Nhận viết luận văn đại học, thạc sĩ trọn gói, chất lượng, LH ZALO=>0909232620 Tham khảo dịch vụ, bảng giá tại: https://vietbaitotnghiep.com/dich-vu-viet-thue-luan-van Download luận văn nghiên cứu khoa học với đề tài: Nâng cao kỹ năng giới thiệu sách cho sinh viên ngành khoa học thư viện khoa thư viện văn phòng trường đại học sài gòn, cho các bạn tham khảo

1. 1
ỦY BAN NHÂN DÂN
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SÀI GÒN
BÁO CÁO TỔNG KẾT
ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU KHOA HỌC SINH VIÊN
NÂNG CAO KỸ NĂNG GIỚI THIỆU SÁCH
CHO SINH VIÊN NGÀNH KHOA HỌC THƢ VIỆN
KHOA THƢ VIỆN VĂN PHÒNG
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SÀI GÒN
Mã số đề tài: SV2016-28
Xác nhận của Chủ tịch
Hội đồng nghiệm thu
(ký, họ tên)
Giáo viên hƣớng dẫn
(ký, họ tên)
Chủ nhiệm đề tài
(ký, họ tên)
Tp. Hồ Chí Minh, 3/2017

2. 2
MỤC LỤC
BẢN TÓM TẮT..................................................................................................................4
ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU KHOA HỌC SINH VIÊN NÂNG CAO KỸ NĂNG GIỚI
THIỆU SÁCH CHO SINH VIÊN NGÀNH KHOA HỌC THƢ VIỆN KHOA THƢ
VIỆN VĂN PHÕNG TRƢỜNG ĐẠI HỌC SÀI GÕN ......................................................4
DANH MỤC BIỂU ĐỒ ......................................................................................................5
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT...........................................................................................6
THÔNG TIN KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU...........................................................................7
MỞ ĐẦU .............................................................................................................................8
1. Tính cấp thiết của đề tài...................................................................................................8
2. Mục tiêu đề tài.................................................................................................................9
3. Phạm vi nghiên cứu.........................................................................................................9
4. Phƣơng pháp nghiên cứu.................................................................................................9
5. Nội dung nghiên cứu .....................................................................................................11
CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ KỸ NĂNG GIỚI THIỆU SÁCH...........................12
1.1. Các khái niệm.............................................................................................................12
1.1.1. Kỹ năng...........................................................................................................12
1.1.2. Giới thiệu sách ................................................................................................12
1.2. Mục đích và vai trò của giới thiệu sách......................................................................13
1.2.1. Mục đích .........................................................................................................13
1.2.2. Vai trò .............................................................................................................13
1.3. Các kỹ năng giới thiệu sách........................................................................................13
1.3.1. Kỹ năng viết....................................................................................................14
1.3.2. Kỹ năng nói.....................................................................................................15
1.4. Cấu trúc bài giới thiệu sách ........................................................................................18
1.5. Tiêu chí cho kỹ năng giới thiệu sách..........................................................................20
1.5.1. Tiêu chí lựa chọn sách ....................................................................................20
1.5.2. Tiêu chí kỹ năng giới thiệu sách:...................................................................26

3. 3
1.6. Tiểu kết.......................................................................................................................28
CHƢƠNG 2 THỰC TRẠNG KỸ NĂNG GIỚI THIỆU SÁCH CỦA SINH VIÊN
NGÀNH KHOA HỌC THƢ VIỆN KHOA THƢ VIỆN VĂN PHÕNG TRƢỜNG ĐẠI
HỌC SÀI GÒN..................................................................................................................29
2.1. Thực trạng kỹ năng giới thiệu sách của sinh viên ngành Khoa học Thƣ viện Khoa
Thƣ viện Văn phòng trƣờng Đại học Sài gòn ...................................................................29
2.1.1. Thói quen đọc sách .........................................................................................29
2.1.2. Kỹ năng lựa chọn sách để giới thiệu...............................................................30
2.1.3. Kỹ năng viết bài giới thiệu sách .....................................................................31
2.1.4. Kỹ năng trình bày trƣớc công chúng ..............................................................36
2.1.5. Nhận thức của sinh viên về tầm quan trọng của kỹ năng giới thiệu sách.......40
2.2. Thực trạng về chƣơng trình đào tạo kỹ năng giới thiệu sách cho sinh viên ngành
Khoa học Thƣ viện Khoa Thƣ viện Văn phòng trƣờng Đại học Sài gòn..........................40
2.3. Tiểu kết.......................................................................................................................42
CHƢƠNG 3: GIẢI PHÁP NÂNG CAO KỸ NĂNG GIỚI THIỆU SÁCH .....................44
3.1. Giải pháp cải thiện kỹ năng đọc sách.........................................................................44
3.2. Giải pháp cải thiện kỹ năng viết bài giới thiệu sách...................................................45
3.2.1. Giải pháp về cơ sở lý luận ..............................................................................45
3.2.2. Giải pháp về chƣơng trình đào tạo..................................................................49
3.3. Giải pháp về chƣơng trình giới thiệu sách..................................................................50
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ...........................................................................................52
Kết luận ........................................................................................................................52
Kiến nghị ........................................................................................................................53
TÀI LIỆU THAM KHẢO.................................................................................................54
PHỤ LỤC A ......................................................................................................................56
PHỤ LỤC B.......................................................................................................................60
BẢN SAO THUYẾT MINH ĐỀ TÀI...........................................................................75

4. 4
BẢN TÓM TẮT
ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU KHOA HỌC SINH VIÊN
NÂNG CAO KỸ NĂNG GIỚI THIỆU SÁCH CHO SINH VIÊN
NGÀNH KHOA HỌC THƢ VIỆN KHOA THƢ VIỆN VĂN PHÒNG
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SÀI GÒN
Mã số đề tài: SV2016-28
1. Vấn đề nghiên cứu (vấn đề, tính cấp thiết): Là kỹ năng cần thiết cho sinh viên
ngành Thƣ viện nhƣng vẫn chƣa có một công trình hay một cuốn sách cụ thể nghiên
cứu. Đa số là những bài viết ngắn đƣợc lƣu hành trên mạng với hình thức là chia sẻ
kinh nghiệm, nhƣng lại không giải quyết đƣợc nhiều vấn đề về giới thiệu sách
2. Mục đích nghiên cứu/mục tiêu nghiên cứu: Khảo sát thực trạng về kỹ năng giới
thiệu sách của sinh viên, từ đó đƣa ra các giải pháp nâng cao kỹ năng này
3. Nhiệm vụ/nội dung nghiên cứu/câu hỏi nghiên cứu
- Nhiệm vụ: Tìm hiểu về các kỹ năng giới thiệu sách đã từng đƣợc nghiên cứu; Khảo
sát ý kiến; Phân tích, đánh giá và rút ra các ý nghĩa dữ liệu
- Nội dung nghiên cứu: Kỹ năng giới thiệu sách
- Câu hỏi nghiên cứu: Ngành thƣ viện có đào tạo chuyên sâu về giới thiệu sách chƣa?
Tầm quan trọng của công việc này trong công tác thƣ viện? Các yếu tố cấu thành kỹ
năng giới thiệu sách hoàn chỉnh là gì? Chúng ta cần làm gì để nâng cao kỹ năng này
cho sinh viên ngành thƣ viện?
4. Phƣơng pháp nghiên cứu: Phƣơng pháp chuyên gia; điều tra, khảo sát; nghiên cứu
tài liệu; phân tích, tổng hợp
5. Kết quả nghiên cứu: Sinh viên ngành Khoa học Thƣ viện Khoa TVVP chƣa đƣợc
tiếp cận kỹ năng này một cách khoa học và có hệ thống. Cần xem xét, nghiên cứu và
đƣa vào giảng dạy kỹ năng này

5. 5
DANH MỤC BIỂU ĐỒ
STT Tên Trang
1 Biểu đồ 2.1. Biểu đồ tròn thể hiện thói quen đọc sách của
sinh viên ngành Khoa học Thƣ viện
29
2 Biểu đồ 2.2. Biểu đồ tròn thể hiện tiêu chí ƣu tiên trong việc
chọn sách để giới thiệu
30
3 Biểu đồ 2.3. Biểu đồ thể hiện việc tham dự các chƣơng trình
giới thiệu sách của SV
31
4 Biểu đồ 2.4. Biểu đồ thể hiện các chƣơng trình giới thiệu
sách mà sinh viên từng tham gia
32
5 Biểu đồ 2.5. Biểu đồ cột thể hiện kỹ năng xác định nội dung
mở bài giới thiệu sách của sinh viên
32
6 Biểu đồ 2.6. Biểu đồ tròn thể hiện kỹ năng xác định nội
dung trọng tâm khi viết bài giới thiệu sách
33
7 Biểu đồ 2.7. Biểu đồ cột thể hiện nội dung cần trình bày khi
viết bài giới thiệu sách
34
8 Biểu đồ 2.8. Biểu đồ tròn thể hiện kỹ năng xác định nguyên
tắc trình bày nội dung của sinh viên
35
9 Biểu đồ 2.9. Biểu đồ tròn thể hiện kỹ năng sử dụng tốc độ
giọng nói khi thuyết trình giới thiệu sách
36
10 Biểu đồ 2.10. Biểu đồ tròn thể hiện kỹ năng sử dụng cao độ
của giọng nói khi thuyết trình giới thiệu sách của sinh viên
37
11 Biểu đồ 2.11. Biểu đồ tròn thể hiện thói quen di chuyển trên
sân khấu của ngƣời giới thiệu
38
12 Biểu đồ 2.12. Biểu đồ tròn thể hiện kỹ năng sử dụng ngôn
ngữ cử chỉ khi thuyết trình giới thiệu sách
39
13 Biểu đồ 2.13. Biểu đồ tròn thể hiện nhận thức của sinh viên
về tầm quan trọng của kỹ năng giới thiệu sách
40

6. 6
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
CBTV Cán bộ thƣ viện
ĐHSG Đại học Sài Gòn
DDC Dewey Decimal Classification
LCC Library of Congress Classification
LCSH Library of Congress Subject Heading
SV Sinh viên
Th.S Thạc sĩ
TS Tiến sĩ
TVVP Thƣ viện Văn phòng

7. 7
THÔNG TIN KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
Bằng phƣơng pháp khảo sát bằng phiếu hỏi và xin ý kiến chuyên gia, thu thập tài
liệu và phân tích. Công trình nghiên cứu này là kết quả của quá trình xây dựng hệ
thống lí luận cơ bản nhất về kỹ năng giới thiệu sách.
Kỹ năng này bao gồm 2 bộ phận cấu thành: Kỹ năng viết, Kỹ năng nói trƣớc
công chúng. Thông qua việc thu thập tài liệu, dùng ý kiến chuyên gia để bảo vệ các
quan điểm cũng nhƣ đề xuất, nhóm tác giả đã xây dựng hoàn thiện lí luận cơ bản về
việc chọn sách, đọc sách và viết bài Giới thiệu sách.
Ngoài ra, các số liệu khảo sát thực trạng đã chỉ ra các thông tin nhƣ sau: Về cơ
bản, sinh viên đã nắm rõ các vấn đề lý luận về kỹ năng giới thiệu sách. Tuy nhiên, vẫn
cò mộ bộ phận sinh viên chƣa đáp ứng đƣợc yêu cầu về kỹ năng đọc sách có hiệu quả.
Từ việc thu thập ý kiến chuyên gia, nhóm tác giả nhận đƣợc sự ủng hộ của các quý
thầy cô về việc: nhận thức đúng về tầm quan trọng của kỹ năng này đối với công tác
thƣ viện. Ngoài ra, tùy mỗi chuyên gia lại có đề xuất khác nhau về việc xây dựng
chƣơng trình đào tạo về kỹ năng này. Tuy nhiên theo định hƣớng chung, tất cả chuyên
gia đều đồng thuận cho rằng: Môn học này cần đƣợc hƣớng dẫn nghiêm túc cho sinh
viên
Chi tiết cụ thể về kết quả nghiên cứu sẽ đƣợc trình bày lần lƣợt ở các chƣơng

8. 8
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Hiện tại, chƣa có một công trình hay một cuốn sách cụ thể nghiên cứu một đầy
đủ và hệ thống về kỹ năng giới thiệu sách. Đa số là những bài viết ngắn đƣợc lƣu hành
trên mạng với hình thức là chia sẻ kinh nghiệm, nhƣng lại không giải quyết đƣợc nhiều
vấn đề về giới thiệu sách. Ví dụ, giới thiệu sách là bắt đầu từ việc chọn lọc và đánh giá
một cuốn sách mà chúng ta muốn giới thiệu, chứ không phải là từ việc xây dựng đề
cƣơng để giới thiệu.
Hiện tại, chỉ hiếm hoi có công trình Writing Book Reviews (Viết bài giới thiệu
sách) của tác giả John Drewry (1974) hay Biomedical, Scientific and Technical Book
Reviewing (Giới thiệu sách Y sinh, Khoa học và Kỹ thuật) của tác giả Chin-chin
Cheng (1976)
Các cuốn sách này trình bày một cách chuyên sâu và hệ thống về kỹ năng viết bài
giới thiệu sách. Nhƣng lại khó tiếp cận do các đầu sách đã cũ, và chƣa có bản dịch
chính thức tại Việt Nam
Trong nƣớc, duy chỉ có Lê Thị Chinh (2008) đã tập hợp và trình bày kỹ năng giới
thiệu sách dƣới dạnh chia sẻ kinh nghiệm trong cuốn Phƣơng pháp và kinh nghiệm
tuyên truyền, giới thiệu sách trong thƣ viện trƣờng học. Nhƣng lại thiếu đi tính khoa
học và hệ thống.
Ngoài ra, chúng ta đã quên rằng chất lƣợng của xuất bản phẩm cũng đóng vai trò
quan trọng đối với một cuốn sách hay, vì nó phải đáp ứng cả hình thức lẫn nội dung.
Một vấn đề khác mà nhiều kênh thông tin chƣa giải quyết đƣợc, đó là nên giới thiệu
sách nhƣ thế nào để cả những ngƣời không có thói quen đọc sách cũng phải bắt đầu có
hứng thú. Nhƣng các công trình nêu trên vẫn chƣa giải quyết đƣợc.
Với những vấn đề đó, nhóm tác giả lựa chọn thực hiện đề tài Nâng cao kỹ năng
giới thiệu sách cho sinh viên ngành Khoa học Thƣ viện Khoa Thƣ viện Văn
phòng trƣờng Đại học Sài Gòn với mục đích hệ thống hóa lại các lý luận quan trọng
nhất về giới thiệu sách, mặt khác là khảo sát đánh giá lại kỹ năng giới thiệu sách của
sinh viên, từ đó đƣa ra hƣớng đi phù hợp cho việc đào tạo kỹ năng này

9. 9
2. Mục tiêu đề tài
- Tìm hiểu thực trạng kỹ năng giới thiệu sách của sinh viên ngành Khoa học
Thƣ viện, từ đó đƣa ra giải pháp nâng cao kỹ năng giới thiệu sách cho sinh viên
3. Phạm vi nghiên cứu
 Nội dung nghiên cứu: Kỹ năng giới thiệu sách
 Đối tượng nghiên cứu:
Khách thể: Sinh viên, giảng viên ngành Khoa học Thƣ viện, Khoa Thƣ viện Văn
phòng Trƣờng Đại học Sài Gòn, tài liệu khoa học
Chủ thể: Kỹ năng giới thiệu sách
 Không gian nghiên cứu: Các lớp học, khuôn viên, sân trƣờng tại trƣờng
Đại học Sài Gòn
 Thời gian nghiên cứu: Tháng 7 / 2016 – Tháng 3 / 2017
 Ngƣời nghiên cứu:
Nguyễn Thị Ngọc Trang – sinh viên khóa 13 ngành Khoa học Thƣ viện,
Trƣờng Đại học Sài Gòn
Nguyễn Ngọc Sơn – sinh viên khóa 13 ngành Khoa học Thƣ viện, Trƣờng
Đại học Sài Gòn
4. Phương pháp nghiên cứu
4.1. Phương pháp nghiên cứu tài liệu
- Nhiệm vụ: Sƣu tầm, tìm hiểu về các kỹ năng giới thiệu sách đã từng đƣợc
nghiên cứu
- Nhóm tác giả chủ trƣơng tìm kiếm các khái niệm, định nghĩa về kỹ năng
giới thiệu sách, cơ sở hình thành và đặc tính của một cuốn sách. Để thực hiện
đƣợc điều này, nhóm tác giả sẽ tìm kiếm trên thƣ viện trƣờng đại học Sài Gòn,
các trang thông tin chuyên ngành. Trong quá trình tìm kiếm, nhóm tác giả cũng
sẽ xem xét về cơ quan, đơn vị xuất bản thông tin để đảm bảo tính khách quan và
chính thông của thông tin.

10. 10
4.2. Phương pháp điều tra, khảo sát
- Nhiệm vụ: Khảo sát ý kiến để phân tích kỹ năng giới thiệu sách của sinh
viên. Bằng công cụ là bảng hỏi, nhóm tác giả sẽ tiến hành khảo sát để đánh giá
về kỹ năng giới thiệu sách của sinh viên. Đồng thời nhóm tác giả cũng sẽ tìm ra
các nhân tố ảnh hƣởng đến kỹ năng giới thiệu sách của sinh viên
- Tổng thể điều tra: Sinh viên Khoa Thƣ viện Văn phòng trƣờng Đại học
Sài Gòn. Nằm trong phạm vị khả năng cho phép, nhóm tác giả quyết định lựa
chọn Sinh viên Khoa Thƣ viện Văn phòng trƣờng Đại học Sài Gòn làm tổng thể.
- Cách chọn mẫu: Chọn mẫu theo khối. Cụ thể, nhóm tác giả chia sinh viên
Khoa Thƣ viện Văn phòng thành 4 đơn vị tổng thể, đó là sinh viên khóa 13, 14,
15, 16. Trong đó, mỗi đơn vị thực hiện khảo sát 25 mẫu.
- Kích cỡ mẫu: Do đã xác định đƣợc tổng thể là 200 (sai số trên dƣới 5%),
nhóm tác giả áp dụng công thức tính cỡ mẫu nhƣ sau:
m =
N
1 + N (e)2 = ( )
=100
Trong đó:
m là kích cỡ mẫu
N là tổng thể
e là sai số cho phép
4.3. Phương pháp chuyên gia
- Nhiệm vụ: Khảo sát ý kiến để phân tích kỹ năng giới thiệu sách của sinh
viên
- Phƣơng pháp này bao gồm nhiều loại. Nhƣng trong phạm vi nghiên cứu
của mình, nhóm tác giả chỉ tập trung chủ yếu vào hình thức phỏng vấn chuẩn bị
trƣớc và phỏng vấn trực tiếp. Mục đích của công việc này là nhằm bổ sung các ý
kiến chuyên môn, góp phần làm nâng cao chất lƣợng nội dung đề tài nghiên cứu
- Tổng thể điều tra: Nhóm tác giả quyết định lựa chọn giảng viên chuyên
ngành Khoa học Thƣ viện trƣờng Đại học Sài Gòn làm tổng thể nghiên cứu. Các
thầy cô đều là những ngƣời có nhiều kinh nghiệm trong hoạt động thƣ viện, từng

11. 11
trực tiếp hoặc gián tiếp tổ chức các buổi giới thiệu sách, thƣờng xuyên tiếp xúc
và am hiểu thị hiếu của độc giả và thị trƣờng xuất bản. Chính vì vậy, các quý
thầy cô giảng viên chuyên ngành Khoa học Thƣ viện là tổng thể thích hợp nhất
trong cuộc điều tra của nhóm tác giả
- Phƣơng pháp chọn mẫu: Sử dụng phƣơng pháp chọn mẫu ngẫu nhiên
đơn giản vì nó phù hợp với khung mẫu nhỏ, số lƣợng ít nhƣ Giảng viên chuyên
ngành Khoa học Thƣ viện trƣờng Đại học Sài gòn
4.4. Phương pháp phân tích, tổng hợp
- Nhiệm vụ: Phân tích, đánh giá và rút ra các ý nghĩa dữ liệu
- Công cụ thực hiện: Phần mềm SPSS 22.0
- Nhóm tác giả dựa trên kết quả của các dữ liệu từ các cuộc điều tra và
thông tin từ các cuộc phỏng vấn chuyên gia để phân tích đánh giá, rút ra ý nghĩa
của số liệu để đƣa vào công trình nghiên cứu của mình
5. Nội dung nghiên cứu
Chương 1: Cơ sở lý luận về kỹ năng giới thiệu sách
Chương 2: Thực trạng kỹ giới thiệu sách cho sinh viên ngành Khoa học Thư viện
Khoa Thư viện Văn phòng trường Đại học Sài Gòn
Chương 3: Giải pháp nâng cao kỹ năng giới thiệu sách

12. 12
CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ KỸ NĂNG GIỚI THIỆU SÁCH
1.1. Các khái niệm
1.1.1. Kỹ năng
Tổ chức Y tế Thế giới WHO định nghĩa kỹ năng là "khả năng thích nghi và
hành vi tích cực cho phép cá nhân có khả năng đối phó hiệu quả với nhu cầu và
thách thức của cuộc sống hàng ngày" [17]
Theo chuyên trang về kỹ năng mềm dành cho ngƣời đi làm academy.vn, kỹ
năng là “một thuật ngữ xã hội học chỉ những kỹ năng có liên quan đến việc sử
dụng ngôn ngữ, khả năng hòa nhập xã hội, thái độ và hành vi ứng xử áp dụng vào
việc giao tiếp giữa ngƣời với ngƣời. kỹ năng mềm là những kỹ năng có liên quan
đến việc hòa mình vào, sống với hay tƣơng tác với xã hội, cộng đồng, tập thể
hoặc tổ chức” [13]
Còn theo Wikipedia Tiếng Việt, kỹ năng là “ thuật ngữ liên quan đến trí tuệ
xúc cảm dùng để chỉ các kỹ năng quan trọng trong cuộc sống con ngƣời nhƣ: kỹ
năng sống, giao tiếp, lãnh đạo, làm việc theo nhóm, kỹ năng quản lý thời gian,
thƣ giãn, vƣợt qua khủng hoảng, sáng tạo và đổi mới...” [16]
Từ các khái niệm từ các nguồn phong phú nêu trên, nhóm tác giả chủ cho
rằng, các tác giả đã định nghĩa về kỹ năng là: một hệ thống các nhóm kỹ năng
cần có cho các hoạt động sống của một cá nhân, nhằm mục đích đẩy mạnh chất
lƣợng cuộc sống lẫn hiệu quả trong công việc.
1.1.2. Giới thiệu sách
Theo bà Ching-chih Chen (1976), chuyên gia Thƣ viện Thông tin, Giáo sƣ
danh dự của Trƣờng Đại học Simmons: “Giới thiệu sách là một hình thức phê
bình văn học, trong đó một cuốn sách đƣợc phân tích dựa trên nội dung, phong
cách, và giá trị đóng góp”[21]
Theo John E. Drewry (1974) – giảng viên chuyên ngành báo chí của trƣờng
Đại học Henry Grady, Mỹ: “Điểm sách là giới thiệu sách. Sau khi đọc xong một
quyển sách, ngƣời giới thiệu sách tóm tắt câu chuyện, nói nó bao gồm những gì,
cách viết và giọng văn. Trong bài điểm sách, hay giới thiệu sách, phải có tác giả
và tựa đề. Đôi khi ngƣời ta cho biết số ISBN và nhà xuất bản”[19]

13. 13
Thông qua việc tiếp cận các khái niệm trên, nhóm tác giả chủ trƣơng phác
họa khái niệm về kỹ năng giới thiệu sách với một khái niệm toàn diện hơn nhƣ
sau: giới thiệu sách là hoạt động nằm trong chuỗi tuyên truyền và giới thiệu sách
của các đơn vị xuất bản và thƣ viện. bài giới thiệu sách có thể đƣợc trình bày
bằng nhiều hình thức khác nhau, chủ yếu tập trung vào việc tóm tắt, mô tả các
yếu tố vật lý hoặc bình luận, phân tích về các giá trị nội dung có trong cuốn sách.
1.2. Mục đích và vai trò của giới thiệu sách
1.2.1. Mục đích
Tùy vào động cơ của ngƣời giới thiệu mà các bài giới thiệu sách có các mục
đích khác nhau. chủ yếu, giới thiệu sách nhằm tuyên truyền, quảng bá một cuốn
sách đến với độc giả - đối tƣợng mà các bài giới thiệu sách hƣớng tới.
Đối với thƣ viện, mục đích của các bài giới thiệu sách là khuyến khích độc
giả tìm đọc sách, khai thác hiệu quả những tài nguyên mới hoặc ít đƣợc biết đến
trong kho sách
Đối với các đơn vị kinh doanh xuất bản phẩm, giới thiệu sách góp phần
quan trọng trong việc kích cầu tiêu dùng, bảo đảm duy trì và nâng cao doanh số
tiêu thụ sản phẩm.
Về một mục đích chung nhất, giới thiệu sách khuyến khích nhân dân phát
triển văn hóa đọc, lựa chọn ra những đầu sách tốt về chất lẫn về lƣợng, đem đến
một kênh thông tin tham khảo quan trọng giúp độc giả có những quyết định chọn
mua hoặc chọn đọc những cuốn sách tốt nhất.
1.2.2. Vai trò
Giới thiệu sách góp phần quan trọng trong việc phát huy văn hóa đọc, xây
dựng và phát triển môi trƣờng văn hóa tri thức lành mạnh, từ đó có thể tạo động
lực cho sự phát triển tri thức và nhân cách của con ngƣời, góp phần quan trọng
trong việc phát triển nền kinh tế tri thức theo yêu cầu của xã hội hiện đại.
1.3. Các kỹ năng giới thiệu sách
Giới thiệu sách có 2 hình thức:

14. 14
1.3.1. Kỹ năng viết
Kỹ năng viết là kỹ năng sử dụng ngôn ngữ để diễn giải, trình bày nội dung
thông qua hình thức văn bản. Đối với hoạt động xuất bản, đây là hình thức khá
phổ biến. Chủ yếu đƣợc dùng trong chiến lƣợc chiêu thị sản phẩm trong cả 2 giai
đoạn trƣớc và sau khi xuất bản. Cụ thể: Ngƣời viết có am hiểu đổi với cuốn sách,
có sự hứng thú với cuốn sách hoặc bằng một lý do khách quan từ bên ngoài: Đòi
hỏi của ngƣời lãnh đạo, ngƣời viết phải viết nội dung quảng cáo sách, giúp cho
sách có nhiều thuận lợi khi đã chính thức đƣợc lƣu hành trên thị trƣờng, đƣợc
độc giả yêu mến và đón nhận. Các nội dung này phần lớn đƣợc lƣu hành trên
quyển sách hoặc trên báo in (hoặc báo điện tử)
Mặt khác, đối với công tác thƣ viện, giới thiệu sách là một phƣơng pháp
nhằm tăng hiệu quả của hoạt động lƣu hành. Các bài giới thiệu này thƣờng đƣợc
trình bày trên trang web cổng thông tin Thƣ viện của trƣờng Đại học, hoặc trên
các bản tin thƣ viện tại các trƣờng phổ thông
Trong các công trình nghiên cứu do nhóm tác giả xem xét và tìm hiểu,
nhóm tác giả cho rằng việc đầu tƣ vào kỹ năng viết bài giới thiệu sách chƣa đƣợc
đầu tƣ đúng mức. Cụ thể, đối với Phƣơng pháp và kinh nghiệm tuyên truyền, giới
thiệu sách trong thƣ viện trƣờng học (2008) của Lê T. Chinh, do là cuốn sách
trình bày tất cả các phƣơng pháp tuyên truyền giới thiệu, nên việc viết bài giới
thiệu sách vẫn còn chƣa đƣợc nghiên cứu chuyên sâu. Đặc biệt, các vấn đề về
cách dùng từ ngữ, giọng điệu, và cả những phƣơng pháp lựa chọn từ ngữ để gia
tăng tính thuyết phục vẫn chƣa đƣợc xem xét.
Trong tác phẩm này, riêng về phần giới thiệu sách, tác phẩm nêu trên chỉ
điểm qua những điều cần làm một cách hết sức cơ bản, chƣa chỉ ra đƣợc sự tác
động của cách viết đó đối với tâm lí của ngƣời đọc.
- Trình bày logic
Nguyên tắc đầu tiên và cũng là quan trọng khi thực hiện viết bài giới thiệu
sách, đó là trình bày theo đúng trình tự logic. Theo đó, ngƣời viết phải xác định
đƣợc thứ tự trình bày của một bài giới thiệu sách với các thành phần nhƣ sau:
Hoàn cảnh ra đời tác phẩm, đôi nét về tác giả, các điểm đặc biệt của tác phẩm,
cảm nhận cá nhân của ngƣời viết về tác phẩm.

15. 15
- Sử dụng ngôn ngữ
Việc xây dựng bài giới thiệu đòi hỏi ngƣời viết phải có phong cách hành
văn phù hợp với thể loại sách đƣợc nói đến. Đồng thời là khả năng sử dụng ngôn
ngữ linh hoạt để viết trôi chảy và mạch lạc. Để làm đƣợc điều này, ngƣời viết
phải thực hành nhiều về kỹ năng viết lách, đồng thời phải thƣờng xuyên đọc
sách, báo ở nhiều thể loại khác nhau để mở rộng khả năng sử dụng ngôn ngữ của
mình
1.3.2. Kỹ năng nói
Hình thức nói trong giới thiệu sách là hình thức mà ở đó, diễn giả (thông
thƣờng là cán bộ thƣ viện) đứng trƣớc công chúng và giới thiệu cuốn sách cho
những ngƣời đang tham dự, biết đến và tìm đọc cuốn sách đó. Để thực hiện tốt
công việc này, đa phần cán bộ thƣ viện thƣờng ứng dụng nghệ thuật nói trƣớc
công chúng vào để tăng hiệu quả cho các buổi giới thiệu sách
- Kỹ năng xác định bố cục
Nội dung của bài nói thƣờng dựa hoàn toàn vào nội dung bài viết, hoặc chỉ
ý chính, ngƣời giới thiệu tự biết cách diễn giải cho phù hợp với văn nói của
mình. Bố cục của bài nói cũng có 3 phần, mở bài, thân bài, kết bài. Ngƣời giới
thiệu phải phân bổ hợp lý về những nội nào sẽ nằm ở phần mở đầu, thân và kết.
- Kỹ năng sử dụng giọng nói
Khi nói trƣớc công chúng, cần yêu cầu về giọng đọc khỏe khoắn, rõ ràng
mạch lạc. Giọng đọc nhanh chậm đúng lúc, cao độ vừa phải. Thông thƣờng, khi
lần đầu tiên đứng ra giới thiệu một cuốn sách trƣớc đám đông, nhiều ngƣời có xu
hƣớng căng thẳng run rẩy đến mất tập trung, nhƣng khi đã quen với công việc
này, họ có xu hƣớng cởi mở hơn, tự tin hơn khi giới thiệu sách
Người giới thiệu sách đóng vai trò chủ động trong cuộc giới thiệu sách.
Nếu do cán bộ Thư viện nói chuyện thì người này phải am hiểu sâu về lĩnh vực
đang nói đến và nắm rõ mọi vấn đề liên quan đến tác phẩm được giới thiệu. Khả
năng trình bày phải lưu loát, trao đổi trả lời phải thông minh, nhạy bén, chân

16. 16
thành. Có như vậy mới thu hút độc giả, lôi cuốn độc giả đến với tác phẩm được
giới thiệu1
Nhận định này phản ánh đúng vai trò của ngƣời giới thiệu sách, họ phải trui
rèn kỹ năng giao tiếp, trình bày trƣớc công chúng để hiệu triệu đƣợc đám đông
hƣởng ứng cuốn sách mà họ giới thiệu. Nói về điều này, bà Trần Thị Hoàn Anh
đề xuất SV- CBTV cần phải được tập huấn, rèn luyện thêm những kỹ năng khác
nữa (VD giao tiếp, viết lách, đánh giá sách…) 2
. Trong đó, kỹ năng giao tiếp bao
gồm kỹ năng trình bày bằng lời.
Những yêu cầu này đối với cán bộ TV là hoàn toàn hợp lý bởi lẽ họ chính là
ngƣời quyết định đến việc thành công, hiệu quả của chương trình giới thiệu (nói
chuyện) sách3
Theo đó, nhóm tác giả hoàn toàn đồng thuận với ý kiến mà nhóm chuyên
gia đƣa ra. Việc trình bày phải lưu loát, trao đổi trả lời phải thông minh, nhạy
bén, chân thành là yêu cầu tối thiểu mà mỗi ngƣời giới thiệu sách phải làm đƣợc
nếu muốn thuyết phục độc giả.
Trong các tài liệu nhóm tác giả phân tích, chỉ duy nhất Phương pháp và
kinh nghiệm tuyên truyền, giới thiệu sách trong thư viện trường học (2008) của
Lê Thị Chinh chỉ ra các vấn đề cần nắm khi thuyết trình giới thiệu sách. Cụ thể,
tác phẩm đã chỉ ra đƣợc các yêu cầu cơ bản của nghệ thuật diễn thuyết, đó là “...
Giọng nói lên bổng, xuống trầm phù hợp với nội dung sách, âm lƣợng khỏe
khoắn thu hút độc giả từ đầu đến cuối...” [7, tr.27]. Tuy nhiên, các đề xuất chỉ
mang tính chung chung, chƣa chỉ ra đƣợc các phƣơng pháp cụ thể để mang lại
hiệu quả đó.
- Kỹ năng sử dụng ngôn ngữ cơ thể
1
Ý kiến đƣợc bà Âu Thị Cẩm Linh – Thạc sĩ chuyên ngành Thƣ việm - đƣa ra trong cuộc phỏng vấn với nhóm
tác giả
2
Ý kiến của bà Trần Thị Hoàn Anh – Thạc sĩ chyên ngành Thƣ viện – Giảng viên chuyên ngành Khoa học Thƣ
viện trƣờng Đại học Sài Gòn trong cuộc phỏng vấn với nhóm tác giả
3
Ý kiến của bà Thanh Duyên – Giảng viên chuyên ngành Khoa học Thƣ viện, phó trƣởng khoa TVVP trƣờng
Đại học Sài Gòn trong cuộc phỏng vấn với nhóm tác giả

17. 17
Ngôn ngữ cơ thể thể hiện sự tự tin lẫn sức hút của ngƣời giới thiệu. Nhƣ
quan điểm của tác giả Lê Thị Chinh: ngôn ngữ cơ thể bao gồm “...Ánh mắt, nụ
cƣời, cử chỉ sinh động...” [7, tr.27]. Việc kết hợp nhuần nhuyễn các bộ phận trên
cơ thể chính là cách giúp cho các bài giời thiệu sách luôn tạo đƣợc dấu ấn.
- Kỹ năng mở đầu bài trình bày
Phương pháp và kinh nghiệm tuyên truyền, giới thiệu sách trong thư viện
trường học cũng đã chỉ ra đƣợc tầm quan trọng khi mở đầu bài giới thiệu sách,
đó là “tạo ấn tƣợng ban đầu và sự thu hút đối với độc giả”. Thế nhƣng, nhóm tác
giả chƣa đồng ý về việc mở đầu bằng cách “nêu vị trí, tầm quan trọng của vấn đề
chính đƣợc trình bày trong tác phẩm” [7, tr.23]. Bởi lẽ so với hiện tại, đây là kiểu
nhập đề không còn mới mẻ, nếu để thu hút độc giả, cần phải tạo ra sự khác biệt
lớn hơn.
Nhóm tác giả đồng tình với Thƣ viện Đại học Bắc Carolina của Hoa Kỳ khi
cho rằng: nên bắt đầu với một câu châm biếm hoặc giai thoại tạo sự lôi cuốn
mang lập luận của họ một cách súc tích [17].
Trong các bài GIỚI THIỆU SÁCH đƣợc giới thiệu trong Phương pháp và
kinh nghiệm tuyên truyền, giới thiệu sách trong thư viện trường học, các bài viết
đƣợc giới thiệu chƣa áp dụng đƣợc điều này.
Nhằm để tạo hiểu quả hơn cho phần mở đầu của bài giới thiệu sách, nhóm
tác giả cũng đề xuất các ý kiến của tác giả Hoàng Minh Việt - chuyên gia về diễn
thuyết, nói trƣớc công chúng với các phƣơng pháp nhƣ: Đặt câu hỏi trực tiếp hay
câu hỏi tu từ, khảo sát độc giả, đƣa ra các trích dẫn, các số liệu thống kê gây kinh
ngạc [11]
Các phƣơng pháp này nhằm mục đích mà theo Dale Carnegie từng nhắc
đến, đó là: “Khơi gợi trí tò mò của độc giả” [3]
- Kỹ năng kết thúc bài thuyết trình
Về phần kết bài, ngoài việc “nêu đƣợc giá trị nội dung của tác phẩm đối với
xã hội và độc giả” [7, tr.24] thì đối với bài điểm sách theo phƣơng pháp bình
luận, cần phải “tổng hợp hay tái tuyên bố luận điểm” [18] để nhắc lại những đánh

18. 18
giá của ngƣời giới thiệu về cuốn sách. Theo tác giả, các đề xuất này tùy vào thể
loại và chủ đề sách đƣợc giới thiệu để áp dụng một cách phù hợp.
Trong công trình vừa ra mắt trong năm 2017, tác giả Nguyễn Ngọc Sơn đã
chỉ ra những nguyên tắc sử dụng giọng nói khi kết bài, “nhịp độ của bài nói phải
chậm và trầm, để ngƣời nghe có thể lắng lòng lại và tập trung nhiều hơn đến
những giây phút cuối cùng” [10, tr. 94]
Nhóm tác giả trình bày quan điểm trên một lần nữa tái khẳng định vai trò
của kỹ năng trình bày trƣớc công chúng trong việc giới thiệu sách đến ngƣời đọc.
Còn việc đào tạo kỹ năng này, các môn học và bài tập trong chƣơng trình đào tạo
của Ngành Khoa học Thƣ viện đã đáp ứng đƣợc.
1.4. Cấu trúc bài giới thiệu sách
Về các yêu cầu cơ bản, cấu trúc viết thƣờng bao gồm “phần mở đầu, phần
giới thiệu nội dung và nghệ thuật của sách, phần kết luận
1.4.1. Mở bài
Giới thiệu lợi ích của cuốn sách đối với độc giả, các thông tin cơ bản xung
quanh cuốn sách nhƣ số trang, khổ in, thiết kế bìa. Ngoài ra, còn có thể đi sâu
vào thông tin của tác giả, từ đó phân tích tình huống ra đời của tác phẩm.
Đối với các tác phẩm kinh điển, có thể mở bài bằng cách giới thiệu thành
công của tác phẩm đạt đƣợc, hay nói cách khác là giới thiệu hiệu ứng truyền
thông của cuốn sách. Thông thƣờng để phản ánh điều này, ngƣời viết thƣờng giới
thiệu về doanh số bán ra hoặc các giải thƣởng mà tác phẩm đạt đƣợc.
Tuy nhiên, cũng có một tình huống khác, đó là do cuốn sách quá ít ngƣời
tiếp cận, cán bộ thƣ viện cần viết một bài giới thiệu nhằm định hƣớng mối quan
tâm của độc giả đến cuốn sách. Lúc này, có thể mở đầu bài giới thiệu bằng cách
nhấn mạnh đến các lợi ích mà độc giả đạt đƣợc khi đọc cuốn sách, hoặc “nêu vị
trí, tầm quan trọng của vấn đề chính đƣợc trình bày trong tác phẩm” [7, tr.23]
1.4.2. Thân bài
Tiểu thuyết, thi ca: Lúc này, ngƣời viết cần nhấn mạnh đến các điểm sáng
trong cuốn sách, bao gồm: Sự đột phá trong nghệ thuật xây dựng hình tƣợng

19. 19
nhân vật, các điểm nhìn mới mẻ của tác giả đối với các sự vật, hiện tƣợng. Các
thủ pháp nghệ thuật đƣợc sử dụng để tạo nên thành công cho tác phẩm. Các chi
tiết của cuốn sách khiến ngƣời giới thiệu sách thấy xúc động, nó đã thay đổi quan
niệm sống của ngƣời giới thiệu nhƣ thế nào?
Và quan trọng hơn, đó là phải giới thiệu đƣợc “chủ đề tƣ tƣởng, lí tƣởng
thẩm mỹ”[7, tr.25] và “cảm xúc chủ đạo”[7, tr.25] của tác phẩm đƣợc nói đến.
Sách khoa học: Ngƣời viết cần chỉ rõ các giá trị mà tác phẩm đạt đƣợc về
mặt lý luận lẫn thực tiễn, đối tƣợng phù hợp để đọc tác phẩm. Giới thiệu những
nội dung thách thức các hiểu biết trƣớc đây của ngƣời đọc, khái quát những quan
điểm cơ bản đƣợc trình bày trong sách. Những nội dung đó đã đƣợc tác giả phủ
nhận hay chấp nhận nhƣ thế nào?
Tùy vào mức độ chuyên sâu của một tác phẩm khoa học có thể trình bày, nó
phải phù hợp với ngƣời đọc. Đối với các tác phẩm chỉ đơn giản là mở rộng hiểu
biết của độc giả (tác phẩm khoa học tổng quát) cần khơi gợi, kích thích tính tò
mò của ngƣời đọc bằng các câu hỏi, thách thức họ trả lời, khiến họ không còn
cách nào khác để giải đáp vấn đề ngoài việc tìm đọc tác phẩm.
Sách kỹ năng (thực hành): Giới thiệu những giải pháp cơ bản mà tác giả
đƣa tới cho ngƣời đọc. Đặt câu hỏi thách thức về các khó khăn mà độc giả đã
từng trải qua trong cuộc sống. Nhấn mạnh về các giải pháp phù hợp để giúp độc
giả vƣợt qua các khó khăn đó. Tác giả đã viết cuốn sách nhƣ thế nào? Ngƣời viết
đã đọc cuốn sách, vậy ngƣời viết cảm thấy nhƣ thế nào khi đọc cuốn sách. Nó có
cung cấp cho độc giả các thông tin mới không? Các giải pháp này có đủ mới mẻ
và thuyết phục không? Ngƣời viết đã vận dụng nó bao giờ chƣa? Nó có đem lại
hiệu quả nhƣ mong muốn không?
1.4.3. Kết bài
- Tái khẳng định tầm quan trọng của cuốn sách đối với đối tƣợng độc giả
- Nhấn mạnh đến lợi ích đạt đƣợc khi đọc cuốn sách
- Chia sẻ kinh nghiệm để đọc và tiếp thu cuốn sách hiệu quả
- Giới thiệu thêm những cuốn sách cùng đề tài để ngƣời đọc tìm hiểu sâu
hơn
- Hƣớng dẫn độc giả “tìm đọc sách ở đâu, vào thời gian nào?”

20. 20
[7, tr.26]
1.5. Tiêu chí cho kỹ năng giới thiệu sách
Ở phần này, nhóm tác giả sẽ trích dẫn ý kiến của chuyên gia trong lĩnh vực thƣ
viện. Đó là các ý kiến từ :
Th.S Nguyễn Thị Thanh Duyên – Giảng viên chuyên ngành Khoa học Thƣ
viện – Phó Trƣởng Khoa Khoa Thƣ viện Văn phòng trƣờng ĐH Sài Gòn
Th.S Trần Minh Tâm - Giảng viên chuyên ngành Khoa học Thƣ viện – Trợ
lý nghiên cứu khoa học Khoa Thƣ viện Văn phòng trƣờng ĐH Sài Gòn
Th.S Âu Thị Cẩm Linh - Giảng viên chuyên ngành Khoa học Thƣ viện –
Giám đốc Thƣ viện ĐH Mở TP.Hồ Chí Minh
Th.S Trần Thị Hoàn Anh - Giảng viên chuyên ngành Khoa học Thƣ viện –
Trƣởng phòng Bổ sung Thƣ viện Khoa học Tổng hợp TP. Hồ Chí Minh.
Thông qua hình thức gửi bảng hỏi ở dạng tập tin đến thƣ điện tử (theo Phụ lục B
của báo cáo này), vào thời điểm tuần cuối cùng của tháng 12 năm 2016, nhóm tác giả
đã gửi câu hỏi đến với quý thầy cô.
Vì đây là công trình báo cáo nghiên cứu khoa học, nhóm tác giả xin phép gọi quý
thầy cô là Ông (Bà) để thể hiện sự trang trọng. Các từ in nghiêng là trích nguyên văn ý
kiến của chuyên gia trong phần trả lời câu hỏi với nhóm tác giả.
1.5.1. Tiêu chí lựa chọn sách
Trƣớc hết, nhóm tác giả nhận định: Việc chọn lựa sách đóng vai trò quan
trọng trong việc xác định những tác phẩm hay để giới thiệu đến độc giả. Nó là
giá trị cốt lõi, quan trọng nhất trong phần giới thiệu sách, là nền tảng cơ bản đảm
bảo kỹ năng giới thiệu sách đƣợc trọn vẹn
a. Khía cạnh chủ quan:
Khía cạnh này bao gồm những vấn đề sau:
- Người giới thiệu đã đọc qua cuốn sách

21. 21
Đây là yêu cầu liên quan đến nguyên tắc đạo đức của ngƣời giới thiệu sách.
Không có lý do gì để một ngƣời giới thiệu về cuốn sách mà họ thậm chí còn chƣa
đọc qua cuốn sách đó.
Mặc dù rằng họ có thể lên các trang web thƣơng mại điện tử, copy các bài
giới thiệu sách và đọc, nhƣng chắc chắn rằng điều đó cũng chẳng thể chạm đến
cảm xúc của độc giả, đơn giản là vì bản thân ngƣời giới thiệu chẳng có một chút
hứng thú hay cảm xúc nào đối với cuốn sách mà mình muốn giới thiệu. Vì vậy,
đọc qua cuốn sách là yêu cầu tiên quyết đối với một bài giới thiệu sách hay.
- Người giới thiệu thích (có hứng thú) với cuốn sách:
Ngƣời giới thiệu sách cơ bản cũng là một độc giả, họ đọc nhiều sách với
nhiều thể loại khác nhau. Nhƣng để lựa chọn một cuốn sách để giới thiệu, họ
phải cân nhắc xem cuốn sách nào mỗi khi nhắc đến họ cảm thấy hứng thú, họ
muốn đƣợc cùng chia sẻ hay tranh luận về nội dung của cuốn sách đó. Họ muốn
truyền tải sự hứng thú của mình đến với các độc giả, khiến các đối tƣợng này trở
nên tò mò và muốn tìm đọc quyển sách đó.
Việc trở nên có hứng thú với quyền sách có thể bắt nguồn từ nhiều lí do.
Ban đầu là vì bìa sách trình bày ấn tƣợng, bắt mắt. Sau đó, khi trải nghiệm với
nội dung bên trong, ngƣời giới thiệu lại bị thuyết phục bởi nội dung hấp dẫn và
lôi cuốn của quyển sách. Mặt khác, cuốn sách có thể giải quyết đƣợc các vấn đề
trong cuộc sống, trong học tập của ngƣời giới thiệu. Ngoài ra, họ cũng tin rằng
cuộc sống của độc giả cũng sẽ đƣợc cải thiện tốt hơn khi cuốn sách đến tay của
đối tƣợng này.
- Người giới thiệu có am hiểu đối với lĩnh vực mà cuốn sách nói đến
Một điều hiển nhiên rằng: Ngƣời GIỚI THIỆU SÁCH không thể hiểu hết
một cuốn sách chuyên sâu nếu họ không đƣợc đào tạo bài bản, hay chí ít là có
kiến thức nền tảng để đánh giá và bình luận cuốn sách một cách khoa học. Một
ngƣời thuộc chuyên ngành A khó có thể giới thiệu cuốn sách chuyên ngành B
cho đối tƣợng B, thứ nhất là vì khả năng thuyết phục cực kỳ thấp. Thứ hai là sở
trƣờng và chuyên ngành đào tạo của A khó có thể lý luận cuốn sách một cách
khoa học.

22. 22
Đồng ý với quan điểm này, bà Trần Thị Hoàn Anh nhấn mạnh: “người giới
thiệu sách phải thật am hiểu lĩnh vực mà cuốn sách giới thiệu, người có hiểu biết
sâu rộng về vấn đề đó”
Tuy nhiên, để tìm đƣợc ngƣời phụ hợp, nhiều thƣ viện, thậm chí là các
doanh nghiệp làm sách vẫn chủ trƣơng mời trực tiếp ngƣời viết tác phẩm đến các
chƣơng trình GIỚI THIỆU SÁCH để quảng bá tác phẩm. Thậm chí, đối với
nhiều tác phẩm dịch, các doanh nghiệp sách không ngại mời trực tiếp tác giả của
ngôn ngữ gốc về Việt Nam để tổ chức tọa đàm, giới thiệu.
Phƣơng pháp này góp phần tăng tính thuyết phục cho phần giới thiệu sách,
đồng thời “thu hút độc giả, lôi cuốn độc giả đến với tác phẩm được giới thiệu” –
bà Âu Thị Cẩm Linh chia sẻ.
b. Khía cạnh khách quan:
Bao gồm các yếu tố liên quan đến các cuốn sách đƣợc giới thiệu, tùy vào
thể loại mà sẽ xem xét những yếu tố khác nhau:
- Chung
Tác giả, nhà xuất bản uy tín: Họ là những ngƣời trực tiếp trong việc tạo ra
một cuốn sách hay. Tuy nhiên, thực tế cho thấy vẫn có những Nhà xuất bản mắc
nhiều lỗi trong khâu kiểm tra và xuất bản sách. Ngƣời giới thiệu sách cần hiểu rõ
các thực trạng này, đồng thời dựa vào các yếu tố đó để đánh giá lại cuốn sách
một cách khách quan, tránh chọn nhằm những cuốn sách tai tiếng, mang nội dung
tiêu cực mà dƣ luận đã từng lên án. Một tác giả hoặc NXB uy tín là các cá nhân
hoặc tổ chức có nhiều kinh nghiệm trong việc kiểm tra bản thảo trƣớc và sau xuất
bản.
Thể loại phù hợp với nhu cầu độc giả: Ngƣời giới thiệu sách học chuyên
ngành A, nhƣng độc giả lại đang theo đuổi chuyên ngành B. Sẽ rất bất hợp lý nếu
ngƣời giới thiệu sách lại giới thiệu sách chuyên ngành của mình đến với độc giả
nhƣ vậy, vì cuốn sách đó chẳng giúp ích gì cho độc giả.
Để tìm đƣợc cuốn sách phù hợp với độc giả, ngƣời giới thiệu phải trả lời
đƣợc câu hỏi: Cuốn sách mà tôi giới thiệu có phù hợp với độc giả không?
Hay nhƣ Th.S Trần Minh Tâm, ông chia sẻ nên lựa chọn sách dựa trên:

23. 23
“Đối tượng độc giả mà chúng ta hướng tới; Sách mang tính thời sự, mang
hơi thở thời đại”.
Trong kết quả phỏng vấn chuyên gia chỉ ra rằng: đa phần các chuyên gia
đều đề cao việc xác lập các tiêu chí dựa trên đối tƣợng độc giả. Rõ ràng đây
không phải là yếu tố duy nhất, nhƣng lại mang tính tiên quyết đối với việc hình
thành cơ sở lựa chọn sách.
Đa phần các cuốn sách ra đời đều có thể đáp ứng nhu cầu của một phân
khúc cụ thể. Với một nhóm lứa tuổi nhất định lại chọn đọc một thể loại sách đặc
trƣng
Nhiệm vụ của ngƣời giới thiệu phải xác định đƣợc thể loại hoặc chủ đề sách
có thể đáp ứng nhu cầu của phần lớn độc giả trong một tập thể nhất định. Điều
này có thể dễ dàng thực hiện thông qua việc điều tra nhu cầu đọc của đối tƣợng.
Giấy tốt: Một cuốn sách hay, nhƣng chỉ vài ba năm thì gáy sách đã bong
tróc, ruột sách thì mục nát và có màu trang bị ố vàng. Chắc chắn rằng cuốn sách
nhƣ vậy sẽ không nằm trong tầm ngắm của ngƣời giới thiệu sách. Chọn một cuốn
sách để giới thiệu cho độc giả, là đồng nghĩa với việc giúp họ cân nhắc những
yếu tố để sở hữu một cuốn sách có độ bền tốt, giúp họ sử dụng lâu dài.
Ngoài ra, độ sáng của giấy cũng là một yếu tố quan trọng nếu ngƣời giới
thiệu quan tâm đến thị lực của độc giả. “Một nghiên cứu của TS Nguyễn Đăng
Quang, nguyên Phó Tổng Giám đốc Nhà Xuất bản Giáo dục Việt Nam cùng các
bác sỹ ở Học viện Quân y cho thấy, việc sử dụng giấy trắng tinh sẽ ảnh hƣởng
không tốt đến mắt trẻ vì làm giãn đồng tử, tăng số lần nháy mắt khi đọc”[12].
Điều này khẳng định quá trình chọn lọc giấy cũng rất quan trọng đối với
chất lƣợng của cuốn sách đƣợc giới thiệu. Báo cáo này cũng nêu rõ, phần lớn các
xuất bản phẩm đều dùng giấy có độ sáng cao, điều này không tốt cho mắt. So với
thế giới, giấy in ở Việt Nam có độ sáng cao rất nhiều. Tiến sĩ này đề xuất nên
chọn loại giấy có độ sáng tƣơng đối thấp, hơi ngả vàng. Mà theo thông số về mức
độ sáng của giấy, Ông Nguyễn Đăng Quang cho rằng: “giấy in, viết phù hợp nhất
đối với thị lực của học sinh là loại giấy có độ trắng 73-75% ISO” [12]

24. 24
Một ví dụ cho thấy sự khôn ngoan của ngƣời giới thiệu sách trong việc
chọn lựa một cuốn sách tốt cho độc giả (theo đề xuất của nhóm tác giả):
Cuốn sách Đắc nhân tâm của Tác giả Dale Cariniege ban đầu được học
giả Nguyễn Hiến Lê dịch và được xuất bản bởi Nhà xuất bản Văn hóa Thông tin,
sau này FirstNews Trí Việt và NXB Trẻ liên kết xuất bản và có giấy phép tác
quyền của gia đình nhà Cariniege. Nếu so về độ sáng của giấy, người giới thiệu
sách nên chọn cuốn Đắc nhân tâm của NXB Trẻ, bởi NXB này đáp ứng được yêu
cầu của giấy có độ sáng an toàn, chỉ số ISO dưới 80% (màu hơi ngả vàng).
- Thể loại tiểu thuyết
Với mỗi một thể loại sách lại có mỗi đặc thù riêng, đối với tiểu thuyết, vốn
có nội dung mang tính giả tƣởng, phụ thuộc phần lớn vào tƣ duy của tác giả, và
nó cũng có những đặc điểm khác biệt so với sách phi tiểu thuyết – thể loại sách
luôn đòi hỏi tính xác thực cao.
Nhà nghiên cứu Lại Nguyên Ân có định nghĩa: “Tiểu thuyết là một thể loại
văn xuôi có hƣ cấu, thông qua nhân vật, hoàn cảnh, sự việc để phản ánh bức
tranh xã hội rộng lớn và những vấn đề của cuộc sống con ngƣời, biểu hiện tính
chất tƣờng thuật, tính chất kể chuyện bằng ngôn ngữ văn xuôi theo những chủ đề
xác định” [5].
Xuất phát từ quan điểm trên, có thể xác định các tiêu chí chọn sách cho
riêng thể loại tiểu thuyết nhƣ sau:
Độ tuổi phù hợp: Đây là vấn đề liên quan đến việc phân loại nhóm độ tuổi
có khả năng tiếp cận đến tác phẩm. Liên quan đến việc chọn sách của ngƣời giới
thiệu, có thể thấy rằng đây là công việc rất quan trọng. Đặc biệt là trong bối cảnh
việc xuất bản sách tràn lan và công tác kiểm duyệt vẫn còn chƣa đƣợc quản lý
chặt chẽ, ngƣời giới thiệu sách bắt buộc phải có sự cân nhắc thấu đáo để giới
thiệu sách đến với độc giả phù hợp với nhóm tuổi.
Nội dung mang tính nhân văn: Khi giới thiệu một cuốn tiểu thuyết, ngƣời
giới thiệu phải xác định đƣợc giá trị mà độc giả đạt đƣợc khi cuốn sách đến tay
họ. Nếu nhƣ việc đọc những cuốn tiểu thuyết nhƣ vậy chỉ để họ giải trí hoặc giết
thời gian, có lẽ ngƣời giới thiệu sách đang vô tình làm tiêu tốn thời gian của họ.

25. 25
Thay vào đó, đọc tiểu thuyết hoặc thơ ca là cách để giúp họ có nội tâm sâu sắc
hơn, biết cách quan sát cuộc sống bằng một lăng kính tinh tế và tích cực, cảm
nhận và thấu hiểu đƣợc tình yêu thƣơng cao quý giữa con ngƣời với con ngƣời,
con ngƣời với thiên nhiên, với đất nƣớc. Xác định đƣợc điều này, ngƣời giới
thiệu sách phải chọn ra những cuốn sách có ý nghĩa sâu sắc
Hiệu ứng truyền thông tốt (best seller): Một cuốn sách đang là tâm điểm
chú ý có thể tạo ra hiệu ứng đám đông. Điều này dễ gây sự chú ý và tò mò của cả
những ngƣời ít đọc sách hoặc không thích đọc sách. Bà Âu Thị Cẩm Linh cũng
cho rằng, đây cũng sẽ là “một trong những tiêu chí mà ta quan tâm.”
- Thể loại phi tiểu thuyết
Phi tiểu thuyết là khái niệm trái ngƣợc với tiểu thuyết. Theo Từ điển
Oxford, Phi tiểu thuyết (nonfiction hoặc non-fiction) đƣợc hiểu là “những cuốn
sách trình bày thông tin thực tế hơn là viễn tƣởng”. Với định nghĩa nhƣ vậy,
nhóm tác giả ghi nhận phi tiểu thuyết là những cuốn sách khoa học, đƣợc trình
bày bằng những thông tin đúng đắn và phải có cơ sở để lí luận hoặc phán xét một
hiện tƣợng hay sự vật. Dựa vào định nghĩa đặc trƣng của phi tiểu thuyết, có thể
vạch ra các tiêu chí dành riêng cho nhóm thể loại này nhƣ sau:
Tính khách quan: Cùng với một vấn đề khoa học, nhƣng các chuyên gia lại
có thể trình bày từ nhiều quan điểm hoặc hệ quy chiếu khác nhau. Chính vì vậy,
ngƣời giới thiệu sách phải lựa chọn trong sự cân nhắc, xem xét để phát hiện ra
yếu tố phiến diện trong một cuốn sách khoa học. Thông thƣờng, một cuốn sách
tốt sẽ trình bày các vấn đề khoa học dựa trên một nền tảng trƣớc đó, có tham
khảo nhiều chuyên gia khác nhau, và trình bày quan điểm của mình ở mức độ
tƣơng đối, không đả kích hoàn toàn và không ủng hộ hoàn toàn các quan điểm
khoa học mà chƣa có nền tảng để phán xét.
Còn ngƣợc lại, một cuốn sách khoa học trình bày quan điểm độc đoán,
phiến diện hay một chiều không đủ tiêu chuẩn để đƣợc xem xét là một cuốn sách
khoa học tốt
Có danh mục tài liệu / thư mục tham khảo: Tài liệu tham khảo vừa là bằng
chứng cho thông tin khách quan của cuốn sách, vừa là nguồn thông tin để độc giả
mở rộng kiến thức ở chủ đề liên quan.

26. 26
Mặt khác, TS Phạm Phúc Vĩnh – Giảng viên Khoa Sƣ phạm Khoa học Xã
hội trƣờng Đại học Sài Gòn còn cho biết: Khi đọc sách, cần “đọc nhiều lúc các
tác phẩm cùng đề tài”4
. Nhƣ vậy, kiến thức sẽ phong phú và nhìn thấy đƣợc
nhiều mặt hơn, dễ hiểu và dễ nhớ hơn.
Ý kiến của Tiến sĩ góp phần gián tiếp chứng minh đƣợc rằng: tài liệu tham
khảo là một kênh thông tin rất quan trọng, góp phần nâng cao hiệu quả đọc sách
của độc giả.
Cập nhật mới: Các bài viết khoa học, các vấn đề về xã hội và tự nhiên
thƣờng mang đậm bản sắc khoa học hiện đại. Để thuận cho độc giả, đó nên là
những cuốn sách đƣợc cập nhật, chỉnh sửa thƣờng xuyên.
Các tiêu chí đƣợc nhóm tác giả để ra dựa trên các hiểu biết trong lĩnh vực
thƣ viện cũng nhƣ kinh nghiệm trong quá trình chọn lọc và giới thiệu sách. Tuy
nhiên, sẽ là sai nếu nhận định rằng phải đáp ứng hết tất cả tiêu chí trên mới có đủ
tƣ cách để trở thành cuốn sách để giới thiệu đến tay độc giả.
C.Mác từng nói: “Cần phải dùng cái chung để cụ thể hóa cho từng cái
riêng” [2], nói nhƣ vậy có nghĩa là nếu tiêu chí lựa chọn sách vừa nêu là cái
chung, thì nên biết rằng với từng thể loại sách, từng cuốn sách sẽ chỉ đáp ứng
đƣợc một số tiêu chí nhất định. Quan trọng nhất, nhóm tác giả chủ trƣơng rằng:
Cuốn sách không mắc phải sai phạm trong khâu xuất bản và lƣu hành, nội dung
có giá trị đáp ứng đƣợc nhu cầu đời sống tinh thần của độc giả, hƣớng tới các giá
trị chân – thiện – mỹ thì vẫn đáng để ƣu tiên giới thiệu đến vói độc giả.
1.5.2. Tiêu chí kỹ năng giới thiệu sách:
a. Kỹ năng viết
- Trình bày logic
Việc sắp xếp các thành phần này phải theo nguyên tắc từ đơn giản đến phức
tạp, những thông tin khái quát, cơ bản nhƣ hoàn cảnh ra đời, thông tin tác giả.
Sau đó, mới bắt đầu đi sâu vào các thông tin về nội dung của tác phẩm.
- Sắp xếp bố cục khoa học
4
Ý kiến của Ông Phạm Phúc Vĩnh trong cuộc phỏng vấn với nhóm tác giả

27. 27
Kỹ năng trình bày logic còn thể hiện ở việc sắp xếp bố cục khoa học, hợp
lý. Mở bài phải trình bày đƣợc các thông tin về tác giả, không đƣợc quá đi sâu
vào kể chuyện hoặc phân tích về giá trị tác phẩm. Thân bài tùy thuộc vào từng
thể loại mà có thể tóm tắt hoặc trích dẫn, tuyệt đối không nhắc lại về tác giả và
lạm dụng trích dẫn hay tóm tắt. Kết bài không nên nhắc lại thông tin tác giả, càng
không đƣợc tóm tắt vì dễ gây lan man và khó tạo ấn tƣợng. Phải tận dụng phần
kết bài để khuyến khích và đông viên độc giả tìm đọc sách
Mặt khác, cũng cần lƣu ý rằng: Nếu xác định đúng bố cục nhƣng đi sai
trọng tâm, bài giới thiệu sách cũng không thể hiện đƣợc tính logic. Trong một bài
giới thiệu sách, dù là phê bình hay mô tả, phải tập trung phân tích về các giá trị
mà tác phẩm đạt đƣợc, thay vì sa đà vào tóm tắt hay giới thiệu tác giả
b. Kỹ năng nói
- Sử dụng tốc độ giọng nói linh hoạt
Việc sử dụng giọng nói một cách linh hoạt góp phần tạo điểm nhấn cho bài
trình bày, tạo đƣợc không khí sinh động và dẫn dắt cảm xúc của ngƣời nghe.
Chính vì vậy, ngƣời giới thiệu phải có hiểu biết về cách sử dụng tốc độ của giọng
nói, sử dụng một cách linh hoạt thay vì cứ giữ một cung giọng từ đầu đến cuối.
- Sử dụng cao độ giọng nói linh hoạt
Cao độ giọng nói là biểu hiện của việc sử dụng vị trí âm thanh trong khoang
miệng. Có ngƣời thƣờng dùng âm giọng cao – dễ gây chói tai và dễ làm mất
thiện cảm. Cũng có ngƣời sử dụng âm giọng thấp – dễ tạo sự nhàm chán và buồn
ngủ.
Một sinh viên khi thuyết trình giới thiệu sách, phải kết hợp nhuần nhuyễn
hai âm giọng này, vì chỉ có nhƣ vậy mới tạo nên nét đặc sắc, điểm cao trào lẫn sự
sâu lắng cho bài giới thiệu.
- Di chuyển trên sân khấu
Trong ngôn ngữ cơ thể, việc di chuyển trên sân khấu đóng vai trò kiểm soát
nhịp điều bài nói. Nó phản ánh sự năng động của diễn giả lẫn sự sinh động của
bài trình bày. Nếu nhƣ đứng yên một chỗ, diễn giả khó có thể tạo ấn tƣợng tốt
cho độc giả bởi quá thụ động. Nhƣng ngƣợc lại, thƣờng xuyên di chuyển trên sân
khấu cũng khiến độc giả dễ chao đảo, rối mắt, khó chịu.

28. 28
- Sử dụng ngôn ngữ cử chỉ
Sử dụng ngôn ngữ cử chỉ nhằm tăng hiểu quả tiếp thu của ngƣời nghe, góp
phần tạo điểm nhấn cho phần trình bày, tạo phong cách để gây ấn tƣợng cho độc
giả. Khi trình bày bài giới thiệu, phải thƣờng xuyên sử dụng ngôn ngữ cử chỉ để
làm sáng tỏ thông điệp của mình, đồng thời giúp thu hút sự chú ý của ngƣời nghe
1.6. Tiểu kết
Thông qua việc điểm lại các khái niệm, các lý thuyết về hoạt động giới thiệu
sách, nhóm tác giả cho rằng, khái niệm này thực chất không hề mới mẻ, khi các học
giả đã chỉ ra các nhận định của họ từ những năm cuối thế kỷ XX. Tuy nhiên, việc đón
nhận và vận dụng nó vào thực tế, vẫn là một câu hỏi lớn.
Bởi lẽ chúng ta cần lƣu ý rằng, đây là các khái niệm đƣợc các học giả thế giới chỉ
ra, nó đã đƣợc vận dụng phổ biến trong công tác thông tin thƣ viện, lẫn các công tác
khác có liên quan đến việc quảng bá một cuốn sách.
Với tính chất đặc thù của ngành xuất bản Việt Nam, với sự đối lập về lý luận thƣ
viện vẫn đang tồn tại, liệu công tác giới thiệu sách đã đƣợc quan tâm đúng mức? Bao
gồm sự đầu tƣ cho công tác giảng dạy và tổ chức hoạt động liên quan?
Và điều quan trọng hơn, các phƣơng pháp, kỹ năng giới thiệu sách đƣợc tác giả
trình bày trên đây không tìm thấy nhiều ở các diễn đàn, hay trên tác phẩm của ngƣời
Việt. Đây là kết quả của quá trình tập hợp tài liệu từ nhiều nguồn khác nhau. Chủ yếu
là để hình thành một quan điểm mà các nhà làm thƣ viện đang thực hiện: kỹ năng giới
thiệu sách là một bộ môn cấu thành từ các kỹ năng nhƣ chọn sách, đọc sách và viết bài
giới thiệu sách. các kỹ năng này có ảnh hƣởng với nhau và ảnh hƣởng đến bài giới
thiệu sách. Liệu rằng SV tại Khoa TVVP, trƣờng ĐHSG đã tiếp cận đƣợc kỹ năng
này? Sinh viên nghĩ gì về kỹ năng giới thiệu sách? Đó là những câu hỏi nhóm tác giả
đặt ra để tiến hành khảo sát sinh viên tại Khoa TVVP cũng nhƣ chƣơng trình đào tạo
của Khoa.

29. 29
CHƢƠNG 2
THỰC TRẠNG KỸ NĂNG GIỚI THIỆU SÁCH CỦA
SINH VIÊN NGÀNH KHOA HỌC THƢ VIỆN
KHOA THƢ VIỆN VĂN PHÒNG TRƢỜNG ĐẠI HỌC SÀI GÒN
Thông qua việc xác định kích thƣớc mẫu là 100 (Theo Công thức tính mẫu đã
trình bày tại phần Phƣơng pháp nghiên cứu của báo cáo này), nhóm tác giả tiến hành
khảo sát bảng hỏi dƣới dạng điện tử, sử dụng ứng dụng khảo sát của Google Form, sau
đó lấy dữ liệu nghiên cứu để tổng hợp và phân tích ý nghĩa. Sau đây là kết quả nghiên
cứu
2.1. Thực trạng kỹ năng giới thiệu sách của sinh viên ngành Khoa học Thư viện
Khoa Thư viện Văn phòng trường Đại học Sài gòn
2.1.1. Thói quen đọc sách
Nhân tố này ảnh hƣởng trực tiếp đến việc viết bài giới thiệu sách. Cụ thể, thói
quen đọc sách góp phần nâng cao khả năng sử dụng vốn từ trong quá trình viết, nâng
cao kỹ năng tiếp thu nội dung, giúp khai thác tối đa giá trị của tác phẩm.
Chính vì vậy, giả thuyết đƣợc đặt ra rằng: Nếu sinh viên ngành khoa học Thƣ
viện đã có thói quen đọc sách, thì sẽ giúp ích rất nhiều cho việc lĩnh hội nội dung, cải
thiện kỹ năng viết hiệu quả.
Biểu đồ 2.1. Biểu đồ tròn thể hiện thói quen đọc sách
của sinh viên ngành Khoa học Thư viện

30. 30
Kết quả trên cho thấy: Số lƣợng sinh viên chỉ đọc thỉnh thoảng và ít khi chiếm
tỷ lệ cao, chỉ 19,4% sinh viên có thói quen đọc sách ở mức độ thƣờng xuyên. Điều này
theo nhóm tác giả không quá khó hiểu, bởi lẽ do nhiều yếu tố chia phối, từ việc giải
quyết các bài tập cá nhân đến việc đi làm, nên sinh viên đọc sách thỉnh thoảng cũng là
hợp lý theo quan điểm chủ quan.
Kết quả này hoàn toàn đồng nhất với nhận định của bà Nguyễn Thị Thanh Duyên
khi cho rằng: ”Sinh viên hiện nay chƣa thực sự quan tâm chú trọng đến việc đọc sách
do nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan từ phía sinh viên.”
Dù vậy, đây vẫn không phải là tin vui đối với Khoa nói riêng và trƣờng Đại học
Sài Gòn nói chung, bởi lẽ chính sách của Nhà nƣớc khuyến khích đọc sách trong học
sinh sinh viên đã có từ lâu, nhƣng hiệu quả vẫn chƣa rõ ràng. Mặt khác, ngành Thƣ
viện đáng lẽ phải tạo động lực cho sinh viên ngành đào tạo đọc sách, mở mang kiến
thức nhiều hơn, nhƣng điều này chƣa đƣợc cụ thể hóa bởi lẽ số lƣợng sinh viên đọc
sách ở mức độ Thƣờng xuyên còn quá thấp.
2.1.2. Kỹ năng lựa chọn sách để giới thiệu
Đây là kỹ năng quan trọng nhằm đảm bảo chất lƣợng xuất bản phẩm khi giới
thiệu đến độc giả. Nếu ngƣời giới thiệu không nắm vững kỹ năng này, những đầu sách
đƣợc giới thiệu đến với độc giả sẽ kém chất lƣợng, khó thu hút độc giả quan tâm và
tìm đọc
Biểu đồ 2.2. Biểu đồ tròn thể hiện tiêu chí ưu tiên trong việc chọn sách để giới thiệu
Nhóm tác giả đánh giá cao khi có đến 56,9 % các bạn cho rằng: Nên ƣu tiên
những đầu sách Phù hợp với độc giả. Độc giả là đối tƣợng cuối cùng mà các bài giới
thiệu sách nhắm đến. Mặt khác, cũng có số không ít các bạn đề cao vai trò của Tác giả

31. 31
nổi tiếng. Về mặt lý luận, việc chọn tác giả nổi tiếng là không sai, vì dễ gây hiệu ứng
đám đông và thu hút những ngƣời chƣa thích đọc sách
Kết quả nghiên cứu này cũng thể hiện nhận thức tích cực của sinh viên khi xác
định các tiêu chí để giới thiệu, nó hoàn toàn phù hợp với lý luận, hiệu quả với thực tiễn
khi viết bài giới thiệu sách
2.1.3. Kỹ năng viết bài giới thiệu sách
Tại khoa Thƣ viện Văn phòng, tổ chức Đoàn Khoa thƣờng xuyên tổ chức các
chƣơng trình về giới thiệu sách, nhằm để thúc đẩy văn hóa đọc cũng nhƣ tạo sân chơi
lành mạnh cho sinh viên. Theo đó, định kỳ mỗi tuần hoặc mỗi tháng, các lớp sẽ thay
phiên nhau tổ chức chƣơng trình, gửi thƣ mời đến các chi đoàn để cùng tham dự. Các
lớp sẽ cử đại diện để thuyết trình giới thiệu sách theo chủ điểm của tuần hoặc tháng đó
Bằng phƣơng pháp khảo sát ý kiến bằng phiều hỏi, nhóm tác giả chủ trƣơng khảo
sát ý kiến của các sinh viên đã từng tham dự chƣơng trình, qua đó đánh giá một cách
khái quát về kỹ năng giới thiệu sách thông qua những đơn cử đại diện của từng chi
đoàn.
Biểu đồ 2.3. Biểu đồ thể hiện việc tham dự các chương trình giới thiệu sách của SV
Nhóm tác giả đặt ra câu hỏi: Bạn có từng tham dự các chương trình giới thiệu
sách do Đoàn khoa tổ chức không? Hơn nửa số mẫu khảo sát đều đã từng tham gia
chƣơng trình, điều đó chứng tỏ mức độ ảnh hƣởng và sự quan tâm đối với chƣơng
trình là khá cao, điều đó dễ cho thấy: Đối tƣợng khảo sát đã chứng kiến kỹ năng giới
thiệu sách của các bạn sinh viên đại diện các lớp.
Mặt khác, nhóm tác giả cũng đánh giá cao về công tác tuyên truyền của Đoàn
Khoa, khi các đối tƣợng khảo sát hầu hết đều đã tham vào các chƣơng trình cụ thể, kết
quả sau đây chứng minh cho điều đó:

32. 32
Biểu đồ 2.4. Biểu đồ thể hiện các chương trình giới thiệu sách mà sinh viên từng
tham gia
Kỹ năng viết đòi hỏi ngƣời giới thiệu phải trình bày nội dung logic, sắp xếp các
nội dung theo đúng nguyên tắc: từ đơn giản nhất đến phức tạp nhất. Trong kết quả
nghiên cứu của mình. Nhóm tác giả chủ trƣơng gợi ý các thành phần nội dung cần có
trong bài giới thiệu sách, từ đó đánh giá tổng quan về kỹ năng xác định nội dung của
các bạn sinh viên, sau đây là kết quả nghiên cứu:
a. Kỹ năng xác định nội dung mở bài:
Biểu đồ 2.5. Biểu đồ cột thể hiện kỹ năng xác định nội dung mở bài giới thiệu sách của
sinh viên
Nhóm tác giả đặt ra câu hỏi nhiều lựa chọn với mẫu: “Khi tham dự, mở đầu bài
giới thiệu sách ngƣời giới thiệu trình bày nội dung gì?” Kết quả nghiên cứu cho thấy:
đa số sinh viên đều chọn trình bày Hoàn cảnh ra đời, tóm tắt tác phẩm và thông tin về
tác giả trong bài giới thiệu sách của mình.
Các phƣơng án trả lời của sinh viên đều mang tính tích cực, phù hợp với lý luận.
Và cũng nhƣ nhận định ban đầu của tác giả khi cho rằng: không nhất thiết phải trình

33. 33
bày số trang, khổ giấy, thiết kế bìa trong phần mở đầu trong bài giới thiệu sách, chỉ có
13,9% sinh viên lựa chọn phƣơng án này khi trình bày bài giới thiệu. Mặc dù kết quả
này chƣa đồng nhất theo quan điểm của tác giả Lê Thị Chinh, nhƣng lại rất phù hợp
với định hƣớng nghiên cứu của nhóm tác giả.
b. Kỹ năng xác định nội dung trọng tâm
Kỹ năng này đòi hỏi nhận thức của sinh viên về việc xác định nội dung chính của
tác phẩm. Nếu xác định sai, tổng thể bài giới thiệu sách sẽ đi sai hƣớng, không thể
khai thác tối đa giá trị của cuốn sách, khiến cho nội dung lan man và dễ gây nhàm
nhán cho ngƣời đọc.
Chính vì vậy, nhóm tác giả đặt ra nghi vấn: Liệu sinh viên có xác định đúng
trọng tâm bài giới thiệu sách chƣa? Kết quả của câu hỏi sẽ góp phần đánh giá khách
quan về kỹ năng viết của sinh viên
Biểu đồ 2.6. Biểu đồ tròn thể hiện kỹ năng xác định
nội dung trọng tâm khi viết bài giới thiệu sách
Có 63,9% đối tƣợng khảo sát cho rằng: Điểm đặc sắc của tác phẩm là nội dung
chính cần khai thác khi viết bài giới thiệu sách. Kết quả này mang ý nghĩa sâu sắc về
mặt lý luận, góp phần củng cố quan điểm về kỹ năng giới thiệu sách trong định nghĩa
của bà C.C Chen lẫn ông John Drewey.
Ngoài ra, cũng có đến 31,9% sinh viên cho rằng: Nội dung cốt lõi của bài giới
thiệu sách là Tóm tắt tác phẩm. Nhóm tác giả đánh giá cao về sự hiểu biết của sinh
viên về kỹ năng giới thiệu sách. Tuy nhiên, vẫn cần phải xác định rõ ràng: Tóm tắt tác
phẩm chỉ phù hợp với dòng sách văn học. Nếu xét về mặt bằng chung, việc trình bày
các điểm đặc sắc của tác phẩm mới là mẫu số chung cho tất cả các thể loại.

34. 34
Nhóm tác giả hoàn toàn đồng ý rằng: tóm tắt tác phẩm là một phần cần có trong
bài giới thiệu sách, nhƣng không phải là nội dung chính cần ƣu tiên.
c. Kỹ năng trình bày nội dung kết bài
Khảo sát về kỹ năng này góp phần khái quát hóa về kỹ năng giới thiệu sách của
sinh viên. Tƣơng tự nhƣ viết một đoạn văn trong tập làm văn, kết bài cũng đóng vai trò
quan trọng để tạo ấn tƣợng với bạn đọc, góp phần khuyến khích và động viên họ tìm
đọc sách, qua đó đáp ứng đƣợc mục tiêu mà bài giới thiệu sách đề ra. Vì vậy, việc
kiểm định nhân tố này trên khách thể nghiên cứu là hoàn toàn cần thiết
Nhóm tác giả đặt ra câu hỏi: Phần cuối của bài giới thiệu sách, diễn giả trình bày
những nội dung gì? và chỉ ra một số đáp án gợi ý: Nhấn mạnh lợi ích của việc đọc
sách; Tóm tắt sách; Hƣớng dẫn cách tìm đọc tác phẩm; Khẳng định lại về giá trị của
tác phẩm; Nhắc lại về thông tin về tác giả.
Sau đây là kết quả từ đối tƣợng khảo sát:
Biểu đồ 2.7. Biểu đồ cột thể hiện
nội dung cần trình bày khi viết bài giới thiệu sách
Mẫu nghiên cứu tập trung câu trả lời vào các phƣơng án: Hƣớng dẫn cách tìm
đọc sách (54,2%); Khẳng định lại giá trị của tác phẩm (48,6%); Nhấn mạnh lợi ích của
việc đọc sách (47,2%); Tóm tắt sách (39,6%). Kết quả nghiên cứu này mang ý nghĩ:
Đối tƣợng nghiên cứu về cơ bản đã nắm đƣợc các nội dung cần trình bày ở phần kết,
nó bao gồm sự nhân thức của ngƣời giới thiệu sách về tầm quan trọng của phần này.
Đồng thời, việc “hƣớng dẫn cách tìm đọc sách” lại đƣợc nhiều sinh viên ƣu tiên. Về
mặt lý luận, điều này cũng hoàn toàn phù hợp với quan điểm của tác giả Lê Thị Chinh

35. 35
trong cuốn Phƣơng pháp và kinh nghiệm tuyên truyền, giới thiệu sách trong thƣ viện
trƣờng học (2008) khi cho rằng, khi viết kết bài phải trả lời đƣợc câu hỏi “tìm đọc sách
ở đâu, vào thời gian nào?” [7, tr.26]
Thế nhƣng, vẫn có đến 30,6% sinh viên có xu hƣớng viết phần tóm tắt sách ngay
phần kết bài. Về mặt logic, việc trình bày bản tóm tắt ở phần kết khiến cho bố cục lan
man, không mang mục đích kêu gọi ngƣời đọc đọc sách mà chỉ tiếp tục sa đà vào nội
dung. Trên thực tế, phần tóm tắt chỉ nên trình bày ở phần mở bài hoặc thân bài. Kết
quả này cho thấy, dù không chiếm tỷ lệ cao, nhƣng vẫn có một bộ phận không nhỏ
sinh viên đang xác định thiếu chính xác về nội dung kết bài
d. Kỹ năng xác định nguyên tắc trình bày nội dung
Tính logic của một bài giới thiệu sách đƣợc thể hiện bằng một nguyên tắc quan
trọng, đó là: phải trình bày nội dung từ cơ bản đến phức tạp. Nếu nhƣ ngƣời giới thiệu
xác định sai nguyên tắc, chắc chắn bố cục bài giới thiệu sách mất tính hệ thống, khiến
cho độc giả mơ hồ, dễ chán đọc. Chính vì vậy, sinh viên ngành Thƣ viện phải xác định
đúng nguyên tắc này.
Nhóm tác giả đặt vấn đề, dù rằng đây là nguyên tắc khá đơn giản, nhƣng liệu có
đơn giản đến mức 100% sinh viên tham gia khảo sát đều nắm đƣợc hay không?
Biểu đồ 2.8. Biểu đồ tròn thể hiện
kỹ năng xác định nguyên tắc trình bày nội dung của sinh viên
Kết quả trên cho thấy, ngƣời giới thiệu đã hoàn toàn nhận thức đƣợc về nguyên
tắc cơ bản này – tỷ lệ 90,1% kết quả này đã chứng minh đƣợc điều đó. Nhƣng, vẫn
còn những sinh viên cho rằng nên bắt đầu trình bày với nội dung phức tạp trƣớc với tỷ

36. 36
lệ là 9,9%. Mặc dù con số này là không đáng kể, nhƣng chắc chắn giảng viên vẫn cần
nên nhấn mạnh về nguyên tắc này trong quá trình giảng dạy.
2.1.4. Kỹ năng trình bày trước công chúng
Thuyết trình hay trình bày trƣớc công chúng là một thành phần không thể thiếu
trong công tác tuyên truyền giới thiệu sách, đặc biệt là tại các Thƣ viện trƣờng học.
Việc khảo sát nhân tố này góp phần chứng minh về tính toàn diện trong kỹ năng giới
thiệu sách của sinh viên ngành Khoa học Thƣ viện. Trong bảng hỏi khảo sát của mình,
nhóm tác giả chủ trƣơng thiết kế một nhóm câu hỏi tập trung vào các kỹ năng trình
bày, bao gồm: sử dụng giọng nói, ngôn ngữ cơ thể (phi lời nói).
a. Sử dụng giọng nói
- Về tốc độ
Biểu đồ 2.9. Biểu đồ tròn thể hiện kỹ năng
sử dụng tốc độ giọng nói khi thuyết trình giới thiệu sách
Với câu hỏi đặt ra, nhóm tác giả cho rằng: Nhanh chậm linh hoạt mới là
phƣơng án trả lời tối ƣu nhất. Vì nếu nói quá nhanh, quá chậm hoặc giữ một cung
giọng đều, độc giả - những ngƣời tham gia buổi giới thiệu sách sẽ dễ chán tai, bị ru
ngủ bởi phần trình bày thiếu điểm nhấn. Nhóm tác giả đánh giá cao nhận thức của các
bạn sinh viên khi có đến 38,9% cho rằng, cần phải sử dụng giọng nói một cách linh
hoạt khi giới thiệu sách, nó cho thấy các bạn đã có hiểu biết cơ bản về nghệ thuật sử
dụng giọng nói.

37. 37
Tuy nhiên, về mặt tổng quan, tỷ lệ đó vẫn chƣa thuyết phục để kết luận rằng: họ
đã có kỹ năng sử dụng giọng nói linh hoạt, vì vẫn còn đến 36,1% đối tƣợng khảo sát
cho rằng không nên nói quá nhanh hoặc quá chậm. Điều này đồng nghĩa với việc, đối
tƣợng này sẽ giữ vững một nhịp độ nhất định, với tốc độ nói trung bình trải dài suốt
bài nói. Về mặt lý luận, việc giữ tốc độ này cũng khiến ngƣời nghe dễ chán tai, dễ
dàng bỏ qua bài giới thiệu vì không thấy dấu ấn đặc sắc trong cách trình bày.
- Về cao độ
Biểu đồ 2.10. Biểu đồ tròn thể hiện kỹ năng sử dụng cao độ của giọng nói khi
thuyết trình giới thiệu sách của sinh viên
Trong câu hỏi này, căn cứ vào cơ sở lý luận và kinh nghiệm thực tế, nhóm tác giả
nhận định: phƣơng án tối ƣu nhất là Thay đổi cao độ linh hoạt. Thế nhƣng, câu hỏi
này lại tiếp tục phân hóa kỹ năng của đối tƣợng khảo sát. 41,7% sinh viên lựa chọn
phƣơng án này, nhƣng vẫn chƣa phải là đa số so với Nói với giọng bình thƣơng
(không cao không thấp) - 47,2%. Vì tƣơng tự nhƣ sử dụng tốc độ, cao độ giọng nói
nếu dùng giọng vừa, sẽ thiếu điểm nhấn và khó thu hút sự quan tâm của độc giả.
Lý giải về kết quả này, nhóm tác giả nhận định: Kiểm soát giọng nói có thể chƣa
phải là kỹ năng bị đòi hỏi gắt gao của Khoa. Bởi lẽ, để đánh giá một ngƣời có kỹ năng
sử dụng giọng nói tốt, nhiều ngƣời thƣờng lầm tƣởng rằng: Chỉ cần nói trôi chảy là
đƣợc.
Nhƣng trên thực tế, để có thể nói một cách trôi chảy, học thuộc bài vẫn có thể
làm đƣợc. Nhƣng nó không phải là cách để tạo sức hút cho phần trình bày. Thay vào

38. 38
đó, việc kiểm soát cao độ và tốc độ của giọng nói, nhanh đúng lúc chậm đúng chỗ mới
là điều mà ngƣời có kỹ năng trình bày nên làm.
b. Ngôn ngữ cơ thể
Ngôn ngữ cơ thể góp phần nhấn mạnh thông điệp, tăng khả năng tiếp thu của
ngƣời nghe. Để thu hút sự chú ý của độc giả tham gia buổi giới thiệu sách, ngƣời giới
thiệu không nên thụ động, đứng chết trân một chỗ. Đồng thời phải biết sự dụng ngôn
ngữ cử chỉ (bàn tay) để làm sáng tỏ thông điệp của mình
- Thói quen di chuyển trên sân khấu
Đối với ngôn ngữ cơ thể, việc di chuyển trên sân khấu đóng vai trò kiểm soát
nhịp điều bài nói. Nó phản ánh sự năng động của diễn giả lẫn sự sinh động của bài
trình bày. Nếu nhƣ đứng yên một chỗ, diễn giả khó có thể tạo ấn tƣợng tốt cho độc giả
bởi quá thụ động. Nhƣng ngƣợc lại, thƣờng xuyên di chuyển trên sân khấu cũng khiến
độc giả dễ chao đảo, rối mắt, khó chịu.
Liệu rằng, sinh viên ngành Khoa học Thƣ viện đang nhận thức vấn đề này ở mức
độ nào?
Biểu đồ 2.11. Biểu đồ tròn thể hiện thói quen di chuyển trên sân khấu của người giới
thiệu
Có đến 63,9% đối tƣợng khảo sát chọn phƣơng án ít di chuyển. Điều này cho
thấy: sinh viên đã nhận thức rõ về thói quen di chuyển trên khấu có tác động nhƣ thế
nào đối với bài giới thiệu sách. Đồng thời, trái với giả thuyết ban đầu của nhóm tác giả
khi cho rằng: sinh viên sẽ tập trung chọn phƣơng án Không di chuyển do tâm lý ngại
đám đông và không thích di chuyển. Ngoài ra, đối tƣợng khảo sát cũng phân biệt đƣợc
giữa thƣờng xuyên di chuyển và ít di chuyển có ý nghĩa gì, họ đã có hiểu biết rất quan

39. 39
trọng về thói quen di chuyển trên sân khấu ảnh hƣởng nhƣ thế nào với tâm lí của độc
giả tham dự.
- Thói quen sử dụng ngôn ngữ cử chỉ
Về mặt lý luận, sử dụng ngôn ngữ cử chỉ nhằm tăng hiểu quả tiếp thu của ngƣời
nghe, góp phần tạo điểm nhấn cho phần trình bày, tạo phong cách để gây ấn tƣợng cho
độc giả. Vì vậy, nhóm tác giả chủ trƣơng khảo sát nhân tố này nhằm góp phần đánh
giá toàn diện về nghệ thuật trình bày của sinh viên ngành Khoa học Thƣ viện, lấy nhân
tố đó để làm cơ sở đo lƣờng tính hiệu quả trong các chƣơng trình giới thiệu sách.
Biểu đồ 2.12. Biểu đồ tròn thể hiện kỹ năng sử dụng ngôn ngữ cử chỉ khi thuyết trình
giới thiệu sách
Kết quả cho thấy, vẫn còn hơn nửa số sinh viên (54,2%) thụ động trong phần
trình bày. Về mặt khách quan, kết quả này có thể xuất phát từ hai nguyên nhân:
 Thứ nhất, sinh viên năm nhất vừa mới vào trƣờng, đang trong quá trình làm
quen với kỹ năng trình bày, nên chƣa thể đáp ứng yêu cầu cao về việc sử
dụng ngôn ngữ cử chỉ
 Thứ hai, sinh viên gặp tâm lý sợ đám đông, chƣa đƣợc rèn luyện về tâm lý
khi thuyết trình, từ đó dẫn đến việc ngại thể hiện bản thân thông qua việc sử
dụng ngôn ngữ cử chỉ.
Tuy nhiên, nhóm tác giả đánh giá cao khi còn đến 44,4% đối tƣợng khảo sát có
sử dụng đôi tay khi trình bày. Điều này thể hiện tín hiệu tích cực về kỹ năng trình bày
của sinh viên ngành Khoa học Thƣ viện
Ở đây, nhóm tác giả không phân chia việc sử dụng ngôn ngữ cử chỉ theo mức độ
thƣờng xuyên, vì mỗi ngƣời thƣờng có phong cách trình bày khác nhau. Không nhất
thiết phải đạt đƣợc một mức độ cụ thể thì mới kết luận họ có kỹ năng trình bày tốt.

40. 40
2.1.5. Nhận thức của sinh viên về tầm quan trọng của kỹ năng giới thiệu sách
Nhóm tác giả nghiên cứu nhân tố này với mục đích xem xét tổng thể về nhận
thức của sinh viên đối với kỹ năng này, kết quả nghiên cứu sẽ phản ánh đƣợc thái độ
và tinh thần đón nhận kiến thức lẫn kỹ năng giới thiệu sách ở mức độ nào. Nếu họ cho
rằng kỹ năng này là không cần thiết, thì thái độ học tập lẫn chất lƣợng kỹ năng này
cũng sẽ không cao, kết quả nghiên cứu trên sẽ có sự mâu thuẫn. Và ngƣợc lại, nếu họ
thật sự đề cao tầm quan trọng của kỹ năng này đối với công tác thƣ viện, thì các kết
quả nghiên cứu nêu trên chính là sự phản ánh chân thực nhất về nhận thức của họ
.
Biểu đồ 2.13. Biểu đồ tròn thể hiện nhận thức của sinh viên về tầm quan trọng
của kỹ năng giới thiệu sách
Kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng: Đã có sự phân hóa rõ rệt giữa các ý kiến sinh
viên về tầm quan trọng của kỹ năng này. Ý kiến Bình thƣờng và Rất quan trọng có độ
chênh lệch không lớn.
Cần phải khẳng định rằng, thƣ viện với vai trò là cổ vũ và phát triển văn hóa đọc,
thì việc tuyên truyền giới thiệu sách là nhiệm vụ trọng tâm hàng đầu. Theo kết quả
phỏng vấn chuyên gia, tất cả Quý Thầy Cô đều xem giới thiệu sách là công tác trọng
tâm để hòan thành nhiệm vụ này. Chính vì vậy, việc xem công tác giới thiệu sách là
việc bình thƣờng hoặc không quan trọng sẽ khiến sinh viên đi sai hƣớng trong công tác
bạn đọc về sau.
2.2. Thực trạng về chương trình đào tạo kỹ năng giới thiệu sách cho sinh viên
ngành Khoa học Thư viện Khoa Thư viện Văn phòng trường Đại học Sài gòn
Tiếp theo, nhóm tác giả sẽ trình bày kết quả nghiên cứu từ một khách thể vô cùng
quan trọng, tác động trực tiếp đến kỹ năng giới thiệu sách của sinh viên ngành Khoa

41. 41
học Thƣ viện, đó là Chƣơng trình đào tạo của Khoa Thƣ viện Văn phòng trƣờng Đại
học Sài Gòn.
Nhóm tác giả chủ trƣơng trình bày các học phần có liên quan đến giới thiệu sách
nhằm để phác họa một cách rõ ràng về mức độ chuyên sâu về công tác đào tạo kỹ năng
này
- Học phần trình bày thông tin
Chƣơng trình này giúp sinh viên có cái nhìn chuyên sâu về thông tin học. Bao
gồm về cách phân loại thông tin, đóng gói thông tin và trình bày thông tin dƣới dạng
văn bản và bằng lời. Chƣơng trình đào tạo cũng góp phần củng cố sâu sắc về kỹ năng
nói trƣớc công chúng thông qua các thuyết trình các chuyên đề về công tác thƣ viện.
- Học phần thư viện trường học
Hoạt động giới thiệu sách là hoạt động đặc trƣng tại các thƣ viện trƣờng học. Vì
vậy, trong nội dung chƣơng trình của môn học này, giới thiệu sách đƣợc xem là bài tập
chính của môn học
Trong suốt 15 tuần học, sinh viên chia thành nhóm tùy sĩ số, có thể từ 4 – 5
ngƣời hoặc nhiều hơn. Mỗi tuần, các nhóm sẽ lên thuyết trình các cuốn sách theo chủ
đề của từng nhóm. Nhằm để khuyến khích tinh thần tự học tập, giảng viên không chỉ
dẫn kỹ lƣỡng về vấn đề giới thiệu sách mà để sinh viên tự tìm hiểu
Cán bộ giảng dạy cũng khuyến khích tinh thần tranh luận trong lớp, thông qua
đó, sinh viên phát huy tinh thần tƣ duy phản biện, thảo luận nhằm đóng góp ý kiến cho
bài giới thiệu sách đƣợc tốt hơn.
Tuy nhiên, những ý kiến của sinh viên vẫn chỉ mang tính chủ quan, thiếu cơ sở
khoa học, vì vậy chƣa giải quyết đƣợc các vấn đề khoa học, từ việc lƣu ý về cách viết
bài sao cho thu hút, phƣơng pháp thuyết trình làm nhƣ thế nào để dễ thu hút độc giả,
và cả cách phân tích để lột tả hết nội dung của cuốn sách, những vấn đề này chƣa đƣợc
làm sáng tỏ trong chƣơng trình môn học.
- Học phần thư viện thiếu nhi
Là một môn học nằm trong chƣơng trình đào tạo hệ chính quy chuyên ngành
Khoa học Thƣ viện của trƣờng Đại học Sài Gòn. Tƣơng tự nhƣ thƣ viện trƣờng học,
môn học này lấy các bài tập về giới thiệu sách làm cốt lõi, phần lớn là cuốn sách dành
cho thiếu nhi, và là những câu chuyện kể. Chủ yếu nghiên về kể chuyện sách – cũng là
một hình thức tuyên truyền xuất bản phẩm đến với độc giả.

42. 42
- Học phần Phát triển vốn tài liệu
Học phần này giúp sinh viên rèn luyện kỹ năng đánh giá tài liệu trƣớc khi bổ
sung vào thƣ viện. Cũng là một nền tảng qua trọng giúp hình thành kỹ năng lựa chọn
sách để làm công tác tuyên truyền và giới thiệu
- Học phần tham khảo 1
Cũng là một môn học nằm trong chƣơng trình đào tạo của ngành Thƣ viện. Tập
trung đào tạo về kỹ năng lựa chọn các loại tài liệu tham khảo, tổ chức triển lãm hoặc
giới thiệu sách theo một chủ đề đƣợc chỉ định. Tuy nhiên, tƣơng tự nhƣ các học phần
nêu trên, cán bộ giảng dạy không chú trọng trong việc hƣớng dẫn lẫn đánh giá về kỹ
năng giới thiệu sách của sinh viên, các bài tập chủ yếu tập trung về kỹ năng đánh giá
xuất bản phẩm tham khảo.
Về mặt tổng thể, các học phần trên đều đóng góp ít nhiều cho việc rèn luyện kỹ
năng giới thiệu của sinh viên. Đặc biệt, môn Trình bày thông tin cũng đã có những
đóng gióp quan trọng trong việc hình thành kỹ năng nói và viết của sinh viên. Thế
nhƣng, sẽ rất thiếu thuyết phục để nói rằng: Môn trình bày thông tin đã đủ để sinh viên
có thể nâng cao kỹ năng giới thiệu sách của mình, mặt khác cần phải có một môn học
hệ thống hơn và cụ thể hơn để rèn luyện kỹ năng này.
2.3. Tiểu kết
Nhƣ vậy, thông qua việc khảo sát các kỹ năng cơ bản và quan trọng nhất của kỹ
năng giới thiệu sách, nhóm tác giả nhận định: sinh viên ngành Khoa học Thƣ viện đã
có những kỹ năng nền tảng trong việc chọn sách, viết bài giới thiệu sách và trình bày
trƣớc công chúng. Kết quả này mang tính khả quan khi đa số sinh viên đều đáp ứng
đƣợc kiến thức lý luận về kỹ năng này. Nhƣng, vẫn cần khắc phục một số thiếu sót liên
quan đến kỹ năng đọc, chọn sách và viết bài giới thiệu sách. Đồng thời, phải có nhận
thức thống nhất và rõ ràng về vai trò của kỹ năng này đối với công tác thƣ viện.
Ngoài ra, dựa theo những vấn đề đƣợc tác giả quan sát đƣợc, có thể khẳng định:
Chƣơng trình đào tạo của Khoa có xu hƣớng để các kỹ năng trong giới thiệu sách nằm
xen kẽ tại các học phần, khiến cho việc hệ thống hóa kỹ năng này gặp nhiều khó khăn.
Thông qua các kết quả đƣợc phân tích và tổng hợp, nhóm tác giả cho rằng: Bất
cứ một công việc gì cũng cần những nguyên tắc và chuẩn mực riêng, đƣợc xác lập
bằng sự thống nhất về mặt lý luận khoa học. Trong lĩnh vực thƣ viện, mỗi một nghiệp
vụ đều có chuẩn riêng, phân loại thì có DDC hay LCC, biên mục thì có LCSH hay

43. 43
Sear List SH, vì vậy không lý do gì kỹ năng giới thiệu sách lại không đƣợc dạy nhƣ
một hạt nhân của lý luận khoa học thƣ viện hiện đại, có chuẩn mực và hệ thống riêng
góp phần vào sự phát triển của các dịch vụ tham khảo hay lƣu hành của thƣ viện, dịch
vụ matketing trong kinh doanh xuất bản phẩm.
Kết quả khảo sát trên xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau:
- Về thói quen đọc, một điều kiện nền tảng của kỹ năng giới thiệu sách nhƣng lại ít
đƣợc quan tâm, nguyên nhân khách quan nhƣ đã trình bày ở trên, là do việc sắp xếp
thời gian làm việc và học tập bị xáo trộn, vƣớng bận cho các bài tập trên lớp lẫn công
việc làm thêm. Nhƣng cũng cần phải lƣu ý hơn về những yếu tố chủ quan, mà cụ thể là
do sinh viên chƣa có thói quen đọc sách, hay thậm chí chƣa có ý thức về việc đọc sách.
- Về việc viết bài giới thiệu sách, việc xác định bố cục chƣa rõ ràng là do việc tiếp
nhận kiến thức chƣa hiệu quả, chƣa lƣu ý và xem trọng về việc sắp xếp bố cục khi viết
bài giới thiệu. Mặt khác, có khả năng do tiếp cận nhiều nguồn tham khảo trên internet,
dẫn đến kiến thức bị sai lệch
- Về kỹ năng nói, do kỹ năng ở mỗi ngƣời khác nhau, tâm lí tự tin khác nhau, vì vậy
mà có sự phân hóa sâu sắc về kỹ năng thuyết trình của sinh viên. Ngoài ra, có thể do
trong các chƣơng trình giới thiệu sách, các chi đoàn vẫn chƣa chọn ra đúng ngƣời có
khả năng lôi cuốn, cuốn hút ngƣời nghe, và cũng có thể do chính ngƣời giới thiệu ít có
cơ hội đƣợc nói trƣớc công chúng, vì vậy mà ít có kinh nghiệm thực tế, hiệu quả của
phần thuyết trình không cao

44. 44
CHƢƠNG 3: GIẢI PHÁP NÂNG CAO KỸ NĂNG GIỚI THIỆU SÁCH
Từ thực trạng nêu trên, nhóm tác giả nhận định cần xây dựng các nhóm giải
pháp nhằm cải thiện vấn đề, nâng cao kỹ năng giới thiệu sách của sinh viên khoa
TVVP trƣờng ĐHSG, vừa đáp ứng nguyện vọng đƣợc đào tạo của sinh viên, vừa đáp
ứng nhu cầu của thị trƣờng về kỹ năng cần có của ngƣời CBTV.
Ở đây, nhóm tác giả chủ trƣơng xây dựng 2 nhóm giải pháp cơ bản nhằm đáp
ứng yêu cầu về kỹ năng giới thiệu sách của sinh viên với các nội dung sau:
3.1. Giải pháp cải thiện kỹ năng đọc sách
Kỹ năng này bắt đầu từ kỹ năng chọn sách rồi đến đọc sách, là một quy trình
quan trọng gắn bó mật thiết với nhau. Để cải thiện đƣợc kỹ năng này, Khoa có thể mở
một học phần hoặc một lớp học ngắn hạn, với nội dung là giảng dạy về kỹ năng đọc
sách cho sinh viên của Khoa.
Với tên gọi là Khoa Thƣ viện Văn phòng, việc đi tiên phong trong trào lƣu phát
triển kỹ năng đọc và văn hóa đọc là điều tất yếu, là hình mẫu để sinh viên Khoa khác
noi theo và học hỏi mô hình
Dựa trên cơ sở kế thừa các công trình về kỹ năng đọc sách trong nƣớc và thế
giới, nhóm tác giả đề xuất xây dựng một chƣơng trình 70% lý thuyết và 30% thực
hành. Ở đó, các cán bộ giảng dạy giới thiệu các kỹ năng đọc sách, từ việc xác định chủ
đề, đọc theo cấp độ và cải thiện khả năng đọc của mình, và đọc những cuốn sách cùng
một chủ đề
Mỗi nội dung nhƣ vậy cần có các bài tập để kiểm tra hiệu quả học tập của sinh
viên.
- Bài tập 1: Thuyết trình, giới thiệu về cuốn sách em đã đọc, hãy cho biết về chủ
đề, thể loại và lý do em chọn cuốn sách đó
- Bài tập 2: Ngay tại lớp, trong khoảng thời gian nhất định, hãy trình bày tóm tắt
về cuốn sách em đang đọc