cấp cứu

1. KHÁM VÀ PHÂN LOẠI
BỆNH NHI CẤP CỨU
Ths.Bs Nguyễn Hữu Nhân
TK Cấp Cứu BV Nhi Đồng 1

2. • MỤC TIÊU:
- BIẾT ĐƯỢC THỨ TỰ THĂM KHÁM
MỘT BỆNH NHI CẤP CỨU
- NHẬN BIẾT ĐƯỢC DẤU HIỆU CẤP CỨU

3. NỘI DUNG
I. ĐẠI CƯƠNG
II. THỨ TỰ KHÁM BỆNH NHÂN CẤP CỨU
III. DẤU HIỆU CẤP CỨU
IV. DẤU HIỆU ƯU TIÊN

4. I. ĐẠI CƯƠNG

6. NV
H. chaùnh
Xeáp haøng
PHOØNG ÑAÊNG KYÙ KHAÙM BEÄNH
OÂ kính

7. P. ÑAÊNG KYÙ
PHOØNG KHAÙM
XE CHUYEÅN
VIEÄN
K. CAÁP CÖÙU
SÔ ÑOÀ TIEÁP NHAÄN BN CAÁP CÖÙU MÔÙI ÑEÁN BV
3,5%
BN
CAÁP
CÖÙU

8. SUY HOÂ HAÁP SOÁC
HOÂN MEÂ,
CO GIAÄT
NGÖNG THÔÛ NGÖNG TIM
TÖÛ VONG

9. CAÁP CÖÙU
KÒP THÔØI VAØ ÑUÙNG
SEÕ GIAÛM TÖÛ VONG TRÖÔÙC 24 GIÔØ
ÔÛ TREÛ EM

10. SUY HOÂ HAÁP SOÁC
HOÂN MEÂ,
CO GIAÄT
 NGÖNG THÔÛ NGÖNG TIM
TIEÁP CAÄN
ÑAÙNH GIAÙ
XỬ TRÍ
CAÁP CÖÙU
 TÖÛ VONG
Emergency triage assessment and treatment (ETAT)
Loïc beänh vaø xöû trí caáp cöùu treû beänh

11. II. THỨ TỰ KHÁM BỆNH
NHÂN CẤP CỨU

12. SÔ ÑOÀ THỨ TỰ LOÏC BEÄNH CAÁP CÖÙU
TÌM DH CAÁP CÖÙU
TÌM DH ÖU TIEÂN
KHOÂNG
DH CC & ÖU TIEÂN
CAÁP CÖÙU NGAY
KHAÙM NGAY
CHÔØ KHAÙM
THEO THÖÙ TÖÏ
(+)
(+)
(-)
(-)
0 phuùt
 10 phuùt
 120 phuùt

13. SAØNG LOÏC CAÁP CÖÙU NAÊM MÖÙC ÑOÄ
THEO APLS ( BMJ 2001)

14. PHAÏM VI
AÙP DUÏNG
SAØNG LOÏC
CAÁP CÖÙU
K. CAÁP CÖÙU
PHOØNG
KHAÙM BEÄNHPHOØNG
ÑAÊNG KYÙ

15. NGÖÔØI SAØNG LOÏC CC
ÑD

16. BEÄNH NHAÂN CAÁP CÖÙU, ÖU TIEÂN
C
C
C
C
C
C
C
C
C
C
NHANH CHOÙNG SAØNG LOÏC CAÁP CÖÙU, ÖU TIEÂN
TAÏI PHOØNG ÑAÊNG KYÙ
U
T
U
TU
T
U
T
U
T

17. BEÄNH NHAÂN
P.ÑAÊNG KYÙ
CAÁP CÖÙU ÖU TIEÂN
KHOÂNG
CAÁP CÖÙU, ÖU TIEÂN
SÔ ÑOÀ
TIEÁP NHAÄN
TREÛ BEÄNH
MÔÙI ÑEÁN
BV
THEÛ KHAÙM
ÖU TIEÂN
THEÛ KHAÙM BEÄNH
10ÑÖA VAØO CC
D

18. III. DAÁU HIEÄU CAÁP CÖÙU

19. PHƯƠNG PHÁP THĂM KHÁM
► HỎI
► NHÌN
► SỜ
► GÕ
► NGHE

20. P.PHAÙP
 HOÛI
 NHÌN
 SÔØ

21. KHOÂNG SÖÛ DUÏNG Y DUÏNG CUÏ

23. CAÁP CÖÙU
HOÂ HAÁP
XÖÛ TRÍ
CAÁP
CÖÙU
NGAY
Thoâng
ñöôøng
thôû
DAÁU HIEÄU, XÖÛ TRÍ CAÁP CÖÙU ÑAÀU TIEÂN?
CO GIAÄT DO SOÁT
ÑANG CO GIAÄT
TAÉC ÑAØM NHÔÙT
TÍM TAÙI
CÔN NGÖNG THÔÛ
SOÁC
P.Phaùp
HOÛI
NHÌN
SÔØ

24. HOÂN MEÂ – CO GIAÄT
MAÁT NÖÔÙC NAËNG TC
SOÁC
CAÁP CÖÙU HOÂ HAÁP
XÖÛ
TRÍ
CAÁP
CÖÙU
NGAY
THÖÙ TÖÏ TÌM CAÙC DAÁU HIEÄU CAÁP CÖÙU

25. III.1 DAÁU HIEÄU CAÁP CÖÙU
HOÂHAÁP VAØ XÖÛ TRÍ

26. DAÁU HIEÄU CAÁP CÖÙU HOÂ HAÁP
ª NGÖNG THÔÛ/ CÔN N.THÔÛ
ª TÍM TAÙI
TÍM TAÙI
MOÂI, LÖÔÕI

27. Rút lõm ngực

28. Thở rít thì hít vào

29. 1. Thoâng ñöôøng thôû / dò vaät
2. Caáp cöùu ngöng thôû ngöng tim
3. Thôû oxy
4. Choïc huùt khí maøng phoåi
5. Khí dung daõn pheá quaûn (suyeãn)
XÖÛ TRÍ CAÁP CÖÙU HOÂ HAÁP

30. III.2 DAÁU HIEÄU SOÁC
VAØ XÖÛ TRÍ

31. DAÁU HIEÄU SOÁC
° Tay chaân laïnh
° T/gian ñoå ñaày mao maïch  3 giaây
° Maïch : nhanh, nheï
° HA : thaáp, keïp, baèng 0
° Nöôùc tieåu : khoâng nöớùc tieåu
° Tri giaùc : löø ñöø, lô mô

32. TÌM DAÁU HIEÄU SOÁC
Sôø tay chaân
Khoâng soác
°CRT bình thöôøng
°Maïch roõ
°CRT  3 giaây
°Maïch nhanh, nheï
SOÁC
AÁm
Laïnh

33. DAÁU HIEÄU SOÁC
°T/gian ñoå ñaày mao maïch  3 giaây
° Maïch : nhanh, nheï
Tay chaân laïnh
+

34. DH THÔØI GIAN ÑOÅ ÑAÀY MAO MAÏCH
CAÙCH TÌM
° AÁn laøm traéng moùng tay
° Buoâng cho moùng tay hoàng laïi
° BT: < 2 giaây
SOÁC  3 giaây
O vaø 1 vaø 2 vaø 3 …

35. 1. Caàm maùu
2. Thôû oxy
3. Tieâm Adrenaline (TDD) trong soác phaûn veä
4. Buø dòch trong soác giaûm theå tích :
- Thieát laäp ñöôøng tieâm TM
- Chích tuûy xöông (khi khoâng chích ñöôïc TM)
- Truyeàn dòch LR nhanh
XÖÛ TRÍ SOÁC

36. III.2 DAÁU HIEÄU HOÂN MEÂ
CO GIAÄT VAØ XÖÛ TRÍ

37. 5
4
3
2
1
Mæm cöôøi, noùi baäp beï
Quay khoùc
Quaáy khoùc khi ñau
Reân ræ khi ñau
Khoâng ÑÖ
Ñònh höôùng vaø traû lôøi ñuùng
Maát ÑH vaø traû lôøi sai
Duøng töø khoâng thích hôïp
AÂm thanh voâ nghóa
Khoâng ñaùp öùng
Ñaùp öùng ngoân ngöõ toát nhaát
6
5
4
3
2
1
Theo yeâu caàu:
Kích thích ñau:
Ñònh vò ñöôïc nôi ñau
Co tay
Tö theá maát voõ
Tö theá maát naõo
Khoâng ÑÖ
Laøm theo yeâu caàu
Kích thích ñau:
Ñònh vò nôi ñau
Tö theá co khi KT ñau
Tö theá co baát thöôøng
Tö theá duoãi baát thöôøng
Khoâng ÑÖ
Ñaùp öùng vôùi vaän ñoäng
4
3
2
1
Môû töï nhieân
PÖ vôùi lôøi noùi
PÖ vôùi KT ñau
Khoâng ÑÖ
Môû töï nhieân
Môû khi goïi
Môû khi ñau
Khoâng ÑÖ
Traïng thaùi maét
ÑIEÅMTREÛ > 2 TUOÅITREÛ < 2 TUOÅI
ÑAÙNH GIAÙ TRI GIAÙC THEO THANG ÑIEÅM GLASSGOW
TOÅNG: 15 ÑHoân meâ < 13 ñieåm
Glassgow:
 Khoù nhôù
 Chaäm
Khoâng
thích hôïp
IMCI CC

38. Möùc ñoä tri giaùc:
A (alert) : tænh taùo
V (voice) : ñaùp öùng vôùi lôøi noùi
P (pain) : ñaùp öùng KT ñau
U (unconscious) : hoân meâ
ÑAÙNH GIAÙ TRI GIAÙC THEO THANG AVPU
AVPU
Nhanh , Deã nhôù
Ñöôïc
choïn

39. DAÁU HIEÄU BN HOÂN MEÂ
Hoûi meïÏ: Nguû baát thöôøng
Khaùc laï,
khoù ñaùnh thöùc
ÑD ñang lay goïi treû ñeå xaùc
ñònh hoân meâ.
HOÂN MEÂ
Tænh taùo (-)
ÑÖ lôøi noùi (-)
ÑÖ kt ñau (-)
 nguû
+
Meâ

40. TREÛ ÑANG CO GIAÄT
•Co goàng toaøn thaân
•Co giaät
 Co giaät toaøn thaân,
khu truù
 Goàng cöùng

41. 1. Thoâng ñöôøng thôû
2. Diazepam tónh maïch hoaëc haäu moân
neáu co giaät
3. Tö theá an toaøn BN hoân meâ
4. Glucose 10% tónh maïch hoaëc qua sonde daï
daøy khi hoân meâ do haï ÑH
CAÁP CÖÙU TREÛ HOÂN MEÂ/CO GIAÄT

42. III.4 DAÁU HIEÄU TIEÂU CHAÛY
MAÁT NÖÔÙC NAËNG VAØ XÖÛ TRÍ

43. DAÁU HIEÄU MAÁT NÖÔÙC NAËNG / TCC
CAÙC DAÁU HIEÄU MAÁT NÖÔÙC NAËNG
° Li bì
° Maét truõng
° Daáu veùo da maát raát chaäm
° Khoâng uoáng ñöôïc

44.  2 daáu hieäu
° Li bì
° Maét truõng
° Daáu veùo da maát raát chaäm
NHÌN - SÔØ
DAÁU HIEÄU
MAÁT NÖÔÙC NAËNG
KHOÂNG DÖÏA VAØO DAÁU HIEÄU KHAÙT NÖÔÙC

45. DAÁU VEÙO DA MAÁT RAÁT CHAÄM
KEÁT QUAÛ
°Bình thöôøng : khoâng thaáy
°Maát chaäm : thoaùng thaáy
°Maát raát chaäm : treân 2 giaây
CAÙCH TÌM
° Tö theá : Naèm ngöûa, chaân duoãi
Meï beá naèm thaúng
° Vò trí :
Giöõa ñöôøng noái roán - thaønh buïng
beân
° Duøng ngoùn troû vaø ngoùn caùi
nhaác da + lôùp döôùi da
° Giöõ 1 giaây, thaû ra

46. XÖÛ TRÍ TIEÂU CHAÛY CẤP MAÁT NÖÔÙC NAËNG
 Thieát laäp ñöôøng truyeàn
 Truyeàn dòch LR nhanh theo phaùc ñoà
 Khoâng thieát laäp ñöôïc ñöôøng truyeàn TM
 ñaët sonde daï daøy
cho ORS qua sonde daï daøy

47. Pocket book of hospital care for children - 2005

49. TIEÂU CHUAÅN BN CAÀN CAÁP CÖÙU NGAY
CAÁP CÖÙU NGAY
Khi treû coù  1 daáu hieäu:
1. Ngöng thôû hoaëc doaï ngöng thôû
2. Coù daáu hieäu taéc ngheõn ñöôøng thôû
3. Ruùt loõm ngöïc
4. Tím taùi
5. Soác
8. Tieâu chaûy maát nöôùc naëng
6. Ñang co giaät
7. Hoân meâ

50. 1. Ngöng thôû, doaï ngöng thôû
2. Khoù thôû naëng ,taéc ngheõn ñöôøng thôû, tím taùi
3. Soác.
4. Hoân meâ
5. Co giaät
6. Tieâu chaûy maát nöôùc naëng
7. Ña chaán thöông, XH oà aït, boûng naëng
8. Tai naïn, ngoä ñoäc
9. Beänh do BS phoøng khaùm chuyeån
hoaëc chuyeån vieän töø BV tuyeán tröôùc
TIEÂU CHUAÅN NHAÄP K. CAÁP CÖÙU
BV NHI ÑOÀNG I

51. IV. DAÁU HIEÄU ÖU TIEÂN

52. SÔ ÑOÀ IMCI CAÁP CÖÙU
TÌM DH CAÁP CÖÙU
TÌM DH ÖU TIEÂN
KHOÂNG
DH CC & ÖU TIEÂN
CAÁP CÖÙU NGAY
KHAÙM NGAY
CHÔØ KHAÙM
THEO THÖÙ TÖÏ
(+)
(+)
(-)
(-)
0 phuùt
 10 phuùt
 120 phuùt

53. BEÄNH NHAÂN CAÀN KHAÙM NGAY
DAÁU HIEÄU ÖU TIEÂN
Khi treû coù  1 daáu hieäu:
1. Soát cao >39o5
2. Li bì hoaëc kích thích
3. Suy hoâ haáp
4. Gaày moøn naëng roõ reät
5. Phuø hai baøn chaân
6. Loøng baøn tay raát nhôït
7. Boûng naëng
8. Tai naïn ngoä ñoäc
9. Treû < 2 thaùng tuoåi
10. Coù giaáy chuyeån vieän töø tuyeán tröôùc

55. KHOÂNG
DH CAÁP CÖÙU / ÖU TIEÂN
CHÔØ KHAÙM THÖÙ TÖÏ
( 120 PHUÙT)
KHOÂNG DH CAÁP CÖÙU , ÖU TIEÂN

56. SAØNG LOÏC VAØ XÖÛ TRÍ CAÁP CÖÙU TREÛ EM
TÌM CAÙC DAÁU HIEÄU VAØ XÖÛ TRÍ CAÁP CÖÙU
NEÁU COÙ : XÖÛ TRÍ CAÁP CÖÙU NGAY, GOÏI GIUÙP ÑÔÕ
CAÁP CÖÙU HOÂ HAÁP
 Ngöng thôû
 Tím taùi
 Ruùt loõm ngöïc
 Taéc ngheõn ñöôøng thôû
 Thoâng ñöôøng thôû
Dò vaät ñöôøng thôû
 Coá ñònh coå
 Boùp boùng qua mask
 AÁn tim
 Thôû oxy
SOÁC
Tay chaân laïnh keøm:
 CRT chaäm >3 giaây
 Maïch nheï
HOÂN MEÂ , CO GIAÄT
MAÁT NÖÔÙC NAËNG
Tieâu chaûy coù  2 daáu hieäu :
 Li bì
 Maét truõng
 Veùo da maát raát chaäm
Truyeàn LR nhanh
TÌM CAÙC DAÁU HIEÄU ÖU TIEÂN
NEÁU COÙ CAÀN KHAÙM ÑIEÀU TRÒ TRÖÔÙC
 Soát cao  Phuø 2 baøn chaân  Tai naïn , ngoä doäc
 Li bì , hoaëc kích thích  Loøng baøn tay raát nhôït  Treû < 2 thaùng tuoåi
 Suy hoâ haáp  Boûng naëng  Coù giaáy chuyeån vieän
 Gaày moøn naëng, roõ reät
KHOÂNG DAÁU HIEÄU CAÁP CÖÙU, KHOÂNG ÖU TIEÂN
KHAÙM ÑIEÀU TRÒ THEO THÖÙ TÖÏ
Neáu coù baát kyø daáu hieäu naøo
Treû nghi ngôø chaán thöông coät soáng coå phaûi coá ñònh coå tröôùc
Luoân giöõ aám treû trong khi caáp cöùu
Tieâu chaûy keøm  2 daáu hieäu
Neáu coù baát kyø daáu hieäu naøo
HOÛI:
Xuaát hieän ñoät ngoät sau khi
chích thuoác, tieáp xuùc vaät laï
SƠ ĐỒ 1
HOÛI:
●Coù hít saëc ?
●Chaán thöông ñaàu coå ?
 Caàm maùu
 Thôû oxy
 Truyeàn L/R nhanh
 Adrenalin 0,3ml TDD
( soác phaûn veä )KIEÅM TRA: :
Veát thöông ñang chaûy maùu
ï
HOÛI:
Chaán thöông ñaàu coå
 Thoâng ñöôøng thôû
 Coá ñònh coå
 Diazepam HM /TM
 Glucose TM
Neáu hoân meâ hoaëc co giaät

57. CHAÅN ÑOAÙN PHAÂN BIEÄT
CHAÅN ÑOAÙN CHÍNH
ÑIEÀU TRÒ NOÄI TRUÙ
BEÄNH SÖÛ – THAÊM KHAÙM
XEÙT NGHIEÄM
KHAÙM NHANH :
 Tìm DH caáp cöùu  XT caáp cöùu
 Tìm DH öu tieân
CAÙC GIAI ÑOAÏN TRONG XÖÛ TRÍ TREÛ BEÄNH
ÑIEÀU TRÒ NGOAÏI TRUÙ

58. V. KEÁT LUAÄN

59. LÖU ÑOÀ LOÏC BEÄNH PK
HUAÁN LUYEÄN
LOÏC BEÄNH
BS - ÑD
LOÏC BEÄNH
P.ÑAÊNG KYÙ
ÑD
LOÏC BEÄNH TAÏI P.KHAÙM
BN caáp cöùu
Phaûi ñöôïc
Caáp cöùu
ngay

60. SAØNG LOÏC VAØ XÖÛ TRÍ CAÁP CÖÙU TREÛ EM
TÌM CAÙC DAÁU HIEÄU VAØ XÖÛ TRÍ CAÁP CÖÙU
NEÁU COÙ : XÖÛ TRÍ CAÁP CÖÙU NGAY, GOÏI GIUÙP ÑÔÕ
CAÁP CÖÙU HOÂ HAÁP
 Ngöng thôû
 Tím taùi
 Ruùt loõm ngöïc
 Taéc ngheõn ñöôøng thôû
 Thoâng ñöôøng thôû
Dò vaät ñöôøng thôû
 Coá ñònh coå
 Boùp boùng qua mask
 AÁn tim
 Thôû oxy
SOÁC
Tay chaân laïnh keøm:
 CRT chaäm >3 giaây
 Maïch nheï
HOÂN MEÂ , CO GIAÄT
MAÁT NÖÔÙC NAËNG
Tieâu chaûy coù  2 daáu hieäu :
 Li bì
 Maét truõng
 Veùo da maát raát chaäm
Truyeàn LR nhanh
TÌM CAÙC DAÁU HIEÄU ÖU TIEÂN
NEÁU COÙ CAÀN KHAÙM ÑIEÀU TRÒ TRÖÔÙC
 Soát cao  Phuø 2 baøn chaân  Tai naïn , ngoä doäc
 Li bì , hoaëc kích thích  Loøng baøn tay raát nhôït  Treû < 2 thaùng tuoåi
 Suy hoâ haáp  Boûng naëng  Coù giaáy chuyeån vieän
 Gaày moøn naëng, roõ reät
KHOÂNG DAÁU HIEÄU CAÁP CÖÙU, KHOÂNG ÖU TIEÂN
KHAÙM ÑIEÀU TRÒ THEO THÖÙ TÖÏ
Neáu coù baát kyø daáu hieäu naøo
Treû nghi ngôø chaán thöông coät soáng coå phaûi coá ñònh coå tröôùc
Luoân giöõ aám treû trong khi caáp cöùu
Tieâu chaûy keøm  2 daáu hieäu
Neáu coù baát kyø daáu hieäu naøo
HOÛI:
Xuaát hieän ñoät ngoät sau khi
chích thuoác, tieáp xuùc vaät laï
SƠ ĐỒ 1
HOÛI:
●Coù hít saëc ?
●Chaán thöông ñaàu coå ?
 Caàm maùu
 Thôû oxy
 Truyeàn L/R nhanh
 Adrenalin 0,3ml TDD
( soác phaûn veä )KIEÅM TRA: :
Veát thöông ñang chaûy maùu
ï
HOÛI:
Chaán thöông ñaàu coå
 Thoâng ñöôøng thôû
 Coá ñònh coå
 Diazepam HM /TM
 Glucose TM
Neáu hoân meâ hoaëc co giaät

61. KHOÂNG COÙ
DAÁU HIEÄU CAÁP CÖÙU / ÖU TIEÂN
CHÔØ KHAÙM THEO THÖÙ TÖÏ
( 120 PHUÙT)

62. CHAÅN ÑOAÙN PHAÂN BIEÄT
CHAÅN ÑOAÙN CHÍNH
ÑIEÀU TRÒ NOÄI TRUÙ
BEÄNH SÖÛ – THAÊM KHAÙM
XEÙT NGHIEÄM
KHAÙM NHANH :
 Tìm DH caáp cöùu  XT caáp cöùu
 Tìm DH öu tieân
CAÙC GIAI ÑOAÏN TRONG XÖÛ TRÍ TREÛ BEÄNH
ÑIEÀU TRÒ NGOAÏI TRUÙ

63. Tham khaûo:
• Management of the child with a serious
infection or severe malnutrition
• Pocket book of hospital care for children -
WHO 2005
• Advance pediatric life support (APLS)