ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

1. ΘΕΜΑΤΙΚΗ 1.
1.6 Εικονομαχία –ιστορικό πλαίσιο

3. Η ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑ 8ος αι –αρχές 9ου
Μια διαμάχη που συγκλόνισε το Βυζάντιο σχετικά με τις εικόνες
εικονομάχοι: Δεν πίστευαν στις εικόνες ,τις θεωρούσαν είδωλα
εικονόφιλοι: Πίστευαν στις εικόνες
ανεικονικές αντιλήψεις : στην τέχνη δεν απεικονίζουμε το Θεό ή ιερά
πρόσωπα (Ιουδαϊκή θρησκεία –Ισλαμική θρησκεία- αιρετικοί χριστιανοί της
Ισαυροι : αυτοκράτορες με καταγωγή από την Ισαυρία
τιμητική προσκύνηση : δεν λατρεύουμε τις εικόνες αλλά τις τιμούμε:
όχι λατρευτική προσκύνηση

4. Α΄ φάση της
εικονομαχίας (726-787)
α) Απομάκρυνση εικόνας του Χριστού από τη Χαλκή Πύλη το
726΄, από τον Λέοντα Γ΄τον Ίσαυρο
β) Εκδίδεται από τον ίδιο, αυτοκρατορικό διάταγμα το 730 που
απαγορεύει τη λατρεία των εικόνων.
γ) Οι εικονόφιλοι τιμωρούνται με φυλακίσεις, εξορίες και
δημεύσεις περιουσιών.
δ) Την υπεράσπιση της λατρείας των εικόνων αναλαμβάνει
ο Ιωάννης ο Δαμασκηνός, ο μεγαλύτερος θεολόγος της
εποχής του
ε) Διώκονται οι μοναχοί και καταστρέφονται πολλά
μοναστήρια στα χρόνια του Κων/νου του Ε΄γιου του Λέοντα Γ΄
Τερματισμός: Η πρώτη φάση τερματίζεται με τη Ζ΄
Οικουμενική Σύνοδο (787), την οποία συγκάλεσε η
αυτοκράτειρα Ειρήνη η Αθηναία. Η σύνοδος αποκατέστησε
τη λατρεία των εικόνων, διευκρινίζοντας ότι στις εικόνες
απονέμεται μόνο τιμητική προσκύνηση.
Β΄ Φάση της
εικονομαχίας (815-843)
Στη δεύτερη φάση πρωταγωνιστεί ο
εικονομάχος αυτοκράτορας Λέων Ε΄
ο Αρμένιος, ο οποίος απέδωσε στην
εικονολατρία τις ήττες των
Βυζαντινών στα πεδία των μαχών.
Τερματισμός: Η φάση αυτή
τελειώνει με νέα σύνοδο το 843, την
οποία συγκάλεσε η
αυτοκράτειρα Θεοδώρα. Η σύνοδος
αποφάσισε την οριστική
αποκατάσταση και αναστήλωση
των εικόνων.

5. https://youtu.be/BPVyYJhncpE?t=2

6. «Γνωστόν δ' είναι ότι και
Κωνσταντίνος ο Κοπρώνυμος,
διαπομπεύων τους μοναχούς,
διέταξεν ένα εκαστον αυτών κρατείν
γυναίκα τη χειρί και ούτω παρελθείν
αυτούς τι ιπποδρόμιον
εμπτυομένους και υβριζομένους
υπό παντός του λαού
Οι εικόνες αφαιρέθηκαν από τους ναούς ή καταστράφηκαν, τα άμφια και τα σκεύη με παραστάσεις κατασχέθηκαν και οι ηγέτες των
εικονόφιλων διώχθηκαν. Πολλοί μοναχοί τυφλώθηκαν ή εξορίστηκαν, ενώ τα ιερά σκεύη των μοναστηριών, όπως και όλα όσα ανήκαν σε
αυτά, πουλήθηκαν και τα χρήματα συγκεντρώθηκαν στα αυτοκρατορικά ταμεία.

7. https://www.youtube.com/watch?v=LCsvlXTikGI

8. Είστε ο εικονόφιλος μοναχός Νίκων/ η μοναχή Ελπίδα. Ζείτε σε
μοναστήρι στην Κωνσταντινούπολη στα χρόνια του κατάρα του
εικονομάχου βασιλέα Κωνσταντίνου Ε'. Γράψτε μια επιστολή σε
ένα έμπιστό σας πρόσωπο που ζει στην Κύπρο, περιγράφοντάς
του το κλίμα στη βασιλεύουσα (πάρτε πληροφορίες και από την
ένθετη πηγή. Αρχίστε και τελειώστε κάπως έτσι:
Προς τον εν Χριστώ αδελφώ ……..,
Σου γράφω για να σου περιγράψω…………………….
Σε χαιρετώ ο αμαρτωλός δούλος του θεού ……...
...ο στρατηγός των Θρακησίων
Μιχαήλ Λαχανοδράκων...
πούλησε όλα τα μοναστήρια
(τα’βγαλε στο σφυρί) ανδρικά
και γυναικεία, και όλα τα ιερά
σκεύη και τα βιβλία και τα
κτήνη και όλα τα υποστατικά
τους και την τιμή τους (όσα
εισέπραξε) πήγε στο βασιλιά.
Όσα επίσης βιβλία μοναχικά
και πατερικά βρήκε τα’καψε
στη φωτιά. Κι αν κάπου
ανακάλυπτε να έχει κάποιος
στη φύλαξή του λείψανο αγίου
κι αυτό το’ριχνε στη φωτιά και
τον κάτοχο τον τιμωρούσε ως
ασεβή... τελικά δεν άφησε σ’
όλο το θέμα του ούτε έναν
άνθρωπο με το σχήμα του
μοναχού.
(Θεοφάνης, Χρονογραφία)