...

1. สารสนเทศเพื่อ
ประกอบการตัดสินใจ

2. ระบบสารสนเทศเพื่อสนับสนุนการตัดสินใจ
 ระบบการทางานในอดีตมีการใช้ระบบสารสนเทศช่วยจัดการข้อมูลมีประสิทธิภาพไม่แน่นอน
ไม่มีความสะดวก และมีคามยุ่งยากในการใช้งาน ปัจจุบันจึงได้มีการนาคอมพิวเตอร์เข้ามา
ในการจัดการระบบสารสนเทศในองค์กรมากยิ่งขึ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งระบบสารสนเทศเพื่อ
สนับสนุนการตัดสินใจ
 ระบบสารสนเทศ (Information Systems) คือ กระบวนการรวบรวม
บันทึก ประมวลผลข้อมูลให้เป็นสารสนเทศ และแจกจ่ายสารสนเทศเพื่อใช้ในการวางแผน
คบคุมการทางาน และช่วยในการสนับสนุนการตัดสินใจ

3. ที่มา: ฝ่ ายวิจัยและฐานข้อมูล AREA
 ระบบสารสนเทศสามารถนามาประยุกต์ใช้เพื่อส่งเสริมการทางานในทุกด้าน แต่ละด้าน
สามารถแบ่งประเภทได้หลายรูปแบบตามความต้องการของผู้ใช้งานในด้านนั้นๆ เช่น ระบบ
สารสนเทศที่ใช้ส่งเสริมการทางานในด้านอุตสาหกรรม สามารถแบ่งเป็น 2 ประเภท ได้แก่
ระบบสารสนเทศการจัดการวัตถุดิบและระบบสารสนเทศการจัดการผลผลิต อย่างไนก็
ตาม การใช้งานระบบสารสนเทศทุกประเภทจะต้องมีองค์ประกอบของระบบสารสนเทศ
(Component of Information System) ซึ่งองค์ประกอบ
ของระบบสารสนเทศทุกส่วนจะมีผลต่อประสิทธิภาพของการใช้งานระบบสารสนเทศนั้นๆ

4. องค์ประกอบของระบบสารสนเทศแบ่งเป็ น 5 ส่วน ดังนี้
 1. ฮาร์ดแวร์ (Hardware) คือ อุปกรณ์อิเล็กโทรนิกส์ที่ใช้ประมวลผลหรือ
สร้างสาระสนเทศ เช่น คอมพิวเตอร์ CPU เครื่องพิมพ์
2. ซอฟต์แวร์ (Software) คือ ชุดคาสั่งที่ทาให้คอมพิวเตอร์ทางานตามความ
ต้องการของผู้ใช้ระบบสารสนเทศ
3. ข้อมูลและสารสนเทศ (Data and Information) คือ ข้อเท็จจริง
ต่างๆทั้งที่ผ่านการประมวลผลและยังไม่ผ่านการประมวลผล อยู่ในรูปของ ตัวเลข
ตัวอักษร รูปภาพ ฯลฯ
4. บุคลากร (Peopleware) คือ ผู้ที่เกี่ยวข้องกับระบบสารสนเทศ แบ่งเป็น
4 ระดับคือ นักวิเคราะห์ระบบ โปรแกรมเมอร์ เจ้าหน้าที่ฝ่ ายปฏิบัติงานเครื่อง และผู้ใช้

5.  5. กระบวนการทางาน (Procedure) คือ ขั้นตอนการทางานเพื่อให้ได้
สารสนเทศ ตามที่ต้องการ เช่น การสมัครสมาชิก การเข้ารหัส ฯลฯ
5.1 การนาเข้า (Input) เป็นการนาข้อมูลและสารสนเทศต่างๆที่ได้จากการ
รวบรวมเข้าสู่ระบบ
5.2 การประมวลผล(Process) เป็นการนาข้อมูลที่ได้ไปประมวลผลตาม
เงื่อนไขที่กาหนดโดยการเรียงลาดับ การคานวณ ฯลฯ
5.3 การแสดงผล (Output) เป็นการนาผลลัพธ์ที่ได้จากการประมวลผล
มาแสดงในรูปแบบที่ผู้ใช้ต้องการเพื่อส่งเสริมหรือช่วยในการตัดสินใจ
5.4 การจัดเก็บ (Storage) เป็นการจัดเก็บข้อมูลหรือสารสนเทศทั้งหมดที่
เกี่ยวกับระบบสารสนเทศเพื่อให้ผู้ใช้ระบบสารสนเทศสามารถนามาใช้ได้ใหม่ในอนาคต

6. แผนผังแสดงการใช้งาน DSS ปรับปรุงเครื่องจักร
 จากแผนผังแสดงการใช้งาน DSS ปรับปรุงเครื่องจักรจะเห็นว่า การตัดสินใจที่
ถูกต้องนั้นจะต้องอาศัยข้อมูลที่มีประสิทธิภาพจาก DSS รวมกับการวิเคราะห์และ
ทัศนคติของเจ้าของกิจการนั่นคือ ไม่มีข้อมูลที่ได้จาก DSS จะมีประสิทธิภาพมาก
เพียงใดก็ตาม ผลของการตัดสินใจก็ยังขึ้นอยู่กับการวิเคราะห์และทัศนคติของเจ้าของ
กิจการหรือผู้ใช้ระบบสารสนเทศนั้นๆ
2. ประโยชน์ของ DSS เนื่องจาก DSS ให้ความสาคัญกับการนาสารสนเทศไป
ประกอบการตัดสินใจเพื่อปฏิบัติงานในขั้นต่างๆของกระบวนการทางาน ซึ่งไม่ใช่การ
รวบรวมและการแสดงข้อมูลที่ใช้งานประจาวันทั่วๆไป ทาให้ DSS มีประโยชน์ดังนี้

7.  2.1 ช่วยประมวลผลและนาเสนอข้อมูลแก่ผู้ใช้เพื่อสร้างความเข้าใจเกี่ยวกับ
กระบวนการทางานและเป็นแนวทางในการตัดสินใจ
2.2 ช่วยประเมินทางเลือกในการตัดสินใจภายใต้เงื่อนไขของปัญหาแต่ละ
สถานการณ์ที่มีลักษณะเฉพาะของสถานการณ์นั้นๆ
2.3 ช่วยสนับสนุนการตัดสินใจในปัญหาที่มีความสลับซับซ้อนและข้อมูลที่
เปลี่ยนแปลงตลอดเวลา
2.4 ช่วยสร้างความยืดหยุ่น ความสมบูรณ์ และความสะดวกในการตัดสินใจ

8.  2.5 ช่วยเพิ่มพัฒนาการและความเข้าใจในศักยภาพการทางานของเทคโนโลยี
สารสนเทศที่ครอบคลุมมากกว่าการปฏิบัติงานทั่วๆไป
2.6 ช่วยนาเสนอข้อมูลในรูปแบบที่หลากหลาย เช่น ตัวอักษร แผนภูมิ ภาพนิ่ง
ภาพเคลื่อนไหว มัลติมีเดีย
2.7 ช่วยในการตัดสินใจที่ต้องการความรวดเร็วสูง ส่งเสริมการกาหนดกลยุทธ์ใน
การแข่งขันทางธุรกิจในองค์กรต่างๆ
2.8 ช่วยส่งเสริมการทางานร่วมกันของบุคลากรในองค์กรด้วยการโต้ตอบแบบ
ทันที (Interactive)

9.  3. ส่วนประกอบของ DSS จะมีผลกระทบต่อประสิทธิภาพการตัดสินใจ
โดยตรง กล่าวคือ ส่วนประกอบที่ดีจะทาให้เกิดกระบวนการทางานที่มีประสิทธิภาพ
น่าเชื่อถือ แต่ถ้าส่วนประกอบไม่ดีก็จะทาให้กระบวนการทางานขาดประสิทธิภาพ
ส่วนประกอบของ DSS แบ่งเป็น 4 ส่วน
3.1 อุปกรณ์ เป็นส่วนประกอบที่รวมฮาร์ดแวร์และซอฟต์แวร์ของคอมพิวเตอร์
แบ่งตามบทบาทและหน้าที่ได้เป็น 3 กลุ่ม คือ

10.  – อุปกรณ์ประมวลผล ปัจจุบัน DSS สามารถใช้งานด้วยคอมพิวเตอร์ส่วน
บุคคลหรือพีซี
(PC : Personal Computer) ที่มีการเชื่อมต่อระบบเครือข่าย
คอมพิวเตอร์ซึ่งสามารถติดตั้งซอฟต์แวร์ประเภท DSS โดยเฉพาะหรือ
ประยุกต์ใช้ซอฟต์แวร์พื้นฐานประเภท ซอฟต์แวร์ตารางคานวณ
(Spreadsheet) หรือ ซอฟต์แวร์จัดการฐานข้อมูล
(Database) ก็ได้

11.  – อุปกรณ์สื่อสาร เป็นการใช้ประโยชน์จากเครือข่ายคอมพิวเตอร์เพื่อส่งเสริมการทางาน
ระยะไกลและการทางานเป็นกลุ่ม โดยเครือข่ายที่นิยมใช้ คือ เครือข่ายแลน (LAN :
Local Area Network) สาหรับองค์กรขนาดเล็กและเครือข่ายแมน
(MAN : Metropolitan Area Network) สาหรับองค์กร
ขนาดเล็ก ทาให้ต้องติดตั้งวีดีโอคอนเฟอร์เรนซ์ (Video Conference)
เพิ่มในระบบเพื่อช่วยในการประชุมทางไกล (Teleconference) ของผู้ใช้งาน
– อุปกรณ์แสดงผล การใช้งาน DSSจาเป็นต้องมีอุปกรณ์แสดงผลที่มีประสิทธิภาพ
และตอบสนองต่อรูปแบบของข้อมูลนั้นๆ เพื่อช่วยถ่ายทอดข้อมูลและสารสนเทศที่ชัดเจน
เช่น จอภาพคอมพิวเตอร์ที่มีความละเอียดสูงและสามารถแสดงผลในรูปแบบของมัลติมีเดีย
3.2 ระบบการทางานของ DSS มีลักษณะเป็นชุดคาสั่งเฉพาะที่สร้างและพัฒนาขึ้นใน
รูปแบบที่เตกต่างกันตามลักษณะขององค์กร แบ่งเป็น 3 ส่วน คือ

12.  – ฐานข้อมูล (Database) เป็นการจัดเก็บข้อมูลและสารสนเทศเฉพาะการ
ทางานของ DSS ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน ซึ่งจะช่วยในการแสดงผล ณ
ขณะนั้นของระบบ
– ฐานแบบจาลอง (Model Base) เป็นการรวบรวมแบบจาลองทาง
คณิตศาสตร์และแบบจาลองการวิเคราะห์ปัญหาของระบบเพื่อช่วยในการประมวลผล
ข้อมูล
– ระบบชุดคาสั่ง (Software System) เป็นส่วนประกอบที่ช่วย
อานวยความสะดวกในการโต้ตอบระหว่างผู้ใช้ฐานข้อมูล และฐานแบบจาลอง มักมี
รูปแบบของระบบชุดคาสั่งในลักษณะของหน้าต่างโปรแกรม

13.  3.3 ข้อมูล เป็นองค์ประกอบพื้นฐานของการทางานด้วย DSS โดย DSS จะ
เก็บข้อมูลไว้ที่ฐานข้อมูลเพื่อนาไปประมวลผลในฐานแบบจาลองแล้วนาเสนอด้วยระบบ
ชุดคาสั่ง ซึ่งข้อมูลดังกล่าวจะต้องมีปริมาณเพียงพอต่อการใช้งาน มีความถูกต้อง
ทันสมัย มีความยืดหยุ่น และสามารถนามาจัดและนาเสนอในรูปแบบเพื่อการวิเคราะห์ได้อย่าง
เหมาะสม
3.4 บุคลากร เป็นส่วนประกอบที่มีบทบาทต่อการกาหนดเป้าหมายและความต้องการ
การพัฒนา การออกแบบ และการใช้งาน DSS ซึ่งแบ่งได้เป็น 2 กลุ่ม คือ
– ผู้ใช้ (End – User) เป็นผู้นาเข้าข้อมูลและรับข้อมูลจาก DSS โดยไม่
เกี่ยวข้องกับการประมวลผลโดยตรงของระบบสารสนเทศ
– ผู้สนับสนุนระบบสารสนเทศ (DSS Support) เป็นผู้ควบคุม ดูแลรักษา
อุปกรณ์ และระบบการทางานให้มีความสมบูรณ์และสามารถประมวลผลได้เต็มประสิทธิภาพ
ตามความต้องการของผู้ใช้

14. ประเภทของระบบสารสนเทศเพื่อสนับสนุนการตัดสินใจ
 ระบบสารสนเทศที่ดีจะช่วยให้ผู้ใช้ในทุกระดับขององค์กรตัดสินใจได้อย่างถูกต้อง ประเภท
ของระบบสารสนเทศเพื่อสนับสนุนการตัดสินใจแบ่งตามผู้ใช้งานเป็น 2 ประเภท คือระบบ
สารสนเทศเพื่อสนับสนุนการตัดสินใจของบุคคลและระบบสารสนเทศเพื่อสนับสนุนการ
ตัดสินใจแบบกลุ่ม

15. บุคคล

16. แบบกลุ่ม

17. ระบบสารสนเทศเพื่อสนับสนุนการตัดสินใจของบุคคล
 ระบบสารสนเทศสนับสนุนการตัดสินใจของบุคคล เป็นระบบสารสนเทศที่มีผู้ใช้หรือผู้
ตัดสินใจเพียงคนเดียว ดังนั้นผู้ใช้จึงต้องมีอานาจในการตัดสินใจ ระบบสารสนเทศประเภท
นี้มีอีกชื่อหนึ่งว่า ระบบสารสนเทศของผู้บริหาร หรือ (EIS) (Executive
Information System ) ซึ่งเป็นระบบสารสนเทศที่ช่วยสนับสนุนการ
วิเคราะห์ปัญหา ศึกษาแนวโน้มของเรื่องที่สนใจ ส่วนใหญ่จะนาเสนอสารสนเทศในรูปแบบของ
รายงาน ตารางและกราฟ เพื่อสรุปสารสนเทศให้เข้าใจง่ายและประหยัดเวลา เช่น บริษัทแห่ง
หนึ่งต้องการเปิดสาขาเพื่อจาหน่ายผลิตภัณฑ์เพิ่มขึ้น ผู้บริหารจึงนาเข้าข้อมูลต่างๆ ของ
บริษัทไว้ในฐานข้อมูลของ EIS เพื่อประมวลผลตามแบบจาลองที่สร้างไว้

18.  ระบบสารสนเทศสนับสนุนการตัดสินใจของบุคคล เป็นระบบสารสนเทศที่มีผู้ใช้หรือผู้
ตัดสินใจเพียงคนเดียว ดังนั้นผู้ใช้จึงต้องมีอานาจในการตัดสินใจ ระบบสารสนเทศ
ประเภทนี้มีอีกชื่อหนึ่งว่า ระบบสารสนเทศของผู้บริหาร หรือ (EIS)
(Executive Information System ) ซึ่งเป็นระบบ
สารสนเทศที่ช่วยสนับสนุนการวิเคราะห์ปัญหา ศึกษาแนวโน้มของเรื่องที่สนใจ ส่วน
ใหญ่จะนาเสนอสารสนเทศในรูปแบบของรายงาน ตารางและกราฟ เพื่อสรุป
สารสนเทศให้เข้าใจง่ายและประหยัดเวลา เช่น บริษัทแห่งหนึ่งต้องการเปิดสาขาเพื่อ
จาหน่ายผลิตภัณฑ์เพิ่มขึ้น ผู้บริหารจึงนาเข้าข้อมูลต่างๆ ของบริษัทไว้ในฐานข้อมูล
ของ EIS เพื่อประมวลผลตามแบบจาลองที่สร้างไว้

19. ระบบสารสนเทศสนับสนุนการตัดสินใจแบบกลุ่ม
 ระบบสารสนเทศสนับสนุนการตัดสินใจแบบกลุ่มหรือ GDSS (group decision
support system) เป็นระบบสารสนเทศที่พฒนามาจากระบบสารสนเทศสนบสนุนการ
ตัดสินใจของบุคคลเรื่องจากการทางานภายในองค์กรมักใช้การวิเคราะห์ข้อมูลจากผู้ใช้ที่มีจานวนมากกว่า
1 คนในการตัดสินใจการแก้ปัญหา ซึ่งจะช่วยเพิ่มประสิทธิภาพและความน่าเชื่อถือในผลการตัดสินใจนั้น ๆ
การนา GDSS มาใช้ในองค์กรจึงเป็นการเปลี่ยนแปลงลักษณะการทางานจากการเก็บรวบรวมข้อมูลไว้
ที่ผู้ใช้คนใดคนหนึ่งมาเก็บรวบรวมไว้ในระบบฐานข้อมูล บุคลากรทุกคนในองค์กรมีส่วนร่วมในการแสดง
ความคิดเห็นและส่งเสริมการตัดสินใจขององค์กร ตัวอย่างการใช้งาน GDSS เช่น บริษัทแห่งหนึ่ง
ต้องการปรับเปลี่ยนเวลาทางานของพนักงานบริษัท จึงมีการรวบรวมข้อมูลและความคิดเห็นของพนักงาน
ทุกคนไว้ในฐานข้อมูลของ GDSS เพื่อประมวลผลตามแบบจาลองที่สร้างไว้ จากนั้นผู้บริหารหลาย ๆ
ฝ่ ายร่วมกันตัดสินใจว่าควรจะดาเนินการอย่างไร
 แผนผังแสดงการใช้งาน GDSS เพื่อปรับเปลี่ยนเวลาการทางานของพนักงาน

21.  จากแผนผังแสดงการใช้งาน GDSS เพื่อปรับเปลี่ยนเวลาการทางานของพนักงานจะเห็นได้ว่า
ผู้ใช้ GDSS มีจานานมากกว่า 1 คน ดังนั้น GDSS จึงต้องทางานบนเครือข่าย
คอมพิวเตอร์และมีอุปกรณ์ส่งเสริมการทางานร่วมกันเป็นกลุ่มติดตั้งเพิ่มขึ้นในระบบสารสนเทศ
GDSS ทาให้เกิดประโยชน์ดังนี้
 1. เกิดความร่วมมือกันภายในองค์กรมากยิ่งขึ้น เนื่องจากทุกคนในองค์กรสามารถแสดงความ
คิดเห็นหรือนาข้อมูลใน GDSS ได้
 2. ลดอคติต่อแหล่งที่มาของข้อมูลและช่วยกระตุ้นความคิดเห็นใหม่ ๆ เนื่องจากผู้แสดงความ
คิดเห็นผ่านทาง GDSS ไม่จาเป็นต้องแสดงข้อมูลของตนเอง
 3. ลดปัญหาความขัดแย้งของข้อมูล เนื่องจาก GDSS จะรวบรวมข้อมูลจากฐานข้อมูลเดียว
เท่านั้น ข้อมูลที่นาเสนอไปยังผู้ใช้ทุกคนจึงเป็นข้อมูลเดียวกัน
 4. เพิ่มประสิทธิภาพและความน่าเชื่อถือของผลการตัดสินใจ เนื่องจากเป็นผลการตัดสินใจจากผู้ใช้
หลายคน
 ปัจจุบันมีการนา GDSS มาใช้งานอย่างหลากหลายมากยิ่งขึ้น เช่น การประชุมทางไกล การ
สอบถามความคิดเห็น การลงคะแนนเสียง