Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο Unfollow #15 τον Μάρτιο του 2013

1. ΒΙΟΜΔ: Δργασιακό πείραμα με παγκόσμια απήχηση
Των Χρήζηοσ Αβραμίδη και Ανηώνη Γαλανόποσλοσ – Περιοδικό Unfollow,
ηεύτος 15
«Γελ κπνξείηε εζείο, κπνξνχκε εκείο». Θάπσο έηζη αληέδξαζαλ νη
εξγαδφκελνη ηεο Βηνκεραληθήο Κεηαιιεπηηθήο ζηελ απφθαζε ηεο Γηνίθεζεο
λα βάιεη ινπθέην ζε αθφκε έλα εξγνζηάζην ηνπ Λνκνχ Θεζζαινλίθεο.
Ζ ΒΗΟΚΔ, κε αληηθείκελν ηελ παξαγσγή ρεκηθψλ πξντφλησλ γηα ηνλ
θαηαζθεπαζηηθφ θιάδν, ηδξχζεθε ην 1982 θαη απνηειεί ζπγαηξηθή
ηεο Φίιθεξακ-Johnson, ηδηνθηεζίαο ηεο νηθνγέλεηαο Φηιίππνπ. Θη ελψ ην
2006 θαηαηάζζεηαη ζηηο 20 πην επηηπρεκέλεο επηρεηξήζεηο ηεο Β. Διιάδαο,
ιφγσ ηεο θξίζεο ζηνλ θαηαζθεπαζηηθφ ηνκέα θαη ιαλζαζκέλσλ ρεηξηζκψλ ηεο
δηνίθεζεο, ην 2008 εκθαλίδνληαη ηα πξψηα πξνβιήκαηα.
Ζ νηθνγέλεηα Φηιίππνπ ην 2011 θαηαζέηεη αίηεζε πηψρεπζεο ηεο Φίιθεξακ. Οη
ζπλέπεηεο δελ αξγνχλ λα θαλνχλ θαη ζηε ΒΗΟΚΔ, φπνπ ηνλ Ηνχιην ηνπ ίδηνπ
έηνπο ε δηνίθεζε αζεηεί ην ζπκθσλεκέλν ρξνλνδηάγξακκα απνπιεξσκήο ησλ
νθεηινκέλσλ. Πξψηε έλδεημε πσο ε ηδηνθηεζία εγθαηαιείπεη ην εξγνζηάζην.
Οη εξγαδφκελνη αληηδξνχλ κε επαλαιακβαλφκελεο 48σξεο απεξγίεο θαη ζηηο
12 ΢επηεκβξίνπ μεθηλνχλ επίζρεζε εξγαζίαο. Ήδε ζηηο πξψηεο γεληθέο
ζπλειεχζεηο ζπδεηείηαη ε ηδέα ηεο απηνδηαρείξηζεο θαη, φηαλ ηίζεηαη, ζε
ςεθνθνξία απνζπά ην 97% ησλ ςήθσλ.
Κε ηελ πηψρεπζε ηεο Φίιθεξακ, φια ηα πεξηνπζηαθά ηεο ζηνηρεία,
ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ησλ κεηνρψλ θαη ηνπ αθηλήηνπ ηεο ΒΗΟΚΔ, πεξλνχλ
ζηνλ ζχλδηθν πξνο εθθαζάξηζε. ΢ηελ ηξηκεξή ζπλάληεζε πνπ
πξαγκαηνπνηήζεθε ζην Τπνπξγείν Δξγαζίαο ην Λνέκβξην ηνπ 2011, παξνπζία
ηνπ πθππνπξγνχ Γηάλλε Θνπηζνχθνπ, ε θα Φηιίππνπ, αληηπξφεδξνο ηνπ
νκίινπ, μεθαζαξίδεη φηη δελ πξνηίζεηαη λα επαλαιεηηνπξγήζεη ην
εξγνζηάζην. «Απφ εθείλε ηε ζηηγκή θαη κεηά βγάδνπκε ην δηθφ καο παλφ θαη
κε βαζηθφ ζχλζεκα « Όρη άιινη 70 ζηελ αλεξγία. Άκεζε
επαλαιεηηνπξγία» θαηεβαίλνπκε ζε πνξείεο θαη απεξγίεο δειψλεη ν πξφεδξνο
ηνπ ζσκαηείνπ Κάθεο Αλαγλψζηνπ.
Σνλ Απξίιην ηνπ 2012, έπεηηα απφ κηα πεξίνδν ζρεηηθήο ζηαζηκφηεηαο, ην
ζσκαηείν θάλεη έθθιεζε γηα βνήζεηα ζε ζπιιφγνπο θαη ζσκαηεία ηεο πφιεο.
Ζ αληαπφθξηζε αλαπηέξσζε ην εζηθφ ησλ εξγαδνκέλσλ θαη έδσζε λέα
πξννπηηθή ζηνλ αγψλα ηνπο κε απνθνξχθσκα ηελ ίδξπζε ηεο πξσηνβνπιίαο
αιιειεγγχεο ηνλ Ηνχιην. Κε ηνλ θαηξφ, πξνγξακκαηίδεηαη έλα θαξαβάλη
αιιειεγγχεο ην νπνίν πξαγκαηνπνηείηαη ηνλ Οθηψβξην, κε ελδηάκεζνπο
ζηαζκνχο ηε Ιάξηζα θαη ην Βφιν θαη ηειηθφ πξννξηζκφ ηελ Αζήλα. Δθεί, νη
εξγαδφκελνη θαηαζέηνπλ ηα αηηήκαηα ηνπο θαη ηελ πξφηαζε γηα
επαλαιεηηνπξγία ζηνλ ζχκβνπιν ηνπ Τπνπξγνχ Δξγαζίαο, ν νπνίνο δείρλεη
ζεηηθφο αιιά δειψλεη αλαξκφδηνο θαη δεζκεχεηαη λα πξνσζήζεη ηα αηηήκαηα
ζηνλ Τπνπξγφ.

2. Ζ πξφηαζε πεξηιακβάλεη:
- ηελ απφθηεζε ησλ κεηνρψλ ηεο ΒΗΟΚΔ ρσξίο ηελ αλάιεςε ησλ ρξεψλ ηεο
πξνεγνχκελεο δηνίθεζεο
- ηε δεκηνπξγία λνκηθνχ πιαηζίνπ γηα ηε κεγαιχηεξε αζθάιεηα ησλ
εξγαδνκέλσλ-κεηφρσλ, πνπ ζα πξέπεη λα ζπκκεηέρνπλ κε ην αξρηθφ θεθάιαην
θη φρη κε πξνζσπηθή πεξηνπζία θαη ρσξίο θακία άιιε δέζκεπζε
- ηε ρξεκαηνδφηεζε ηνπο κέζσ ηεο επηδφηεζεο ηνπ ΟΑΔΓ γηα λέεο
επηρεηξήζεηο (κε κέξνο ησλ ρξεκάησλ απηψλ λα πξνέξρνληαη απφ επξσπατθά
πξνγξάκκαηα Δ΢ΠΑ) ζπλ ηελ εθάπαμ θαηαβνιή ηνπ επηδφκαηνο αλεξγίαο
(πξαθηηθή πνπ έρεη επαλαιεθζεί ζηελ πεξίπησζε Πεηδεηάθη). Σν ζπλνιηθφ
πνζφ ηεο ρξεκαηνδφηεζεο κε απηφ ηνλ ηξφπν ζα αλέιζεη ζε πεξίπνπ 1,8 εθαη.
επξψ
- ηελ επηζηξνθή ζηε ΒΗΟΚΔ ηνπ πνζνχ ηνπ 1,9 εθαη. επξψ πνπ είρε δνζεί
δάλεην ζηε κεηξηθή Φίιθεξακ
Δληέιεη, ζηηο 21 Ηαλνπαξίνπ πξαγκαηνπνηείηαη ζπλάληεζε ησλ εξγαδνκέλσλ
κε ηνλ Τπνπξγφ Δξγαζίαο θ. Παλαγησηφπνπιν θαη ηνλ ζχλδηθν ηεο Φίιθεξακ.
Οη εξγαδφκελνη θαηαζέηνπλ μαλά ηελ πξφηαζε ηνπο, κε ηνλ Τπνπξγφ λα
απαληά αφξηζηα φηη πιένλ είλαη ψξηκεο νη ζπλζήθεο λα πεξάζνπλ ηα θιεηζηά
εξγνζηάζηα ζηα ρέξηα ησλ εξγαδνκέλσλ ρσξίο φκσο λα αλαιακβάλεη
ζπγθεθξηκέλεο δεζκεχζεηο. Οη ίδηνη φκσο δελ αξθνχληαη ζηα ιφγηα ηνπ
Τπνπξγνχ θαη μεθαζαξίδνπλ φηη ζα μεθηλήζνπλ ηε ιεηηνπξγία ηνπ εξγνζηαζίνπ
άκεζα, πεξηκέλνληαο ηελ θαηάζεζε ηνπ ζρεηηθνχ λνκνζρεδίνπ απφ ηελ
θπβέξλεζε.
Δδψ πξέπεη λα ζεκεησζεί φηη, ζχκθσλα κε ηνλ πξφεδξν ησλ εξγαδνκέλσλ, ν
ζχλδηθνο δελ πξνέβαιε θακία αληίξξεζε. Ζ δηαθήξπμε γίλεηαη πξάμε ζηηο 12
Φεβξνπαξίνπ ηνπ 2013, νπφηε θαη νη εξγαδφκελνη αλνίγνπλ ηελ πχιε ηνπ
εξγνζηαζίνπ.
Ο ΣΡΟΠΟ΢ ΛΔΙΣΟΤΡΓΙΑ΢ ΚΑΙ Η ΔΜΠΔΙΡΙΑ ΣΗ΢ ΑΡΓΔΝΣΙΝΗ΢!
Όπσο καο ελεκέξσζε ν πξφεδξνο ηνπ ζσκαηείνπ, νη πξψηεο κέξεο
αμηνπνηνχληαη γηα λα πξαγκαηνπνηεζεί έιεγρνο πνηφηεηαο ησλ πξντφλησλ πνπ
βξίζθνληαη ζηελ απνζήθε, λα πξνρσξήζνπλ ζε επεμεξγαζία θαη αλαθχθισζε
πιηθψλ θαη λα βειηηψζνπλ ηνλ πεξηβάιινληα ρψξν κεηά απφ κήλεο
εγθαηάιεηςεο.
΢ηε ζπλέρεηα, ηνπο πξψηνπο δχν κήλεο ιεηηνπξγίαο ζα βγάινπλ ζε
πιεηζηεξηαζκφ ζηα 2/3 ηεο ηηκήο ην ζηνθ ησλ πξντφλησλ, κε εθηηκψκελα
έζνδα πεξίπνπ 200.000 επξψ. Πιεξνθνξίεο ζέινπλ ζσκαηεία απφ άιιεο
ρψξεο λα έρνπλ ήδε απνθαζίζεη ηελ νηθνλνκηθή ζηήξημε κέζσ απηήο ηεο
νδνχ. Απηφ θαίλεηαη πσο ζα είλαη θαη ην πξψην θεθάιαην ηνπο. Πάλησο, νη
εξγαδφκελνη δελ κέλνπλ αδξαλείο κέρξη λα πάξνπλ ηελ απάληεζε ηνπ
Τπνπξγείνπ θαη ήδε δηεξεπλνχλ ελαιιαθηηθέο πεγέο ρξεκαηνδφηεζεο. Κηα εμ
απηψλ είλαη ε MKO WorkingWorld, γλσζηή απφ ηε ρξεκαηνδφηεζε

3. αληίζηνηρσλ εγρεηξεκάησλ ζηελ Αξγεληηλή, γηα ηελ νπνία ζα κηιήζνπκε
παξαθάησ.
Δίλαη φκσο δπλαηή ε επηβίσζε ζε απηέο ηηο ζπλζήθεο; Όπσο καο δηεπθξίληζε ν
πξφεδξνο ηνπ ζσκαηείνπ, ε παξαγσγή ζα πξνρσξά αλάινγα κε ηηο
δπλαηφηεηεο ηνπο, αλαγλσξίδνληαο παξάιιεια φηη δηαζέηνπλ κηα ζεηξά
δπλεηηθψλ πιενλεθηεκάησλ. Σν ηξίπηπρν ηνπ νηθνλνκηθνχ ηνπο πιάλνπ
πεξηιακβάλεη ζπλδπαζκφ ηνπ παιαηνχ πειαηνινγίνπ, ζηξνθή ζην θζελφ,
ιατθφ πξντφλ θαη άλνηγκα ζηηο βαιθαληθέο ρψξεο.
Αξρηθά, πξνσζείηαη ε ηδέα παξαγσγήο ρακεινχ θφζηνπο πξντφλησλ, άκεζα
πξνσζνχκελσλ, φπσο βηνινγηθά θαζαξηζηηθά νηθηαθήο ρξήζεο, ζε πνζνζηφ
15% ηεο ζπλνιηθήο παξαγσγήο, πνπ ζα ηνπο εμαζθαιίδνπλ ρξήκαηα γηα
επαλεπέλδπζε. Δθηηκάηαη φηη κε απηφλ ηνλ ηξφπν ζα δπλακψζνπλ θαη νη
δεζκνί κε ηνλ θφζκν πνπ ζηεξίδεη ην εγρείξεκα. Θνκβηθή ζα είλαη θαη ε
κείσζε ηεο ηηκήο ησλ πξντφλησλ. ΢πγθεθξηκέλα ν Κ. Αλαγλψζηνπ αλαθέξεη
φηη ε ηηκή ηεο θφιιαο ζα πέζεη θαηά 25%, απιψο θαη κφλν κε ηελ
αληηθαηάζηαζε ζπγθεθξηκέλνπ πιηθνχ πνπ ρξεζηκνπνηνχζαλ αλαγθαζηηθά
ζηελ παξαγσγή ηεο κέρξη ηψξα, θαζψο απηφ παξαγφηαλ απφ έηεξε ζπγαηξηθή
ηεο Φίιθεξακ. Θαη ελψ επηζπκνχλ λα δηαηεξήζνπλ ην πξνεγνχκελν
πειαηνιφγην, ζα επεθηείλνπλ παξάιιεια ηε δηάζεζε ησλ πξντφλησλ κέζα απφ
ηελ πψιεζε ηνπο θαη ζηελ ηειεπηαία κάληξα.
΢ην νηθνλνκηθφ πιάλν ηνπ ζσκαηείνπ ππάξρνπλ ήδε πξνβιέςεηο γηα ηνλ
ηξφπν θαηαλνκήο ησλ εζφδσλ ζπκπεξηιακβάλνληαο θαη θάπνηεο ξήηξεο.
΢χκθσλα κε ηνλ Κ. Αλαγλψζηνπ, ην 2-3% ησλ εζφδσλ ζα πεγαίλνπλ ζε
ηακείν αιιειεγγχεο, ην 8% ζε απνζεκαηηθφ θαη ην 30% ζα
επαλεπελδχεηαη. ΢εκαληηθφ ξφιν ζα παίμε θαη ην άλνηγκα ζε λέεο αγνξέο ησλ
Βαιθαλίσλ θαη ζηε κεγάιε αγνξά ηεο Ρσζίαο, θάηη γηα ην νπνίν ήδε έρνπλ
πξαγκαηνπνηεζεί επαθέο. Όπσο δειψλεη ν Κ. Αλαγλψζηνπ, «έρνπκε βξεη
άιινπο ηξφπνπο πην νηθνλνκηθνχο πνπ ζα έπξεπε λα ηνπο μέξνπλ απηνί πνπ
ππεξεηνχζαλ ηνλ θαπηηαιηζκφ. Όρη εκείο». Σέινο, πεπνίζεζε ησλ
εξγαδνκέλσλ είλαη πσο ην γεγνλφο φηη πιένλ ζα παξάγνπλ πξνο φθεινο ηεο
ζπιινγηθήο πξνζπάζεηαο θαη φρη ελφο επηρεηξεκαηία, ζα βειηηψζεη απηφκαηα
πνιιέο πηπρέο ηεο ιεηηνπξγίαο ηεο επηρείξεζεο.
Σν ηδησηηθφ ζπκθσλεηηθφ ησλ εξγαδνκέλσλ ηεο ΒΗΟΚΔ κεηαμχ άιισλ
αλαθέξεη φηη αλαιακβάλνπλ «ηε ιεηηνπξγία ηνπ εξγνζηαζίνπ κε φξνπο
πιήξνπο απηνδηεχζπλζεο θαη εξγαηηθνχ ειέγρνπ (…) κε βαζηθφ δήηεκα ηελ
ηζνηηκία ζηε ζπκκεηνρή θαη ζηε ιήςε ησλ απνθάζεσλ, ηελ άκεζε
δεκνθξαηία (…) επίζεο απαγνξεχνληαη νη δηαθξίζεηο θαη
απνθιεηζκνί». «Θαλέλαο εξγαδφκελνο κε κέηνρνο, θαλέλαο κέηνρνο κε
εξγαδφκελνο» καο ηφληζε ν Κ. Αλαγλψζηνπ.
Ζ εκπεηξία ηεο Αξγεληηλήο έξρεηαη λα εληζρχζεη αιιά θαη λα ζέζεη
πξνβιεκαηηζκνχο γηα πνιιέο απφ ηηο επηδηψμεηο ησλ εξγαδνκέλσλ ηεο

4. ΒΗΟΚΔ. Σν 2001 ην πνζνζηφ αλεξγίαο ζηελ Αξγεληηλή ήηαλ 25%, κε έλα άιιν
20% ππναπαζρνινχκελσλ θαη 60% ηνπ πιεζπζκνχ λα δεη ζε ζπλζήθεο
θηψρεηαο. Οη εξγαδφκελν, άξρηζαλ λα θαηαιακβάλνπλ ηα εξγνζηάζηα ζε κηα
πξνζπάζεηα λα δηεθδηθήζνπλ ηελ επηβίσζε ηνπο. ΢ήκεξα, ππάξρνπλ πεξίπνπ
300 εξγαζηαθνί ρψξνη, κε πάλσ απφ 13.000 απαζρνινχκελνπο, πνπ
ιεηηνπξγνχλ δεκνθξαηηθά απφ ηνπο ίδηνπο. Ζ αξρή «έλαο εξγαδφκελνο = κία
ςήθνο» εθαξκφζηεθε ζε φια ηα εξγνζηάζηα. Δκβιεκαηηθφ παξάδεηγκα ηνπ
θηλήκαηνο είλαη το εργοστάσιο Zanon.
Αμηνζεκείσην είλαη, φκσο, φηη ειάρηζηα εξγνζηάζηα έρνπλ πάξεη νξηζηηθή
άδεηα ιεηηνπξγίαο, ελψ κάιηζηα απηή έρεη αλαθιεζεί γηα πνιιά, κε ηνλ
ηδηνθηήηε λα «επαλαθαηαιακβάλεη» ην εξγνζηάζην κε ηηο επινγίεο ησλ
δηθαζηεξίσλ.
Πέξαλ ηνχηνπ, ζε πνιιέο πεξηπηψζεηο, νη εξγαδφκελνη αλαγθάζηεθαλ λα
επσκηζηνχλ ηα ρξέε ή θαη λα πιεξψζνπλ ηα κεραλήκαηα, θάηη πνπ ζπλέβαιε
ζην λα δνπιεχνπλ έλα ρξνληθφ δηάζηεκα ρσξίο λα πιεξψλνληαη. Δπηπιένλ,
ππάξρνπλ παξαδείγκαηα, φπνπ ηα εξγνζηάζηα ζηελ πξνζπάζεηα ηνπο λα
ζηαζνχλ ζηελ θαπηηαιηζηηθή αγνξά, πηνζέηεζαλ κηα ζεηξά απφ φξνπο, φπσο ε
πξφζιεςε κηζζσηψλ, κε απνηέιεζκα λα πξνζηδηάδνπλ πιένλ πεξηζζφηεξν ζε
«ηππηθή» επηρείξεζε ηεο ειεχζεξεο αγνξάο.
ΑΛΛΗΛΔΓΓΤΗ, ΑΠΟ ΣΗΝ ΠΟΛΙΣΙΚΗ ΢ΣΗΡΙΞΗ ΢ΣΗΝ
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΝΙ΢ΥΤ΢Η
Απφ ηηο πην ειπηδνθφξεο πηπρέο ηνπ αγψλα ηεο ΒΗΟΚΔ είλαη ην θίλεκα
αιιειεγγχεο πνπ έρεη αλαπηπρζεί γχξσ απφ απηήλ. Ζ αλνηθηή πξσηνβνπιία
αιιειεγγχεο ζηε Θεζζαινλίθε πιαηζηψλεη εμαηξεηηθά ηνλ αγψλα ησλ
εξγαδνκέλσλ θη έρεη δηαδξακαηίζεη θαζνξηζηηθφ ξφιν ζηελ πνξεία ηνπ. Απφ ηε
ζπγθέληξσζε ηξνθίκσλ, ηε δηνξγάλσζε ελεκεξσηηθψλ εθδειψζεσλ θαη
ζπλαπιηψλ νηθνλνκηθήο ελίζρπζεο σο ηηο δπλακηθέο πνξείεο ππνζηήξημεο, ε
πξσηνβνπιία βξίζθεηαη ζην πιεπξφ ησλ εξγαδνκέλσλ ζε θάζε βήκα ηνπ
αγψλα ηνπο.
Σν θίλεκα έρεη εμαπισζεί δηεζλψο θαζψο επηηξνπέο αιιειεγγχεο έρνπλ ήδε
ζπζηαζεί ζε Ακεξηθή, Αξγεληηλή, Απζηξαιία, Βηέλλε, Θνπεγράγε,
Πνισλία. Δπηπιένλ, κεγάια δηεζλή ΚΚΔ, κέρξη θαη ζηελ Ηαπσλία, έρνπλ
παξνπζηάζεη εθηελή ξεπνξηάδ.
Πξνζσπηθφηεηεο φπσο νη ΛηέηβηληΥάξβευ, Λαφκη Θιαηλ, ΈηβπΙηνχηο, Σδνλ
Υφιινγνπετ, ΢ίιβηαΦεληεξίηζη θαη ΛηέηβηληΓθξέκπεξ έρνπλ δειψζεη ηε
ζηήξημε ηνπο ζην εγρείξεκα, ελψ νη εξγαδφκελνη έιαβαλ κήλπκα ζηήξημεο θαη
απφ ηνπο Εαπαηίζηαο. Δπηθνηλσλήζακε, κάιηζηα, κε ηνλ Σδνλ Υφιινγνπετ, ν
νπνίνο έθαλε ηελ παξαθάησ δήισζε: «Ζ αλάιεςε ηνπ εξγνζηαζίνπ ηεο
ΒΗΟΚΔ απφ ηνπο εξγάηεο απνηειεί έλα εμαηξεηηθφ λέν. Ζ θξίζε ζηελ Διιάδα
θσλάδεη ζε φιν ηνλ θφζκν φηη ν θαπηηαιηζκφο έρεη απνηχρεη. Ζξζε ε δηθηά καο
ζεηξά λα αλαιάβνπκε. Γελ ππάξρεη άιινο δξφκνο πξνο ηα εκπξφο».

5. Ζ ππνζηήξημε δελ εμαληιείηαη ζε εζηθφ ή πνιηηηθφ επίπεδν, αιιά γίλεηαη
πξνζπάζεηα γηα νηθνλνκηθή ελίζρπζε ησλ εξγαδνκέλσλ. Κία άιιε δήισζε
ζηήξημεο έξρεηαη απφ ηνλ Κπξέληαλ Κάξηηλ, ηδξπηή ηεο WorkingWorld, ν
νπνίνο επηβεβαηψλνληαο φηη βξίζθεηαη ζε ζπδεηήζεηο κε ηε ΒΗΟΚΔ,
ππνζηήξημε ζην Unfollow φηη ην εγρείξεκα κπνξεί λα είλαη βηψζηκν θαη
απνηειεί εμαηξεηηθά ζεκαληηθφ αγψλα. «Δίλαη θάηη πνπ ην έρνπκε δεη λα
δνπιεχεη εθαηνληάδεο θνξέο. Δπεπθεκνχκε θαη ζθνπεχνπκε κε θάζε ηξφπν
λα ζηεξίμνπκε απηή ηελ πξνζπάζεηα. Δμεηάδνπκε ηηο επηρεηξεκαηηθέο
πξννπηηθέο θαη ην βνεζάκε ζηε ζπγθξφηεζε ελφο πιάλνπ έηζη ψζηε λα
επαλαθάκςνπλ απφ ηελ παχζε ιεηηνπξγίαο».
Ζ WorkingWorld, ΚΘΟ ε νπνία ηδξχζεθε ζηηο ΖΠΑ θαη έρεη έδξα ζηελ
Αξγεληηλή, ιεηηνπξγεί σο ηακείν αιιειεγγχεο (solidarityfund) θαη
ρξεκαηνδνηεί, κε ηε κνξθή κηθξψλ δαλείσλ νκάδεο εξγαηψλ πνπ ιεηηνπξγνχλ
ζπλεηαηξηζηηθέο ή κηθξέο επηρεηξήζεηο. Σα έζνδα ηεο πξνέξρνληαη απφ έλα
θπβεξλεηηθφ πξφγξακκα ηεο Αξγεληηλήο πνπ απνζθνπεί ζηε ζηήξημε θαη
ρξεκαηνδφηεζε ησλ θαηψηεξσλ ζηξσκάησλ, απφ δσξεέο, αιιά θαη απφ ην
ίδην ην δίθηπν ησλ ζπλεηαηξηζηηθψλ εηαηξεηψλ πνπ ζπλεηζθέξνπλ ζην ηακείν.
Ωο κε θεξδνζθνπηθή εηαηξία, δελ έρεη θέξδε γηα ηνπο ηδηνθηήηεο ηεο. ΢ηφρνο
ηνπ ηακείνπ είλαη ε απηνζπληήξεζε ηνπ θαη, φπσο αλαθέξεη ν Κπξέληαλ
Κάξηηλ, «ν ξφινο ηνπ θεθαιαίνπ είλαη ππνδεέζηεξνο θαη εξγαιεηαθφο. Σα
θέξδε ησλ ζπλεηαηξηζηηθψλ είλαη ην πξσηεχνλ. Ζ απνπιεξσκή ησλ δαλείσλ
πξαγκαηνπνηείηαη κφλν απφ ηα θέξδε ησλ ζπλεηαηξηζκψλ. Αληίζεηα κε ην
πξνθαλέο ηνπ ξίζθνπ, ην 98% ησλ δαλείσλ ζηελ Αξγεληηλή απνπιεξψζεθαλ
θαη έθεξαλ θέξδε ζηνπο εξγαδφκελνπο. Οη εξγάηεο είλαη έλα θαιφ ζηνίρεκα,
θαίλεηαη φηη απνδίδεη».
ΣΟ… ΦΛΔΡΣ ΣΗ΢ ΚΤΒΔΡΝΗ΢Η΢ ΜΔ ΣΗΝ ΑΤΣΟΓΙΑΥΔΙΡΙ΢Η
Ζ θπβέξλεζε ΢ακαξά, έρνληαο άιιε κηα βφκβα ζηα ρέξηα ηεο έηνηκε λα
εθξαγεί, έρεη θαη ην πξνλφκην λα επηιέμεη πψο ζα εμειηρζεί αξρηθά ην δήηεκα,
θαζψο θξαηά ηα θεθάιαηα κε ηα νπνία εμαζθαιίδεηαη ε έλαξμε ηεο
παξαγσγήο αιιά θαη ηε δπλαηφηεηα ζεζκνζέηεζεο ή κε ηνπ απαξαίηεηνπ
λνκηθνχ πιαηζίνπ γηα ηε ιεηηνπξγία κηαο ηέηνηαο επηρείξεζεο.
Διεγρφκελε έθξεμε ή αθνπιηζκφο; «Εεηάκε λα παξαγάγνπκε. Σνπο
παξαθαιάκε λα ηνπο δψζνπκε θφξνπο. Οη θαπηηαιηζηέο έρνπλ εγθαηαιείςεη
ηελ παξαγσγή, ελδηαθέξνληαη κφλν γηα ηα θέξδε» δειψλεη ν Κ. Αλαγλψζηνπ.
Απηή αθξηβψο ε ζπιινγηζηηθή αθαηξεί απφ ηελ θπβέξλεζε ηα ζπλήζε
επηρεηξήκαηα γηα ηελ αξλεηηθή αληαπφθξηζε ζηελ πξφηαζε. Απηνί πνπ
απνηεινχλ ην πξαγκαηηθφ «πξφβιεκα ηεο ΒΗΟΚΔ», νη άλεξγνη απιήξσηνη
εξγάηεο, πξνζθέξνπλ νη ίδηνη δηέμνδν ζηνλ εαπηφ ηνπο.
Αλ θαη ε θπβέξλεζε κέρξη ζήκεξα θσιπζηεξγεί θαη δηαηεξεί αλνηθηφ ην
ελδερφκελν ηεο θαηαζηνιήο ηνπ αγψλα ηεο ΒΗΟΚΔ, ππάξρνπλ ελδείμεηο φηη ε
ηδέα ηεο ειεγρφκελεο έθξεμεο, δειαδή ε απφθαζε λα επηηξέςεη ζηνπο

6. εξγαδφκελνπο λα αλνίμνπλ ην εξγνζηάζην επηδηψθνληαο ηελ εμαξρήο
παξάιιειε ρεηξαγψγεζε ηνπο, κπνξεί λα απνηειέζεη ηειηθά επηινγή. ΢ηελ
Διιάδα ηνπ κλεκνλίνπ, κε ηελ αλεξγία πιένλ ζην 27% θαη ζρεδφλ ηέζζεξα
εθαηνκκχξηα Έιιελεο θάησ απφ ην φξην ηεο θηψρεηαο, ε θπβέξλεζε βξίζθεηαη
ζε απφγλσζε θαη ζέιεη λα αλαθφςεη άκεζα απηή ηελ πνξεία. Κηα
αθξσηεξηαζκέλε ΒΗΟΚΔ θαληάδεη εμαηξεηηθή επθαηξία. Κηα ΒΗΟΚΔ, δειαδή,
πνπ ζα ιεηηνπξγεί ρσξίο ηα πξννδεπηηθά ζηνηρεία, ρσξίο ηηο πνιηηηθέο αηρκέο,
κε κηα ςεπδαίζζεζε απηνδηαρείξηζεο. Ζ επαλαιεηηνπξγία ζα απνξξνθνχζε
επελδχζεηο απφ ηα επξσπατθά θνλδχιηα, θη έηζη ζα ελίζρπε ηελ αλάπηπμε θαη
κάιηζηα κέζα απφ ηελ «πξαγκαηηθή νηθνλνκία» θαη κε «πγηή
επηρεηξεκαηηθφηεηα». Έηζη ζα δεκηνπξγνχληαλ ζέζεηο εξγαζίαο αληί λα
έρνπκε «άιινπο 70 άλεξγνπο». Ζ ΒΗΟΚΔ ζα κπνξνχζε κάιηζηα λα
απνηειέζεη παξάδεηγκα «εθζπγρξνληζκέλνπ ζπλδηθαιηζκνχ».
Πνηνο είλαη ν δξφκνο πξνο ηελ ελζσκάησζε; Γηιήκκαηα πνπ ζέηεη ζηαδηαθά ε
θπβέξλεζε, πάληα ππφ ηελ απεηιή λα παχζεη ηε ιεηηνπξγία ηεο επηρείξεζεο,
εθφζνλ δελ πηνζεηεζνχλ ηα δεηνχκελα. Πξφζιεςε εξγαδνκέλσλ κε κεηφρσλ
θαη θαηάξγεζε ηνπ ηακείνπ αιιειεγγχεο είλαη κεξηθνί απφ ηνπο πηζαλνχο
ζηφρνπο ηεο θπβέξλεζεο. Κε κηα πηζαλή ππαλαρψξεζε, ε ΒΗΟΚΔ ζα έπαπε
λα απνηειεί παξάδεηγκα ρεηξαθέηεζεο γηα ηνπο εξγαδφκελνπο. Δπηπιένλ, ζα
κπνξνχζε λα αλνίμεη ην δξφκν γηα λένπο ζπκβηβαζκνχο, θξαηψληαο
εξγαδφκελνπο θαη άλεξγνπο ζηε γξακκή παξαγσγήο, καθξηά απφ ηνπο
δξφκνπο ηεο δηεθδίθεζεο.
ΑΤΣΟΓΙΑΥΔΙΡΙ΢Η ΔΝΣΟ΢ ΚΑΠΙΣΑΛΙ΢ΜΟΤ;
Ζ πξνζπάζεηα ησλ εξγαδνκέλσλ δέρεηαη θξηηηθή ηφζν απφ ηα δεμηά φζν θαη
απφ ηα αξηζηεξά. Σν πην ζεκαληηθφ εξψηεκα είλαη ην πφζν απηνδηαρεηξηζηηθφ
κπνξεί λα είλαη έλα εγρείξεκα πνπ αηηείηαη ηε βνήζεηα ηεο θπβέξλεζεο θαη
ηεο ΔΔ. Δάλ ηειηθά απηή δνζεί, είλαη δεδνκέλν φηη νη εξγαδφκελνη,
πξνθεηκέλνπ λα δηαηεξήζνπλ ην εξγνζηάζην ηνπο αλνηρηφ, ζα έξρνληαη
αληηκέησπνη κε κηα ζεηξά απφ δηιήκκαηα. Αιια ζα κπνξνχλ λα ηα ππεξβνχλ
κε λνκηθνχο ειηγκνχο, άιια πάιη φρη.
Ζ θαηάζηαζε είλαη ηφζν δπλακηθή, πνπ δελ κπνξνχκε λα πξνεμνθιήζνπκε ην
απνηέιεζκα, ελψ επίζεο νη εξγαδφκελνη δελ θαίλεηαη φηη ζα πνπιήζνπλ θηελά
ην φξακα ηνπο. Σν ζρέδην ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο γηα κηα θνηλσληθή
νηθνλνκία ζε ζπλζήθεο εθκεηάιιεπζεο δελ είλαη ηφζν εχθνιν λα επηηεπρζεί.
΢ε απηφ ζα ζπκθσλήζνπλ θαη νη δεθάδεο εξγαδφκελνη πνπ ήδε έρνπλ
επηδηψμεη επαθή κε ηε ΒΗΟΚΔ γηα λα κηκεζνχλ ην παξάδεηγκα ηεο.
Δπνκέλσο, ην πφζα δηιήκκαηα ζα ζέζεη ε θπβέξλεζε θαη πφζν επηηαθηηθά ζα
είλαη απηά, εμαξηάηαη ηειηθά απφ ηελ ίδηα ηελ εμάπισζε ηνπ παξαδείγκαηνο
αιιά θαη ηε δηαξθή αιιειεγγχε.
Πάληνηε, βέβαηα, ζα ειινρεχεη ν θίλδπλνο, ζηα πιαίζηα ηνπ ζπζηήκαηνο, νη
εξγαδφκελνη λα γίλνπλ λένη «ζπιινγηθνί» ηδηνθηήηεο, πηζηνί ζηνπο φξνπο ηεο
αγνξάο. Σα πεξηζζφηεξα εγρεηξήκαηα ζην παξειζφλ δελ πέηπραλ αθξηβψο

7. απηά είραλ ζέζεη σο ζηφρν. Απηφ, φκσο, δελ ζεκαίλεη ηελ αθχξσζε ηεο
δπλαηφηεηαο αιιά ηελ αδπλακία ηεο λα νινθιεξσζεί ζηα δεδνκέλα θνηλσληθά
θαη νηθνλνκηθά φξηα. Δίλαη, φκσο, ηφζν δεδνκέλα ηα φξηα απηά ζήκεξα;
Κάιινλ φρη.