SlideShare a Scribd company logo
1 of 9
Тақырып 4.1: Машина
жасақтаудың қоршаған ортаға
әсері
Лауазым профессор
Кафедра Экология және геология Серикбаева А.К.
1. Құймалау цехы.
Шаң-газ бөліну көздері: вогранка пеші
электрлік доғалы және индукционды пештер
қоймалау, шихта өңдеу және материалды формалау бөлімі
құйманы тазалау бөлімі
2) Темірді қысып тығыздайтын цех шаң, CO, SO2, азот тотығы т.б. заттар
3) Термиялық цех шығарылатын ауада майдың концентрациясы 1% болады
4) Гальваникалық цех ұсақ дисперсті тұман, бу, газ түрінде едәуір уытты және
қауіпті заттар түзіледі
Металды өңдеу процесінде
Гальваникалық жабынды жасауда
Дайындау операцияларында
шаң, керосин мен бензин буы, органикалық
еріткіштер, сілтілі тұмандар түзіледі.
фтор, күкірт, тұз, циан қышқылдары, хром
қосылыстары және басқа да ауыр металдар
түзіледі.
қышқыл буы мен тұман түзіледі.
5) Механикалық өңдеу цехы
Металды механикалық өңдеуде майлы тұман мен шаңдар түзіледі.
Графит пен ағаш өңдеуде негізінен шаңдар түзіледі.
Полимер материалдарын өңдеуде фенол, формальдегид, стирол т.б. түзіледі.
6) Металдарды дәнекерлеу мен кесу дәнекерлік аэрозоль, зиянды газдар түзіледі
Дәнекерлеудегі шаңның механикалық құрамы:
1) 99% - өлшемі 10-3-1 мкм бөлшектер
2) 1% - өлшемі 1-5 мкм бөлшектер
Дәнекерлеудегі шаңның химиялық құрамы
Cr, Mg, фторидтер т.б
Металды кесуде
Шаң, метал тотықтарының конденсаты, CO,
NOx, плазмалық кесуде - озон түзіледі
Ақаба сулармен ластану
1) Құйма цехы.
2) Темірді қысып тығыздайтын цех.
қыздыру өнімдері мен қондырғыларды
суытудан кейінгі ақаба сулар.
3) Термиялық цех. қабыршақ, май, сілті
металды өңдеу ваннасы табиғаты минералды қалқыма бөлшектер,
ауыр металдар, майлар, цианидтер
4) Гальваникалық цех.
5) Механикалық өңдеу цехы. жақпалы-салқындатқыш сұйықтықтар,
қалқымалы бөлшектер
Ақаба түрі Негізгі қоспалар
Концентрация,
кг/м3
температура,
0С
Өңдеуден кейінгі ерітінді
Қалқымалы заттар 10-20
25-30
Минералды майдың эмульсиясы 10 дейін
сілтілер 20-30
қышқылдар 30-50
Өңдеуден кейінгі шайынды
сулар
қалқымалы заттар 0,4
25-30
минералды майлар 0,05-0,1
сілтілер 0,02-0,2
қышқылдар 0,02-0,2
Хромдаудан кейінгі
шайынды сулар
хроматтар 0,005-0,2 20-30
Жұмыстан кейінгі
электролиттер
ауыр металдар 10-ға дейін
20-25
қышқылдар 0,04-20
сілтілер 0,02-30
майлар 0,02-0,03
цианидтер 10-100
Едәуір улы және
ауыр ақаба
сулардың түзілуі
Тау кен өндірісінің қоршаған ортаға әсері
Атмосфераның ластануы
Ластану көзі Ластану факторы
Ластану көзі мен
факторларының
сипаттамасы
Жерасты кеніштер мен
шахтаның вентиляциялық
шығарындылары
Қазба жарылыс жұмыстары; тау кен
жыныстарын тасмалдау, арту,
отбойка; массивті тау кен
жыныстарынан газдардың бөлінуі;
жабынның құлауы, бүтіннің бұзылуы
Үнемі бөлінетін шаң газдар
Жер бетінде жарықтардың
пайда болуынан пласттардың
сыртқа шығуы
Массивті тау кен жыныстарынан
газдардың бөлінуі (СH4)
Үнемі бөлінетін локальды
газдар
Тау кен қалдықтарының
техногенді түзілімдері
(үйінді, террикон, қалдықтар
және шлам қоймасы)
Техногенді түзілімдердің бетінің
эрозиясы; техногенді түзілімдердегі
тау жыныстарының өздігінен жануы
Периодты бөлінетін шаңдар;
үнемі бөлінетін газдар
Тау кен өнімдерінің
қоймалары
Беттік эрозия, арту –түсіру жұмыстары
Периодты бөлінетін шаңдар;
Үнемі бөлінетін шаң газдар;
үнемі бөлінетін газдар
Тау кен өндірісінің байыту,
өңдеу және қосымша
цехтары
Технологиялық процесстер Үнемі бөлінетін шаң газдар
Судың негізгі ластануы
рН шамасы бойынша шахталық, карьерлік, дренажды
сулар төмендегідей жіктеледі:
- бейтарап (рН = 6,5-8,5)
- қышқылды (рН < 6,5)
- негізді (рН > 8,5)
Минералдану дәрежесі бойынша бөлінеді:
- тұщы (құрғақ қалдық - 1 г/л дейін)
- әлсіз ащылау (1-3 г/л)
- ащылау (3-5 г/л)
- күшті ащылау (5-10 г/л)
- тұзды (10-25 г/л)
- күшті тұзды (25-50 г/л)
- тұздық (>50 г/л)
жоғары минералданған шахталы, дренажды
сулар
Қоршаған ортаға көліктің әсері
Компоненттер
Компоненттердің көлемдік үлесі, %
Карбюраторлық ІТҚ дизелді ІТҚ
N2 74-77 76-78
O2 0,3-8 2-18
CO2 5-12 1-10
CO 0,5-12 0,01-0,5
H2O буы 3-5,5 0,5-4
H2 0-5 -
NOx (N2O5) до 0,8 0,0002-0,5
көмірсутек 0,2-3 0,009-0,5
Альдегид до 0,2 мг/л 0,001-0,09 мг/л
Қара күйе 0-0,04 г/м3 0,01-0,1 г/м3
Бенз(а)пирен 10-20 мкг/м3 до 10 мкг/м3
Іштен тұтанатын қозғалтқыштың газдарының құрамы
Бензиндегі қорғасын құрамына байланысты аудағы қорғасынның мөлшері:
Атмосфераны
ластайтын
қорғасыннын 86%
автокөліктерден
бөлінеді.
Pb-ның бензиндегі концентрациясы, г/л 0,15 0,20 0,25 0,5
Pb-ның аудағы концентрациясы, мкг/м3 0,4 0,5 0,55 1,0

More Related Content

More from ssuserde63af

слайд 14.1.pptx
слайд 14.1.pptxслайд 14.1.pptx
слайд 14.1.pptxssuserde63af
 
слайд 13.2.pptx
слайд 13.2.pptxслайд 13.2.pptx
слайд 13.2.pptxssuserde63af
 
слайд 13.1.pptx
слайд 13.1.pptxслайд 13.1.pptx
слайд 13.1.pptxssuserde63af
 
слайд 12.1.pptx
слайд 12.1.pptxслайд 12.1.pptx
слайд 12.1.pptxssuserde63af
 
слайд 11.2.pptx
слайд 11.2.pptxслайд 11.2.pptx
слайд 11.2.pptxssuserde63af
 
слайд 11.1.pptx
слайд 11.1.pptxслайд 11.1.pptx
слайд 11.1.pptxssuserde63af
 
слайд 10.3.pptx
слайд 10.3.pptxслайд 10.3.pptx
слайд 10.3.pptxssuserde63af
 
слайд 10.2.pptx
слайд 10.2.pptxслайд 10.2.pptx
слайд 10.2.pptxssuserde63af
 
слайд 10.1.pptx
слайд 10.1.pptxслайд 10.1.pptx
слайд 10.1.pptxssuserde63af
 
слайд 9.2.pptx
слайд 9.2.pptxслайд 9.2.pptx
слайд 9.2.pptxssuserde63af
 
слайд 9.1.pptx
слайд 9.1.pptxслайд 9.1.pptx
слайд 9.1.pptxssuserde63af
 
слайд 8.1.pptx
слайд 8.1.pptxслайд 8.1.pptx
слайд 8.1.pptxssuserde63af
 
слайд 7.2.pptx
слайд 7.2.pptxслайд 7.2.pptx
слайд 7.2.pptxssuserde63af
 
слайд 7.1.pptx
слайд 7.1.pptxслайд 7.1.pptx
слайд 7.1.pptxssuserde63af
 
слайд 6.1.pptx
слайд 6.1.pptxслайд 6.1.pptx
слайд 6.1.pptxssuserde63af
 
слайд 5.1.pptx
слайд 5.1.pptxслайд 5.1.pptx
слайд 5.1.pptxssuserde63af
 
слайд 2.1.pptx
слайд 2.1.pptxслайд 2.1.pptx
слайд 2.1.pptxssuserde63af
 
слайд 1.2.pptx
слайд 1.2.pptxслайд 1.2.pptx
слайд 1.2.pptxssuserde63af
 
слайд 1.1.pptx
слайд 1.1.pptxслайд 1.1.pptx
слайд 1.1.pptxssuserde63af
 
Слайды к лекции 15.pptx
Слайды к лекции 15.pptxСлайды к лекции 15.pptx
Слайды к лекции 15.pptxssuserde63af
 

More from ssuserde63af (20)

слайд 14.1.pptx
слайд 14.1.pptxслайд 14.1.pptx
слайд 14.1.pptx
 
слайд 13.2.pptx
слайд 13.2.pptxслайд 13.2.pptx
слайд 13.2.pptx
 
слайд 13.1.pptx
слайд 13.1.pptxслайд 13.1.pptx
слайд 13.1.pptx
 
слайд 12.1.pptx
слайд 12.1.pptxслайд 12.1.pptx
слайд 12.1.pptx
 
слайд 11.2.pptx
слайд 11.2.pptxслайд 11.2.pptx
слайд 11.2.pptx
 
слайд 11.1.pptx
слайд 11.1.pptxслайд 11.1.pptx
слайд 11.1.pptx
 
слайд 10.3.pptx
слайд 10.3.pptxслайд 10.3.pptx
слайд 10.3.pptx
 
слайд 10.2.pptx
слайд 10.2.pptxслайд 10.2.pptx
слайд 10.2.pptx
 
слайд 10.1.pptx
слайд 10.1.pptxслайд 10.1.pptx
слайд 10.1.pptx
 
слайд 9.2.pptx
слайд 9.2.pptxслайд 9.2.pptx
слайд 9.2.pptx
 
слайд 9.1.pptx
слайд 9.1.pptxслайд 9.1.pptx
слайд 9.1.pptx
 
слайд 8.1.pptx
слайд 8.1.pptxслайд 8.1.pptx
слайд 8.1.pptx
 
слайд 7.2.pptx
слайд 7.2.pptxслайд 7.2.pptx
слайд 7.2.pptx
 
слайд 7.1.pptx
слайд 7.1.pptxслайд 7.1.pptx
слайд 7.1.pptx
 
слайд 6.1.pptx
слайд 6.1.pptxслайд 6.1.pptx
слайд 6.1.pptx
 
слайд 5.1.pptx
слайд 5.1.pptxслайд 5.1.pptx
слайд 5.1.pptx
 
слайд 2.1.pptx
слайд 2.1.pptxслайд 2.1.pptx
слайд 2.1.pptx
 
слайд 1.2.pptx
слайд 1.2.pptxслайд 1.2.pptx
слайд 1.2.pptx
 
слайд 1.1.pptx
слайд 1.1.pptxслайд 1.1.pptx
слайд 1.1.pptx
 
Слайды к лекции 15.pptx
Слайды к лекции 15.pptxСлайды к лекции 15.pptx
Слайды к лекции 15.pptx
 

Recently uploaded

№1 Дәріс. Тақырыбы: КинематикаҚозғалыс түрлері.ppt
№1 Дәріс. Тақырыбы: КинематикаҚозғалыс түрлері.ppt№1 Дәріс. Тақырыбы: КинематикаҚозғалыс түрлері.ppt
№1 Дәріс. Тақырыбы: КинематикаҚозғалыс түрлері.pptzhappassova1
 
№3 Дәріс.Тақырыбы: Материялық нүктенің динамикасы.ppt
№3 Дәріс.Тақырыбы: Материялық нүктенің динамикасы.ppt№3 Дәріс.Тақырыбы: Материялық нүктенің динамикасы.ppt
№3 Дәріс.Тақырыбы: Материялық нүктенің динамикасы.pptzhappassova1
 
№6 Дәріс. Тақырыбы: Қатты дене механикасы.pptx
№6 Дәріс. Тақырыбы: Қатты дене механикасы.pptx№6 Дәріс. Тақырыбы: Қатты дене механикасы.pptx
№6 Дәріс. Тақырыбы: Қатты дене механикасы.pptxzhappassova1
 
№5 Дәріс. Тақырыбы: Материялық нүктелер жүйесінің динамикасы. Сақталу заңдары...
№5 Дәріс. Тақырыбы: Материялық нүктелер жүйесінің динамикасы. Сақталу заңдары...№5 Дәріс. Тақырыбы: Материялық нүктелер жүйесінің динамикасы. Сақталу заңдары...
№5 Дәріс. Тақырыбы: Материялық нүктелер жүйесінің динамикасы. Сақталу заңдары...zhappassova1
 
№7 Дәріс. Тақырыбы: Серпімділік күштер.pptx
№7 Дәріс. Тақырыбы: Серпімділік күштер.pptx№7 Дәріс. Тақырыбы: Серпімділік күштер.pptx
№7 Дәріс. Тақырыбы: Серпімділік күштер.pptxzhappassova1
 
№10 Дәріс. Тақырыбы: Инерциялық емес санақ жүйелеріндегі қозғалыс (ИЕСЖ)..pptx
№10 Дәріс. Тақырыбы: Инерциялық емес санақ жүйелеріндегі қозғалыс (ИЕСЖ)..pptx№10 Дәріс. Тақырыбы: Инерциялық емес санақ жүйелеріндегі қозғалыс (ИЕСЖ)..pptx
№10 Дәріс. Тақырыбы: Инерциялық емес санақ жүйелеріндегі қозғалыс (ИЕСЖ)..pptxzhappassova1
 
Халықтық педагогика туралы презентация.pdf
Халықтық педагогика туралы презентация.pdfХалықтық педагогика туралы презентация.pdf
Халықтық педагогика туралы презентация.pdfmukanovadana932
 
№2 Дәріс. тақырыбы: Қатты дене кинематикасы.
№2 Дәріс. тақырыбы: Қатты дене кинематикасы.№2 Дәріс. тақырыбы: Қатты дене кинематикасы.
№2 Дәріс. тақырыбы: Қатты дене кинематикасы.zhappassova1
 
№4 Дәріс. Тақырыбы: Материялық нүктенің динамикасы (2).pptx
№4 Дәріс. Тақырыбы: Материялық нүктенің динамикасы (2).pptx№4 Дәріс. Тақырыбы: Материялық нүктенің динамикасы (2).pptx
№4 Дәріс. Тақырыбы: Материялық нүктенің динамикасы (2).pptxzhappassova1
 
№9 Дәріс. Тақырыбы: Бүкіл әлемдік тартылыс заңы..pptx
№9 Дәріс. Тақырыбы: Бүкіл әлемдік тартылыс заңы..pptx№9 Дәріс. Тақырыбы: Бүкіл әлемдік тартылыс заңы..pptx
№9 Дәріс. Тақырыбы: Бүкіл әлемдік тартылыс заңы..pptxzhappassova1
 
№8 Дәріс. Тақырыбы: Үйкеліс күші қатысатын қозғалыс..pptx
№8 Дәріс. Тақырыбы: Үйкеліс күші қатысатын қозғалыс..pptx№8 Дәріс. Тақырыбы: Үйкеліс күші қатысатын қозғалыс..pptx
№8 Дәріс. Тақырыбы: Үйкеліс күші қатысатын қозғалыс..pptxzhappassova1
 
Механика бөлімінің "Кинематика" атты тақырыбына трезентация
Механика бөлімінің "Кинематика" атты тақырыбына трезентацияМеханика бөлімінің "Кинематика" атты тақырыбына трезентация
Механика бөлімінің "Кинематика" атты тақырыбына трезентацияzhappassova1
 

Recently uploaded (12)

№1 Дәріс. Тақырыбы: КинематикаҚозғалыс түрлері.ppt
№1 Дәріс. Тақырыбы: КинематикаҚозғалыс түрлері.ppt№1 Дәріс. Тақырыбы: КинематикаҚозғалыс түрлері.ppt
№1 Дәріс. Тақырыбы: КинематикаҚозғалыс түрлері.ppt
 
№3 Дәріс.Тақырыбы: Материялық нүктенің динамикасы.ppt
№3 Дәріс.Тақырыбы: Материялық нүктенің динамикасы.ppt№3 Дәріс.Тақырыбы: Материялық нүктенің динамикасы.ppt
№3 Дәріс.Тақырыбы: Материялық нүктенің динамикасы.ppt
 
№6 Дәріс. Тақырыбы: Қатты дене механикасы.pptx
№6 Дәріс. Тақырыбы: Қатты дене механикасы.pptx№6 Дәріс. Тақырыбы: Қатты дене механикасы.pptx
№6 Дәріс. Тақырыбы: Қатты дене механикасы.pptx
 
№5 Дәріс. Тақырыбы: Материялық нүктелер жүйесінің динамикасы. Сақталу заңдары...
№5 Дәріс. Тақырыбы: Материялық нүктелер жүйесінің динамикасы. Сақталу заңдары...№5 Дәріс. Тақырыбы: Материялық нүктелер жүйесінің динамикасы. Сақталу заңдары...
№5 Дәріс. Тақырыбы: Материялық нүктелер жүйесінің динамикасы. Сақталу заңдары...
 
№7 Дәріс. Тақырыбы: Серпімділік күштер.pptx
№7 Дәріс. Тақырыбы: Серпімділік күштер.pptx№7 Дәріс. Тақырыбы: Серпімділік күштер.pptx
№7 Дәріс. Тақырыбы: Серпімділік күштер.pptx
 
№10 Дәріс. Тақырыбы: Инерциялық емес санақ жүйелеріндегі қозғалыс (ИЕСЖ)..pptx
№10 Дәріс. Тақырыбы: Инерциялық емес санақ жүйелеріндегі қозғалыс (ИЕСЖ)..pptx№10 Дәріс. Тақырыбы: Инерциялық емес санақ жүйелеріндегі қозғалыс (ИЕСЖ)..pptx
№10 Дәріс. Тақырыбы: Инерциялық емес санақ жүйелеріндегі қозғалыс (ИЕСЖ)..pptx
 
Халықтық педагогика туралы презентация.pdf
Халықтық педагогика туралы презентация.pdfХалықтық педагогика туралы презентация.pdf
Халықтық педагогика туралы презентация.pdf
 
№2 Дәріс. тақырыбы: Қатты дене кинематикасы.
№2 Дәріс. тақырыбы: Қатты дене кинематикасы.№2 Дәріс. тақырыбы: Қатты дене кинематикасы.
№2 Дәріс. тақырыбы: Қатты дене кинематикасы.
 
№4 Дәріс. Тақырыбы: Материялық нүктенің динамикасы (2).pptx
№4 Дәріс. Тақырыбы: Материялық нүктенің динамикасы (2).pptx№4 Дәріс. Тақырыбы: Материялық нүктенің динамикасы (2).pptx
№4 Дәріс. Тақырыбы: Материялық нүктенің динамикасы (2).pptx
 
№9 Дәріс. Тақырыбы: Бүкіл әлемдік тартылыс заңы..pptx
№9 Дәріс. Тақырыбы: Бүкіл әлемдік тартылыс заңы..pptx№9 Дәріс. Тақырыбы: Бүкіл әлемдік тартылыс заңы..pptx
№9 Дәріс. Тақырыбы: Бүкіл әлемдік тартылыс заңы..pptx
 
№8 Дәріс. Тақырыбы: Үйкеліс күші қатысатын қозғалыс..pptx
№8 Дәріс. Тақырыбы: Үйкеліс күші қатысатын қозғалыс..pptx№8 Дәріс. Тақырыбы: Үйкеліс күші қатысатын қозғалыс..pptx
№8 Дәріс. Тақырыбы: Үйкеліс күші қатысатын қозғалыс..pptx
 
Механика бөлімінің "Кинематика" атты тақырыбына трезентация
Механика бөлімінің "Кинематика" атты тақырыбына трезентацияМеханика бөлімінің "Кинематика" атты тақырыбына трезентация
Механика бөлімінің "Кинематика" атты тақырыбына трезентация
 

слайд 4.1.pptx

  • 1. Тақырып 4.1: Машина жасақтаудың қоршаған ортаға әсері Лауазым профессор Кафедра Экология және геология Серикбаева А.К.
  • 2.
  • 3. 1. Құймалау цехы. Шаң-газ бөліну көздері: вогранка пеші электрлік доғалы және индукционды пештер қоймалау, шихта өңдеу және материалды формалау бөлімі құйманы тазалау бөлімі 2) Темірді қысып тығыздайтын цех шаң, CO, SO2, азот тотығы т.б. заттар 3) Термиялық цех шығарылатын ауада майдың концентрациясы 1% болады 4) Гальваникалық цех ұсақ дисперсті тұман, бу, газ түрінде едәуір уытты және қауіпті заттар түзіледі Металды өңдеу процесінде Гальваникалық жабынды жасауда Дайындау операцияларында шаң, керосин мен бензин буы, органикалық еріткіштер, сілтілі тұмандар түзіледі. фтор, күкірт, тұз, циан қышқылдары, хром қосылыстары және басқа да ауыр металдар түзіледі. қышқыл буы мен тұман түзіледі.
  • 4. 5) Механикалық өңдеу цехы Металды механикалық өңдеуде майлы тұман мен шаңдар түзіледі. Графит пен ағаш өңдеуде негізінен шаңдар түзіледі. Полимер материалдарын өңдеуде фенол, формальдегид, стирол т.б. түзіледі. 6) Металдарды дәнекерлеу мен кесу дәнекерлік аэрозоль, зиянды газдар түзіледі Дәнекерлеудегі шаңның механикалық құрамы: 1) 99% - өлшемі 10-3-1 мкм бөлшектер 2) 1% - өлшемі 1-5 мкм бөлшектер Дәнекерлеудегі шаңның химиялық құрамы Cr, Mg, фторидтер т.б Металды кесуде Шаң, метал тотықтарының конденсаты, CO, NOx, плазмалық кесуде - озон түзіледі
  • 5. Ақаба сулармен ластану 1) Құйма цехы. 2) Темірді қысып тығыздайтын цех. қыздыру өнімдері мен қондырғыларды суытудан кейінгі ақаба сулар. 3) Термиялық цех. қабыршақ, май, сілті металды өңдеу ваннасы табиғаты минералды қалқыма бөлшектер, ауыр металдар, майлар, цианидтер 4) Гальваникалық цех. 5) Механикалық өңдеу цехы. жақпалы-салқындатқыш сұйықтықтар, қалқымалы бөлшектер Ақаба түрі Негізгі қоспалар Концентрация, кг/м3 температура, 0С Өңдеуден кейінгі ерітінді Қалқымалы заттар 10-20 25-30 Минералды майдың эмульсиясы 10 дейін сілтілер 20-30 қышқылдар 30-50 Өңдеуден кейінгі шайынды сулар қалқымалы заттар 0,4 25-30 минералды майлар 0,05-0,1 сілтілер 0,02-0,2 қышқылдар 0,02-0,2 Хромдаудан кейінгі шайынды сулар хроматтар 0,005-0,2 20-30 Жұмыстан кейінгі электролиттер ауыр металдар 10-ға дейін 20-25 қышқылдар 0,04-20 сілтілер 0,02-30 майлар 0,02-0,03 цианидтер 10-100 Едәуір улы және ауыр ақаба сулардың түзілуі
  • 6. Тау кен өндірісінің қоршаған ортаға әсері Атмосфераның ластануы Ластану көзі Ластану факторы Ластану көзі мен факторларының сипаттамасы Жерасты кеніштер мен шахтаның вентиляциялық шығарындылары Қазба жарылыс жұмыстары; тау кен жыныстарын тасмалдау, арту, отбойка; массивті тау кен жыныстарынан газдардың бөлінуі; жабынның құлауы, бүтіннің бұзылуы Үнемі бөлінетін шаң газдар Жер бетінде жарықтардың пайда болуынан пласттардың сыртқа шығуы Массивті тау кен жыныстарынан газдардың бөлінуі (СH4) Үнемі бөлінетін локальды газдар Тау кен қалдықтарының техногенді түзілімдері (үйінді, террикон, қалдықтар және шлам қоймасы) Техногенді түзілімдердің бетінің эрозиясы; техногенді түзілімдердегі тау жыныстарының өздігінен жануы Периодты бөлінетін шаңдар; үнемі бөлінетін газдар Тау кен өнімдерінің қоймалары Беттік эрозия, арту –түсіру жұмыстары Периодты бөлінетін шаңдар; Үнемі бөлінетін шаң газдар; үнемі бөлінетін газдар Тау кен өндірісінің байыту, өңдеу және қосымша цехтары Технологиялық процесстер Үнемі бөлінетін шаң газдар
  • 7. Судың негізгі ластануы рН шамасы бойынша шахталық, карьерлік, дренажды сулар төмендегідей жіктеледі: - бейтарап (рН = 6,5-8,5) - қышқылды (рН < 6,5) - негізді (рН > 8,5) Минералдану дәрежесі бойынша бөлінеді: - тұщы (құрғақ қалдық - 1 г/л дейін) - әлсіз ащылау (1-3 г/л) - ащылау (3-5 г/л) - күшті ащылау (5-10 г/л) - тұзды (10-25 г/л) - күшті тұзды (25-50 г/л) - тұздық (>50 г/л) жоғары минералданған шахталы, дренажды сулар
  • 8. Қоршаған ортаға көліктің әсері Компоненттер Компоненттердің көлемдік үлесі, % Карбюраторлық ІТҚ дизелді ІТҚ N2 74-77 76-78 O2 0,3-8 2-18 CO2 5-12 1-10 CO 0,5-12 0,01-0,5 H2O буы 3-5,5 0,5-4 H2 0-5 - NOx (N2O5) до 0,8 0,0002-0,5 көмірсутек 0,2-3 0,009-0,5 Альдегид до 0,2 мг/л 0,001-0,09 мг/л Қара күйе 0-0,04 г/м3 0,01-0,1 г/м3 Бенз(а)пирен 10-20 мкг/м3 до 10 мкг/м3 Іштен тұтанатын қозғалтқыштың газдарының құрамы
  • 9. Бензиндегі қорғасын құрамына байланысты аудағы қорғасынның мөлшері: Атмосфераны ластайтын қорғасыннын 86% автокөліктерден бөлінеді. Pb-ның бензиндегі концентрациясы, г/л 0,15 0,20 0,25 0,5 Pb-ның аудағы концентрациясы, мкг/м3 0,4 0,5 0,55 1,0

Editor's Notes

  1. Цель занятий: Объяснять основные понятия предмета современной промышленной экологии
  2. Промышленное предприятие забирает из окружающей среды сырье, солнечную энергию, топливо, О2, Н2О, а отдает не только продукцию, но и отходы производства, в большинстве плохо очищенные и загрязняющие атмосферный воздух, воду и почву
  3. Техногенное воздействие нарушает равновесие природы. До определенного момента это воздействие сглаживается природными процессами, происходящими в биосфере. Происходит самоочищение и самовосстановление природной среды. Однако в последнее время масштабы деятельности человека значительно возросли и достигли глобальных размеров. Биосфера начала разрушаться. Отравляются атмосфера и водоемы, уничтожаются флора и фауна, происходит лавинное антропогенное загрязнение почвенных покровов, истощаются в ряде регионов водные и лесные ресурсы. Атмосфера в еще большей степени загрязняется оксидами серы, азота, углерода, пылевидными частицами. В природные водоемы непрерывно поступают нефть, отходы промышленных предприятий. Преодолеть эти противоречия и найти оптимальный механизм взаимного сосуществования и удовлетворения потребностей призвана промышленной экологией. Промышленная экология — наука, изучающая взаимозависимость промышленного производства с представителями биосферы, определяющая наиболее рациональные и экономичные методы и средства формирования и управления производством с сохранением механизмов саморегуляции объектов биосферы. Промышленная экология является комплексной, многоплановой дисциплиной и базируется на знаниях, полученных при изучении фундаментальных химических, общеинженерных, экономических и правовых дисциплин.
  4. Одним из серьезных последствий научно-технической революции является вредное воздействие производственной деятельности на окружающую среду, ускоряющееся использование возобновимых и невозобновимых природных ресурсов. Влияние человека на равновесие окружающих его элементов природы достигло уровня целой экологической проблемы. Сущность этой проблемы состоит в следующем. Окружающая человека среда (биосфера) представляет собой огромную систему элементов природы, включающих живые организмы, атмосферу, гидросферу и верхнюю часть литосферы и взаимосвязанных сложными биогеохимическими циклами миграции веществ и энергии. Человек, как биологическая единица, включен в систему биосферы в качестве одного из ее элементов. Однако, как социальное существо, жизнедеятельность которого основана на общественно-производственной деятельности, человек эволюционно не включен в биогеохимические, вещественные и энергетические циклы биосферы. Его производственная деятельность выступает инородным явлением в биосферных процессах. До недавнего времени масштабы производства по сравнению с масштабами процессов биосферы были незначительными и поэтому не оказывали заметного влияния на зволюционно сложившиеся природные циклы биосферы. Развитие современного производства, использование достижений НТР подняло человеческую деятельность на уровень, приводящий к отдельным нарушениям процессов биосферы. Наряду с невиданными ранее возможностями подъема материального уровня жизни людей в условиях современного общества все явственнее поднимается зловещая тень экологического кризиса — разрушения естественно сложившихся связей природных процессов, являющихся необходимым условием существования всего живого, в том числе и человека. Ситуация усугубляется тем, что эколого-кризисные явления представляют собой неизбежное следствие тех производственно-технологических процессов, которые сложились и стихийно развиваются на протяжении всей истории антагонистических формаций. Человек не может существовать без производства, однако в процессе производства он не только создает полезные вещи, но и порождает эколого-кризисные явления. И чем шире размах производства и выше его темпы, тем больше угроза опасных осложнений в области взаимодействия общества и природы. Еще в конце прошлого столетия Фридрих Энгельс писал, что не следует «слишком обольщаться нашими победами над природой. За каждую такую победу она нам мстит. Каждая из этих побед имеет, правда, в первую очередь те последствия, на которые мы рассчитывали, во вторую и третью очередь совсем другие, непредвиденные последствия, которые очень часто уничтожают значение первых».
  5. Промышленное предприятие забирает из окружающей среды сырье, солнечную энергию, топливо, О2, Н2О, а отдает не только продукцию, но и отходы производства, в большинстве плохо очищенные и загрязняющие атмосферный воздух, воду и почву
  6. Промышленное предприятие забирает из окружающей среды сырье, солнечную энергию, топливо, О2, Н2О, а отдает не только продукцию, но и отходы производства, в большинстве плохо очищенные и загрязняющие атмосферный воздух, воду и почву
  7. Промышленное предприятие забирает из окружающей среды сырье, солнечную энергию, топливо, О2, Н2О, а отдает не только продукцию, но и отходы производства, в большинстве плохо очищенные и загрязняющие атмосферный воздух, воду и почву
  8. Промышленное предприятие забирает из окружающей среды сырье, солнечную энергию, топливо, О2, Н2О, а отдает не только продукцию, но и отходы производства, в большинстве плохо очищенные и загрязняющие атмосферный воздух, воду и почву
  9. Промышленное предприятие забирает из окружающей среды сырье, солнечную энергию, топливо, О2, Н2О, а отдает не только продукцию, но и отходы производства, в большинстве плохо очищенные и загрязняющие атмосферный воздух, воду и почву