ความสุขคืออะไร

1. 1
แบบเสนอโครงร่างโครงงานคอมพิวเตอร์
รหัสวิชา ง33201-33202 ชื่อวิชา เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร 5- 6
ปีการศึกษา 2561
ชื่อโครงงาน ความสุขของเด็กมัธยมปลายคืออะไร
ชื่อผู้ทาโครงงาน
1.นางสาวปราณปรียา ศรีสวัสดิ์ เลขที่ 4 ชั้น ม.6 ห้อง9
2.นางสาวฐิติชญา ดาวงษ์ เลขที่ 9 ชั้น ม.6 ห้อง 9
ชื่ออาจารย์ที่ปรึกษาโครงงาน ครูเขื่อนทอง มูลวรรณ์
ระยะเวลาดาเนินงาน ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2561
โรงเรียนยุพราชวิทยาลัย จังหวัดเชียงใหม่
สานักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต 34

2. 2
ใบงาน
การจัดทาข้อเสนอโครงงานคอมพิวเตอร์
สมาชิกในกลุ่ม
1.นางสาวปราณปรียา ศรีสวัสดิ์ เลขที่4
2.นางสาวฐิติชญา ดาวงษ์ เลขที่9
คาชี้แจง ให้ผู้เรียนแต่ละกลุ่มเขียนข้อเสนอโครงงานตามหัวข้อต่อไปนี้
ชื่อโครงงาน (ภาษาไทย)
ความสุขของเด็กมัธยมปลายคืออะไร
ชื่อโครงงาน (ภาษาอังกฤษ)
What is the happiness of a high school student?
ประเภทโครงงาน โครงงานเพื่อการศึกษา
ชื่อผู้ทาโครงงาน 1.นางสาวปราณปรียา ศรีสวัสดิ์ 2.นางสาวฐิติชญา ดาวงษ์
ชื่อที่ปรึกษา ครูเขื่อนทอง มูลวรรณ์
ระยะเวลาดาเนินงาน ภาคเรียนที่ 2
ที่มาและความสาคัญของโครงงาน
เนื่องจากเมื่อเข้าสู่ช่วงวัยรุ่นจะเกิดฮอร์โมนต่างๆที่เปลี่ยนแปลงทาให้ส่งผลต่อร่างกายและจิตใจหลายๆอย่าง
หนึ่งในนั้นคือเรื่องของอารมณ์และความรู้สึก นักเรียนมัธยมปลายนั้นนอกจากเรื่องภายในร่างกายแล้วยังมีเรื่อง
ภายนอกที่เปลี่ยนแปลงและต้องปรับตัวเช่น การเรียน การใช้ชีวิต เพื่อน ครอบครัว ส่งผลให้เกิดอารมณ์ต่างๆ
มากมายไม่ว่าจะอารมณ์ทางบวกเช่น สนุกสนาน มีความสุข ร่าเริง หรืออารมณ์ทางลบเช่น เศร้า สันโดษ โกรธ เกลียด
โดยอารมณ์ทางลบนี้ส่งผลต่อจิตใจและร่างกายเป็นอย่างมากทาให้เกิดปัญหาซึมเศร้าซึ่งเป็นปัญหาใหญ่ในสังคมตอนนี้
ผลเสียที่สุดคือการคิดฆ่าตัวตายเพื่อหนีความรู้สึกซึมเศร้า จากปัญหาที่ผ่านมาทางผู้จัดทาจึงสนใจที่จะศึกษาว่า
ความสุขของเด็กมัธยมปลายว่าส่วนมากนั้นมาจากสิ่งใด และปัจจัยต่างๆที่ทาให้เกิดความสุข แนวโน้มของความสุข
เพื่อที่จะนาไปเป็นข้อมูลในการหา แนวคิด การปฏิบัติ การทากิจกรรมต่างๆของเด็กมัธยมศึกษาตอนปลายให้ห่างไกล
จากความเครียด ความซึมเศร้าและสามารถลดแนวโน้มโรคซึมเศร้าของเด็กมัธยมปลายได้ โดยความสุขของเรานั้น
ไม่ได้เกิดจากความร่ารวย การมีหน้ามีตาในสังคม หรือการทางานอย่างหนักแบบที่หลากหลายคนชอบคิดกันแต่
อาจจะเป็นความสัมพันธ์ที่ดีต่อตนเองและคนรอบข้าง ซึ่งเป็นที่ละเอียดอ่อนและต้องใช้การดูแลเอาใจใส่อย่างมากโดย
เราอาจพบวิธีสร้างความสุขแบบง่ายๆเช่น การเงยหน้าขึ้นจากหน้าจอโทรศัพท์มาพูดคุยกับคนข้างหน้า การชวน
ออกไปทากิจกรรมต่างๆร่วมกันซึ่งเป็นสิ่งที่ไม่เสียค่าใช้จ่ายหรือปฏิบัติได้ยากเลย โดยแต่ละบุคคลอาจมีที่มาของ
ความสุขที่แตกต่างกันแต่สิ่งที่ทุกคนจะรู้สึกเหมือนกันคือความรู้สึกดีๆ การมองโลกในแง่บวก อยากใช้ชีวิตนี้ต่อไปให้ดี
ที่สุด และที่สาคัญที่สุดคือการอยากแบ่งความสุขให้กับคนรอบข้างอีกด้วย

3. 3
วัตถุประสงค์
1.พบปัจจัยความสุขของเด็กมัธยมปลาย
2.มีวิธีคิดหรือวิธีการที่ทาให้เกิดความสุขที่แท้จริงได้
ขอบเขตโครงงาน
เด็กระดับมัธยมปลาย(มัธยมศึกษาปีที่4-มัธยมศึกษาปีที่6)
หลักการและทฤษฎี
เริ่มตั้งแต่ปี 1938 ที่งานวิจัยจาก Harvard นี้ได้ศึกษาชีวิตของอาสาสมัครกว่า 724 คน รวมถึงคู่สมรสและ
ลูกหลานอีกกว่า 2000 คน ได้รวบรวมข้อมูลและสรุปอย่างชัดเจนว่า ความสัมพันธ์ที่ใกล้ชิดช่วยให้คนมีสุขภาพดี
และมีความสุข
งานวิจัยได้เริ่มต้นจากการศึกษาชีวิตของนักศึกษาใน Harvard และเด็กที่มาจากครอบครัวยากไร้ในชุมชุน
Boston ซึ่งเมื่อเวลาผ่านไป คนเหล่านั้นเติบโตเป็นผู้ใหญ่ หนึ่งในนั้นกลายเป็นประธานาธิบดีสหรัฐ John F.
Kennedy ตลอดเวลาที่ผ่านไปหลายปี นักวิจัยได้สัมภาษณ์อาสาสมัครและคนในครอบครัว ล้วงลึกถึงชีวิตความ
เป็นอยู่ รวมถึงประวัติการเข้ารับการรักษาพยาบาล ติดตามชีวิตของคนเหล่านี้มาโดยตลอด เวลาผ่านไปจึงได้
พบว่า บางคนป่วยเป็นโรคทางสมอง บางคนติดเหล้า บางคนไต่เต้าสูงขึ้นมา ในขณะที่บางคนมีชีวิตที่ตกต่าลง
งานวิจัยนี้ได้ข้อสรุปเป็นข้อคิดได้คือ การสร้างความสัมพันธ์ที่ดีและหลีกเลี่ยงการใช้ชีวิตโดดเดี่ยว ความสัมพันธ์ที่
ดีและใกล้ชิดจะช่วยยืดเวลาให้เราแก่ช้าลง กลุ่มคนที่ใช้ชีวิตอยู่อย่างโดดเดี่ยวจะทาให้สุขภาพเริ่มแย่ลงในวัย
กลางคน ทาให้สมองทางานผิดปกติและทางานแย่ลงและมีชีวิตที่สั้นกว่าคนทั่วไป ความสัมพันธ์และการมีส่วน
ร่วมในสังคมเป็นสิ่งที่จาเป็นสาหรับการมีชีวิตที่ยืนยาวและมีสุขภาพดี คนที่มีความสัมพันธ์ใกล้ชิดและกว้างขวาง
รู้จักคนรอบข้างมากมาย จะมีคุณภาพชีวิตที่ดีกว่าคนที่อยู่อย่างโดดเดี่ยวและเหงา คุณภาพของความสัมพันธ์
สาคัญกว่าปริมาณ ในสังคมที่มีคนเยอะมากมายแต่ก็ยังเหงาและรู้สึกโดดเดี่ยว ถึงแม้ว่าจะมีเพื่อนเยอะ ก็ไม่
สาคัญเท่าความใกล้ชิดและคุณภาพของความสัมพันธ์ คนที่ใช้ชีวิตอยู่ในครอบครัวที่รักและช่วยเหลือซึ่งกันและกัน
จะมีชีวิตยืนยาวกว่าคนที่อยู่ในครอบครัวที่ขัดแย้งและบาดหมางกัน ถึงแม้ว่าคนเหล่านั้นไม่เคยนอกใจและอยู่
ด้วยกันนานแค่ไหนก็ตามความสัมพันธ์ที่ดีช่วยป้องกันโรคทางสมอง คนที่อยู่ในครอบครัวที่ช่วยเหลือซึ่งกันและ
กันจะมีโอกาสน้อยกว่าที่จะเป็นโรคความจาเสื่อม ในเวลาที่รู้สึกว่ามีที่พึ่ง สามารถพึ่งพาอาศัยคนอื่นๆ
ได้ ถึงแม้ว่าจะมีความทุกข์ยาก คนกลุ่มนี้ก็ยังมีสุขภาพจิตที่ดีและจาได้แม่น

4. 4
นักจิตวิทยาชื่อ วีนโฮเฟ่น (1997) ให้นิยาม “ความสุข” ว่าหมายถึงการประเมินของแต่ละคนว่าชื่นชอบชีวิตโดยรวม
ของตนเองมากแค่ไหน การที่เราบอกว่าเรามีความสุข จึงหมายถึงเรารู้สึกชอบหรือพึงพอใจกับชีวิตเรานั่นเอง คนที่มี
ความสุขนั้น เป็นคนที่แทบจะไม่รู้สึกวิตกกังวลกับชีวิตตนเอง ชอบสนุกสนานอยู่กับเพื่อนฝูงและชอบประสบการณ์
ใหม่ ๆ มีอารมณ์มั่นคงไม่เปลี่ยนแปลงขึ้นลงง่าย และมักจะหวังว่าตนจะพบเจอสิ่งดี ๆ ในอนาคต ส่วนคนที่ไม่มี
ความสุขนั้น มักจะรู้สึกว่าชีวิตตัวเองย่าแย่ ไม่สนใจความรู้สึกของคนอื่น หรือถึงขนาดคิดฆ่าตัวตายก็มี เพราะฉะนั้น
ความสุขจึงเหมือนสิ่งหล่อเลี้ยงชีวิตเรา เมื่อรู้แล้วว่าความสุขคืออะไร คาถามยอดฮิตเกี่ยวกับความสุขต่อมา ก็
คือ “เงินซื้อความสุขได้หรือไม่” หลายคนเชื่อว่า ความรวยและการอยู่ดีกินดีทาให้เรามีความสุขได้ จึงทางานหนัก
เก็บเงินสร้างฐานะ แต่นักจิตวิทยาได้ศึกษาพบว่า เมื่อเรามีสิ่งต่าง ๆ ที่จาเป็นต่อการดารงชีวิตแล้ว ความร่ารวยหรือ
เงินเดือนที่สูงเกินจาเป็น ไม่ได้ทาให้คนเรามีความสุขมากตามไปด้วย ถึงแม้ว่าคุณจะรวยติดอันดับมหาเศรษฐีร้อยคน
แรกของอเมริกา การศึกษาก็พบว่าคนเหล่านี้มีความสุขมากกว่าคนทั่วไปเพียงเล็กน้อยเท่านั้น หรือในคนที่ได้ขึ้น
เงินเดือน เทียบกับคนที่ไม่ได้ขึ้นเงินเดือนเลย คน 2 กลุ่มนี้ก็มีความสุขไม่ต่างกัน ดังนั้น ความร่ารวยก็เหมือนการมี
สุขภาพดี นั่นคือถ้าบกพร่องหรือยากจนแล้ว จะทาให้เราเกิดทุกข์ได้ แต่การรวยมากหรือสุขภาพดีมาก ก็ไม่ได้
รับประกันว่าเราจะมีความสุขมากเสมอไป
แล้วอะไรบ้างถึงจะทาให้เรามีความสุขได้ และถ้าอยากจะทาตัวให้มีความสุขมากขึ้นจะต้องทาอย่างไร?
บุคลิกลักษณะแรกของคนที่มีความสุข คือ เป็นคนที่นับถือตนเองสูง ซึ่งหมายถึงว่าเป็นคนที่ชอบตัวเอง มองตัวเอง
ในแง่บวก เช่น มองว่าตัวเองมีเสน่ห์ ฉลาดกว่าคนอื่น เข้ากับผู้อื่นได้ดี สุขภาพร่างกายแข็งแรงกว่าคนอื่น ๆ ซึ่ง
บางครั้งเป็นการคิดเข้าข้างตัวเองฝ่ายเดียว
ลักษณะสาคัญลักษณะที่ 2 ของคนที่มีความสุข คือ การรู้สึกว่าตัวเองควบคุมชีวิตของตัวเอง เป็นคนที่เชื่อว่าชีวิต
เป็นของเรา จะดีจะร้ายจะประสบความสาเร็จหรือไม่ อยู่ที่ตัวเราเอง ไม่รอโชคชะตา เชื่อว่าเราควบคุมสิ่งต่าง ๆ ที่เกิด
ขึ้นกับชีวิตเราเองได้ นักจิตวิทยาพบว่า คนที่เชื่อแบบนี้จะเรียนได้ดี ทางานก็ประสบความสาเร็จ และแก้ปัญหา
ความเครียดของตัวเองได้ดีกว่า จึงเป็นคนที่มีความสุข
ลักษณะที่ 3 ของคนที่มีความสุขคือ การเป็นคนมองโลกในแง่ดี ไม่ว่าจะทาอะไรก็มองหาแง่มุมที่ทาให้ตนเองมี
กาลังใจ ทางานสาเร็จก็มองว่าเป็นเพราะตัวเองเก่ง ไม่ใช่เพราะโชคช่วย ถ้าต้องเจอกับงานใหม่ ที่เรียนใหม่ ก็มองว่า
ตัวเองจะทาได้ดี จะไปได้สวยแน่ ๆ เพียงแค่คิดในแง่ดีเช่นนี้ คุณก็มีโอกาสประสบความสาเร็จ มีสุขภาพดี และมี
ความสุขกว่าคนอื่น ๆ
ลักษณะที่ 4 ของบุคลิกภาพของคนที่มีความสุข คือการเป็นคนเปิดเผย ชอบแสดงออกทางความรู้สึก เช่น ยิ้มหน้า
บานเมื่อรู้สึกดีใจ เป็นคนชอบเข้าสังคมสังสรรค์เฮฮา มีเพื่อนฝูงมากมายให้พูดคุย ไม่ใช่คนเก็บตัวเงียบอยู่คนเดียว
ลักษณะเหล่านี้ก็ฝึกฝนเพิ่มพูนกันได้ เพราะฉะนั้น ลองมาเริ่มนับถือตนเอง มองโลกในแง่ดี เปิดเผยตัวเอง และควบคุม
ชีวิตของเราเอง แล้วคุณก็จะพบว่าความสุขอยู่ไม่ไกลเราเลย

5. 5
เคล็ดลับที่จะทาให้เรามีความสุขอย่างหนึ่งก็คือการหัวเราะ นักวิจัยทั้งทางด้านจิตวิทยาและด้านการแพทย์ ต่างเห็น
พ้องต้องกันว่าการหัวเราะมีประโยชน์ต่อทุก ๆ คนหลายอย่าง การหัวเราะทาให้ร่างกายหลั่งสารที่ช่วยเพิ่มความคิด
สร้างสรรค์ และรักษาความเจ็บป่วยบางอย่างได้ และที่สาคัญกว่าอะไรทั้งหมด คือเมื่อหัวเราะ เราจะรู้สึกดี ไม่ว่า
จะเป็นการหัวเราะคิกคักหรือหัวเราะอย่างเต็มที่ก็ตาม แต่หลายคนอาจเกิดคาถามว่า จะทาอย่างไรให้หัวเราะ? ในเมื่อ
เราจะหัวเราะก็เฉพาะเมื่อมีเรื่องตลกขบขัน เราไม่สามารถบังคับตัวเองให้หัวเราะเวลาที่เราไม่รู้สึกขาได้ ซึ่งจะว่าไป
แล้วก็เป็นความจริง แต่แค่บางส่วนเท่านั้น เพราะเราสามารถจี้เส้นตัวเองได้หลายวิธี และตักตวงประโยชน์ที่จะได้รับ
จากการหัวเราะ อารมณ์ขันไม่ได้สงวนไว้เฉพาะเรื่องขาขัน ภาพยนตร์หรือดาวตลกเท่านั้น แต่ให้เรามองอารมณ์ขันว่า
เป็นเรื่องของทัศนคติ การเปิดใจกับเรื่องไม่เป็นสาระ ไม่เพียงแค่ป้อนเรื่องขา ๆ ให้กับตนเองเท่านั้น แต่ต้องเปิดใจกับ
ความพิลึกพิลั่นของทุก ๆ สถานการณ์ ไม่ว่าเรากาลังเผชิญกับความเครียดที่ทางาน หรือกาลังเลิกกับแฟน หากท่าน
มองเห็นในแง่ขาขัน ก็จะช่วยให้เรามองประเด็นปัญหาได้ชัดเจนขึ้น และอาจช่วยปลดปล่อยความโกรธ ความช้าใจ
ผิดหวัง หรือเสียใจได้ด้วย แต่ต้องระวังอย่าไปหัวเราะผิดที่ผิดทางเข้า แทนที่เรื่องร้ายจะกลายเป็นดี อาจจะ
กลายเป็นความเดือดร้อนให้กับตนเองได้ เตือนตัวเองไว้เสมอว่า อย่าจริงจังกับชีวิตจนเกินไป ให้หัวเราะกับสิ่งรอบ ๆ
ตัว แล้วความสุขจะอยู่ในกามือของเรา
นิยามความสุขสามารถเเบ่งออกได้เป็นสามกลุ่มใหญ่ๆ อย่างเเรกก็คือ ความพึงพอใจ (satisfaction) ไม่ว่าจะเป็นความ
พึงพอใจในชีวิต หรือกับงาน กับชีวิตเเต่งงาน เป็นต้น ความพึงพอใจตัวนี้มีความสัมพันธ์หลักๆ กับเป้าหมายในชีวิตที่
เรามีบวกลบกับความเป็นจริงที่เราเจอ ถ้าเราคาดหวังอะไรไว้มากๆ เเล้วไม่ได้ตามที่เราหวังเอาไว้ ความพึงพอใจของ
เราก็จะลดน้อยลงกว่าเดิม ความพึงพอใจตัวนี้มีตัวเเปรเป็นอดีต ปัจจุบัน เเละอนาคตอย่างที่สองก็คือ ประสบการณ์ที่
เป็นอารมณ์ของเราในเเต่ละวัน ตัวนี้เป็นปัจจัยส่งผลซึ่งมีได้ทั้งอารมณ์ที่ดี และไม่ดี (negative emotional
experiences) สามารถปรับตัวขึ้นลงได้ตามเวลา ขึ้นอยู่กับว่าเรากาลังใช้เวลาทาอะไรอยู่ในขณะนั้น อารมณ์ตัวนี้มี
ตัวเเปรที่ไม่ค่อยเกี่ยวกันกับความคาดหวังหรือเเม้เเต่สถานะต่างๆ นานา ของเรา (พูดง่ายๆ ก็คือ คนที่ต้องตกจากรวย
มาจนก็สามารถที่จะมี positive emotional experiences เท่าๆ กันกับคนที่รวยล้นฟ้าได้)เเละตัวที่สามก็คือ
ความหมายของชีวิต (meaningfulness) ความหมายของชีวิตตัวนี้ก็คือการที่เรารู้สึกว่าเรากาลังใช้ชีวิตของเราอย่างมี
คุณค่าหรือเปล่า เรามักจะพบว่าในหลายๆ กิจกรรมที่เราใช้เวลาทากับมันไม่ค่อยให้ผลสุทธิประสบการณ์ของอารมณ์
(net affects) ที่เป็นด้านบวกสักเท่าไหร่ (ยกตัวอย่างคือ เวลาที่เราใช้ในการเลี้ยงลูกประจาวัน เป็นต้น) เเต่กลับมี
ผลลัพธ์ที่ค่อนข้างดีต่อความรู้สึกที่ว่าชีวิตเรานี้มีความหมายจริงๆ

6. 6
ระหว่างสามนิยามของความสุขนี้ คนเรา “อยาก” มีความสุขเเบบไหนมากที่สุดด้วยเหตุผลที่ว่าตัวเเปรหลายๆ ตัวของ
นิยามความสุขทั้งสามนั้นไม่เหมือนกันเสียทีเดียว (ยกตัวอย่างเช่น เงินซื้อความพึงพอใจในชีวิตได้ เเต่กลับไม่ค่อยจะมี
ประสิทธิภาพในการเพิ่มจานวนของอารมณ์ที่ดีในเเต่ละวันของเราได้ เเละถึงเเม้ว่าการมีลูกจะไม่มีประสิทธิผลต่อ
ความพึงพอใจในชีวิตของเรามากนัก เเต่การมีลูกทาให้เรารู้สึกว่าชีวิตของเรามีความหมายขึ้นเยอะมากกว่าเเต่ก่อน)
คาถามที่สาคัญสาหรับคนเราทุกคนที่พยายามขวนขวายหาความสุขที่สมดุลในเเต่ละเเบบก็คือ “เราควรให้น้าหนักกับ
นิยามความสุขเเบบไหนมากกว่ากัน” จากผลการวิจัยของ Andrew Oswald ศาสตราจารย์ทางด้านเศรษฐศาสตร์
จากมหาวิทยาลัย Warwick และ Gus O’Donnell ในประเทศอังกฤษพบว่า คนเราส่วนใหญ่ โดยเฉพาะนัก
เศรษฐศาสตร์ ให้น้าหนักกับความพึงพอใจในชีวิตมากที่สุด รองลงมาก็คือความหมายของชีวิต เเละตามด้วยความมี
อารมณ์ที่ดีในเเต่ละวันเเต่ในความเป็นจริง ในสังคมปัจจุบันของเรา เราอาจจะไม่ค่อยให้ความหมายกับความสุขที่เป็น
meaningfulness มากนักเท่าไหร่ (ซึ่งก็อาจจะขัดกับน้าหนักของนิยามความสุขที่ Andrew Oswald และ Gus
O’Donnell เจอในงานวิจัยของเรา) ซึ่งก็เป็นสิ่งที่น่าเสียดายเพราะความสุขที่เป็น meaningfulness เป็นความสุขที่มี
virtue หรือคุณธรรมที่สุด
วิธีดาเนินงาน
แนวทางการดาเนินงาน
1.ออกแบบแบบสารวจความสุขของเด็กมัธยมปลาย
2.รวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับที่มาของความสุข
3.ศึกษาแบบสารวจสรุปผลว่าความสุขของเด็กมัธยมปลายส่วนมากนั้นคืออะไร
4.นาผลที่ได้มานาเสนอและปรับใช้เพื่อให้เด็กมัธยมปลายเกิดความสุข
เครื่องมือและอุปกรณ์ที่ใช้
แบบสารวจความสุขของเด็กมัธยมปลาย
งบประมาณ
ไม่เสียค่าใช้จ่ายใดๆ
ขั้นตอนและแผนดาเนินงาน
ลาดั
บ
ที่
ขั้นตอน สัปดาห์ที่ ผู้รับผิดชอบ
1 2 3 4 5 6 7 8 9
1
0
1
1
12
1
3
1
4
1
5
1
6
1
7
1 คิดหัวข้อโครงงาน
2 ศึกษาและค้นคว้าข้อมูล
3 จัดทาโครงร่างงาน
4 ปฏิบัติการสร้างโครงงาน
5 ปรับปรุงทดสอบ
6 การทาเอกสารรายงาน
7 ประเมินผลงาน
8 นาเสนอโครงงาน

7. 7
ผลที่คาดว่าจะได้รับ
นาผลที่ได้จากโครงงานนี้ไปเป็นแนวคิด แนวทางปฏิบัติ การสร้างกิจกรรมเพื่อลดความเครียด โรคซึมเศร้าและเพิ่ม
ความสุขของเด็กมัธยมปลายได้
สถานที่ดาเนินการ
โรงเรียนยุพราชวิทยาลัย เชียงใหม่
กลุ่มสาระการเรียนรู้ที่เกี่ยวข้อง
-กลุ่มสาระการงานและเทคโนโลยี
-กลุ่มสาระสุขศึกษาและพลศึกษา
-กลุ่มสาระสังคมศึกษาศาสนาและวัฒนธรรม
แหล่งอ้างอิง
(2560).ความสุขคืออะไร ข้อคิดดีๆ 3 อย่าง ที่ได้จากงานวิจัยความสุขที่ยาวนานที่สุด.22 พฤศจิกายน, 2561,จาก ชื่อ
เว็บไซต์:https://www.nicetofit.com/%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%A
A%E0%B8%B8%E0%B8%82%E0%B8%84%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%AD%E0%B8%B0%E0
%B9%84%E0%B8%A3/
(2559).งานวิจัย Harvard นานที่สุดในโลกเพื่อหา ‘ความสุข’ ที่แท้จริงของมนุษย์ ใช้เวลาทั้งสิ้น 75 ปี!! .22
พฤศจิกายน, 2561,จาก ชื่อเว็บไซต์: https://www.catdumb.com/longest-harvard-study-75-years-290/
ณัฐวุฒิ เผ่าทวี.(2559).นิยามของความสุขคืออะไร.22 พฤศจิกายน, 2561,จาก ชื่อเว็บไซต์:
https://thaipublica.org/2016/12/nattavudh-55/