2. Ένα από τα σημαντικότερα
προβλήματα που
απασχολούν σήμερα την
εποχή μας είναι το
οικολογικό το οποίο είναι
ζήτημα ζωής και θανάτου.
Αποτέλεσμα τούτων των
προβλημάτων είναι η σε
παγκόσμιας κλίμακας εκστρατεία
ευαισθητοποίησης της κοινής
γνώμης για διάσωση του
φυσικού περιβάλλοντος.
3. Το οικολογικό πρόβλημα όμως, ως
γεγονός, έχει εκτός από την αφορμή
του και την αιτία του. Έτσι, ενώ
η αφετηρία του βρίσκεται στην
τεχνολογία, η αιτία του εντοπίζεται
στην ηθική. Πρόκειται για μια
συγκεκριμένη στάση του ανθρώπου
απέναντι στη φύση που προξενεί
την περιβαλλοντική ανισορροπία
γι’ αυτό, για να βρούμε λύση
στο πρόβλημα, θα πρέπει
να αντιμετωπίσουμε την
οικολογία θεολογικά!
4. Η φύση είναι ιδιοκτησία μας;
Ένα από τα πιο βασικά ερωτήματα στη σχέση της
ανθρώπινης ζωής και της ζωής του πλανήτη είναι:
Σε ποιόν ανήκει αυτός ο κόσμος;
Όπως κάθε θρησκεία και ο Χριστιανισμός
διακηρύσσει την αντίληψη ότι ο φυσικός
κόσμος, όπως και ο άνθρωπος,
δεν είναι ιδιοκτησία του ανθρώπου,
αλλά δημιούργημα του Θεού:
"Τοῦ Κυρίου ἡ γῆ καί τό πλήρωμα αὐτῆς "
Αυτός μοιράζει τα αγαθά της, ορίζει τους φυσικούς
νόμους και την κάνει να καρποφορεί. Αυτός έθεσε και
τον άνθρωπο κύριο και διαχειριστή της κτίσης.
5. Σύμφωνα με την Παλαιά Διαθήκη:
Η γη δεν πρέπει να πωλείται οριστικά, γιατί
ανήκει σ’ εμένα κι εσείς είστε σαν ξένοι που
τους δόθηκε η άδεια να την κατοικούν.
6. Κατά βάθος, λοιπόν, χρειάζεται
πρώτα εξανθρωπισμός του
ανθρώπου, και αυτός είναι
αδύνατος αν δεν περνάει μέσα
από την ενεργοποίηση της
σχέσης του με το Θεό.
Ο άνθρωπος είναι «ιερέας της κτίσεως»;
Ο άνθρωπος πρέπει να κατανοήσει ότι είναι μεσίτης
μεταξύ του Θεού και του κόσμου. Απ’ αυτόν
εξαρτάται η πορεία της Δημιουργίας
σε μεγάλο βαθμό.
Κύριο χαρακτηριστικό της σχέσης αυτής
είναι η αγάπη του Θεού για τον άνθρωπο.
7. Για μια καλύτερη κατανόηση του οικολογικού
προβλήματος, τρανταχτό παράδειγμα αποτελεί ο
ορθόδοξος μοναχισμός. Πράγματι, αν κανείς
ενσκήψει με προσοχή σ’ αυτόν, θα διαπιστώσει ότι
ο (ορθόδοξος μοναχισμός) δίνει βάσιμη ελπίδα για
μια «καλύτερη προοπτική της οικολογίας».
Στην παράδοση της Εκκλησίας η μοναστική ζωή με το
ασκητικό ιδεώδες, δίνει το πλαίσιο πάνω στο οποίο ο
άνθρωπος μπορεί να αποδεχθεί ως μέτρο του βίου
του τη μεσότητα, την αποδέσμευσή του από τα
περιττά και τον περιορισμό της καθημερινότητάς του
στα αναγκαία.
8. Η συμπεριφορά του
σύγχρονου ανθρώπου στη
φύση μέσα από ένα video
επαγρύπνησης!!
https://www.youtube.com/watch?v=saeO570eot4
Άνθρωπος και περιβάλλον
9. Είναι αλήθεια, ότι είναι έντονη η ανησυχία
ορισμένων γερόντων για τη ρύπανση του
περιβάλλοντος μέσα στο οποίο ζουν
οι σημερινοί άνθρωποι.
Ας μνημονεύσουμε εδώ παραδείγματα Γερόντων
10. Ο Γέροντας Σιλουανός του Άθω φρόντιζε ακόμα και για
τα φυτά. Πίστευε πως κάθε κακομεταχείριση που τα
βλάπτει είναι αντίθετη με τη διδαχή της χάρης.
Ο Γέροντας έλεγε πως το Πνεύμα του Θεού διδάσκει
τη συμπόνια για όλη την κτίση, ώστε να μην κόβουμε
ούτε τα φύλλα του δέντρου χωρίς ανάγκη. «Να, ένα
πράσινο φύλλο πάνω στο δέντρο, και συ το έκοψες
χωρίς ανάγκη. Αν και δεν είναι αμαρτία, πώς να το πω,
προκαλεί οίκτο. Η καρδιά που έμαθε ν’ αγαπά,
λυπάται όλη την κτίση».
11. Στη Μονή Αγίου Ιωάννου Θεολόγου στην Πάτμο, ο
γέροντάς μας, ο πατήρ Αμφιλόχιος, συνήθιζε να
μας λέει: «Γνωρίζετε πως ο Θεός μάς έδωσε μία
ακόμη εντολή, που δεν αναφέρεται στην Αγία
Γραφή; Είναι η εντολή να αγαπάτε τα δέντρα».
Πίστευε πως όποιος δεν αγαπούσε τα δέντρα δεν
αγαπούσε τον Χριστό. «Όταν φυτεύετε ένα
δέντρο», μας έλεγε, «φυτεύετε ελπίδα, φυτεύετε
ειρήνη, φυτεύετε αγάπη και θα λάβετε τη χάρη του
Θεού». Ήταν ένας οικολόγος
πολύ πριν η οικολογία
έρθει στην επικαιρότητα.
12. Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Δημήτριος μιλώντας
για την κτίση
Ας θεωρήσουμε τους εαυτούς μας, ο καθένας ανάλογα
με τη θέση του ή τη θέση της, ως προσωπικά υπεύθυνους
για τον κόσμο, που μας εμπιστεύτηκε ο Θεός.
Ό,τι προσέλαβε ο Υιός του Θεού και το έκανε σάρκα Του
μέσα από την Ενσάρκωσή Του, δεν θα έπρεπε [να
επιτρέψουμε] να χαθεί. Αντίθετα, θα έπρεπε να γίνει
ευχαριστιακή προσφορά στον Δημιουργό ένας ζωοποιός
άρτος, από τον οποίο θα μεταλαμβάνουν εν δικαιοσύνη
και αγάπη όλοι∙ ένας δοξαστικός ύμνος για όλα τα
πλάσματα του Θεού.
14. Το μόνο αποτέλεσμα που επιφέρει η προσπάθεια
των ανθρώπων να γίνουν κυρίαρχοι, είναι αρχικά
να δείχνουν ασέβεια προς τον Κύριο και στην
συνέχεια να προκαλούν σοβαρές καταστροφές
στην κτίση, με αντίκτυπο στον ίδιο τους τον εαυτό.
Σύμφωνα με την ορθόδοξη θεολογία, η αλλαγή της
αντίληψης των ανθρώπων θα επέλθει μόνο όταν
καταφέρουν να κατανοήσουν πως παρόλο που ο
άνθρωπος είναι η κορωνίδα της δημιουργίας, δεν
έχει το δικαίωμα να είναι το αφεντικό της φύσης,
διότι ο Θεός τον έχει ορίσει ως κοινωνό και
συνεχιστή της.
15. Αυτός είναι ο μοναδικός τρόπος για να κατανοήσει ο
άνθρωπος πως δεν πρέπει να βρίσκεται σε
αντιπαλότητα με την φύση αλλά σε συνεργασία, με
σκοπό να καταφέρουν ο ένας με την βοήθεια του
άλλου να εξελιχθούν και να συνεχίσουν την πορεία
τους στον χρόνο, διατηρώντας ακλόνητες τις
ισορροπίες μεταξύ τους.
16. https://www.youtube.com/watch?v=77DzQvJOvKI
Ο 8χρονος Frankie Morland είναι ένας ιδιαίτερα
ευαισθητοποιημένος για το κλίμα νέος,
που έγραψε και ηχογράφησε ένα τραγούδι με τίτλο
"World in danger" για να τονίσει την ανάγκη να
προστατεύσουμε τον πλανήτη.
Στίχοι:
Ένας κόσμος που βρίσκεται σε κίνδυνο
"Ελπίζω να πάνε όλα καλά.
Απεχθάνομαι να βλέπω τον κόσμο σε κίνδυνο.
Θέλω να χαίρομαι την ομορφιά του.
Πριν φύγεις,
Ας χαρούμε τον κόσμο σήμερα.
Ας σκαρφαλώσουμε στα δέντρα και ας αναπνεύσουμε αέρα.
Ας χαρούμε τον κόσμο.
Επειδή αύριο θα είναι μία διαφορετική μέρα".
17. Η σύνδεση της Θεολογίας με την Οικολογία είναι
εμφανής από κάθε θεωρητική ή απλή εμπειρική
προσέγγιση. Κλείνει μέσα της, τη μοναδική
δυνατότητα για απεμπλοκή από το αδιέξοδο του
οικολογικού προβλήματος.
Σας ευχαριστώ!
Στέφανος Ζουγανέλης