หนังสืออ่านเพิ่มเติม ชุด ครอบครัวสุขสันต์ กลุ่มสาระสุขศึกษาและพลศึกษา ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 โรงเรียนบ้านต้นปรง สุธารักษ์ พันธ์วงศ์รัตน์

1. สุขอยู่ที่ใจ
หนังสืออ่านเพิ่มเติม
ชุด ครอบครัวสุขสันต์กลุ่มสาระการเรียนรู้สุขศึกษาและพลศึกษา ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6
เล่มที่
3
สุธารักษ์ พันธ์วงศ์รัตน์
โรงเรียนบ้านต้นปรง
สานักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาตรัง เขต 2

2. หนังสืออ่านเพิ่มเติม
ชุด ครอบครัวสุขสันต์
กลุ่มสาระการเรียนรู้สุขศึกษาและพลศึกษา ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6
เล่มที่
3
เรื่อง : สุธารักษ์ พันธ์วงศ์รัตน์
ภาพ : จุฑาภรณ์ เชื้อเพ็ชร
สุขอยู่ที่ใจ

3. คำนำ
หนังสืออ่านเพิ่มเติม ชุด ครอบครัวสุขสันต์ จัดทาขึ้นเพื่อใช้ประกอบ
การเรียนรู้กลุ่มสาระการเรียนรู้สุขศึกษาและพละศึกษา ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6
สาระที่ 2 ชีวิตและครอบครัว สาหรับนักเรียนโรงเรียนบ้านต้นปรง
ผู้จัดทาได้ศึกษาและรวบรวมข้อมูลจากแหล่งเรียนรู้ต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง
กับการสร้างสัมพันธภาพ นามาเรียบเรียงเป็นวรรณกรรมสาหรับเด็ก เพื่อต้องการ
กระตุ้นให้ผู้เรียนมีความสนใจที่จะเรียนรู้ นาความรู้ที่ได้จากการอ่านมาพัฒนา
วิธีการสร้างสัมพันธภาพของตนเอง ให้อยู่ร่วมกับผู้อื่นได้อย่างมีความสุข ได้จัดทา
ขึ้น จานวน 8 เล่ม ดังนี้
เล่มที่ 1 สัมพันธภาพอันล้าค่า
เล่มที่ 2 ครอบครัวสุขสันต์
เล่มที่ 3 สุขอยู่ที่ใจ
เล่มที่ 4 มองแง่ดีมีความสุข
เล่มที่ 5 เด็กดีศรีต้นปรง
เล่มที่ 6 ความรักวัยรุ่น
เล่มที่ 7 ชีวิตกาญจนาน่าเรียนรู้
เล่มที่ 8 กีฬาสัมพันธภาพ
หนังสือที่ท่านกาลังอ่านอยู่นี้เป็นเล่มที่ 3 เรื่อง สุขอยู่ที่ใจ เป้าหมาย
ต้องการเน้นการสร้างสัมพันธภาพที่ดีและการอยู่ร่วมกับผู้อื่นในสังคมได้อย่างมี
ความสุข
ขอบคุณ นายเอกสิทธิ์ สิทธิชัย ผู้อานวยการโรงเรียนบ้านต้นปรง คณะ
ครู และนักเรียน ผู้จัดทารู้สึกซาบซึ้งที่ได้รับความกรุณา ให้คาปรึกษา แนะนา
แก้ไขข้อบกพร่อง จนการดาเนินการจัดทาสาเร็จเรียบร้อยด้วยดี
สุธารักษ์ พันธ์วงศ์รัตน์

4. คำชี้แจง
หนังสืออ่านเพิ่มเติม ชุด ครอบครัวสุขสันต์ ผู้จัดทาเขียนขึ้นเหมาะกับบริบท
ของนักเรียนโรงเรียนบ้านต้นปรง หากโรงเรียนใดนาไปใช้ให้ประสบผลสาเร็จ เป็นไป
ตามเป้าประสงค์ที่วางไว้ จึงมีข้อเสนอแนะสาหรับครูผู้สอนและผู้เรียนดังต่อไปนี้
1. หนังสือเล่มนี้ใช้คู่กับแผนการจัดการเรียนรู้ที่ 6 -7
2. ศึกษาและปฏิบัติตามแผนการจัดการเรียนรู้ให้ชัดเจน
3. ครูอ่านหนังสือเล่มนี้และทาความเข้าใจก่อนที่จะนาไปใช้กับผู้เรียน
4. แจกหนังสือกับนักเรียนทุกคน
5. สร้างข้อตกลงในการใช้หนังสือ
6. ครูแจกกระดาษคาตอบ หรืออุปกรณ์ สาหรับทาแบบทดสอบท้ายบทเรียน
1. อ่านคาแนะนาการใช้หนังสือให้เข้าใจ
2. ไม่ทาเครื่องหมายหรือขีดเขียนลงในหนังสือ
3. ส่งหนังสือคืนครูหลังจากเรียนจบในแต่ละเล่ม
4. อ่านแล้วต้องคิดตามนาความรู้มาพัฒนาตนเอง
คำชี้แจงสำหรับครูผู้สอน
บทบำทผู้เรียน

5. สุขอยู่ที่ใจ

6. 2
วันชนะ เกิดแก้ว เป็นเด็กกาพร้าพ่อและแม่ที่เลิกรากัน
ซึ่งต่างก็ไปมีครอบครัวใหม่ และทิ้งให้วันชนะให้อยู่กับตาและ
ยายที่แก่ชรา ได้เลี้ยงดูจนเติบใหญ่อย่างไม่ท้อแท้และได้เรียน
อยู่โรงเรียนบ้านต้นปรง ตั้งแต่อนุบาลถึง ป.6
วันชนะผู้บากบั่น

7. 3
วันชนะเป็นเด็กที่ขยัน มีสุขภาพกายและสุขภาพจิตที่ดี
ตั้งใจเรียนและมีความกตัญญูต่อตาและยายผู้ที่มีพระคุณ ถึงแม้วัน
ชนะ จะเป็นนักเรียนชั้น ป.6 แต่ก็สามารถดูแล ช่วยเหลือตากับ
ยาย วันหยุดวันชนะ จะทางานรับจ้าง เช่น ตัดหญ้า ล้างจานตาม
ร้านอาหาร หรือบางวันก็ตัดกล้วย และมะละกอ ที่เคยช่วยตา
และยายปลูกไว้ นาไปขายที่ตลาดนัดคลองชีใกล้ๆ บ้าน
วันชนะผู้ขยัน

8. 4
นอกจากวันชนะเป็นเด็กที่กตัญญูต่อตาและยายแล้ว ยังเป็นที่รัก
ของคุณครู และเพื่อนๆ ที่โรงเรียนอีกด้วย เพราะเขามีนิสัยชอบ
ช่วยเหลือผู้อื่นมีน้้าใจและมีความรับผิดชอบ ดังนั้น วันชนะจึงได้รับ
เลือกให้เป็นหัวหน้าในห้องเรียน
ชีวิตมีค่า

9. 5
หลังเลิกเรียน ในขณะที่วันชนะกาลังเดินทางกลับบ้านพร้อมกับเพื่อน ๆ
วันชนะก็ได้เห็นกระเป๋าสตางค์ตกอยู่ริมทางเท้าหน้าโรงเรียน จึงหยิบเปิดดู
พบว่ามีเงินอยู่เป็นจานวนมาก ถึงกับตกใจ
“เก็บไว้ซิ! วันชนะ เธอจะได้เอาเงินนี้ไปให้ตากับยายไง” ต้นพูดขึ้น
“นั่นซิ!วันชนะ อย่างน้อยๆ เงินนี้คงจะช่วยในครอบครัวของเธอได้หลายวัน
เชียวล่ะ” ใบข้าว สนับสนุนคาพูดของต้น
ชนะใจตน

10. 6
เย็นวันนี้หลังจากรับประทานอาหารเย็นเสร็จแล้ว ตาสังเกต เห็น
วันชนะมีท่าทีแปลกๆ เงียบ ไม่พูดคุยเหมือนทุกวัน ตาจึงเดินเข้าไปถาม
วันชนะ
“วันชนะมีอะไรหรือเปล่าลูก เล่าให้ตาฟังได้ไหม” วันชนะ ก็ไม่
กล้าเล่าเรื่องวันนี้ให้ตาฟัง เพราะถ้าหาก ตารู้ ตาคงจะต้องบอกให้เอา
กระเป๋าสตางค์พร้อมเงินไปคืนให้เจ้าของเป็นแน่
ชนะใจตน

11. 7
พอตกถึงกลางคืน วันชนะนอนไม่หลับ ใจก็นึกอยากจะนาเงินไป
คืนเจ้าของ แต่อีกใจก็อยากจะเก็บเงินไว้ให้ตากับยาย เพื่อให้ตากับยายไว้
ใช้ในครอบครัว และไม่ต้องทางานหนัก
ตอนเช้าวันชนะมาถึงโรงเรียน ก็มีท่าทีแปลกๆไม่พูดคุยกับใคร
ตอนเที่ยงก็ไม่ยอมไปรับประทานอาหารกับเพื่อนๆ เพราะเป็นห่วงเงินใน
กระเป๋าที่เก็บได้ กลัวจะหาย
ชนะใจตน

12. 8
คุณครูสุธารักษ์ เดินผ่านมาที่หน้าห้องเรียน ก็เหลือบสายตาไป
เห็นวันชนะนั่งอยู่ในห้องคนเดียว ดูท่าทางไม่ร่าเริง ไม่สบายใจ จึงเดินเข้า
ไปถามวันชนะ เพราะคิดว่าวันชนะต้องมีปัญหาแน่ๆ
ชนะใจตน

13. 9
วันชนะถึงกับตกใจเมื่อเห็นคุณครูเดินเข้ามาหา เพราะคิดว่า
คุณครูคงรู้ความจริง
“เป็นอะไรหรือวันชนะ มีเรื่องหรือมีปัญหาอะไร อยากเล่าให้
ครูฟังไหม ครูเห็นเธอเหมือนไม่สบายใจ ไม่มีความสุขเลยนะ”คุณครู
พูดกับวันชนะพร้อมจับมือและโอบกอดด้วยความเอ็นดู
วันชนะ นิ่งเงียบอยู่สักพัก โดยที่คุณครูไม่ได้ซักถามต่อ
ชนะใจตน

14. 10
0
วันชนะรู้สึกอึดอัด และสานึกผิด จึงตัดสินใจเล่าเรื่องทั้งหมดให้
คุณครูฟัง
“ครูดีใจนะวันชนะ ที่เธอยังรู้สึกผิดกับสิ่งที่เธอกระทาลงไปและ
กล้าที่จะยอมรับ” ครูพูดและยิ้มให้กับวันชนะ
“ครูไม่โกรธผมเหรอครับ ที่ผมแอบเอาของคนอื่นมาเป็นของ
ตัวเอง”วันชนะถามด้วยความสงสัย
คุณครู จึงตอบไปว่า “คนเรามีความต้องการ หรือมีความ
อยากได้ด้วยกันทุกคน แต่อยู่ที่ว่าเราจะควบคุมตัวเองให้พอใจกับสิ่ง
ที่เรามี ไม่อยากมีอยากได้ของคนอื่นได้มากแค่ไหน” ถ้าเราทาได้ เรา
ก็จะเป็นคนที่มีความสุขไงล่ะ วันชนะจึงยิ้มและมอบเกระเป๋าสตางค์
พร้อมเงินให้คุณครูและขอบคุณคุณครู
น้าใจครู

15. 11
หลังจากวันชนะได้มอบกระเป๋าสตางค์พร้อมเงินทั้งหมดให้คุณครู
เพื่อประกาศหาเจ้าของพร้อมทั้งประกาศถึงการทาความดีหน้าเสาธง ให้
เพื่อนๆนักเรียนทราบ วันชนะก็มีอารมณ์แจ่มใส ร่าเริงเหมือนเดิม
วันชนะเดินเข้าไปหาคุณครูสุธารักษ์ และพูดว่า “ขอบคุณมากครับ
คุณครูที่ช่วยให้ผมมีวันนี้ วันที่ผมรู้สึกมีความสุขและสบายใจมากกว่า
วันที่มีกระเป๋าสตางค์พร้อมเงินมากๆที่พบเสียอีกครับ”
“ครูภูมิใจในตัวเธอนะ ที่เธอเข้าใจและปฏิบัติตนในสิ่งที่ครูสอน
เหมาะสมแล้วที่เพื่อนๆเลือกให้เธอเป็นหัวหน้าห้อง” ครูพูดกับวันชนะด้วย
ความภูมิใจ
น้าใจครู

16. 12
สิ่งที่วันชนะได้รับเป็นบทเรียนจากเหตุการณ์ครั้งนี้ คือ ทาให้
เขาเข้าใจได้ว่า ความสุขไม่ได้อยู่ที่ทรัพย์สินเงินทอง แต่ความสุขที่
แท้จริงอยู่ที่ใจ และการไม่ท้าให้ผู้อื่นเดือดร้อน
จากเหตุการณ์ในครั้งนั้น ทาให้วันชนะ กลายเป็นที่รักของครู
และเพื่อนๆ ในโรงเรียนบ้านต้นปรงมากขึ้นอย่างน่าภูมิใจ เพราะว่า
“การสร้างสุขให้ตนเองด้วยการสร้างทุกให้คนอื่น ที่แท้ก็คือ
การก่อเวรนั่นเอง”
ความสุขสร้างได้

17. 13
“คนเรำนั้นแม้นจะยำกจนเงินทองไม่เดือดร้อนใคร ยำกจน
น้ำใจสร้ำงควำมเดือดร้อนไปทั่ว กำรสร้ำงสุขให้ตนเองด้วยกำร
สร้ำงทุกข์ให้คนอื่นที่แท้ก็คือกำรก่อเวรนั่นเอง กำรเอำชนะข้ำศึก
ศัตรูนั้นยำก แต่กำรเอำชนะใจตนเองนั้นยำกกว่ำ”
น้าใจดีมีสุข

18. 14
คำ คำอ่ำน ควำมหมำย
กตัญญู กะ-ตัน-ยู รู้คุณ
ท้อแท้ ท้อ-แท้ หมดกำลังใจ
นิสัย นิ-ไส ควำมประพฤติที่เคยชิน
น้ำใจ น้ำ-ไจ ควำมเอื้อเฟื้อ
พระคุณ พระ-คุน บุญคุณ
ภูมิใจ พูม-ไจ กระหยิ่มใจ,พึงใจ, ยินดี
บทเรียน บด-เรียน ข้อที่เป็นคติเตือนใจ
เหลือบ เหลือบ ชำเลือง
สุขภำพกำย สุก-ขะ-พำบ-กำย ร่ำงกำยที่ปรำศจำกโรค
สุขภำพจิต สุก-ขะ-พำบ-จิด จิตใจที่มีควำมสุข
สุภำษิต สุ-พำ-สิด คำพูดที่เป็นคติ
คำอธิบำยศัพท์

19. 15
ตอบคาถามให้ถูกต้อง
1. ให้นักเรียนเขียนฝังความคิดในการสร้างความสุขให้ตนเองและคนรอบข้าง
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………..
2. ให้นักเรียนบอกวิธีผ่อนคลายอารมณ์เมื่อเกิดความเครียด 5 ข้อ
…………………………………………………………………………………………………………..…
……………………………………………………………………………………………………..………
3. จากเรื่องสุขอยู่ที่ใจ ความสุของวันชนะคือสิ่งใด
…………………………………………………………………………………………….………………
…………………………………………………………………………………………………….………
4. ให้นักเรียนเขียนเรื่องราวตลก ๆ คนละหนึ่งเรื่อง
……………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………..………
5. ให้นักเรียนแต่งคาสุภาษิตเตือนใจเรื่องความสุข 5 ประโยค
…………………………………………………………………………………………………….……
…………………………………………………………………………………………………….……
ตอนที่ 1
แบบทดสอบท้ำยบทเรียน

20. 16
ให้นักเรียนเลือกคาตอบที่ถูกที่สุดเพียงข้อเดียว
1. ข้อใดแตกต่างจากพวก
ก. โกรธ หงุดหงิด
ข. รัก ชื่นชม
ค. สนุก สบาย
ง. หัวเราะ อิ่มใจ
2. ข้อใดคือผลกระทบด้านลบจากการขาดความสุข
ก. ปลอดโรคภัยไข้เจ็บ
ข. เป็นที่รักใคร่ของทุกคน
ค. สุขภาพจิตเสื่อม
ง. สุขภาพจิตแจ่มใสร่าเริง
3. นักเรียนคิดว่าใครจาเป็นจะต้องพัฒนาสุขภาพจิต
ก. วันชนะ เป็นผู้ให้มากกว่าผู้รับ
ข. วันชัย เป็นคนมองโลกในแง่ดี
ค. ต้น เข้าใจตนเอง และเข้าใจผู้อื่น
ง. ใบข้าว ไม่ค่อยสุงสิงกับใครชอบอยู่คนเดียว
ตอนที่ 2

21. 17
4. ข้อใดเป็นปัญหาที่เกิดขึ้นในโรงเรียน
ก.ปัญหาทางด้านการเงิน
ข.ปัญหามีลูกมาก
ค.ขาดความสามัคคีขาดน้าใจระหว่างเพื่อน
ง.การทะเลาะเบาะแว้งการแตกแยกของสามีภรรยา
5. ข้อใดทาให้สังคมสงบสุขมากที่สุด
ก.การให้อภัย
ข.สนใจตนเอง
ค.พอใจในสิ่งที่มีอยู่
ง.พยายามไขว่คว้าหาความสุขใส่ตน
6.นักเรียนจะสร้างความสุขให้ตนเองและครูในโรงเรียนได้อย่างไร
ก.ตั้งใจศึกษาเล่าเรียน
ข.รับผิดชอบงานที่ได้รับมอบหมาย
ค.สร้างชื่อเสียงให้โรงเรียน
ง.ถูกทุกข้อ
7.ข้อใดเป็นกิจกรรมเสริมสร้างสุขโดยการสร้างความสัมพันธ์กับผู้อื่น
ก. การอ่านหนังสือ
ข. การวาดภาพการ
ค. เล่นตี่จับ
ง. การทาเย็บปักถักร้อย

22. 18
18
8.ข้อใดไม่ใช่วิธีผ่อนคลายความไม่สบายใจ
ก. สูบบุหรี่ ดื่มเหล้า
ข. ให้กาลังใจแก่ตนเอง
ค. งานอดิเรกที่ตนเองชอบ
ง. ปรึกษาผู้ใกล้ชิดเพื่อนหรือผู้มีประสบการณ์
9. ข้อใดคือการพัฒนาจิตใจให้เข้มแข็ง
ก. กล้าลุยทุกสถานการณ์
ข. ฝึกสมาธิให้จิตใจสงบ ไม่หวั่นไหว
ค. ร้องไห้ให้เต็มที่เพื่อให้ลืมทุกข์
ง. ไม่สนใจเรื่องของคนอื่น
10.ข้อใดกล่าวไม่ถูกต้อง
ก. การออกกาลังกายทาให้จิตใจแจ่มใสสดชื่น
ข. ความทุกข์ต้องเก็บไว้ในอกไม่บอกให้ใครรู้
ค. ความสุขต้องไม่เดือดร้อนต่อตนเอง และผู้อื่น
ง.ปฏิสัมพันธ์กับคนรอบตัวด้วยความรักความห่วงใย

23. 19
1. ให้นักเรียนเขียนฝังความคิดในการสร้างความสุขให้ตนเองและคนรอบข้าง
-การรักษาสุขภาพกายและสุขภาพจิตให้แข็งแรง
-มีความสุขกับการทางาน -การรู้จักเก็บอารมณ์ขุ่นมัว
-รู้จักตัวเองอย่างแท้จริง -มีอารมณ์ขัน
(อยู่ในดุลยพินิจของครู)
2. ให้นักเรียนบอกวิธีผ่อนคลายอารมณ์เมื่อเกิดความเครียด 5 ข้อ
วิธีคลายเครียดหากิจกรรมที่เสริมสร้างความร่าเริงให้ตนเองทา
มองบางเรื่องราวบางเรื่องให้สนุกสนาน หาเพื่อนที่ถูกใจคุย
อ่านหนังสือตลกๆ หากิจกรรมนันทนาการทา
(อยู่ในดุลยพินิจของครู)
3. จากเรื่องอ่าน เขียนเรื่องสุขอยู่ที่ใจ ความสุขที่สามารถทาให้
ตนเองมีความสุขทาได้อย่างไร
จงพอใจในสิ่งที่ตนเองมี (ฟังคาอธิบายเหตุผลด้วย)
แนวคำตอบ
แบบทดสอบท้ำยบทเรียน
ตอนที่ 1

24. 20
4. ให้นักเรียนเขียนเรื่องราวตลกๆคนละหนึ่งเรื่อง
อยู่ในดุลยพินิจของครู
5. ให้นักเรียนเขียนปริศนาคาทาย 5 ประโยค
อยู่ในดุลยพินิจของครู

25. 21
1. ก 2. ค 3. ง 4. ข 5. ค
6. ก 7. ง 8. ค 9. ก 10. ข
ตอนที่ 2

26. 22
หนังสืออ้ำงอิง
คณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน,สานักงาน. (2550). แนวกำรจัด
กิจกรรมกำรเรียนรู้เพศศึกษำช่วงชั้นที่ 2 ชั้นประถมศึกษำ
ปีที่ 4 - 6 .พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพ ฯ : โรงพิมพ์ชุมนุม สหกรณ์
การเกษตรแห่งประเทศไทยจากัด.
เรณุมาศ มาอุ่น และเขมฤทัยวรรณรสพากย์. (2551). สุขศึกษำ
และ พลศึกษำ ชั้นประถมศึกษำปีที่ 6. กรุงเทพ ฯ :
บริษัทพัฒนาคุณภาพวิชาการ.
สานักงานกองทุนการสร้างเสริมสุขภาพ. แผนที่ควำมสุข. (ออนไลน์).
www.thaihealth.or.th. (เข้าได้เมื่อวันที่ 4 เมษายน 2555)
ภาษิตเตือนใจ.(ออนไลน์).
www.classifiedthai.com/content.php?article=18085
(เข้าได้เมื่อ21 เมษายน 2555 )
สานักพัฒนาการพลศึกษา. (2544). สุขภำพ และนันทนำกำร.
พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพ ฯ : โรงพิมพ์การศาสนา กรมการศาสนา.

27. ผู้จัดทำ
นำยสุธำรักษ์ พันธ์วงศ์รัตน์
กำรศึกษำ ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต (ศษ.ม)
มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี
สถำนที่ทำงำน โรงเรียนบ้านต้นปรง อาเภอวังวิเศษ จังหวัดตรัง
ตำแหน่งปัจจุบัน ครูวิทยฐานะชานาญการ
ผลงำน/เกียรติยศ
 เกียรติบัตรครูผู้สอนดี กลุ่ม สลน.
ศึกษาธิการ อ.เมืองตรัง
 เกียรติบัตรผู้ฝึกซ้อมเซปักตะกร้อ ชนะเลิศ 11ปี ระดับอาเภอ
 วุฒิบัตรบุคลากรต้นแบบการปฏิรูปกระบวนการเรียนรู้
กระทรวงศึกษาธิการ
 ประกาศเกียรติคุณผู้ประสานพลังแผ่นดิน
ศูนย์อานวยการต่อสู้เพื่อเอาชนะยาเสพติดแห่งชาติ
 โล่เกียรติคุณ ครูรางวัลเกียรติยศ สพท. ตรัง เขต 2
 โล่เกียรติคุณ ครูรางวัลครูดีเด่นด้านการสอนพลศึกษา
มหาวิทยาลัยราชภัฏภูเก็ต
 เกียรติบัตรครูผู้สอนดีเด่น กลุ่มสาระสุขศึกษาและพลศึกษา
คุรุสภา

28. คำรับรองผลงำน
ข้าพเจ้านายเอกสิทธิ์ สิทธิชัย ตาแหน่ง ผู้อานวยการโรงเรียนบ้านต้นปรง
ขอรับรองว่า นวัตกรรมหนังสืออ่านเพิ่มเติมชุด ครอบครัวสุขสันต์ ชั้นประถม
ศึกษา ปีที่ 6 กลุ่มสาระการเรียนรู้สุขศึกษาและพละศึกษา เป็นนวัตกรรมที่
นายสุธารักษ์ พันธ์วงศ์รัตน์ ตาแหน่งครู วิทยฐานะชานาญการ โรงเรียน
บ้านต้นปรง ได้จัดทาขึ้นด้วยตนเอง เพื่อใช้ในการจัดการเรียนการสอน
ลงชื่อ
(นายเอกสิทธิ์ สิทธิชัย)
ตาแหน่ง ผู้อานวยการโรงเรียนบ้านต้นปรง

29. การสร้างสุขให้ตนเองด้วยการสร้างทุกข์ให้คนอื่น
ที่แท้ก็คือการก่อเวรนั่นเอง
ยากจนเงินทองไม่เดือดร้อนใคร
ยากจนน้าใจสร้างความเดือดร้อนไปทั่ว