TAI MŨI HỌNG

1. ĐIẾC VÀ SINH LÝ NGHE
TS LÂM HUYỀN TRÂN
BS HUỲNH KHẮC CƯỜNG

2. SINH LYÙ
NGHE
(physiology of hearing)

3. NHAÉC LAÏI VEÀ GIAÛI PHAÃU:
• Tai coù 2 chöùc naêng: nghe vaø thaêng baèng.
• Tai ñöôïc chia laøm 3 phaàn:
Tai ngoai
Tai giữa
Tai trong

5. External Ear
• Tai ngoaøi tieáp nhaän caùc
soùng aâm, roài chuyeån tieáp
vaøo phía trong
• Caáu truùc:
– vaønh tai (auricle = pinna)
• suïn ñaøn hoài phuû bôûi da
– oáng tai ngoaøi
• oáng cong 2,5cm taïo bôûi suïn (2/3 ngoaøi) vaø xöông
• tuyeán baû saûn sinh ra raùy tai (cerumen = ear wax)
– phaàn maët ngoaøi cuûa maøng nhó
• da + thôù collagen + thôù sôïi ñaøn hoài + bieåu moâ cuboidal

6. Middle Ear Cavity

7. 2/ Tai giöõa:goàm coù hoøm nhó vaø chuoãi xöông con.
• Chuoãi xöông con goàm :
Xöông buùa
Xöông ñe
Xöông baøn ñaïp
• Hoøm nhó noái vôùi caùc teá baøo chuûm ôû phía sau vaø
thoâng vôùi hoïng quavoøi nhó.
3/ Tai trong goàm coù: oác tai, tiền đình vaø daây thaàn
kinh.

8. Ốc tai
* ốc tai :ñaûm nhaän chöùc naêng nghe.
• oác tai hình noùn cao 5mm, ñaùy 9mm, coù oáng oác tai
daøi 32mm , xoaén 2 voøng röôõi .
• oác tai goàm coù 2 thang : thang tieàn ñình vaø thang nhó,
chen vaøo giöõa laø oáng oác tai( thieát dieän ngang hình
tam giaùc)
• ống oác tai naèm töïa treân maøng ñaùy , trong loøng oáng
oác tai chöùa noäi dòch ( nhieàu K+)
• Thang tieàn ñình vaø thang nhó chöùa ngoaïi dòch (
nhieàu Na+)
• 2 thang naøy thoâng thöông vôùi nhau ôû troân

9. ôác tai coù 3 bôø :
• Bôø treân : laø maøng Reissner
• Bôø döôùi : laø maøng ñaùy
• Bôø ngoaøi : laø vaân maïch

11. Cranial nerves of the
Ear

12. • Cô quan caûm thuï thính giaùc naèm treân maøng
ñaùy goïi laø cô quan Corti coù 3 loaïi caáu truùc
chính:
– Maøng maùi keo.
– Teá baøo naâng ñôõ.
– Teá baøo loâng : teá baøo Corti
– Coù 2 loaïi teá baøo loâng :
– teá baøo loâng trong : coù 1 daõy
– Teá baøo loâng ngoaøi coù 3 daõy

13. * Tieàn ñình : ñaûm nhaän chöùc naêng thaêng baèng.
• Goàm coù soan nang, caàu nang vaø 3 oáng baùn
khuyeân.
*Thaàn kinh thính giaùc:
• Thaàn kinh oác tai ,
• 1 phaàn baêt cheùo , 1 phaàn ñi thaúng leân theå goái
, cuû naõo sinh tö vaø ñeán thuyø thaùi döông ôû voû
naõo thính giaùc nguyeân thuyû.

14. II. SINH LYÙ NGHE:
Thính giaùc cung caáp cho cô theå thoâng tin veà
moâi tröôøng xung quanh.
Ñoù laø keát quaû hoaït ñoäng cuûa :
• Tai: boä maùy thính giaùc ngoaïi bieän,.
• Naõo phaân khu trung öông cuûa boä maùy thính
giaùc.

15. II. SINH LYÙ NGHE:
Con ngöôøi soáng trong moâi tröôøng khoâng khí nhöng teá
baøo thaàn kinh thính giaùc laïi hoaït ñoäng trong moâi
tröôøng nöôùc.
• Theo nguyeân taéc vaät lyù, soùng aâm khi truyeàn töø moâi
tröôøng khoâng khí sang moâi tröôøng nöôùc thì do söï
khaùc bieät trôû khaùng seõ coù 99,9% naêng löôïng bò doäi
laïi , chæ coù 0,1% naêng löôïng coù theå qua ñöôïc( tyû leä
1/1000), tính ñöôïc khoaûng 30 dB bò maát.
• Boä maùy daãn truyeàn phaûi thu hoài ñöôïc söï cheânh leäch
30 dB naøy.

16. II.1 VAI TROØ SINH LYÙ CUÛA TAI
NGOAØI:
• Vaønh tai : thu nhaän aâm thanh
• Oáng tai ngoaøi: daãn aâm
• Oáng tai ngoaøi coù chieàu daøi khoaûng 2,5 cm vaø taàn
soá coäng höôûng laø 3500Hz
• Khaû naêng khueách ñaïi toái ña laø 15 dB.
• Tröôøng hôïp dò taät baàm sinh khoâng coù oáng tai
xöông, nghe keùm daãn truyeàn coù theå ôû möùc toái ña
cho duø tai giöõa coù caáu truùc vaø chöùc naêng hoaøn
toaøn bình thöôøng: maát söùc nghe coù theå leân ñeán 60
Db

17. II.2 VAI TROØ SINH LYÙ CUÛA TAI
GIÖÕA:
• 1 ) Maøng nhó : ñöôøng kính 8-9mm, dieän tích
khoaûng 80mm2.
• 2) Ba xöông con hoaït ñoäng theo cô cheá ñoøn
baåy taêng löïc leân 1,3 laàn. Taïo thaønh 2 khoái
cheânh leäch nhau veà troïng löôïng. Khoái buùa ñe
60mg coøn khoái xöông baøn ñaïp 3-4mg.

18. II.2 VAI TROØ SINH LYÙ CUÛA TAI
GIÖÕA:
• 3) Hoaït ñoäng cuûa 2 cöûa soå : soùng aâm laøm
cho ñeá xöông baøn ñaïp aán vaøo cöûa soå baàu duïc
taïo neân chuyeån ñoäng cuûa dòch tai trong laøm
di ñoäng maøng ñaùy vôùi ñieàu kieän phaûi coù
chuyeån ñoäng ngöôïc höôùng cuûa cöûa soå troøn.
• 4) Söï caân baèng aùp löïc 2 beân maøng nhó giuùp
cho maøng nhó ôû vò trí hoaït ñoäng toái öu . ñaây
laø vai troø cuûa voøi nhó giuùp khoâng khí trong
hoøm nhó ñöôc thay ñoåi lieân tuïc vaøñeàu ñaën.

19. * boán yeáu toá chöùc naêng cuûa tai giöõa:
• maøng nhó nguyeân veïn.
• Chuoãi xöông con lieân tuïc.
• Hoaït ñoäng leäch pha cuûa 2 cöûa soå.
• Caân baèng aùp löïc ôû 2 phía maøng nhó

20. Cô cheá thu hoài 30 dB bò maát
– Töông quan beà maët maøng nhó vaø ñeá ñaïp :
• Maøng nhó coù dieän tích 60-80 mm2 , ñeá ñaïp
coù dieän tích 3 mm2, tyû leä cheânh leäch naøy laø
20 daãn ñeán aùp löïc aâm thanh ñöôïc taêng
khoaûng 25 dB.
– Hieäu quaû ñoøn baåy: caùn buùa daøi gaáp 3 laàn chieàu
daøi caønh xöông ñe cho pheùp thu hoài 2-3 dB.
• Toång hôïp 2 yeáu toá treân aùp löïc aâm thanh taêng
khoaûng 30 dB.

21. II.3 VAI TROØ SINH LYÙ CUÛA CÔ
QUAN CORTI:
• Cô quan Corti:
– Teá baøo loâng ngoaøi: tieáp xuùc vôùi maøng maùi ,coù
khaû naêng khueách ñaïi nhöõng chuyeån ñoäng raát nhoû
cuûa maøng ñaùy vaø truyeàn nhöõng chuyeån ñoäng ñoù
ñeán phaàn dòch xung quanh caùc loâng noåi cuûa teá
baøo loâng trong, giuùp tai trong phaân loaïi taàn soá.
– Teá baøo loâng trong laø teá baøo thaàn kinh giaùc quan
thöïc söï, khoâng caém tröïc tieáp vaøo maøng maùi ,
synap vôùi caùc sôïi thaàn kinh thính giaùc höôùng
taâm.

23. II.4 VAI TROØ SINH LYÙ CUÛA CAÙC
SÔÏI THAÀN KINH :
• a) Sôïi höôùng taâm: synap vôùi teá baøo loâng
trong .
• daãn truyeàn caùc thoâng tin thính giaùc veà naõo.
• b) Sôïi ly taâm :xuaát phaùt töø thaân naõo xuoáng
tieápxuùc vôùi caùc teá baøo loâng ngoaøi
• Chöùc naêng: ñieàu chænh hoaït ñoäng cuûa cô
quan Corti