SIVIDOC.COM Các giải pháp nhằm đẩy mạnh hoạt động KD dịch vụ giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường biển tại công ty cổ phần giao nhận và tiếp vận quốc tế interlogistics.doc

DỊCH VỤ VIẾT THUÊ ĐỀ TÀI TRỌN GÓI ZALO TELEGRAM : 0917.193.864
TẢI FILE TÀI LIỆU – LUANVANTRUST.COM
BỘ TÀI CHÍNH
TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÀI CHÍNH – MARKETING
KHOA THƯƠNG MẠI
NGUYỄN HOÀNG THỊNH
LỚP: 11DTM1
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP
Tên đề tài:
CÁC GIẢI PHÁP NHẰM ĐẨY MẠNH HOẠT ĐỘNG KINH
DOANH DỊCH VỤ GIAO NHẬN HÀNG HÓA XUẤT NHẬP
KHẨU BẰNG ĐƯỜNG BIỂN TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN
GIAO NHẬN VÀ TIẾP VẬN QUỐC TẾ INTERLOGISTICS
CHUYÊN NGÀNH: THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ
GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN: ThS. PHẠM GIA LỘC
TP.HỒ CHÍ MINH, NĂM 2015

BỘ TÀI CHÍNH
TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÀI CHÍNH – MARKETING
KHOA THƯƠNG MẠI
NGUYỄN HOÀNG THỊNH
LỚP: 11DTM1
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP
Tên đề tài:
CÁC GIẢI PHÁP NHẰM ĐẨY MẠNH HOẠT
ĐỘNG KINH DOANH DỊCH VỤ GIAO NHẬN
HÀNG HÓA XUẤT NHẬP KHẨU BẰNG ĐƯỜNG
BIỂN TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN GIAO NHẬN VÀ
TIẾP VẬN QUỐC TẾ INTERLOGISTICS

TP.HỒ CHÍ MINH, NĂM 2015

NHẬN XÉT ĐƠN VỊ THỰC TẬP
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
Ngày.......tháng……năm……
Xác nhận của đơn vị thực tập

NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
Ngày.......tháng……năm……

MỤC LỤC
DANH MỤC BẢNG BIỂU
DANH MỤC ĐỒ THỊ
DANH MỤC VIẾT TẮT
LỜI MỞ ĐẦU ............................................................................................................ 1
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ KHOA HỌC LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI .......................... 4
1.1. Khái quát chung về giao nhận hàng hóa và người giao nhận ..................... 4
1.1.1. Khái niệm .................................................................................................. 4
1.1.1.1. Giao nhận hàng hóa ........................................................................... 4
1.1.1.2. Người giao nhận ................................................................................. 5
1.1.2.Vai trò của giao nhận ............................................................................... 6
1.1.3.Phân loại giao nhận .................................................................................. 7
1.1.4.Vai trò, quyền hạn và nghĩa vụ của người giao nhận ........................... 8
1.1.4.1. Vai trò .................................................................................................. 8
1.1.4.2. Quyền hạn của người giao nhận ....................................................... 9
1.1.4.3. Nghĩa vụ của người giao nhận .......................................................... 9
1.1.4.4. Phạm vi trách nhiệm của người giao nhận .................................... 10
1.2. Khái quát chung về giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường
biển 11
1.2.1. Khái niệm ................................................................................................ 11
1.2.2.Cơ sở vật chất của vận tải biển ............................................................. 12
1.2.3.Cơ sở pháp lý liên quan đến vận tải biển ............................................. 12
1.3. Các loại hình giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường biển ..... 15
1.3.1.Giao nhận hàng nguyên container: ...................................................... 15
1.3.2.Giao nhận hàng lẻ: ................................................................................. 16
1.3.3.Giao nhận hàng kết hợp ........................................................................ 17
1.4. Các nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh dịch vụ giao nhận
hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường biển ......................................................... 18
1.4.1. Các nhân tố bên ngoài ............................................................................ 18

1.4.1.1. Yếu tố tự nhiên................................................................................. 18
1.4.1.2. Yếu tố công nghệ.............................................................................. 19
1.4.1.3. Tỷ giá hối đoái.................................................................................. 19
1.4.1.4. Đối thủ cạnh tranh........................................................................... 19
1.4.2. Các nhân tố bên trong........................................................................... 20
1.4.2.1. Nguồn nhân lực ............................................................................... 20
1.4.2.2. Cơ sở vật chất................................................................................... 20
1.4.2.3. Nguồn lực tài chính......................................................................... 21
1.4.2.4. Hoạt động marketing....................................................................... 21
1.5. Bài học kinh nghiệm của một số công ty kinh doanh dịch vụ giao nhận
hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường biển ........................................................ 22
1.5.1. Tập đoàn FedEx..................................................................................... 22
1.5.2. NYK Logistics ........................................................................................ 23
CHƯƠNG 2: PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG KINH DOANH DỊCH VỤ GIAO
NHẬN HÀNG HÓA XUẤT NHẬP KHẨU BẰNG ĐƯỜNG BIỂN TẠI CÔNG
TY CỔ PHẦN GIAO NHẬN VÀ TIẾP VẬN QUỐC TẾ INTERLOGISTICS26
2.1. Giới thiệu sơ lược về công ty ....................................................................... 26
2.2.1. Lịch sử hình thành và phát triển.......................................................... 26
2.2.2. Phạm vi hoạt động................................................................................. 27
2.2.3. Chức năng và nhiệm vụ của công ty .................................................... 27
2.2.4. Bộ máy tổ chức của công ty .................................................................. 29
2.2. Quy trình kinh doanh dịch vụ giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu bằng
đường biển tại Công ty Cổ Phần Giao Nhận và Tiếp Vận Quốc Tế
Interlogistics............................................................................................................ 31
2.2.1. Quy trình kinh doanh dịch vụ giao nhận hàng hóa xuất khẩu bằng
đường biển............................................................................................................... 31
2.2.1.1. Nghiên cứu thị trường và tìm kiếm khách hàng............................ 32
2.2.1.2. Báo giá.............................................................................................. 32
2.2.1.3. Ký kết hợp đồng................................................................................ 33

2.2.1.4. Chuẩn bị giao hàng cho người vận tải ........................................... 33
2.2.1.5. Làm thủ tục hải quan ...................................................................... 34
2.2.1.6. Giao hàng cho người vận tải........................................................... 38
2.2.1.7. Lập bộ chứng từ thanh toán và quyết toán..................................... 41
2.2.2. Quy trình kinh doanh dịch vụ giao nhận hàng hóa nhập khẩu bằng
đường biển............................................................................................................... 41
2.2.2.1. Ký kết hợp đồng với khách hàng..................................................... 42
2.2.2.2. Nhận và kiểm tra chứng từ ............................................................. 43
2.2.2.3. Lập tờ khai hải quan hàng nhập khẩu ........................................... 44
2.2.2.4. Chuẩn bị các chứng từ liên quan.................................................... 48
2.2.2.5. Nhận hàng tại cảng ......................................................................... 49
2.2.2.6. Giao hàng cho khách hàng ............................................................. 54
2.2.2.7. Quyết toán và bàn giao chứng từ cho khách hàng ........................ 54
2.3. Phân tích tình hình kinh doanh dịch vụ giao nhận hàng hóa xuất nhập
khẩu bằng đường biển tại Công ty Cổ Phần Giao Nhận và Tiếp Vận Quốc Tế
Interlogistics............................................................................................................ 54
2.3.1. Doanh thu ............................................................................................... 54
2.3.2. Chi phí .................................................................................................... 61
2.3.3. Lợi nhuận ............................................................................................... 66
2.3.4. Phân tích khách hàng chính và thị trường kinh doanh dịch vụ giao
nhận hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường biển của công ty .......................... 66
2.3.5. Đánh giá hiệu quả hoạt động kinh doanh dịch vụ giao nhận hàng hóa
xuất nhập khẩu bằng đường biển của Công ty Cổ Phần Giao Nhận và Tiếp
Vận Quốc Tế Interlogistics từ 2010-2014............................................................. 69
2.4. Các nhân tố ảnh hưởng tới hoạt động kinh doanh dịch vụ giao nhận
hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường biển tại Công ty Cổ Phần Giao Nhận và
Tiếp Vận Quốc Tế Interlogistics ........................................................................... 72
2.4.1. Các nhân tố bên ngoài........................................................................... 72
2.4.1.1. Yếu tố tự nhiên................................................................................. 72

2.4.1.2. Yếu tố công nghệ.............................................................................. 72
2.4.1.3. Tỷ giá hối đoái.................................................................................. 73
2.4.1.4. Đối thủ cạnh tranh........................................................................... 74
2.4.2. Các nhân tố bên trong........................................................................... 75
2.4.2.1. Nguồn nhân lực ............................................................................... 75
2.4.2.2. Cơ sở vật chất................................................................................... 76
2.4.2.3. Nguồn lực tài chính......................................................................... 77
2.4.2.4. Hoạt động marketing....................................................................... 78
2.5. Đánh giá điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức đối với hoạt động
kinh doanh dịch vụ giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường biển tại
Công ty Cổ Phần Giao Nhận và Tiếp Vận Quốc Tế Interlogistics .................... 79
2.5.1. Điểm mạnh ............................................................................................. 79
2.5.2. Điểm yếu ................................................................................................. 80
2.5.3. Cơ hội...................................................................................................... 80
2.5.4. Thách thức.............................................................................................. 81
CHƯƠNG 3: CÁC GIẢI PHÁP NHẰM ĐẨY MẠNH HOẠT ĐỘNG KINH
DOANH DỊCH VỤ GIAO NHẬN HÀNG HÓA XUẤT NHẬP KHẨU BẰNG
ĐƯỜNG BIỂN TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN GIAO NHẬN VÀ TIẾP VẬN
QUỐC TẾ INTERLOGISTICS............................................................................ 84
3.1. Cơ sở đề xuất giải pháp................................................................................ 84
3.1.1 Quan điểm, định hướng của Nhà nước................................................ 84
3.1.2 Dự báo trong tương lai về ngành kinh doanh dịch vụ giao nhận hàng
hóa xuất nhập khẩu bằng đường biển.................................................................. 86
3.1.3 Định hướng phát triển của công ty trong thời gian tới...................... 86
3.1.4 Xây dựng ma trận SWOT..................................................................... 87
3.2. Một số giải pháp đẩy mạnh hoạt động kinh doanh dịch vụ giao nhận
hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường biển tại Công ty Cổ Phần Giao Nhận và
Tiếp Vận Quốc Tế Interlogistics ........................................................................... 90

3.2.1. Giải pháp 1: Kết hợp S1+S6+O2: Phát triển kinh doanh dịch vụ theo
hướng ngày càng nâng cao chất lượng dịch vụ giao nhận .................................. 90
3.2.2. Giải pháp 2: Kết hợp W2+T4+T5 : Đào tạo nguồn nhân lực chuyên
nghiệp 92
3.2.3. Giải pháp 4: Kết hợp S2+S4+S6+S7+O1: Mở rộng thị trường kinh
doanh giao nhận ...................................................................................................... 93
3.2.4. Giải pháp 5: Kết hợp S2+S3+T1: Xây dựng các tiêu chuẩn, qui định
làm việc trong công ty ............................................................................................. 95
3.2.5. Giải pháp 6: Kết hợp W4+T1: Xây dựng chiến lược giá dịch vụ hợp
lý 96
3.2.6. Giải pháp 7: Kết hợp W2+W3+T2+T4+T5: Nâng cao công tác hạn
chế, phòng ngừa rủi ro trong hoạt động kinh doanh giao nhận hàng hóa xuất
nhập khẩu bằng đường biển ................................................................................... 97
3.2.7. Giải pháp 8: Kết hợp S1+S4+S7+O1+O4: Mở rộng phạm vi dịch vụ
giao nhận 99
3.2.8. Giải pháp 9: Kết hợp S4+S6+T1: Ứng dụng công nghệ thông tin vào
hoạt động kinh doanh giao nhận của công ty ..................................................... 100
3.2.9. Giải pháp 10: Kết hợp S1+S2+O1+O2: Tăng cường các công tác hỗ
trợ phòng kinh doanh ........................................................................................... 101
3.2.10. Kết hợp W1+O1+O2: Đẩy mạnh công tác khảo sát nghiên cứu thị
trường 102
3.2.11. Kết hợp S4+S6+O1+O2: Đẩy mạnh các hoạt động quảng cáo, giới
thiệu các dịch vụ của công ty ................................................................................ 103
3.3. Một số kiến nghị .......................................................................................... 104
3.3.1. Hiệp hội doanh nghiệp Logistics Việt Nam (VLA) ........................... 104
3.3.2. Các cơ quan ban ngành ....................................................................... 105
TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................................... 109
PHỤ LỤC ............................................................................................................... 111

DANH MỤC BẢNG BIỂU
STT NỘI DUNG TRANG
1 Bảng 2.1. Doanh thu từ các hoạt động dịch vụ giao nhận 55
hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường biển của công ty từ
2010-2014
2 Bảng 2.2 Doanh thu chia theo loại hình FCL và LCL 59
3 Bảng 2.3. Chi phí công ty từ 2010-2014 62
4 Bảng 2.4. Tỉ trọng các loại chi phí của công ty trong giai 64
đoạn 2010-2014
5 Bảng 2.5. Lợi nhuận hoạt động kinh doanh giao nhận hàng 66
hóa xuất nhập khẩu bằng đường biển của công ty từ 2010-
2014
6 Bảng 2.6. Tỷ suất lợi nhuận từ 2010-2014 70
7 Bảng 2.7. Danh mục máy móc sử dụng trong kho 77
8 Bảng 2.8. Danh mục máy móc sử dụng trong văn phòng 77
9 Bảng 3.1. Dự báo giá trị sản lượng ngành giao nhận vận 86
tải hàng hóa quốc tế Việt Nam đến năm 2020
10 Bảng 3.2. Ma trận SWOT 88
i

DANH MỤC ĐỒ THỊ
STT NỘI DUNG TRANG
1 Sơ đồ 2.1. Bộ máy tổ chức của Công ty Cổ Phần Giao 30
Nhận và Tiếp Vận Quốc Tế Interlogistics
2 Sơ đồ 2.2. Quy trình kinh doanh dịch vụ giao nhận hàng 31
hóa xuất khẩu bằng đường biển
3 Sơ đồ 2.3. Quy trình kinh doanh dịch vụ giao nhận hàng 42
hóa nhập khẩu bằng đường biển
4 Hình 2.1. Giao diện sử dụng phần mềm ECUS 5 35
5 Hình 2.2 Giao diện tờ khai xuất khẩu 35
6 Hình 2.3 Mẫu vận đơn hàng xuất 36
7 Hình 2.4 Mẫu thông tin container 37
8 Hình 2.5 Mẫu thông tin danh sách hàng xuất 37
9 Hình 2.6 Kết quả phân luồng hàng hóa 38
10 Hình 2.7. Giao diện tờ khai nhập khẩu 44
11 Hình 2.8. Mẫu vận đơn hàng nhập 45
12 Hình 2.9. Mẫu hóa đơn thương mại hàng nhập 46
13 Hình 2.10. Mẫu danh sách chi tiết hàng nhập 46
14 Hình 2.11. Thông báo kết quả thực hiện việc khai báo 47
15 Hình 2.12. Kết quả xử lý tờ khai nhập khẩu 48
16 Hình 2.13 Doanh thu các loại hình dịch vụ giao nhận của 57
công ty
17 Hình 2.14. Tỷ trọng cơ cấu khách hàng chính của công ty 67
18 Hình 2.15. Tỷ trọng cơ cấu thị trường kinh doanh dịch vụ 68
giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường biển
ii

DANH MỤC VIẾT TẮT
Từ viết tắt Tên tiếng Anh Tên tiếng Việt
B/L Bill of Lading Vận đơn
C/O Certificate of Origin Giấy chứng nhận xuất xứ
CFS Container Freight Station Kho hàng lẻ
CY Container Yard Bãi chứa container
D/O Delivery Order Lệnh giao hàng
FCL Full Container Load Hàng nguyên container
FIATA The International Federation Hiệp hội vận tải giao nhận
of Freight Forwarders quốc tế
Associations
LCL Less than Container Load Hàng lẻ
WTO World Trade Organisation Tổ chức Thương mại Thế
giới
iii

GVHD: ThS Phạm Gia Lộc
LỜI MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Từ sau công cuộc đổi mới nền kinh tế năm 1986 đến nay, các chính sách mở
cửa và hội nhập nền kinh tế thế giới đã góp phần tạo nên những bước chuyển biến
tích cực đối với nền kinh tế Việt Nam trên nhiều lĩnh vực: kinh tế, văn hóa, chính
trị, xã hội….. Về kinh tế, nước ta đã ký kết nhiều hiệp định quan trọng như Hiệp
định thương mại song phương với Hoa Kỳ (7/2000), hiệp định đối tác kinh tế Việt
Nam – Nhật Bản (2008), gia nhập WTO vào cuối năm 2006 và sắp tới là ký kết hiệp
định TPP …đã thúc đẩy nền kinh tế Việt Nam luôn giữ mức tăng trưởng ấn tượng
và ổn định, đặc biệt là trong tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hằng năm. Có được các
kết quả trong tổng kim ngạch xuất nhập khẩu khả quan trên là nhờ ngành giao nhận
hay còn được gọi là Logistics Việt Nam đã phát triển và đóng góp rất nhiều vào thời
gian qua. Theo báo cáo, hằng năm Logistics đóng góp từ 20% đến 25% GDP của
đất nước và có tốc độ tăng trưởng bình quân (từ giai đoạn 1997 đến nay) là
24%/năm, đây là một con số không nhỏ đối với một ngành còn mới phát triển không
lâu tại Việt Nam. Dự báo trong thời kỳ 2014-2020, ngành Logistics có mức tăng
bình quân 27%/năm. Đến thời điểm hiện nay diện mạo của ngành logistics Việt
Nam không hề thua kém các nước trong khu vực, các doanh nghiệp dịch vụ logistics
Việt Nam đã trưởng thành và cùng hợp tác, cạnh tranh với các đối tác nước ngoài;
các doanh nghiệp chủ hàng Việt Nam đã bắt đầu tin cậy và giành quyền chủ động
về việc sử dụng dịch vụ giao nhận đối với các doanh nghiệp cung ứng dịch vụ trong
nước.
Công ty Cổ Phần Giao Nhận và Tiếp Vận Quốc Tế Interlogistics là một trong
những doanh nghiệp hàng đầu trong lĩnh vực giao nhận và vận tải hàng hóa. Được
thành lập từ năm 2005, đến nay qua gần 10 năm xây dựng và phát triển,
Interlogistics trở thành một địa chỉ uy tín và tin cậy đối với khách hàng trong việc
cung cấp dịch vụ giao nhận. Với mong muốn tìm hiểu rõ hơn về quy trình kinh
doanh dịch vụ giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường biển tại Công ty Cổ
Phần Giao nhận và Tiếp Vận Quốc Tế Interlogistics, đồng thời đưa ra những giải
1

pháp góp phần vào sự phát triển công ty, tác giả đã chọn đề tài “ Các giải pháp
nhằm đẩy mạnh hoạt động kinh doanh dịch vụ giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu
bằng đường biển tại Công ty Cổ Phần Giao Nhận và Tiếp Vận Quốc Tế
Interlogistics”.
2. Mục tiêu nghiên cứu
Đề tài nghiên cứu nhằm mục tiêu tổng hợp các kiến thức liên quan đến quy
trình kinh doanh dịch vụ giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu trong hoạt động ngoại
thương, mà cụ thể là kinh doanh dịch vụ giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu bằng
đường biển. Đồng thời đánh giá dịch vụ kinh doanh giao nhận hàng hóa xuất nhập
khẩu bằng đường biển tại Công ty Cổ Phần Giao nhận và Tiếp Vận Quốc Tế
Interlogistics trong thời gian qua và từ đó đưa ra những giải pháp, đề xuất nhằm
phát triển hoạt động kinh doanh của công ty trong tương lai.
3. Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu là quy trình kinh doanh dịch vụ giao nhận hàng hóa
xuất nhập khẩu bằng đường biển tại Công ty Cổ Phần Giao Nhận và Tiếp Vận Quốc
Tế Interlogistics.
4. Phạm vi nghiên cứu
Phạm vi nghiên cứu của đề tài:
- Không gian: Công ty Cổ Phần Giao Nhận và Tiếp Vận Quốc Tế
Interlogistics
- Thời gian: từ năm 2010 đến năm 2014.
5. Phương pháp nghiên cứu
Đề tài được thực hiện bằng cách sử dụng các phương pháp nghiên cứu như
sau:
- Phương pháp nghiên cứu định tính: sử dụng nguồn dữ liệu thứ cấp từ sách
báo, tạp chí, các số liệu thống kê liên quan đến đề tài.
- Phương pháp quan sát thực tế: quan sát quy trình, thủ tục tại công ty, cảng.
Ghi nhớ vị trí địa lý của mỗi cảng cũng như các nơi làm thủ tục và vị trí các
kho hàng.
2

- Phương pháp so sánh: so sánh giữa lý thuyết và thực tế; so sánh các quy trình
với nhau nhằm rút ra những khác biệt.
6. Kết cấu đề tài
Dựa trên những lý do chọn đề tài, mục tiêu, đối tượng, phạm vi và phương
pháp nghiên cứu, tác giả xây dựng đề tài có kết cấu gồm 3 chương:
Chương 1: Cơ sở khoa học liên quan đến đề tài.
Chương 2: Phân tích thực trạng kinh doanh dịch vụ giao nhận hàng hóa xuất nhập
khẩu bằng đường biển tại Công ty Cổ Phần Giao Nhận và Tiếp Vận Quốc Tế
Interlogistics
Chương 3: Các giải pháp nhằm đẩy mạnh hoạt động kinh doanh dịch vụ giao nhận
hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường biển tại Công ty Cổ Phần Giao Nhận và Tiếp
Vận Quốc Tế Interlogistics
7. Ý nghĩa thực tiễn
Với việc phân tích thực trạng và đề xuất các giải pháp nên áp dụng tại Công
ty Cổ Phần Giao Nhận và Tiếp Vận Quốc Tế Interlogistics trong thời gian tới sẽ
giúp công ty:
- Đẩy mạnh được hoạt động kinh doanh dịch vụ giao nhận hàng hóa xuất nhập
khẩu bằng đường biển, từ đó góp phần gia tăng doanh thu và lợi nhuận cho
công ty.
- Trở thành công ty giao nhận có dịch vụ tốt, được khách hàng tin tưởng và sử
dụng.
3

CHƯƠNG 1: CƠ SỞ KHOA HỌC LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI
1.1. Khái quát chung về giao nhận hàng hóa và người giao nhận
1.1.1. Khái niệm
1.1.1.1. Giao nhận hàng hóa
Giao nhận hàng hóa là một dịch vụ đã xuất hiện từ cách đây khoảng 500
năm. Công ty đầu tiên hoạt động trong lĩnh vực giao nhận hàng hóa là hãng
VANSAI (Thụy Sĩ), làm công việc giao nhận và kiêm cả việc vận tải hàng hóa từ
quốc gia này sang quốc gia khác. Trải qua một lịch sử lâu dài, ngành giao nhận cho
đến nay đã đạt được nhiều bước tiến quan trọng, góp phần thúc đẩy nền kinh tế toàn
cầu. Hiện nay, định nghĩa về “giao nhận hàng hóa” là khá đa dạng, có thể liệt kê
một số khái niệm phổ biến như sau:
Theo Hiệp hội giao nhận kho vận quốc tế FIATA, đã định nghĩa giao nhận
hàng hóa xuất nhập khẩu như sau: “Dịch vụ giao nhận là bất kì loại dịch vụ nào liên
quan đến vận chuyển (bao gồm vận chuyển đơn phương thức và đa phương thức),
gom hàng, lưu kho, bốc xếp, đóng gói hay phân phối hàng hóa, cũng như các dịch
vụ tư vấn có liên quan đến các dịch vụ kể trên, kể cả các vấn đề về hải quan, tài
chính, bảo hiểm, thanh toán, thu thập chứng từ liên quan đến hàng hóa. Dịch vụ
giao nhận hàng hóa cũng bao gồm các dịch vụ hậu cần sử dụng công nghệ truyền
thông và thông tin hiện đại trong việc vận chuyển, nâng dở và lưu trữ hàng hóa,
cũng như toàn bộ quá trình của chuỗi cung ứng”.
Theo điều 233, mục 4, bộ luật Thương mại Việt Nam năm 2005, “Giao nhận
hàng hóa, hay dịch vụ Logistics, là hoạt động thương mại, theo đó thương nhân tổ
chức thực hiện một hoặc nhiều công việc bao gồm nhận hàng, vận chuyển, lưu kho,
lưu bãi, làm thủ tục hải quan, các thủ tục giấy tờ khác, tư vấn khách hàng, đóng gói
bao bì, ghi ký mã hiệu, giao hàng hoặc các dịch vụ khác có liên quan đến hàng hoá
theo thoả thuận với khách hàng để hưởng thù lao”.
Theo Hiệp hội giao nhận và đại lý hải quan Bắc California, Hoa Kỳ đã định
nghĩa “Giao nhận hàng hóa là dịch vụ được sử dụng bởi các công ty hoạt động buôn
bán xuất khẩu và nhập khẩu đa quốc gia. Trong khi người giao nhận thực sự không
4

thể vận chuyển hàng hóa của chính họ, dịch vụ giao nhận hàng hóa đã đóng vai trò
trung gian liên kết giữa khách hàng và các dịch vụ vận chuyển hàng hóa. Vận
chuyển hàng hóa từ một quốc gia này sang một quốc gia khác có thể liên quan đến
các hãng tàu, các yêu cầu và các điều kiện pháp lý. Một dịch vụ giao nhận vận tải sẽ
xử lý các nhiệm vụ này cho khách hàng, làm giảm đi những gánh nặng sẽ làm khó
khăn cho các khách hàng”.
Từ một số định nghĩa trên, có thể rút ra được định nghĩa chung về giao nhận
hàng hóa ngắn gọn như sau: “Dịch vụ giao nhận là một tập hợp các công việc liên
quan đến quá trình vận tải nhằm tổ chức thực hiện việc vận chuyển hàng hóa từ nơi
nhận hàng đến nơi giao hàng”.
1.1.1.2. Người giao nhận
Giống như với định nghĩa về giao nhận hàng hóa, “người giao nhận” cũng có
nhiều định nghĩa liên quan.
Theo Hiệp hội giao nhận kho vận quốc tế FIATA, đã định nghĩa rằng “Người
giao nhận là người thực hiện các công việc để hàng hóa được chuyên chở theo hợp
đồng ủy thác và hành động vì lợi ích của người ủy thác mà bản thân người giao
nhận không phải là người chuyên chở. Người giao nhận cũng đảm nhiệm thực hiện
mọi công việc liên quan đến hợp đồng như bảo quản, lưu kho trung chuyển, làm thủ
tục hải quan, kiểm hóa…”
Theo từ điển “Random House Unabridged Dictionary”, đã định nghĩa
“Người giao nhận, hay đại lý giao nhận, hay được biết đến như các nhà vận vải
nhưng bản thân không sở hữu tàu (NVOCC), là một cá nhân hay một tổ chức thực
hiện việc các đơn hàng cho cá nhân hoặc các tổ chức bằng cách nhận hàng hóa từ
nhà sản xuất hoặc nhà cung cấp và di chuyển tới khách hàng hoặc điểm đến cuối
cùng trong khâu phân phối”.
Theo Hiệp hội Thương mại Vương quốc Anh, đã cho rằng “Người giao nhận
hàng hóa là người thực hiện việc giám sát sự chuyển động của hàng hóa trên toàn
thế giới, cũng như thực hiện các công việc đóng gói, làm chứng từ, thu xếp thủ tục
hải quan thay mặt cho các nhà nhập khẩu và xuất khẩu”.
5

Như vậy, nói ngắn gọn “người giao nhận” là người thực hiện các dịch vụ
giao nhận theo sự ủy thác của khách hàng hoặc người chuyên chở.
1.1.2. Vai trò của giao nhận

Đối với nền kinh tế

Giao nhận hàng hóa giúp phục vụ hoạt động sản xuất và góp phần hỗ trợ hoạt
động xuất khẩu và nhập khẩu của một quốc gia; qua đó tác động thúc đẩy nền kinh
tế của một quốc gia phát triển.
Ngoài ra, giao nhận hàng hóa giúp cho nền kinh tế của một quốc gia có thể
được mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm của quốc gia mình, đồng thời mở rộng
giao lưu hợp tác với các quốc gia khác.

Đối với các doanh nghiệp kinh doanh xuất nhập khẩu

Giao nhận hàng hóa xuất hiện và phát triển cho đến ngày nay, đã trở thành
một cầu nối quan trọng, cần thiết trong mối quan hệ giữa người gửi hàng (các doanh
nghiệp kinh doanh xuất nhập khẩu) và người nhận hàng (khách hàng của họ). Điều
này thúc đẩy việc mở rộng buôn bán giữa các thị trường trên toàn thế giới, góp phần
vào sự phát triển chung của nền kinh tế “toàn cầu hóa”.
Dịch vụ giao nhận hàng hóa giúp cho các doanh nghiệp kinh doanh xuất
nhập khẩu có thể an tâm đưa hàng hóa của mình tới khách hàng một cách nhanh
chóng, an toàn. Vì những người giao nhận, hay các công ty giao nhận hàng hóa là
những người đã có kinh nghiệm trong việc thuê các phương tiện vận tải với các
công ty vận tải uy tín, ngoài ra họ luôn có các giá cước ưu đãi từ phía các công ty
vận tải này.
Đồng thời thông qua dịch vụ giao nhận, các doanh nghiệp kinh doanh xuất
nhập khẩu cũng có thể tiết kiệm được các chi phí và thời gian so với việc đứng ra
trực tiếp thuê các phương tiện vận tải nhằm vận chuyển hàng hóa ra nước ngoài.
Ngoài ra, khi xảy ra các các khiếu nại về xảy ra tổn thất hàng hóa như đổ vỡ,
bị phá hủy bởi thiên tai, chiến tranh,…. Các công ty hoạt động giao nhận sẽ đứng ra
thay mặt giải quyết các tranh chấp phát sinh đối với các công ty vận chuyển hoặc
thực hiện các yêu cầu đòi bồi thường đối với các cơ quan bảo hiểm.
6

1.1.3. Phân loại giao nhận
Việc phân loại giao nhận được thực hiện dựa trên một số tiêu chí sau:

Căn cứ vào phạm vi hoạt động:


 Giao nhận quốc tế: là hoạt động giao nhận diễn ra giữa người gửi hàng của
quốc gia này với người nhận hàng ở quốc gia khác. Giao nhận quốc tế
giúp cho việc cân bằng cung cầu giữa các quốc gia được đảm bảo và làm
cho nền kinh tế ngày càng phát triển hơn.

 Giao nhận nội địa: là hoạt động giao nhận diễn ra chỉ trên một đơn vị lãnh
thổ. Hàng hóa di chuyển trong phạm vi một quốc gia nhất định. Giao nhận
nội địa giúp cung ứng và phân phối các sản phẩm giữa các vùng miền
khác nhau được đảm bảo, cân đối nền kinh tế trong cả nước.

Căn cứ vào nghiệp vụ kinh doanh:


 Giao nhận thuần túy: là hoạt động giao nhận chỉ bao gồm thuần túy việc
gửi hàng đi hoặc nhận hàng đến

 Giao nhận tổng hợp: là hoạt động giao nhận ngoài nhận thuần túy ra, còn
bao gồm cả việc xếp dở, bảo quản hàng hóa, vận chuyển đường ngắn và
hoạt động lưu trữ kho.

Căn cứ vào phương thức vận tải:


 Giao nhận vận tải đơn phương thức: là hoạt động giao nhận mà hàng hóa
được vận chuyển chỉ bằng một hình thức nhất định như bằng đường biển,

đường sắt, đường hàng không, đường ống..

 Giao nhận vận tải đa phương thức: là hoạt động giao nhận kết hợp nhiều
phương thức vận tải với nhau.

Căn cứ vào tính chất giao nhận:


 Giao nhận riêng biệt: là hoạt động giao nhận do người kinh doanh xuất
nhập khẩu tự tổ chức, không sử dụng lao vụ của Freight Forwarder (giao
nhận dịch vụ).

7

 Giao nhận chuyên nghiệp là hoạt động giao nhận được thực hiện bởi các
tổ chức, công ty chuyên kinh doanh dịch vụ giao nhận. Trong loại hình
này tính chuyên môn của dịch vụ giao nhận được thể cao hơn.
1.1.4. Vai trò, quyền hạn và nghĩa vụ của người giao nhận
1.1.4.1. Vai trò
Người giao nhận đóng mỗi vai trò nhất định trong quá trình thực hiện các
nghiệp vụ phát sinh của mình.
Khi người giao nhận làm đại lý: lúc này người giao nhận hoạt động như một
cầu nối giữa người gửi hàng và người chuyên chở, như là một đại lý của người
chuyên chở hoặc của người gửi hàng
Khi người giao nhận là người môi giới hải quan: họ sẽ thực hiện việc làm thủ
tục hải quan đối với hàng hóa nhập khẩu hoặc xuất khẩu khi có sự ủy thác của
người nhập khẩu hoặc người xuất khẩu. Bao gồm các công việc như: kê khai tờ khai
hải quan, tính thuế xuất, nhập khẩu, ….nhằm sắp xếp cho hàng hóa được thông
quan qua biên giới.
Khi người giao nhận là người gom hàng: lúc này người giao nhận đóng vai
trò như một đại lý giao nhận. Họ sẽ thực hiện việc gom các hàng lẻ (LCL) của nhiều
chủ hàng thành hàng nguyên (FCL) để tận dụng sức chở, sức chứa của một
container và giảm cước phí vận chuyển so với vận chuyển từng đơn hàng nhỏ lẻ.
Khi người giao nhận là người chuyên chở, họ sẽ trực tiếp ký kết hợp đồng
vận chuyển hàng hóa với chủ hàng và chịu trách nhiệm chính thức đối với lô hàng
đó khi nó được vận chuyển sang một quốc gia khác. Lúc này, người giao nhận có
thể là người trực tiếp chuyên chở hàng hóa đó, hay còn gọi là người chuyên chở
thực tế. Ngoài ra, người giao nhận có thể ký kết với một công ty vận tải khác để
thực hiện việc chuyên chở, gọi là người thầu chuyên chở theo hợp đồng.
Người giao nhận thực hiện việc lưu kho hàng hóa. Khi hàng hóa phải chuyển
tải hoặc quá cảnh qua nước thứ ba, người giao nhận sẽ làm thủ tục quá cảnh, hoặc tổ
chức chuyển tải hàng hóa từ phương tiện vận tải này sang phương tiện vận tải khác,
hoặc giao hàng đến tay người nhận.
8

Người giao nhận là người kinh doanh vận tải đa phương thức, trong trường
hợp người giao nhận cung cấp dịch vụ vận tải đi suốt hay còn gọi là “vận tải từ cửa
tới cửa (door to door)” thì người giao nhận đóng vai trò là người kinh doanh vận tải
liên hợp (CTO/MTO). MTO cũng là người chuyên chở và phải chịu trách nhiệm đối
với hàng hóa.
1.1.4.2. Quyền hạn của người giao nhận
Theo điều kiện kinh doanh dịch vụ giao nhận của Hiệp hội giao nhận kho vận
quốc tế FIATA và theo điều 235, Bộ Luật Thương mại Việt Nam, người giao nhận
được thực hiện những quyền sau:
- Người giao nhận được hưởng thù lao dịch vụ và các chi phí hợp lý khác.
- Người giao nhận được tự do lựa chọn người ký hợp đồng phụ và tùy ý quyết
định sử dụng những phương tiện và tuyến đường vận tải thông thường.
- Người giao nhận có quyền được cầm giữ hàng hóa để đảm bảo được thanh
toán những khoản tiền khách hàng nợ.
- Trong quá trình thực hiện hợp đồng, nếu có lý do chính đáng vì lợi ích của
khách hàng thì người giao nhận có thể thực hiện khác với chỉ dẫn của khách
hàng, nhưng phải thông báo ngay cho khách hàng.
1.1.4.3. Nghĩa vụ của người giao nhận
Đi kèm với quyền lợi nhận được, người giao nhận cần phải thực hiện các
nghĩa vụ sau theo điều kiện kinh doanh dịch vụ giao nhận của Hiệp hội giao nhận
kho vận quốc tế FIATA và theo điều 235, Bộ Luật Thương mại Việt Nam:
- Thực hiện sự ủy thác của khách hàng với một sự quan tâm hợp lý nhằm bảo
vệ lợi ích của khách hàng.
- Tổ chức và lo liệu vận chuyển hàng hóa được ủy thác theo sự chỉ dẫn của
khách hàng.
- Khi người giao nhận là đại lý. Họ phải có trách nhiệm đối với khách hàng về
những mất mát hoặc hư hỏng vật chất về hàng hóa nếu mất mát hoặc hư hỏng
là do lỗi của người giao nhận hoặc người làm công cho người giao nhận.
Ngoài ra họ phải chịu những lỗi lầm về nghiệp vụ nếu xảy ra phát sinh.
9

- Đối với cơ quan hải quan, người giao nhận phải chịu trách nhiệm trước cơ
quan hải quan về sự tuân thủ những quy định hải quan về sự khai báo đúng
với giá trị, số lượng, tên hàng hóa nhằm tránh thất thu cho chính phủ.
- Khi xảy ra trường hợp có thể dẫn đến việc không thực hiện được một phần
hoặc toàn bộ những chỉ dẫn của khách hàng thì người giao nhận phải thông
báo ngay cho khách hàng để xin chỉ dẫn.
- Trường hợp không có thoả thuận về thời hạn cụ thể thực hiện nghĩa vụ với
khách hàng thì phải thực hiện các nghĩa vụ của người giao nhận trong thời
hạn hợp lý.
- Khi thực hiện việc vận chuyển hàng hóa, người giao nhận phải tuân thủ các
quy định của pháp luật và tập quán vận tải.
1.1.4.4. Phạm vi trách nhiệm của người giao nhận
Trách nhiệm của người làm dịch vụ giao nhận hàng hóa trong mọi trường
hợp không vượt quá giá trị hàng hóa, trừ khi các bên có thỏa thuận khác trong hợp
đồng. Tùy theo vai trò của người giao nhận trong nghiệp vụ giao nhận hàng hóa
xuất nhập khẩu thì phạm vi trách nhiệm của họ cũng có sự khác nhau.

Đối với trường hợp người giao nhận là đại lý:


- Người giao nhận phải chịu trách nhiệm về những lỗi lầm hoặc sơ suất của họ
hay người làm thuê cho họ thực hiện các dịch vụ:
 Giao hàng trái chỉ dẫn

 Quên mua bảo hiểm hoặc sai sót trong việc bảo hiểm cho hàng hóa mặc
dù đã có chỉ dẫn

 Lỗi lầm khi làm thủ tục hải quan

 Giao hàng sai địa chỉ

 Giao hàng mà không thu tiền của người nhận

 Tái xuất không theo những thủ tục cần thiết hoặc không hoàn lại thuế…

- Người giao nhận còn phải chịu trách nhiệm về những thiệt hại mất mát về
người hoặc tài sản đối với bên thứ ba do người giao nhận gây ra trong hoạt
động của mình.
10

- Người giao nhận khi làm đại lý phải tuân thủ “Điều kiện kinh doanh tiêu
chuẩn” của riêng mình.
- Tùy nhiên, người giao nhận sẽ không chịu trách nhiệm về hành vi lỗi lầm của
một bên thứ ba như người chuyên chở hoặc người giao nhận khác,… nếu
người giao nhận chứng minh được đã lựa chọn cẩn thận.

Đối với trường hợp người giao nhận làm người chuyên chở chính:


- Người giao nhận phải chịu trách nhiệm về những hành vi sơ suất của người
chuyên chở, của người giao nhận khác mà người giao nhận sử dụng để thực
hiện hợp đồng.
- Trách nhiệm đối với bên thứ ba, quyền hạn và giới hạn trách nhiệm về quyền
thực hiện bắt giữ hàng cũng giống như khi thực hiện vai trò là đại lý.
- Người giao nhận khi làm người chuyên chở chính, cung cấp các dịch vụ gom
hàng, dịch vụ vận tải đa phương thức hoặc tự vận chuyển hàng hóa bằng các
phương tiện vận tải khác nhau thì điều kiện kinh doanh tiêu chuẩn của công
ty nói chung không được áp dụng mà phải áp dụng công ước quốc tế hoặc
qui tắc do Phòng Thương mại quốc tế ban hành.
- Khi là người gom hàng cấp vận đơn FBL (FIATA Bill of Lading) thì người
giao nhận phải chịu trách nhiệm về những mất mát hay hư hỏng hàng hóa,
ngay cả khi hàng hóa còn nằm trong sự trông giữ của người chuyên chở thực
sự.
1.2. Khái quát chung về giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường
biển
1.2.1. Khái niệm
Theo hiệp hội vận tải giao nhận hàng hóa quốc tế, giao nhận hàng hóa xuất
nhập khẩu bằng đường biển là tập hợp tất cả các nghiệp vụ liên quan đến quá trình
vận tải bằng đường biển nhằm thực hiện việc di chuyển hàng hóa từ nơi gửi hàng tới
nơi nhận hàng. Giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường biển thực chất là tổ
chức quá trình chuyên chở và giải quyết các thủ tục liên quan đến quá trình chuỷen
chở hàng hóa bằng đường biển.
11

Người thực hiện dịch vụ giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường
biển có thể là chủ hàng, các hãng vận tải, người giao nhận chuyên nghiệp hoặc bất
kỳ một cá nhân nào khác.
1.2.2. Cơ sở vật chất của vận tải biển
Cơ sở vật chất của vận tải đường biển bao gồm:
- Các tuyến đường biển: là các tuyến đường nối hai hay nhiều cảng với nhau,
trên đó tàu biển hoạt động chở khách hoặc hàng hóa. Bao gồm: đường biển
quốc tế, đường biển ven bờ, các kênh đào.
- Cảng biển: là nơi ra vào neo đậu của tàu biển, là nơi phục vụ công cụ vận tải
và hàng hóa trên phương tiện vận tải đó. Ngoài ra cảng biển còn có chức
năng là trung tâm công nghiệp phục vụ vận tải biển và là đầu mối giao thông
quan trọng của một quốc gia có biển.
- Phương tiện vận chuyển: phương tiện vận tải biển chủ yếu là tàu biển, tàu
biển có hai loại: tàu buôn và tàu quân sự
 Tàu buôn là những tàu biển được dùng vào mục đích kinh tế trong hàng
hải. Tàu chở hàng là một loại tàu buôn chiếm tỷ lệ cao nhất trong đội tàu
buôn.

 Tàu quân sự là những tàu được trang bị khí nhằm phục vụ cho mục đích
quân sự.
1.2.3. Cơ sở pháp lý liên quan đến vận tải biển
Các điều ước quốc tế chính về vận tải bằng đường biển gồm:
- Quy tắc Hague năm 1924, có tên gọi chính thức là công ước Brussels về
thống nhất một số quy tắc về vận đơn đường biển, được ký ngày 25/8/1924,
có hiệu lực ngày 2/6/1931. Công ước Brussels được sửa đổi sau đó bởi Nghị
định thư Visby, được ký ngày 23/2/1968, có hiệu lực ngày 23/6/1977.
- Việc áp dụng thống nhất Quy tắc Hague và Nghị định thư Visby dẫn đến sự
ra đời của Quy tắc Hague-Visby.
12

- Công ước Hamburg, hay được gọi tên chính thức là Công ước của Liên Hiệp
Quốc về chuyên chở hàng hóa bằng đường biển, được thông qua tại
Hamburg ngày 30/3/1978 và có hiệu lực từ ngày 1/11/1993.
Các công ước và quy tắc nêu trên có sự khác biệt nhau trong phạm vi áp
dụng. Ví dụ nếu như Quy tắc Hague-Visby được áp dụng khi nơi phát hành vận
đơn đường biển (Bill of lading-B/L) hoặc cảng xếp hàng nằm trên lãnh thổ của
nước thành viên, thì quy tắc Hamburg được áp dụng khi cảng xếp hàng hoặc
cảng dở hàng nằm trên lãnh thổ của nước thành viên. Như vậy, Quy tắc Hague-
Visby sẽ không được áp dụng đối với hợp đồng vận chuyển từ một cảng nằm
ngoài lãnh thổ của một nước thành viên đến một cảng nằm trên lãnh thổ của một
nước thành viên. Trong trường hợp tương tự, Quy tắc Hamburg lại được áp
dụng.
Hay một ví dụ khác, theo quy định của Quy tắc Hague, người chuyên chở chỉ
phải chịu trách nhiệm từ thời điểm hàng hoá được bắt đầu xếp lên tàu, cho đến
thời điểm hàng hoá được bốc dỡ xong khỏi tàu [2, Điều 1]. Theo quy định của
Quy tắc Hamburg, trách nhiệm này được mở rộng hơn, từ thời điểm hàng hoá
được giao cho người chuyên chở tại cảng xếp hàng, trong cả quá trình đi biển, và
tại cảng dỡ hàng [4, Điều 4].
Đối với Việt Nam, hiện nay đang là thành viên của Tổ chức hàng hải quốc tế,
đồng thời đã tham gia vào khá nhiều các điều ước quốc tế trong lĩnh vực hàng
hải như:
- Công ước Vienne 1980 về hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế. Công ước
này được lập ra hệ thống chung cho các hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế
nhằm giảm thiểu những xung đột trong các giao dịch thương mại quốc tế.
- Incoterms là bộ quy tắc do Phòng Thương mại Quốc tế ICC phát hành để giải
thích các điều kiện thương mại quốc tế. Incoterms cung cấp bộ quy tắc quốc
tế giải thích những điều kiện thương mại trong hoạt động ngoại thương, phân
chia rõ trách nhiệm, chi phí và rủi ro của các bên trong quá trình vận chuyển
hàng hóa.
13

Tuy nhiên, trong lĩnh vực vận tải hàng hoá bằng đường biển, Việt Nam chưa
tham gia vào Quy tắc Hague, Quy tắc Hague-Visby hay Quy tắc Hamburg. Mặt
khác, dù có tham gia vào quá trình đàm phán, soạn thảo Quy tắc Rotterdam, Việt
Nam cũng chưa ký tham gia Quy tắc này.
Việt Nam cũng đã ban hành các văn bản pháp lý liên quan đến vận tải biển
như:
- Luật hàng hải Việt Nam 2005. Bộ luật này quy định về hoạt động hàng hải,
bao gồm các quy định về tàu biển, cảng biển, luồng hàng hải, vận tải biển, an
toàn hàng hải, an ninh hàng hải, phòng ngừa ô nhiễm môi trường và các hoạt
động khác liên quan đến việc sử dụng tàu biển vào mục đích kinh tế, văn
hóa, xã hội, thể thao, công vụ và nghiên cứu khoa học. Trong đó, nêu rõ quy
định nguyên tắc ưu tiên áp dụng các quy định của Bộ luật Hàng hải: “Trường
hợp có sự khác nhau giữa quy định của Bộ luật Hàng hải Việt Nam với quy
định của luật khác về cùng một nội dung liên quan đến hoạt động hàng hải
thì áp dụng quy định của Bộ luật này”.
- Luật Thương mại 2005. Bộ luật này nói về phạm vi hoạt động thương mại
thực hiện trên lãnh thổ Việt Nam nhằm mục đích sinh lời. Luật thương mại
quy định về những nguyên tắc cơ bản trong hoạt động thương mại như
nguyên tắc bình đẳng, nguyên tắc tự do, tự nguyện thỏa thuận trong hoạt
động thương mại.
- Luật thuế xuất nhập khẩu ngày 14/6/2005, quy định căn cứ tính thuế xuất
khẩu, thuế nhập khẩu đối với hàng hóa.
- Quyết định 1951/QĐ-BTC ngày 19/12/2005 của Tổng cục hải quan về việc
ban hành quy trình thủ tục hải quan đối với hàng hóa xuất nhập khẩu thương
mại.
- Nghị định 140/2007/NĐ-CP ngày 5/9/2007 quy định chi tiết luật thương mại
về điều kiện kinh doanh dịch vụ Logistics và giới hạn trách nhiệm đối với
thương nhân kinh doanh dịch vụ Logistics.
14

1.3. Các loại hình giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường biển
1.3.1. Giao nhận hàng nguyên container:
Giao nhận hàng nguyên container hay giao nhận hàng FCL (Full Container
Load) là xếp hàng nguyên container, người gửi hàng và người nhận hàng chịu trách
nhiệm đóng gói hàng và dỡ hàng khỏi container. Khi người gửi hàng có khối lượng
hàng đồng nhất đủ để chứa đầy một container hoặc nhiều container, người ta thuê
một hoặc nhiều container để gửi hàng.
Giao nhận hàng nguyên container gồm có các loại container như 20’/ 40’/
40HC/ 45’/ 20RF/ 40RF/ 20OT (Open Top)/ 40OT/ 20GOH (Garment On
Hanging)/ 40GOH. Hàng được đóng trong nguyên container 20’DC/ 40’DC hay
40’HQ.
Một số công việc khi giao nhận hàng nguyên container:

Đối với hàng xuất


- Chủ hàng hoặc người được chủ hàng ủy thác điền vào Booking Note và đưa
cho đại diện hãng tàu hoặc đại lý tàu biển để xin ký cùng với bản danh mục
hàng hóa xuất khẩu (Cargo List)
- Sau khi ký Booking Note, hãng tàu sẽ cấp lệnh giao vỏ container và seal để
chủ hàng mượn
- Chủ hàng lấy Container rỗng về địa điểm đóng hàng của mình, đồng thời
mời đại diện hải quan, kiểm nghiệm, kiểm dịch và giám định (nếu có) đến
kiểm tra và giám sát việc đóng hàng vào container. Sau khi đóng xong, tiến
hàng niêm phong kẹp chì container.
- Chủ hàng vận chuyển và giao container cho hãng tàu tại bãi CY quy định,
trước khi hết thời gian quy định (closing time) của từng chuyến tàu và lấy
biên lai thuyền phó (Mate’s receipt) sạch
- Sau khi hàng đã được xếp lên tàu thì mang Biên lai thuyền phó để đổi lấy
vận đơn.
15

- Trong vòng 3 ngày kể từ ngày giao hàng xong cho người vận tải phải thông
báo kết quả giao hàng cho người mua để kịp mua bảo hiểm cho hàng hóa
(nếu giao hàng theo FOB, FCA,..)

Đối với hàng nhập


- Khi nhận được thông báo hàng đến (Notice of Arrival), người nhận mang
vận đơn gốc (Original Bill of Lading) và giấy giới thiệu của cơ quan đến
hãng tàu để lấy D/O.
- Mang D/O đến hải quan làm thủ tục, nộp thuế nhập khẩu và đăng ký kiểm
hóa .
- Sau khi hoàn thành thủ tục hải quan, chủ hàng mang bộ chứng từ đến văn
phòng quản lý của tàu để xác nhận D/O.
- Lấy phiếu xuất kho và nhận hàng.
1.3.2. Giao nhận hàng lẻ:
Giao nhận hàng lẻ, hay gọi là giao nhận hàng LCL (Less than Container
Load), nghĩa là hàng xếp không đủ một container. Đây là hình thức giao nhận mô tả
cách thức vận chuyển hàng hoá khi chủ hàng không đủ hàng để đóng nguyên một
container, mà cần ghép chung với một số lô của chủ hàng khác. Khi đó, công ty
dịch vụ giao nhận sẽ kết hợp nhiều lô hàng lẻ (sắp xếp, phân loại và đóng chung vào
container), sau đó thu xếp vận chuyển từ cảng xếp tới cảng đích. Việc kết hợp đóng
chung như vậy gọi là gom hàng (consolidation).
Trong thực tế, những lô hàng LCL trong cùng container không phải lúc nào
cũng đi đến cùng một cảng đích. Nhiều khi, chúng chỉ được vận chuyển chung
container trên một chặng đường nào đó, sau đó lại được dỡ ra và sắp xếp vào những
container khác (reload) trước khi đi tiếp. Giao nhận theo hình hình thức này, được
gọi là LCL-Coload.
Khi giao hàng lẻ LCL, người gom hàng (người chuyên chở hoặc người giao
nhận) phải chịu trách nhiệm đóng hàng vào và dỡ hàng ra khỏi container. Khi gửi
hàng, nếu hàng không đủ để đóng nguyên một container, chủ hàng có thế gửi hàng
theo phương pháp hàng lẻ container. Trong chuyên trở hàng lẻ container, nếu do
16

người chuyên chở thực tế đảm nhiệm, họ sẽ ký phát cho người gửi hàng vận đơn
container hàng lẻ (LCL/LCL). Vận đơn này có chức năng tương tư như vận đơn
container theo cách gửi nguyên (FCL/FCL), hàng hóa được đóng tại bãi.
Một số công việc khi giao nhận hàng lẻ:

Đối với hàng xuất


- Người gửi hàng hoặc người nhận ủy thác gửi hàng mang hàng đến giao cho
người vận tải tại CFS qui định, và lấy House B/L.
- Người chuyên chở hoặc người gom hàng sẽ đóng các lô hàng lẻ đó vào
container sau khi đã kiểm hóa và niêm phong cặp chì.
- Người chuyên chở xếp container lên tàu và vận chuyển đến nơi đến.

Đối với hàng nhập


- Chủ hàng sẽ mang O.B/L hoặc H.B/L đến hãng tàu hoặc đại lý của người
gom hàng để lấy D/O, sau đó nhận hàng tại CFS qui định, nộp tiền lưu kho,
phí bốc xếp và lấy biên lai.
- Mang biên lai phí lưu kho, 3 bản D/O, Invoice và Packing List đến văn
phòng quản lý tàu tại cảng để xác nhận D/O.
- Chủ hàng xuống kho tìm vị trí hàng, tại kho lưu 1 bản D/O, mang 2 D/O còn
lại tới thương vụ cảng làm phiếu xuất kho.
- Chuyển 2 phiếu xuất kho đến kho để xem hàng, làm thủ tục xuất kho, tách
riêng hàng hóa chờ Hải quan kiểm tra.
- Sau khi Hải quan xác nhận “Hoàn thành thủ tục Hải quan”, hàng được xuất
kho ra khỏi cảng và đem về kho của chủ hàng
1.3.3. Giao nhận hàng kết hợp
Phương pháp gửi hàng này là sự kết hợp của phương pháp FCL và LCL. Tuỳ
theo điều kiện cụ thể, chủ hàng có thể thoả thuận với người chuyên chở để áp dụng
phương pháp gửi hàng kết hợp. Phương pháp gửi hàng kết hợp có thể là:
- Gửi nguyên, giao lẻ (FCL/LCL)
- Gửi lẻ, giao nguyên (LCL/FCL)
17

Khi giao hàng bằng phương pháp kết hợp, trách nhiệm của chủ hàng và
người chuyên chở cũng có sự thay đổi phù hợp. Ví dụ: Gửi nguyên, giao lẻ
(FCL/LCL) thì trách nhiệm của chủ gửi và người chuyên chở khi gửi như là phương
pháp gửi nguyên nhưng khi nhận, trách nhiệm của chủ nhận và người chuyên chở
như phương pháp gửi hàng lẻ.
1.4. Các nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh dịch vụ giao nhận
hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường biển
1.4.1. Các nhân tố bên ngoài
1.4.1.1. Yếu tố tự nhiên
Hoạt động giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường biển gắn liền với
các điều kiện tự nhiên như thời tiết, khí hậu, thiên tai… Vì vậy những sự thay đổi
các các nhân tố tự nhiên sẽ gây một ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động giao nhận
hàng hóa xuất nhập khẩu, cụ thể là tốc độ làm hàng và thời gian giao nhận hàng
hóa. Ngoài ra, so với các hình thức vận chuyển khác như đường bộ, đường tàu thủy,
hay đường hàng không… thì vận chuyển bằng đường biển chịu ảnh hưởng nhiều
nhất từ các yếu tố tự nhiên như bão lũ, sóng thần,… Những yếu tố tự nhiên có thể
tác động thuận lợi cho quá trình giao nhận hàng hóa khi điều kiện tự nhiên tốt, và
ngược lại nó sẽ gây một ảnh hưởng không nhỏ khi thời tiết xấu, nguy cơ hàng hóa bị
đổ vỡ, mất mát… xảy ra khá cao.
Bên cạnh đó là trường hợp về sự thiếu hụt tài nguyên, nhiên liệu năng lượng
trên toàn thế giới hiện nay. Trong những tháng qua, giá nhiên liệu năng lượng liên
tục tăng, ảnh hưởng mạnh mẽ tới ngành vận tải, trong đó có ngành vận tải biển. Từ
đó ảnh hưởng tới ngành dịch vụ giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường
biển thông qua việc các phí vận tải sẽ tăng lên.
Do những tác động trên mà các nhân tố tự nhiên sẽ ảnh hưởng đến chất
lượng của hàng hoá, và là một trong những nguyên nhân gây ra những tranh chấp
phát sinh giữa các bên, gồm chủ hàng, người giao nhận, hãng vận tải, người nhận
hàng, bảo hiểm. Vì thế các nhân tố tự nhiên thường là cơ sở để xây dựng trường hợp
bất khả kháng và khả năng miễn trách cho người giao nhận.
18

1.4.1.2. Yếu tố công nghệ
Ngày nay, khoa học công nghệ tác động đến tất cả các lĩnh vực kinh tế xã hội
và hoạt động kinh doanh giao nhận xuất nhập khẩu hàng hóa bằng đường biển cũng
chịu nhiều ảnh hưởng từ sự phát triển của khoa học công nghệ. Cụ thể, nhờ sự phát
triển của công nghệ thông tin, giúp cho các doanh nghiệp kinh doanh giao nhận có
thể liên lạc với khách hàng qua nhiều hình như thư điện tử, mạng xã hội… giúp cho
doanh nghiệp giảm bớt các chi phí đi lại, dễ dàng xúc tiến các hoạt động thương mại
với khách hàng. Ngoài ra, sự phát triển của khoa học công nghệ vào các hoạt động
vận tải hàng hóa, kho vận,… cũng tác động đến hoạt động kinh doanh giao nhận của
công ty. Một doanh nghiệp kinh doanh giao nhận mà biết áp dụng khoa học công
nghệ vào trong hoạt động kinh doanh của mình sẽ giúp doanh nghiệp tiết kiệm được
các chi phí và đẩy mạnh hiệu quả hoạt động kinh doanh của mình.
1.4.1.3. Tỷ giá hối đoái
Tỷ giá hối đoái tác động trực tiếp đến kim ngạch xuất khẩu và cơ cấu hàng
xuất khẩu. Khi tỷ giá thay đổi sẽ làm cho giá trị hàng hóa của các quốc gia có hoạt
động thương mại với nhau thay đổi theo. Tỷ giá hối đoái sẽ tác động đến hoạt động
của các công ty kinh doanh dịch vụ giao nhận, vì khi đó công ty phải thay đổi các
loại giá cước đối với khách hàng cho phù hợp, từ đó tác động đến hoạt động kinh
doanh giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường biển. Nếu giá cước điều
chỉnh không hợp lý, hay quá cao do ảnh hưởng của tỷ giá thì sẽ làm ảnh hưởng tới
doanh thu và lợi nhuận của các bên.
1.4.1.4. Đối thủ cạnh tranh
Cùng với sự phát triển của ngành kinh doanh giao nhận toàn cầu, hiện nay số
lượng các công ty tham gia kinh doanh hoạt động giao nhận hàng hóa xuất nhập
khẩu bằng đường biển xuất hiện ngày càng nhiều, cả trong và ngoài nước.
Điều này sẽ tạo nên mặt tích cực là nó sẽ giúp cho các công ty trong nước,
hoặc mới thành lập học hỏi được các kinh nghiệm từ các đối thủ cạnh tranh đi trước.
Đồng thời sự cạnh tranh giữa các công ty giao nhận với nhau thúc đẩy dịch vụ của
các công ty phải ngày càng hoàn thiện hơn.
19

Tuy nhiên, việc xuất hiện nhiều các đối thủ cạnh tranh, đặc biệt là các công
ty giao nhận có tên tuổi trong lĩnh vực giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu làm lợi
nhuận của các công ty còn lại sẽ bị ảnh hưởng, thậm chí có trường hợp phải bị sát
nhập hoặc phá sản.
1.4.2. Các nhân tố bên trong
1.4.2.1. Nguồn nhân lực
Nguồn nhân lực đối với một công ty kinh doanh dịch vụ giao nhận là một
yếu tố then chốt quyết định sự thành công hay thất bại của công ty. Bộ phận nhân sự
từ các cấp quản lý cho đến đội ngũ nhân viên các phòng ban đều có ảnh hưởng rất
lớn đến kết quản hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
Nếu các thành viên của công ty đều có trình độ, kinh nghiệm và khả năng
đánh giá, năng động, có mối quan hệ tốt với bên ngoài thì sẽ giúp công ty đẩy mạnh
doanh thu, tăng lợi nhuận, nâng cao uy tín của công ty đối với khách hàng.
Ngược lại, nếu nguồn nhân lực trong công ty không được đào tạo kĩ lưỡng và
không có trình độ tốt sẽ làm cho năng lực của công ty đi xuống một cách nhanh
chóng. Vì vậy muốn đảm bảo được các điều nay, yêu cầu các doanh nghiệp cần có
sự lựa chọn và tuyển chọn nguồn nhân lực thật kỹ, đồng thời luôn tổ chức đào tạo,
nâng cao tay nghề cho nhân viên mình.
1.4.2.2. Cơ sở vật chất
Đối với một công ty hoạt động trong lĩnh vực kinh doanh giao nhận, cơ sở
hạ tầng và trang thiết bị cũng rất quan trọng, như văn phòng, kho hàng, các phương
tiện bốc dỡ, chuyên chở, bảo quản và lưu kho hàng hóa, các hệ thống mã vạch, các
thiết…
Một cơ sở vật chất tốt, đầy đủ, hiện đại sẽ giúp cho doanh nghiệp kinh doanh
dịch vụ giao nhận tiết kiệm được các chi phí thuê ngoài, phục vụ tốt cho việc gom
hàng, chuẩn bị và kiểm tra hàng, qua đó thỏa mãn các nhu cầu của khách hàng một
cách nhanh chóng, và thu về nguồn doanh thu lớn cho công ty. Đồng thời với cơ sở
hạ tầng tốt và trang thiết bị hiện đại người giao nhận sẽ ngày càng tiếp cận tốt hơn
20

với nhu cầu của khách hàng và có thể duy trì được mối quan hệ hợp tác lâu dài
trong việc sử dụng các dịch vụ giao nhận mà công ty đang cung cấp.
1.4.2.3. Nguồn lực tài chính
Một doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh kinh doanh giao nhận hàng hóa xuất
nhập khẩu bằng đường biển được coi là mạnh phải là một doanh nghiệp có tiềm lực
mạnh về tài chính. Bởi có tiềm lực mạnh về tài chính thì mới có khả năng trong việc
nâng cao chất lượng dịch vụ, xây dựng cơ sở vật chất, hạ giá thành các dịch vụ, chi
trả các chi phí… để duy trì và khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp. Đặc biệt trong
lĩnh vực kinh doanh giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường biển thì các chi
phí mà doanh nghiệp phải bỏ ra để thuê ngoài khá lớn. Việc có một nguồn lực tài
chính tốt sẽ giúp công ty đứng vững và tiếp tục phát triển lâu dài. Ngoài ra, tiềm lực
mạnh về tài chính còn có khả năng giúp cho doanh nghiệp tăng cường các hoạt động
marketing, các chính sách phục vụ khách hàng…
Ngược lại, nếu doanh nghiệp giao nhận khó khăn về tài chính thì dù cho có
khả năng về chuyên môn, kỹ thuật, quản lý thì doanh nghiệp giao nhận cũng khó có
thể tạo lập, duy trì và nâng cao khả năng cạnh tranh của mình trên thị trường.
1.4.2.4. Hoạt động marketing
Muốn thành công trong hoạt động kinh doanh giao nhận hàng hóa xuất nhập
khẩu bằng đường biển, các doanh nghiệp cần đặt vấn đề hoạt động marketing của
công ty mình lên hàng đầu. Hoạt động marketing trong doanh nghiệp gồm việc cần
tìm hiểu cặn kẽ thị trường, về những nhu cầu và mong muốn của khách hàng, về
nghệ thuật ứng xử trong kinh doanh giao nhận để từ đó có thể đưa ra các chiến dịch
marketing phù hợp nhằm đưa các sản phẩm dịch vụ của mình đến với khách hàng
một cách hiệu quả nhất.
Trong một môi trường kinh doanh giao nhận đầy tính cạnh tranh quyết liệt
như ở Việt Nam hiện nay, cuộc chay đua giành khách hàng giữa các doanh nghiệp
giao nhận ngày càng quyết liệt, khi không chỉ có sự góp mặt của các công ty giao
nhận trong nước mà còn là các công ty giao nhận nước ngoài. Một hoạt động
marketing tốt sẽ giúp cho doanh nghiệp vượt lên trên các đối thủ của mình trong
21

việc tiếp cận khách hàng nhằm thuyết phục họ sử dụng các sản phẩm và dịch vụ của
doanh nghiệp cung cấp một cách lâu dài và vững bền.
Ngược lại, một doanh nghiệp giao nhận mà có hoạt động marketing không
tốt sẽ làm cho khách hàng quay lưng lại đối với các sản phẩm dịch vụ của mình,
đồng thời sẽ làm giảm đi tính cạnh tranh của doanh nghiệp trên thị trường giao
nhận.
1.5. Bài học kinh nghiệm của một số công ty kinh doanh dịch vụ giao nhận
hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường biển
1.5.1. Tập đoàn FedEx
FedEx là một trong những tập đoàn lớn nhất thế giới trong lĩnh vực giao
nhận và vận chuyển hàng hóa. Để có được thành công như ngày hôm nay, FedEx đã
thực hiện nhiều chiến lược, kế sách đối phó với từng đối thủ, đưa ra những giải
pháp, hướng phát triển mới giúp FedEx không những giữ được vị thế tiên phong mà
còn nâng cao khả năng cạnh tranh, bảo đảm thực hiện đúng những yêu cần của các
đối tác.
Một số bài học kinh nghiệm được đúc kết trong quá trình xây dựng và phát
triển công ty mà các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ giao nhận vận tải hàng hóa
có thể học hỏi từ FedEx là:

Chiến lược đa dạng hóa sản phẩm, dịch vụ

FedEx luôn cố gắng tạo nên một danh mục đa dạng các hoạt động về dịch vụ
khác nhau liên quan đến ngành giao nhận và vận chuyển. Công ty thực hiện việc đa
dạng hóa bằng cách thêm vào các sản phẩm, dịch vụ mới có liên quan với sản phẩm
và dịch vụ hiện có để cung cấp cho khách hàng hiện tại. Những sản phẩm, dịch vụ
mới này cũng có liên hệ với nhau làm tăng doanh số bán của sản phẩm, dịch vụ hiện
tại.
Yếu tố dẫn đến thành công của chiến lược đa dạng hóa sản phẩm là FedEx đã
cung cấp các dịch vụ được tạo ra từ mong muốn đáp ứng nhu cầu của khách hàng.
Khi muốn đa dạng hóa hoạt động của mình, FedEx nỗ lực nhận diện các nhu cầu có
thực của khách hàng, tìm cách đáp ứng nhu cầu đó với sự thuận tiện và mức chi phí
22

mà khách hàng chấp nhận được. Liên tục nhận diện nhu cầu, tìm cách tối ưu nhất để
đáp ứng và FedEx đã thành công với chiến lược này

Bài học trong việc phát triển thị trường

Nhận thấy Trung Quốc là một quốc gia đầy tiềm năng phát triển, nên FedEx đã
tiến hành việc mở rộng kinh doanh sang thị trường này. Và cho đến ngày nay, việc
mở rộng thị trường sang Trung Quốc đã mang đến cho công ty nhiều thành công
lớn. Tuy nhiên để đạt được những thành công như ngày hôm nay, FedEx đã trải qua
nhiều thất bại trong chiến lược khi tiếp cận thị trường này.
Vào thời điểm ban đầu khi xâm nhập vào thị trường Trung Quốc, FedEx đã
tung ra các dịch vụ chất lượng cao cho khách hàng và tìm kiếm sự hiệu quả và đáng
tin cậy trong các dịch vụ của mình. Tuy nhiên mức giá mà FedEx tung ra thì cao
hơn nhiều so với các công ty khác. Mặt khác, các khách hàng ở Trung Quốc đã quen
với mức giá thấp và chỉ cần bảo đảm đúng chất lượng và thời gian chuyển phát là họ
đã chấp nhận, vì thế việc giá dịch vụ cao đã tác động mạnh mẽ đến hành
vi của khách hàng, làm số lượng khách hàng của công ty giảm sút nhanh chóng. Sau
này, nhận thấy sai lầm trong việc định giá dịch vụ cao, FedEx đã quay
sang chiến lược giá thấp trong dài hạn. Động thái thay đổi chiến lược đột ngột của
FedEx đi ngược lại với tình hình gia tăng chi phí chung của doanh nghiệp, vì thế
trong những năm này FedEx đã bị lỗ khá nhiều.
Bài học rút ra ở đây là khi xâm nhập thị trường Trung Quốc, FedEx đã không
nghiên cứu kĩ môi trường kinh doanh tại một thị trường giàu biến động như Trung
Quốc. Thời gian để họ đạt mục tiêu chiếm lĩnh thị trường Trung Quốc kéo dài hơn
so với tính toán khiên họ thua lỗ nặng khi áp dụng chiến lược giá thấp tại đây.
1.5.2. NYK Logistics
NYK Logistics là một trong những tập đoàn vận tải biển hàng đầu thế giới,
chuyên cung cấp các dịch vụ vận tải và giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu bằng
đường biển
23

NYK Logistics đạt được thành công như hôm nay ngoài việc có mạng lưới
vận tải hàng hải lớn nhất thế giới với hơn 130 tàu container, thì công ty đã áp dụng
thành công công nghệ thông tin vào quy trình quản lý thông tin của mình.
Với việc áp dụng quản lý thông tin tiên tiến giúp cho công ty có thể điều
hành hệ thống giao nhận của mình một cách tốt nhất, bằng cách kết nối giữa hệ
thống điều hành kho bãi, hệ thống quản lý vận tải và các hệ thống khác một cách
nhịp nhàng. Điều này giúp cho công ty nắm rõ đầy đủ thông tin trong hệ thống của
mình nhằm cung cấp các dịch vụ cho khách hàng một cách phù hợp và chính xác.
Ngoài ra hệ thống này còn có chức năng giúp cho khách hàng có thể giám sát được
hàng hóa của mình trong suốt quá trình vận chuyển.
24

TÓM TẮT NỘI DUNG CHƯƠNG 1
Nội dung chính trong chương này, tác giả trình bày các cơ sở khoa học liên
quan đến đề tài gồm khái quát chung về giao nhận hàng hóa và người giao nhận,
khái quát chung về giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường biển, các loại
hình giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường biển và các nhân tố ảnh hưởng
đến nó, và cuối cùng là các bài học kinh nghiệm của một số công ty kinh doanh dịch
vụ giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường biển.
Chương tiếp theo tác giả sẽ đi vào phân tích thực trạng kinh doanh dịch vụ
giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đưởng biển tại Công ty Cổ Phần Giao
Nhận và Tiếp Vận Quốc Tế Interlogistics trong giai đoạn 2010-2014.
25

CHƯƠNG 2: PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG KINH DOANH DỊCH VỤ GIAO
NHẬN HÀNG HÓA XUẤT NHẬP KHẨU BẰNG ĐƯỜNG BIỂN TẠI CÔNG
TY CỔ PHẦN GIAO NHẬN VÀ TIẾP VẬN QUỐC TẾ INTERLOGISTICS
2.1. Giới thiệu sơ lược về công ty
2.2.1. Lịch sử hình thành và phát triển
Công ty Cổ Phần Giao Nhận và Tiếp Vận Quốc Tế Interlogistics trước đây là
một thành viên trong hệ thống của Interlink Group – nhà cung cấp dịch vụ hậu cần
và tiếp vận quốc tế. Trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam ngày càng phát triển và
bắt đầu tham gia nhiều hơn vào các “sân chơi” quốc tế dẫn đến nhu cầu vận chuyển
hàng hóa xuất nhập khẩu và nội địa ở Việt Nam ngày càng gia tăng. Nắm bắt xu thế
phát triển chung của ngành giao nhận Việt Nam, vào năm 2005 Công ty Cổ phần
Giao Nhận Tiếp Vận Quốc Tế ra đời sau khi tách khỏi hệ thống của Interlink Group.
Công ty có nguồn vốn kinh doanh là 100% vốn trong nước và được độc lập thực
hiện các hoạt động kinh doanh, tài chính và tổ chức nhân sự. Từ năm 2005 đến nay,
Interlogistics đã trở thành một thương hiệu mạnh và được sự tín nhiệm của nhiều
khách hàng trong và ngoài nước.
Căn cứ pháp lý của Công ty Cổ Phần Giao Nhận và Tiếp Vận Quốc Tế
Interlogistics:
- Tên doanh nghiệp trong nước: CÔNG TY CỔ PHẦN GIAO NHẬN VÀ
TIẾP VẬN QUỐC TẾ
- Tên giao dịch quốc tế: INTERNATIONAL LOGISTICS JOINT STOCK
COMPANY
- Tên viết tắt: INTER LOGISTICS JSC
- Tên gọi tắt: INTERLOGISTICS
- Trụ sở chính: Tầng 5 Tòa nhà Cảng Sài Gòn, số 03 đường Nguyễn Tất
Thành, phường 12, quận 04, thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam.
- Điện thoại: (84.8) 39435899. Fax: (84.8) 39435898
- Mã số thuế: 0303957341
- Website: www.interlogistics.com.vn
26

- Email: info@interlogistics.com.vn
- Loại hình doanh nghiệp: Công ty cổ phần
2.2.2. Phạm vi hoạt động
Công ty Cổ Phần Giao Nhận và Tiếp Vận Quốc Tế Interlogistics hoạt động
trong các lĩnh vực sau:
- Vận chuyển và giao nhận hàng hóa bằng đường hàng không và đường biển
(hàng lẻ và hàng nguyên container).
- Giao nhận hàng nghệ thuật.
- Đại lý giao nhận.
- Kinh doanh vận tải đa phương thức.
- Xếp dỡ, bảo quản, lưu kho và đóng gói hàng hóa.
Không chỉ tập trung vào vận chuyển và giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu
tại các cảng biển mà công ty còn khai thác vận chuyển hàng không, tổ chức việc
gom hàng, lưu kho hàng hóa. Với mối quan hệ rộng, hệ thống mạng lưới đại lý của
công ty luôn được lựa chọn để nâng cao chất lượng dịch vụ, để đáp ứng nhu cầu
ngày càng cao của khách hàng trong và ngoài nước.
2.2.3. Chức năng và nhiệm vụ của công ty
Công ty Cổ Phần Giao Nhận và Tiếp Vận Quốc Tế Interlogistics là một công
ty cổ phần 100% vốn trong nước, hạch toán độc lập kể từ năm 2005. Công ty hoạt
động theo giấy phép đã đăng ký theo luật doanh nghiệp Việt Nam và có những chức
năng và nhiệm vụ chính như sau:

Chức năng:

- Công ty hoạt động với ngành nghề kinh doanh: dịch vụ giao nhận, bốc dỡ
hàng hóa, môi giới vận tải, đại lý tàu biển, môi giới hàng hải, làm thủ tục hải
quan, dịch vụ chứng từ, bảo hiểm hàng hóa thương mại, cho thuê kho, đại lý
giao nhận hàng hóa trong và ngoài nước, làm các dịch vụ liên quan đến
ngành vận tải……
- Tự tạo nguồn vốn kinh doanh và dịch vụ cho công ty, đảm bảo trang thiết bị,
đổi mới trang thiết bị, mở rộng các hoạt động kinh doanh của mình, đảm bảo
27

việc hạch toán kinh tế tự trang trải nợ đã vay và làm tròn nghĩa cụ đối với
ngân sách nhà nước.
- Được yêu cầu cơ quan pháp luật, quản lý nhà nước và công ty bảo vệ đảm
nhiệm các quyền và nghĩa vụ cần thiết để công ty hoạt động có hiệu quả,
thực hiện các nhiệm vụ của nhà nước theo luật định.
- Công ty Interlogistics sẽ thay mặt người gởi hàng (hoặc người nhận hàng) lo
liệu toàn bộ quá trình vận chuyển hàng hoá qua các công đoạn cho đến tay
người nhận hàng cuối cùng.

Nhiệm vụ


Để có thể đứng vững được trong một môi trường đầy sứa ép cạnh tranh,
công ty đã đưa ra những nhiệm vụ cơ bản trước mắt như sau:
- Đăng ký kinh doanh và kinh doanh đúng ngành nghề đã được cấp giấy phép
và chấp hành đầy đủ chế độ do pháp luật quy định về hoạt động kinh doanh,
quản lý doanh nghiệp, thuế, tài chính, lao động – tiền lương.
- Xây dựng và tổ chức kế hoạch kinh doanh nhằm đi đúng mục đích và nội
dung hoạt động của công ty.
- Phối hợp chặt chẽ giữa các phòng ban và các Công ty trong ngành nhằm
nâng cao hiệu quả kinh doanh.
- Quản lý và sử dụng vốn có hiệu quả.
- Mở rộng thị trường trong và ngoài nước, mở rộng quy mô kinh doanh, tích
cực thâm nhập thị trường mới tiềm năng.
- Tìm kiếm khách hàng tiềm năng, tạo và giữ các mối quan hệ kinh doanh lâu
dài, nhằm tạo tiền đề đưa công ty phát triển đi lên
- Chịu trách nhiệm trước Nhà nước Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam
và trước khách hàng về chất lượng dịch vụ các hoạt động giao nhận mà
Công ty mà công ty đang cấp hiện nay
- Báo cáo thống kê, báo cáo định kỳ theo quy định của Nhà nước và chịu trách
nhiệm về tính xác thực của báo cáo, công khai báo cáo tài chính hàng năm,
các thông tin để đánh giá đúng đắn và khách quan về hoạt động của công ty.
28

- Thực hiện đầy đủ các cam kết hợp đồng ngoại thương và các hợp đồng khác
có liên quan đến hoạt động của công ty.
- Thực hiện đúng chế độ và quy định về quản lý vốn, quản lý ngoại hối, tài
sản, kế toán, hạch toán và các chế độ khác do Nhà nước Cộng Hòa Xã Hội
Chủ Nghĩa Việt Nam quy định.
- Quản lý toàn bộ cán bộ công nhân viên của công ty theo chính sách hiện
hành của Nhà nước. Thực hiện các chế độ về lương, thưởng và cam kết sử
dụng lao động theo đúng bộ luật lao động hiện hành, đảm bảo công tác bảo
hộ an toàn lao động cho người lao động tại Công ty.
- Thường xuyên tổ chức đào tạo nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, hổ
trợ chi phí phụ cấp, chăm sóc đời sống vật chất, tinh thần cho cán bộ, nhân
viên.
- Thực hiện nộp thuế đầy đủ theo quy định của Nhà nước đối với loại hình
kinh doanh dịch vụ giao nhận của công ty.
2.2.4. Bộ máy tổ chức của công ty
Công ty Cổ Phần Giao Nhận và Tiếp Vận Quốc Tế Interlogistics hiện nay có
tất cả 9 phòng ban gồm phòng kinh doanh xuất, phòng kinh doanh nhập, phòng
Marketing tổng hợp, phòng vận tải quốc tế (phụ trách chứng từ), phòng hiện trường,
phòng kế toán, phòng dự án, phòng Co-Loader và phòng phát triển kinh doanh.
Ngoài ra còn có bộ phận kho bãi riêng của công ty, hiện đang được đặt tại quận 4.
Công ty được quản lý theo mô hình quản lý trực tiếp, cấp trên lãnh đạo trực
tiếp cấp dưới theo sơ đồ sau:
29

Đại Hội Đồng Cổ
Đông
Ban Kiểm Soát
Hội Đồng Quản Trị
Giám Đốc Công Ty
Phó Giám Đốc Phó Giám Đốc
Phòng Marketing
Phòng KD Phòng KD
Xuất Nhập
tổng hợp
Phòng Co-Loader Phòng vận tải quốc tế
Phòng phát triển kinh
Phòng Dự án
doanh
Phòng hiện trường Phòng Kế toán
Bộ phận Nhơn Trạch Bộ phận Kho
Sơ đồ 2.1. Bộ máy tổ chức của Công ty Cổ Phần Giao Nhận và Tiếp Vận
Quốc Tế Interlogistics

30

Nguyên tắc quản lý của Công ty cổ phần giao nhận và tiếp vận quốc tế
Interlogistics là dựa trên cơ sở quản lý điều hành nhân sự, sử dụng đội ngũ quản lý
có chuyên môn cao, nhân sự trẻ, phát huy tối đa tác phong chuyên nghiệp trong
cung cấp dịch vụ. Phong cách điều hành của các cấp lãnh đạo gắn với môi trường
văn hóa lành mạnh của Công ty nên Công ty có một cơ cấu quản lý và điều hành
nhân sự làm việc theo nguyên tắc đổi mới là hết sức thuận lợi, phát huy được nội
lực kinh doanh của mình, tạo vị thế cạnh tranh trên thị trường.
2.2. Quy trình kinh doanh dịch vụ giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu bằng
đường biển tại Công ty Cổ Phần Giao Nhận và Tiếp Vận Quốc Tế
Interlogistics
2.2.1. Quy trình kinh doanh dịch vụ giao nhận hàng hóa xuất khẩu bằng đường
biển
Quy trình kinh doanh dịch vụ giao nhận hàng xuất khẩu bằng đường biển của
Công ty Cổ Phần Giao Nhận và Tiếp Vận Quốc Tế Interlogistics được hình thành
qua những bước sau:
Nghiên cứu thị trường và tìm kiếm khách hàng
Báo giá
Ký kết hợp đồng
Chuẩn bị giao hàng cho người vận tải
Làm thủ tục hải quan
Giao hàng cho người vận tải
Lập bộ chứng từ thanh toán và quyết toán
Sơ đồ 2.2. Quy trình kinh doanh dịch vụ giao nhận hàng hóa xuất khẩu
bằng đường biển
31

2.2.1.1. Nghiên cứu thị trường và tìm kiếm khách hàng
Bộ phận Marketing của công ty Interlogistics có trách nhiệm tìm hiểu và
nghiên cứu các công ty có nhu cầu gửi hàng xuất khẩu sang nước ngoài, từ đó lập ra
danh sách địa chỉ các khách hàng tiềm năng, có ý định muốn sử dụng các dịch vụ
giao nhận hàng hóa xuất khẩu. Khách hàng ở đây gồm các công ty kinh doanh xuất
nhập khẩu hoặc các công ty giao nhận khác.
Bước tiếp theo, bộ phận kinh doanh sẽ tiếp nhận danh sách khách hàng từ bộ
phận Marketing và tiến hành giới thiệu các dịch vụ hiện nay của công ty thông qua
thư điện tử, điện thoại, mạng xã hội. Sau khi nhận được phản hồi từ phía khách
hàng, có nhu cầu muốn sử dụng dịch vụ giao nhận hàng xuất khẩu của công ty, nhân
viên công ty sẽ gửi một bảng chào giá cho khách hàng, trong đó có đầy đủ các giá
cước của công ty. Đồng thời liên hệ khách hàng để thu thập các thông tin về lô hàng
nhập khẩu như:
- Loại hàng, tính chất hàng hóa
- Số lượng, khối lượng, thể tích và tình trạng của hàng hóa (đóng gói và
marking)
- Cảng đóng hàng (Cát Lái, Transimex, ICD Phước Long) và cảng đến
- Yêu cầu về các dịch vụ công ty như làm CO, hun trùng hoặc kiểm dịch
Sau khi có được những thông tin trên, nhân viên kinh doanh có thể tự quyết
định khả năng thực hiện lô hàng đó, nếu đó là mặt hàng thông thường. Còn đối với
những mặt hàng đặc biệt, cần liên hệ với bộ phận hiện trường để biết thêm thông tin
về thủ tục và yêu cầu đối với khách hàng nhằm phục vụ cho việc xuất hàng.
2.2.1.2. Báo giá
Dựa trên giá và lịch tàu chạy đã được được cập nhật từ phía các hãng tàu mà
công ty làm đại lý, nhân viên kinh doanh sau khi xem xét và đánh giá yêu cầu của
khách hàng sẽ bắt đầu cung cấp cho khách hàng giá cước và lịch tàu chạy với mức
giá đã được quy định sẵn trong bảng giá cước vận chuyển. Nếu cần thiết nhân viên
kinh doanh có thể điều chỉnh giá linh động cho khách hàng nhưng vẫn đảm bảo chỉ
tiêu. Bảng báo giá chi tiết được gửi hàng cho khách hàng gồm đầy đủ các phí như:
32

phí D/O (phí chứng từ), phí THC ( phụ phí xếp dỡ tại cảng), CFS,…Và các bảng
báo giá cho khách hàng này đều được lưu giữ lại để đối chứng khi cần thiết.
Đồng thời hai bên cũng thỏa thuận với nhau những điều kiện khác về cước
phí như: cước trả trước – Freight Prepaid hay cước trả sau – Freight collect, chi phí
và những thủ tục có liên quan để tiến hành xuất khẩu hàng hóa sao cho thuận lợi cả
hai bên.
2.2.1.3. Ký kết hợp đồng
Khi khách hàng đồng ý với mức giá mà công ty đưa ra thì đại diện hợp pháp
của các bên trực tiếp gặp nhau để bàn bạc, thỏa thuận, thống nhất ý chí, xác định các
điều khoản của hợp đồng và cùng ký vào một văn bản. Sau khi đã đạt được thỏa
thuận thống nhất, hai bên tiến hành ký kết hợp đồng sau khi hợp đồng đã được phê
duyệt bởi ban giám đốc công ty.
Đối với một số trường hợp, khi không thể ký kết bằng phương pháp ký trực
tiếp như trên thì công ty sẽ lập dự thảo hợp đồng, trong đó đưa ra những yêu cầu về
nội dung cần giao dịch và ký trước vào dự thảo hợp đồng, sau đó sẽ gửi cho phía
khách hàng. Trong dự thảo sẽ ghi rõ thời hạn trả lời dự thảo hợp đồng của khách
hàng. Hợp đồng sẽ có giá trị pháp lý kể từ khi bên công ty và bên khách hàng nhận
được tài liệu giao dịch thể hiện sự thỏa thuận về tất cả các điều khoản chủ yếu của
hợp đồng ký kết đó.
2.2.1.4. Chuẩn bị giao hàng cho người vận tải
Thông qua lịch trình và giá cước của các hãng tàu, bộ phận kinh daonh sẽ lựa
chọn tuyến vận chuyển phù hợp và hãng tàu có giá cước tốt nhất. Sau khi lựa chọn
được hãng tàu có giá cước vận chuyển hợp lý, bộ phận kinh doanh sẽ tiến hành gửi
yêu cầu đặt chỗ đến hãng tàu để đặt chỗ. Khi nhận được lệnh cấp container rỗng từ
hãng tàu, thì việc đặt chỗ đã thành công.
Khi có được lệnh cấp container rỗng từ hãng tàu, nhân viên kinh doanh của
công ty sẽ gửi booking này cho khách hàng để họ sắp xếp việc gửi hàng và làm thủ
tục thông quan xuất khẩu.
33

SIVIDOC.COM Các giải pháp nhằm đẩy mạnh hoạt động KD dịch vụ giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường biển tại công ty cổ phần giao nhận và tiếp vận quốc tế interlogistics.doc

SIVIDOC.COM Các giải pháp nhằm đẩy mạnh hoạt động KD dịch vụ giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường biển tại công ty cổ phần giao nhận và tiếp vận quốc tế interlogistics.doc

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

Similar to SIVIDOC.COM Các giải pháp nhằm đẩy mạnh hoạt động KD dịch vụ giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường biển tại công ty cổ phần giao nhận và tiếp vận quốc tế interlogistics.doc

Similar to SIVIDOC.COM Các giải pháp nhằm đẩy mạnh hoạt động KD dịch vụ giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường biển tại công ty cổ phần giao nhận và tiếp vận quốc tế interlogistics.doc (20)

More from Dịch Vụ Viết Bài Trọn Gói ZALO 0917193864

More from Dịch Vụ Viết Bài Trọn Gói ZALO 0917193864 (20)

Recently uploaded

Recently uploaded (20)

SIVIDOC.COM Các giải pháp nhằm đẩy mạnh hoạt động KD dịch vụ giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường biển tại công ty cổ phần giao nhận và tiếp vận quốc tế interlogistics.doc