My college report..

1. Laporan
Lawatan
Ke
Muzium
Negara
 Nama : Thomas Albechien
 Subjek : MPU 2163
 Kelas : D.S.M 91
 Nama : Puan Aini Binti Abdul Rahman
Pensyarah
1

2. Pengenalan
Pada 21 November 2013, saya telah mengikuti lawatan ke Muzium Negara bersama
rakan kelas saya yang dianjurkan oleh pensyarah kami bagi mencari maklumat untuk
laporan kerja kami. Sebanyak tiga kelas termasuk kelas kami telah terlibat dalam lawatan
ini. Objektif utama dalam lawatan ini adalah memberi peluang kepada pelajar-pelajar
untuk memahami tentang kepentingan sejarah. Selain itu,dapat memberi pendedahan dan
pendekatkan kepada pelajar terhadap tinggalan dan peringatan sejarah.
Lawatan kami selama 4 jam di Muzium negara sangat menarik dan kami telah banyak
mempelajari dan mengetahui perkara-perkara yang baru dari setempat ke satu tempat.
Kami gunakan setiap masa lawatan kami sebaik mungkin untuk memperolehi maklumatmaklumat penting yang sukar kami dapati.
2

3. Semasa saya menjalani sesi lawatan saya di lokasi terbabit, saya telah memperolehi
beberapa maklumat tentang sejarah zaman purba yang terdapat di negara kita iaitu Zaman
Gangsa, Zaman Besi dan Zaman Logam.
Zaman Gangsa
Penemuan bahan acuan membuat kapak gangsa di tapak arkeologi Gua Harimau, Perak,
yang dihasilkan oleh masyarakat tempatan jelas membuktikan bahawa Zaman Gangsa
dipercayai telah wujud di Malaysia sekitar 3000 tahun silam.
Antara penemuan terpenting yang mewakili zaman ini ialah artifak gendang dan loceng
gangsa. Gendang gangsa yang ditemui di Pahang, Selangor, Terengganu adalah daripada
jenis Heger 1 dan artifak ini turut ditemui tersebar di rantau Asia Tenggara. Berdasarkan
kepada persamaan motif hiasan yang terdapat pada permukaan gendang dan loceng
diepercayai ianya berasal dari wilayah Dongson di Vietnam. Selain itu, turut ditemui ialah
mangkuk dan mata kapak gangsa.
Zaman Besi
Berdasarkan kajian dan penemuan artifak di tapak kubur kepingan yang dihasilkan oleh
masyarakat tempatan. Zaman Besi dipercayai wujud di Malaysia sekitar awal kurun
Masihi hingga kurun ke-7 Masihi, selepas Zaman Gangsa.
Zaman Besi dicirikan oleh penemuan artifak besi yang terdiri daripada kapak, beliung,
sabit, pisau dan mata lembing. Kebanyakan alat besi ini dipercayai mempunyai pemegang
yang diperbuat daripada kayu atau rotan. Sebahagian daripada artifak yang ditemui juga
mempunyai juga bentuk yang unik menyerupai tulang rusuk haiwan. Artifak ini dikenali
sebagai ‘ tulang mawas ‘.
Artifak Zaman Besi biasanya ditemui dalam satu kelompok seperti yang berlaku dalam
kajian di Sengat dan Ipoh di Perak, Tersang dan Ulu Tembeling di Pahang. Ianya
dikaitkan dengan aktiviti perlombongan. Artifak Zaman Besi berserta manik-manik kaca
dan tembikar juga turut ditemui di tapak-tapak kubur batu kepingan seperti yang terdapat
di Lembah Bernam, Selangor, dan Lembah Kruit, Perak.
3

4. Zaman Logam
Zaman Logam dikatakan bermula sekitar 3000-2500 tahun silam hingga awal Masihi. Ia
dikategorikan kepada Zaman Gangsa dan Zaman Besi, Berdasarkan bahan yang
digunakan untuk kegiatan harian. Kemunculan zaman ini menandakan tamatnya
penggunaan alat batu dan bermulanya penggunaan teknologi baru dalam penghasilan
artifak untuk kegunaan, khususnya dalam pengadunan api dan pengawalan suhu semasa
proses peleburan mineral logam tersebut.
Sesetengah ahli arkeologi berpendapat bahawa alat gangsa dibawa masuk dari negara
luar, namun acuan pembuat kapak gangsa di Gua Harimau, Perak, membuktikan bahawa
sebahagian alat gangsa memang dihasilkan di Malaysia. Zaman Logam juga dikaitkan
dengan aktiviti perlombongan bahan galian, khususnya timah dan emas. Justeru, ini
menjelaskan bahawa masyarakat zaman ini sudah mempunyai teknologi dan pengetahuan
yang tinggi tentang logam dan kegunaannya.
Masyarakat Zaman Logam juga dikatakan sudah mempunyai sistem sosial dan
kepercayaan yang mantap. Tradisi pengkebumiannya juga lebih teratur di mana mayat
ditanam di dalam kubur yang ditutupi dan disusun dengan batu kepingan. Mereka juga
turut terlibat dalam aktiviti perdagangan. Ini dibuktikan melalui penemuan artifak seperti
manik-manik kaca dan tembikar di tapak berkenaan.
4

5. Seterusnya, saya berpindah ke lokasi yang berbeza dan lebih menarik. Di situ, saya telah
melihat dan mempelajari tentang Tarian Tradisional Melayu. Tarian merupakan satu
bentuk perhubungan bukan lisan yang universal. Melaluinya kita dapat menghayati ciriciri budaya sesuatu kaum seperti nilai, norma dan tabiat semula jadi. Saya telah
mengetahui beberapa jenis tarian tradisional Melayu seperti Tarian Asyik, Tarian Mak
Yong, Tarian Joget dan Tarian Zapin.
Tarian Asyik
Tarian Asyik merupakan sejenis tarian Melayu klasik yang ditarikan di istana raja-raja
Kelantan dan Pattani terutamanya oleh para inang remaja. Kebiasaannya ia ditarikan
dalam upacara perkahwinan, iaitu malam berinai dan malam berinai besar di istana.
Tarian Asyik mempunyai rentak perlahan dan gemalai, kerana ia ditarikan di hadapan raja
dan permaisuri. Sesuai dengan namanya. Asyik bererti kekasih, justeru memperlihatkan
pergerakan yang lemah lembut dan penuh dengan ketertiban. Penari asalnya hanya
berkemban, dengan memakai tali pinggang dan mahkota kecil. Pada sesetengah
pergerakan ia kelihatan menyerupai tarian dalam pementasan Mak Yong.
Tarian Mak Yong
Tarian Mak Yong yang berasal dari Pattani di selatan Thailand dicipta untuk hiburan
kerabat diraja wanita, permaisuri serta puteri sewaktu ketiadaan kerabat diraja lelaki.
Tarian ini menggabungkan drama romantis, tarian dan nyanyian tradisional dengan gaya
yang menawan, yang mengisahkan zaman kegemilangan kesultanan Melayu.
Tarian Joget
Tarian Joget dipercayai berasal daripada tarian tradisinal Portugis yang diperkenalkan
di Melaka sewaktu era perdagangan rempah. Tarian ini mudah diterima oleh masyarakat
tempatan sehingga menjadikannya popular dan sering dipersembahkan dalam majlismajlis keramaian. Rentaknya yang agak pantas menjadikan Joget sebuah tarian yang
meriah dan dipersembahkan secara berpasangan lelaki dan wanita yang turut disulami
usikan sesama mereka.
Tarian Zapin
Pengaruh Islam ke atas tarian tradisional Melayu boleh dilihat dengan ketara dalam tarian
Zapin, sebuah tarian yang terkenal di negeri Johor. Tarian ini yang diperkenalkan oleh
para mubaligh dari Timur Tengah, pada mulanya digunakan dalam amalan berzikir dan ia
bertujuan menyebarkan pengetahuan mengenai sejarah tamadun Islam.
5

6. Akhir sekali, saya berpeluang untuk mengenali beberapa jenis Persembahan Tradisional
Melayu yang telah wujud dan dipraktikkan sejak zaman dahulu dibahagian negeri
masing-masing. Contohnya seperti persembahan Kuda Kepang, Mek Mulung,
Bangsawan, Barongan, Main Puteri dan Mak Yong.
Kuda Kepang
Kuda Kepang dikatakan berasal dari Jawa dan diperkenalkan di negara ini khususnya di
negeri Johor oleh Wali Songo (Wali Sembilan) pada kurun ke-15. Dalam bahasa Jawa ia
dinamakan ‘jaran kepang’ yang bermaksud ‘jaran’ - kuda dan ‘kepang’ - anyaman.
Kuda Kepang terdapat dua jenis pertama berbentuk tarian dan kedua berbentuk
permainan. Kuda Kepang jenis permainan lebih berbentuk mistik yang memperlihatkan
para penarinya ‘melupa’ dan seolah-olah ‘terasuk’ apabila terlalu asyik sehingga mereka
mampu memakan rumput, lalang, bunga, kemenyan, kaca dan sebagainya dalam keadaan
tidak sedarkan diri.
Idea Kuda Kepang berasal dari tarian kuda iaitu menari sambil menunggang kuda. Ia
timbul apabila masyarakat tempatan sukar menerima aktiviti penyebaran ajaran Islam
yang di bawa oleh Wali Songo dan kumpulannya. Justeru, tarian berkuda diadakan
sebelum atau selepas mengajar agama untuk menarik perhatian penduduk kampung dan
usaha mereka ini berjaya. Peralihan waktu telah membuatkan kuda-kuda itu ditukar
dengan kulit binatang atau buluh bagi menggantikan kuda sebenar.
Sebuah kumpulan Kuda Kepang lazimnya mengandungi 9 hingga 15 orang penari yang
terdiri dari lelaki dan perempuan termasuk seorang ketua penari yang dipanggil
‘Danyang’, lima atau enam orang pemuzik dan seorang pawang (bomoh) merangkap
ketua kumpulan yang berperanan sebagai penggerak kepada tarian ini. Dari segi
pergerakan, tarian Kuda Kepang banyak melibatkan pergerakan kaki.
Mek Mulung
Mek Mulung merupakan teater tradisional yang berasal dari Siam dan sangat popular di
negeri Kedah. Ia merupakan suatu adunan kesenian yang telah digabungkan dalam suatu
persembahan yang mengandungi unsu-unsur lakonan, nyayian, tarian dan muzik. Mek
Mulung juga digunakan untuk mengubati penyakit selain untuk tujuan hiburan.
Persembahan Mek Mulung dimulai dengan lagu pengenalan ‘bertabuh’ di mana semua
alat muzik dimainkan serentak. Sebaik sahaja acara bertabuh selesai diikuti pula dengan
nyanyian ‘bertabik’ dan disusuli dengan tarian. Antara tarian yang dipersembahkan ialah
Tarian Sembah, Tarian Gambang dan Tarian Puteri mabuk.
Semua pertukaran adegan atau perpindahan suasana dalam cerita akan dilakukan dengan
cara nyanyian beramai-ramai disertai dengan pantun. Cerita-cerita yang selalu dimainkan
seperti Lakon Afrit, Batak Putih dan Cahaya Bulan. Di antara lagu-lagu yang biasa
6

7. didendangkan pula ialah Timang Wela, Anak Udang dan Raja Beradu.
Raja atau Pak Mulung merupakan watak utama. Ia dibantu tiga watak peran iaitu Peran
Tua, Peran Muda dan Peran Kiau, seorang ahli nujum yang dipanggil ‘Tok Wak’, seorang
inang dan beberapa orang penari. Kesemua pelakonnya adalah lelaki yang berpakaian
seperti wanita.
Unsur lakonan dalam Mek Mulung dilakukan secara spontan dan tidak menggunakan
sebarang skrip. Pengucapan dialog dalam persembahan Mek Mulung menggunakan
bahasa Melayu harian loghat Kedah diselang-selikan dengan loghat Melayu Pattani. Kini,
teater Mek Mulung hanya dipersembahkan pada musim-musim tertentu sahaja seperti di
majlis-majlis keramaian, majlis perkahwinan dan lain-lain pesta keramaian.
Bangsawan
Teater Bangsawan merupakan perintis kepada persembahan drama moden. Biasanya
pengembangan cerita dilakukan secara spontan memandangkan tiada skrip disediakan
bagi sesebuah persembahan Bangsawan. Daya kreatif perlakonan yang bijak
berimprovasi dengan dialog-dialog sendiri berdasarkan jalan cerita yang diberikan
pengarah akan menentukan keberkesanan dan keaslian sesebuah cerita Bangsawan.
Selain daripada kespontanan dialog, wajah yang jelita dan kacak para pelakonnya juga
menjadi daya tarikan kepada sesebuah pementasan, selain dari unsur lucu dan romantis di
dalam cerita.
Cerita Bangsawan merupakan satu persembahan drama tradisi yang berkisar tentang
kisah raja-raja yang melibatkan alam kayangan dan alam nyata, umpamanya cerita ‘Julia
Juli Bintang Tujuh’. Watak-watak dalam Bangsawan biasanya terdiri daripada pahlawan,
putera kacak dan puteri yang cantik, hamba jin, nenek kebayan dan raksasa.
Barongan
Drama tari Barongan merupakan sejenis tarian rakyat yang menggambarkan kisah-kisah
di zaman Nabi Sulaiman a.s. Kesenian ini boleh disaksikan di beberapa daerah yang
mempunyai ramai masyarakat Jawa seperti daerah Batu Pahat di Johor dan Selangor.
Barongan dipercayai berkembang di negara ini sekitar tahun 1722 oleh masyarakat Jawa
Islam yang berhijrah ke Tanah Melayu kerana kemusnahan Kerajaan Riau-Lingga mahu
pun golongan hamba kerajaan yang lari ke Johor.
Sejarah Barongan dikaitkan dengan kisah seekor harimau yang merayau-rayau di hutan
dan ternampak seekor burung merak yang sedang mengembangkan ekornya. Sebaik
sahaja terpandangkan harimau, si merak telah melompat ke atas kepala harimau dan
keduanya terus menari dengan asyiknya.
7

8. Pada masa yang sama seorang Pamong (Juruiring) Puteri Raja bernama Garong yang
sedang menunggang kuda lalu di kawasan itu. Melihatkan kedua-dua haiwan itu menari,
pamong Garong turun dari kudanya dan turut menari bersama-sama binatang tersebut.
Tarian Barongan diiringi peralatan muzik seperti gong, gendang dan angklung. Tarian ini
turut mempunyai watak-watak tertentu iaitu seorang putera yang menunggang kuda (kuda
kepang) seorang pelawak yang bertopeng dan Barongan. Biasanya Barongan
dipersembahkan untuk mengiringi tarian Kuda Kepang.
Main Puteri
Main Puteri atau dikenali juga sebagai Main Teri dan Main Peteri terkenal di kalangan
orang Melayu Kelantan. Ia merupakan teater persembahan yang bukan sahaja menjadi
alat hiburan, tetapi juga digunakan untuk tujuan perubatan dan upacara perbomohan.
Dalam Main Puteri beberapa alat muzik tradisional turut digunakan seperti rebab,
sepasang gong, gendang, canang dan kesi. Walau bagaimanapun, alat-alat muzik ini tidak
dimainkan dalam satu masa yang sama kecuali rebab yang digesekkan di sepanjang masa
persembahan berlangsung.
Mak Yong
Mak Yong dipercayai wujud di negara ini sebelum kedatangan Islam dan dipentaskan
sebagai pementasan diraja di bawah naungan Kesultanan Kelantan sehingga tahun 1920an. Pada masa dahulu para pelakon terdiri daripada gadis-gadis muda dan jelita yang
mengambil semua peranan lelaki dan perempuan kecuali watak-watak komedi atau peran.
Dahulunya Mak Yong merupakan hiburan bagi permaisuri-permaisuri dan puteriputeri raja. Jadi untuk mengelakkan perkara yang tidak diingini berlaku maka para
pelakon hanya terdiri daripada perempuan sahaja. Selain Kelantan, Mak Yong juga
terkenal di Terengganu dan Kedah selain Pattani dan Kepulauan Riau Indonesia.
Persembahan Mak Yong dilengkapi iringan lagu-lagu seperti lagu bertabuh, mengadap
rebab, nyanyian Pak Yong Tua - Sedayung Pak Yong dan lain-lain. Manakala watakwatak penting dalam persembahan Mak Yong ialah Pak Yong, Pak Yong muda, Mak
Yong,
puteri Mak Yong, peran dan dayang-dayang, Cerita-cerita dalam Mak Yong yang
dianggap lengkap, asli dan cukup nilai serinya seperti Dewa Muda, Dewa Pencil dan
Dewa Sakti. Pada tahun 2005 Mak Yong telah dimasukkan dalam Senarai Warisan Dunia
di bawah kategori ‘Masterpiece of the Oral and Intangible Heritage of Humanity’ oleh
Pertubuhan Pendidikan, Sains dan Kebudayaan PBB (UNESCO).
8

9. Kesimpulan
Sebagai kesimpulannya, lawatan ini memberikan banyak maklumat dan juga
pengalaman yang bermakna bahawa pelajar tidak akan mendapat ia semasa pembelajaran
di dalam kelas. Ini adalah kerana pelajar hanya belajar berdasarkan maklumat dari buku
teks sahaja semasa di dalam kelas, tetapi mereka tidak dapat lebih mendekatkan diri dan
melihat contoh-contoh sebenar tentang sejarah-sejarah negara ini. Jadi, ia akan
memberikan pemahaman yang lebih mendalam lagi dan bagi saya lawatan ini adalah
benar-benar penting bagi proses pembelajaran kami tentang sejarah.
9

10. Kesimpulan
Sebagai kesimpulannya, lawatan ini memberikan banyak maklumat dan juga
pengalaman yang bermakna bahawa pelajar tidak akan mendapat ia semasa pembelajaran
di dalam kelas. Ini adalah kerana pelajar hanya belajar berdasarkan maklumat dari buku
teks sahaja semasa di dalam kelas, tetapi mereka tidak dapat lebih mendekatkan diri dan
melihat contoh-contoh sebenar tentang sejarah-sejarah negara ini. Jadi, ia akan
memberikan pemahaman yang lebih mendalam lagi dan bagi saya lawatan ini adalah
benar-benar penting bagi proses pembelajaran kami tentang sejarah.
9