŸÚi LĂźi thĂ tuyĂt ŸÚi ÂźâĂźc hiĂu ntn?
(Absolute Advantage): âą CĂŻng mĂ©t §V nguĂ„n lĂčc, cĂŻng SX mĂ©t loÂči s¶n phĂm,
nâĂc nÎŒo SX ra sĂš lâĂźng nhiĂu hÂŹn thĂ nâĂc Ÿã cĂŁ
LTT§ vĂ s¶n phĂm Ÿã.
- Tžc gi¶: Adam Smith (1723-1790) nãi cžch khžc
- Tžc phĂm: The Wealth of Nations âą NâĂc nÎŒo cĂŁ chi phĂ SX thĂp hÂŹn khi SX cĂŻng mĂ©t
(1776) lâĂźng s¶n phĂm nhâ nhau thĂ cĂŁ LTT§ vĂ s¶n phĂm
- €ng cho r»ng: sĂč giÎŒu cĂŁ, phĂ„n Ÿã.
thĂnh cña mĂ©t quĂšc gia phĂŽ VD:
thuĂ©c vÎŒo sĂš hÎŒng hož vÎŒ dĂch
§à SX ra 1Ÿn vĂ gÂčo:
vĂŽ mÎŒ quĂšc gia Ÿã sÂœn cĂŁ Ă« trong
nâĂc. - H”n QuĂšc tĂšn 10 Âźv lao Ÿéng/nguĂ„n lĂčc
- Ghana tĂšn 20 Âźv lao Ÿéng/nguĂ„n lĂčc
H”n QuĂšc cĂŁ LTT§ vĂ SX gÂčo so vĂi Ghana
13 14
M« hĂnh minh hoÂč lĂœ thuyĂt LTT§:
NĂ©i dung ThuyĂt LTT§: NhĂ·ng gi¶ thiĂt kĂm theo m« hĂnh:
Theo A.Smith: âą ThĂ giĂi chĂ gĂ„m 2 nâĂc (Ghana vÎŒ HÎŒn QuĂšc), SX ra 2
mĂt hÎŒng (Cocoa vÎŒ GÂčo);
- NĂu mçi nâĂc tĂp trung v”o SX mĂt h”ng m” mĂnh
cĂŁ LTT§, v” XK mĂt h”ng n”y sang nâĂc kia Ÿà ŸÊi âą Chi phĂ vĂn t¶i b»ng 0;
lĂy mĂt h”ng m” mĂnh bĂ bĂt lĂźi tuyĂt ŸÚi, thĂ s¶n âą Lao Ÿéng lÎŒ yĂu tĂš SX duy nhĂt vÎŒ ÂźâĂźc di chuyĂn tĂč
lâĂźng c¶ hai mĂt h”ng sĂ tšng lÂȘn, v” hai quĂšc gia do giĂ·a cžc ngÎŒnh SX trong nâĂc nhâng kh«ng di
ÂźĂu trĂ« nÂȘn sung tĂłc hÂŹn. chuyĂn ÂźâĂźc giĂ·a cžc quĂšc gia;
âą CÂčnh tranh hoÎŒn h¶o tĂ„n tÂči trÂȘn tĂt c¶ cžc thĂ trâĂȘng.
- TM tĂč do cĂŁ lĂźi cho tĂt c¶ cžc quĂšc gia, CP kh«ng
nÂȘn can thiĂp v”o cžc hoÂčt Ÿéng TMQT.
- Gi¶ thiĂt cho mçi nâĂc cĂŁ sÂœn 120 §VL§, v” sĂš lao Ÿéng
Ÿã ÂźâĂźc chia ÂźĂu cho mçi ng”nh SX (60/60).
15 16
4
- 5. Slide Chapter 2-VDC-FTU
âą Gi¶ sö lâĂźng L§ cĂn thiĂt Ă« mçi nâĂc Ÿà SX mçi §V TH2: Khi cĂŁ chuyÂȘn m«n hož v” trao ŸÊi (cĂŁ TM):
Cocoa v” GÂčo ÂźâĂźc cho Ă« b¶ng sau:
Cocoa GÂčo
Cocoa GÂčo
Ghana 60 0
Ghana 2 6
H”n QuÚc 0 40
H”n QuÚc 5 3
TĂŠng SP 60 40
LâĂźng tšng 18 10
TH1: Trong ÂźiĂu kiĂn tĂč cĂp tĂč tĂłc (kh«ng cĂŁ TM):
NĂu Ghana ŸÊi 15 §VCocoa lĂy 15 §VGÂčo cña H”n QuĂšc
Cocoa GÂčo thĂ lâĂźng tiÂȘu dĂŻng Ă« mçi nâĂc vĂ tĂ”ng mĂt h”ng l”:
Ghana 30 10
Cocoa GÂčo
H”n QuÚc 12 20
Ghana 45 (+15) 15 (+5)
TĂŠng SP 42 30
H”n QuÚc 15 (+3) 25 (+5)
17 18
Th«ng qua chuyÂȘn m«n hož SX, cžc quĂšc gia ÂźÂčt ÂźâĂźc Hai hĂnh thĂžc cña LTT§:
hiĂu qu¶ LTT§ do 3 nguyÂȘn nh©n sau:
- LĂźi thĂ tĂč nhiÂȘn (Natural Advantage)
âą Do chuyÂȘn s©u vĂ mĂ©t lĂnh vĂčc nÂȘn L§ sĂ trĂ« nÂȘn
th”nh thÂčo v” l”nh nghĂ hÂŹn gi¶m thiĂu sai sĂŁt - LĂźi thĂ thu ÂźâĂźc tĂ” nç lĂčc (Accquired Advantage)
gi¶m chi phĂ.
âą Do l”m mĂ©t c«ng viĂc l©u d”i nÂȘn ngâĂȘi L§ sĂ n¶y
sinh nhĂ·ng sžng kiĂn, phâÂŹng phžp n©ng cao hiĂu KĂt luĂn:
qu¶ cña quž trĂnh SX. - Theo A.Smith, nâĂc n”o cĂŁ LTT§ thĂ sĂ cĂŁ lĂźi khi
âą TiĂt kiĂm ÂźâĂźc thĂȘi gian do ngâĂȘi L§ kh«ng ph¶i tham gia v”o hoÂčt Ÿéng TMQT.
chuyĂn tĂ” viĂc SX sp n”y sang sp khžc. - TĂč do hož TM cĂČng l” ÂźiĂu kiĂn cĂn thiĂt Ÿà mang lÂči
lĂźi Ăch cho cžc quĂšc gia.
19 20
5
- 6. Slide Chapter 2-VDC-FTU
M« hĂnh vĂ LTSS:
3. LĂœ thuyĂt LĂźi thĂ so sžnh
(Comparative Advantage): C«ca GÂčo
- Tžc gi¶ David Ricardo (1772-1833) Ghana 2 5
- Tžc phĂm: âPrinciples of Political
H”n QuÚc 12 6
Economyâ (1817)
- LTSS xuĂt phžt tĂ” hiĂu qu¶ SX
tâÂŹng ŸÚi: MĂ©t nâĂc kh«ng cĂŁ - H”n QuĂšc bĂt lĂźi T§ vĂ c¶ 2 mĂt h”ng, nhâng cĂŁ LTSS
LTT§ Ă« c¶ 2 mĂt hÎŒng nhâng vĂn vĂ mĂt h”ng GÂčo vĂ: mĂt h”ng n”y chĂ bĂt lĂźi kĂm 1,2
cĂŁ LTSS Ă« mĂt hÎŒng nÎŒo cĂŁ mĂžc lĂn (= 6/5) so vĂi mĂt h”ng C«ca (kĂm 6 lĂn = 12/2)
bĂt lĂźi nhĂĄ hÂŹn vÎŒ vĂn thu ÂźâĂźc lĂźi - TâÂŹng tĂč, Ghana cĂŁ LTSS vĂ mĂt h”ng C«ca LTSS cĂŁ
Ăch khi tham gia vÎŒo TMQT. tĂnh tâÂŹng ŸÚi.
- Cžc gi¶ thiĂt khžc cña m« hĂnh ÂźâĂźc giĂ· nguyÂȘn.
21 22
LĂp luĂn giĂšng trâĂȘng hĂźp LTT§ ChĂžng minh LTSS
Quy luĂt LTSS: cĂČng mang lÂči lĂźi Ăch khi tham gia TMQT.
Khi mçi quĂšc gia thĂčc hiĂn chuyÂȘn m«n hož SX mĂt
hÎŒng mÎŒ quĂšc gia Ÿã cĂŁ LTSS thĂ tĂŠng s¶n lâĂźng tĂt NâĂc C«ca GÂčo
c¶ cžc mĂt hÎŒng cña toÎŒn thĂ giĂi sĂ tšng lÂȘn, vÎŒ tĂt
c¶ cžc quĂšc gia sĂ trĂ« nÂȘn sung tĂłc hÂŹn. Chi phĂ L§ Ghana 2 5
H”n QuÚc 12 6
ChĂžng minh b»ng m« hĂnh:
TH tĂč cung tĂč cĂp Ghana 30 12
H”n QuÚc 5 10
TĂŠng 35 22
Cã CMH + trao ŸÊi Ghana 35 (70) 10 (50)
H”n QuÚc 0 20
TĂŠng 35 30 (+8)
23 24
6
- 7. Slide Chapter 2-VDC-FTU
Chi phà c héi v” LTSS:
ChĂžng minh quy luĂt LTSS b»ng Chi phĂ cÂŹ
héi:
C«ca GÂčo
- Nšm 1936, LĂœ thuyĂt vĂ LTSS ÂźâĂźc nh” KT
Ghana 0,4g 2,5c
hĂ€c ngâĂȘi MĂŒ G.Haberler gi¶i thĂch dĂča trÂȘn
cÂŹ sĂ« Chi phĂ cÂŹ hĂ©i cĂŁ sĂžc thuyĂt phĂŽc H”n QuĂšc 2g 0,5c
hÂŹn.
- Chi phĂ cÂŹ hĂ©i (opportunity cost) cña mĂ©t mĂt - Chi phĂ cÂŹ hĂ©i cña C«ca Ă« Ghana rĂ hÂŹn so
hÎŒng A dâĂi dÂčng mĂt hÎŒng B lÎŒ sĂš lâĂźng vĂi Ă« H”n QuĂšc nÂȘn Ghana cĂŁ LTSS vĂ C«ca.
mĂt hÎŒng B cĂn ÂźâĂźc cŸt gi¶m Ÿà SX thÂȘm 01 TâÂŹng tĂč, H”n QuĂšc sĂ cĂŁ LTSS vĂ GÂčo.
Ÿn vĂ mĂt hÎŒng A. - NĂu thĂčc hiĂn chuyÂȘn m«n hož v” sau Ÿã
- ChuyĂn b¶ng chi phĂ L§ th”nh b¶ng chi phĂ trao ŸÊi vĂi nhau theo tĂ» lĂ:
cÂŹ hĂ©i (giž c¶ tâÂŹng quan) cña C«ca v” GÂčo: 1 GÂčo = 1 C«ca
25 26
- NĂu Ghana chuyĂn 5 L§ tĂ” SX GÂčo sang SX C«ca thĂ NhĂn xĂt:
sĂ cĂŁ thÂȘm 2,5 C«ca.
- SĂč khžc biĂt giĂ·a Chi phĂ cÂŹ hĂ©i l” cÂŹ sĂ« ÂźĂ
- Trao ŸÊi 2,5 C«ca Ÿã vĂi H”n QuĂšc theo tĂ» lĂ 1:1 thĂ sĂ
thu vĂ 2,5 GÂčo. LĂźi 1,5 GÂčo so vĂi trâĂȘng hĂźp tĂč
xžc ÂźĂnh LTSS cña tĂ”ng nâĂc: NÆ°á»c cĂŁ Chi
cung tĂč cĂp. phĂ cÂŹ hĂ©i cña mĂt h”ng nĂ o thĂp hÂŹn thĂ sĂ
- TâÂŹng tĂč, H”n QuĂšc muĂšn cĂŁ 2,5 C«ca Ÿžng lĂ cĂn bĂĄ cĂŁ LTSS vĂ mĂt h”ng ÄĂŁ.
ra 30 L§. NhĂȘ TMQT Âźâ chĂ mĂt 15 L§ chuyĂn tĂ” SX - Trong m« hĂnh cña D.Ricardo: Chi phĂ cÂŹ hĂ©i
C«ca sang SX GÂčo LĂźi 15 L§. cña tĂ”ng mĂt h”ng Ă« mçi nâĂc ÂźâĂźc gi¶ ÂźĂnh
l” kh«ng ŸÊi.
- TĂŠng qužt: Ÿà TM giĂ·a 2 nâĂc diĂn ra thĂ tĂ» lĂ trao ŸÊi - TĂnh âu viĂt: kh«ng cĂn ph¶i Âźâa ra bĂt kĂș
QT ph¶i n»m trong giĂi hÂčn 2 tĂ» lĂ trao ŸÊi nĂ©i ÂźĂa:
gi¶ ÂźĂnh gĂ vĂ L§.
0,4c †1g †2g hoĂc
0,5g †1c †2,5g
27 28
7
- 8. Slide Chapter 2-VDC-FTU
TrâĂȘng hĂźp LĂźi thĂ âc©n b»ngâ: KĂt luĂn:
1- NhĂ·ng lĂźi Ăch do chuyÂȘn m«n hož v” ngoÂči thâÂŹng
C«ca GÂčo
mang lÂči phĂŽ thuĂ©c v”o LTSS chĂž kh«ng ph¶i LTT§.
Ghana 2 5
2- LTT§ nĂu thiĂu LTSS thĂ kh«ng cĂŁ lĂźi Ăch TM. LTSS
H”n QuĂšc 12 30 lÎŒ ÂźiĂu kiĂn cĂn vÎŒ Ÿñ Ÿà dĂn ÂźĂn lĂźi Ăch trong TMQT.
- Ghana cĂŁ LTT§ vĂ c¶ 2 mĂt h”ng nhâng NSL§ ÂźĂu gĂp 3- Ăœ nghĂa trong TMQT:
6 lĂn NSL§ cña H”n QuĂšc kh«ng thĂ xžc ÂźĂnh nâĂc
n”o cĂŁ LTSS vĂ mĂt h”ng n”o. - Mçi nâĂc nÂȘn chuyÂȘn m«n hož v”o nhĂ·ng ng”nh
mĂnh cĂŁ LTSS.
- TrÂȘn thĂčc tĂ, TH n”y rĂt Ăt khi x¶y ra.
- XK nhĂ·ng h”ng hož cĂŁ chi phĂ cÂŹ hĂ©i thĂp (trong mĂši
liÂȘn hĂ vĂi nâĂc NK)
29 - NK nh÷ng h”ng hož cã chi phà c héi cao 30
§žnh giž 2 lĂœ thuyĂt cĂŠ ÂźiĂn vĂ TMQT: 4. LĂœ thuyĂt mĂši tâÂŹng quan cña cĂu:
- CÂŹ b¶n gi¶i thĂch ÂźâĂźc nguĂ„n gĂšc cña lĂźi Ăch do - Tžc gi¶ John Stuart Mill (1806-1873)
TMQT mang lÂči. - CĂn gĂ€i l” lĂœ thuyĂt vĂ Giž trĂ quĂšc tĂ
- NhĂn mÂčnh vai trĂ cña TĂč do hož TM, Nh” nâĂc hay tĂ» lĂ trao ŸÊi giĂ·a cžc s¶n phĂm.
kh«ng can thiĂp quž s©u v”o hoÂčt Ÿéng ngoÂči - D.Ricardo chà Ÿà cĂp ÂźĂn Cung do
thâÂŹng. vĂy, J.S.Mill Âźâ bĂŠ sung viĂc nghiÂȘn
- MĂi chĂ nhĂn mÂčnh ÂźĂn yĂu tĂš cung. cĂžu xem CĂu quyĂt ÂźĂnh ntn ÂźĂn tĂ» lĂ
- TM giĂ·a cžc nâĂc trÂȘn cÂŹ sĂ« h”ng ŸÊi h”ng. trao ŸÊi trong TMQT.
- NhĂn nhĂn L§ l” yĂu tĂš SX duy nhĂt v” ŸÄng nhĂt - J.S.Mill dĂča trÂȘn nšng suĂt tâÂŹng ŸÚi
trong tĂt c¶ cžc ng”nh SX(*). cña nh©n c«ng chĂž kh«ng ph¶i phĂ
tĂŠn cña nh©n c«ng nhâ lĂœ thuyĂt cña
D. Ricardo.
31 32
8
- 9. Slide Chapter 2-VDC-FTU
LĂœ thuyĂt vĂ mĂši tâÂŹng quan cña cĂu: 5. LĂœ thuyĂt TĂ» lĂ yĂu tĂš SX (Factor Proportion):
âą Theo J.S.Mill, tĂ» lĂ mĂu dĂch thĂčc sĂč sĂ phĂŽ thuĂ©c - Tžc gi¶: 2 nh” KT hĂ€c ngâĂȘi ThuĂŸ §iĂn
vÎŒo câĂȘng Ÿé, cĂČng nhâ Ÿé co d·n cña CĂu NK cña Eli Heckscher (1879 - 1952) v”
mçi nâĂc, nghĂa lÎŒ phĂŽ thuĂ©c vÎŒo sĂš cĂu tâÂŹng quan.
Bertil Ohlin (1899 â 1979)
ÂźĂu v”o ÂźĂu ra GĂ€i l” lĂœ thuyĂt H â O
Nh©n c«ng QuĂšc gia RâĂźu Vai
(sĂš ng”y) (ThĂŻng) (KiĂn) - §Ăn nšm 1930, lĂœ thuyĂt n”y ÂźâĂźc nh” KT hĂ€c ngâĂȘi
MĂŒ Paul Samuelson phžt triĂn cĂŽ thĂ hÂŹn nÂȘn cĂn
300 BÄ Ÿ”o Nha 100 75
ÂźâĂźc gĂ€i l” lĂœ thuyĂt H â O â S.
300 Anh 50 60
KĂt luĂn ÂźâĂźc J.S.Mill rĂłt ra:
GiĂi hÂčn cña tĂ» lĂ trao ŸÊi QT chĂnh lÎŒ tĂ» lĂ trao ŸÊi
trong nĂ©i ÂźĂa
33 34
LĂœ thuyĂt H â O x©y dĂčng dĂča trÂȘn 2 khži niĂm cÂŹ b¶n: NĂ©i dung cña LĂœ thuyĂt H-O: (§Ănh lĂœ H-O)
+ mĂžc Ÿé dĂ„i dÎŒo (sÂœn cĂŁ) cña cžc yĂu tĂš SX Ă« cžc âą MĂ©t nâĂc sĂ XK nhĂ·ng mĂt hÎŒng mÎŒ viĂc SX ÂźĂi hĂĄi
quĂšc gia khžc nhau; v” sö dĂŽng nhiĂu tâÂŹng ŸÚi yĂu tĂš SX dĂ„i dÎŒo, rĂ cña
+ hÎŒm lâĂźng (mĂžc Ÿé sö dĂŽng) cžc yĂu tĂš SX Ÿà l”m ra nâĂc Ÿã vÎŒ NK nhĂ·ng mĂt hÎŒng mÎŒ viĂc SX ÂźĂi hĂĄi
cžc mĂt h”ng khžc nhau. sö dĂŽng nhiĂu tâÂŹng ŸÚi yĂu tĂš SX khan hiĂm vÎŒ ÂźÂŸt
Ă« nâĂc Ÿã.
LĂp luĂn cña lĂœ thuyĂt H â O: YĂu tĂš cÎŒng dĂ„i dÎŒo thĂ giž (chi phĂ) cÎŒng rĂ vÎŒ ngâĂźc
âą Trong tiĂn trĂnh SX ngâĂȘi ta ph¶i phĂši hĂźp nhiĂu yĂu lÂči
tĂš ÂźĂu v”o (ÂźĂt Âźai, nh©n c«ng vÎŒ tâ b¶n) theo nhiĂu
tĂ» lĂ khžc nhau. LĂœ thuyĂt H-O Âźâ Âźi v”o gi¶i thĂch b¶n chĂt cña LTSS
âą ChĂnh mĂžc Ÿé sÂœn cĂŁ cña cžc yĂu tĂš SX v” hÎŒm chĂž kh«ng chĂ dĂ”ng Ă« nÂȘu lÂȘn LTSS l” nhâ thĂ n”o.
lâĂźng sö dĂŽng cžc yĂu tĂš Ÿà l”m ra cžc mĂt h”ng
khžc nhau mĂi l” nhĂ·ng nh©n tĂš quan trĂ€ng quy ÂźĂnh
TMQT.
35 36
9
- 10. Slide Chapter 2-VDC-FTU
NhĂn xĂt vĂ cžc thĂčc tiĂn v” mĂ©t sĂš gi¶ thiĂt Âźi
6. Quan ÂźiĂm cña Karl Marx vĂ ngoÂči thâÂŹng: theo cžc lĂœ thuyĂt cĂŠ ÂźiĂn vĂ TMQT:
K.Marx ph©n tĂch vĂ ngoÂči thâÂŹng dĂča trÂȘn cÂŹ sĂ« quy 1. ViĂc lÎŒm ÂźĂy Ÿñ vÎŒ toÎŒn dĂŽng cžc nguĂ„n lĂčc?
luĂt giž trĂ.
2. MĂŽc tiÂȘu cña cžc quĂšc gia cĂŁ thĂ kh«ng ÂźâĂźc giĂi
hÂčn chĂ Ă« tĂnh hiĂu qu¶.
LĂœ luĂn vĂ ngoÂči thâÂŹng cña K.Marx, ÂźâĂźc tĂp trung Ă« 3. Chi phĂ vĂn chuyĂn lÎŒ b»ng 0 lÎŒ kh«ng hĂźp lĂœ.
nhĂ·ng ÂźiĂm sau Ÿ©y:
4. TĂnh linh Ÿéng cña tÎŒi nguyÂȘn.
âą ThĂž nhĂt, nguyÂȘn tŸc chi phĂši ngoÂči thâÂŹng lÎŒ bĂnh
5. Châa Ÿà cĂp tĂi DĂch vĂŽ
ÂźÂŒng cĂŻng cĂŁ lĂźi.
6. Châa Ÿà cĂp tĂi cžc lĂźi Ăch khžc tĂ” ngoÂči thâÂŹng
âą ThĂž hai, sĂč hĂnh thÎŒnh vÎŒ phžt triĂn cña ngoÂči
thâÂŹng lÎŒ tĂt yĂu khžch quan cña phâÂŹng thĂžc SX
TBCN.
37 38
7. LĂœ thuyĂt VĂng ÂźĂȘi s¶n phĂm (Product Life-cycle 8. LĂœ thuyĂt ThâÂŹng mÂči mĂi (New Trade Theory)
Theory) - Cžc tžc gi¶: Paul Krugman vÎŒ MIT-MĂŒ
- Tžc gi¶: Raymond Vernon (MĂŒ)
- ThĂȘi gian ra ÂźĂȘi: giĂ·a thĂp kĂ» 1970
- ThĂȘi gian ra ÂźĂȘi: giĂ·a thĂp kĂ» 1960
- NĂ©i dung chĂnh:
- NĂ©i dung chĂnh:
1. Ban ÂźĂu, SP mĂi ÂźâĂźc phžt triĂn v” s¶n xuĂt tÂči cžc nâĂc phžt §Ăt vĂn Ÿà xem xĂt lÂči gi¶ thiĂt trâĂc kia cho r»ng lĂźi Ăch
triĂn rĂt cao (MĂŒ) gi¶m dĂn do chuyÂȘn m«n hož
2. Sau Ÿã SX dĂn ÂźâĂźc chuyĂn sang cžc nâĂc phžt triĂn cao Trong mĂ©t sĂš ngÎŒnh tĂ„n tÂči TH lĂźi Ăch tšng dĂn nhĂȘ vÎŒo
(§Þc, Anh, Phžp, NhĂt B¶n) Ÿžp Ăžng nhu cĂu tšng dĂn tÂči Ÿã. cžc yĂu tĂš sau:
3. Khi thĂ trâĂȘng bâo ho”, SP ÂźâĂźc tiÂȘu chuĂn hož, giž c¶ trĂ«
th”nh c«ng cĂŽ cÂčnh tranh chñ yĂu SX di chuyĂn sang cžc 1. LĂźi Ăch kinh tĂ nhĂȘ quy m« (economies of scale)
nâĂc cĂŁ chi phĂ lao Ÿéng thĂp hÂŹn so vĂi MĂŒ (VD: Italia, T©y 2. Cžc tžc Ÿéng nhĂȘ kinh nghiĂm (learning effects)
Ban Nha..) rĂ„i XK trĂ« lÂči MĂŒ v” mĂ©t sĂš nâĂc khžc.
3. LĂźi thĂ cña ngâĂȘi ÂźĂu tiÂȘn gia nhĂp ng”nh (first-
4. Khi sĂžc Ăp chi phĂ tiĂp tĂŽc tšng thĂ SX lÂči chuyĂn sang cžc
mover advantages)
nâĂc Âźang phžt triĂn (VD: Thži Lan, Malaysia, SingaporeâŠ) v”
XK Âźi tĂt c¶ cžc nâĂc. Lâu Ăœ: Tžc Ÿéng can thiĂp cña ChĂnh phñ th«ng qua cžc
M« hĂnh cña TMQT ŸÚi vĂi nhiĂu SP, ÂźĂc biĂt l” cžc SP c«ng nghĂ: chĂnh sžch
MĂŒ cžc nâĂc phžt triĂn khžc cžc nâĂc Âźang phžt triĂn 39 40
10
- 11. Slide Chapter 2-VDC-FTU
9. LĂœ thuyĂt vĂ Kh¶ nšng cÂčnh tranh quĂšc gia
(National Competitive Advantage)
- Tžc gi¶: Michael Porter-MĂŒ
- ThĂȘi gian ra ÂźĂȘi: ÂźĂu thĂp kĂ» 1990 1. §iĂu kiĂn vĂ cžc YĂu tĂš SX (Factor Endowments)
- NĂ©i dung chĂnh: m« hĂnh kim câÂŹng 2. §iĂu kiĂn vĂ CĂu (Demand Conditions)
3. Cžc ng”nh CN hç trĂź v” liÂȘn quan (Related &
Firm strategy,
Supporting Industries)
structure, and 4. ChiĂn lâĂźc, cÂŹ cĂu v” mĂžc Ÿé cÂčnh tranh nĂ©i bĂ©
rivalry ng”nh (Firm Strategy, Structure & Rivalry)
Factor Demand
2 yĂu tĂš khžc:
endowments conditions - ChĂnh phñ (Government)
- C héi kinh doanh (Chance)
Related and
supporting
industries
41 42
Minh hoÂč lĂźi Ăch cña NgoÂči thâÂŹng b»ng SÂŹ ŸÄ: Minh hoÂč lĂźi Ăch cña NgoÂči thâÂŹng b»ng SÂŹ ŸÄ:
G§1: S¶n xuĂt cĂš ÂźĂnh: G§2: S¶n xuĂt thay ŸÊi thĂčc hiĂn chuyÂȘn m«n hož
Y Y
tâ
y0 Aâ
PPF yAâ
t t
XK
y1 A yA A
F
XK yF
B
y2 B
O x1 x0 x2 t X O xAâ xA xF t tâ X
43 44
NK NK
11
- 12. Slide Chapter 2-VDC-FTU
III. NgoÂči thâÂŹng trong nĂn kinh tĂ mĂ« 2. XK v” NK Ă« cžc nĂn kinh tĂ mĂ« quy m« nhĂĄ:
quy m« nhĂĄ: a. XuĂt khĂu: BiĂu ŸÄ 1
1. NguyÂȘn tŸc chĂp nhĂn giž:
P D
S
- MĂ©t nĂn KT mĂ« quy m« nhĂĄ lu«n ph¶i chĂp nhĂn giž Dâ
E1
trÂȘn thĂ trâĂȘng thĂ giĂi: PW
E2
E0
Pd = PW trong Ÿã PW lÎŒ cĂŁ trâĂc. PD
- ViĂc xem xĂt ViĂt Nam nhâ mĂ©t nĂn KT mĂ« quy m«
nhĂĄ lÎŒ mĂ©t sĂč Ÿn gi¶n hož.
XK2
O q3 q1 q0 q2 Q
45 46
XK1
2. XK v” NK Ă« cžc nĂn kinh tĂ mĂ« quy m« nhĂĄ:
b. NhĂp khĂu: BiĂu ŸÄ 2
KĂt luĂn chĂnh rĂłt ra ÂźâĂźc Ă« Ÿ©y l”:
P Dâ
D S âą Trong nĂn KT mĂ« quy m« nhĂĄ, nĂu mĂ€i yĂu
tĂš khžc c©n b»ng, thĂ sĂč thay ŸÊi vĂ cung vÎŒ
cĂu sĂ dĂn tĂi sĂč thay ŸÊi vĂ sĂš lâĂźng hÎŒng
E0
XK vÎŒ NK hÂŹn lÎŒ thay ŸÊi vĂ giž trong nâĂc.
PD
E1 E2
PW
NK2
O q1 q0 q2 q3 Q
NK1 47 48
12
- 13. Slide Chapter 2-VDC-FTU
IV. §éng lĂčc khiĂn cžc DN tham gia iv. §éng lĂčc khiĂn cžc DN tham gia
ngoÂči thâÂŹng ngoÂči thâÂŹng
1. NhĂ·ng lĂźi Ăch do XK mang lÂči: 2. NhĂ·ng lĂźi Ăch do NK mang lÂči:
- Khai thžc hĂt kh¶ nšng SX dâ thĂ”a trong - DN sĂ cĂŁ ÂźâĂźc nguĂ„n cung cĂp rĂ chi phĂ
nâĂc. ÂźĂu v”o cña SX sĂ gi¶m xuĂšng.
- Gi¶m chi phĂ SX do tiĂn h”nh XK. - NK cĂČng sĂ giĂłp cho cžc DN ph©n tžn ÂźâĂźc
- Thu ÂźâĂźc lĂźi nhuĂn lĂn hÂŹn. rñi ro trong SX, kinh doanh, gi¶m mĂžc Ÿé
- Ph©n tžn rñi ro. phĂŽ thuĂ©c v”o 1 nguĂ„n cung cĂp.
49 50
C©u hĂĄi th¶o luĂn ChâÂŹng II:
1. NguĂ„n gĂšc nÎŒo cña lĂźi Ăch cña ngoÂči thâÂŹng hiĂn
nay lÎŒ ÂźâĂźc chĂł trĂ€ng hÂŹn? LiÂȘn hĂ vĂi thĂčc tiĂn
nâĂc ta hiĂn nay?
2. LTSS cĂŁ thĂ thay ŸÊi ÂźâĂźc kh«ng?
3. KĂt luĂn âmĂ©t nâĂc cĂŁ LTT§ nĂu thiĂu LTSS thĂ
kh«ng cĂŁ lĂźi trong TMQTâ lÎŒ Ÿóng hay sai? H·y gi¶i
thĂch?
51
13