SlideShare a Scribd company logo
1 of 190
Download to read offline
183

          ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත ෙහේවෙග්

                                  03 mrspzfPAoh ( 03 Chapter )

          ld,du iQ;@fhka fy,sjk fn#oaO idr OrAu : iodpdrj;a nj
    ( Moral Perfection / Freedom : Buddist Values disclosed by Kalama Sutta )



        iodpdrh ( Moral )1 idudkHfhka wd.u ( Religion )2 ixl,amfhka neyerj fmd|=fjz
ishZMu ukqIH jrA.hd flfrys wdfjzKsl udkj .`KOrAu f,i w:!oelafjz.idrOrAu ( Values )3
lsishuz wd.ulg wdfjzKsl fohla jk w;r iodpdrh ( Moral ) tfia fkdfjz iodpdrh jsYajSh
fohlss ta ksid jsYajh wLKavj ixialr Kuh fjkiajSuzj,g Ndckh fjuska .,d hkakdla fukau
iodpdr ( Moral )ho jsgska jsg jsjsO ixialrKhkag Ndckh fjuska udkj YsIaGdpdrh iu.u
tlaj .uka .kS.


     wOHdmk ufkdajsoHdj ( Education Phychology )4 ;`,o iodpdrh ( Moral ) ms<snZo b;d
jeo.;a b.ekajSuz olakg ,efnz.5wOHdmk{hkayg uq,isgu mej;s .egZMj ls iodpdrh ( Moral )
b.ekajsh yelsfohlao hk ldrKh flfiajqj;a iodpdrh ( Moral ) wOHdmk{hska jsiska jsjrKh
lrkq,nk wdldrh ie,ls,a,g .ekSu fuysoS jeo.;a fjz.6


      fydZonj fyda krlnj ms<snZoj mqoa.,fhl` i;` ixcdkkh iodpdrh fyj;a iodpdr jsksYaph
hkqfjka wOHdmk ufkda jsoHdj ;`, yeoskafjz.7iodpdrh usksia ixy;sfha mokuhs ufkdajsoHd{hka
iy wOHdmk{hka iodpdr jO!kh ms<snZoj Wkka|= jS we;af;a iodpdr ySknj fya;`fldg f.k uy;a
jQ iudc ufkdajsoHd;aul .egZM we;sjk fyhsk.8fidrlu jxpdj fndrelSu jskdYldrS nj jeks
                                         s
yeisrSu ksoiqka f,i oelajsh yelsh.iodpdrh ms<snZo wOHdmk jsoHdfjz jvd;au m@p,s; kHdhhka
jkqfha mshdfcA iy fld,anrA.a jsiska bosrsm;a l, kHdhhka fjz.9



1 wOHdmk ufkdajsoHdj"ixia' csf;aF|@ fudaydka"mrs' iajrAKd jsfcA;`x."wOHdmk m@ldYk fomdrA;fuzka;`j"
biqremdh"1996"155 msgqj'
2 Magic Science Religion and Other Essays,B.Malinowoski,London,Oxford Press,1948
3 idrOrAu wOHdmkh"ta' tia'nd,iQrsh"jsfcAiQrsh .@J: flaJ|@h"m@shisrs m@Skagska isiaguzia"kqf.af.dv"1997'
4 wOHdmk ufkdajsoHdj"ixia' csf;aJ|@ fudaydka"mrs'iajrAKd jsfcA;`x."wOHdmk m@ldYk fomdrA;fuzka;`j"

biqremdh "1996"155 msgqj'
5 idrOrAu wOHdmkh"nka|=, w;a;kdhl"iriaj;S m@ldYk'
6 wOHdmk ufkda jsoHdj yd .`rejrhd"ohd frdyK w;`fldar,"fya,s ksu,d w;`fldar,"YsCId ukaosr m@ldYk"

fnd/,a,"2000'
7 Educational Psychology,Prentice Hall,New Delhi,1978

8 The Moral Judgement of the Child, Routledge and Kagan Paul,Piaget Jean,London,1932

9 The Development of Moral Values in Children,Eysenk,Brith Journal of Psychology,London,1971
184
     iodpdr prAhdj hkq iudc lKavdhfuz ( yrAf,dla 1978 ) iodpdr fla;hka yd wkql~,
prAhdjh.‘iodpdr’ (Moral ) hk ,;ska NdIdfjz ‘fudarAia’( Mores )1 jpkh wdpdrjsOs isrs;a jsrs;a yd
yd ckjsOs yZ.jk jpkfhka nsZoS wdjls idudcSh mej;`uz ( fudarAia ) oek.ekSu <uhskaf.ka wfmaCId
l< fkdyelsjqjo Tjqka kj fhdjqka jshg m;ajk jsg iudch wkqu; whqrska yeisrSsu wfmaCIdflfrA.2




    i;H jYfhkau iodpdr prAhdj wNHka;rfhka we;sjkakls ndysr wdOsm;Hh wNHka;r
wdOsm;Hhla njg yerSu;`,ska iodpdr prAhdj f.dvkef.a wNHka;r kshdukfhka hq;a yeisrsfuka
iodpdr yeisrSu iukajs;fjz.j.lSu iy wkHhka ms<snZo ie,ls,a, iajdrA:hg jvd iudcdrA:hg
uq,a;ekoSfuz yeZ.Sfuka hqla;h.


    nq|=kajykafia fidhd.;a mru i;Hh kuz iirska tf;rjSu iZoyd .ukal< hq;` udrA.h wxYfol
lska hqla;jk njhs.tkuz m@{dj iy iodpdrhhs fn#oaO udrA.h;`< fuz fol fjkal, fkdyels f,i
wfkHdakH jYfhka neZoSmj;S'm@{dfjka ksjka oelSu ksid flfkl` iirska ksoyia fjhs' ulaksido
iirg neZoS mj;skafka fudayh ksidjk nejsks'tfy;a m@{dj jevSu muKla fkdiEfya' m@{dj m@.`K
lsrSu wjYHfhkau iodpdr m@.`KHh;a iu. tlg w;aje,a neZo hd hq;`h ulaksido ksrAjdKfhys
fyj;a mrudrA: i;Hfhys iajNdjh'iodpdrd;aul jk nejsks tu ksid iodpdrh m@.`KlsrSu hkq


1 Coral Garden and their Magic:A Study of the Methods billing the Soil and of Agricultural Rites in
the Trobiand Island,
B. Malinowoski,Amwrican Book Co,New York,1935
2 How to Children Learn,John Holt,Penguin Book,London,1983.
185
ksrAjdK,CIK         m@.`KlsrSu     jkafkah'tu.ska      flfkl`       ksrAjdKh      lrd     fufyhjkq
,nkafkah';j;a whqrska lsjfyd;a iodpdrh m@.`KlsrSfuka ksrAjdKdj fndaOuh m@;sM, ,nkafkah'


       ‘ioa’ hk jpkh ‘wdpdr’ hk wdpdrjsoHd;aul jpkh ( Ethics )1 yd tlajSiodpdrh hk
jpkh iEoS we;'‘ioa’hkq hym;a hkqhs ‘ioa’yd ‘i;a’ hk joka hym;a hk wrA:fhys NdId
jHjydrh;`, fhoS ;sfnz2 ‘wdpdr’ hkak odrAYksl jYfhka udkj yeisrSuz rgdjka jrA.SlrKh lr
oelajSu ioyd Ndjs;d lrkq,efnz'ta wkqj wdpdr hkafkka udkj yeisrSuz rgdjka jrA.SlrKhfldg
oelajSu ioyd Ndjs;d lrkq ,efnz'ta wkqj wdpdr hkafkka udkj yeisrSuz rgdjka wOHhkh lsrSu
woyia lrkq ,efnz'ta wkqj wdpdr hkafkka udkj yeisrSuz rgdjka wOHhkh lsrSu woyia lrkq ,efnz'
ta wkqj ioa + wdpdr = iodpdr( Moral )hk jpkfhka woyia lrkqfha Okd;aul (fydZo hym;a)
udkj yeisrSuz rgdjka wOHhkh lsrSu hkqfjka wrA:l:kh l< yelsh'


         by; olajk ,o ksrAjpkh wkqj iodpdrh ( Moral ) tl wd.ulg tlj.!hlg tl cd;shl
g tl f.da;@hlg iSudjk fohla fkdj"uqZM uy;a iudchgu f,dalhgu jsYajhgu fmd|= jsYajSh
OrAu;djhls'‘iodpdrhg’ idfmaCIlj idr OrAu (Values )j,g iSudwe;'tkuz fn#oaO idr OrAu
lf;da,sl idrOrAu yska|= idr OrAu bia,duz idr OrAu jYfhka wd.uz jYfhka cd;s jYfhka j.!lr
iSud lr y|=kajkq ,nk w;r ‘iodpdrh ( Moral )’jkdyS wiSus;(iSud rys;) fmd|= OrAu;dj hls'fuz
wkqj iodpdrhg wd.uz fNao jrAKfNao l`, fNao ke; iodpdrh jsjD; udkisl ugzgu ;`,ska nsysjk
w;sYhskau mqZM,a OrAu;djhls'3


      f,dalfha mshjsiajNdjh‘iodpdrh’(Moral) f,io yZ|=kajkq ,nkafka fuz ksidh wd.u l`ulajqj;a
cd;sh l`,f.da;@h l`ulajqj;a ukqIH iudch;`< cSj;ajk mqoa.,fhl` jsiska wfkla idudcslhkaf.a
iudcsl jgskdluz yd neZoSuzflfrys wfkHdakHf.#rjfhka ms,smeoshhq;` uQ<sl iodpdr kS;s myla
mxpYS, m@;smodj kdufhka nq|=iufha idlpzPdjg nZ|=kalrhs'4tajdkuz


    1 iudcfha fjfik usksia ;srsika iEu wfhl`u ;u cSjs;h mj;ajdf.khdug leu;sh tnejska
wkHhkai;` cSj;ajSfuzwhs;shg uu f.#rjlrus5 thg ydksjk mrsos l@shdfkdlrushs m<uq iodpdr
rS;sh wdrCIdl<hq;`h'


    2 wkHhkai;` foam< Tjqkajsiska mrsyrKhlsrSfuz whs;sh uqos;djfhka bjishhq;`h BrAIHdmrjY
fkdjsh hq;`h'fu;a is;ska lreKdfjka yd WfmaCIdfjkahq;`j wkqka i;` foam< flfrys ;Kaydj
yeroeush hq;`h hk fojk iodpdrrS;sh wdrCId l<hq;`h'6


1 wdpdr jsoHdj"mS' vS' fmauisrs" vnz,sjz' fla' ekalskd"jspdrd;aul yeZoskajSula iys; mrsjrA;kh"tia'f.dvf.a
iy ifydaorfhda"fld<U"1998'
2 iodpdr orAYkh Ouzumo weiqfrka"wfnzr;ak iurfldak" iajia;s fmd;a m@ldYlfhda"cd we," 2002'

3 The Development of Moral Values in Children,Eysent,Brith Journal of Psychology,London,1971.
4 w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq'wmrshdoskak ps;af;da fkaj mdKx nka;s

k woskakx wdosh;s k mrodrx .pzP;s k uqid NK;s mruzzms ;:;a;dh iudofma;s hx I fyda;s oS> r;a;x
ys;dh iqLdh;s
5 tu fkj mdKx yka;s
6 tu k woskakx wdosh;s
186

    3 ;udyd wkHhkaf.a jsjdyosjsh ksrAndOlj .;lsrSfuzwhs;sh ;ud yd wkqkafj; ,ndoshhq;`h wOsl
f,i bZ|=rkamskjSfuz yd jerosf,i ldhsl ix;rAmKh,enSfuz ;kaydj yeroeush hq;`h'hkf;jk
iodpdrrS;sh wdrCIdl<hq;`h'1


    4 i;H oek.ekSug wkHhkag we;swhs;shg ndOdfkdl<hq;`h'jpkfhka wkqka nsZojSu wkqka nsZojSu
;ojpk Ndjs;fhka ys;a rsojSu ysiajpk Ndjs;fhka wkqkaf.a jgskdld,h ld oeuSu fkdl<hq;`h'
we;a; we;siegsfhka mjid jpkfhys m@shukdmnj mj;ajd.ekSuhk i;rjk iodpdr rS;sh
wdrCIdl<hq;`h'2


    5 isysuq<djSfuka hq;`j yd tfia isysuq<djS lrklshkfohska wkqka mSvdjg m;alsrSfukaa je<lshhq;`h'
mshjs isysfhka lghq;`lsrSfuz wkHhkaf.a idudcSh ksoyig ndOdfkdl< hq;`h'hk miajk
iodpdrrS;sh wdrCId l< hq;`h'3


      ld,du iQ;@fhys jsia;r lrkqfhao by; mxoYS, m@;smodfjz oelafjk iodpdrOrAu wdrCIdlsrSug
wjYH lrk udkisl l`i,;d jrAOkhlr.kakd whqre ld,du jeishkag foiQ wjia:djls th fufia
oelafjz'tkuz 4


    “ld,dufhks f,daNfhka hqla;jQ fuz mqreImqoa.,f;fuz jkdyS f,daNhjsiska uvkd ,oafoa yd;amiska
jskdY lrk,o is;a we;af;a i;`kao urhs' fidrluzo lrhs'mrodrdjka lrdohhs'fndreo lshhs'hful`
g oSrA>ld,hla wys; msKsifjzo |=la msKsifjzo wkHhdo tanejz msksi iudoka fjzo”


    “iajduSks tfiah” 5


     ld,du iQ;@fhys jsia;rlrkqfha nq|=r|=kajsiska jsYajSh iodpdrOu!f,i W.kajk,o mxpYS,
m@;smodj ;`< wka;rA.; m@Odk iodpdr uQ<OrAu miunejz fuz wkqj fmfka'tmuKla fkdj by;lS
m@Odk jeros miska je<lSuu m@Odk iodpdruQ<Ou! milanj meyeos,slroS we;'6


     l,du iQ;@fhaoS by;lS m@Odk iodpdr jerosmi we;sjSug ;`vqfok fya;`ms<snZojo oSrA>f,i
idlpzPdjg nZ|=kalrwe;'fuz hgf;a nq|=r|=ka ld,dujeishkayg meyeos,slrfokqfha m@dK>d;hg
wo;a;dodkhg lduus:Hd pdrhg uqidjdohg yd isysuq,djg n,mdk huzjeros mila ukqIHhka w;ska
is|=fjzo thg fya;`N~;jk ufkda jsoHd;aullreKq ;`kla we;snjh'tkuz

1    tu k mrodrx .pzP;s
2    tu k uqid NK;s
                  NK;s
3    tu mruzms ;:;a;dh iudofma;s
4    w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq' hod ;`uzfya ld,dud w;a;kdj
cdfkhHd: bfuz Ouzud wl`i,d bfuz Ouzud idjcAcd bfuz Ouzud idjcAcd jsZ[aZC|=.rys;d bfuz Ouzud iu;a;d
iudoskakd wys;dh |=laLdh ixj;a;ka;S;s w: ;`uzfya
                         ixj;a
5 tu ,qoafOda mkdhx ld,dud mqrsi mq.a.f,da f,dafNak wNsN~f;da mrshdoskak ps;af;da mdKuzms yka;s woskakuzms

wdosh;s mrodruzms .pzP;s uqidms NK;s mruzms ;:;a;dh iudofma;s hx i fyda;s oS> r;a;x wys;dh
|=laLdhd;s
6 tu ;x lsx uZ[afZ[: ld,dud wf,dafNda mqrsiiai wcACO;a;x WmamcAcudfkda WmmcAc;s ys;dh jd wys;dh jd
                     ld,dud
;s$ys;dh Nkaf;
187

1 ‘ld,dufhks f;dms ta l`ulehs yZ.skakdyqo$mqreIhd;`< WmoskakdjQ f,daNh ys;msKsi fyda wys;
msKsi fyda WmoSo$’‘iajduSkS wys;msKsih'’1


2 ‘l,dufhks f;dms ta l`ulaoehs yZ.skakdyqo$mqreIhd;`< WmoskakdjQ oafjzIh ys; msKsi fyda wys;
msKsi fyda WmoSo$‘iajduSks wys;msKsih'’2


3‘l,dufhks f;dms ta l`ulaoehs yZ.skakdyqo$mqreIhd;`< WmoskakdjQ fudayh ys;msKsi fyda wys;
msKsi fyda Wmoskafkao$‘iajduSks wys;msKsih'’3


      fuz wkqj mxpYS, m@;smodjg wh;a uQ<sl iodpdrh mqoa.,fhl` w;ska lvjkafka mqoa.,hd;`<
we;sjk udkisl |=rAj,;d ;`klajk f,daNh oafjzIh yd fudayh ksidnj olajd ;sfnz'fuys f,daNh
hkq wdYdlsrSuhs'oafjzYh hkq ;ry .;shhs'fudayh hkq wruqfKys uq<djSuhs'fuu udkisl |=rAj,;d
ksid ukqIHhd w;ska uQ<sl iodpdr m@Z{ma;shjk mxpYS, m@;smodj lvjknj jsia;riys;j
ld,duiQ;@fhys bosrsm;a flfrA'4


     wOHdmk jsoHdfjz (Education Science)5 ksrAjpkh flfrkafka idrOrAu jkdyS ixl,amuh
jQjla (Conceptual) nj;a th jHjydrslj Ndjs;fhaoS iodpdrhnjg mrsjrA;kh l<yels yd tfia
l<hq;`njh';j|=rg;a meyeos,slrkafkakuz idrOrAu(Values)jkdyS Y`oaO ixl,amuh (Pure
Conceptual)6 fohlajk w;r th w;sYh ishquzh'.eUqreh'iodpdrh jkdyS m@dfhda.slj yeisrSuzrgd
yd noaOjQjlajk nejska jHjydrsl phH!dmoaO;shla (Applied Ethics)jk njhs'7 fuz wkqj idrOrAu
b;d ishquz fohlajk w;r th ufkdauQ<slj ps;a; ffp;isl OrAu flaJ|@lrf.k nsysfjz iodpdr
OrAu udkjhd iudcmoaO;shl yeisrSu lrKfldgf.k ta iudc moaO;s h;`< m@dfhda.slj nsysjk
fmd|= iudciuzuq;Skah'


    fuhska meyeos,sjkqfha idrOrAu(Values)iodpdrhg (Moral) jvd ishquzjk njhs'8idrOrAu
u;`msgskan,d wrA:oelajsh fkdyelsh ufkdauQ<slnejsks'(Conceptualization)9 iodpdr h jkdyS lh
jpk Ndjs;fhka m@lgj fmfkkakla jknejska usksiayeisrSuz rgd wOHhkfhka (Ideo-Behaviour

1  tu ;x lsx uZ[aZ[: ld,dud f,dafNda mqrsiiai wcACO;a;x WmamcAcudfkda WmamcAc;s ys;dh jd wys;dh
jd;s$ wys;dh Nkaf;
2 tu ;x lsx uZ[aZ[: ld,dud fodafida iqrsiiai wcACO;a;x WmamcAcudfkda WmamcAc;s ys;dh jd wys;dh

jd;s$wys;dh Nkaf;
3 tu' msgq ;x lsx uZ[aZ[: ld,dud wfudafyda mqrsiiai wcACO;a;x WmamcAcudfkda WmamcAc;s ys;dh jd wys;dh

jd;s$ys;dh Nkaf;
4 w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq' ,qoafOda …|=gzfGda…uq<afyda….mkdhx
                                                                       fOda
ld,dud mqrsi mq.a.f,da f,dafNk…foafiak…fudafyak….wNsN~f;da mrshdoskak ps;af;da mdKuzms yka;s
woskakuzms wdosh;s mrodruzms .pzP;s uqidms NK;s mruzms ;:;a;dh iudofma;s hz I fyda;s oS> r;a;x wys;dh
|=laLhd;s
5 Introduction to Educational Psychology Methuen,E. Stone ,London,1982.
6 Educational Psychology,L. S. Vigotsky,st.Lucy Press,Florida,1999.
7 Human Teaching for Human Learning Viking,Brown George,New York,1971.

8 How to Children Learn,John Holt,Penguin Book,London,1983.
9 wOHdmk ufkdajsoHdj yd .`rejrhd"ohd frdayK w;`fldar"fya,s ksu,d w;`fldar,"YsCId ukaosr m@ldYk"

fnd/,a," 2000'
188
                                                                      1
Action)iodpdr Ndjs;h msg;ska oeln,d wjfndaOlr.; yelsh' fuz wkqj idrOrAu yd
iodpdrh w;r we;s iuznJO;djhjkqfha ufkdauQ<slj nsysjk idrOrAu ixl,am (Conceptualist
Views)uZ.ska   iodpdrh hkqfjka yeZoskafjk udkj prAhd rgdjkaa md,khflfrhs'2idrOrAu uZ.ska
iodpdrh l@shd;aul flfrA'fuz wkqj uki idrOrAu mCIfhys;a isrer iodpdrh hgf;a;a l@shd;aul
jkq fmfka'3


    ld,du iQ;@fhys nq|=r|=kajsiska iodpdrd;aul m@Z{ma;s lvjSula wrA:olajk m@dK>d;h fidrlu
mrodrdjkalrdhdu fndrelSu yd isysuq,dj hk lreKq mxpYS, m@;smodj uZ.skao iodpdrd;aul
m@Z{ma;s lvjSulaf,i oelafjz'jevs|=rg;a ld,du iQ;@fha oelafjkafka fuu iodpdrd;aul m@Z{ma;s lv
jSug usksidf.a jeros udkisl ixl,am;`kla fyj;a idrOrAu ixl,am;`klf.a lvjSula fya;`jk
njhs'tkuz f,daNh oafjzIh yd fudayh hkufkdauQ< ixl,am;`khs fuzjdkrlfyj;a whym;a fuzjd
krl fyj;a whym;a mCIhg (lKay Ouzu) wh;a ufkdauQ< ixl,amhkah'


    fuzjdfha jsreoaO mCIh fyj;a (Y`la, Ouzu)f,i oelafjk ufkdauQ< ixl,am;`k jkqfha wf,daN yd
wfudayhk;`khs'4fuu ufkdauQ< ixl,amhkaf.a Y`la,mCIh fyj;a iq|= mCIh uZ.ska wjOdrKh
flfrkqfha tajd idrOrAu ixl,am .Kfhys,d l@shd;auljknjhs'fn#oaO idrOrAu jkqfhao fuu
wf,daN wfodai yd wfuday hk;`khs'fuysoS jsfYaIfhka jeo.;ajkqfhaa fuu idrOrAu ixl,am;`k
fn#oaO wfn#oaO fNaohlskaf;drj iEu ukqIHfhl`f.au is;a;`< cks;jSfuz iuzNdjs;djla mj;sk
njhs'


    fn#oaO idrOrAu hkqfjkawoyialrkafka ienjskau fn#oaO wfn#oaO fNaohlska f;drj iEu
flfkl`f.au is;aysyg.kq,nk Okd;aul ufkdauQ< ixl,am;`klanj fuz wkqj meyeos,sfjz' ld,du
iQ;@fhys jsia;rjk js.@yhg wkqj ukqIHhd w;ska is|=jk iodpdr m@Z{ma;s lvjSu is|=jkqfha by;
l@shdFuljk idrOrAu ixl,am hkaf.a lvjSu fyj;a ufkdauQ< ixl,amhkaf.a lKay mCIh (lZM
me;a; krl whym;a mCIh) ksidnj fuz wkqj meyeos,sh'fuz ;Fjh fn#oaO wfn#oaO fNaohlska
f;drj ishZM iFjhd jsIfhys fmd|= ldrKhla nj meyeos,sjsh hq;`h'


    fuysoS u;l;nd .;hq;` wfkla jeo.;a ldrKh jkqfha ld,du jeishka jkdyS fn#oaOhka msrsila
fkdjQ njhs.nq|=r|=ka fuu ld,du iQ;@foaYkdj lrkafka fndfyda wd.usl Ydia;Djreka ixLHdjlf.a
oyuzmKsjqv Y@jKhlr m<mqre|= tfiau tajd lsisjla wOdk.@dySj fkdms<s.;a b;du by< ugzgfuz
jspdrnqoaOshlska fynshdjQ msrsilgh'Tjqka uq<oSu nq|=r|=kaf.ka jsuiqfjz fuz wkaouska jsjsO Ydia;Djre




1 buEkqfj,a ldkagzf.a {dk jsNd.h fn#oaO pska;kh weiqrska flfrk wOHhkhla"lms, wNhjxY md,s yd
fn#oaaO wOHhk mYapd;a WmdOs wdh;kh"le<Ksh jsYajjsoHd,h"1997'
2 iodpdr orAYkh Ouzumoh weiqfrka" wfnzr;ak iurfldak"a iajia;s fmd;a m@ldYlfhd"a cd we," 2002'
3 tu
4 w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq' ;x lsx uZ[aZ[: ld,dud wf,dafNda

mqrsiiai wcACO;a;x WmamcAcudfkda wmamcAc;s ys;dh jd wys;dh jd;s$ys;dh Nkaf;
;x lsx uZ[aZ[: ld,dud wfodafida mqrsiiai wcACO;a;x WmamcAcudfkda WmamcAc;s ys;dh jd wys;dh
jd;s$ys;dh Nkaf; ;x lsx uZ[aZ[: ld,dud wfudafyda mqrsiiai wcACO;a;x WmamcAcudfkda WmamcAc;s ys;dh
jd wys;dh jd;s$ys;dh Nkaf;
189
wkHhkaf.a OrAu foaYkd fy<dolsuska ;u;uka yqjdolajk nejska ;ukaTjqka ishZMfokdu
iellrk njhs'1


     funZ|= udkisl ugzgul isgshdjQ ld,dujrekag nq|=r|=ka OrAufoaYkdj mgka.;af;ao Tjqkaf.a
ia:djrh ksjerosnj mjiusks'tfiau lsisuwkaoulska ndysr;Fjhla wOsldruh;kays,d i;Hh
.fjzYkh fkdl<hq;` nj;a i;H .fjzIKfhaoS i;Hho keoao hkqfjka jsuiSu iZoyd mdollr .;
hq;af;a wod<lreKu muKla nj;a wod< lreK yer ndysrhula Bg iuznJOlr .ekSu;`<ska jsjD;
udkislFjh fkd,efnk nj;a ta whqrska jsjD; ukiska f;drj flfkl`g i;H ksiswhqrska oekyZ|=kd
.ekSug fkd,efnknj;a nq|=r|=ka ld,du jeishkag myod|=ks'2


     fuz hgf;a nq|=yq mshjfrka mshjr ld,du jeishkag lreKq olajuska uQ<sl jYfhka iodpdr
m@Z{ma;sh meyeos,slrk wjia:djg meusfK;s uQ<slj Wkajykafia fuysoS f,dalfha iodpdr m@Z{ma;sh
fyj;a fn#oaO wfn#oaO fNaohlskaf;drj fuf,dj ukqIHfhl` jYfhka jdikdjka; cSjs;hla
.;lsrSug flfkl`gwjYH lrk uQ<sl idudcsl wjYH;d myla meyeos,lroS ;sfnz'tu uQ<sl
                                                          s
idudcsl wjYH;djhkuz uQ<sl iodpdr m@Z{ma;sh fyj;a iodpdr uQ<OrAu mihs(5) fyj;a mxpYS,
m@;smodfjz oelafjk jeros yeisrSuz mfika fjkajSuhs'3


     iodpdr m@Z{ma;sh w:!j;ajkafka fuu mxpYS,m@;smodj uZ.ska nejska wd.uz fNaohlska f;drj iEu
udkj fhl`ygu ksrrAnqo iudcsl cSjs;hla .;lsrSu iZoyd by; mxpYS,m@;smodfjka oelajqkq
iodpdrm@Z{ma;sh wdrCIdlsrSu w;HjYHfjhs'mxp YS, m@;smodj;`< oelafjk uQ<sl iodpdrOu! my
l@sia;shdkqjkaf.a oimKf; yso wka;.!;jSu;`<ska fmkShkafkao wd.uzfNaohlskaf;drj udkjiudc
phH!drgdj ksrrAnqoj mj;ajdf.k hEu msKsi wjYHlrk uQ<sliodpdrm@Z{ma;shla f,i mxp YS,
m@;smodj ms<s.ekSug ,laj ;snQ njh'4


     fuu jeros yeisrSuz yg.ekSug fya;`jf,i nq|=r|=ka uS<Z.g ld,du jeishkag olajkqfha ukqIH
ps;a; ika;dkfha nsysjk ixl,amuhjQ uQ<sl idrOrAu ixl,am;`kla lvjSuksid ukqIHhd w;ska
funZ|= iodpdr m@Z{ma;s lvjSu is|=jk njhs'5tu uQ<sl idrOrAu ;`k wf,daN woafjzI yd wfudaykuz
tu idrOrAu ;`fkys lvjSu f,dN oafjzI yd fuday hkqfjka olajhs'6B<Z.g nq|=r|=ka jsiska ld,duhka
ld,duhka f.ka jsuikq ,nkafka fuz whqrska idrOrAu ixl,am lvjSu fya;`fldgf.k uQ<sl iodpdr

1 tu' ika;s Nkaf; tafla iuK n@dyauKd flai mq;a;x wd.pzPka;s f;a ilZ[afZ[j jdox oSfmka;s fcdaf;ka;s
mrjdox mk Lqfika;s juzfNka;s TzmmlaLsx lfrdka;s mrsNjka;s wmfrAmsNkaf; tafla iuK n@dyauKd
flaimq;a;x wd.pzPka;s f;ams ilZ[afZ[j jdox oSfmka;s fcdaf;ka;s mrjdox mk Lqxfikaa;s juzfNka;s
                                                                              fik
TzmmlaLsx lfrdka;s mrsNjka;s f;aix fkdaNkaf; wuzydlx fydaf;aj lxLdfyda;s jspslspzPd fldaiq kdu bfuzix
Njka;dkx iuK n@dyauKdkx ipzpx wdy flda uqid;s
2 tu ta: ;`uzfya ld,dud ud wkqiaifjzk ud mruzmrdh ud b;slsrdh ud msgl iuzmodfkak ud ;lal fyaa;` ud
                                                                                               fy
kh fya;` ud wldrmrsjs;laflk ud osgzGs kscACOdklaLka;shd ud NnznrEm;dh ud iufKda fkda .rE;s
3 w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq'mrshdhskak ps;af;da mdKuzms yka;s

woskakuzms wdosh;s mrodruzms .pzP;s uqidms NK;s mruzms ;:;a;dh iudofma;s hx i fyda;s oS> r;a;x
                                                       ;:;a
wys;dh |=laLdh;s
4   tu
5   tu ,qoafOda…|=gzfGda…uq<afyda…mkdhx ld,dud mqrsi mq.a.f,da f,dafNak..fodafiak…fudafyak wNsN~f;da
mrshdoskak ps;af;da mdKuzms nka;s woskakuzms wdosh;s mrodruzms .pzP;s uqidms NK;s mruzms ;:;a;dh
iudofma;s hx I fyda;s oS> r;a;x wys;dh |=laLdhd;s
6 tu ,qoafOda mkdhx ld,dud mqrsimq.a.f,da f,dafNak wNsN~f;d..|=gzfGda mkdhx ld,dud mqrsi mq.a.f,da

fodafiak wNsN~f;da…uq<afyda mkdhx ld,dud mqrsi mq.a.f,da fudafyak wNsN~f;da mrshdoskak ps;af;da
190
m@Z{ma;sh nsZojegqkq wjia:dj,oS tu iodpdr m@Z{ma;sh nsZojegSu hym;a fyda whym;a fohla
jYfhka ld,du jeishka ms,s.kakjdo keoaohk ldrKhhs'1ta ms<s.ekSu Wv nq|=r|=ka olajk
uQ<slidrOrAu ixl,am ms<snZo b.ekajSuzj, yd iodpdrm@Z{ma;sh iuznJO b.ekajSuzj, i;H fyda
wi;H;djh ;yjqrejknj nq|=yq lreKqiys;j ld,du jeishkag fmkajd|=kay'


  fuysoS ld,du jeishkagu m@;HCIjYfhka nq|=r|=kajsiska by; iZoykalrk js.@yh i;Hnejz
jgyd.ekSug Wmldrjk kHdh jYfhka Ndjs;dl<yels lreKqlSmhlaflfrA ld,du jeishkaf.a
wjOdkh fhduqlrjhs'tkuz


1‘ld,dufhks ta l`ula is;kakdyqo$fuz Ou!fhda l`i,a fyda fjzo wl`i,a fyda fjzoao$’‘iajduSkS wl`i,ah’2
2‘jro fj;ao ksjro fj;ao$’ ‘iajduSkS jro fj;a’3


3‘kqjKe;a;kajsiska    .rANdlrkq,oaodyq      fjoao$kqjKe;a;kajsiska     m@YxidlrK,oaodyq       fj;ao$’
‘iajduSkS .rANd lrK ,oaodyqfj;a’4


4‘iuzmQrAK lrk,oaodyq iudokajk ,oaodyq wys;msKsi |=lmsKsi mj;soao fkdfj;ao$‘iajduSkS
wys;msKsi |=lmsKsi mj;afkah’5


   nq|=r|=ka fuz weiqrska ld,du iQ;@fhys iodpdrm@Z{ma;sh nsZoShdfukajk iudcuh whym; jsOsl@u
i;rlska ld,du jeishkayg ta;a;` .kajkq,efnz'tkuz th wl`i,a nj jeros iy.;nj m@Z{djka;hka
f.a .rANdjg md;@jSu yd wkq.ukh lrkakkag wys;lrjkaklanjhs'6


 fuhska folla idrOrAuj,g jsreoaO mCIfhys,d wka;.!;fjz tkuz wl`i,anjhs fuys wl`i,h hk
jpkfhka woyialrk ,oafoa th l`i,;dj msKsi fkdjkakla njhs'l`i,;djhkuz is; ksjSfuz
l`i,;djhhs'fyj;a wl`i,h kuz is; pxp,lrjkakla njhs wfkla lKaymdCIsl Ou!h jkafka‘
jroldrSnjhs’fuyss jrohkqfjka oelafjkqfha ixl,amuh mCIfhka whym;a udkisl ugzguhs'fuu
lKaymdCIsl OrAufol ixl,amuh jYfhka idrOrAu ixl,amhkg jsreoaO mCIhg tkuz idr OrAu
iqla,(iq|=)ixl,amhlakuz by;lS OrAufol lKay(lZM)ixl,amhkg wka;rA.; fjz'




1 tu ;x lsx uZ[aZ[: ld,dud$fmdafNda mqrsiiai wcACO;a;x WmamcAcudfkda WmamcAc;s ys;dh jd wys;dh

jd;s$wys;dh Nkaf;a ;x lsx uZ[afZ[: ld,dud fodafida mqrsiiai wcACO;a;x WmamcAcudfkda WmamcAc;s ys;dh
jd wys;dh jd;s$wys;dh Nkaf; ;x lsx uZ[fZ[: ld,dud fudafda mqrsiiai wcACO;a;x WmamcAcudfkda
                                                                         wcA
WmamcAc;s ys;dh jd wys;dh jd;s$wys;dh Nkaf;
2 tu ;x lsx uZ[aZ[: ld,dud bfuz Ouzud l`i,d jd wl`i,d jd ;s$wl`i,d Nkaf;
3 tu idjcAcd jd wkjcAcd jd;s$idjcAcd Nkaf;
4 w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq'jsZ[aZC|+ .rys;d jd jsZ[aZ|+mamiF:d
                                                                        C|+
jd;s$jsZ[aZ|+.rys;d Nkaf;
5 tu iu;a;d iudoskakd wys;dh |=laLdh ixj;a;ka;S$fkda jd l:x jd fyF: fyda;S;s$iu;a;d Nkaf;

iudoskakd wys;dh |=laLdh ixj;a;ka;s tajx fkda fyF: fyda;S;s
6 tu hod ;`uzfya ld,dud w;a;kdj cdfkhHd: bfuz Ouzud wl`i,d bfuz Ouzud idjcAcd bfuz Ouzud

jsZ[aZC|+.rys;d bfuz Ouzud iu;a;d iudoskakd wys;dh |=laLdh ixj;a;ka;S;s w: ;`uzfya ld,dud
mcfyhahdd:d;s b;s hx ;x jq;a;x bod fuz;x mgspzp jq;a;x
191
    b;srsfol iodpdr OrAuhkg m@;smCIfhys wvx.` wdpdrjsoHd;aul fodaIhkah tkuz
nqoaOsu;`kaf.a wmjdoh yd wkq.ukh lrkakka |=lg muqKqjknjhs m@dfhda.sl jHjydrfhka
m@;sfCImjk OrAu folla fyhska fuu OrAufol iodpdrOrAuhkg m@;smCIj fhfoknejz meyeos,sh
1




    B<Z.g nq|=r|=ka ld,du jeishkaf.a m@;scdkd;aul m@ia;`;hlska lreKqjsui;s'uq,oS m@;sfYaOkd;aul
fyj;a jeros ms<snZoj jsuiqfjz huzlsis jrola ksjeroslsrSug tlS jro ksjerosnj oek.ekSu;a tu
jro we;sjSug ;`vq|=ka fya;`j;a ksjerosj oek.ekSu jro nsysjSug ;`vq|=kafya;` uZ.yrjd jro ksjeros
lsrSug wjldYi,ikakla fyhsks't;ekoS kej;;a ld,du jeishka lsishuz t,an.ekSulska pska;kuh
oDIaGsiy.;njlg m;ajSu je<lSu iZoyd;a Tjqyq jsjD; ukilska ;enSu iZoyd;a m@;sfCIams; oijsO
ksfYaOd;aul Z{dkudrA.sl ksIaGdjka isysm;alrkq,nh's(fuu oijsO ksfYaOkd;aul Z{dkudrA.sl
ksIaGdjka isysm;alrkq,nhs'(fuu oi jsOksfYaOkd;aul Z{dkudrA.sl ksIaGdjka ms<snZo jsia;r 4yd
5hk mrspzfPAoj,oS jsia;r flrS we;)'


     ld,du jeishka iodpdrh iZoyd fm<fTkqfha tkuz uQ<sl jYfhka iodpdrh ke;sjk jeros oek
tajd bj;a lsrSu;`,ska iodpdrd;aul yeisrSulg meusKshyelsnejz meyeos,sju jgydf.khs' tmuK
laofkdj tajdg ;Hd.f,i tkuz iodpdrd;aul yeisrSu iZoyd iudcfhka ,efnk m@;scdkd;aul
ia:uzNkhka ms<snZojo ld,dufhda lreKq wjfndaOlr.ks;s'tkuz l`i,nj fydZonj m@ixYdj
wkq.ukhlsrSfuka hym; ie,iSu hk lreKq i;rhs'


     fulS uQ<sl lrekqi;rg meusKs ld,duhkag wkqY@jKh mokuz lrf.k mdruzmrsl jsYajdih
mokuz lrf.k fmd;mf;ys tklreKq mokuzlrf.k mQrAjfhys lshd;sfnkfoa mokuzlrf.k
;rAlh mokuz lrf.k kHdh mokuzlrf.k ixl,amh mokuzlrf.k oDIaGsh mokuzlrf.k
u;`msgska fmfkk fydZonj mokuzlrf.k yd .`rejrhdf.a oek W.;aluz mokuzlrf.k hk
lreKq oyh mokuzlrf.k ;j|=rg;a oDIaGs.;slfhl`jSfuz jqjukdjla we;sfkdfjz'2fuu oijsO
lreKq udkisl wdjD;nj we;slrk lreKqh udkisl jy,anj we;slrk lreKqh wkqudkh mokuz
lr.;a lreKqh'


     kuq;a nq|=r|=ka ld,du iQ;@fhka fmkajd|=ka m@udKh tkuz iodpdrj;anj ;SrKh ldrSfuz ksrAKd
hl i;r jk l`i,;djh fydZonj m@ixYdj ys;iqj,enSu hklreKq i;r m@;HCIh m@udKh lr
.;a jspdrmQrAjl mokula Tiafia ;ukajsiskau o;afoa wkqj ;udu ,nd.;a ks.uk fjhs3 hk tk
uZ.la fkdue;sj wjspdrfha w;ruxj isgs ld,du jeishkag ksis wdldrfhka jspdrmQrAjlj iodpdr
OrAufoi ne,Sug;a ksis iodpdr m@Z{ma;shla f.dvkZ.d.ekSu iZoyd wjYHflfrk ksrAKdhl l@u


1   tu jsZ{aZC|+.rys;d jd jsZ[aZC|+mamiaF:djd;s$jsZ[aZC|+.rys;d Nkaf;
2   w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq' ta: ;`uzfyald,dud ud wkqiaifjzk ud
mruzmrdh ud b;slsrdh ud msgl iuzmodfkak ud ;lalfya;` ud khfya;` ud wdldr mrsjs;laflak ud osgzGs
kscACOdklaLka;shd ud NnznrEm;dh ud iufKda fkda .rE;s
3 tu ;x lsx uZ[aZ[: ld,dud bfuz Ouzud l`i,d jd w;`i,d jd;s$ l`i,d Nkaf; idjcAcd jd wkjcAcd

jd;s$wkjcAcd Nkaf; jsZ[aZC|+.rys;d jd jsZ[aZC|+mamiF:d jd;s$jsZ[aZC|+mamiF:d Nkaf; iu;a;d iudoskakd
ys;dh iqLdh ixj;a;ka;s$fkda jd$l:x jd fyF: fyda;S;s$iu;a;d Nkaf; iudoskakd ys;dh iqLdh
ixj;a;ka;s tajx fkda fyF: fyda;S;s
192
i;rl`;a Tjqkag yZ|=kajd|=kafka tawkqjh'taTiafia by; m@;sfCIml< Z{dkudrA. oyhg
.e;sfkdjS iodpdr jsksYaphl fhoSfuz yelshdj fuz uZ.ska ld,du jeishkag ,enqks'1


    fuz uZ.ska idrOrAu yd iodpdr m@Z{ma;sh w;r oelafjk inZo;djho ld,dujeishkag m@;HCIlr
jSug nq|=r|=kag yelsjsh'tkuz whym;a widrOrAu(lKayOu!);`<ska whym;a iodpdr m@Z{ma;Ska
nsysjknj fuz hgf;a ld,du jeisfhda jsjD; ukiska jspdrmQrAjl f,i wjfndaOlr.ks;s'tfiau tlS
uQ<OrAu mjd lsishuz ndysr fohla oDIaGsuh jYfhka wdOdrlrf.k tys wOsldrshg ps;a;Yla;sh
hgm;alrf.k jy,aukiska okakdjQ fohka fkdj jsjD; ukiska ;udu m@;HCIfldg nei.kakd
i;Huh ks.ukhla nj;a ld,du jeisfhda f;areuz.ks;s'2


    fojkqj nq|=r|=ka ufkdauQ<sl idrOrAu;`kla fya;`fjka iodpdrm@Z{ma;sh l@shd;auljk njolaj;s'
tu ufkdauQ<sl idrOrAu;`k jkdyS wf,daN wfodai yd wfuday nj ld,dufhda wjfndaOlr .ks;s'


1‘ld,dufhks ta l`ulehs is;kakdyqo$mqreIhd;`< WmoskakdjQ wf,daNh ys;msKsi fyda wys; msKsi
Wmoskafkao$’‘iajduSkS ys;msKsi fjz’3


2‘ld,dufhks ta l`ulehs is;kakdyqo$mqreIhd;`< WmoskakdjQ woafjzYh ys;msKsi fyda wys; msKsi
Wmoskafkao$’‘iajsuSkS ys; msKsi fjz’4
3‘ld,dufhks ta l`ulehs is;kakdyqo$mqreIhd;`< WmoskakdjQ wfudayh ys;msKsi fyda wys; msKsi
Wmoskafkao$’‘iajduSkS wys; msKsih’5


    by; oelajQ idrOrAu ixl,am;`k tkuz wf,daN woafjzY yd wfudayhk;`kuZ.ska iudc hym;
ie,fikafka ta;`<ska uQ<sl iodpdr m@Z{ma;sh wdrCIdjSu fya;`fldg f.knj ld,du jeisfhda
m@;HCIfhka wjfndaOlr .ks;s'6by; olajk,o idrOrAu ixl,am;`k uZ.ska wdrCIdjk uQ<sl
iodpdr m@Z{ma;sh f,i ld,du jeisfhda m@;HCIlr.;afka my; iZoyka lreKqh'tkuz
1 i;`ka fkduerSu7
2 fidrluz fkdlsrSu1


1 tu b;s fLda ld,dud hx ;x wfjdapquzy ta: ;`uzfya ld,dud ud wkqiaifjzk ud mruzmrdh ud b;slsrdh ud
msgl iuzmodfkak ud ;lalfya;` ud khfya;` ud wdldrmrsjs;laflak ud ozgzGs kscACOdklaLka;shd ud
NnznrEm;dh ud iufKda fkda .rE;s hod ;`uzfya ld,dud w;a;kdj cdfkhHd: bfuz Ouzud l`I,d bfuz Ouzud
                   iufKda
wkjcAcd bfuz Ouzud jsZ[aZC|+mamiF:d bfuz Ouzud iu;a;d iudoskakd ys;dh iqLdh ixj;a;ka;S;s w: ;`uzfya
ld,dud WmiuzmcAc jsyfrhahd;s b;s hx ;x jq;a;x bofuz;x mgspzp jq;a;x
2 tu hod ;`uzfya ld,dud w;a;kdj cfkhHd: bfuz Ouzud wl`i,d bfuz Ouzud idjcAcd bfuz Ouzud jsZ[aZC|+
      hod
.rys;d bfuz Ouzud iu;a;d iudoskakd wys;dh |=laLdh ixj;a;ka;S;s w: ;`uzfya ld,dud mcfyhahd:
3 w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq' ;x lsx uZ[aZ[: ld,dud wf,dafNda

mqrsiiai wcACO;a;x WmamcAcudfkda WmamcAc;s ys;dh jd wys;dh jd ;s$ ys;dh Nkaf;
4 tu';x lsx uZ[aZ[: ld,dud wfodafida mqrsiiai wcACO;a;x WmamcAcudfkda WmamcAc;s ys;dh jd wys;dh jd;s$

ys;dh Nkaf;
5 tu ;x lsx uZ[aZ[: ld,dud wfudafyda mqqrsiiai wcACO;a;x WmamcAcudfkda WmamcAc;s ys;dh jd wys;dh
                                     m
jd;s$ ys;dh Nkaf;
6 tu w,qoafOda mkdhx ld,dud mqrsimq.a.f,da f,dafNak….w|=gzfGda mkdhx ld,dud mqrsi mq.a.f,da fodafiak…

wuQ<afyda mkdhx ld,dud mqrsimq.a.f,da fudafyak wkNsN~f;da wmrshdoskak ps;af;da fkj mdKx yka;s k
woskakx wdosh;s k mrodrx .pzP;s k uqid NK;s mruzms ;:;a;dh iudofma;s hx I fyda;s oS> r;;x ys;dh
iqLdh;s
7 tu fkj mdKx yka;s
193
3 mrodrdjka lrd fkdhEu(ldu us:Hdpdrfhka je<lSu)2
4 fndre fkdlSu3
5 by; oelafjk lreKq i;frys wkqka fkdfhojSu(fuh u;ameka mdkfhka je<lSu hA smAnvn
kr[Nk` bvepen`.4Eyx eh`t=vn<ey` enAm<LAsfhfeyn`y<t= oZn{m aeyk= atfn` iht sHdhn`
kr[N< strix< vFm hA ehtm E`kr[N< mHgfn` ihtfn` d[k`evn kr[N< str pfLfp[dFemhflA
p&tfjAnAt`mk ups`TmZBnyk` l[ebn b[vfnf.)


    b[l>b[l`mx ihtd[v> kr[N<ps p^cVFl p&tfpdAv hA smAnb[vZ epen`.ps`evnf a^gyx
d[k`evn anYyn` sdAcAreyhf eyAdvns`vBAvy v>klF mt`p[n` pAneyn` v[LkFemZ VfOSApdy
hA smAny. mk` nfsAd yt` mt`p[n`pAny mHgfn` an<n` sdAcAr p&Qp`tfeyn` a{t` krvFmx
epLMFmk` l[ebn`nAk`emn` mt`p[n` pAneyn` v[LkFmt=lfn` ehAHd yhpt` sfhfn<vNk` l[bFmxt`
E` yhpt` sfhfn<vNk` l[bFmxt`,E` yhpt` sfhfn<vN BAvftyx g[nFmmt=lfn` ekenk= m>lfk
sdAcArp&Qp`tfy(p&ANGAteyn` v[LkFm, esArkmZ enAkfrFm,prdArAvn`krA enAy{m,ebAr[ fkd
enAkFm) aArOSAkfrFmx eyAm<vFmx DnAt`mk (p&tfjAnAt`mk) ups`TmZBnyk` l[ebnb[vfnf.
mt`p[n`pAny       v[rdfkfrFmx    an<n`   epLMvFmkf.mt`p[n`   pAneyn`     v[LkFm       sdAcArvt`vFmx
                                                                                  5
an<n`epLMvFmkf.emZnfsA‘mt`p[n`’p&tfeV`DnAt`mk epLMvFmk`bv s[lkfy h[kfy.


    E` smHgm sArDr~m smZb$Deyn` epAzevZ sAmAnYeyn` krn nfr~vcnyvn idrOrAu jkdyS
wd.uz an<v jAtfan<v rxvl`an<v vg%ekern mAnvs^kl`p pd`Dtfyk` ynkArNy b<zdhemZ
vfg&hekern ebUd`D sArDr~m smZb$Deyn` tv zrxt` Ees`m vl^g=vnvAd ynkArNy mt=
evyf.6mk`nfsAd yt` sArDr~m pfLfbHdv elA`kyAvfsfn` s{maAgmkm epAzevZ ar~TkTnykL h[kf
sArDr~m    ekAxsk`      n[t[yf    upkl`pnykr      sArDr~mg[n ihtkF          nfr~vcny idfrfpn`kr
tfbFmyf.7emes`kFm vl^g=vn`en`` E` E` aAgmxepAz sArDr~m smAj sdAcArp&Qp`tfy smHg
smZb$DtAvyk` enAm[t`et`nmZ pmNf.emZ an<v hfn`zn`eg` hf$z sArDr~myk` els s[lekn
s[mfyA mL kAn`tAv s[mfyAeg` d[evn cftkyxp[nFm ehA` blhAt`kAreyn` a[yv cftkyx
dmA gfnfbt` krvFm‘stf p>jAv’vnAhF sdAcArAt`mk pOSeyn` sdAcAr vferA`DF k&fyAvkf.emZ
mHgfn` mn<SY GAtnyx ehA` GAtnyx an<bldFm sfzvn b[vfnf. smAj smZm<tf sdAcAr p&Qp`tf
y` pLm<evnf a^gyvn p&ANGAteyn` v[LkFm emZ mHgfn` kwkrn< l[ebZ.8E` nfsA stfp>jAv
n[m[tf hf$z sArDr~my smAj sdAcAry smHg enAg[lepn b[vfn` Ey sArDr~myk` els
p&tfk`eS`p evZ.


    emZ an<v anfvAr~eyn`m ymZkfsf aAgmk ehA` jAtfyk d[k`evn sArDr~myk` sdAcAry smHg
smZb$DenAevZd enAp{eh`d Em sArDr~my tvzrxt` sAr Dr~myk` els enAs[lek`.nm<t` b<z
meyhf d[k`evn ihtfn` vfs`trkrnld kAlAms>t&eyn` ehLfvn ebUd`DsArDr~m els s[lekn

1 tu k woskakx wdosh;s
2 tu k mrodrx .pzP;s
3 tu k uqid NK;s
4 tu mruzms ;:;a;dh iudofma;s

5 w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq'mruzms ;:;a;dh iudofma;=iqrdfuzrh
                                                                                         s
upzPmudogzGdkd fjzruKS islaLdmox iudoshdus
6 usksia cSjs;h iy .egZM fla Y@S OuzudkJo ysus fn#oaO ixialD;sl uOHia:dkh foysj, 1997
7 iodpdr orAYkh Ouzumoh weiqfrka wfnzr;ak iurfldaka iajia;s fmd;a m@ldYlfhda cd we, 2002
8 w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq'fkj mdKuzms yka;s
194
aelA`By,ad`evZSy      hA    aemA`hy     yn    m>Lfk    sArDr~m     t&ft`vy   sdAcArpOSy       smHg
mnAvg[lepn b[vfn` aenYA`nY vVeyn`,eh`t=PlvVeyn` mnAvs[sHdFmx pt`vnb[vfn` ebUd`D
sArDr~m      s^kl`p     t&ft`vy     vnAhF    aAgmkx      sFmAenAv>    vfV`vFy    Dr~mtAvn`t=nk`      bv
ehLfevZ.1oZn{m aAgmk oZn{m jAtfyk p<d`gleyk= vfsfn` ihtkF sArDr~m s^kl`pt=n kwkfrFm
eh`t=evn` sdAcAr p&Qp`tfy bfHdv[xFmt`,sArDr~mt=n aArOSAkfrFm eh`t=evn` sdAcAr p&Qp`tfy
aArOSAvn bvt`, jAtf aAgmZeB`dykfn` etArv p&tYOSkr gnF.2emZ eh`t=evn` ebUd`D sArDr~m
sArDr~m      tvzrxt`      ebUd`D     ehA`   aebUd`D    ehA`     yn<evn`     Ekm    aAgmkx       sFmAkr
ekAx<krd[k`vFm an<vN kr[Nk`bvt` Eehyfn` kAlAm s>t&ey` ig[n`evn ihtkF sArDr~m
t&ft`vy epAz vfV`vFy sArDr~m t&ft`vyk`bvt` emZ an<v p[h[dflfevZ.3


     kAlAm s>t&ey`dF b<zrzn` vfsfn` dk`vA a[t`et` emZ ay<rfn` m>Lfk sArDr~m s^kl`pt=nv>
aelA`By, ad`evZSy hA aemA`hy yn s^kl`pt=n tmA ekerhf pfhfx<vAgt~ oZn{m p<d`gleyk=
ebUd`D evZvA aebUd`Deyk=evZvA kfsfz jAtf aAgmZ eB`dykfn` etArv k&fyAt`mkpOSeyhflA
an<gmnykrn p<d~glyA ‘aAyY%V&Avk’nAmeyn` h[Hdfn`evn bvyf.4Ey emes` d[k`evZ.


     ‘ld,dufhks fufia myl< f,daNwe;s myl< oafjzI we;s m<LAenAv> yhpt` n<vN a[t`tAv>,
sfhfeyn` y<k`tv> E`‘aAyY%V&Avk’etm eemt&Fshgt sftfn` Ek`dfsAvk` pt=rvA vAsykryf.’5


     nqzs<nt=L aAyY%V&Avk nAmeyn` h[Hdfn`evn<ey` ss<n`mHgx b[sgt`tAv>d nq|=iiqkhkq l`ulaoehs
yZ|=kd .;a;djQ mqoa.,hdh fidajdkaud.!,dNS mqoa.,hdf.aisg wkd.duSM,,dNS mqoa.,hd olajd
i;ajeoEreuz mqoa., fhdau fuu wdrAhY@djlkdufhka yeZoskafjz6 ix>r;akh;`< fulS wgjeoEreuz
mqoa.,hd wka;rA.; nejska wIaGdrAh (wIaG+wdrAh=wIaGdrAh)mqoa., uydix>r;akh jYfhka
jHjydrjkQfhao tnejsks'kuq;a ld,duiQ;@h NsCIQkajykafia,d Wfoidl< foaYkdjla fkdj .sys
msrsila Wfoid (ld,du kuz ks.ufha jsiQ .uzjeishka) foiQ oyuls'7tu ksid fuu m@ldYh idudkH
fhka is;kjdg jvd uZola nerEreuz yd j.lSuz iy.; m@ldYhla nj fmfka'


     fuz ksid fuhska fmfkkafka huzlsis mqoa.,fhl` by;lS iudc iodpdrm@Z{ma;sh tkuz i;`ka fkd
uerSu fidrluz fkdlsrSu mrodr fiajkh fkdlsrSu wkqka ta Wfoid fm<UjSuzfkdlsrSu hk lreKq
mi wdrCId lsrSug fya;`jk uQ<sl idrOrAu ixl,amhka;`k tkuz wf,daNh woafjzIh yd wfudayhhk

1 tu w,qoafOda…w|=gzfGda…..wuQ<afyda…mkdhx ld,dud wf,dafNda….Wfodafida … wfudafyda… mqrsiiai

wcACO;a;x WmamcAcudfkda WmamcAc;s ys;dh jd wys;dh jd;s$ys;dh Nkaf;
2 tu' w,qoafOda mkdhx ld,dud mqrsi mq.a.f,da f,dafNak wkNsN~f;da…w|=gzfGda mkdhx ld,dud mqrsi mq.a.f,da

fodafiak wkNsN~f;da..wuQ<afyda mkdhx ld,dud mqrsi mq.a.f,da fudafya; wkNsN~f;da wmrshdoskak ps;af;da fkaj
mdKx yka;s k wosskakx wdosh;s k mrodrx .pzP;s k uqid NK;s mruzms ;:;a;dh iudofma;s hx I fyda;s oS>
                 wo
r;a;dh ys;dh iqLdh;s
3 tu wf,dafNda …wfodafida…wfudafyda
4 w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq'i fLda fida ld,dud wrshidjflda tajx

js.;dNscAfCOd js.;nHdmdfoda wiuamQ<afyda iuzmcdfkda m;siaif;da….
5 tu i fLda fida ld,dud wrshidjflda tajx js.;dNscAfCOd js.;nHdmdfoda wiuzuQ<afyda iuzmcdfkda

m;siaif;da fu;a;d iy.f;ak fpz;id talx osix MrsFjd jsyr;s ;:d |=;shx ;:d ;;shx ;:d p;`;a:sx b;s
WoaOufOda ;srshx inznOs inzn;a;;dh inzndjka;x f,dalx WfmlaLd iy.f;ak fpz;id jsmqf,ak uy.a.f;ak
wmamudfKak wfpzfrAk wnHdmcAfCOk MrsFjd jsyr;s
6   oS' ks' 1"iduZ[Z[M, iq;a;"nq 'c' uq'144 msgqj'
7   tu' wNslalka;x Nkaf;…fm…taf;a uhx Nkaf; N.jka;x irKx .pzPdu Ouzuxp NslaLq ix>xp Wmdifla
fkda Nkaf; N.jd OdfrA;` wcAc;.af.a mdKqqfmaf;a irKx .f;a;s
195
ixl,amhka isf;a jO!kh lsrSug l@shdlrhskuz ta mqoa.,hd ;j|=rg;a mD:.ackfhl` f,i
fkdi,ld1 nq|=iiqk yZ|=kd.;a wdhH! mqoa.,fhl`f.a ;Fjfhka yZ|=kajdwe;snjhs.kAlAms>t&ey` m<lfn`m
p&tfk`eS`p krnld dsvfDp&tfeV`DnAt`mk nfS`XAvn` aADArkr enAegn E`vAx yxenAvF
s`vADFn p<d`gl eyk=els cfn`tn nfdhs gr[krmfn` kxy<t=krn kvrtrAtfrmk kvraAgmk
k=mn p<d`gley k=xv<vd(avmtrmfn` gfhfp[vfdf eB`dyvt` enAsLkA) sArDr~m hA sdAcArDm%
aArOSA kfrFmt=Lfn` aAyY%p<d`gleyk=eg` mAnsfk mxZxmx avtFr~N vfyh[kfbv epn`vAdF tfebZ.2


    Ees`m g=NDr~m v[wFemZ k&mAn>k+l rxAvk`d kAlAm s>t&ey`dF vfg&hyx pAt&evZ.3m<lfn`m
sdAcAr p&Qp`tfy aArOSAkL y<t=evZ.4Ey kv<r[n` ehA` aAgmfk VAs`tRvreyk= kfyn vcny
vfV`vAsekAx tm cfn`tn nfdhs pAvAdFemn` sfzkrn`nk` enAv vfcArp>r~vk aAkl`peyn`
nfdhs`    sftkfn`    sfzkrn    edykf.sdAcAr       p&Qp`tfy     aArOSAkfrFemZdF    ky     vcn     ynedkm
aArOSAevZ.


    I LHgx d[m<N< p<d`glyA sArDr~m vD%ny pfNfs k&fyAkL y<t=y.5sArDr~m s^kl`p vnAhF
menA` m>Lfky.6E` nfsA sArDr~m vD%ny pfNfs k&fyAkrn`nAeg` mns pfrfsfzevZ.pvft&evZ.t[n`pt`
evZ.mv[nf p[h[dflf mAnsfk ps<tlykfn`y<t= p<d`glyA smAjyx d`evZS krn`enk= enAevZ.
eemt&Fkrn`enkf.eemt&Fyn nmfn` b<zsmey` d[k`evn`en` mft&t`v s^kl`pyyf.7


     m>Lfk sdAcAr p&Qp`tfy E` p<d`glyAatfn` aArOSAvn<ey` oh< m<HPmht` smAjyxm eemt&Fkr
n`nAv> p<d`gleyk`vFm nfsyf.(ketA`lfk Dr~mey`‘ep&`m’ynvden` ar[td eemt&Fyn ar~Teyn`m
ebAehA`tn`hf vYvhArkrn< l[ebZ.)8oh<eg` eemt&fy sFmAshft Ekk`enAevZ.oh< smAjey` s{m
dfsAvkm evesn s{m trAtfrmkm elAk=k=wA s{m s#vyAvfSeyhfm mht` eemt&Fshgt
sftkfn` y<t=v vAsykryf.EbHz aAr~y p<d`glyA b<zrzn` vfsfn` kAlAm s>t&eyhf hHzn`vAa[t`et`
emZay<rfnf.9




1 tu i fLda fida ld,dud wrshidjflda tajx wfjzr ps;af;da tajx wnHdmcACO ps;af;da tajx wixls,sgzG ps;af;da

tajx jsiqoaOps;af;da ;iai osgzfGj Ouzfuz p;a;dfrda tajx jsiqoaO ps;af;da ;iai tsgzfGj Ouzfuz p;a;dfda wiaidid
                                                                                   Gj
wOs.;d fydka;s
2 tu i fLda fida ld,dud wrshidjflda tajx js.;dNscAfCOda ns.;nHdmdfoda wiuzmQ<afyda iumcdfkda

m;siaif;da…
3 tu …wmrshdoskak ps;af;da fkaj mdKx yka;s k woskakx wdosh;s k mrodrx .pzP;s k uqid NK;s mruzms

;:;a:dh iudofmaa;s hx I fyda;s oS> r;a;x ys;dh iqLdh;s
            iudofm
4 w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq' ta: ;`uzfya ld,dud ud wkqiaifjzk ud

mruzmrdh ud b;slsrdh ud msgl iuzmodfkzk ud ;lalfya;` ud khfya;` ud wdldrmrsjs;laflak ud
osgzGskscACOdklaLka;shd ud NnznrEm;dh ud iufKda fkda .rE;s hod ;`uzfya ld,dud w;a;kdj vfkhHd:
                         ud
bfuz Ouzud jsZ[aZC|=mamiF:d bfuz Ouzud iu;a;d iudoskakd ys;dh iqLdh ixj;a;ka;S;s w: ;`uzfya ld,dud
WmiuzmcAc jsyfrhHd:
5 iodpdr orAYkh Ouzumoh weiqfrka" wfnzr;ak iurfldak"a iaji;s fmd;am@ldYlfhda"cd we,"2002'
6 wdpdr jsoHdj"mS' vS' fm@auisrs"vnz,sjz fla @ekalskd"jspdrd;aul yeZoskajSula iys; mrsjrA;kh"tia' f.dvf.a
iy ifydaorfhda" fld<U" 1998'
7 w' ks' 11" ;;sh mq.a., iq;a;" nq' c' uq' 246-248 msgqj'
8 w' ks' 1" ;sl ksmd;h uydj.a. ld,duiq;a; nq c uq 337--343 msgq i fLda fida ld,dud wrshidjflda tajx

js.;dNscAfCOd js.;nHdmdfoda wiuzuQ<afyda iuzmcdfkda m;siaif;da….
9 tu'fu;a;d iy.f;ak fpz;id talx osix MrsFjd jsyr;s ;:d |=;shx ;:d ;;shx ;:d p;`;a:sx b;s WoaOufOda

;srshx inznOs inzn;a;;dh inzndjka;x f,dalx WfmalaLdiy.f;ak fpz;id jsmqf,ak uy.a.f;ak
                             djka
wmamudfkak wfjzfrAk wnHdmcAfCOk MrsFjd jsyr;s
196
    ‘E` aAr~y V&Avketm eemt&Fshgtsftfn` Ek`dfsAvk` pt=rvA vAsykryf.Ees`m edevnf
dfVAvd Ees`m t=n`v[nf dfVAvd Ees`m htrv[nf dfVAvd emes` uwd yxd srsd s{mtn`hf hFn
mDYmAdF sfyl`la[tf b[vfn` sfyHP s#vyn` a[t`tAv> elA`ky mht`v> mht`bvx gfyAv> aeevrFv>
vYApAdrhftv> eemt&Fshgt sftfn` m;`rjd jdih lrhs’1


     EpmNk` enAv emZ aAyY%V&AvkyA an<n`eg`zkd[k uN<vn mRzsftk`a[t`etkf.Ees` ehyfn`
smAj        sdAcArDm%     aArOSAkrn        EbHzt[n[t`tA     an<n`eker~    an<kmZpA     krn      atfVyfn`
kAr[Nfkv>evkf.oh<eg` sfethf smAjey` evesn sfyHP ednAvfSeyhf a[tfvn kAr[NfkBAvy
sFmAshft Ekk`enAevZ.asFmft v>vkf.oh< smAjey` s{m dfVAvkm evesn s{mtrAtfrmkm
elAk=k=wA s{mst`vyA vfSeyhfm itAm p<HPl` ay<rfn` kAr[Nfk sftkfn`y<t=v eves`.EbHz aAyY%
p<d`glyAeg` s`vr{py kAlAm s>t&yeyhf vfs`tr vn<ey` pht d[k`evn ay<rfnf.


    ‘E` aAyY%V&Avk etm kr[Nashgt sftfn` Ek`dfsAvk` pt=r[vA vAsykryf.Ees`m edevnf
dfVAvd, Ees`m t=n`v[nf dfVAvd,Ees`m htrv[nf dfVAvd,emes` uwd,yxd,s{mtn`hf hFn
mDYmAdF sfyl`l a[tf b[vfn`,sfyHP st`vyn` a[t`tAv> elA`ky mht`v> mht`bvx gfyAv>, aeevrFv>
vYApAd rhftv>,kr[NA shgt sftfn` pt=r[vA vAsykryf.’2


     smAjey` ebAehA`edenk` vfvfD ay<rfn` smRd`Dfmt` jFvft gtkrtf.yhpt`v> aAyY%V&AvkyA
an<n`eg` ysis<r[ hA smRd`Dfy d[k tmn`d st=xx pt`evZ.3E` s[p smZpt` tmAx l[b<nAk`
emn`m st=xx pt`evZ. an<n`eg` s[psmZpt` tvzrxt`,v[wf dfy<N<evZvA yyf ptmfn` vw vwAt`
sfethf st=x lbyf.emm mht`v> st=x‘m<dftAv’nmZevZ.4anYyn`eg` is<r pfLfbHd tRp`tfmt`BAvy
ehvt` m<dftAv m<HPmht` smAjey` evesn s{m p<d`gleyk= evtm Ekes` vYAp`tkrvn m>Lfk
sdAcAr p&Qp`tfy aArOSAkrn aAyY%p<d`glyA pfLfbHdv kAlAm s>t&eyhf d[k`evn vfg&hy pht
sHdhn` prfdfy.


    ‘E` aAyY%V&Avketm m<dftA shgtsftfn` Ek`dfsAvk`pt=r[vA vAsykryf.Ees`m edevnf dfVAvd,
Ees`m t=n`v[nf dfVAvd,Ees`m htrv[nf dfVAvd,emes` uwd,yxd srsd,s{mtn`hf hFn mDYmAdF
sfyl`l a[tf b[vfn` sfyHP st`vyn` a[t`tAv> elA`ky mht`v> mht`bvx gfyAv>,aeevrFv> vYApAd
rhftv> m<dftA shgt sftfn` pt=rvA vAsykryf.’5


      smAjey` evesn sfyHPednAevt mft=r[bv p[tfrvFmt=lfn` sfyHPednAevt smAnAt`mtAvy
pt=r[vA lyf.s{mednAevtm kAr[NfkvFm mHgfn` an<n`eg`zk hHznn dyAprvV p<d`gleyk=

1   tu
2   w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq' i fLda fida ld,dud wrshidjflda tajx
js.;dNscAfCOda js.;NHdmdfoda wiuzuQ<afyda iuzmcdfkda m;siaif;da lreKd iy.f;ak fpz;id talx osix
                                              cdfkda
MrsFjd jsyr;s ;:d |=;shx ;:d ;;shx ;: p;`;a:sx b;s WoaOuf;da ;srshx inznOs inzn;a;dh inzndjka;x
f,dalx WfmalaLd iy.f;ak f,dalx WfmalaLd iy.f;ak fpz;id jsmqf,ak uy.a.f;ak wmamudfkak wfjzfrAk
wnHdmcAfCOk MrsFjd jsyr;s
3 tu i fLda fida ld,dud wrshidjflda tajx js.;dNscAfCOda wiuzuQ<afyda iuzmcdfkda m;siaif;da………
4 tu i fLda fida ld,dud wrshidjflda tajx js.;dNscAfCOda wiuzuQ<afyda iuzmcdfkda m;siaif;da uqos;d

iy.f;ak fpz;id talx osix MrsFjd jsyr;s ;:d |=;shx ;:d ;;shx ;:d p;`;a:sx b;s WoaOufOda ;srshx
                                                             hx
inznOs inzn;a;dh inzndjk;x f,dalx WfmalaLdiy.f;ak fpz;id jsmqf,ak uy.a.f;ak wmamudfKak
wfjzfrAk wnHdmcAfCOk MrsFjd jsyr;s
5   tu
197
bvx pt`evZ.smAj gt zk t=nFkrvFmpfNfs avVYkrn`nAv> ebA`Dfs#vcyY%Av pfNfs
tmattfb>        nfr~vANvebA`Dy       pvA       aHPym   l>    eklpfwk`es`    ath[r    ssr        pfvfesn`en`
                                           1
elA`ks#vyApfNfs mhAkr[NAevnf. embHz ut=mZ adhs` a[tf mhA kr[NAevn` y<t` st`vg
hftv[wk[mtf        ebA`st`     vr[   jnftkrvn`en`           kAr[NfkBAvey`    mhfmeynf.2p&QasmZpt`tfy
v[wFmxepr         ebA`st`vr[     mnAv          p&g=NklAv>    g=Nyk`els      kr[NAv       d[k`      evn`en`
Eb[vfnf.sArDr~myn` atr ekenk= V&Avk tt`vey` sfx ebA`Dfs#vt#vyx n^vALFmx upkArvn
kr[NAv Ehf uprfm nfS`XAevZdF mhA kr[NAv nAmeyn`d mhA kr[NA smApt`tfQANy
vVeyn`d h[Hdfn`evZ.3


      an<n`eg` s[psmZpt` ekerhf a[tfvn cft`tp&emA`dy ehvt` m<dftAveh`t=evn` an<n`eg` s[p
smZpt`vl hAnfyx eh`t=vn ir~SYAv ivt`vFm smAj p&Qp`tf m>LDr~m d[k`evn p^cVFl
p&tfpdAevZ esArkmZkfrFemn` v[LkFemZ VfOSApdy aArOSAkfrFmx upeyA`gFevZ.4an<n`eg` s[p
smZpt` ekerhf esArsftk` hx g[enn<ey` an<n`st= vs`t=v tmAst=krg[nFemZ elA`Byt` EkF
elA`By pAdkkrgt` Ir~SYA prvVv> cft`tyt` smHgy.


     s`pr~VkAmy ekerhf elA`l#vy aDfkvFmnfsA sft vfr[d`Dlf^gfkes`vnyevta[dFyAm sfzevZ.5
emhfdF smAj sdAcAryvn<ey` Ey smAn>gtva[tf ymZ ymZ epAz smZm<tFn`x an<k+lv pfLfgt`
smZmt sdAcAr s^dr~Byk`t=lfn` tm avVYtA ix<krvA g[nFmyf6.nm<t` elA`l#vy aDfkvgfy
t[en`dF mn<SyyA smZmt sdAcAry ik`mvA k&fyAkfrFmxyAm nfsA an<n`vfSeyhf eevrFecZtnAvt`
akAr[NfkBAvyt` Ir~SYAprvV vFmt` E` eh`t=evn` m<sAbs` bfNFmt` sfzevZ. m<dftAvyn sAr
Dr~m s^kl`py k&fyAt`mkvFmt=lfn` iht aAkAreyn` bfHdv[xfyh[kf p&vNtAv aehA`sfvF hA
avmvF egAs` smAj sdAcAry aArOSAvFmx mAr~gy p{ed`.


    emes` smAjy eker~ m<dftAevn` y<k`tv> t[n[t`tA tmn` smAjey` anYyn`evt vwAt`
smFpvFmx a[g{l<mZkmZ a[tfkrg[nFmt=lfn` tvt` ebAehA`ednAx Eym anfymZ mAnsfk hA kAyfk
blp{mk` a[tfvfy h[kfyyf avebA`Dkregn mDYs`TtAv ehvt` uep`OSAv a[tfkrg[nFmx
ut`s<kevZ.7smAj sdAcArey` uprFm prfpAky mDYs`TtAvy ehvt` uep`OSAv yn sArDr~m
s^kl`py mHgfn` nfr{pftevZ.


1   ixh;a; ksldh 11" f.d;u iq;a;" nq' c' uq' 16 msgqj' mqnzfnj fu NslaLfj iuzfndaOd wjNsiuznoaOiai
                                                                                            qoa
fndaOsi;a;iafij if;d t;ofydis
2 fn#oaO iodpdrfha uQ<OrAu".`Kmd, OrAuisr" kqf.af.dv"1980" 112 msgqj'
3 fndaOsprAhdj;dr"ixi'a fudrgqfjz idikr;k ysu" 160- 164 msgq'
4 w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq' i fLda fid ld,dud wrsh idjflda tajx

js.;dNscAfCOda wiuzuQ<afyda iuzmcdfkda m;siaif;da uqos;d iy.f;ak fpz;id talx osix MrsFjd jsyr;s ;:d
|=;shx …
5 tu' ,qoafOda…|=gzfGda… uQ<afyda …mkdhx ld,dud mqrsi mq.a.f,da f,dafNk..fodafiak…fudafyak…wNsN~f;da

mrshdoskak ps;af;da ….mrodruzms .pzP;s…mruzms ;:;a;dh iudofma;s hx I fyda;s oS>r;a;x wys;dh
                       mrodruz
|=laLhd;s
6 w' ks' v jH.a>mcAc iq;a; nq c uq 234 msgqj uhx Nkaf; .syS ldufNda. mq;a; iuzndO ihkx wcACOddjidu

ldisl jJokx mpzpkqfNdu ud,d .JO jsf,amkx Odfrhdu cd;rEmx rc;x idoshdu f;x fkd Nkaf; N.jd
;:d Ouzux fofi;` fh wuzydlx wiaiq Ouzud osgzGOuzuys;dh osgzGOuzu iqLdh mruzmrdh ys;dh iuzmrdh
iqLdh
7 w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq' i fLda fida ld,dud wrsh idjflda tajx

js.;dNscAfCOda js.;nHdmdfoda wiuzuQ<afyda iuzmcdfkda m;siaif;da WfmlaLd iy.f;ak fpz;id talx osix
                                              mcdfkda
Mrs;ajd jsyr;s ;:d |=;shx ;:d |=;shx ;:d p;`;a:x ;;d p;`;a:sx b;s WoaOuf;da ;srshx inznOs inzn;a;;dh
198

      emes` smAjey` evesn s{m p<d`gleyk=evtm dfVA eB`dykfn` kAl avs`TA eB`dykfn`
etArv uep`OSAv pt=rvn mDYs`T adhs` a[tf p<d`glyA sms`t smAjy ek`$z&gtekAxegnm
sm mAnsfk s`vBAvykfn` y<t=v slkA gnfyf.st=r[ mft=r[ vfr[d`D avfr[d`D aAdF kfsfz eB`d
s`vBAvyk` emhfdF enAs[lekn b[vfn` eemt&fy kr[NAv hA m<dftAv yn sArDr~m mxZxmx
vwA uep`OSA sArDr~m mxZxm itAm sfy<mZ sArDr~m mxZxmk` bvd Eyx p[mfNfyh[k`ek`
pfLfevlfn` eemt&fy kr[NAv hA m<dftAv yn sArDr~m s^kl`p mxZxmZ ps<kLAv> p<d`glyn`xm
pmNk`b[vZd emhf vfeV`S lOSNykf.1kAlAm s>t&eyhf emZ ay<rfn` uep`OSA shftv evesn`enk=
eg` mAnsfk s`vBAvy vfs`treker~.


    ‘E` aAyY% V&Avketm uep`OSAshgt sftfn` Ek`dfsAvk` pt=r[vA vAsykryf.Ees`m edevnf
dfVAvd Ees`m t=n`v[nf dfVAvd Ees`m htrv[nf dfVAvd emes` uwd yxd srsd s{m tn`hf
hFn mDYmAdF sfyl`l a[tfb[vfn` sfyHP s#vyn` a[t`tAv> elA`ky mht`v> mht`bvx gfyAv>
aeevrFv> vYApAd rhftv> uepOSA shgt sftfn` pt=r[vA vAsykryf.’2


     emZ ay<rfn` sm sftfn` mDYs`Tv evesn aAr~yV&AvkyA smAjey`a[tfenAeyk=t` eB`d enA
slkyf.smAnAt`mtAvy gr[kryf.hFn p&NFt elAk=k=wA zp`pt` epAehAst` ebUd`D aebUd`D
s`t&F p<r[S aAdF vVeyn` EkfenkAeg` us`mfxfkmZ enAsftyf.smAjey` evesn s{m sAmAjfk eyk=
evtm dk`vn`en` mDYs`TaAkl`mhls3 flfkl`g fuh t;ruz Wmfhda.S;djhla fkdue;sfia tlajru
jegyS.sh;a ienjskau fuz kr[N iht vfs`trkrnld eemt&Fkr[NA hA m<dftA yn sArDr~m
s^kl`pvlx vwA upeyA`gFtAvyk` a[tf sArDr~m s^kl`pykf.Ey nfds<nkfn` emes` d[k`vfy
h[kfy.


     edmvZpfyn`vfsfn`   tm dr[vn`vfSeyhf eemt&F shgtvFmt`,kAr[NfkvFmt`,dr[vn`eg` dfy<N<v
d[k st=x<vFmZvVeyn` m<dftAv a[tfkrg[nFmt`,dr[esenhs a[tf s{m edmvZpfeyk=xm itA s<HP
edykf.nm<t` dr[vn`wg` k=zmht` s{mkxy<t`hfdFm E` hA smAnv uep`OSAshftv ps<vFm dr[v
n`x a[tf aDfkesenhs nfsAm EbHz edmvZpfyn`x aphs<y.dr[esenhs nfsAm tmn`eg` enA
pfr[N< aep`OSA pfx<ps dr[vn` hMAy[vFmt` dr[vn` E` pfx<ps hMAegAs` tmn`dr[vn`x lbA
zn` ilk`k dr[vn` sAk`SAt`ekAx ov<n`eg` jFvft sAr~Tkkrg[nFmt` dkfn asn edmvZpfyn`
st=xx pt`evtf.Ees`m E` k&fyAvLfy asAr~Tkkrgt` dr[vn` pfLfbHdv ov<n` ps<t[vflfevtf.EkF
dr[vn`eg` anAgtyg[n sftA eVA`kevtf,cft`t prfdAhyx p[mfeNtf.4




inzndjka;x f,dalx WfmalaLd iy..f;a k fpz;kd jsmqf,ak uy.a.f;ak wmamudfKak wfjzfrAk
wnHdmcAfCOk MrsFjd jssyr;s
                    j
1 tu'
2 w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq'
3 tu i fLd fida ld,dud wrshidjflda tajx wfjzrps;af;d tajx wnNdmcACOps;af;da tajx wixls,sgzGps;af;da

tajx jsiqoaO ps;af;da tajx ;iai osgzfGj Ouzfuz p;a;dfrda wiaidid wOs.;d fydkaa;s
                                                                        fydk
4 w' ks' iv" ldufNda.s iq;a;" nq' c' uq' 326 msgqj'
199
    asAr~Tkv> emAehAet` tmn`l[bfyy<t=mv> mAnsfk as`v[sfl`l tm dr[vn`x lbAdFmx emZ
nfsA EbHz edmvZpfeyA` asmt`evtf.1p&tfPly dr[vn`` evnt` mAr~gykfn` ehA` tm jFvft aep`OSA
ix<krg[nFmx ov<n`x tfb> avs`TAv emZeh`t=v nfsAm ov<n`evtfn` gflfhFyAmevZ.2vfkl`p mAr~g
os`es` egAs` tmn`eg` dOStA k=sltA vD%ny krgnfmfn` tm tmn`eg` jFvft nv ilk`kos`es`
egnyAmx dr[vn`x a[tf ayftfy emZ mHgfn` ov<n`x ahfmfkrvFm hA Ix edmvZpfyn`eg`esenhs
mHgfn`m ay<t=bADk El`lvFmt` emZ mHgfn` sfzevZ.


    edmvZpfyn`t=L eemt&fy kr[NAv m<dftAv trmx m tm dr[vn` ekerhf uep`OSAv vD%nyvF
tfb<nAnmZ,edmvZpfyn` atfn` emZ vrd sfz enAevZ. EbHz edmvZpfyn` dr[vn`eg` sfyHP kxy<t=vldF
ov<n`x shRdyn` hA mAr~egA`ped`Vyn` vnvA mfsk` blAt`kAreyn` mAr~geyhf a[degn yn`nn`
enAvnb[vfnf. uvmnAvxvwA dr[vn`x aArOSAv s[pyFm emn`m n<vmnA prfdf aDfkels dr[vn`
eker~    avDAneyn`        ps<vFmd dr[vn`eg`     epAr[SvD%ny eker~         ahftkrels blpAnbvt`
aDYApn menA`vfdYAevZdF ig[n`evZ.3 emZ aAkAreyn`m smAjey` ess< sAmAjfkyn` ekerhfm
uep`OSAv     vD%nykrnvAnmZ        smAjy       ekbHz   aAkArykfn`     evns`v<vt`     E`pfLfbHdv   sftx
kNgAx<vk` a[tfenAevZ.


    a[t[mZ p<d`glyn` smAjy h[sfern aAkAry smAjy gr[krn smAjsArDm% sdAcAry v[nf
kr[N< vrfn`vr evns`vn<blA E`vA tmAx r[cfay<rfn` enAtfebn<d[k p>r~v smAjy s{m atfn`m
‘ehAHdy’(atFt kAmy)vr~tmAn smAjy s{m atfn`m‘nrky’ynAdFvVeyn` sftrfdvA gnftf.4emZ
ay<rfn` kl`pnAkrnp<d`glyAeg` mAnsfk shny n[tfvn`en` oh< n<v<mnAprfdf smAjyx a[lF
g[lFkxy<t=krn b[vfnf.eemt&fy kr[NAv hA m<dftAv nfsA‘esenhs’arm<N<krgt` b[mZemn`
smAjey` evesn`nAv> mAnvp&jAveker~ b[eHdn emAh< sfyl`l tmA aBfmt prfdf r[cfkrn prfdf
sfzvfyy<t=y[yf hHgfyf.


    nm<t` smAj p&jAvk` yn< mfnfs<n` itA vfVAl p&jAvk` Ekt=vF s{zn< mAnv pd`Dtfykf.vfvfD
p<r[z vfvfD h[sfrFmZrxA vfvfD aAkl`p,vfvfD adhs` udhs` aAdF mAnv h[sfrFmZ hA p<r[z an`trA
.; mAnsfkvY>hyn` rAVfykeg` an`tr~ smZb$DtA jAlykf smAjy yn<evn` h[Hdfn`evn`en`.
EhfdF smAjey` smAjey` sAmAjfkyn` un<n` hA an`tr~ smZb$DtA pvt`vn<ey` ov<enAv<n`xm
aAevZNfk emv[nf mAnsfk vY>hyk` pdnmZekAxegnyf. E` nfsA sms`t smAjyt=L evesn`nAv>
sAmAjfkyn`eg` vfvfDh[sfrFmZ rxA pAdk ekAxegn sms`t smAjym evns`evmfn` idfrfyx glA
yyf.Ey kfsfdfenk atFtey` sr~vV=BvAdFv tfb<en`vt` vr~tmAney` sfyl`l aV=BvAdF elst`
smZp>r~Neyn`m sks`vn`en` enAevZ.


    smAjey` a[t`et` evns`vFmyf.ehvt` anftY tAvyyf.emy ehAHd ehA` nrk vVeyn` vfg&hkL
h[kfenAevZ.ekenk= Ees`krn`en` hA Ees`kfrFmx eh`t=vn`en` emZ evns`vFm tmAeg` p>v%mAnsfk
s^kl`pyn` eprd[rfkregn ehAHd ehA` nrk vVeyn` s^jAnnykfrFmyf.emZ k&fyAvLfy eh`t=evn`

1 oS' ks' 111" isZ.d,l iq;a;" nq' c' uq' 295 -296 msgq' yd <ore mdie,a .`re w;afmd; ohdfrdayK w;`fldar,
YsCIdukaosrh 1991
2 w' ks' 11" wkK iq;a;" nq' c' uq' 130 msgqj yd ,ud wdl,am ixjrAOkh foudmsh .`re ldrAhNdrh fm@aud

l`v,s.u iSudiys; oSmdks uq|@K m@ldYk kqf.af.dv 2001
3 wOHdmk ufkdajsoHdj iy ,uhs fla f,dfj,a wOHdmk m@ldYk fomdrA;fuzka;`j biqremdh n;a;ruq,a, 1981
4 wOHdmk ,sms(uQ, OrAu)"fykars jSrisxy"m@cd uq|@Kd,h"fld<U"1980'
200
adAL p<d`glyA nfrt=r[ mAnsfk pFwAvkxlk`evZ.uep`OSAv p<r[z p<h<N<kfrFm t=Lfn` iht
kF aAkAreyn` smAjey` anftYtAv et`r[mZegn E` an<v sfyHPed` ekerhf mDYs`Tg=Neyn`
s[LkFm x p<r[zp<h<N< v<vehAt` s^kl`p g&hNy hA edA`Sshftv s^jAnnykfrFemZ k&fyAvlfy
ntrvF vfVAl mAnsfk shnyk` E` t=Lfn` udAkrgth[kfy.Eyx iht d[k`v< ay<rfn`uep`OSAv
p<r[z p<h<N<kfrFm itAm eyA`gY kArNykf.1


     kAlAms>t&eyhf d[k`evn emm ebUd`D sArDr~ms^kl`pstr EnmZ eemt&fy kr[NAv,m<dftAv
hA uep`OSAv yn str vD%nykfrFemZdF Ehf ek`$z&Fykr[N                   els aeevry hA vYApAd rhft
                         2
BAvy dk`vA tfebZ. Ey eemt&Fs^kl`pey`m vfkAVykf.EmnfsA eemt&fy,kr[NAv,m<dftAv hA
uep`OSAv yn sArDr~m s^kl`py eemt&fy bv p[h[dflfevZ.Ey kAlAm s>t&eyhf emZ ay<rfn`
d[k`evZ.3


    ‘E` aAyY%V&Avketm…..eemt&Fshgt sftkfn` ..ep..kr[Nashgt sftfn`..ep..m<dftA shgt
sftfn`..mht`v> mht``bvx gfyAv> aeevrFv>,vYApAd rhftv>..eemt&Fshgt.. ep..krNAshgt..ep
…m<dftA shgtsftfn` vAsykryf.’


      emZ an<v eemt&fy kr[NAv m<dftAv hA uep`OSAvx aeevry hA vYApAdrhftbv upkArF
evZ. nYAyAt`mkv d[k`v>vfx Ey et`r[mZg[nFm phs<y.EnmZ
1.aAyY% V&AvkyA‘aeevrFv> vYApAd rhftv>’eemt&Fshgt sftfn` vAsykryf.4
2.aAyY% V&AvkyA‘aeevrFv> vYApAd rhftv>’kr[NAshgt sftfn` vAsykryf.5
3.aAyY% V&AvkyA‘aeevrFv> vYApAd rhftv>‘m<dftAshgt sftfn` vAsykryf.6
4.aAyY% V&AvkyA‘aeevrFv> vYApAd rhftv>‘uep`OSAshgt sftfn` vAsykryf.7


     Eb[vfn` iht sArDm% s^kl`p strxm‘eemt&fy’nm[tf Ekm sArDm%s^kl`py m>lyvF tfebn
aAkAry p[h[dflfy.emZ an<v ketA`lfkdhmt=Ld‘ep&`my’ynvcney` g[bZv a[t`tAv> eemt&fyy yn
adhs gt ehAt` byfbley` d[k`evn8 ‘asl`v[sfyn`x ep&`m krn`n’yn kfymn smAjAn<eyA`jn




1   wOHdmk ufkdajsoHdj yd wOHdmk jHjydr ms<snZo rpkd"ohd frdayK w;`fldar,"YsCIdukaosr"fld<U"1999'
2   w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq' i fLda fida ld,dud wrshidjflda
wrshidjflda tajx js.;dNscAfCOda js.nHdmdfoda wiuzuQ<afyda iuzmcdfkda m;siaif;da fu;a;diy.f;ak
                                                                                fu;a
fpz;id…fm…lreKd iy.f;ak fpz;id… uqos;d iy.f;ak…WfmalaLdiy.f;ak fpz;id talx osix
MrsFjd jsyr;s ;:d |=;shx ;:d ;;shx ;:d p;`;a:sx b;s WoaOufOda ;srshx inznOs inzn;a;;dh inzndjka;x
f,dalx WfmalaLdiy.f;ak fpz;id jsmqf,ak uy.a.f;ak wmamudfKak wfjzfrAk wnHdmcAfCOk MrsFjd
jsyr;s
3   w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq'
4   tu i fLda fida ld,dud wrshidjflda tajx js.;dNscAfCOda js.;nHdmdfoda wiuzuQ<afyda iuzmcdfkda m;siai
f;da fu;a;d iy.f;ak fpz;id
5 tu i fLda fida ld,dud wrshidjflda tajx js.;dNscAfCOda js.;nHdmdfoda wiuzuQ<afyda iuzmcdfkda m;siai
                               idjflda
f;da lreKd iy.f;ak fpz;id
6 tu i fLda fida ld,dud wrshidjflda tajx js.;dNscAfCOda js.;nHdmdfoda wiuzuq<afyda iuzmcdfkda m;siai

f;da uqos;d iy.f;ak fpz;id
7 tu i fLda fida ld,dud wrshidjflda tajx js.;dNscAfCOda js.;nHdmdfoda wiuzuq<affyda iuzmcdfkda m;siai
                               idjflda
f;da WfmlaLd iy.f;ak fpz;id
8 w,q;a .sjsiqu(.S;dj,sh we;`ZMj)"Y@S ,xld nhsn,a iud.u"293".d,qmdr"fld<U 3".,d;s' 5'12'293 msgqj' kqUg

fuka kqfUz wi,ajeishdg fm@aulrmkak hk tl jdkHfhkau uqZM jHjia:dj iuzmQrAK fjz'
201
smAjAn<eyA`jn      eyhflA    v[dgt`     vn`nAes`m     b<zsmyt=L     vfg&hekern‘eemt&fy’nm[tf
sArDm% s^kl`pyd smAjA n<eyAjnfhys,d jeo.;a fjz.1


    emhflA asl`v[sfyn`x ep&`mkfrFm yn`enhf ar[t mAnv smAj sdAcArp&Qp`tfy enAsfHd
aArOSAkfrFm uedsA avVYkrn`nAv> m>Lfk sArDm%s^kl`py vn mft=r[bv yn`nyf.2Ehfm b<z
smey` a#T%d[k`evn ‘eemt&fy’pAdkkregn strb&h`mvfhrNeyn` y<t=v smAjeyhf mAnv
smZb$DtA vfSeyhf sdAcAr p&Qp`tfy aArOSAkfrFm ketA`lfk dhmt=L3‘ep`&my’yn sArDm%
s^kl`peyn` ar~Tvt`vn adhsx itAm smFpv<vt` prfp>r~NBAveyn` eemt&F sArDm% s^kl`py
vwAt` idfrfeyn` sfxfnbvk`epen`.4


    Ees`m kAlAm s>t&eyhf emm eemt&Fs^kl`py nfdhs` cfn`tny eprd[rfkregn itAm
nmYVFlF aAkAreyn` idfrfpt`kr tfebZ.idfrfpt` krtfebn aAkAry pfrfk`s>vfx h[eHgn`en` kAlAm
s>t&eyhf d[k`evn sArDm%s^kl`p hA sdAcAr p&Qp`tfy k&fyAt`mkkfrFmx ekenk= ebUd`Deyk=
vFm avVYenAvnbvyf.5Ehf kfy[evned` pfLfp[d in` sAr~Tk p&tfPl lbAgn`nvAvfnA aAgmZ hA
dr~Vn vVeyn` el`bl` alvAg[nFemn` ar~Tyk` enAl[ebnbv in`vfg&hevZ.kAlAm s>t&y vnAhF
edp[t`tk[epn ck&Ay<Dyk` bHzy.prfp>r~N sAr Dr~m s^kl`p hA sdAcAr p&Qp`tfyk` idfrfpt`
enAkrn anYsmyvAdyn`x emn`m p&AeyA`gfk#veyn` etAr h<z gtAn<gtfk cfn`tny os`es`
El`bgt` el`bl`ebUd`Dyn`xt` in` phrvdF.6


    mfnfs` smAjey` vfvfD smyvAdyn` vfvfDaAgmfk dRS`XFn` shft p<d`gleyA` ebAehA`evt`.7kAlAm
ebAehA`evt`.7kAlAm s>t&eyn`` idfrfpt`ekern sArDr~m s^kl`p hA sdAcArp&Qp`tfy emZ
sfyHPednAxm epAzevZ k&fyAt`mkkLh[kfvFm hA Ees` k&fyAt`mkkr tm tmn`x tm tmn`eg`
epUd`glfk jFvftyt=LdFm in` udAvn mAnsfkshny mAnsfk as`v[sfl`l emZ sfyHPednAxm
Ekes` p&tYOSkrgt h[kfy.8



1w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq' i fLda fida ld,dud wrshid jflda tajx
js.;dNscAfCOda js.;nHdmdfoda wiuzuQ<afyda iuzmcdfkd m;siaif;da fu;a;d iy.f;ak fpz;id
2 tu
3 w,q;a .sjsiqu(.S;dj,sh we;`ZMj)"Y@S ,xld nhsn,a iud.u"293".d,qmdr"fld<U 3".,d;s' 5'12'293 msgqj' kqUg
fuka kqfUz wi,ajeishdg fm@au lrmkak hk tl jdlHfhkau uqZM jHjia:dj iuzmQrAK fjz'
4 w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq' i fLda fida ld,dud wrshidjflda tajx

js.;dNscAfCOda js.;nHdmdfoda wiuzuQ<afyda iuzmcdfkda m;siaif;da fu;a;d iy.f;ak fpz;id talx osix
    ;dNs
MrsFjd jsyr;s ;:d |=;shx ;:d ;;shx ;:d p;`;a:sx b;s WoaOufOda ;srshx inznOs inzn;a;;dh inzndjka;x
f,dalx WfmalaLdiy.f;ak fpz;id jsmqf,ak uy.a.f;ak wmamudfKak wfjzfrAk wnHdmcAfCOk MrsFjd
jsyr;s
5 w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq' wmfrAms Nkaf; tafla iuKn@dyauKd

flaimq;a;x wd.pzPka;s f;ams ilZ[afZ[j jdox oSfmka;s fcdaf;ka;s mrjdox mk Lqxfika;s juzfyka;s TzmlaLsx
lfrdka;s mrsNjka;s f;aix fkda Nkaf;a wuzydlx fydaf;aj lxLd fyda;s jspslspzPd fldaiq kdu bfuzix
                           fkda
Njka;dkx iuK n@dyauKdkx ipzpx wdy flda uqid;s w,x ys fjda ld,dud lxLsx;`x w,x jspslspzPs;`x lxLksfha
p mk fjda Gdfka jspslspzPd Wmamkakd
6 tu' ta: ;`uzfya ld,dud ud wkqiaifjzk ud mruzmrdh ud b;slsrdh ud msgl iuzmodfkak ud ;lalfya;` ud

khfya;` ud wdldr mrsjs;laflak ud osgzGs kscACOdk laLka;shd ud NnznrEm;dh ud iufKda fkda .rE;s
7 tu ika;s Nka;s tafla iuKn@yauKd flaimq;a;x wd.pzPka;s f;a ilZ[afZ[p jdox oSfmka;s fcdaf;ka;s

mrjdox mk Lqxfika;ss juzfNka;s TzmlaLsx lfrdka;s mrsNjka;s wmfrAmsNkaf; tafla iuK n@dyauKd
                     ;
flaimq;a;x wd.pzPka;s f;ams ilZ[afZ[p jdox oSfmka;s fcdaf;ka;s mrjdox mk Lqxfika;s juzfNka;s
TzmmlaLsx lfrdka;s mrsNjka;s f;aix fkda Nkaf; wuzydlx fydaf;aj lxLd fyda;s jspslspzPd fldaiqq kdu
                                                                                             i
bfuzix Njka;dkx iuK n@dyauKdkx ipzpx wdy fld uqid;s
8 tu w,x ys fjda ld,dud lxLs;`x w,x jspslspzPs;`x lxLksfha p mk fjda Gdfka jspslspzPd Wmamkakd
202
       EkFs^dr~By yxet` kAlAms>t&y t=Lfn` idfrfpt`krn< lbn dhmZ pNfv<wy p&AeyA`gfk
hA hrvt`edyk`bvx tmn`eg` p&YOSypdnmZkr gt` avebA`Dyt` E` avebA`Dymt a[tfkrgt`
vfV`vAsyt`,EkF dhmZ pNfv<wy ed`VnAkrn`nA mnAv Ey ed`VnAekAx tfebZdyn`nt`,ed`VnA
krnld p<d`glyA ekerhf a[tfkrgn`nAld p[h[dFm hA avebA`Dyt`, E` avebA`Dymt a[tfkr
gt` vfV`vAsyt`,kAlAms>t&eyn` nfr~ed`Vft sArDr~m s^kl`p hA sdAcAr p&Qp`tfy an<gmny
kfrFmt=Lfn` oZn{m p<d`gleyk=x s[nsFm udAkrgt h[kfyyn aAkl`pyt`,E`aAkl`py t=Lfn` tv
ebAehA`p<d`glyfn` rAVfyk`hx atFt vr~tmAn hA anAgt(pcZc<pn`nAcey` s^GA) yn kAlt&ey
hf ebAehA` hfts<v pfNfsvF a[tfbv hA idfrfey`dF vfyh[kf bv pfLfbHdv mnA avebA`Dyt` E`
avebA`Dymt an<gmny krn`nAv> p<d`gl kN`wAymZ(s^GyA)ekerhf a[tfkrgn`nAld vfV`vAsy
n` yn t&fvfDvfV`vAsyn` krNekAx oh< tfsrNeyhf nft[tfn`m pfhfxyf.1


     etr[vn` srNgfy ebUd`Deyk= bvx ehtm pt`vn`en` tfsrN vAkYy kfyvA gtAn<gtf
kvenAv vfcAr p>v%kv p&QAv emehyvA lbn tm p&tYOS avebA`Dyt=Lfnf.2emm srNyAm
gATA hA pAlf vAkY kfyvA etr[vn` srNy[vFmx vwA s`Tfr sArv>vkf.d[wfv>vkf.Ees`m
enAesl`evn edykf.(pcZct`t^ evZdftbZb^ vfHJ`HOz|hFtf.)3


     kAlAm s>t&eyhf avsn`ekAxshf in` idfrfpt`ekern sArDr~m s^kl`p hA sdAcArp&gtfy
mnAv g&hNykregn sfy jFvnp&tfpdAvt=L p&AeyA`gfkv aT% vt`krgn<lbn p<d`glyAlbn
s[nsFmZvg% strk` vfs`treker~.ebUd`D aebUd`D akfrfyvAdF nAs`tfkvAdF aeh`t=k apcZcyvAdF
ucZecZdvAdF eBUtfk vAdF ehA` km%PlvAdF oZn{m smyvAdyk` aAgmfk dr~Vnyk` dRS`XfvV eyn`
gt` oZn{mp<d`gleyk= emm s[nsFmZvg% str lbn aAkAry kAlAm s>t&eyhf epn`vA edn`en`
pht d[k`evn prfdfy.4


    ‘kAlAmeynf,aAyY%V&Avk etm emes` ever sft` a[t`etk`evZd,emes` avYApAd sft` a[t`etk`
evZd,emes` enAkfHPx< sft` a[t`etk=evZd,emes`` pfrfsfz sft` a[t`et` evZd oh<vfsfn` emZ aAt`meyhf
as`v[sFmZ htrk` lbn ld`dAh< evt`.5


1‘idfn` prelAvk` a[t`et`nmZ krnld ehAHd enAehAHd km%yn`eg` vfpAk a[t`et`nmZ ky
bfHdFemn` mrNfn` ps< yhpt` gtfa[tf s`vr~g elA`keyhf updfn`enmZ yn emZ pLm<v[nf as`v[sFm
oh< vfsfn` lbn ld`ed`evyf.’6



1 i' ks' 11"mxpNhfjzr iq;a;"nq' c' uq' 108 msgqj' bO .ym;s wrshidjflda nqoafO wfjpzpmamidfoak
iukakd.f;da fyd;s ….Ouzfuz wfjzpspmamidfok….ixf> wfjpzpmamidfok…wrshlkaf;ys iSf,ys
        d.f;da
iukakd.f;da fyda;…bfuzys p;`ys fid;dm;a;s wxf.ys iukakd.f;d fyd;s
                      s
2 i' ks' v (1)"wjscAcd iq;a;"nq' c' uq' 02 msgqj' jscAcd fLda NslaLfj mqnznx.ud l`I,dkx Ouzudkx iudm;a;shd

wkajfoaaj ysfrd;a;mamx jscAcd.;iai NslaLfj jsoaoiqfkd iuzudosgzGs mfyd;s
     fo
3 u' ks' 111"uydp;a;drSxil iq;a;"nq' c' uq' 214 msgqj' fida uspzPdosgzGshd mydkdh jdhu;s iuzud osgzGshd
Wmiuzmodh iajdiai fyd;s iuzud jdhdfud
4 w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq' i fLda fida ld,dud wrshidjflda tajx

wfjzrps;af;da tajx wnHdmcACO ps;af;da tajx wixls,sgzG ps;af;da tajx jsiqoaOps;af;da ;iai osgzfGj Ouzfuz
p;a;dfrda wiaidid wOs.;d fydka;s
5   tu
6   tu ifpz fLda mk wF:s mfrda f,daflda wF:s iqlx |=llgdkx luzudkx M,x jsmdflda Gdkuyx ldhiaifNaod
mruzurKd iq.;sx i.a.x f,dalx WmamcAcsiaiduS;s whuziai mGfuda wiaidfida wOs.f;da fydka;s
203
2‘idfn` prelAvk` n[t`et`nmZ,krNld ehAHd enAehAHd km%yn`eg` Pl vfpAkn[t`et`nmZ,emZ
aAt`meyhfm eevr n[tfv zk`n[tfv,s<ves` aAt`my prfhrNy krn`enmf yn emZ t=n`v[nf
as`v[sFm oh<vfsfn` lbn ld`ed`evyf.’1


3.‘idfn`   pvZkrn`nAx      vfpAkedn<     l[ebZnmZ,mm     vnAhF     kfsfevk=x     vrdk`    enAsftmf.pvZ
enAkrn`nAv> mx ekes`nmZ zkk` p[mfeNn`en`d?enAp[mfeNn`en`d?yn emZ t=n`v[nf as`v[sFm
oh<vfsfn` lbnld`ed`evyf.’2


4.‘idfn` pvZkrn`nAx vfpAk enAedn< l[ebZnmZ,d[n` mm vnAhF pevn`d,vfpAkeyn`d yn
edkfn`m pfrfsfz v> tmA dk`enmZ ynemZ strv[nf as`v[sFm lbn ld`ed`evyf.’3


    emZ aAkAreyn` strvfDfykx nYAyAt`mkv upkl`pny krnkL tmn`drn eBUtfkvAdF
aeh`t=kvAdF nfr~mANvAdF kvr ehA` dRS`Xfyk`mt pfhfxA kxy<t= krn p<d`gleyk=v<vt` tmn`eg`
dRS`Xfy bADAvk` krenAegn‘ehAHdkrn`nAx emelAv vVeyn` strAkAr s[nsFmk` lbA gt
h[kfbv avebA`Dkrgth[kfevZ.


    emZ dhmZ a[s> kAlAmeyA` emZ kr[N emZ aAkAreyn`m tm tmn`eg` p&tYOSy p&mANy
kregn avebA`Dkrgnftf.Ees`m ov<h< kAlAms>t&eyn` ehLfvn ebUd`D sArDm% s^kl`p hA
smAj sdAcAr p&Qp`tfy atr a[tf aKN`w sbHdtAv mnAv avebA`Dkrgnftf.b<zrzn` kAlAm
v[sfyn`x ed`VnAkrnld kAlAms>t&ey` an`tr~gtey` hry vn<ey``d yeTA`k`t kr[Nyf.4
m<lfn`m b<zrzn` kAlAmv[sfyn`x dRS`Xfeyn` agtfyx enAynels il`lFmk` idfrfpt`kr ymk`
pfLfbHd nfv[rdf vfnfV`cykx ELMFmx vfvRtmAnsfk#vykfn` ps<vFm atYvVY kr[Nk` vnb[vfnf.
in`ps<v Ees` dRS`Xfeyn` agtfyx yAh[kf dRS`XfprAmr~Vny krn<lbn`nAv> m>lyn` dhyk`
ed`VnAkrtf.


    vfcArp>r~vk aAkl`pykfn` kxy<t=kfrFemZ avVYtAvy kAlAm v[sfyn`x avDArNy krn
b<zrzn` kAlAm v[sfyn` vfcArp>r~vk enAvn aAgmfkdRS`XFn` eker~ vfmtf(s[k)ipfdvFm g[n
ov<n`x p&s^VAkrtf.5emyfn` kAlAmv[sfeyA` b>zrzn`ekerhf p[h[fo;s.6jspdrmQrAl wdl,amhlska
f;drjlghq;`lrk TzkEu mqoa.,fhl` eker~(yxt` pfrfesyfn` tmn`vhn`es` ekerhfpvA tmn`
vhn`es` Ees`kxy<t= enAkrn`en`nmZ)s[kphL kr g[nFm sADrNbv p[vsfyh[k`ek` EbHzm




1 tu ifpz fLda mk kF:s mfrda f,daflda kF:s iqlg |=lalgdkx luzudkx M,x jsmdfla bodyx osgzfGj Ouzfuz
wfjzrx wnHdmcACOx wkS>x iqLx w;a;dkx mrsyrduS;s whuiai |=;sfhda wiaidfida wOs.f;d fyda;s
2 tu ifpz fLda mk lfdaf;da lrshH;s mdmx k fLda mkdyx liaips mdmx fpzf;aus wlfrdka;x fLda mk ux

mdmdx luzux l`f;da |=lLx Mqiais;S;s whuziai ;;sfhda wiaidfida wOs.f;da fyda;s
3 tu ifpz fLda mk lfrdaf;da k lrshH;s mdmx bodyx WNhfkaj jsiqoaOx w;a;dkx iukqmiaiduS;s whuiai
                    lfrda
p;`;af:da wiaidfida wOs.f;da fyda;s
4 w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq' tajfuz;x N.jd tajfuz;x iq.; i fLda

fida Nkaf; wrshidjflda tajx wixls,sgzG ps;af;da tajx jsiqoaO ps;af;da ;iai osgzfGj Ouzfuz bfuz p;a;dfrda
wiaidid wOs.;d fydka;S;s
5 tu w,x ys fjda ld,dud lxLs;`x w,x jspslspzPs;`x lxLksfha j mk fjda Gdfka jspslzpzPd Wmamkakd

6 tu wNslalka;x Nkaf;…fm…taf;s uhx Nkaf;a N.jka;x irKx .pzPdu Ouzux p NslaLq ix>xj Wmdifla

fkda Nkaf;a N.jd OdfrA;` wcAc;.af.a mdKqfmaf;a irKx .f;a;s
204
aAkArykfn`       vfcArp>r~vk    s^kl`p     gr[krn       nfdhs`   b<d`Dfmetk=hxm    pmNk`     bv
avebA`Dkr gn`nA kAlAmeyA` emZ ay<rfn` b<zrzn` eker~ vfV`vAsbvx p[mfeNtf.1


     EhfdF un`vhn`es` smAjey` sdAcAry aArOSAvFm sHdhA avVYkrn m>Lfk sdAcAr Dm%phk`
kAlAm yn`x ed`VnAkrtf.2p^cVFl p&tfpdAv yxet` ig[n`evn kr[N<ps Em sdAcAr Dm%5yf.
emy ebUd`D aebUd`D eB`dykfn` etArv vfcArp>r~vk aAkl`pykfn` smAj sdAcAry aArOSA
kfrFm pfNfs ut`sh gn`nA oZn{m mn<Syeyk=eker~ p[vtfyy<t=v> sADArN mn<SY Dm%tA 5k`
bv b<zrzn` eh`t= shftv kAlAm v[sfyn`x avebA`Dkrvtf.3


     in` ant=r[v b<zrzn` ihtkF sdAcArDm% 5a[tfkrg[nFmx avVYkrn sAr Dm% strk`
pfLfbHdv vfs`trkrtf.Em sArDm% strnmZ str b&h`mvfhrNyf.4str b&h`mvfhrN dfy<N<kfrFm
sArDm% vD%ny elsxt` sArDm% vD%nykfrFmt=lfn` smAj sdAcAr Dm%tA 5 aArOSAvn ay<r[
kAlAm v[sfyn`x avebA`Dkrvtf.emm sArDm% s^kl`p str(str b&h`mvfhrN)ebUd`D aebUd`D
eB`dykfn` etArv smAj sdAcAry aArOSAkrn`nAv> s{m p<d`gleyk=vfsfn`m sfy sn`tAn gtv
vD%nykfrFmx avVYkrn`nAv> g=NDm%4k`elsx b<zrzn` epn`vAedtf.emZ mHgfn` sdAcAry hA
sArDm% atra[tf sbHdtAevZ s`vr{peyn` p&AeyA`gfk smAj sdAcAry aArOSAkfrFmZ vfSeyhf
b<zdhemZ epn`vAedn sArDm%ebUd`D aebUd`D eB`dy kfn` etArv oZn{mekenk=x p&AeyA`gfkv
k&fyAevZeydvfyh[kfkr[N<bvt` epn`vAedtf.5m>Lfk sArDm% 4v> str b&h`mvfhrNyx pAdk
vn`en` an<n` vfSeyhf pvt`nA mft&t`vy(eemt&fy)bvd emhf vfs`treker~.6


      emm b&h`mvfhAr str hA b[zn< tvt` sArDm% t&ft`vyk` b<zrzn` kAlAmv[sfyn`x epn`vA
edtf.EnmZ k=slm>L 3yf.aelA`B,aedA`s,aemA`h yn k=slm>Lyn` t=nvD%ny kfrFm t=lfn` smAj
sdAcAry aArOSAvn bv epn`vAedtf7.emhfdFt` sArDm%vn k=slm>Lyn` hA smAj sdAcAry vn
vn sdAcAr p&Qp`tfy(p^cVFl p&tfpdAv)atr pvtfn aKN`w sbHdtAvy kAlAm v[sfyn`x
avebA`D      kredtf.8ebUd`D      aebUd`D    eB`dykfn`     etArv    emZ   ay<rfn`   kxy<t=kfrFm      s{m
mn<Syeyk=eg`m mAnv vgkFmk` bvt` E` mHgfn` mn<SYDr~m aArOSAkfrFm sfzvnbvt`,emkF
mAnvDm% aArOSA kfrFmx aAgmZ jAtfeB`dyk` avVYn[tfbvt` phdAedtf.

1   tu
2   tu …..wmrshdhoskak ps;af;da fkaj mdKx yka;s k woskakx wdosh;s k mrodrx .pzP;s k uqid NK;s mruzms
;:;a;dh iudofma;s hx I fyda;s oS> r;a;x ys;dh iqLdhd;s
3tu
4tu' i fLda fida ld,dud wrshidjflda tajx js.;dNscAfCOda js.;nHdmdfoda wiuzuQ<afyda iuzmcdfkda
            fida
m;siaif;da fu;a;d iy.f;ak fpz;id..fm..lreKd iy.f;ak fpz;id..uqos;d iy.f;ak fpz;id…WfmalaLd
iy.flak fpz;id talx osix MrsFjd jsyr;s ;:d |=;shx ;:d ;;shx ;:d p;`;a:sx b;s WoaOufOda ;srshx
                                                                                      ufOda
inznzOs inzn;a;;dh inzndjka;x f,dalx WfmalaLd iy.f;ak fpz;id jsmqf,ak uy.a.f;ak wmamudfKak
wfjzfrAk wnHdmcAcfCOk MrsFjd jsyr;s
5 w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq' hod ;`uzfya ld,dud w;akdj cdfkhahd:

bfuz Ouzud wl``I,d bfuz Ouzud idjcAcd bfuz Ouzud js[aZC|+ .rys;d bfuz Ouzud iu;a;d iudoskakd wys;dh
             wl
|=laLdh ixj;a;ka;S;s w: ;`uzfya ld,dud mcfyhahd:d;s b;s hx ;x jq;a;x bofuz;x mgspzp jq;a;x
6   tu
7   tu ;x lsx uZ[aZ[: ld,dud wf,dafNda mqrsiiai wcACO;a;x WmamcAcudfkda WmamcAc;s ys;dh jd wys;dh
                                                                           mcA
jd;s$ys;dh Nkaf;' ;x lsx uZ[aZ[: ld,dud wfodafida mqrsiiai wcACO;a;x WmamcACudfkda WmamcAC;s ys;dh jd
wys;dh jd;s$ys;dh Nkaf;' ;x lsx uZ[aZ[: ld,dud wfudafyd mqrsiiai wcACO;a;x WmmcAcudfkda WmamcAc;s
ys;dh jd wys;dh jd;s$ys;dh Nkaf;'
8 tu ….wmrshdoskak ps;af;da fkaj mdKx yka;s k woskakx wdosh;s k mrodrx .pzP;s k uqid NK;s mruzms

;:;a;dh iudofma;s hx i fyda;s oS> r;a;x ys;dh iqLdh;s
205

      emZ ay<rfn` kxy<t=krn`nAv> p<d`glyA tmAeg` jFvftey`dFm s[nsFmZvg% strk` lbnbvt`
emm s[nsFmZ vg%str oh<eg` kvr dRS`Xfyk` mtvt` evns`vn`nk` enAvnbvt` kAlAmv[sfyn`
x phdAedtf. emhf a[tf vfeV`S lOSNyvn<ey` sArDm% hA sdAcAry pfLfbHd dk`vn s{m
kr[Nk` aArmZBvn`en` b<zrzn`vfsfn` kfsfz dRS`Xfykx enAp[mfeNn els ihtdF sAkcZCAkrn
ld kAlAmyn` vfsfn` s[kupdvA gn`nAld vfcArp>r~vk aAkl`pyk` enAm[tf dRS`Xf 10hHzn`vAdF
emn` ant=r[v kAlAmyn` Ix an<gtv kfsfz dRS`Xfykx enAp[mfeNnbvx epAerAn`zkrvA
egn bvy.


     emyfn` epenn`en` b<zrzn`eg` arm<NvF tfb<en` EdA BArtFy vYAp`tvFtfb> vfvfD aAgmfkdRS`Xf
62x tvt` aAgmfkdRS`Xfyk` Ekt=ekAx 63k` kfrFm enAv E` dRS`Xf 62n`m mns nfdhs` krvA
gn`nA aAkAry mfnfs<n`x kfyAdFmbv kAlAm s>t&eyn` ehLf vn sArDm% aDYyneyn` p[h[dflf
evZ.emhfdF sArDm% hA sdAcAr atr pvtfn sbHdtAvey` yTAs`vr{py smAjyx itA p<HPl`v
b<zrzn` vfsfn` vfvfrNykL aAkAry emhfdF vfeV`S v[dgt`kmk`gnF.fuu oDIaGsjdo foi jsuY!kd;a
ulj ne,Q l< meyeos,s jkakdjQ tla fohla kuz fuz oDIaGsjdo 62u f.dvkeZ.S ;sfnkqfha wOsldruh
pska;kh mdol lrf.k jSuhs'fuhskao meyeos,s jkafka wOsldruh pska;kfhys mj;skakdjQ uq<dlr
jk iqZM iajrEmhhs'jsfgl th nqoaOsuh iajrEmfhkao odrAYksl iajrEmfhkao usksiqka yuqjg
meusfKk nejska fudavfhda muKla fkdj uyd m@dZ{hska hehs ;`uQu is;kakjqkao fuu pska;k cd,
fhys fj<S meg,S.ks;s'fuh m@lg lshukls'tkuz jsgl hCIhdo odrAYksl jSug jvd;a m@shnjhs'
     ld,duiQ;@h uZ.ska bosrsm;a flfrkakdjQ .`KOu!hkays flaF|@ia:dkh f,i olajd ;sfnkqfha i;r
n@yau jsyrKhhs'1fuu i;r n@yau jsyrKhu; mdolj ishZM ukqIH OrAuhka wkql@ufhka tajdfhys
mrsiudma;sh lrd t<fUkakdjQ wdldrh fuz;`,ska js.@yflrS we;'uqZM uy;a ukqIH iudch l`,f.da;@
u;fkdj uq,sl iodpdr m@Z{ma;sh hgf;ys tlu ukqIH jrA.hlanjla tu ukqIH jrA.hd f.a
iudcSh taldnoaO;djh flfrys n@yau jsyrK kdufhka wrA: oelafjkakdjQ mdol ixl,am i;r
fufyjSfuz fma@rKhka i;rla f,i l@shd;aul jknj fmkajdoS we;'2tu fufyhjSfuz fma@rKhkays
l@shdldrSFjh my; iZoyka mrsos mqZM,a jYfhka js.@yhlg ,lal< yelsh uq,skau i;r n@yaujsyrK
kdufhka wrA: oelafjk fufyhjSuz fma@rKhka i;rfj; wjOdkh fhduq lruq'3
    1 fu;a;d Metta (Loving-Kindess)4
    2 lreKd Karuna (Mercy)5
    3 uqos;d Mudita ( Delight)6
    4 WfmalaId Upekka ( Indifferent)1


1w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq' i fLda fid ld,dud wrshidjflda tajx
js.;dNscAfCOda js.;nHdmdfoda wiuzuQ<afyda iuzmcdfkda m;siaif;da fu;a;diy.f;k fpz;id…uqos;d
iy.f;ak fpz;id….WfmalaLd iy.f;ak fpz;id….talx osix MrsFjd jsyr;s ;:d |=;shx ;:d ;;shx ;:d
p;`;a:sx b;s WoaOufOda ;srshx inznOs inzn;a;;dh inzndjka;x f,dalx WfmalaLdiy.f;ak fpz;id jsmqf,ak
                                                                           diy.f;a
uy.a.f;ak wmamudfKak wfjzfrAk wnHdmcAfCOk MrsFjd jsyr;s
2   tu
3   tu i fLda fida ld,dud wrshidjflda tajx wfjzrps;af;da tajx wnHdcACO ps;af;da tajx wixls,sgzG ps;af;da tajx
jsiqoaOps;af;da ;iai osgzfGj Ouzfuz p;a;dfrda wiaidid wOs.f;da fyda;s
                                                               fyda
4 tu ..fu;a;d iy.f;ak fpz;id..
5 tu…lreKd iy.f;ak fpz;id…

6 tu…uqos;d iy.f;ak fpz;id..
206

                                1 fu;a;d Metta ( Loving-Kindness)- 2


       fu;a;d ixl,amh hkq l`ulaoehs uZola meyeos,s lr.ekSu jeo.;ah'fu;a;d hk md,s jpkfhka
woyia lrkafka us;@;ajh hk wrA:hhs'3fuh bF:s ,sx. wdldrdka; mGud jsNla;s taljpkfhys fhoS
we;'nFOkSh iajNdjh neZ|=kqnj uD|=nj ms<snZo bZ.shla fuz u.ska ,ndfohs'iuia; wkdrAh iuzm@odhh
g wh;a oS>! ld,hla ;siafia jevqkdjQ ixl,amhla f,i fuu fu;a;d ixl,amfhys b;sydih yZ|=kajd
osh yelsh'wkdrAh iuzm@odfha uq,a ld,fha mjd us;@ ixl,amh us;@ foaj;djd msoSu kuska iuia;
f.da;@fhysu taldnoaO;djh mj;ajdf.k hEu msKsi ms<sfh< jS ;snqKdjQ tla;rd wd.usl isrs;ls'4
fuu isrs; Ndjs;djS ;snqfka wd.usl lghq;`j,oS f.da;@sl jxY yZ.jkakdjQpsyakhka msoSfuz Wf<,la
yegshgh'uq,skau bka|= ksuzk YsIaGdpdrj, fuu ixl,amh mej;S we;snjg mqrdjsoHd ;aul idOl
yuqjS ;sfnz'wdrAh ixialD;sh ish n,h Ndr;h mqrdm;`rejd .;a kuq;a wkdrAhh iuzm@odh i;`jQ fuz
mqrdK oekquz moaO;s uqZM ukskau jskdYlroeuSug thg fkdyelsjsh'


    fuu ixl,amhka wkdrAh iuzm@odh uZ.ska nsysjQ Y@uK iuzm@odh i;`j mej;s mdruzmrsl oekquz
moaO;shls'fuu mdruzmrsl oekquz moaO;sh Y@uK iuzm@odhg wh;a jQ ishZMu Y@uK fldgzGdYhka
w;frysu jHdma;j mej;s nj meyeos,s f,iu fmfkkakg ;sfnz'Y@uK iuzm@odhgu wh;ajQ fldgzGdY
myla ms<snZoj jsia;rfjz'tkuz
    1 ;dmi
    2 mrsnzndcl
    3 wdcSjl
    4 ;sF:sh
    5 ks.KaG5


       fuu fldgia myu wh;ajQfha Y@uK iuzm@odhguh tfia fyhska fuu fldgzGdY mfiysu jQfjda
fndafyda fihska tlanZ|= jQ pdrs;@ moaO;shla wkq.ukh l<y'fudjqka w;r jQ m@Odku iudklu f,i
oelajsh yelafla iEu fldgzGYhla jsiskau ish mdruzmrsl oekquz moaO;shla f,i i;rn@yau jsyrK
Ndjkdj Ndjs;d fldg we;snjhs'fu;a;d ixl,amh;a wka;rA.; jkafka fuu i;r n@yau jsyrK
Ndjkdjgh'


                                      2 lreKd Karuna ( Delight) –6

1   tu' WfmalaLd iy.f;ak fpz;id…
2   tu i fLda fida ld,dud wrshidjflda tajx js.;dNscAfCOda js.;dnHdmdfoda wiuzuQ<afyda iuzmcdfkda
m;siaif;da fu;a;d iy.f;ak fpz;id talx osix MrsFjd jsyr;s ;:d |=;shx ;:d ;;shx ;:d p;`;a:sx b;s
WoaOufOda ;srshx inznOs inzn;a;;dh inzndjka;x f,dalx fu;a;d iy.f;ak foz;id jsmqf,ak uy.a.f;ak
wmamudfKak wfjzfrAk wnHdmcAfCOk MrsFjd jsyr;s
3 md,s isxy, wldrdosh"fmd,aj;af;a nqoaOo;a; ysus"fn#oaO ixialDls; uHia:dkh"foysj,"1998"397 msgqj'
4 ffjosl idys;Hh"fcA' ;s,lisrs"tlai;a m@jD;a;sm;@ iud.u"fld<U"1958" 5 msgqj'
5 ;@smsglfhys ixialD;sl ,CIK";,,af,a OuzudkJo ysus"iuhjrAOk uq|@Kd,h"fld<U"1979"137 msgqj'
6 w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq' i fLda fida ld,dud wrshidjflda tajx

js.;dNscAfCOda js.;nHdmdfoda wiuzuQ<afyda iuzmcdfkda m;siaif;da lreKd iy.f;ak fpz;id talx osix
MrsFjd jsyr;s ;:d |=;shx ;:d ;;shx ;: p;`;a:sx b;s WoaOufOda ;srshx inznOs inzn;a;;dh inzndjka;x
f,dalx lreKd iy.f;ak fpz;id jsmqf,ak uy.a.f;ak wmamudfKak wfjzfrAk wnHdmcAfCOk MrsFjd jsyr;s
207

      lreKd hk jpkh bF:s ,sx. wdldrdka; mGu jsNla;s taljpk mohls1 bkawoyia jkafka
wkqluzmdj ohdj hk wrA:hhs'2huzlsis |=lg m;ajS we;s flfkl`f.a |=laLs; iajNdjh oel ta
;eke;a;d bka uqojd .ekSuz jYfhka is;ays my<jk yeZ.Suz iajNdjh lreKdj f,i yeZoskafjz'ishZM
iFj j.!hd wruqKq fldg nq|=jrhka jykfia kulf.a is;ays my<jkakdjQ lreKdj uydlreKdj
f,i wrA: oelafjz'ta Wkajykafiaf.a is;ays we;sjkakdjQQ ldreKsl iajNdjh Y@jl is;ays my<jk
lreKdjg;a jvd b;d jsYo;r yd w;sYhskau iqmsrsis|= jQj;a nejsks'fuu lreKdj fldagshla
ujqjrekaf.a;a fldgshla mshjrekaf.a;a lreKdjg;a jvd jevsjQj;a nj oelafjk wrA: l:kh;`<
tlS lreKdfjys uy;aiajNdjh m@lgfjz'


     flfkl` fndaOsiFj N~ushg uQ<slj u m@fjzYjSu is|=jkqfha fuu uyd lreKdj ksidu nj
uydhdkh;`< lshefjz'uydlreKd yd uyd m@Z{d hk folu fndaOsiuzNdrh msrSu iZoyd flfkl`
fhduqjSug wjYH kuq;a ;uka w;g m;ajQ wrAy;aM,h mjd lemfldg hful` iir fjfikd wkH
iFjhkaf.a |=lLH ksjdrKh msKsi ixfjzoS is;a we;af;l` njg m;ajS wkqkafjkqfjka iir /ZoS
isgskafka m@Odk jYfhkau ldreKdj ksidnj uydhdk fn#oaOfhda jsYajdi lr;s'fuz ksid uydhdksl
fn#oaOhka w;r m@Z{djg jvd lreKdj flfrA iqjsfYaIS wjOdkhla olakg ,efnz'


     fl;ruz nqoaOsuf;l` jqj;a wd;audrA:lduS ;eke;af;l`g nqoaOFjh jeks w;sfY@aIaG mojshla
flfiaj;a isysfkkq|= me;sh fkdyel'tjeks ixfjzoS udkisl ;;ajhla jsjsO orAYjdoj,ska iqCIl
oekquz mrdihkaf.ka uki mqrjd.;a wd;audrA:lduS .;s.`Ke;s W.;`kag nqoaOsu;`kag jsIh fkdfjz'
we;af;kau fud<h;`<g jsjsO foa tla/ia lrf.k ixpdrl mqia;ld,hla jQ muKska flfkla
nqoaOsuf;la jkjdoehs hkak;a jsiZosh hq;`jQ fjku m@Yakhls'flfkl`f.a nqoaOsu;alu YsIaGiuzmkak
nj jgskdlu ueksh hq;af;a Tyq ks;ru maf,afgdaf.a isg lald .ek l:dlrk ;ruska fkdj Tyqf.a
yoj; wfkla wh flfrys fld;ruz jsjD;jo hkak u;h'3


                                    3 uqos;dj Mudita (Delight)4 –


     uqos;d hk jpkh bF:s ,sx. wdldrdka; mGu jsNla;s taljpk mohls'5b;a woyia jkafka wkqkaf.a
iemoel i;`gqjSu hk wrA:hhs'uD|= nj weZ.fjk uq|= hk moh;a i;`g m@S;sh weZ.fjk uqod hk moh;a
;`,kd;aulj i,ld n,kl< uqos;d hk moh;`< wka;rA.; .`Kh ms<snZoj o< yeZ.Sula we;slr.;
yelsh'is; by<g bms<S tk wdldrfhka wkHhkaf.a i;`gfjkqfjka ;ud;`< mekkZ.skakd jQ uD|=
fiduzkia iy.; fpz;kdj fujsg tlajru lemSfmfka'



1 md,s isxy, wldrdosh"fmd,aj;af;a nqoaOo;a; ysus"fn#oaO ixilD;sl uOHia:dkh"foysj,"1998"151 msgqj'
2 tu
3 ienE ljsfhl`f.a l;dj-8"fndfyda foa lshd |=ka mdmka|= l@Svdj"iqks,a udOj"isZMusK brsod"tlai;a m@jD;a;s

m;@ iud.u"fld<U"03'04'2005"08 msgqj'
4 w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq'' i fLda fida ld,dud wrshidjflda tajx

js.;dNscA fCOda js.;nHdmdfoda wiuzuQ<afyda iuzmcdfkda m;siaif;da uqos;d iy.f;aak fpz;id talx osix
                                                                        iy.f;
prsFjd jsyr;s ;:d |=;shx ;:d ;;shx ;:d p;`;a:sx b;s WoaOufOda ;srshx inznOs inzn;a;;dh inzndjk;x
f,dalx uqos;diy.f;ak fpz;id jsmqf,ak uy.a.f;ak wmamudfKak wfjzfrAk wnHdmcAfCOk MrsFjd jsyr;s
5   md,s isxy, wldrdosh"fmd,aj;af;a nqoaOo;a; ysus"fn#oaO ixialD;sl uOHia:dkh"foysj,"1998"395 msgqj'
208
  uqos;dfjys   jsreoaOdrA:h   kuz   BrAIHdjhs'BrIHdj   we;s   ;eke;a;dg   uqos;dj   jevsh
fkdyel'uqos;dj jevSug kuz furudf.a iuzm;a foi BrAIHd mrjYfkdjS i;`gq is;lska ne,Sfuys
yelshdj we;af;l` jsshhq;`h'fuysoS uqos;dfjys ;j;a ,CIKhlao meyeos,s fjz'tkuz uqos;dj jevSug
kuz iqjm;ajQ iFjhka isgsh hq;`njhs'fu;a;d ixl,amh iFjhd jsIfhys ys;j;aNdjh m;`rejkakla
jk ksid thg wjYH jkqfha iudknjlska ie,lsh yels fldgils'fuz fuzksid jvd myiqh
lreKdfjzoS |=laLs; iFjhka fldgila isgsk w;r Tjqkaf.a |=flysoS is;a WKq jSu idudkHfhka
oelshyels jQ iajNdjhls' kuq;a fu;a;d ixl,amh me;srjSug jvd wiSreh'


  uqos;d ixl,amh me;srjSu fu;a;d yd lreKd hk ixl,am fol me;srjSugo jvd wiSreh'th
tfiajkafka uqos;djg idudkHfhka flfkl`;`< oel.ekSug wjYH lrkakdjQ .`Khla jevS ;snSu
wksjdrAh nejsks'tkuz BrAIHdfjka f;drjSuhs wkqka flfrys us;`renj me;srjSug;a jvd wkqkag
wkqluzmd lsrSug;a jvd wkqka flfrys BrAIHjlska f;drj lghq;` lsrSu idudkHfhka wmyiq nejsks'
tZkEu flfkl`f.s isf;ys iemfhka miqjkakka flffrys we;s jkafka wkqluzmdjla fkdj ;udg tjka
iem iuzm;a fkdue;sh hk wdldrfha ;ry is;sjs,a,la nj ksidh'tnejska fydZo hym;a uy;aud.;s
we;s mqoa.,hka f,i idudkHfhka ie,flkakdjQ mqoa.,hka w;r mjd wkqkag BrAIHd lsrSu olskg
,efnz'we;euzjsfgl fuh wo iudcfha fnfyjska me;srhk T#IO yd m@;slu! rys; oreKq .Kfha
jHdOshla jYfhkao wF:!l:kh lsrSug yelsh'


  iuyre |=laLs;j isgskl< uq,ska wkqluzmd l<;a miqj iemj;aj isgskq olskl< ta wkqluzmdl<
mqoa.,hdu ;ukag BrAIHdlrkq olakg ,efnz'we;euzjsg idOdrKj l,amkd lr n,kl< fufia
jkafka wehsoehs is;d.ekSug mjd fkdyel'uqos;djg mjd mdol jkqfha ffu;@sh nj fmfkkag ;sfnz'
fuysoS ffu;@sh lrkafka iemj;a iFjhkag jSu lEmS fmfkhs'ffu;@sfhys iajNdjh us;`re njhs'fuys
iudkd;au;d .`Kh we;s w;r uqos;dfjys we;af;a wkqka ms<snZoj i;`gg m;ajk iajNdjhhs'fuysoS
ffu;@sfhysoS we;sjk wdfjzokfhys ixhqla; iajNdjh;a olakg ,efnk w;r uqos;dfjys we;sjk
wdfjzokfhys ixhqla; iajNdjhla olakg ,efnz'


  iuyre ;ukaf.a iudc ugzguska yd W.;aluska ;ukag jvd by< ;;ajhkays fjfik Wojshg
BrAIHd lrk w;r we;euzfokd uq,ska my< isg oshqKq jS ;ukaj iudc ugzguska yd W.;aluska
miqlrhk whg BrAIhd lsrSuo olakg ,efnz'boska .sys iudcfhys olakg ,efnk funZ|= BrAIHdj
kaf.a iajNdjh rpkh lrkakg W;aiy lrf;d;a fujeks fmd;a lsysmhla ta msksi leml<;a th
mrsiudma;shg meusKjsh fkdyelsjkq we;'flfiajqj;a BrAIHdj fydZo fohla kuz fkdfjz'b;du;a gsl
fofkla muKla b;du;a mq|=udldr f,i jer jEhfuka oshqKqjk whg BrAIHd fkdlrk w;r wjYH
wdYsrAjdoh fkduZoj ,ndoSug wjYH mshjr .ks;s'uqos;dfjys wjYH;djh ;oskau oefkkafka
jrA;udk iudch fuf,i BrAIHdfjka fj<S mj;sk whqre olsk jsgh'


  iS, ;fmda .`Kfhka wkQk nyqiD;Fjfhka w.;ekam;ajQ jrA;udkfhys jsYajjsoHd, uydpdrAhjr
fhl`j mjd jsIh oekqfuka fukau nqoaOsu;anfjka wnsnjd l@shdl, yels muKgu m@Z{d mdgjfhka
m@dpSk yd m@;spSk mdKavs;Hfhka yd iuhiuhdka;r jsYdroZ{dkfhka iu,xlD;jQ wfma merKs h;s
iudcfhys jQ cSjudk nq|=jre nZ|= uykdysusjrekajykafia,d ish YsIH m@cdj fj; olajk ,oafoa
209
uqos;d .`Kfhka wkQk jQ fifkyils' Wkajykafia,d jsiska ish YsIHhkaf.a oshqKqj oel
wjxlju yo m;af,kau i;`gg m;ajQ w;r ks;rka;rfhka ish YsIHhdj jsoaj;a iudchg yZ|=kajdoS
msfhl` ;udf.au orefjl`g olajk ;rfuz fifkyilska wdorfhka /ln,d.kakd ,oS'


     we;euzjsg fndaOsiuzNdr mqrkakdjQ W;`uka w;frys mjd fulS |=rA.`Khka biau;` jSufya;`fjka
;uka wfmaCIdl<djQ f,daflda;a;r wOs.uhkag mjd th ndOdjla jQ whqre isoaOdrA: fndaOsiFjhka
jykafia yd foajo;a; prs;h w;r we;sjqkdjQ u;.egquz ms<snZo mqj;aj,ska msrS we;s cd;l l:dj,ska
fmfka foaj;a; hk prs;h;a iuzmQrAK lZM prs;hla fkdj u;` igzGsiair kuz mfianq|= njg
taldka;fhkau meusfKkakdjQ iir fmreuz msrE mdrus;d Yla;shla iys; W;`ful`nj nq|=r|=kau mjd
iZoyka lr;sfnz'fy;u foajrdc kuska iuzud iuznqoaOFjhg meusfKk nj ioaOrAu mqKavrSl kuz
ixialD; uydhdk OrAu .@J:fhys okajd ;sfnz'1


                               4 WfmalaLdj Upekka ( Indifferent)2 –


     WfmalaLd hk jpkh bF:s ,sx. wdldrdka; mGud jsNla;s taljpk mohls'fuys wrA:h jkqfha
ueoy;a nj iem|=la fkdjQ fjzokdj hkakhs'3uOHia:;djh hkq lsisjla flfrys mCImd;S nfjka
f;drjSu hkqhs'mCImd;Snj ks;ru wka;hka fiajkh lrkakg f,d,anjla olajk ksid tnZ|= wka;h
kaf.aka usoS lghq;` lsrSfuys wNs,dY we;s ;eke;af;a lsis|= wka;hla ;oska .@yKh lrfkdf.k iEu
jsglu uOHia:;djh Nckh lsrSug jEhuz lrhs'iqj |=la jYfhka fyda fjzjd kskaod m@Yxid jYfhka
fyda fjzjd wgf,da oyugwh;a OrAu;djhkays fjkiajkakdjQ iajNdjh ks;ru f.k tkafka lsisjla
flrys neZoS mej;Su |=la iys; njhs'fuz ;;ajh hgf;ys iEu fohla flfrysu wkqmdodkSh wdl,am
hla we;slr.kSu we;af;kau iqjodhsnjla cks; lrkakdjQ ldrKhls'


      uOHia:djh we;slr .ekSug kuz isf;ys we,Su yd .egSu hk l@shdldrSFjfhys tla;rd |=rlg
CIjSula ;snsh hq;`uh'tfia ke;sj lrkakdjQ WfmaCIl jSu kshu WfmaCIl iajNdjh fkdfjz'lsisj;a
lrkafka ke;sj w,ij ysZoSuo WfmaCIl jSula fkdfjz'fuu WfmCIl iajNdjh fu;a;d lreKd yd
uqos;d hk ixl,amhkg jvd jevSu wmyiqh'fu;a;d lreKd yd uqos;d hk ixl,amhkays tla;rd
|=rlg iFj ixZ{dj yd we,Sfuys .`Kh mj;shs'fuu ;;ajhka isf;ys iuzmQrAK CIdka;shla we;s lr
.ekSfuys ,d ndOdjla jYfhka l@shd;aul fjz'iFj ixZ{dj yd we,Suz .egSuzl@shdj,sh uZ.ska mqoa.,hd
fuf,djg neZo;nd .kakd fm@arK f,i l@shd;aul jk ksid isf;ys mQrAK jsuqla;shla Wod lr
.ekSug kuz by;lS fm@arKhkaf.ka is; yels;dla ksoyiaj ;nd .kSu wjYHfhkau l<hq;`jQ fohls'


    ta iZoyd WfmaCId jsyrKh w;HjYH fjz'fuz ksidu iDoaOs m@d;sydrAh jeks iqjsfYaIS w;sudkqIsluh
yelshdjla mjd ,efnkafka isf;ys Tz,drslj mj;skakdjQ iFj ixZ{dj yd we,Suz .egSuz l@shdj,sh


1 YdlH uqkSkaJ|@djodkh fyj;a isoaOdrA: f.#;u nqoaO prs;h n<kaf.dv wdkkao ffu;@Sh ysus iuhjrAOk
m@ldYk fld<U 1986 289 msgqj
2 w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq' i fLda fida ld,dud wrshidjflda tajx

js.;dNscAfCOda js.;nHdmdfoda wiuzuQ<afyda iuzmcdfkda m;siaif;da WfmlaLd iy.f;ak fpz;id talx osix
MrsFjd ;:d |=;shx ;:d p;`;a:sx b;s WoaOufOda ;srshx inznOs inzn;a;;dh inzndjka;x f,dalx
WfmalaLdiy.f;ak fpz;id jsmqf,ak uy.a.f;ak wmmudfKak wfjzfrAk wnHdmcAfCOk MrsCjd jsyr;s
                                               wmmudfKa
3   md,s isxy, wldrdosh fmd,aj;af;a nqoaOo;a; ysus"fn#oaO ixialD;sl uOHia:dkh"foysj,"1998"120 msgqj'
210
tla;rd |=rlg ixisZojkakdjQ tfukau p;`;:s OHdk wjia:dj ixfla;j;a lrkakdjQ WfmaCId
jsyrKh jevSu;`,sks'


                                    osidjka ih (6) (Six Sides)1


    i;r n@yau jsyrKh jevSu msKsi osYdjka wglg fnodf.k we; fuys jsfYaIFjh jkafka
idudkHfhka wm okakd osYdjka yhg wu;rj ;j;a osYdjka folla tlaj ;snSuhs fuh mqrdK
fnoSfuz l@uhla jsh yelshs fujeks wdldrfhka osYdjkafnod oelajSfuys iuzm@odhhla Y@uK iuzm@odh
i;`j mej;sks i;r n@yau jsyrKh fujeks wdldrfhka jHdma; lsrSug fya;`j th iuia; cSj
jrA.hd fj; me;srjSfuz wjYH;djhhs'
       1 tla osidjla (One Side)
       2 fojk osidj (Second Side)
       3 ;`kajeks osYdj (Third Side)
       4 y;rjeks osYdj
       5 fufia Wv osYdj
       6 hg osYdj
       7 iri (yria w;g jk osYdj)
                                                                    2
       8 iEu ;kays^ osYd taldnoaO;djh (ishZM osYdjkays iuia;h)


                    m@udK (ishZM iFjhka wruqK)( Sizes / Objective of All Beings)3


     i;r n@yau jsyrKhka jevSu msKsi ishZMu iFjhka wruqKq lrkakdjQ iFj ksus;a; fuys
m@udKhf,i ie,fla'f,dal jsIh wpska;h wm@udKh th nq|=r|=ka jsiska jodrd we;'fuysoS i;r n@yau
jsyrKhka jevSu wkql@ufhk ixjrAOkhg m;alr.; hq;`;la jk w;r ta iZoyd foaYkd lrk,o
wkql@usl m@;smodj jQl,S fuys oelafjk iFjhka wruqKq lrkakdjQ jsOsl@uhhs'tkuz


    1 ySk (Small)
    2 uOHu (Medium)
    3 uy;a ( Massive)
    4 ish,a, ^ iuia;h (All)4


             f,dal jsIh (iFj jsIh) ( Subject of Univers / Subject of Beings/Lifes/Spirits)5


1 w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq'talx osix MrsFjd jsyr;s ;:d |=;shx
;:d ;;shx ;:d p;`;a:sx b;s WoaOufOda ;srshx inznOs inzn;a;dh inzndjka;x f,dalx….iy.f;ak fpz;id
jsmqf,ak uy.a.f;ak wmamudfkak wfjzfrAk wnHdmcAfCOk MrsFjd jsyr;s
2 w' ks'1";sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq'.inznOs inzn;a;;dh inzndjka;x f,dalx
3 w' ks' 1";sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq'jsmqf,ak uy.a.f;ak wmamudfKak

wfjzfrAk wnHdmcAfCOk MrsFjd jsyr;s
4 tu …inznOs inzn;a;;dh inzndjka;x
5 tu jsmqf,ak
211

      fuhska woyia jkafka Ndjkd lrk l@ufjzofhys ishquz fkdishquz njhs uq,skau i;r n@yau jsydr
Ndjkdj jvkakdjQ fhda.shd tlajru ishquz wruqKla lu!ia:dkh jYfhka ;ndf.k tu Ndjkdj
werUsh fkdyelsh'tn|= mqoa.,hska jsiska uQ<sl jYfhka i;r n@yau jsyrK Ndjkdjkays jevsh hq;`
jkafka Tz,drsl ixZ{djhs'Tz,drsl ixZ{dj         jqj;a ;ukaf.a isf;ys m@.`K l< hq;`jkafka buy;a
wiSrejlska iy uy;a bjiSulsks'uq,skau isf;ys tal.a.;djh hkqfjka woyiajk tl wruqKl
fndfyda fj,d mj;sk iajNdjh fkdue;s ksid .kakd,o wruqK isf;ys rZod isgSfuz .`Kh ySkh
Ndjkdj wLKavj lrf.k huska uy;a W;aiyfhka tla wruqKla Tiafia ;u is; msysgqjd .ekSug
fhda.djprhd W;aiyl< hq;`h'


     fufia W;aiy lr;a lr;a wkql@ufhka ps;a; jS:Skays ;uka Wmojd.kakd iFj wruqK tkuz i;r
n@yau jsyrK wruqK u Tiafia wLKavj we;s jkakdjQ is;a fm<la we;sjSu fuu tlZ.;d .`Kh kuska
yeZoskafjz'uq,oS ps;a; jS:Ska ys we;sjk ps;a;CIK Ndjkd wruqK ms<snZoj wod< jkafka w;rska m;r
is;a j,h'kuq;a is; tlZ.jkjd hkq wLKavj ps;a; jS:shl jevs is;a .Kkl wod< wruqK
wruqKqlrf.k pspCIK we;sjSuhs'fuz ;;ajh tlajru Wod fkdfjz'b;du;a jer jEhfuka
uykaisfhka Wodlr.; hq;`jQ ;;ajhls'


      fuu Ndjkdjg n@yau jsyrK kduh jHjydr jkqfha n@yauhdf.a fuka uD|= jsyrKhla jk
nejska yd fYaIaG jsyrKhla nejsks'fuys n@yau kduh fY@aIaG hkakg mhH!dh jYfhkao jHjydr
jknejsks'tfukau fuu n@yau jsyrKj,g wmamuZ[aZ[d hehso jHjydr lrkq ,efnz'ta fuu wruqKq
wm@udK iFjhka jsIfhys me;srjsh hq;`nejsks'fuf;la iFjhka flfrys me;srjsh hq;`h'bka Tnzfnys
fkdme;srjsh hq;`hhs'fuys kshuhla ke; ishZM iFjhka flfrysu me;srjsh hq;`h'tfia jqjo ffu;@S
jvk wdos lu!uslhd jsiska m<uq fldgu ;ud flfryso blans;s wdikakdoSka flfryso TOs jYfhka
m;`rejd miqje wfkdaOs jYfhka me;srjsh hq;`hs'TOs kuz iSudh'fuu iSud wkql@usl wjia:djka
jYfhkao wrA:oelajsh yelsh'wkql@usl wjia:d olajd we;af;a wdOqkslhdf.a myiqj iZoydh'


     jevSfuz myiqj i,ld ld,duiQ;@fhys i;r n@yau jsyrK jevSfuys wkql@usl wjia:d folla
yZ|=kajd oS ;sfnz'tkuz
    1 f,dalh uy;ajQ ( Considerable World)1
    2 uy;a njg .shdjQ ( Went into the Considerable World) hk wjia:d folhs


     f,dalh uy;anjg .shdjQ( Considerable World) hkafkka oelafjkqfha uq<sl wruqKhs'
fu;a;dixl,amfhys kuz wkqka jsIfhys us;@Fjhhs'us;`renjhs'lreKd ixl,amfhys kuzz |=laLs;
iFjhka jsIfhys wkqluzml ijNdjhhs'uqos;d ixl,amfhys kuz wkHhkaf.a iem; oel i;`gg
m;ajk iajNdjhhs'WfmaCIdfjys kuz uOHia: iajNdjhhs uQ,sl jYfhka iFj f,dalh by; oelajqkq
wdldrfhka uy;af,i wruqKq lsrSu fuz;`< olakg ,efnz'




1   w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq' uy.a.f;ak wmamudfKak
212
   fu;a;d kuzjk usl@Ndjh tkuz ishZM iFjhka flrys ys; MrKh jvkakdjQ fhda.djprhd
oafjzIfhys wdoSkjo CIdka;sfhys wdksixio ie,lsh hq;`h'm<uqfldgu m@shhka flfryso w;sm@shhka
flryso uOHia:hka flryso ffjrSka flfryso ffu;@S fkdjevsh hqq;`h'tfiau iSud iys; fldg ,sx.
jsiNd.hka flfryso u<jqka flfryso fkdjevsh hq;`h';ud flfrys ffu;@S jvd blans;s ms<sfj,ska
ishZM iFjhka flfrys me;srjsh hq;`hs'


  by; olajk ,o mrsoafoka fu;a;d ixl,amh wruqKq fldgf.k m@;sNd. ksus;a; ,efnk ;dla
kej; kej;;aa is; ta Tiafia fufyhjSu mrslrAu Ndjkdkuzfjz'fuysoS f,dalh uy;aj( Considerab
                                                                           Q
le World)jYfhka ie,lSu tlS mrslrAu Ndjkd fldgig wh;ajQ Ndjkd wruqKhs'fyj;a m@;sNd.
ksus;a;hs fuysoS Ndjkdkqfhda.shdg m@;sNd. ksus;a; jegfykafka wm@udK uy;ajQ iFj f,dalh
wdY@hlrf.khs'f,dalh hkqfjka fuys woyialr we;af;a wm@udK iFj iuQyhdhs uyfKks nUhla jQ
fuz YrSrhu f,dalh;a f,dal iuqoh;a f,dal ksfrdaOh;a f,dal ksfrdaOhg udrA.h;a mKjus'hkqfjka
jQ nqoaO foaYkdfjka oelajQ mrsoafokau f,dalh uy;ajQ jYfhka .efkkqfha m<uqfldgu wdoslrAuslhd
g wruqKq jQ m@;sNd. ksus;a;hs'


  m@;sNd. ksus;a; ,enqKq miqj thu wruqKq fldg OHdkh ,efnk ;dla tys is; fufyhjSu Wmpdr
Ndjkdhehs lshkq ,efnz'ta m@;sNd. ksus;a;u wruqKq fldg OHdkh ,efnk wjia:dfjys tys is;
fufyhjSu wrAmKd Ndjkd hehs lshkq ,efnz'wrAmKd kuz fuys OHdk m@dma;shhs fuu wrAmKdj
fkd,efnkafka nqoaOd kqiai;s Ouzudkqiai;s ix>dkqiai;s iS,dkqiai;s pd.dkqiai;s foaj;dkqiai;s
Wmiudkqiai;s urKdkqiai;s hk wkqiai;s wfgys yd wydr mgslal~, ixZ[aZ[d p;`Od;`jjF:dk hk
foflys tl;`j jk oY lrAuia:dkfhys muKs' i;r n@yau jsyrKfhys wrAmKdj ,efnz'


   i;r n@yau jsyrK Ndjkdfjys Wmpdr Ndjkdj yd wrAmKd Ndjkdj hk ;;ajhka;`,oS isf;ys
jrAOkhjkakdjQ m@;sNd. ksus;af;ys iajNdjh‘uy;a njg .shdjQ(Went into Considerable World)’
hkfldgiska bosrsm;a flfrA'fuz ;;ajh m@;sNd. ksus;af;ys f,dalh uy;ajQ ( Considerable World)
hk ;Fjh wNsnjd hEuls fyj;a jrAOkSh iajNdjh w;ska m<uq fldgig jvd fojk fldgi
bosrshg .sh mqZM,a iajNdjhla olakg ,efnz'i;r n@yaujsyrK Ndjkdj uZ.ska wrAmKdj bmsojsh
yelsnj l,ska jsia;rlr we;'


  wrAmKdj jqjo fu;a;d lreKd uqos;d yd WfmalaLd hk ;`k pl`Ial OHdkslh fuz ;`k jvd m@:u
OHdkdos OHdk i;r ,enshyelsh'ffu;@S lreKd uqos;d foduzkiska kefZ.k jHdmdo jsysxid wr;s
|=relrhs th fiduzkiska fjkaj fkd,efnz'tnejska iqL fjokd rys; mZ[apu OHdkdosh fuys fkd,o
yelsh WfmalaLdj mZ[apu OHdkslh WfmalaLdj jvd mZ[api OHdkh muKla ,o yelshs' iFjhka
flfrys uOHia: nejska fuys iqL OHdk fkd,efnz'

                                                                              1
                             mdol kHdhhka fol (Two Basic Theories)


1 w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq' i fLda fida ld,dud wrshidjflda tajx

wfjzr ps;af;da tajx wnHdmcACO ps;af;da tajx wixlsmsgzG ps;af;da tajx jsiqoaO ps;af;da I;a; osgzfGj Ouzfuz
p;a;dfrda wiaidid wOs.;d fydka;s
213

   mdol kHdhhka fol f,i wrA: oelafjkafka i;r n@yau jsyrK Ndjkd jevSu msKsi bjy,a
lr.kakdjQ l@ufjzohka folhs'fuys jsfYaI;djhla jkafka fjkilaa fkduelsj iuia; i;r n@yau
jsyrKhu tlu fu;a;d ixl,amh u; mdolj ;snSuhs'fuh fy,sjkafka mdol kHhhka fol
ms<snZoj jsuiQ l,aysh ulakisido mdol kHhhka fol wffjrh yd jHdmdo rys;nj u; f.dvkeZ.S
;snSuh'wffjrh yd jHdmdo rys;nj hkq ffu;a;d ixl,amfhau jsjsO wkqmQrAj wjia:djka yegshg
yZ|=kd.; yelsh'


   fuzksid fuysoS iuia; i;r n@yau jsyrKhgu tla fmd|= idOlhla fuz;`,ska fidhd.; yelsh'
tkuz fu;a;d ixl,amhhs' uSg by;oS mejiQ mrsos iuia; Y@uK iuzm@odhu fu;a;d ixl,amh mdol
lrf.k f.dvkeZ.S we; hkak fuz uZ.ska ukdj ;yjqre fjz'th ;j|=rg;a iamqg lsrSu iZoyd jskh
YsCIdmo mekjS fkd;snQ ld,fhys nq|=kajykafia ;u Y@djl ix>hd yslaujd .ekSu msKsi Tjqkag
isysleZojSuz jYfhka foaYkdl< Tzjdo md;sfudlaLhg wka;rA.; lreKq jsYaf,aIKh lrne,sh
yelsh'1


                  ‘inzn mdmiai wlrKx –l`i,iai Wmiuzmod
                   ips;a; mrsfhdomKx- tlx nqoaOdk idikx’
                              hdomKx-

(ishZM wl`i,ska |=rejSu l`i,a lsrSu yd oshqKq lsrSu ;udf.a is; msrsis|= lsrSu hk fuz nq|=jrhkaf.a
wkqYdikhhs)

                  ‘Lka;s mrux ;fmda ;s;laLd
                  ksnzndKx mrux joka;s nqoaOd
                  k ys mnzncsf;da mrEm>d;s
                  k iufKd fyd;s mrx jsfyGhkaf;d’

(bjiSu fuz iiafkys W;`uz ;mihs nq|= mfianq|= uy ry;ayq ksrAjdKh W;`uzfldg lsh;a wkayg yxid
mSvd lrkakd mejsoafola Y@uKfhla fkdfjz)


                   ‘wkqmjdfoda wkqm>df;damd;sfudlafL p ixjfrda
                    u;a;Z[aZ|=;d p N;a;iaisx mka;x p ihkdikdikx
                    wOsps;af;a p wdfhdaf.da t;x nqoaOdk idikx’

(Wmjdo fkdlsrSu ysxid mSvd fkdlsrSu m@d;sfudlaL(YsCIdmo) YS, bJ|@h ixjr YS, fol /lSu
fNdackfhys muK oekSu(wdcSj mdrSY`oaOs YS,h yd m@;H ikaks%Y@s; YS,h) jsfjzl fikiakl jsiSu
wIag iudm;a;Ska ,enSfuys jShH! jevSuu hk fuz oE l< hq;`h')2

1 YdlHuqkSka|@djodkh fyj;a isoaOdrA: f.#;u nqoaO prs;h"n<kaf.dv wdkkao ffu;@Sh ysus"iuhjrAOk

m@ldYlfhda"fld<U"1986"161 msgqj'
2 YdlHuqkSka|@djodkh fyj;a isoaOdrA: f.#;u nqoaO prs;h"n<kaf.dv wdkkao ffu;@Sh ysus"iuhjrAOk

m@ldYlfhda"fld<U"1986"161 msgqj'
214

      by; Tzjdo md;sfudlaLfhys iZoyka jk oE ms<snZoj .eUqfrka i<ld ne,Q l< Tzjdo md;sfudlaL
fhys wka;rA.; ishZMu lreKq mokuzj we;af;a wjsysxidj u;nj fmfka'wjsysxidj kuz fu;a;d
ixl,amh uehs';uka Y@uKfhl` jSfuys muKla fkdj Y@uK iuzm@odhg wh;a ;eke;af;l` wkq.uk
lrkakdjQ m@;sm;a;s ud<dj ;ukao wkq.ukh lrkafkl` jSfuys mQrAj fldkafoaishla f,i ms<s.ekS
;sfnkqfha ;ud;`< wjsysxidj fyj;a fu;a;d ixl,amh m@.`K jS ;snSuhs'fuz ksid fu;a;d ixl,amfh
ys wod<;ajh Y@uK iuzmodhgu wkHkHjQ b.ekajSula nj fuz uZ.ska ;yjqre fjz'


    nq|=kajykafia ld,du OrAuh foaYkd lrk,o ld,dujrekao wh;ajkafka CI;@Shh rdc mruzm
rdjgh'1CI;@Shhka jkdyS Y@uK iuzm@odhh mekkef.kakdjQ wkdrAh ixialD;shg wh;a fldgils'
fuz ksid nq|=r|=ka fuz foaYkdj jodrk ld,du jrekag ;ukag wh;a mqrdK iuzm@odhsl Wreuhla
ms<snZoj lrkakdjQ isysleZojSulau jkafkah' fu;a;d ixl,amh mdol lr.;a mdol kHdhhka fol
jkqfha
    1 wffjrS jQ (Non- Enmity)2
    2 jHdmdo rys; jQ (Non – ill – Will) 3


      fuys wffjrS jQ (Non- Enmity) hkafkka woyia flfrkafka ffjrh kuz jQ Tz,drsl m@;s> ffp;is
lfhka jshqla; njhs'tu ksid wffjrh hkafkys woyi fu;a;d ixl,amfhys uQ<sl jrAOkSh
wjia:djhs'fuys jHdmdo rys; jQ hkafkka woyia flfrkafka jHdmdoh kuz jQ ishquz m@;s> ffp;isl
fhkaa jshqla; njhs'tu ksid jHdmdo rys; jQ hkafkys woyi fu;a;d ixl,amfhys oajs;Shsl jrAOkSh
wjia:djhs'thu fu;a;d ixl,amfhys l~Gdm@dma;s wjia:djo fjz fuz whqrska wjia:d follska olajd
we;af;a wdos lrAuslhdf.a jYfhka wffjrS jQ (Non – Enmity) wjia:djo jvd m@.`KjQ fhd.djprhd
f.a jYfhka jHdmdo rys; jQ ( Non – ill-Will) wjia:djo jYfhks'


                        tys m@;sM, kHdhhka 4 ( Four Theories As It’s Results)4


     i;r n@yaujsyrKhka jevSfuys wdksixi jYfhka ld,duiQ;@fhys oelafjkafka my; iZoyka
lreKq i;rhs'tu lreKq i;r tu iQ;@fhys js.@yjk fiiq idrOrAu l@shd;aul lsrSfuys,d
Wmia:uzNl jkafka kHdhd;aul iajrEmfhks'tuksid tu lreKq fuysoS i,ldn,d we;af;a kHdhhka
jYfhks'tu lreKq i;r fufia oelajsh yelsh tkuz
    1 wffjr is;a we;s nj ( Non – Enmity Mind)5
    2 wjHdmdo is;a we;snj ( Non – ill –Will Mind)1


1 ld,du Ou!h"nU/kafoa isrs iSj,S ysus"iuhjrAOk uq|@Kd,h"fld<U"1961"31 msgqj yd ufkdr: mQrKS
(wx.`;a;rksldhgzGl:d)'
.`K;s,l uq|@Kh 1913 452 msgqj
2 w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq'.tajx js.;dNscfCOda
                                                                                 AfCOda
3 tu js.;dnHdmdfoda
4 w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq' i fLda fida ld,dud wrshidjflda tajx

wfjzr ps;af;da tajx wnHdmcACO ps;af;da tajx wixls,sgzG ps;af;da tajx jsiqoaO ps;af;da ;iai osgzfGj Ouzfuz
p;a;dfrda wiaidid wOs.;d fydka;s
5 tu tajx wfjzr ps;af;da
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter

More Related Content

What's hot (10)

5.social foundation
5.social foundation5.social foundation
5.social foundation
 
නීතිවිරෝධී රැස්වීමි විසුරැවා හැරීමෙ බලතල
නීතිවිරෝධී රැස්වීමි විසුරැවා හැරීමෙ බලතල නීතිවිරෝධී රැස්වීමි විසුරැවා හැරීමෙ බලතල
නීතිවිරෝධී රැස්වීමි විසුරැවා හැරීමෙ බලතල
 
12 biology-ncert-hindi-medium-chapter (14)
12 biology-ncert-hindi-medium-chapter  (14)12 biology-ncert-hindi-medium-chapter  (14)
12 biology-ncert-hindi-medium-chapter (14)
 
JEEVAN JYOTI JAN KALYAN KENDRA ,GOMIA
JEEVAN JYOTI JAN KALYAN KENDRA ,GOMIAJEEVAN JYOTI JAN KALYAN KENDRA ,GOMIA
JEEVAN JYOTI JAN KALYAN KENDRA ,GOMIA
 
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Review & conclusion
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Review & conclusionආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Review & conclusion
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Review & conclusion
 
Misconceptions sinhala
Misconceptions sinhalaMisconceptions sinhala
Misconceptions sinhala
 
Iv
IvIv
Iv
 
Wheat grass
Wheat grass Wheat grass
Wheat grass
 
BJP Manifesto hindi 2014
BJP Manifesto hindi 2014BJP Manifesto hindi 2014
BJP Manifesto hindi 2014
 
Amit shukla -INTERNATIONAL INDEXED REFEREED RESEARCH PAPER
Amit shukla -INTERNATIONAL INDEXED REFEREED RESEARCH PAPERAmit shukla -INTERNATIONAL INDEXED REFEREED RESEARCH PAPER
Amit shukla -INTERNATIONAL INDEXED REFEREED RESEARCH PAPER
 

Viewers also liked

Responsive design officiell version - slideshare
Responsive design   officiell version - slideshareResponsive design   officiell version - slideshare
Responsive design officiell version - slidesharePatrik Malmquist
 
Aula 01 logística de mercados
Aula 01   logística de mercadosAula 01   logística de mercados
Aula 01 logística de mercadosGiacomini_roberta
 
Lombardini - input2012
Lombardini - input2012Lombardini - input2012
Lombardini - input2012INPUT 2012
 
Cobre Bem - Reweb
Cobre Bem - RewebCobre Bem - Reweb
Cobre Bem - RewebReweb2011
 
Condicionamientos población rural.
Condicionamientos población rural.Condicionamientos población rural.
Condicionamientos población rural.Laura Martin Bonilla
 
JCP Pinotti
JCP PinottiJCP Pinotti
JCP PinottiMariogut
 
"Renova la teva roba" Primavern 14
"Renova la teva roba" Primavern 14"Renova la teva roba" Primavern 14
"Renova la teva roba" Primavern 14Anna_mg
 
I Encontro de Portos da CPLP – Apresentação do Porto de Setúbal
I Encontro de Portos da CPLP – Apresentação do Porto de SetúbalI Encontro de Portos da CPLP – Apresentação do Porto de Setúbal
I Encontro de Portos da CPLP – Apresentação do Porto de Setúbalaplop
 
Estratégias Para um Ecommerce de Sucesso
Estratégias Para um Ecommerce de SucessoEstratégias Para um Ecommerce de Sucesso
Estratégias Para um Ecommerce de SucessoReweb2011
 
I Encontro de Portos da CPLP - Apresentação da Companhia Docas do Rio de Janeiro
I Encontro de Portos da CPLP - Apresentação da Companhia Docas do Rio de JaneiroI Encontro de Portos da CPLP - Apresentação da Companhia Docas do Rio de Janeiro
I Encontro de Portos da CPLP - Apresentação da Companhia Docas do Rio de Janeiroaplop
 
Internet segura apresentação
Internet segura apresentaçãoInternet segura apresentação
Internet segura apresentaçãojuvita_costa
 
Asamblea de socios AECOP-EMCC MADRID -2015
Asamblea de socios AECOP-EMCC MADRID -2015 Asamblea de socios AECOP-EMCC MADRID -2015
Asamblea de socios AECOP-EMCC MADRID -2015 aecopmadrid
 
Slides educação conservadora
Slides educação conservadoraSlides educação conservadora
Slides educação conservadorageisadivinafaria
 

Viewers also liked (20)

3. transmitir (1)
3.  transmitir (1)3.  transmitir (1)
3. transmitir (1)
 
Responsive design officiell version - slideshare
Responsive design   officiell version - slideshareResponsive design   officiell version - slideshare
Responsive design officiell version - slideshare
 
Vocabulario1 de ingles
Vocabulario1 de inglesVocabulario1 de ingles
Vocabulario1 de ingles
 
Aula 01 logística de mercados
Aula 01   logística de mercadosAula 01   logística de mercados
Aula 01 logística de mercados
 
Sintesisdeprotenas
SintesisdeprotenasSintesisdeprotenas
Sintesisdeprotenas
 
Lombardini - input2012
Lombardini - input2012Lombardini - input2012
Lombardini - input2012
 
Cobre Bem - Reweb
Cobre Bem - RewebCobre Bem - Reweb
Cobre Bem - Reweb
 
Condicionamientos población rural.
Condicionamientos población rural.Condicionamientos población rural.
Condicionamientos población rural.
 
JCP Pinotti
JCP PinottiJCP Pinotti
JCP Pinotti
 
Aula cap5
Aula cap5Aula cap5
Aula cap5
 
"Renova la teva roba" Primavern 14
"Renova la teva roba" Primavern 14"Renova la teva roba" Primavern 14
"Renova la teva roba" Primavern 14
 
I Encontro de Portos da CPLP – Apresentação do Porto de Setúbal
I Encontro de Portos da CPLP – Apresentação do Porto de SetúbalI Encontro de Portos da CPLP – Apresentação do Porto de Setúbal
I Encontro de Portos da CPLP – Apresentação do Porto de Setúbal
 
Estratégias Para um Ecommerce de Sucesso
Estratégias Para um Ecommerce de SucessoEstratégias Para um Ecommerce de Sucesso
Estratégias Para um Ecommerce de Sucesso
 
10. ecologizar
10. ecologizar10. ecologizar
10. ecologizar
 
I Encontro de Portos da CPLP - Apresentação da Companhia Docas do Rio de Janeiro
I Encontro de Portos da CPLP - Apresentação da Companhia Docas do Rio de JaneiroI Encontro de Portos da CPLP - Apresentação da Companhia Docas do Rio de Janeiro
I Encontro de Portos da CPLP - Apresentação da Companhia Docas do Rio de Janeiro
 
Fub 1 2015_ed_abertura
Fub 1 2015_ed_aberturaFub 1 2015_ed_abertura
Fub 1 2015_ed_abertura
 
Gametogénesis
GametogénesisGametogénesis
Gametogénesis
 
Internet segura apresentação
Internet segura apresentaçãoInternet segura apresentação
Internet segura apresentação
 
Asamblea de socios AECOP-EMCC MADRID -2015
Asamblea de socios AECOP-EMCC MADRID -2015 Asamblea de socios AECOP-EMCC MADRID -2015
Asamblea de socios AECOP-EMCC MADRID -2015
 
Slides educação conservadora
Slides educação conservadoraSlides educação conservadora
Slides educação conservadora
 

More from snhewage

ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේsnhewage
 
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේsnhewage
 
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ 1.introduction
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ             1.introductionආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ             1.introduction
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ 1.introductionsnhewage
 
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ 2.cognition & behaviour
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ             2.cognition & behaviourආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ             2.cognition & behaviour
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ 2.cognition & behavioursnhewage
 
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ 2.foot notes
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ             2.foot notesආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ             2.foot notes
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ 2.foot notessnhewage
 
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ 3.foot note
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ             3.foot noteආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ             3.foot note
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ 3.foot notesnhewage
 
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ 4.epistemologyical foundation
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ             4.epistemologyical foundationආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ             4.epistemologyical foundation
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ 4.epistemologyical foundationsnhewage
 
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Reference books
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ             Reference booksආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ             Reference books
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Reference bookssnhewage
 
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Metta research propasal
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ             Metta research propasalආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ             Metta research propasal
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Metta research propasalsnhewage
 
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Ii
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ             Iiආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ             Ii
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Iisnhewage
 
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ 3.foundation of effective
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ              3.foundation of effectiveආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ              3.foundation of effective
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ 3.foundation of effectivesnhewage
 
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ 12
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ             12ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ             12
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ 12snhewage
 
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ 5.social foundation
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ             5.social foundationආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ             5.social foundation
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ 5.social foundationsnhewage
 
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ 3.foot note
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ             3.foot noteආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ             3.foot note
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ 3.foot notesnhewage
 
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ 2.foot notes
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ             2.foot notesආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ             2.foot notes
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ 2.foot notessnhewage
 
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ 2.cognition & behaviour
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ             2.cognition & behaviourආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ             2.cognition & behaviour
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ 2.cognition & behavioursnhewage
 
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ 1.introduction
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ             1.introductionආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ             1.introduction
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ 1.introductionsnhewage
 
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේsnhewage
 
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ 1.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ 1.chapter ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ 1.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ 1.chapter snhewage
 
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 2.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 2.chapter ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 2.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 2.chapter snhewage
 

More from snhewage (20)

ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ
 
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ
 
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ 1.introduction
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ             1.introductionආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ             1.introduction
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ 1.introduction
 
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ 2.cognition & behaviour
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ             2.cognition & behaviourආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ             2.cognition & behaviour
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ 2.cognition & behaviour
 
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ 2.foot notes
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ             2.foot notesආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ             2.foot notes
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ 2.foot notes
 
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ 3.foot note
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ             3.foot noteආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ             3.foot note
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ 3.foot note
 
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ 4.epistemologyical foundation
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ             4.epistemologyical foundationආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ             4.epistemologyical foundation
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ 4.epistemologyical foundation
 
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Reference books
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ             Reference booksආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ             Reference books
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Reference books
 
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Metta research propasal
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ             Metta research propasalආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ             Metta research propasal
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Metta research propasal
 
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Ii
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ             Iiආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ             Ii
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Ii
 
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ 3.foundation of effective
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ              3.foundation of effectiveආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ              3.foundation of effective
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ 3.foundation of effective
 
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ 12
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ             12ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ             12
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ 12
 
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ 5.social foundation
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ             5.social foundationආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ             5.social foundation
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ 5.social foundation
 
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ 3.foot note
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ             3.foot noteආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ             3.foot note
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ 3.foot note
 
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ 2.foot notes
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ             2.foot notesආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ             2.foot notes
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ 2.foot notes
 
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ 2.cognition & behaviour
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ             2.cognition & behaviourආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ             2.cognition & behaviour
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ 2.cognition & behaviour
 
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ 1.introduction
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ             1.introductionආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ             1.introduction
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ 1.introduction
 
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ
 
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ 1.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ 1.chapter ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ 1.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ 1.chapter
 
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 2.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 2.chapter ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 2.chapter
ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 2.chapter
 

ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත හේවගේ Buddhist values 3.chapter

  • 1. 183 ආචාර්ය සුජිත් නිශාන්ත ෙහේවෙග් 03 mrspzfPAoh ( 03 Chapter ) ld,du iQ;@fhka fy,sjk fn#oaO idr OrAu : iodpdrj;a nj ( Moral Perfection / Freedom : Buddist Values disclosed by Kalama Sutta ) iodpdrh ( Moral )1 idudkHfhka wd.u ( Religion )2 ixl,amfhka neyerj fmd|=fjz ishZMu ukqIH jrA.hd flfrys wdfjzKsl udkj .`KOrAu f,i w:!oelafjz.idrOrAu ( Values )3 lsishuz wd.ulg wdfjzKsl fohla jk w;r iodpdrh ( Moral ) tfia fkdfjz iodpdrh jsYajSh fohlss ta ksid jsYajh wLKavj ixialr Kuh fjkiajSuzj,g Ndckh fjuska .,d hkakdla fukau iodpdr ( Moral )ho jsgska jsg jsjsO ixialrKhkag Ndckh fjuska udkj YsIaGdpdrh iu.u tlaj .uka .kS. wOHdmk ufkdajsoHdj ( Education Phychology )4 ;`,o iodpdrh ( Moral ) ms<snZo b;d jeo.;a b.ekajSuz olakg ,efnz.5wOHdmk{hkayg uq,isgu mej;s .egZMj ls iodpdrh ( Moral ) b.ekajsh yelsfohlao hk ldrKh flfiajqj;a iodpdrh ( Moral ) wOHdmk{hska jsiska jsjrKh lrkq,nk wdldrh ie,ls,a,g .ekSu fuysoS jeo.;a fjz.6 fydZonj fyda krlnj ms<snZoj mqoa.,fhl` i;` ixcdkkh iodpdrh fyj;a iodpdr jsksYaph hkqfjka wOHdmk ufkda jsoHdj ;`, yeoskafjz.7iodpdrh usksia ixy;sfha mokuhs ufkdajsoHd{hka iy wOHdmk{hka iodpdr jO!kh ms<snZoj Wkka|= jS we;af;a iodpdr ySknj fya;`fldg f.k uy;a jQ iudc ufkdajsoHd;aul .egZM we;sjk fyhsk.8fidrlu jxpdj fndrelSu jskdYldrS nj jeks s yeisrSu ksoiqka f,i oelajsh yelsh.iodpdrh ms<snZo wOHdmk jsoHdfjz jvd;au m@p,s; kHdhhka jkqfha mshdfcA iy fld,anrA.a jsiska bosrsm;a l, kHdhhka fjz.9 1 wOHdmk ufkdajsoHdj"ixia' csf;aF|@ fudaydka"mrs' iajrAKd jsfcA;`x."wOHdmk m@ldYk fomdrA;fuzka;`j" biqremdh"1996"155 msgqj' 2 Magic Science Religion and Other Essays,B.Malinowoski,London,Oxford Press,1948 3 idrOrAu wOHdmkh"ta' tia'nd,iQrsh"jsfcAiQrsh .@J: flaJ|@h"m@shisrs m@Skagska isiaguzia"kqf.af.dv"1997' 4 wOHdmk ufkdajsoHdj"ixia' csf;aJ|@ fudaydka"mrs'iajrAKd jsfcA;`x."wOHdmk m@ldYk fomdrA;fuzka;`j" biqremdh "1996"155 msgqj' 5 idrOrAu wOHdmkh"nka|=, w;a;kdhl"iriaj;S m@ldYk' 6 wOHdmk ufkda jsoHdj yd .`rejrhd"ohd frdyK w;`fldar,"fya,s ksu,d w;`fldar,"YsCId ukaosr m@ldYk" fnd/,a,"2000' 7 Educational Psychology,Prentice Hall,New Delhi,1978 8 The Moral Judgement of the Child, Routledge and Kagan Paul,Piaget Jean,London,1932 9 The Development of Moral Values in Children,Eysenk,Brith Journal of Psychology,London,1971
  • 2. 184 iodpdr prAhdj hkq iudc lKavdhfuz ( yrAf,dla 1978 ) iodpdr fla;hka yd wkql~, prAhdjh.‘iodpdr’ (Moral ) hk ,;ska NdIdfjz ‘fudarAia’( Mores )1 jpkh wdpdrjsOs isrs;a jsrs;a yd yd ckjsOs yZ.jk jpkfhka nsZoS wdjls idudcSh mej;`uz ( fudarAia ) oek.ekSu <uhskaf.ka wfmaCId l< fkdyelsjqjo Tjqka kj fhdjqka jshg m;ajk jsg iudch wkqu; whqrska yeisrSsu wfmaCIdflfrA.2 i;H jYfhkau iodpdr prAhdj wNHka;rfhka we;sjkakls ndysr wdOsm;Hh wNHka;r wdOsm;Hhla njg yerSu;`,ska iodpdr prAhdj f.dvkef.a wNHka;r kshdukfhka hq;a yeisrsfuka iodpdr yeisrSu iukajs;fjz.j.lSu iy wkHhka ms<snZo ie,ls,a, iajdrA:hg jvd iudcdrA:hg uq,a;ekoSfuz yeZ.Sfuka hqla;h. nq|=kajykafia fidhd.;a mru i;Hh kuz iirska tf;rjSu iZoyd .ukal< hq;` udrA.h wxYfol lska hqla;jk njhs.tkuz m@{dj iy iodpdrhhs fn#oaO udrA.h;`< fuz fol fjkal, fkdyels f,i wfkHdakH jYfhka neZoSmj;S'm@{dfjka ksjka oelSu ksid flfkl` iirska ksoyia fjhs' ulaksido iirg neZoS mj;skafka fudayh ksidjk nejsks'tfy;a m@{dj jevSu muKla fkdiEfya' m@{dj m@.`K lsrSu wjYHfhkau iodpdr m@.`KHh;a iu. tlg w;aje,a neZo hd hq;`h ulaksido ksrAjdKfhys fyj;a mrudrA: i;Hfhys iajNdjh'iodpdrd;aul jk nejsks tu ksid iodpdrh m@.`KlsrSu hkq 1 Coral Garden and their Magic:A Study of the Methods billing the Soil and of Agricultural Rites in the Trobiand Island, B. Malinowoski,Amwrican Book Co,New York,1935 2 How to Children Learn,John Holt,Penguin Book,London,1983.
  • 3. 185 ksrAjdK,CIK m@.`KlsrSu jkafkah'tu.ska flfkl` ksrAjdKh lrd fufyhjkq ,nkafkah';j;a whqrska lsjfyd;a iodpdrh m@.`KlsrSfuka ksrAjdKdj fndaOuh m@;sM, ,nkafkah' ‘ioa’ hk jpkh ‘wdpdr’ hk wdpdrjsoHd;aul jpkh ( Ethics )1 yd tlajSiodpdrh hk jpkh iEoS we;'‘ioa’hkq hym;a hkqhs ‘ioa’yd ‘i;a’ hk joka hym;a hk wrA:fhys NdId jHjydrh;`, fhoS ;sfnz2 ‘wdpdr’ hkak odrAYksl jYfhka udkj yeisrSuz rgdjka jrA.SlrKh lr oelajSu ioyd Ndjs;d lrkq,efnz'ta wkqj wdpdr hkafkka udkj yeisrSuz rgdjka jrA.SlrKhfldg oelajSu ioyd Ndjs;d lrkq ,efnz'ta wkqj wdpdr hkafkka udkj yeisrSuz rgdjka wOHhkh lsrSu woyia lrkq ,efnz'ta wkqj wdpdr hkafkka udkj yeisrSuz rgdjka wOHhkh lsrSu woyia lrkq ,efnz' ta wkqj ioa + wdpdr = iodpdr( Moral )hk jpkfhka woyia lrkqfha Okd;aul (fydZo hym;a) udkj yeisrSuz rgdjka wOHhkh lsrSu hkqfjka wrA:l:kh l< yelsh' by; olajk ,o ksrAjpkh wkqj iodpdrh ( Moral ) tl wd.ulg tlj.!hlg tl cd;shl g tl f.da;@hlg iSudjk fohla fkdj"uqZM uy;a iudchgu f,dalhgu jsYajhgu fmd|= jsYajSh OrAu;djhls'‘iodpdrhg’ idfmaCIlj idr OrAu (Values )j,g iSudwe;'tkuz fn#oaO idr OrAu lf;da,sl idrOrAu yska|= idr OrAu bia,duz idr OrAu jYfhka wd.uz jYfhka cd;s jYfhka j.!lr iSud lr y|=kajkq ,nk w;r ‘iodpdrh ( Moral )’jkdyS wiSus;(iSud rys;) fmd|= OrAu;dj hls'fuz wkqj iodpdrhg wd.uz fNao jrAKfNao l`, fNao ke; iodpdrh jsjD; udkisl ugzgu ;`,ska nsysjk w;sYhskau mqZM,a OrAu;djhls'3 f,dalfha mshjsiajNdjh‘iodpdrh’(Moral) f,io yZ|=kajkq ,nkafka fuz ksidh wd.u l`ulajqj;a cd;sh l`,f.da;@h l`ulajqj;a ukqIH iudch;`< cSj;ajk mqoa.,fhl` jsiska wfkla idudcslhkaf.a iudcsl jgskdluz yd neZoSuzflfrys wfkHdakHf.#rjfhka ms,smeoshhq;` uQ<sl iodpdr kS;s myla mxpYS, m@;smodj kdufhka nq|=iufha idlpzPdjg nZ|=kalrhs'4tajdkuz 1 iudcfha fjfik usksia ;srsika iEu wfhl`u ;u cSjs;h mj;ajdf.khdug leu;sh tnejska wkHhkai;` cSj;ajSfuzwhs;shg uu f.#rjlrus5 thg ydksjk mrsos l@shdfkdlrushs m<uq iodpdr rS;sh wdrCIdl<hq;`h' 2 wkHhkai;` foam< Tjqkajsiska mrsyrKhlsrSfuz whs;sh uqos;djfhka bjishhq;`h BrAIHdmrjY fkdjsh hq;`h'fu;a is;ska lreKdfjka yd WfmaCIdfjkahq;`j wkqka i;` foam< flfrys ;Kaydj yeroeush hq;`h hk fojk iodpdrrS;sh wdrCId l<hq;`h'6 1 wdpdr jsoHdj"mS' vS' fmauisrs" vnz,sjz' fla' ekalskd"jspdrd;aul yeZoskajSula iys; mrsjrA;kh"tia'f.dvf.a iy ifydaorfhda"fld<U"1998' 2 iodpdr orAYkh Ouzumo weiqfrka"wfnzr;ak iurfldak" iajia;s fmd;a m@ldYlfhda"cd we," 2002' 3 The Development of Moral Values in Children,Eysent,Brith Journal of Psychology,London,1971. 4 w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq'wmrshdoskak ps;af;da fkaj mdKx nka;s k woskakx wdosh;s k mrodrx .pzP;s k uqid NK;s mruzzms ;:;a;dh iudofma;s hx I fyda;s oS> r;a;x ys;dh iqLdh;s 5 tu fkj mdKx yka;s 6 tu k woskakx wdosh;s
  • 4. 186 3 ;udyd wkHhkaf.a jsjdyosjsh ksrAndOlj .;lsrSfuzwhs;sh ;ud yd wkqkafj; ,ndoshhq;`h wOsl f,i bZ|=rkamskjSfuz yd jerosf,i ldhsl ix;rAmKh,enSfuz ;kaydj yeroeush hq;`h'hkf;jk iodpdrrS;sh wdrCIdl<hq;`h'1 4 i;H oek.ekSug wkHhkag we;swhs;shg ndOdfkdl<hq;`h'jpkfhka wkqka nsZojSu wkqka nsZojSu ;ojpk Ndjs;fhka ys;a rsojSu ysiajpk Ndjs;fhka wkqkaf.a jgskdld,h ld oeuSu fkdl<hq;`h' we;a; we;siegsfhka mjid jpkfhys m@shukdmnj mj;ajd.ekSuhk i;rjk iodpdr rS;sh wdrCIdl<hq;`h'2 5 isysuq<djSfuka hq;`j yd tfia isysuq<djS lrklshkfohska wkqka mSvdjg m;alsrSfukaa je<lshhq;`h' mshjs isysfhka lghq;`lsrSfuz wkHhkaf.a idudcSh ksoyig ndOdfkdl< hq;`h'hk miajk iodpdrrS;sh wdrCId l< hq;`h'3 ld,du iQ;@fhys jsia;r lrkqfhao by; mxoYS, m@;smodfjz oelafjk iodpdrOrAu wdrCIdlsrSug wjYH lrk udkisl l`i,;d jrAOkhlr.kakd whqre ld,du jeishkag foiQ wjia:djls th fufia oelafjz'tkuz 4 “ld,dufhks f,daNfhka hqla;jQ fuz mqreImqoa.,f;fuz jkdyS f,daNhjsiska uvkd ,oafoa yd;amiska jskdY lrk,o is;a we;af;a i;`kao urhs' fidrluzo lrhs'mrodrdjka lrdohhs'fndreo lshhs'hful` g oSrA>ld,hla wys; msKsifjzo |=la msKsifjzo wkHhdo tanejz msksi iudoka fjzo” “iajduSks tfiah” 5 ld,du iQ;@fhys jsia;rlrkqfha nq|=r|=kajsiska jsYajSh iodpdrOu!f,i W.kajk,o mxpYS, m@;smodj ;`< wka;rA.; m@Odk iodpdr uQ<OrAu miunejz fuz wkqj fmfka'tmuKla fkdj by;lS m@Odk jeros miska je<lSuu m@Odk iodpdruQ<Ou! milanj meyeos,slroS we;'6 l,du iQ;@fhaoS by;lS m@Odk iodpdr jerosmi we;sjSug ;`vqfok fya;`ms<snZojo oSrA>f,i idlpzPdjg nZ|=kalrwe;'fuz hgf;a nq|=r|=ka ld,dujeishkayg meyeos,slrfokqfha m@dK>d;hg wo;a;dodkhg lduus:Hd pdrhg uqidjdohg yd isysuq,djg n,mdk huzjeros mila ukqIHhka w;ska is|=fjzo thg fya;`N~;jk ufkda jsoHd;aullreKq ;`kla we;snjh'tkuz 1 tu k mrodrx .pzP;s 2 tu k uqid NK;s NK;s 3 tu mruzms ;:;a;dh iudofma;s 4 w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq' hod ;`uzfya ld,dud w;a;kdj cdfkhHd: bfuz Ouzud wl`i,d bfuz Ouzud idjcAcd bfuz Ouzud idjcAcd jsZ[aZC|=.rys;d bfuz Ouzud iu;a;d iudoskakd wys;dh |=laLdh ixj;a;ka;S;s w: ;`uzfya ixj;a 5 tu ,qoafOda mkdhx ld,dud mqrsi mq.a.f,da f,dafNak wNsN~f;da mrshdoskak ps;af;da mdKuzms yka;s woskakuzms wdosh;s mrodruzms .pzP;s uqidms NK;s mruzms ;:;a;dh iudofma;s hx i fyda;s oS> r;a;x wys;dh |=laLdhd;s 6 tu ;x lsx uZ[afZ[: ld,dud wf,dafNda mqrsiiai wcACO;a;x WmamcAcudfkda WmmcAc;s ys;dh jd wys;dh jd ld,dud ;s$ys;dh Nkaf;
  • 5. 187 1 ‘ld,dufhks f;dms ta l`ulehs yZ.skakdyqo$mqreIhd;`< WmoskakdjQ f,daNh ys;msKsi fyda wys; msKsi fyda WmoSo$’‘iajduSkS wys;msKsih'’1 2 ‘l,dufhks f;dms ta l`ulaoehs yZ.skakdyqo$mqreIhd;`< WmoskakdjQ oafjzIh ys; msKsi fyda wys; msKsi fyda WmoSo$‘iajduSks wys;msKsih'’2 3‘l,dufhks f;dms ta l`ulaoehs yZ.skakdyqo$mqreIhd;`< WmoskakdjQ fudayh ys;msKsi fyda wys; msKsi fyda Wmoskafkao$‘iajduSks wys;msKsih'’3 fuz wkqj mxpYS, m@;smodjg wh;a uQ<sl iodpdrh mqoa.,fhl` w;ska lvjkafka mqoa.,hd;`< we;sjk udkisl |=rAj,;d ;`klajk f,daNh oafjzIh yd fudayh ksidnj olajd ;sfnz'fuys f,daNh hkq wdYdlsrSuhs'oafjzYh hkq ;ry .;shhs'fudayh hkq wruqfKys uq<djSuhs'fuu udkisl |=rAj,;d ksid ukqIHhd w;ska uQ<sl iodpdr m@Z{ma;shjk mxpYS, m@;smodj lvjknj jsia;riys;j ld,duiQ;@fhys bosrsm;a flfrA'4 wOHdmk jsoHdfjz (Education Science)5 ksrAjpkh flfrkafka idrOrAu jkdyS ixl,amuh jQjla (Conceptual) nj;a th jHjydrslj Ndjs;fhaoS iodpdrhnjg mrsjrA;kh l<yels yd tfia l<hq;`njh';j|=rg;a meyeos,slrkafkakuz idrOrAu(Values)jkdyS Y`oaO ixl,amuh (Pure Conceptual)6 fohlajk w;r th w;sYh ishquzh'.eUqreh'iodpdrh jkdyS m@dfhda.slj yeisrSuzrgd yd noaOjQjlajk nejska jHjydrsl phH!dmoaO;shla (Applied Ethics)jk njhs'7 fuz wkqj idrOrAu b;d ishquz fohlajk w;r th ufkdauQ<slj ps;a; ffp;isl OrAu flaJ|@lrf.k nsysfjz iodpdr OrAu udkjhd iudcmoaO;shl yeisrSu lrKfldgf.k ta iudc moaO;s h;`< m@dfhda.slj nsysjk fmd|= iudciuzuq;Skah' fuhska meyeos,sjkqfha idrOrAu(Values)iodpdrhg (Moral) jvd ishquzjk njhs'8idrOrAu u;`msgskan,d wrA:oelajsh fkdyelsh ufkdauQ<slnejsks'(Conceptualization)9 iodpdr h jkdyS lh jpk Ndjs;fhka m@lgj fmfkkakla jknejska usksiayeisrSuz rgd wOHhkfhka (Ideo-Behaviour 1 tu ;x lsx uZ[aZ[: ld,dud f,dafNda mqrsiiai wcACO;a;x WmamcAcudfkda WmamcAc;s ys;dh jd wys;dh jd;s$ wys;dh Nkaf; 2 tu ;x lsx uZ[aZ[: ld,dud fodafida iqrsiiai wcACO;a;x WmamcAcudfkda WmamcAc;s ys;dh jd wys;dh jd;s$wys;dh Nkaf; 3 tu' msgq ;x lsx uZ[aZ[: ld,dud wfudafyda mqrsiiai wcACO;a;x WmamcAcudfkda WmamcAc;s ys;dh jd wys;dh jd;s$ys;dh Nkaf; 4 w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq' ,qoafOda …|=gzfGda…uq<afyda….mkdhx fOda ld,dud mqrsi mq.a.f,da f,dafNk…foafiak…fudafyak….wNsN~f;da mrshdoskak ps;af;da mdKuzms yka;s woskakuzms wdosh;s mrodruzms .pzP;s uqidms NK;s mruzms ;:;a;dh iudofma;s hz I fyda;s oS> r;a;x wys;dh |=laLhd;s 5 Introduction to Educational Psychology Methuen,E. Stone ,London,1982. 6 Educational Psychology,L. S. Vigotsky,st.Lucy Press,Florida,1999. 7 Human Teaching for Human Learning Viking,Brown George,New York,1971. 8 How to Children Learn,John Holt,Penguin Book,London,1983. 9 wOHdmk ufkdajsoHdj yd .`rejrhd"ohd frdayK w;`fldar"fya,s ksu,d w;`fldar,"YsCId ukaosr m@ldYk" fnd/,a," 2000'
  • 6. 188 1 Action)iodpdr Ndjs;h msg;ska oeln,d wjfndaOlr.; yelsh' fuz wkqj idrOrAu yd iodpdrh w;r we;s iuznJO;djhjkqfha ufkdauQ<slj nsysjk idrOrAu ixl,am (Conceptualist Views)uZ.ska iodpdrh hkqfjka yeZoskafjk udkj prAhd rgdjkaa md,khflfrhs'2idrOrAu uZ.ska iodpdrh l@shd;aul flfrA'fuz wkqj uki idrOrAu mCIfhys;a isrer iodpdrh hgf;a;a l@shd;aul jkq fmfka'3 ld,du iQ;@fhys nq|=r|=kajsiska iodpdrd;aul m@Z{ma;s lvjSula wrA:olajk m@dK>d;h fidrlu mrodrdjkalrdhdu fndrelSu yd isysuq,dj hk lreKq mxpYS, m@;smodj uZ.skao iodpdrd;aul m@Z{ma;s lvjSulaf,i oelafjz'jevs|=rg;a ld,du iQ;@fha oelafjkafka fuu iodpdrd;aul m@Z{ma;s lv jSug usksidf.a jeros udkisl ixl,am;`kla fyj;a idrOrAu ixl,am;`klf.a lvjSula fya;`jk njhs'tkuz f,daNh oafjzIh yd fudayh hkufkdauQ< ixl,am;`khs fuzjdkrlfyj;a whym;a fuzjd krl fyj;a whym;a mCIhg (lKay Ouzu) wh;a ufkdauQ< ixl,amhkah' fuzjdfha jsreoaO mCIh fyj;a (Y`la, Ouzu)f,i oelafjk ufkdauQ< ixl,am;`k jkqfha wf,daN yd wfudayhk;`khs'4fuu ufkdauQ< ixl,amhkaf.a Y`la,mCIh fyj;a iq|= mCIh uZ.ska wjOdrKh flfrkqfha tajd idrOrAu ixl,am .Kfhys,d l@shd;auljknjhs'fn#oaO idrOrAu jkqfhao fuu wf,daN wfodai yd wfuday hk;`khs'fuysoS jsfYaIfhka jeo.;ajkqfhaa fuu idrOrAu ixl,am;`k fn#oaO wfn#oaO fNaohlskaf;drj iEu ukqIHfhl`f.au is;a;`< cks;jSfuz iuzNdjs;djla mj;sk njhs' fn#oaO idrOrAu hkqfjkawoyialrkafka ienjskau fn#oaO wfn#oaO fNaohlska f;drj iEu flfkl`f.au is;aysyg.kq,nk Okd;aul ufkdauQ< ixl,am;`klanj fuz wkqj meyeos,sfjz' ld,du iQ;@fhys jsia;rjk js.@yhg wkqj ukqIHhd w;ska is|=jk iodpdr m@Z{ma;s lvjSu is|=jkqfha by; l@shdFuljk idrOrAu ixl,am hkaf.a lvjSu fyj;a ufkdauQ< ixl,amhkaf.a lKay mCIh (lZM me;a; krl whym;a mCIh) ksidnj fuz wkqj meyeos,sh'fuz ;Fjh fn#oaO wfn#oaO fNaohlska f;drj ishZM iFjhd jsIfhys fmd|= ldrKhla nj meyeos,sjsh hq;`h' fuysoS u;l;nd .;hq;` wfkla jeo.;a ldrKh jkqfha ld,du jeishka jkdyS fn#oaOhka msrsila fkdjQ njhs.nq|=r|=ka fuu ld,du iQ;@foaYkdj lrkafka fndfyda wd.usl Ydia;Djreka ixLHdjlf.a oyuzmKsjqv Y@jKhlr m<mqre|= tfiau tajd lsisjla wOdk.@dySj fkdms<s.;a b;du by< ugzgfuz jspdrnqoaOshlska fynshdjQ msrsilgh'Tjqka uq<oSu nq|=r|=kaf.ka jsuiqfjz fuz wkaouska jsjsO Ydia;Djre 1 buEkqfj,a ldkagzf.a {dk jsNd.h fn#oaO pska;kh weiqrska flfrk wOHhkhla"lms, wNhjxY md,s yd fn#oaaO wOHhk mYapd;a WmdOs wdh;kh"le<Ksh jsYajjsoHd,h"1997' 2 iodpdr orAYkh Ouzumoh weiqfrka" wfnzr;ak iurfldak"a iajia;s fmd;a m@ldYlfhd"a cd we," 2002' 3 tu 4 w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq' ;x lsx uZ[aZ[: ld,dud wf,dafNda mqrsiiai wcACO;a;x WmamcAcudfkda wmamcAc;s ys;dh jd wys;dh jd;s$ys;dh Nkaf; ;x lsx uZ[aZ[: ld,dud wfodafida mqrsiiai wcACO;a;x WmamcAcudfkda WmamcAc;s ys;dh jd wys;dh jd;s$ys;dh Nkaf; ;x lsx uZ[aZ[: ld,dud wfudafyda mqrsiiai wcACO;a;x WmamcAcudfkda WmamcAc;s ys;dh jd wys;dh jd;s$ys;dh Nkaf;
  • 7. 189 wkHhkaf.a OrAu foaYkd fy<dolsuska ;u;uka yqjdolajk nejska ;ukaTjqka ishZMfokdu iellrk njhs'1 funZ|= udkisl ugzgul isgshdjQ ld,dujrekag nq|=r|=ka OrAufoaYkdj mgka.;af;ao Tjqkaf.a ia:djrh ksjerosnj mjiusks'tfiau lsisuwkaoulska ndysr;Fjhla wOsldruh;kays,d i;Hh .fjzYkh fkdl<hq;` nj;a i;H .fjzIKfhaoS i;Hho keoao hkqfjka jsuiSu iZoyd mdollr .; hq;af;a wod<lreKu muKla nj;a wod< lreK yer ndysrhula Bg iuznJOlr .ekSu;`<ska jsjD; udkislFjh fkd,efnk nj;a ta whqrska jsjD; ukiska f;drj flfkl`g i;H ksiswhqrska oekyZ|=kd .ekSug fkd,efnknj;a nq|=r|=ka ld,du jeishkag myod|=ks'2 fuz hgf;a nq|=yq mshjfrka mshjr ld,du jeishkag lreKq olajuska uQ<sl jYfhka iodpdr m@Z{ma;sh meyeos,slrk wjia:djg meusfK;s uQ<slj Wkajykafia fuysoS f,dalfha iodpdr m@Z{ma;sh fyj;a fn#oaO wfn#oaO fNaohlskaf;drj fuf,dj ukqIHfhl` jYfhka jdikdjka; cSjs;hla .;lsrSug flfkl`gwjYH lrk uQ<sl idudcsl wjYH;d myla meyeos,lroS ;sfnz'tu uQ<sl s idudcsl wjYH;djhkuz uQ<sl iodpdr m@Z{ma;sh fyj;a iodpdr uQ<OrAu mihs(5) fyj;a mxpYS, m@;smodfjz oelafjk jeros yeisrSuz mfika fjkajSuhs'3 iodpdr m@Z{ma;sh w:!j;ajkafka fuu mxpYS,m@;smodj uZ.ska nejska wd.uz fNaohlska f;drj iEu udkj fhl`ygu ksrrAnqo iudcsl cSjs;hla .;lsrSu iZoyd by; mxpYS,m@;smodfjka oelajqkq iodpdrm@Z{ma;sh wdrCIdlsrSu w;HjYHfjhs'mxp YS, m@;smodj;`< oelafjk uQ<sl iodpdrOu! my l@sia;shdkqjkaf.a oimKf; yso wka;.!;jSu;`<ska fmkShkafkao wd.uzfNaohlskaf;drj udkjiudc phH!drgdj ksrrAnqoj mj;ajdf.k hEu msKsi wjYHlrk uQ<sliodpdrm@Z{ma;shla f,i mxp YS, m@;smodj ms<s.ekSug ,laj ;snQ njh'4 fuu jeros yeisrSuz yg.ekSug fya;`jf,i nq|=r|=ka uS<Z.g ld,du jeishkag olajkqfha ukqIH ps;a; ika;dkfha nsysjk ixl,amuhjQ uQ<sl idrOrAu ixl,am;`kla lvjSuksid ukqIHhd w;ska funZ|= iodpdr m@Z{ma;s lvjSu is|=jk njhs'5tu uQ<sl idrOrAu ;`k wf,daN woafjzI yd wfudaykuz tu idrOrAu ;`fkys lvjSu f,dN oafjzI yd fuday hkqfjka olajhs'6B<Z.g nq|=r|=ka jsiska ld,duhka ld,duhka f.ka jsuikq ,nkafka fuz whqrska idrOrAu ixl,am lvjSu fya;`fldgf.k uQ<sl iodpdr 1 tu' ika;s Nkaf; tafla iuK n@dyauKd flai mq;a;x wd.pzPka;s f;a ilZ[afZ[j jdox oSfmka;s fcdaf;ka;s mrjdox mk Lqfika;s juzfNka;s TzmmlaLsx lfrdka;s mrsNjka;s wmfrAmsNkaf; tafla iuK n@dyauKd flaimq;a;x wd.pzPka;s f;ams ilZ[afZ[j jdox oSfmka;s fcdaf;ka;s mrjdox mk Lqxfikaa;s juzfNka;s fik TzmmlaLsx lfrdka;s mrsNjka;s f;aix fkdaNkaf; wuzydlx fydaf;aj lxLdfyda;s jspslspzPd fldaiq kdu bfuzix Njka;dkx iuK n@dyauKdkx ipzpx wdy flda uqid;s 2 tu ta: ;`uzfya ld,dud ud wkqiaifjzk ud mruzmrdh ud b;slsrdh ud msgl iuzmodfkak ud ;lal fyaa;` ud fy kh fya;` ud wldrmrsjs;laflk ud osgzGs kscACOdklaLka;shd ud NnznrEm;dh ud iufKda fkda .rE;s 3 w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq'mrshdhskak ps;af;da mdKuzms yka;s woskakuzms wdosh;s mrodruzms .pzP;s uqidms NK;s mruzms ;:;a;dh iudofma;s hx i fyda;s oS> r;a;x ;:;a wys;dh |=laLdh;s 4 tu 5 tu ,qoafOda…|=gzfGda…uq<afyda…mkdhx ld,dud mqrsi mq.a.f,da f,dafNak..fodafiak…fudafyak wNsN~f;da mrshdoskak ps;af;da mdKuzms nka;s woskakuzms wdosh;s mrodruzms .pzP;s uqidms NK;s mruzms ;:;a;dh iudofma;s hx I fyda;s oS> r;a;x wys;dh |=laLdhd;s 6 tu ,qoafOda mkdhx ld,dud mqrsimq.a.f,da f,dafNak wNsN~f;d..|=gzfGda mkdhx ld,dud mqrsi mq.a.f,da fodafiak wNsN~f;da…uq<afyda mkdhx ld,dud mqrsi mq.a.f,da fudafyak wNsN~f;da mrshdoskak ps;af;da
  • 8. 190 m@Z{ma;sh nsZojegqkq wjia:dj,oS tu iodpdr m@Z{ma;sh nsZojegSu hym;a fyda whym;a fohla jYfhka ld,du jeishka ms,s.kakjdo keoaohk ldrKhhs'1ta ms<s.ekSu Wv nq|=r|=ka olajk uQ<slidrOrAu ixl,am ms<snZo b.ekajSuzj, yd iodpdrm@Z{ma;sh iuznJO b.ekajSuzj, i;H fyda wi;H;djh ;yjqrejknj nq|=yq lreKqiys;j ld,du jeishkag fmkajd|=kay' fuysoS ld,du jeishkagu m@;HCIjYfhka nq|=r|=kajsiska by; iZoykalrk js.@yh i;Hnejz jgyd.ekSug Wmldrjk kHdh jYfhka Ndjs;dl<yels lreKqlSmhlaflfrA ld,du jeishkaf.a wjOdkh fhduqlrjhs'tkuz 1‘ld,dufhks ta l`ula is;kakdyqo$fuz Ou!fhda l`i,a fyda fjzo wl`i,a fyda fjzoao$’‘iajduSkS wl`i,ah’2 2‘jro fj;ao ksjro fj;ao$’ ‘iajduSkS jro fj;a’3 3‘kqjKe;a;kajsiska .rANdlrkq,oaodyq fjoao$kqjKe;a;kajsiska m@YxidlrK,oaodyq fj;ao$’ ‘iajduSkS .rANd lrK ,oaodyqfj;a’4 4‘iuzmQrAK lrk,oaodyq iudokajk ,oaodyq wys;msKsi |=lmsKsi mj;soao fkdfj;ao$‘iajduSkS wys;msKsi |=lmsKsi mj;afkah’5 nq|=r|=ka fuz weiqrska ld,du iQ;@fhys iodpdrm@Z{ma;sh nsZoShdfukajk iudcuh whym; jsOsl@u i;rlska ld,du jeishkayg ta;a;` .kajkq,efnz'tkuz th wl`i,a nj jeros iy.;nj m@Z{djka;hka f.a .rANdjg md;@jSu yd wkq.ukh lrkakkag wys;lrjkaklanjhs'6 fuhska folla idrOrAuj,g jsreoaO mCIfhys,d wka;.!;fjz tkuz wl`i,anjhs fuys wl`i,h hk jpkfhka woyialrk ,oafoa th l`i,;dj msKsi fkdjkakla njhs'l`i,;djhkuz is; ksjSfuz l`i,;djhhs'fyj;a wl`i,h kuz is; pxp,lrjkakla njhs wfkla lKaymdCIsl Ou!h jkafka‘ jroldrSnjhs’fuyss jrohkqfjka oelafjkqfha ixl,amuh mCIfhka whym;a udkisl ugzguhs'fuu lKaymdCIsl OrAufol ixl,amuh jYfhka idrOrAu ixl,amhkg jsreoaO mCIhg tkuz idr OrAu iqla,(iq|=)ixl,amhlakuz by;lS OrAufol lKay(lZM)ixl,amhkg wka;rA.; fjz' 1 tu ;x lsx uZ[aZ[: ld,dud$fmdafNda mqrsiiai wcACO;a;x WmamcAcudfkda WmamcAc;s ys;dh jd wys;dh jd;s$wys;dh Nkaf;a ;x lsx uZ[afZ[: ld,dud fodafida mqrsiiai wcACO;a;x WmamcAcudfkda WmamcAc;s ys;dh jd wys;dh jd;s$wys;dh Nkaf; ;x lsx uZ[fZ[: ld,dud fudafda mqrsiiai wcACO;a;x WmamcAcudfkda wcA WmamcAc;s ys;dh jd wys;dh jd;s$wys;dh Nkaf; 2 tu ;x lsx uZ[aZ[: ld,dud bfuz Ouzud l`i,d jd wl`i,d jd ;s$wl`i,d Nkaf; 3 tu idjcAcd jd wkjcAcd jd;s$idjcAcd Nkaf; 4 w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq'jsZ[aZC|+ .rys;d jd jsZ[aZ|+mamiF:d C|+ jd;s$jsZ[aZ|+.rys;d Nkaf; 5 tu iu;a;d iudoskakd wys;dh |=laLdh ixj;a;ka;S$fkda jd l:x jd fyF: fyda;S;s$iu;a;d Nkaf; iudoskakd wys;dh |=laLdh ixj;a;ka;s tajx fkda fyF: fyda;S;s 6 tu hod ;`uzfya ld,dud w;a;kdj cdfkhHd: bfuz Ouzud wl`i,d bfuz Ouzud idjcAcd bfuz Ouzud jsZ[aZC|+.rys;d bfuz Ouzud iu;a;d iudoskakd wys;dh |=laLdh ixj;a;ka;S;s w: ;`uzfya ld,dud mcfyhahdd:d;s b;s hx ;x jq;a;x bod fuz;x mgspzp jq;a;x
  • 9. 191 b;srsfol iodpdr OrAuhkg m@;smCIfhys wvx.` wdpdrjsoHd;aul fodaIhkah tkuz nqoaOsu;`kaf.a wmjdoh yd wkq.ukh lrkakka |=lg muqKqjknjhs m@dfhda.sl jHjydrfhka m@;sfCImjk OrAu folla fyhska fuu OrAufol iodpdrOrAuhkg m@;smCIj fhfoknejz meyeos,sh 1 B<Z.g nq|=r|=ka ld,du jeishkaf.a m@;scdkd;aul m@ia;`;hlska lreKqjsui;s'uq,oS m@;sfYaOkd;aul fyj;a jeros ms<snZoj jsuiqfjz huzlsis jrola ksjeroslsrSug tlS jro ksjerosnj oek.ekSu;a tu jro we;sjSug ;`vq|=ka fya;`j;a ksjerosj oek.ekSu jro nsysjSug ;`vq|=kafya;` uZ.yrjd jro ksjeros lsrSug wjldYi,ikakla fyhsks't;ekoS kej;;a ld,du jeishka lsishuz t,an.ekSulska pska;kuh oDIaGsiy.;njlg m;ajSu je<lSu iZoyd;a Tjqyq jsjD; ukilska ;enSu iZoyd;a m@;sfCIams; oijsO ksfYaOd;aul Z{dkudrA.sl ksIaGdjka isysm;alrkq,nh's(fuu oijsO ksfYaOkd;aul Z{dkudrA.sl ksIaGdjka isysm;alrkq,nhs'(fuu oi jsOksfYaOkd;aul Z{dkudrA.sl ksIaGdjka ms<snZo jsia;r 4yd 5hk mrspzfPAoj,oS jsia;r flrS we;)' ld,du jeishka iodpdrh iZoyd fm<fTkqfha tkuz uQ<sl jYfhka iodpdrh ke;sjk jeros oek tajd bj;a lsrSu;`,ska iodpdrd;aul yeisrSulg meusKshyelsnejz meyeos,sju jgydf.khs' tmuK laofkdj tajdg ;Hd.f,i tkuz iodpdrd;aul yeisrSu iZoyd iudcfhka ,efnk m@;scdkd;aul ia:uzNkhka ms<snZojo ld,dufhda lreKq wjfndaOlr.ks;s'tkuz l`i,nj fydZonj m@ixYdj wkq.ukhlsrSfuka hym; ie,iSu hk lreKq i;rhs' fulS uQ<sl lrekqi;rg meusKs ld,duhkag wkqY@jKh mokuz lrf.k mdruzmrsl jsYajdih mokuz lrf.k fmd;mf;ys tklreKq mokuzlrf.k mQrAjfhys lshd;sfnkfoa mokuzlrf.k ;rAlh mokuz lrf.k kHdh mokuzlrf.k ixl,amh mokuzlrf.k oDIaGsh mokuzlrf.k u;`msgska fmfkk fydZonj mokuzlrf.k yd .`rejrhdf.a oek W.;aluz mokuzlrf.k hk lreKq oyh mokuzlrf.k ;j|=rg;a oDIaGs.;slfhl`jSfuz jqjukdjla we;sfkdfjz'2fuu oijsO lreKq udkisl wdjD;nj we;slrk lreKqh udkisl jy,anj we;slrk lreKqh wkqudkh mokuz lr.;a lreKqh' kuq;a nq|=r|=ka ld,du iQ;@fhka fmkajd|=ka m@udKh tkuz iodpdrj;anj ;SrKh ldrSfuz ksrAKd hl i;r jk l`i,;djh fydZonj m@ixYdj ys;iqj,enSu hklreKq i;r m@;HCIh m@udKh lr .;a jspdrmQrAjl mokula Tiafia ;ukajsiskau o;afoa wkqj ;udu ,nd.;a ks.uk fjhs3 hk tk uZ.la fkdue;sj wjspdrfha w;ruxj isgs ld,du jeishkag ksis wdldrfhka jspdrmQrAjlj iodpdr OrAufoi ne,Sug;a ksis iodpdr m@Z{ma;shla f.dvkZ.d.ekSu iZoyd wjYHflfrk ksrAKdhl l@u 1 tu jsZ{aZC|+.rys;d jd jsZ[aZC|+mamiaF:djd;s$jsZ[aZC|+.rys;d Nkaf; 2 w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq' ta: ;`uzfyald,dud ud wkqiaifjzk ud mruzmrdh ud b;slsrdh ud msgl iuzmodfkak ud ;lalfya;` ud khfya;` ud wdldr mrsjs;laflak ud osgzGs kscACOdklaLka;shd ud NnznrEm;dh ud iufKda fkda .rE;s 3 tu ;x lsx uZ[aZ[: ld,dud bfuz Ouzud l`i,d jd w;`i,d jd;s$ l`i,d Nkaf; idjcAcd jd wkjcAcd jd;s$wkjcAcd Nkaf; jsZ[aZC|+.rys;d jd jsZ[aZC|+mamiF:d jd;s$jsZ[aZC|+mamiF:d Nkaf; iu;a;d iudoskakd ys;dh iqLdh ixj;a;ka;s$fkda jd$l:x jd fyF: fyda;S;s$iu;a;d Nkaf; iudoskakd ys;dh iqLdh ixj;a;ka;s tajx fkda fyF: fyda;S;s
  • 10. 192 i;rl`;a Tjqkag yZ|=kajd|=kafka tawkqjh'taTiafia by; m@;sfCIml< Z{dkudrA. oyhg .e;sfkdjS iodpdr jsksYaphl fhoSfuz yelshdj fuz uZ.ska ld,du jeishkag ,enqks'1 fuz uZ.ska idrOrAu yd iodpdr m@Z{ma;sh w;r oelafjk inZo;djho ld,dujeishkag m@;HCIlr jSug nq|=r|=kag yelsjsh'tkuz whym;a widrOrAu(lKayOu!);`<ska whym;a iodpdr m@Z{ma;Ska nsysjknj fuz hgf;a ld,du jeisfhda jsjD; ukiska jspdrmQrAjl f,i wjfndaOlr.ks;s'tfiau tlS uQ<OrAu mjd lsishuz ndysr fohla oDIaGsuh jYfhka wdOdrlrf.k tys wOsldrshg ps;a;Yla;sh hgm;alrf.k jy,aukiska okakdjQ fohka fkdj jsjD; ukiska ;udu m@;HCIfldg nei.kakd i;Huh ks.ukhla nj;a ld,du jeisfhda f;areuz.ks;s'2 fojkqj nq|=r|=ka ufkdauQ<sl idrOrAu;`kla fya;`fjka iodpdrm@Z{ma;sh l@shd;auljk njolaj;s' tu ufkdauQ<sl idrOrAu;`k jkdyS wf,daN wfodai yd wfuday nj ld,dufhda wjfndaOlr .ks;s' 1‘ld,dufhks ta l`ulehs is;kakdyqo$mqreIhd;`< WmoskakdjQ wf,daNh ys;msKsi fyda wys; msKsi Wmoskafkao$’‘iajduSkS ys;msKsi fjz’3 2‘ld,dufhks ta l`ulehs is;kakdyqo$mqreIhd;`< WmoskakdjQ woafjzYh ys;msKsi fyda wys; msKsi Wmoskafkao$’‘iajsuSkS ys; msKsi fjz’4 3‘ld,dufhks ta l`ulehs is;kakdyqo$mqreIhd;`< WmoskakdjQ wfudayh ys;msKsi fyda wys; msKsi Wmoskafkao$’‘iajduSkS wys; msKsih’5 by; oelajQ idrOrAu ixl,am;`k tkuz wf,daN woafjzY yd wfudayhk;`kuZ.ska iudc hym; ie,fikafka ta;`<ska uQ<sl iodpdr m@Z{ma;sh wdrCIdjSu fya;`fldg f.knj ld,du jeisfhda m@;HCIfhka wjfndaOlr .ks;s'6by; olajk,o idrOrAu ixl,am;`k uZ.ska wdrCIdjk uQ<sl iodpdr m@Z{ma;sh f,i ld,du jeisfhda m@;HCIlr.;afka my; iZoyka lreKqh'tkuz 1 i;`ka fkduerSu7 2 fidrluz fkdlsrSu1 1 tu b;s fLda ld,dud hx ;x wfjdapquzy ta: ;`uzfya ld,dud ud wkqiaifjzk ud mruzmrdh ud b;slsrdh ud msgl iuzmodfkak ud ;lalfya;` ud khfya;` ud wdldrmrsjs;laflak ud ozgzGs kscACOdklaLka;shd ud NnznrEm;dh ud iufKda fkda .rE;s hod ;`uzfya ld,dud w;a;kdj cdfkhHd: bfuz Ouzud l`I,d bfuz Ouzud iufKda wkjcAcd bfuz Ouzud jsZ[aZC|+mamiF:d bfuz Ouzud iu;a;d iudoskakd ys;dh iqLdh ixj;a;ka;S;s w: ;`uzfya ld,dud WmiuzmcAc jsyfrhahd;s b;s hx ;x jq;a;x bofuz;x mgspzp jq;a;x 2 tu hod ;`uzfya ld,dud w;a;kdj cfkhHd: bfuz Ouzud wl`i,d bfuz Ouzud idjcAcd bfuz Ouzud jsZ[aZC|+ hod .rys;d bfuz Ouzud iu;a;d iudoskakd wys;dh |=laLdh ixj;a;ka;S;s w: ;`uzfya ld,dud mcfyhahd: 3 w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq' ;x lsx uZ[aZ[: ld,dud wf,dafNda mqrsiiai wcACO;a;x WmamcAcudfkda WmamcAc;s ys;dh jd wys;dh jd ;s$ ys;dh Nkaf; 4 tu';x lsx uZ[aZ[: ld,dud wfodafida mqrsiiai wcACO;a;x WmamcAcudfkda WmamcAc;s ys;dh jd wys;dh jd;s$ ys;dh Nkaf; 5 tu ;x lsx uZ[aZ[: ld,dud wfudafyda mqqrsiiai wcACO;a;x WmamcAcudfkda WmamcAc;s ys;dh jd wys;dh m jd;s$ ys;dh Nkaf; 6 tu w,qoafOda mkdhx ld,dud mqrsimq.a.f,da f,dafNak….w|=gzfGda mkdhx ld,dud mqrsi mq.a.f,da fodafiak… wuQ<afyda mkdhx ld,dud mqrsimq.a.f,da fudafyak wkNsN~f;da wmrshdoskak ps;af;da fkj mdKx yka;s k woskakx wdosh;s k mrodrx .pzP;s k uqid NK;s mruzms ;:;a;dh iudofma;s hx I fyda;s oS> r;;x ys;dh iqLdh;s 7 tu fkj mdKx yka;s
  • 11. 193 3 mrodrdjka lrd fkdhEu(ldu us:Hdpdrfhka je<lSu)2 4 fndre fkdlSu3 5 by; oelafjk lreKq i;frys wkqka fkdfhojSu(fuh u;ameka mdkfhka je<lSu hA smAnvn kr[Nk` bvepen`.4Eyx eh`t=vn<ey` enAm<LAsfhfeyn`y<t= oZn{m aeyk= atfn` iht sHdhn` kr[N< strix< vFm hA ehtm E`kr[N< mHgfn` ihtfn` d[k`evn kr[N< str pfLfp[dFemhflA p&tfjAnAt`mk ups`TmZBnyk` l[ebn b[vfnf.) b[l>b[l`mx ihtd[v> kr[N<ps p^cVFl p&tfpdAv hA smAnb[vZ epen`.ps`evnf a^gyx d[k`evn anYyn` sdAcAreyhf eyAdvns`vBAvy v>klF mt`p[n` pAneyn` v[LkFemZ VfOSApdy hA smAny. mk` nfsAd yt` mt`p[n`pAny mHgfn` an<n` sdAcAr p&Qp`tfeyn` a{t` krvFmx epLMFmk` l[ebn`nAk`emn` mt`p[n` pAneyn` v[LkFmt=lfn` ehAHd yhpt` sfhfn<vNk` l[bFmxt` E` yhpt` sfhfn<vNk` l[bFmxt`,E` yhpt` sfhfn<vN BAvftyx g[nFmmt=lfn` ekenk= m>lfk sdAcArp&Qp`tfy(p&ANGAteyn` v[LkFm, esArkmZ enAkfrFm,prdArAvn`krA enAy{m,ebAr[ fkd enAkFm) aArOSAkfrFmx eyAm<vFmx DnAt`mk (p&tfjAnAt`mk) ups`TmZBnyk` l[ebnb[vfnf. mt`p[n`pAny v[rdfkfrFmx an<n` epLMvFmkf.mt`p[n` pAneyn` v[LkFm sdAcArvt`vFmx 5 an<n`epLMvFmkf.emZnfsA‘mt`p[n`’p&tfeV`DnAt`mk epLMvFmk`bv s[lkfy h[kfy. E` smHgm sArDr~m smZb$Deyn` epAzevZ sAmAnYeyn` krn nfr~vcnyvn idrOrAu jkdyS wd.uz an<v jAtfan<v rxvl`an<v vg%ekern mAnvs^kl`p pd`Dtfyk` ynkArNy b<zdhemZ vfg&hekern ebUd`D sArDr~m smZb$Deyn` tv zrxt` Ees`m vl^g=vnvAd ynkArNy mt= evyf.6mk`nfsAd yt` sArDr~m pfLfbHdv elA`kyAvfsfn` s{maAgmkm epAzevZ ar~TkTnykL h[kf sArDr~m ekAxsk` n[t[yf upkl`pnykr sArDr~mg[n ihtkF nfr~vcny idfrfpn`kr tfbFmyf.7emes`kFm vl^g=vn`en`` E` E` aAgmxepAz sArDr~m smAj sdAcArp&Qp`tfy smHg smZb$DtAvyk` enAm[t`et`nmZ pmNf.emZ an<v hfn`zn`eg` hf$z sArDr~myk` els s[lekn s[mfyA mL kAn`tAv s[mfyAeg` d[evn cftkyxp[nFm ehA` blhAt`kAreyn` a[yv cftkyx dmA gfnfbt` krvFm‘stf p>jAv’vnAhF sdAcArAt`mk pOSeyn` sdAcAr vferA`DF k&fyAvkf.emZ mHgfn` mn<SY GAtnyx ehA` GAtnyx an<bldFm sfzvn b[vfnf. smAj smZm<tf sdAcAr p&Qp`tf y` pLm<evnf a^gyvn p&ANGAteyn` v[LkFm emZ mHgfn` kwkrn< l[ebZ.8E` nfsA stfp>jAv n[m[tf hf$z sArDr~my smAj sdAcAry smHg enAg[lepn b[vfn` Ey sArDr~myk` els p&tfk`eS`p evZ. emZ an<v anfvAr~eyn`m ymZkfsf aAgmk ehA` jAtfyk d[k`evn sArDr~myk` sdAcAry smHg smZb$DenAevZd enAp{eh`d Em sArDr~my tvzrxt` sAr Dr~myk` els enAs[lek`.nm<t` b<z meyhf d[k`evn ihtfn` vfs`trkrnld kAlAms>t&eyn` ehLfvn ebUd`DsArDr~m els s[lekn 1 tu k woskakx wdosh;s 2 tu k mrodrx .pzP;s 3 tu k uqid NK;s 4 tu mruzms ;:;a;dh iudofma;s 5 w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq'mruzms ;:;a;dh iudofma;=iqrdfuzrh s upzPmudogzGdkd fjzruKS islaLdmox iudoshdus 6 usksia cSjs;h iy .egZM fla Y@S OuzudkJo ysus fn#oaO ixialD;sl uOHia:dkh foysj, 1997 7 iodpdr orAYkh Ouzumoh weiqfrka wfnzr;ak iurfldaka iajia;s fmd;a m@ldYlfhda cd we, 2002 8 w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq'fkj mdKuzms yka;s
  • 12. 194 aelA`By,ad`evZSy hA aemA`hy yn m>Lfk sArDr~m t&ft`vy sdAcArpOSy smHg mnAvg[lepn b[vfn` aenYA`nY vVeyn`,eh`t=PlvVeyn` mnAvs[sHdFmx pt`vnb[vfn` ebUd`D sArDr~m s^kl`p t&ft`vy vnAhF aAgmkx sFmAenAv> vfV`vFy Dr~mtAvn`t=nk` bv ehLfevZ.1oZn{m aAgmk oZn{m jAtfyk p<d`gleyk= vfsfn` ihtkF sArDr~m s^kl`pt=n kwkfrFm eh`t=evn` sdAcAr p&Qp`tfy bfHdv[xFmt`,sArDr~mt=n aArOSAkfrFm eh`t=evn` sdAcAr p&Qp`tfy aArOSAvn bvt`, jAtf aAgmZeB`dykfn` etArv p&tYOSkr gnF.2emZ eh`t=evn` ebUd`D sArDr~m sArDr~m tvzrxt` ebUd`D ehA` aebUd`D ehA` yn<evn` Ekm aAgmkx sFmAkr ekAx<krd[k`vFm an<vN kr[Nk`bvt` Eehyfn` kAlAm s>t&ey` ig[n`evn ihtkF sArDr~m t&ft`vy epAz vfV`vFy sArDr~m t&ft`vyk`bvt` emZ an<v p[h[dflfevZ.3 kAlAm s>t&ey`dF b<zrzn` vfsfn` dk`vA a[t`et` emZ ay<rfn` m>Lfk sArDr~m s^kl`pt=nv> aelA`By, ad`evZSy hA aemA`hy yn s^kl`pt=n tmA ekerhf pfhfx<vAgt~ oZn{m p<d`gleyk= ebUd`D evZvA aebUd`Deyk=evZvA kfsfz jAtf aAgmZ eB`dykfn` etArv k&fyAt`mkpOSeyhflA an<gmnykrn p<d~glyA ‘aAyY%V&Avk’nAmeyn` h[Hdfn`evn bvyf.4Ey emes` d[k`evZ. ‘ld,dufhks fufia myl< f,daNwe;s myl< oafjzI we;s m<LAenAv> yhpt` n<vN a[t`tAv>, sfhfeyn` y<k`tv> E`‘aAyY%V&Avk’etm eemt&Fshgt sftfn` Ek`dfsAvk` pt=rvA vAsykryf.’5 nqzs<nt=L aAyY%V&Avk nAmeyn` h[Hdfn`evn<ey` ss<n`mHgx b[sgt`tAv>d nq|=iiqkhkq l`ulaoehs yZ|=kd .;a;djQ mqoa.,hdh fidajdkaud.!,dNS mqoa.,hdf.aisg wkd.duSM,,dNS mqoa.,hd olajd i;ajeoEreuz mqoa., fhdau fuu wdrAhY@djlkdufhka yeZoskafjz6 ix>r;akh;`< fulS wgjeoEreuz mqoa.,hd wka;rA.; nejska wIaGdrAh (wIaG+wdrAh=wIaGdrAh)mqoa., uydix>r;akh jYfhka jHjydrjkQfhao tnejsks'kuq;a ld,duiQ;@h NsCIQkajykafia,d Wfoidl< foaYkdjla fkdj .sys msrsila Wfoid (ld,du kuz ks.ufha jsiQ .uzjeishka) foiQ oyuls'7tu ksid fuu m@ldYh idudkH fhka is;kjdg jvd uZola nerEreuz yd j.lSuz iy.; m@ldYhla nj fmfka' fuz ksid fuhska fmfkkafka huzlsis mqoa.,fhl` by;lS iudc iodpdrm@Z{ma;sh tkuz i;`ka fkd uerSu fidrluz fkdlsrSu mrodr fiajkh fkdlsrSu wkqka ta Wfoid fm<UjSuzfkdlsrSu hk lreKq mi wdrCId lsrSug fya;`jk uQ<sl idrOrAu ixl,amhka;`k tkuz wf,daNh woafjzIh yd wfudayhhk 1 tu w,qoafOda…w|=gzfGda…..wuQ<afyda…mkdhx ld,dud wf,dafNda….Wfodafida … wfudafyda… mqrsiiai wcACO;a;x WmamcAcudfkda WmamcAc;s ys;dh jd wys;dh jd;s$ys;dh Nkaf; 2 tu' w,qoafOda mkdhx ld,dud mqrsi mq.a.f,da f,dafNak wkNsN~f;da…w|=gzfGda mkdhx ld,dud mqrsi mq.a.f,da fodafiak wkNsN~f;da..wuQ<afyda mkdhx ld,dud mqrsi mq.a.f,da fudafya; wkNsN~f;da wmrshdoskak ps;af;da fkaj mdKx yka;s k wosskakx wdosh;s k mrodrx .pzP;s k uqid NK;s mruzms ;:;a;dh iudofma;s hx I fyda;s oS> wo r;a;dh ys;dh iqLdh;s 3 tu wf,dafNda …wfodafida…wfudafyda 4 w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq'i fLda fida ld,dud wrshidjflda tajx js.;dNscAfCOd js.;nHdmdfoda wiuamQ<afyda iuzmcdfkda m;siaif;da…. 5 tu i fLda fida ld,dud wrshidjflda tajx js.;dNscAfCOd js.;nHdmdfoda wiuzuQ<afyda iuzmcdfkda m;siaif;da fu;a;d iy.f;ak fpz;id talx osix MrsFjd jsyr;s ;:d |=;shx ;:d ;;shx ;:d p;`;a:sx b;s WoaOufOda ;srshx inznOs inzn;a;;dh inzndjka;x f,dalx WfmlaLd iy.f;ak fpz;id jsmqf,ak uy.a.f;ak wmamudfKak wfpzfrAk wnHdmcAfCOk MrsFjd jsyr;s 6 oS' ks' 1"iduZ[Z[M, iq;a;"nq 'c' uq'144 msgqj' 7 tu' wNslalka;x Nkaf;…fm…taf;a uhx Nkaf; N.jka;x irKx .pzPdu Ouzuxp NslaLq ix>xp Wmdifla fkda Nkaf; N.jd OdfrA;` wcAc;.af.a mdKqqfmaf;a irKx .f;a;s
  • 13. 195 ixl,amhka isf;a jO!kh lsrSug l@shdlrhskuz ta mqoa.,hd ;j|=rg;a mD:.ackfhl` f,i fkdi,ld1 nq|=iiqk yZ|=kd.;a wdhH! mqoa.,fhl`f.a ;Fjfhka yZ|=kajdwe;snjhs.kAlAms>t&ey` m<lfn`m p&tfk`eS`p krnld dsvfDp&tfeV`DnAt`mk nfS`XAvn` aADArkr enAegn E`vAx yxenAvF s`vADFn p<d`gl eyk=els cfn`tn nfdhs gr[krmfn` kxy<t=krn kvrtrAtfrmk kvraAgmk k=mn p<d`gley k=xv<vd(avmtrmfn` gfhfp[vfdf eB`dyvt` enAsLkA) sArDr~m hA sdAcArDm% aArOSA kfrFmt=Lfn` aAyY%p<d`gleyk=eg` mAnsfk mxZxmx avtFr~N vfyh[kfbv epn`vAdF tfebZ.2 Ees`m g=NDr~m v[wFemZ k&mAn>k+l rxAvk`d kAlAm s>t&ey`dF vfg&hyx pAt&evZ.3m<lfn`m sdAcAr p&Qp`tfy aArOSAkL y<t=evZ.4Ey kv<r[n` ehA` aAgmfk VAs`tRvreyk= kfyn vcny vfV`vAsekAx tm cfn`tn nfdhs pAvAdFemn` sfzkrn`nk` enAv vfcArp>r~vk aAkl`peyn` nfdhs` sftkfn` sfzkrn edykf.sdAcAr p&Qp`tfy aArOSAkfrFemZdF ky vcn ynedkm aArOSAevZ. I LHgx d[m<N< p<d`glyA sArDr~m vD%ny pfNfs k&fyAkL y<t=y.5sArDr~m s^kl`p vnAhF menA` m>Lfky.6E` nfsA sArDr~m vD%ny pfNfs k&fyAkrn`nAeg` mns pfrfsfzevZ.pvft&evZ.t[n`pt` evZ.mv[nf p[h[dflf mAnsfk ps<tlykfn`y<t= p<d`glyA smAjyx d`evZS krn`enk= enAevZ. eemt&Fkrn`enkf.eemt&Fyn nmfn` b<zsmey` d[k`evn`en` mft&t`v s^kl`pyyf.7 m>Lfk sdAcAr p&Qp`tfy E` p<d`glyAatfn` aArOSAvn<ey` oh< m<HPmht` smAjyxm eemt&Fkr n`nAv> p<d`gleyk`vFm nfsyf.(ketA`lfk Dr~mey`‘ep&`m’ynvden` ar[td eemt&Fyn ar~Teyn`m ebAehA`tn`hf vYvhArkrn< l[ebZ.)8oh<eg` eemt&fy sFmAshft Ekk`enAevZ.oh< smAjey` s{m dfsAvkm evesn s{m trAtfrmkm elAk=k=wA s{m s#vyAvfSeyhfm mht` eemt&Fshgt sftkfn` y<t=v vAsykryf.EbHz aAr~y p<d`glyA b<zrzn` vfsfn` kAlAm s>t&eyhf hHzn`vAa[t`et` emZay<rfnf.9 1 tu i fLda fida ld,dud wrshidjflda tajx wfjzr ps;af;da tajx wnHdmcACO ps;af;da tajx wixls,sgzG ps;af;da tajx jsiqoaOps;af;da ;iai osgzfGj Ouzfuz p;a;dfrda tajx jsiqoaO ps;af;da ;iai tsgzfGj Ouzfuz p;a;dfda wiaidid Gj wOs.;d fydka;s 2 tu i fLda fida ld,dud wrshidjflda tajx js.;dNscAfCOda ns.;nHdmdfoda wiuzmQ<afyda iumcdfkda m;siaif;da… 3 tu …wmrshdoskak ps;af;da fkaj mdKx yka;s k woskakx wdosh;s k mrodrx .pzP;s k uqid NK;s mruzms ;:;a:dh iudofmaa;s hx I fyda;s oS> r;a;x ys;dh iqLdh;s iudofm 4 w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq' ta: ;`uzfya ld,dud ud wkqiaifjzk ud mruzmrdh ud b;slsrdh ud msgl iuzmodfkzk ud ;lalfya;` ud khfya;` ud wdldrmrsjs;laflak ud osgzGskscACOdklaLka;shd ud NnznrEm;dh ud iufKda fkda .rE;s hod ;`uzfya ld,dud w;a;kdj vfkhHd: ud bfuz Ouzud jsZ[aZC|=mamiF:d bfuz Ouzud iu;a;d iudoskakd ys;dh iqLdh ixj;a;ka;S;s w: ;`uzfya ld,dud WmiuzmcAc jsyfrhHd: 5 iodpdr orAYkh Ouzumoh weiqfrka" wfnzr;ak iurfldak"a iaji;s fmd;am@ldYlfhda"cd we,"2002' 6 wdpdr jsoHdj"mS' vS' fm@auisrs"vnz,sjz fla @ekalskd"jspdrd;aul yeZoskajSula iys; mrsjrA;kh"tia' f.dvf.a iy ifydaorfhda" fld<U" 1998' 7 w' ks' 11" ;;sh mq.a., iq;a;" nq' c' uq' 246-248 msgqj' 8 w' ks' 1" ;sl ksmd;h uydj.a. ld,duiq;a; nq c uq 337--343 msgq i fLda fida ld,dud wrshidjflda tajx js.;dNscAfCOd js.;nHdmdfoda wiuzuQ<afyda iuzmcdfkda m;siaif;da…. 9 tu'fu;a;d iy.f;ak fpz;id talx osix MrsFjd jsyr;s ;:d |=;shx ;:d ;;shx ;:d p;`;a:sx b;s WoaOufOda ;srshx inznOs inzn;a;;dh inzndjka;x f,dalx WfmalaLdiy.f;ak fpz;id jsmqf,ak uy.a.f;ak djka wmamudfkak wfjzfrAk wnHdmcAfCOk MrsFjd jsyr;s
  • 14. 196 ‘E` aAr~y V&Avketm eemt&Fshgtsftfn` Ek`dfsAvk` pt=rvA vAsykryf.Ees`m edevnf dfVAvd Ees`m t=n`v[nf dfVAvd Ees`m htrv[nf dfVAvd emes` uwd yxd srsd s{mtn`hf hFn mDYmAdF sfyl`la[tf b[vfn` sfyHP s#vyn` a[t`tAv> elA`ky mht`v> mht`bvx gfyAv> aeevrFv> vYApAdrhftv> eemt&Fshgt sftfn` m;`rjd jdih lrhs’1 EpmNk` enAv emZ aAyY%V&AvkyA an<n`eg`zkd[k uN<vn mRzsftk`a[t`etkf.Ees` ehyfn` smAj sdAcArDm% aArOSAkrn EbHzt[n[t`tA an<n`eker~ an<kmZpA krn atfVyfn` kAr[Nfkv>evkf.oh<eg` sfethf smAjey` evesn sfyHP ednAvfSeyhf a[tfvn kAr[NfkBAvy sFmAshft Ekk`enAevZ.asFmft v>vkf.oh< smAjey` s{m dfVAvkm evesn s{mtrAtfrmkm elAk=k=wA s{mst`vyA vfSeyhfm itAm p<HPl` ay<rfn` kAr[Nfk sftkfn`y<t=v eves`.EbHz aAyY% p<d`glyAeg` s`vr{py kAlAm s>t&yeyhf vfs`tr vn<ey` pht d[k`evn ay<rfnf. ‘E` aAyY%V&Avk etm kr[Nashgt sftfn` Ek`dfsAvk` pt=r[vA vAsykryf.Ees`m edevnf dfVAvd, Ees`m t=n`v[nf dfVAvd,Ees`m htrv[nf dfVAvd,emes` uwd,yxd,s{mtn`hf hFn mDYmAdF sfyl`l a[tf b[vfn`,sfyHP st`vyn` a[t`tAv> elA`ky mht`v> mht`bvx gfyAv>, aeevrFv> vYApAd rhftv>,kr[NA shgt sftfn` pt=r[vA vAsykryf.’2 smAjey` ebAehA`edenk` vfvfD ay<rfn` smRd`Dfmt` jFvft gtkrtf.yhpt`v> aAyY%V&AvkyA an<n`eg` ysis<r[ hA smRd`Dfy d[k tmn`d st=xx pt`evZ.3E` s[p smZpt` tmAx l[b<nAk` emn`m st=xx pt`evZ. an<n`eg` s[psmZpt` tvzrxt`,v[wf dfy<N<evZvA yyf ptmfn` vw vwAt` sfethf st=x lbyf.emm mht`v> st=x‘m<dftAv’nmZevZ.4anYyn`eg` is<r pfLfbHd tRp`tfmt`BAvy ehvt` m<dftAv m<HPmht` smAjey` evesn s{m p<d`gleyk= evtm Ekes` vYAp`tkrvn m>Lfk sdAcAr p&Qp`tfy aArOSAkrn aAyY%p<d`glyA pfLfbHdv kAlAm s>t&eyhf d[k`evn vfg&hy pht sHdhn` prfdfy. ‘E` aAyY%V&Avketm m<dftA shgtsftfn` Ek`dfsAvk`pt=r[vA vAsykryf.Ees`m edevnf dfVAvd, Ees`m t=n`v[nf dfVAvd,Ees`m htrv[nf dfVAvd,emes` uwd,yxd srsd,s{mtn`hf hFn mDYmAdF sfyl`l a[tf b[vfn` sfyHP st`vyn` a[t`tAv> elA`ky mht`v> mht`bvx gfyAv>,aeevrFv> vYApAd rhftv> m<dftA shgt sftfn` pt=rvA vAsykryf.’5 smAjey` evesn sfyHPednAevt mft=r[bv p[tfrvFmt=lfn` sfyHPednAevt smAnAt`mtAvy pt=r[vA lyf.s{mednAevtm kAr[NfkvFm mHgfn` an<n`eg`zk hHznn dyAprvV p<d`gleyk= 1 tu 2 w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq' i fLda fida ld,dud wrshidjflda tajx js.;dNscAfCOda js.;NHdmdfoda wiuzuQ<afyda iuzmcdfkda m;siaif;da lreKd iy.f;ak fpz;id talx osix cdfkda MrsFjd jsyr;s ;:d |=;shx ;:d ;;shx ;: p;`;a:sx b;s WoaOuf;da ;srshx inznOs inzn;a;dh inzndjka;x f,dalx WfmalaLd iy.f;ak f,dalx WfmalaLd iy.f;ak fpz;id jsmqf,ak uy.a.f;ak wmamudfkak wfjzfrAk wnHdmcAfCOk MrsFjd jsyr;s 3 tu i fLda fida ld,dud wrshidjflda tajx js.;dNscAfCOda wiuzuQ<afyda iuzmcdfkda m;siaif;da……… 4 tu i fLda fida ld,dud wrshidjflda tajx js.;dNscAfCOda wiuzuQ<afyda iuzmcdfkda m;siaif;da uqos;d iy.f;ak fpz;id talx osix MrsFjd jsyr;s ;:d |=;shx ;:d ;;shx ;:d p;`;a:sx b;s WoaOufOda ;srshx hx inznOs inzn;a;dh inzndjk;x f,dalx WfmalaLdiy.f;ak fpz;id jsmqf,ak uy.a.f;ak wmamudfKak wfjzfrAk wnHdmcAfCOk MrsFjd jsyr;s 5 tu
  • 15. 197 bvx pt`evZ.smAj gt zk t=nFkrvFmpfNfs avVYkrn`nAv> ebA`Dfs#vcyY%Av pfNfs tmattfb> nfr~vANvebA`Dy pvA aHPym l> eklpfwk`es` ath[r ssr pfvfesn`en` 1 elA`ks#vyApfNfs mhAkr[NAevnf. embHz ut=mZ adhs` a[tf mhA kr[NAevn` y<t` st`vg hftv[wk[mtf ebA`st` vr[ jnftkrvn`en` kAr[NfkBAvey` mhfmeynf.2p&QasmZpt`tfy v[wFmxepr ebA`st`vr[ mnAv p&g=NklAv> g=Nyk`els kr[NAv d[k` evn`en` Eb[vfnf.sArDr~myn` atr ekenk= V&Avk tt`vey` sfx ebA`Dfs#vt#vyx n^vALFmx upkArvn kr[NAv Ehf uprfm nfS`XAevZdF mhA kr[NAv nAmeyn`d mhA kr[NA smApt`tfQANy vVeyn`d h[Hdfn`evZ.3 an<n`eg` s[psmZpt` ekerhf a[tfvn cft`tp&emA`dy ehvt` m<dftAveh`t=evn` an<n`eg` s[p smZpt`vl hAnfyx eh`t=vn ir~SYAv ivt`vFm smAj p&Qp`tf m>LDr~m d[k`evn p^cVFl p&tfpdAevZ esArkmZkfrFemn` v[LkFemZ VfOSApdy aArOSAkfrFmx upeyA`gFevZ.4an<n`eg` s[p smZpt` ekerhf esArsftk` hx g[enn<ey` an<n`st= vs`t=v tmAst=krg[nFemZ elA`Byt` EkF elA`By pAdkkrgt` Ir~SYA prvVv> cft`tyt` smHgy. s`pr~VkAmy ekerhf elA`l#vy aDfkvFmnfsA sft vfr[d`Dlf^gfkes`vnyevta[dFyAm sfzevZ.5 emhfdF smAj sdAcAryvn<ey` Ey smAn>gtva[tf ymZ ymZ epAz smZm<tFn`x an<k+lv pfLfgt` smZmt sdAcAr s^dr~Byk`t=lfn` tm avVYtA ix<krvA g[nFmyf6.nm<t` elA`l#vy aDfkvgfy t[en`dF mn<SyyA smZmt sdAcAry ik`mvA k&fyAkfrFmxyAm nfsA an<n`vfSeyhf eevrFecZtnAvt` akAr[NfkBAvyt` Ir~SYAprvV vFmt` E` eh`t=evn` m<sAbs` bfNFmt` sfzevZ. m<dftAvyn sAr Dr~m s^kl`py k&fyAt`mkvFmt=lfn` iht aAkAreyn` bfHdv[xfyh[kf p&vNtAv aehA`sfvF hA avmvF egAs` smAj sdAcAry aArOSAvFmx mAr~gy p{ed`. emes` smAjy eker~ m<dftAevn` y<k`tv> t[n[t`tA tmn` smAjey` anYyn`evt vwAt` smFpvFmx a[g{l<mZkmZ a[tfkrg[nFmt=lfn` tvt` ebAehA`ednAx Eym anfymZ mAnsfk hA kAyfk blp{mk` a[tfvfy h[kfyyf avebA`Dkregn mDYs`TtAv ehvt` uep`OSAv a[tfkrg[nFmx ut`s<kevZ.7smAj sdAcArey` uprFm prfpAky mDYs`TtAvy ehvt` uep`OSAv yn sArDr~m s^kl`py mHgfn` nfr{pftevZ. 1 ixh;a; ksldh 11" f.d;u iq;a;" nq' c' uq' 16 msgqj' mqnzfnj fu NslaLfj iuzfndaOd wjNsiuznoaOiai qoa fndaOsi;a;iafij if;d t;ofydis 2 fn#oaO iodpdrfha uQ<OrAu".`Kmd, OrAuisr" kqf.af.dv"1980" 112 msgqj' 3 fndaOsprAhdj;dr"ixi'a fudrgqfjz idikr;k ysu" 160- 164 msgq' 4 w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq' i fLda fid ld,dud wrsh idjflda tajx js.;dNscAfCOda wiuzuQ<afyda iuzmcdfkda m;siaif;da uqos;d iy.f;ak fpz;id talx osix MrsFjd jsyr;s ;:d |=;shx … 5 tu' ,qoafOda…|=gzfGda… uQ<afyda …mkdhx ld,dud mqrsi mq.a.f,da f,dafNk..fodafiak…fudafyak…wNsN~f;da mrshdoskak ps;af;da ….mrodruzms .pzP;s…mruzms ;:;a;dh iudofma;s hx I fyda;s oS>r;a;x wys;dh mrodruz |=laLhd;s 6 w' ks' v jH.a>mcAc iq;a; nq c uq 234 msgqj uhx Nkaf; .syS ldufNda. mq;a; iuzndO ihkx wcACOddjidu ldisl jJokx mpzpkqfNdu ud,d .JO jsf,amkx Odfrhdu cd;rEmx rc;x idoshdu f;x fkd Nkaf; N.jd ;:d Ouzux fofi;` fh wuzydlx wiaiq Ouzud osgzGOuzuys;dh osgzGOuzu iqLdh mruzmrdh ys;dh iuzmrdh iqLdh 7 w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq' i fLda fida ld,dud wrsh idjflda tajx js.;dNscAfCOda js.;nHdmdfoda wiuzuQ<afyda iuzmcdfkda m;siaif;da WfmlaLd iy.f;ak fpz;id talx osix mcdfkda Mrs;ajd jsyr;s ;:d |=;shx ;:d |=;shx ;:d p;`;a:x ;;d p;`;a:sx b;s WoaOuf;da ;srshx inznOs inzn;a;;dh
  • 16. 198 emes` smAjey` evesn s{m p<d`gleyk=evtm dfVA eB`dykfn` kAl avs`TA eB`dykfn` etArv uep`OSAv pt=rvn mDYs`T adhs` a[tf p<d`glyA sms`t smAjy ek`$z&gtekAxegnm sm mAnsfk s`vBAvykfn` y<t=v slkA gnfyf.st=r[ mft=r[ vfr[d`D avfr[d`D aAdF kfsfz eB`d s`vBAvyk` emhfdF enAs[lekn b[vfn` eemt&fy kr[NAv hA m<dftAv yn sArDr~m mxZxmx vwA uep`OSA sArDr~m mxZxm itAm sfy<mZ sArDr~m mxZxmk` bvd Eyx p[mfNfyh[k`ek` pfLfevlfn` eemt&fy kr[NAv hA m<dftAv yn sArDr~m s^kl`p mxZxmZ ps<kLAv> p<d`glyn`xm pmNk`b[vZd emhf vfeV`S lOSNykf.1kAlAm s>t&eyhf emZ ay<rfn` uep`OSA shftv evesn`enk= eg` mAnsfk s`vBAvy vfs`treker~. ‘E` aAyY% V&Avketm uep`OSAshgt sftfn` Ek`dfsAvk` pt=r[vA vAsykryf.Ees`m edevnf dfVAvd Ees`m t=n`v[nf dfVAvd Ees`m htrv[nf dfVAvd emes` uwd yxd srsd s{m tn`hf hFn mDYmAdF sfyl`l a[tfb[vfn` sfyHP s#vyn` a[t`tAv> elA`ky mht`v> mht`bvx gfyAv> aeevrFv> vYApAd rhftv> uepOSA shgt sftfn` pt=r[vA vAsykryf.’2 emZ ay<rfn` sm sftfn` mDYs`Tv evesn aAr~yV&AvkyA smAjey`a[tfenAeyk=t` eB`d enA slkyf.smAnAt`mtAvy gr[kryf.hFn p&NFt elAk=k=wA zp`pt` epAehAst` ebUd`D aebUd`D s`t&F p<r[S aAdF vVeyn` EkfenkAeg` us`mfxfkmZ enAsftyf.smAjey` evesn s{m sAmAjfk eyk= evtm dk`vn`en` mDYs`TaAkl`mhls3 flfkl`g fuh t;ruz Wmfhda.S;djhla fkdue;sfia tlajru jegyS.sh;a ienjskau fuz kr[N iht vfs`trkrnld eemt&Fkr[NA hA m<dftA yn sArDr~m s^kl`pvlx vwA upeyA`gFtAvyk` a[tf sArDr~m s^kl`pykf.Ey nfds<nkfn` emes` d[k`vfy h[kfy. edmvZpfyn`vfsfn` tm dr[vn`vfSeyhf eemt&F shgtvFmt`,kAr[NfkvFmt`,dr[vn`eg` dfy<N<v d[k st=x<vFmZvVeyn` m<dftAv a[tfkrg[nFmt`,dr[esenhs a[tf s{m edmvZpfeyk=xm itA s<HP edykf.nm<t` dr[vn`wg` k=zmht` s{mkxy<t`hfdFm E` hA smAnv uep`OSAshftv ps<vFm dr[v n`x a[tf aDfkesenhs nfsAm EbHz edmvZpfyn`x aphs<y.dr[esenhs nfsAm tmn`eg` enA pfr[N< aep`OSA pfx<ps dr[vn` hMAy[vFmt` dr[vn` E` pfx<ps hMAegAs` tmn`dr[vn`x lbA zn` ilk`k dr[vn` sAk`SAt`ekAx ov<n`eg` jFvft sAr~Tkkrg[nFmt` dkfn asn edmvZpfyn` st=xx pt`evtf.Ees`m E` k&fyAvLfy asAr~Tkkrgt` dr[vn` pfLfbHdv ov<n` ps<t[vflfevtf.EkF dr[vn`eg` anAgtyg[n sftA eVA`kevtf,cft`t prfdAhyx p[mfeNtf.4 inzndjka;x f,dalx WfmalaLd iy..f;a k fpz;kd jsmqf,ak uy.a.f;ak wmamudfKak wfjzfrAk wnHdmcAfCOk MrsFjd jssyr;s j 1 tu' 2 w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq' 3 tu i fLd fida ld,dud wrshidjflda tajx wfjzrps;af;d tajx wnNdmcACOps;af;da tajx wixls,sgzGps;af;da tajx jsiqoaO ps;af;da tajx ;iai osgzfGj Ouzfuz p;a;dfrda wiaidid wOs.;d fydkaa;s fydk 4 w' ks' iv" ldufNda.s iq;a;" nq' c' uq' 326 msgqj'
  • 17. 199 asAr~Tkv> emAehAet` tmn`l[bfyy<t=mv> mAnsfk as`v[sfl`l tm dr[vn`x lbAdFmx emZ nfsA EbHz edmvZpfeyA` asmt`evtf.1p&tfPly dr[vn`` evnt` mAr~gykfn` ehA` tm jFvft aep`OSA ix<krg[nFmx ov<n`x tfb> avs`TAv emZeh`t=v nfsAm ov<n`evtfn` gflfhFyAmevZ.2vfkl`p mAr~g os`es` egAs` tmn`eg` dOStA k=sltA vD%ny krgnfmfn` tm tmn`eg` jFvft nv ilk`kos`es` egnyAmx dr[vn`x a[tf ayftfy emZ mHgfn` ov<n`x ahfmfkrvFm hA Ix edmvZpfyn`eg`esenhs mHgfn`m ay<t=bADk El`lvFmt` emZ mHgfn` sfzevZ. edmvZpfyn`t=L eemt&fy kr[NAv m<dftAv trmx m tm dr[vn` ekerhf uep`OSAv vD%nyvF tfb<nAnmZ,edmvZpfyn` atfn` emZ vrd sfz enAevZ. EbHz edmvZpfyn` dr[vn`eg` sfyHP kxy<t=vldF ov<n`x shRdyn` hA mAr~egA`ped`Vyn` vnvA mfsk` blAt`kAreyn` mAr~geyhf a[degn yn`nn` enAvnb[vfnf. uvmnAvxvwA dr[vn`x aArOSAv s[pyFm emn`m n<vmnA prfdf aDfkels dr[vn` eker~ avDAneyn` ps<vFmd dr[vn`eg` epAr[SvD%ny eker~ ahftkrels blpAnbvt` aDYApn menA`vfdYAevZdF ig[n`evZ.3 emZ aAkAreyn`m smAjey` ess< sAmAjfkyn` ekerhfm uep`OSAv vD%nykrnvAnmZ smAjy ekbHz aAkArykfn` evns`v<vt` E`pfLfbHdv sftx kNgAx<vk` a[tfenAevZ. a[t[mZ p<d`glyn` smAjy h[sfern aAkAry smAjy gr[krn smAjsArDm% sdAcAry v[nf kr[N< vrfn`vr evns`vn<blA E`vA tmAx r[cfay<rfn` enAtfebn<d[k p>r~v smAjy s{m atfn`m ‘ehAHdy’(atFt kAmy)vr~tmAn smAjy s{m atfn`m‘nrky’ynAdFvVeyn` sftrfdvA gnftf.4emZ ay<rfn` kl`pnAkrnp<d`glyAeg` mAnsfk shny n[tfvn`en` oh< n<v<mnAprfdf smAjyx a[lF g[lFkxy<t=krn b[vfnf.eemt&fy kr[NAv hA m<dftAv nfsA‘esenhs’arm<N<krgt` b[mZemn` smAjey` evesn`nAv> mAnvp&jAveker~ b[eHdn emAh< sfyl`l tmA aBfmt prfdf r[cfkrn prfdf sfzvfyy<t=y[yf hHgfyf. nm<t` smAj p&jAvk` yn< mfnfs<n` itA vfVAl p&jAvk` Ekt=vF s{zn< mAnv pd`Dtfykf.vfvfD p<r[z vfvfD h[sfrFmZrxA vfvfD aAkl`p,vfvfD adhs` udhs` aAdF mAnv h[sfrFmZ hA p<r[z an`trA .; mAnsfkvY>hyn` rAVfykeg` an`tr~ smZb$DtA jAlykf smAjy yn<evn` h[Hdfn`evn`en`. EhfdF smAjey` smAjey` sAmAjfkyn` un<n` hA an`tr~ smZb$DtA pvt`vn<ey` ov<enAv<n`xm aAevZNfk emv[nf mAnsfk vY>hyk` pdnmZekAxegnyf. E` nfsA sms`t smAjyt=L evesn`nAv> sAmAjfkyn`eg` vfvfDh[sfrFmZ rxA pAdk ekAxegn sms`t smAjym evns`evmfn` idfrfyx glA yyf.Ey kfsfdfenk atFtey` sr~vV=BvAdFv tfb<en`vt` vr~tmAney` sfyl`l aV=BvAdF elst` smZp>r~Neyn`m sks`vn`en` enAevZ. smAjey` a[t`et` evns`vFmyf.ehvt` anftY tAvyyf.emy ehAHd ehA` nrk vVeyn` vfg&hkL h[kfenAevZ.ekenk= Ees`krn`en` hA Ees`kfrFmx eh`t=vn`en` emZ evns`vFm tmAeg` p>v%mAnsfk s^kl`pyn` eprd[rfkregn ehAHd ehA` nrk vVeyn` s^jAnnykfrFmyf.emZ k&fyAvLfy eh`t=evn` 1 oS' ks' 111" isZ.d,l iq;a;" nq' c' uq' 295 -296 msgq' yd <ore mdie,a .`re w;afmd; ohdfrdayK w;`fldar, YsCIdukaosrh 1991 2 w' ks' 11" wkK iq;a;" nq' c' uq' 130 msgqj yd ,ud wdl,am ixjrAOkh foudmsh .`re ldrAhNdrh fm@aud l`v,s.u iSudiys; oSmdks uq|@K m@ldYk kqf.af.dv 2001 3 wOHdmk ufkdajsoHdj iy ,uhs fla f,dfj,a wOHdmk m@ldYk fomdrA;fuzka;`j biqremdh n;a;ruq,a, 1981 4 wOHdmk ,sms(uQ, OrAu)"fykars jSrisxy"m@cd uq|@Kd,h"fld<U"1980'
  • 18. 200 adAL p<d`glyA nfrt=r[ mAnsfk pFwAvkxlk`evZ.uep`OSAv p<r[z p<h<N<kfrFm t=Lfn` iht kF aAkAreyn` smAjey` anftYtAv et`r[mZegn E` an<v sfyHPed` ekerhf mDYs`Tg=Neyn` s[LkFm x p<r[zp<h<N< v<vehAt` s^kl`p g&hNy hA edA`Sshftv s^jAnnykfrFemZ k&fyAvlfy ntrvF vfVAl mAnsfk shnyk` E` t=Lfn` udAkrgth[kfy.Eyx iht d[k`v< ay<rfn`uep`OSAv p<r[z p<h<N<kfrFm itAm eyA`gY kArNykf.1 kAlAms>t&eyhf d[k`evn emm ebUd`D sArDr~ms^kl`pstr EnmZ eemt&fy kr[NAv,m<dftAv hA uep`OSAv yn str vD%nykfrFemZdF Ehf ek`$z&Fykr[N els aeevry hA vYApAd rhft 2 BAvy dk`vA tfebZ. Ey eemt&Fs^kl`pey`m vfkAVykf.EmnfsA eemt&fy,kr[NAv,m<dftAv hA uep`OSAv yn sArDr~m s^kl`py eemt&fy bv p[h[dflfevZ.Ey kAlAm s>t&eyhf emZ ay<rfn` d[k`evZ.3 ‘E` aAyY%V&Avketm…..eemt&Fshgt sftkfn` ..ep..kr[Nashgt sftfn`..ep..m<dftA shgt sftfn`..mht`v> mht``bvx gfyAv> aeevrFv>,vYApAd rhftv>..eemt&Fshgt.. ep..krNAshgt..ep …m<dftA shgtsftfn` vAsykryf.’ emZ an<v eemt&fy kr[NAv m<dftAv hA uep`OSAvx aeevry hA vYApAdrhftbv upkArF evZ. nYAyAt`mkv d[k`v>vfx Ey et`r[mZg[nFm phs<y.EnmZ 1.aAyY% V&AvkyA‘aeevrFv> vYApAd rhftv>’eemt&Fshgt sftfn` vAsykryf.4 2.aAyY% V&AvkyA‘aeevrFv> vYApAd rhftv>’kr[NAshgt sftfn` vAsykryf.5 3.aAyY% V&AvkyA‘aeevrFv> vYApAd rhftv>‘m<dftAshgt sftfn` vAsykryf.6 4.aAyY% V&AvkyA‘aeevrFv> vYApAd rhftv>‘uep`OSAshgt sftfn` vAsykryf.7 Eb[vfn` iht sArDm% s^kl`p strxm‘eemt&fy’nm[tf Ekm sArDm%s^kl`py m>lyvF tfebn aAkAry p[h[dflfy.emZ an<v ketA`lfkdhmt=Ld‘ep&`my’ynvcney` g[bZv a[t`tAv> eemt&fyy yn adhs gt ehAt` byfbley` d[k`evn8 ‘asl`v[sfyn`x ep&`m krn`n’yn kfymn smAjAn<eyA`jn 1 wOHdmk ufkdajsoHdj yd wOHdmk jHjydr ms<snZo rpkd"ohd frdayK w;`fldar,"YsCIdukaosr"fld<U"1999' 2 w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq' i fLda fida ld,dud wrshidjflda wrshidjflda tajx js.;dNscAfCOda js.nHdmdfoda wiuzuQ<afyda iuzmcdfkda m;siaif;da fu;a;diy.f;ak fu;a fpz;id…fm…lreKd iy.f;ak fpz;id… uqos;d iy.f;ak…WfmalaLdiy.f;ak fpz;id talx osix MrsFjd jsyr;s ;:d |=;shx ;:d ;;shx ;:d p;`;a:sx b;s WoaOufOda ;srshx inznOs inzn;a;;dh inzndjka;x f,dalx WfmalaLdiy.f;ak fpz;id jsmqf,ak uy.a.f;ak wmamudfKak wfjzfrAk wnHdmcAfCOk MrsFjd jsyr;s 3 w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq' 4 tu i fLda fida ld,dud wrshidjflda tajx js.;dNscAfCOda js.;nHdmdfoda wiuzuQ<afyda iuzmcdfkda m;siai f;da fu;a;d iy.f;ak fpz;id 5 tu i fLda fida ld,dud wrshidjflda tajx js.;dNscAfCOda js.;nHdmdfoda wiuzuQ<afyda iuzmcdfkda m;siai idjflda f;da lreKd iy.f;ak fpz;id 6 tu i fLda fida ld,dud wrshidjflda tajx js.;dNscAfCOda js.;nHdmdfoda wiuzuq<afyda iuzmcdfkda m;siai f;da uqos;d iy.f;ak fpz;id 7 tu i fLda fida ld,dud wrshidjflda tajx js.;dNscAfCOda js.;nHdmdfoda wiuzuq<affyda iuzmcdfkda m;siai idjflda f;da WfmlaLd iy.f;ak fpz;id 8 w,q;a .sjsiqu(.S;dj,sh we;`ZMj)"Y@S ,xld nhsn,a iud.u"293".d,qmdr"fld<U 3".,d;s' 5'12'293 msgqj' kqUg fuka kqfUz wi,ajeishdg fm@aulrmkak hk tl jdkHfhkau uqZM jHjia:dj iuzmQrAK fjz'
  • 19. 201 smAjAn<eyA`jn eyhflA v[dgt` vn`nAes`m b<zsmyt=L vfg&hekern‘eemt&fy’nm[tf sArDm% s^kl`pyd smAjA n<eyAjnfhys,d jeo.;a fjz.1 emhflA asl`v[sfyn`x ep&`mkfrFm yn`enhf ar[t mAnv smAj sdAcArp&Qp`tfy enAsfHd aArOSAkfrFm uedsA avVYkrn`nAv> m>Lfk sArDm%s^kl`py vn mft=r[bv yn`nyf.2Ehfm b<z smey` a#T%d[k`evn ‘eemt&fy’pAdkkregn strb&h`mvfhrNeyn` y<t=v smAjeyhf mAnv smZb$DtA vfSeyhf sdAcAr p&Qp`tfy aArOSAkfrFm ketA`lfk dhmt=L3‘ep`&my’yn sArDm% s^kl`peyn` ar~Tvt`vn adhsx itAm smFpv<vt` prfp>r~NBAveyn` eemt&F sArDm% s^kl`py vwAt` idfrfeyn` sfxfnbvk`epen`.4 Ees`m kAlAm s>t&eyhf emm eemt&Fs^kl`py nfdhs` cfn`tny eprd[rfkregn itAm nmYVFlF aAkAreyn` idfrfpt`kr tfebZ.idfrfpt` krtfebn aAkAry pfrfk`s>vfx h[eHgn`en` kAlAm s>t&eyhf d[k`evn sArDm%s^kl`p hA sdAcAr p&Qp`tfy k&fyAt`mkkfrFmx ekenk= ebUd`Deyk= vFm avVYenAvnbvyf.5Ehf kfy[evned` pfLfp[d in` sAr~Tk p&tfPl lbAgn`nvAvfnA aAgmZ hA dr~Vn vVeyn` el`bl` alvAg[nFemn` ar~Tyk` enAl[ebnbv in`vfg&hevZ.kAlAm s>t&y vnAhF edp[t`tk[epn ck&Ay<Dyk` bHzy.prfp>r~N sAr Dr~m s^kl`p hA sdAcAr p&Qp`tfyk` idfrfpt` enAkrn anYsmyvAdyn`x emn`m p&AeyA`gfk#veyn` etAr h<z gtAn<gtfk cfn`tny os`es` El`bgt` el`bl`ebUd`Dyn`xt` in` phrvdF.6 mfnfs` smAjey` vfvfD smyvAdyn` vfvfDaAgmfk dRS`XFn` shft p<d`gleyA` ebAehA`evt`.7kAlAm ebAehA`evt`.7kAlAm s>t&eyn`` idfrfpt`ekern sArDr~m s^kl`p hA sdAcArp&Qp`tfy emZ sfyHPednAxm epAzevZ k&fyAt`mkkLh[kfvFm hA Ees` k&fyAt`mkkr tm tmn`x tm tmn`eg` epUd`glfk jFvftyt=LdFm in` udAvn mAnsfkshny mAnsfk as`v[sfl`l emZ sfyHPednAxm Ekes` p&tYOSkrgt h[kfy.8 1w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq' i fLda fida ld,dud wrshid jflda tajx js.;dNscAfCOda js.;nHdmdfoda wiuzuQ<afyda iuzmcdfkd m;siaif;da fu;a;d iy.f;ak fpz;id 2 tu 3 w,q;a .sjsiqu(.S;dj,sh we;`ZMj)"Y@S ,xld nhsn,a iud.u"293".d,qmdr"fld<U 3".,d;s' 5'12'293 msgqj' kqUg fuka kqfUz wi,ajeishdg fm@au lrmkak hk tl jdlHfhkau uqZM jHjia:dj iuzmQrAK fjz' 4 w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq' i fLda fida ld,dud wrshidjflda tajx js.;dNscAfCOda js.;nHdmdfoda wiuzuQ<afyda iuzmcdfkda m;siaif;da fu;a;d iy.f;ak fpz;id talx osix ;dNs MrsFjd jsyr;s ;:d |=;shx ;:d ;;shx ;:d p;`;a:sx b;s WoaOufOda ;srshx inznOs inzn;a;;dh inzndjka;x f,dalx WfmalaLdiy.f;ak fpz;id jsmqf,ak uy.a.f;ak wmamudfKak wfjzfrAk wnHdmcAfCOk MrsFjd jsyr;s 5 w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq' wmfrAms Nkaf; tafla iuKn@dyauKd flaimq;a;x wd.pzPka;s f;ams ilZ[afZ[j jdox oSfmka;s fcdaf;ka;s mrjdox mk Lqxfika;s juzfyka;s TzmlaLsx lfrdka;s mrsNjka;s f;aix fkda Nkaf;a wuzydlx fydaf;aj lxLd fyda;s jspslspzPd fldaiq kdu bfuzix fkda Njka;dkx iuK n@dyauKdkx ipzpx wdy flda uqid;s w,x ys fjda ld,dud lxLsx;`x w,x jspslspzPs;`x lxLksfha p mk fjda Gdfka jspslspzPd Wmamkakd 6 tu' ta: ;`uzfya ld,dud ud wkqiaifjzk ud mruzmrdh ud b;slsrdh ud msgl iuzmodfkak ud ;lalfya;` ud khfya;` ud wdldr mrsjs;laflak ud osgzGs kscACOdk laLka;shd ud NnznrEm;dh ud iufKda fkda .rE;s 7 tu ika;s Nka;s tafla iuKn@yauKd flaimq;a;x wd.pzPka;s f;a ilZ[afZ[p jdox oSfmka;s fcdaf;ka;s mrjdox mk Lqxfika;ss juzfNka;s TzmlaLsx lfrdka;s mrsNjka;s wmfrAmsNkaf; tafla iuK n@dyauKd ; flaimq;a;x wd.pzPka;s f;ams ilZ[afZ[p jdox oSfmka;s fcdaf;ka;s mrjdox mk Lqxfika;s juzfNka;s TzmmlaLsx lfrdka;s mrsNjka;s f;aix fkda Nkaf; wuzydlx fydaf;aj lxLd fyda;s jspslspzPd fldaiqq kdu i bfuzix Njka;dkx iuK n@dyauKdkx ipzpx wdy fld uqid;s 8 tu w,x ys fjda ld,dud lxLs;`x w,x jspslspzPs;`x lxLksfha p mk fjda Gdfka jspslspzPd Wmamkakd
  • 20. 202 EkFs^dr~By yxet` kAlAms>t&y t=Lfn` idfrfpt`krn< lbn dhmZ pNfv<wy p&AeyA`gfk hA hrvt`edyk`bvx tmn`eg` p&YOSypdnmZkr gt` avebA`Dyt` E` avebA`Dymt a[tfkrgt` vfV`vAsyt`,EkF dhmZ pNfv<wy ed`VnAkrn`nA mnAv Ey ed`VnAekAx tfebZdyn`nt`,ed`VnA krnld p<d`glyA ekerhf a[tfkrgn`nAld p[h[dFm hA avebA`Dyt`, E` avebA`Dymt a[tfkr gt` vfV`vAsyt`,kAlAms>t&eyn` nfr~ed`Vft sArDr~m s^kl`p hA sdAcAr p&Qp`tfy an<gmny kfrFmt=Lfn` oZn{m p<d`gleyk=x s[nsFm udAkrgt h[kfyyn aAkl`pyt`,E`aAkl`py t=Lfn` tv ebAehA`p<d`glyfn` rAVfyk`hx atFt vr~tmAn hA anAgt(pcZc<pn`nAcey` s^GA) yn kAlt&ey hf ebAehA` hfts<v pfNfsvF a[tfbv hA idfrfey`dF vfyh[kf bv pfLfbHdv mnA avebA`Dyt` E` avebA`Dymt an<gmny krn`nAv> p<d`gl kN`wAymZ(s^GyA)ekerhf a[tfkrgn`nAld vfV`vAsy n` yn t&fvfDvfV`vAsyn` krNekAx oh< tfsrNeyhf nft[tfn`m pfhfxyf.1 etr[vn` srNgfy ebUd`Deyk= bvx ehtm pt`vn`en` tfsrN vAkYy kfyvA gtAn<gtf kvenAv vfcAr p>v%kv p&QAv emehyvA lbn tm p&tYOS avebA`Dyt=Lfnf.2emm srNyAm gATA hA pAlf vAkY kfyvA etr[vn` srNy[vFmx vwA s`Tfr sArv>vkf.d[wfv>vkf.Ees`m enAesl`evn edykf.(pcZct`t^ evZdftbZb^ vfHJ`HOz|hFtf.)3 kAlAm s>t&eyhf avsn`ekAxshf in` idfrfpt`ekern sArDr~m s^kl`p hA sdAcArp&gtfy mnAv g&hNykregn sfy jFvnp&tfpdAvt=L p&AeyA`gfkv aT% vt`krgn<lbn p<d`glyAlbn s[nsFmZvg% strk` vfs`treker~.ebUd`D aebUd`D akfrfyvAdF nAs`tfkvAdF aeh`t=k apcZcyvAdF ucZecZdvAdF eBUtfk vAdF ehA` km%PlvAdF oZn{m smyvAdyk` aAgmfk dr~Vnyk` dRS`XfvV eyn` gt` oZn{mp<d`gleyk= emm s[nsFmZvg% str lbn aAkAry kAlAm s>t&eyhf epn`vA edn`en` pht d[k`evn prfdfy.4 ‘kAlAmeynf,aAyY%V&Avk etm emes` ever sft` a[t`etk`evZd,emes` avYApAd sft` a[t`etk` evZd,emes` enAkfHPx< sft` a[t`etk=evZd,emes`` pfrfsfz sft` a[t`et` evZd oh<vfsfn` emZ aAt`meyhf as`v[sFmZ htrk` lbn ld`dAh< evt`.5 1‘idfn` prelAvk` a[t`et`nmZ krnld ehAHd enAehAHd km%yn`eg` vfpAk a[t`et`nmZ ky bfHdFemn` mrNfn` ps< yhpt` gtfa[tf s`vr~g elA`keyhf updfn`enmZ yn emZ pLm<v[nf as`v[sFm oh< vfsfn` lbn ld`ed`evyf.’6 1 i' ks' 11"mxpNhfjzr iq;a;"nq' c' uq' 108 msgqj' bO .ym;s wrshidjflda nqoafO wfjpzpmamidfoak iukakd.f;da fyd;s ….Ouzfuz wfjzpspmamidfok….ixf> wfjpzpmamidfok…wrshlkaf;ys iSf,ys d.f;da iukakd.f;da fyda;…bfuzys p;`ys fid;dm;a;s wxf.ys iukakd.f;d fyd;s s 2 i' ks' v (1)"wjscAcd iq;a;"nq' c' uq' 02 msgqj' jscAcd fLda NslaLfj mqnznx.ud l`I,dkx Ouzudkx iudm;a;shd wkajfoaaj ysfrd;a;mamx jscAcd.;iai NslaLfj jsoaoiqfkd iuzudosgzGs mfyd;s fo 3 u' ks' 111"uydp;a;drSxil iq;a;"nq' c' uq' 214 msgqj' fida uspzPdosgzGshd mydkdh jdhu;s iuzud osgzGshd Wmiuzmodh iajdiai fyd;s iuzud jdhdfud 4 w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq' i fLda fida ld,dud wrshidjflda tajx wfjzrps;af;da tajx wnHdmcACO ps;af;da tajx wixls,sgzG ps;af;da tajx jsiqoaOps;af;da ;iai osgzfGj Ouzfuz p;a;dfrda wiaidid wOs.;d fydka;s 5 tu 6 tu ifpz fLda mk wF:s mfrda f,daflda wF:s iqlx |=llgdkx luzudkx M,x jsmdflda Gdkuyx ldhiaifNaod mruzurKd iq.;sx i.a.x f,dalx WmamcAcsiaiduS;s whuziai mGfuda wiaidfida wOs.f;da fydka;s
  • 21. 203 2‘idfn` prelAvk` n[t`et`nmZ,krNld ehAHd enAehAHd km%yn`eg` Pl vfpAkn[t`et`nmZ,emZ aAt`meyhfm eevr n[tfv zk`n[tfv,s<ves` aAt`my prfhrNy krn`enmf yn emZ t=n`v[nf as`v[sFm oh<vfsfn` lbn ld`ed`evyf.’1 3.‘idfn` pvZkrn`nAx vfpAkedn< l[ebZnmZ,mm vnAhF kfsfevk=x vrdk` enAsftmf.pvZ enAkrn`nAv> mx ekes`nmZ zkk` p[mfeNn`en`d?enAp[mfeNn`en`d?yn emZ t=n`v[nf as`v[sFm oh<vfsfn` lbnld`ed`evyf.’2 4.‘idfn` pvZkrn`nAx vfpAk enAedn< l[ebZnmZ,d[n` mm vnAhF pevn`d,vfpAkeyn`d yn edkfn`m pfrfsfz v> tmA dk`enmZ ynemZ strv[nf as`v[sFm lbn ld`ed`evyf.’3 emZ aAkAreyn` strvfDfykx nYAyAt`mkv upkl`pny krnkL tmn`drn eBUtfkvAdF aeh`t=kvAdF nfr~mANvAdF kvr ehA` dRS`Xfyk`mt pfhfxA kxy<t= krn p<d`gleyk=v<vt` tmn`eg` dRS`Xfy bADAvk` krenAegn‘ehAHdkrn`nAx emelAv vVeyn` strAkAr s[nsFmk` lbA gt h[kfbv avebA`Dkrgth[kfevZ. emZ dhmZ a[s> kAlAmeyA` emZ kr[N emZ aAkAreyn`m tm tmn`eg` p&tYOSy p&mANy kregn avebA`Dkrgnftf.Ees`m ov<h< kAlAms>t&eyn` ehLfvn ebUd`D sArDm% s^kl`p hA smAj sdAcAr p&Qp`tfy atr a[tf aKN`w sbHdtAv mnAv avebA`Dkrgnftf.b<zrzn` kAlAm v[sfyn`x ed`VnAkrnld kAlAms>t&ey` an`tr~gtey` hry vn<ey``d yeTA`k`t kr[Nyf.4 m<lfn`m b<zrzn` kAlAmv[sfyn`x dRS`Xfeyn` agtfyx enAynels il`lFmk` idfrfpt`kr ymk` pfLfbHd nfv[rdf vfnfV`cykx ELMFmx vfvRtmAnsfk#vykfn` ps<vFm atYvVY kr[Nk` vnb[vfnf. in`ps<v Ees` dRS`Xfeyn` agtfyx yAh[kf dRS`XfprAmr~Vny krn<lbn`nAv> m>lyn` dhyk` ed`VnAkrtf. vfcArp>r~vk aAkl`pykfn` kxy<t=kfrFemZ avVYtAvy kAlAm v[sfyn`x avDArNy krn b<zrzn` kAlAm v[sfyn` vfcArp>r~vk enAvn aAgmfkdRS`XFn` eker~ vfmtf(s[k)ipfdvFm g[n ov<n`x p&s^VAkrtf.5emyfn` kAlAmv[sfeyA` b>zrzn`ekerhf p[h[fo;s.6jspdrmQrAl wdl,amhlska f;drjlghq;`lrk TzkEu mqoa.,fhl` eker~(yxt` pfrfesyfn` tmn`vhn`es` ekerhfpvA tmn` vhn`es` Ees`kxy<t= enAkrn`en`nmZ)s[kphL kr g[nFm sADrNbv p[vsfyh[k`ek` EbHzm 1 tu ifpz fLda mk kF:s mfrda f,daflda kF:s iqlg |=lalgdkx luzudkx M,x jsmdfla bodyx osgzfGj Ouzfuz wfjzrx wnHdmcACOx wkS>x iqLx w;a;dkx mrsyrduS;s whuiai |=;sfhda wiaidfida wOs.f;d fyda;s 2 tu ifpz fLda mk lfdaf;da lrshH;s mdmx k fLda mkdyx liaips mdmx fpzf;aus wlfrdka;x fLda mk ux mdmdx luzux l`f;da |=lLx Mqiais;S;s whuziai ;;sfhda wiaidfida wOs.f;da fyda;s 3 tu ifpz fLda mk lfrdaf;da k lrshH;s mdmx bodyx WNhfkaj jsiqoaOx w;a;dkx iukqmiaiduS;s whuiai lfrda p;`;af:da wiaidfida wOs.f;da fyda;s 4 w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq' tajfuz;x N.jd tajfuz;x iq.; i fLda fida Nkaf; wrshidjflda tajx wixls,sgzG ps;af;da tajx jsiqoaO ps;af;da ;iai osgzfGj Ouzfuz bfuz p;a;dfrda wiaidid wOs.;d fydka;S;s 5 tu w,x ys fjda ld,dud lxLs;`x w,x jspslspzPs;`x lxLksfha j mk fjda Gdfka jspslzpzPd Wmamkakd 6 tu wNslalka;x Nkaf;…fm…taf;s uhx Nkaf;a N.jka;x irKx .pzPdu Ouzux p NslaLq ix>xj Wmdifla fkda Nkaf;a N.jd OdfrA;` wcAc;.af.a mdKqfmaf;a irKx .f;a;s
  • 22. 204 aAkArykfn` vfcArp>r~vk s^kl`p gr[krn nfdhs` b<d`Dfmetk=hxm pmNk` bv avebA`Dkr gn`nA kAlAmeyA` emZ ay<rfn` b<zrzn` eker~ vfV`vAsbvx p[mfeNtf.1 EhfdF un`vhn`es` smAjey` sdAcAry aArOSAvFm sHdhA avVYkrn m>Lfk sdAcAr Dm%phk` kAlAm yn`x ed`VnAkrtf.2p^cVFl p&tfpdAv yxet` ig[n`evn kr[N<ps Em sdAcAr Dm%5yf. emy ebUd`D aebUd`D eB`dykfn` etArv vfcArp>r~vk aAkl`pykfn` smAj sdAcAry aArOSA kfrFm pfNfs ut`sh gn`nA oZn{m mn<Syeyk=eker~ p[vtfyy<t=v> sADArN mn<SY Dm%tA 5k` bv b<zrzn` eh`t= shftv kAlAm v[sfyn`x avebA`Dkrvtf.3 in` ant=r[v b<zrzn` ihtkF sdAcArDm% 5a[tfkrg[nFmx avVYkrn sAr Dm% strk` pfLfbHdv vfs`trkrtf.Em sArDm% strnmZ str b&h`mvfhrNyf.4str b&h`mvfhrN dfy<N<kfrFm sArDm% vD%ny elsxt` sArDm% vD%nykfrFmt=lfn` smAj sdAcAr Dm%tA 5 aArOSAvn ay<r[ kAlAm v[sfyn`x avebA`Dkrvtf.emm sArDm% s^kl`p str(str b&h`mvfhrN)ebUd`D aebUd`D eB`dykfn` etArv smAj sdAcAry aArOSAkrn`nAv> s{m p<d`gleyk=vfsfn`m sfy sn`tAn gtv vD%nykfrFmx avVYkrn`nAv> g=NDm%4k`elsx b<zrzn` epn`vAedtf.emZ mHgfn` sdAcAry hA sArDm% atra[tf sbHdtAevZ s`vr{peyn` p&AeyA`gfk smAj sdAcAry aArOSAkfrFmZ vfSeyhf b<zdhemZ epn`vAedn sArDm%ebUd`D aebUd`D eB`dy kfn` etArv oZn{mekenk=x p&AeyA`gfkv k&fyAevZeydvfyh[kfkr[N<bvt` epn`vAedtf.5m>Lfk sArDm% 4v> str b&h`mvfhrNyx pAdk vn`en` an<n` vfSeyhf pvt`nA mft&t`vy(eemt&fy)bvd emhf vfs`treker~.6 emm b&h`mvfhAr str hA b[zn< tvt` sArDm% t&ft`vyk` b<zrzn` kAlAmv[sfyn`x epn`vA edtf.EnmZ k=slm>L 3yf.aelA`B,aedA`s,aemA`h yn k=slm>Lyn` t=nvD%ny kfrFm t=lfn` smAj sdAcAry aArOSAvn bv epn`vAedtf7.emhfdFt` sArDm%vn k=slm>Lyn` hA smAj sdAcAry vn vn sdAcAr p&Qp`tfy(p^cVFl p&tfpdAv)atr pvtfn aKN`w sbHdtAvy kAlAm v[sfyn`x avebA`D kredtf.8ebUd`D aebUd`D eB`dykfn` etArv emZ ay<rfn` kxy<t=kfrFm s{m mn<Syeyk=eg`m mAnv vgkFmk` bvt` E` mHgfn` mn<SYDr~m aArOSAkfrFm sfzvnbvt`,emkF mAnvDm% aArOSA kfrFmx aAgmZ jAtfeB`dyk` avVYn[tfbvt` phdAedtf. 1 tu 2 tu …..wmrshdhoskak ps;af;da fkaj mdKx yka;s k woskakx wdosh;s k mrodrx .pzP;s k uqid NK;s mruzms ;:;a;dh iudofma;s hx I fyda;s oS> r;a;x ys;dh iqLdhd;s 3tu 4tu' i fLda fida ld,dud wrshidjflda tajx js.;dNscAfCOda js.;nHdmdfoda wiuzuQ<afyda iuzmcdfkda fida m;siaif;da fu;a;d iy.f;ak fpz;id..fm..lreKd iy.f;ak fpz;id..uqos;d iy.f;ak fpz;id…WfmalaLd iy.flak fpz;id talx osix MrsFjd jsyr;s ;:d |=;shx ;:d ;;shx ;:d p;`;a:sx b;s WoaOufOda ;srshx ufOda inznzOs inzn;a;;dh inzndjka;x f,dalx WfmalaLd iy.f;ak fpz;id jsmqf,ak uy.a.f;ak wmamudfKak wfjzfrAk wnHdmcAcfCOk MrsFjd jsyr;s 5 w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq' hod ;`uzfya ld,dud w;akdj cdfkhahd: bfuz Ouzud wl``I,d bfuz Ouzud idjcAcd bfuz Ouzud js[aZC|+ .rys;d bfuz Ouzud iu;a;d iudoskakd wys;dh wl |=laLdh ixj;a;ka;S;s w: ;`uzfya ld,dud mcfyhahd:d;s b;s hx ;x jq;a;x bofuz;x mgspzp jq;a;x 6 tu 7 tu ;x lsx uZ[aZ[: ld,dud wf,dafNda mqrsiiai wcACO;a;x WmamcAcudfkda WmamcAc;s ys;dh jd wys;dh mcA jd;s$ys;dh Nkaf;' ;x lsx uZ[aZ[: ld,dud wfodafida mqrsiiai wcACO;a;x WmamcACudfkda WmamcAC;s ys;dh jd wys;dh jd;s$ys;dh Nkaf;' ;x lsx uZ[aZ[: ld,dud wfudafyd mqrsiiai wcACO;a;x WmmcAcudfkda WmamcAc;s ys;dh jd wys;dh jd;s$ys;dh Nkaf;' 8 tu ….wmrshdoskak ps;af;da fkaj mdKx yka;s k woskakx wdosh;s k mrodrx .pzP;s k uqid NK;s mruzms ;:;a;dh iudofma;s hx i fyda;s oS> r;a;x ys;dh iqLdh;s
  • 23. 205 emZ ay<rfn` kxy<t=krn`nAv> p<d`glyA tmAeg` jFvftey`dFm s[nsFmZvg% strk` lbnbvt` emm s[nsFmZ vg%str oh<eg` kvr dRS`Xfyk` mtvt` evns`vn`nk` enAvnbvt` kAlAmv[sfyn` x phdAedtf. emhf a[tf vfeV`S lOSNyvn<ey` sArDm% hA sdAcAry pfLfbHd dk`vn s{m kr[Nk` aArmZBvn`en` b<zrzn`vfsfn` kfsfz dRS`Xfykx enAp[mfeNn els ihtdF sAkcZCAkrn ld kAlAmyn` vfsfn` s[kupdvA gn`nAld vfcArp>r~vk aAkl`pyk` enAm[tf dRS`Xf 10hHzn`vAdF emn` ant=r[v kAlAmyn` Ix an<gtv kfsfz dRS`Xfykx enAp[mfeNnbvx epAerAn`zkrvA egn bvy. emyfn` epenn`en` b<zrzn`eg` arm<NvF tfb<en` EdA BArtFy vYAp`tvFtfb> vfvfD aAgmfkdRS`Xf 62x tvt` aAgmfkdRS`Xfyk` Ekt=ekAx 63k` kfrFm enAv E` dRS`Xf 62n`m mns nfdhs` krvA gn`nA aAkAry mfnfs<n`x kfyAdFmbv kAlAm s>t&eyn` ehLf vn sArDm% aDYyneyn` p[h[dflf evZ.emhfdF sArDm% hA sdAcAr atr pvtfn sbHdtAvey` yTAs`vr{py smAjyx itA p<HPl`v b<zrzn` vfsfn` vfvfrNykL aAkAry emhfdF vfeV`S v[dgt`kmk`gnF.fuu oDIaGsjdo foi jsuY!kd;a ulj ne,Q l< meyeos,s jkakdjQ tla fohla kuz fuz oDIaGsjdo 62u f.dvkeZ.S ;sfnkqfha wOsldruh pska;kh mdol lrf.k jSuhs'fuhskao meyeos,s jkafka wOsldruh pska;kfhys mj;skakdjQ uq<dlr jk iqZM iajrEmhhs'jsfgl th nqoaOsuh iajrEmfhkao odrAYksl iajrEmfhkao usksiqka yuqjg meusfKk nejska fudavfhda muKla fkdj uyd m@dZ{hska hehs ;`uQu is;kakjqkao fuu pska;k cd, fhys fj<S meg,S.ks;s'fuh m@lg lshukls'tkuz jsgl hCIhdo odrAYksl jSug jvd;a m@shnjhs' ld,duiQ;@h uZ.ska bosrsm;a flfrkakdjQ .`KOu!hkays flaF|@ia:dkh f,i olajd ;sfnkqfha i;r n@yau jsyrKhhs'1fuu i;r n@yau jsyrKhu; mdolj ishZM ukqIH OrAuhka wkql@ufhka tajdfhys mrsiudma;sh lrd t<fUkakdjQ wdldrh fuz;`,ska js.@yflrS we;'uqZM uy;a ukqIH iudch l`,f.da;@ u;fkdj uq,sl iodpdr m@Z{ma;sh hgf;ys tlu ukqIH jrA.hlanjla tu ukqIH jrA.hd f.a iudcSh taldnoaO;djh flfrys n@yau jsyrK kdufhka wrA: oelafjkakdjQ mdol ixl,am i;r fufyjSfuz fma@rKhka i;rla f,i l@shd;aul jknj fmkajdoS we;'2tu fufyhjSfuz fma@rKhkays l@shdldrSFjh my; iZoyka mrsos mqZM,a jYfhka js.@yhlg ,lal< yelsh uq,skau i;r n@yaujsyrK kdufhka wrA: oelafjk fufyhjSuz fma@rKhka i;rfj; wjOdkh fhduq lruq'3 1 fu;a;d Metta (Loving-Kindess)4 2 lreKd Karuna (Mercy)5 3 uqos;d Mudita ( Delight)6 4 WfmalaId Upekka ( Indifferent)1 1w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq' i fLda fid ld,dud wrshidjflda tajx js.;dNscAfCOda js.;nHdmdfoda wiuzuQ<afyda iuzmcdfkda m;siaif;da fu;a;diy.f;k fpz;id…uqos;d iy.f;ak fpz;id….WfmalaLd iy.f;ak fpz;id….talx osix MrsFjd jsyr;s ;:d |=;shx ;:d ;;shx ;:d p;`;a:sx b;s WoaOufOda ;srshx inznOs inzn;a;;dh inzndjka;x f,dalx WfmalaLdiy.f;ak fpz;id jsmqf,ak diy.f;a uy.a.f;ak wmamudfKak wfjzfrAk wnHdmcAfCOk MrsFjd jsyr;s 2 tu 3 tu i fLda fida ld,dud wrshidjflda tajx wfjzrps;af;da tajx wnHdcACO ps;af;da tajx wixls,sgzG ps;af;da tajx jsiqoaOps;af;da ;iai osgzfGj Ouzfuz p;a;dfrda wiaidid wOs.f;da fyda;s fyda 4 tu ..fu;a;d iy.f;ak fpz;id.. 5 tu…lreKd iy.f;ak fpz;id… 6 tu…uqos;d iy.f;ak fpz;id..
  • 24. 206 1 fu;a;d Metta ( Loving-Kindness)- 2 fu;a;d ixl,amh hkq l`ulaoehs uZola meyeos,s lr.ekSu jeo.;ah'fu;a;d hk md,s jpkfhka woyia lrkafka us;@;ajh hk wrA:hhs'3fuh bF:s ,sx. wdldrdka; mGud jsNla;s taljpkfhys fhoS we;'nFOkSh iajNdjh neZ|=kqnj uD|=nj ms<snZo bZ.shla fuz u.ska ,ndfohs'iuia; wkdrAh iuzm@odhh g wh;a oS>! ld,hla ;siafia jevqkdjQ ixl,amhla f,i fuu fu;a;d ixl,amfhys b;sydih yZ|=kajd osh yelsh'wkdrAh iuzm@odfha uq,a ld,fha mjd us;@ ixl,amh us;@ foaj;djd msoSu kuska iuia; f.da;@fhysu taldnoaO;djh mj;ajdf.k hEu msKsi ms<sfh< jS ;snqKdjQ tla;rd wd.usl isrs;ls'4 fuu isrs; Ndjs;djS ;snqfka wd.usl lghq;`j,oS f.da;@sl jxY yZ.jkakdjQpsyakhka msoSfuz Wf<,la yegshgh'uq,skau bka|= ksuzk YsIaGdpdrj, fuu ixl,amh mej;S we;snjg mqrdjsoHd ;aul idOl yuqjS ;sfnz'wdrAh ixialD;sh ish n,h Ndr;h mqrdm;`rejd .;a kuq;a wkdrAhh iuzm@odh i;`jQ fuz mqrdK oekquz moaO;s uqZM ukskau jskdYlroeuSug thg fkdyelsjsh' fuu ixl,amhka wkdrAh iuzm@odh uZ.ska nsysjQ Y@uK iuzm@odh i;`j mej;s mdruzmrsl oekquz moaO;shls'fuu mdruzmrsl oekquz moaO;sh Y@uK iuzm@odhg wh;a jQ ishZMu Y@uK fldgzGdYhka w;frysu jHdma;j mej;s nj meyeos,s f,iu fmfkkakg ;sfnz'Y@uK iuzm@odhgu wh;ajQ fldgzGdY myla ms<snZoj jsia;rfjz'tkuz 1 ;dmi 2 mrsnzndcl 3 wdcSjl 4 ;sF:sh 5 ks.KaG5 fuu fldgia myu wh;ajQfha Y@uK iuzm@odhguh tfia fyhska fuu fldgzGdY mfiysu jQfjda fndafyda fihska tlanZ|= jQ pdrs;@ moaO;shla wkq.ukh l<y'fudjqka w;r jQ m@Odku iudklu f,i oelajsh yelafla iEu fldgzGYhla jsiskau ish mdruzmrsl oekquz moaO;shla f,i i;rn@yau jsyrK Ndjkdj Ndjs;d fldg we;snjhs'fu;a;d ixl,amh;a wka;rA.; jkafka fuu i;r n@yau jsyrK Ndjkdjgh' 2 lreKd Karuna ( Delight) –6 1 tu' WfmalaLd iy.f;ak fpz;id… 2 tu i fLda fida ld,dud wrshidjflda tajx js.;dNscAfCOda js.;dnHdmdfoda wiuzuQ<afyda iuzmcdfkda m;siaif;da fu;a;d iy.f;ak fpz;id talx osix MrsFjd jsyr;s ;:d |=;shx ;:d ;;shx ;:d p;`;a:sx b;s WoaOufOda ;srshx inznOs inzn;a;;dh inzndjka;x f,dalx fu;a;d iy.f;ak foz;id jsmqf,ak uy.a.f;ak wmamudfKak wfjzfrAk wnHdmcAfCOk MrsFjd jsyr;s 3 md,s isxy, wldrdosh"fmd,aj;af;a nqoaOo;a; ysus"fn#oaO ixialDls; uHia:dkh"foysj,"1998"397 msgqj' 4 ffjosl idys;Hh"fcA' ;s,lisrs"tlai;a m@jD;a;sm;@ iud.u"fld<U"1958" 5 msgqj' 5 ;@smsglfhys ixialD;sl ,CIK";,,af,a OuzudkJo ysus"iuhjrAOk uq|@Kd,h"fld<U"1979"137 msgqj' 6 w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq' i fLda fida ld,dud wrshidjflda tajx js.;dNscAfCOda js.;nHdmdfoda wiuzuQ<afyda iuzmcdfkda m;siaif;da lreKd iy.f;ak fpz;id talx osix MrsFjd jsyr;s ;:d |=;shx ;:d ;;shx ;: p;`;a:sx b;s WoaOufOda ;srshx inznOs inzn;a;;dh inzndjka;x f,dalx lreKd iy.f;ak fpz;id jsmqf,ak uy.a.f;ak wmamudfKak wfjzfrAk wnHdmcAfCOk MrsFjd jsyr;s
  • 25. 207 lreKd hk jpkh bF:s ,sx. wdldrdka; mGu jsNla;s taljpk mohls1 bkawoyia jkafka wkqluzmdj ohdj hk wrA:hhs'2huzlsis |=lg m;ajS we;s flfkl`f.a |=laLs; iajNdjh oel ta ;eke;a;d bka uqojd .ekSuz jYfhka is;ays my<jk yeZ.Suz iajNdjh lreKdj f,i yeZoskafjz'ishZM iFj j.!hd wruqKq fldg nq|=jrhka jykfia kulf.a is;ays my<jkakdjQ lreKdj uydlreKdj f,i wrA: oelafjz'ta Wkajykafiaf.a is;ays we;sjkakdjQQ ldreKsl iajNdjh Y@jl is;ays my<jk lreKdjg;a jvd b;d jsYo;r yd w;sYhskau iqmsrsis|= jQj;a nejsks'fuu lreKdj fldagshla ujqjrekaf.a;a fldgshla mshjrekaf.a;a lreKdjg;a jvd jevsjQj;a nj oelafjk wrA: l:kh;`< tlS lreKdfjys uy;aiajNdjh m@lgfjz' flfkl` fndaOsiFj N~ushg uQ<slj u m@fjzYjSu is|=jkqfha fuu uyd lreKdj ksidu nj uydhdkh;`< lshefjz'uydlreKd yd uyd m@Z{d hk folu fndaOsiuzNdrh msrSu iZoyd flfkl` fhduqjSug wjYH kuq;a ;uka w;g m;ajQ wrAy;aM,h mjd lemfldg hful` iir fjfikd wkH iFjhkaf.a |=lLH ksjdrKh msKsi ixfjzoS is;a we;af;l` njg m;ajS wkqkafjkqfjka iir /ZoS isgskafka m@Odk jYfhkau ldreKdj ksidnj uydhdk fn#oaOfhda jsYajdi lr;s'fuz ksid uydhdksl fn#oaOhka w;r m@Z{djg jvd lreKdj flfrA iqjsfYaIS wjOdkhla olakg ,efnz' fl;ruz nqoaOsuf;l` jqj;a wd;audrA:lduS ;eke;af;l`g nqoaOFjh jeks w;sfY@aIaG mojshla flfiaj;a isysfkkq|= me;sh fkdyel'tjeks ixfjzoS udkisl ;;ajhla jsjsO orAYjdoj,ska iqCIl oekquz mrdihkaf.ka uki mqrjd.;a wd;audrA:lduS .;s.`Ke;s W.;`kag nqoaOsu;`kag jsIh fkdfjz' we;af;kau fud<h;`<g jsjsO foa tla/ia lrf.k ixpdrl mqia;ld,hla jQ muKska flfkla nqoaOsuf;la jkjdoehs hkak;a jsiZosh hq;`jQ fjku m@Yakhls'flfkl`f.a nqoaOsu;alu YsIaGiuzmkak nj jgskdlu ueksh hq;af;a Tyq ks;ru maf,afgdaf.a isg lald .ek l:dlrk ;ruska fkdj Tyqf.a yoj; wfkla wh flfrys fld;ruz jsjD;jo hkak u;h'3 3 uqos;dj Mudita (Delight)4 – uqos;d hk jpkh bF:s ,sx. wdldrdka; mGu jsNla;s taljpk mohls'5b;a woyia jkafka wkqkaf.a iemoel i;`gqjSu hk wrA:hhs'uD|= nj weZ.fjk uq|= hk moh;a i;`g m@S;sh weZ.fjk uqod hk moh;a ;`,kd;aulj i,ld n,kl< uqos;d hk moh;`< wka;rA.; .`Kh ms<snZoj o< yeZ.Sula we;slr.; yelsh'is; by<g bms<S tk wdldrfhka wkHhkaf.a i;`gfjkqfjka ;ud;`< mekkZ.skakd jQ uD|= fiduzkia iy.; fpz;kdj fujsg tlajru lemSfmfka' 1 md,s isxy, wldrdosh"fmd,aj;af;a nqoaOo;a; ysus"fn#oaO ixilD;sl uOHia:dkh"foysj,"1998"151 msgqj' 2 tu 3 ienE ljsfhl`f.a l;dj-8"fndfyda foa lshd |=ka mdmka|= l@Svdj"iqks,a udOj"isZMusK brsod"tlai;a m@jD;a;s m;@ iud.u"fld<U"03'04'2005"08 msgqj' 4 w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq'' i fLda fida ld,dud wrshidjflda tajx js.;dNscA fCOda js.;nHdmdfoda wiuzuQ<afyda iuzmcdfkda m;siaif;da uqos;d iy.f;aak fpz;id talx osix iy.f; prsFjd jsyr;s ;:d |=;shx ;:d ;;shx ;:d p;`;a:sx b;s WoaOufOda ;srshx inznOs inzn;a;;dh inzndjk;x f,dalx uqos;diy.f;ak fpz;id jsmqf,ak uy.a.f;ak wmamudfKak wfjzfrAk wnHdmcAfCOk MrsFjd jsyr;s 5 md,s isxy, wldrdosh"fmd,aj;af;a nqoaOo;a; ysus"fn#oaO ixialD;sl uOHia:dkh"foysj,"1998"395 msgqj'
  • 26. 208 uqos;dfjys jsreoaOdrA:h kuz BrAIHdjhs'BrIHdj we;s ;eke;a;dg uqos;dj jevsh fkdyel'uqos;dj jevSug kuz furudf.a iuzm;a foi BrAIHd mrjYfkdjS i;`gq is;lska ne,Sfuys yelshdj we;af;l` jsshhq;`h'fuysoS uqos;dfjys ;j;a ,CIKhlao meyeos,s fjz'tkuz uqos;dj jevSug kuz iqjm;ajQ iFjhka isgsh hq;`njhs'fu;a;d ixl,amh iFjhd jsIfhys ys;j;aNdjh m;`rejkakla jk ksid thg wjYH jkqfha iudknjlska ie,lsh yels fldgils'fuz fuzksid jvd myiqh lreKdfjzoS |=laLs; iFjhka fldgila isgsk w;r Tjqkaf.a |=flysoS is;a WKq jSu idudkHfhka oelshyels jQ iajNdjhls' kuq;a fu;a;d ixl,amh me;srjSug jvd wiSreh' uqos;d ixl,amh me;srjSu fu;a;d yd lreKd hk ixl,am fol me;srjSugo jvd wiSreh'th tfiajkafka uqos;djg idudkHfhka flfkl`;`< oel.ekSug wjYH lrkakdjQ .`Khla jevS ;snSu wksjdrAh nejsks'tkuz BrAIHdfjka f;drjSuhs wkqka flfrys us;`renj me;srjSug;a jvd wkqkag wkqluzmd lsrSug;a jvd wkqka flfrys BrAIHjlska f;drj lghq;` lsrSu idudkHfhka wmyiq nejsks' tZkEu flfkl`f.s isf;ys iemfhka miqjkakka flffrys we;s jkafka wkqluzmdjla fkdj ;udg tjka iem iuzm;a fkdue;sh hk wdldrfha ;ry is;sjs,a,la nj ksidh'tnejska fydZo hym;a uy;aud.;s we;s mqoa.,hka f,i idudkHfhka ie,flkakdjQ mqoa.,hka w;r mjd wkqkag BrAIHd lsrSu olskg ,efnz'we;euzjsfgl fuh wo iudcfha fnfyjska me;srhk T#IO yd m@;slu! rys; oreKq .Kfha jHdOshla jYfhkao wF:!l:kh lsrSug yelsh' iuyre |=laLs;j isgskl< uq,ska wkqluzmd l<;a miqj iemj;aj isgskq olskl< ta wkqluzmdl< mqoa.,hdu ;ukag BrAIHdlrkq olakg ,efnz'we;euzjsg idOdrKj l,amkd lr n,kl< fufia jkafka wehsoehs is;d.ekSug mjd fkdyel'uqos;djg mjd mdol jkqfha ffu;@sh nj fmfkkag ;sfnz' fuysoS ffu;@sh lrkafka iemj;a iFjhkag jSu lEmS fmfkhs'ffu;@sfhys iajNdjh us;`re njhs'fuys iudkd;au;d .`Kh we;s w;r uqos;dfjys we;af;a wkqka ms<snZoj i;`gg m;ajk iajNdjhhs'fuysoS ffu;@sfhysoS we;sjk wdfjzokfhys ixhqla; iajNdjh;a olakg ,efnk w;r uqos;dfjys we;sjk wdfjzokfhys ixhqla; iajNdjhla olakg ,efnz' iuyre ;ukaf.a iudc ugzguska yd W.;aluska ;ukag jvd by< ;;ajhkays fjfik Wojshg BrAIHd lrk w;r we;euzfokd uq,ska my< isg oshqKq jS ;ukaj iudc ugzguska yd W.;aluska miqlrhk whg BrAIhd lsrSuo olakg ,efnz'boska .sys iudcfhys olakg ,efnk funZ|= BrAIHdj kaf.a iajNdjh rpkh lrkakg W;aiy lrf;d;a fujeks fmd;a lsysmhla ta msksi leml<;a th mrsiudma;shg meusKjsh fkdyelsjkq we;'flfiajqj;a BrAIHdj fydZo fohla kuz fkdfjz'b;du;a gsl fofkla muKla b;du;a mq|=udldr f,i jer jEhfuka oshqKqjk whg BrAIHd fkdlrk w;r wjYH wdYsrAjdoh fkduZoj ,ndoSug wjYH mshjr .ks;s'uqos;dfjys wjYH;djh ;oskau oefkkafka jrA;udk iudch fuf,i BrAIHdfjka fj<S mj;sk whqre olsk jsgh' iS, ;fmda .`Kfhka wkQk nyqiD;Fjfhka w.;ekam;ajQ jrA;udkfhys jsYajjsoHd, uydpdrAhjr fhl`j mjd jsIh oekqfuka fukau nqoaOsu;anfjka wnsnjd l@shdl, yels muKgu m@Z{d mdgjfhka m@dpSk yd m@;spSk mdKavs;Hfhka yd iuhiuhdka;r jsYdroZ{dkfhka iu,xlD;jQ wfma merKs h;s iudcfhys jQ cSjudk nq|=jre nZ|= uykdysusjrekajykafia,d ish YsIH m@cdj fj; olajk ,oafoa
  • 27. 209 uqos;d .`Kfhka wkQk jQ fifkyils' Wkajykafia,d jsiska ish YsIHhkaf.a oshqKqj oel wjxlju yo m;af,kau i;`gg m;ajQ w;r ks;rka;rfhka ish YsIHhdj jsoaj;a iudchg yZ|=kajdoS msfhl` ;udf.au orefjl`g olajk ;rfuz fifkyilska wdorfhka /ln,d.kakd ,oS' we;euzjsg fndaOsiuzNdr mqrkakdjQ W;`uka w;frys mjd fulS |=rA.`Khka biau;` jSufya;`fjka ;uka wfmaCIdl<djQ f,daflda;a;r wOs.uhkag mjd th ndOdjla jQ whqre isoaOdrA: fndaOsiFjhka jykafia yd foajo;a; prs;h w;r we;sjqkdjQ u;.egquz ms<snZo mqj;aj,ska msrS we;s cd;l l:dj,ska fmfka foaj;a; hk prs;h;a iuzmQrAK lZM prs;hla fkdj u;` igzGsiair kuz mfianq|= njg taldka;fhkau meusfKkakdjQ iir fmreuz msrE mdrus;d Yla;shla iys; W;`ful`nj nq|=r|=kau mjd iZoyka lr;sfnz'fy;u foajrdc kuska iuzud iuznqoaOFjhg meusfKk nj ioaOrAu mqKavrSl kuz ixialD; uydhdk OrAu .@J:fhys okajd ;sfnz'1 4 WfmalaLdj Upekka ( Indifferent)2 – WfmalaLd hk jpkh bF:s ,sx. wdldrdka; mGud jsNla;s taljpk mohls'fuys wrA:h jkqfha ueoy;a nj iem|=la fkdjQ fjzokdj hkakhs'3uOHia:;djh hkq lsisjla flfrys mCImd;S nfjka f;drjSu hkqhs'mCImd;Snj ks;ru wka;hka fiajkh lrkakg f,d,anjla olajk ksid tnZ|= wka;h kaf.aka usoS lghq;` lsrSfuys wNs,dY we;s ;eke;af;a lsis|= wka;hla ;oska .@yKh lrfkdf.k iEu jsglu uOHia:;djh Nckh lsrSug jEhuz lrhs'iqj |=la jYfhka fyda fjzjd kskaod m@Yxid jYfhka fyda fjzjd wgf,da oyugwh;a OrAu;djhkays fjkiajkakdjQ iajNdjh ks;ru f.k tkafka lsisjla flrys neZoS mej;Su |=la iys; njhs'fuz ;;ajh hgf;ys iEu fohla flfrysu wkqmdodkSh wdl,am hla we;slr.kSu we;af;kau iqjodhsnjla cks; lrkakdjQ ldrKhls' uOHia:djh we;slr .ekSug kuz isf;ys we,Su yd .egSu hk l@shdldrSFjfhys tla;rd |=rlg CIjSula ;snsh hq;`uh'tfia ke;sj lrkakdjQ WfmaCIl jSu kshu WfmaCIl iajNdjh fkdfjz'lsisj;a lrkafka ke;sj w,ij ysZoSuo WfmaCIl jSula fkdfjz'fuu WfmCIl iajNdjh fu;a;d lreKd yd uqos;d hk ixl,amhkg jvd jevSu wmyiqh'fu;a;d lreKd yd uqos;d hk ixl,amhkays tla;rd |=rlg iFj ixZ{dj yd we,Sfuys .`Kh mj;shs'fuu ;;ajhka isf;ys iuzmQrAK CIdka;shla we;s lr .ekSfuys ,d ndOdjla jYfhka l@shd;aul fjz'iFj ixZ{dj yd we,Suz .egSuzl@shdj,sh uZ.ska mqoa.,hd fuf,djg neZo;nd .kakd fm@arK f,i l@shd;aul jk ksid isf;ys mQrAK jsuqla;shla Wod lr .ekSug kuz by;lS fm@arKhkaf.ka is; yels;dla ksoyiaj ;nd .kSu wjYHfhkau l<hq;`jQ fohls' ta iZoyd WfmaCId jsyrKh w;HjYH fjz'fuz ksidu iDoaOs m@d;sydrAh jeks iqjsfYaIS w;sudkqIsluh yelshdjla mjd ,efnkafka isf;ys Tz,drslj mj;skakdjQ iFj ixZ{dj yd we,Suz .egSuz l@shdj,sh 1 YdlH uqkSkaJ|@djodkh fyj;a isoaOdrA: f.#;u nqoaO prs;h n<kaf.dv wdkkao ffu;@Sh ysus iuhjrAOk m@ldYk fld<U 1986 289 msgqj 2 w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq' i fLda fida ld,dud wrshidjflda tajx js.;dNscAfCOda js.;nHdmdfoda wiuzuQ<afyda iuzmcdfkda m;siaif;da WfmlaLd iy.f;ak fpz;id talx osix MrsFjd ;:d |=;shx ;:d p;`;a:sx b;s WoaOufOda ;srshx inznOs inzn;a;;dh inzndjka;x f,dalx WfmalaLdiy.f;ak fpz;id jsmqf,ak uy.a.f;ak wmmudfKak wfjzfrAk wnHdmcAfCOk MrsCjd jsyr;s wmmudfKa 3 md,s isxy, wldrdosh fmd,aj;af;a nqoaOo;a; ysus"fn#oaO ixialD;sl uOHia:dkh"foysj,"1998"120 msgqj'
  • 28. 210 tla;rd |=rlg ixisZojkakdjQ tfukau p;`;:s OHdk wjia:dj ixfla;j;a lrkakdjQ WfmaCId jsyrKh jevSu;`,sks' osidjka ih (6) (Six Sides)1 i;r n@yau jsyrKh jevSu msKsi osYdjka wglg fnodf.k we; fuys jsfYaIFjh jkafka idudkHfhka wm okakd osYdjka yhg wu;rj ;j;a osYdjka folla tlaj ;snSuhs fuh mqrdK fnoSfuz l@uhla jsh yelshs fujeks wdldrfhka osYdjkafnod oelajSfuys iuzm@odhhla Y@uK iuzm@odh i;`j mej;sks i;r n@yau jsyrKh fujeks wdldrfhka jHdma; lsrSug fya;`j th iuia; cSj jrA.hd fj; me;srjSfuz wjYH;djhhs' 1 tla osidjla (One Side) 2 fojk osidj (Second Side) 3 ;`kajeks osYdj (Third Side) 4 y;rjeks osYdj 5 fufia Wv osYdj 6 hg osYdj 7 iri (yria w;g jk osYdj) 2 8 iEu ;kays^ osYd taldnoaO;djh (ishZM osYdjkays iuia;h) m@udK (ishZM iFjhka wruqK)( Sizes / Objective of All Beings)3 i;r n@yau jsyrKhka jevSu msKsi ishZMu iFjhka wruqKq lrkakdjQ iFj ksus;a; fuys m@udKhf,i ie,fla'f,dal jsIh wpska;h wm@udKh th nq|=r|=ka jsiska jodrd we;'fuysoS i;r n@yau jsyrKhka jevSu wkql@ufhk ixjrAOkhg m;alr.; hq;`;la jk w;r ta iZoyd foaYkd lrk,o wkql@usl m@;smodj jQl,S fuys oelafjk iFjhka wruqKq lrkakdjQ jsOsl@uhhs'tkuz 1 ySk (Small) 2 uOHu (Medium) 3 uy;a ( Massive) 4 ish,a, ^ iuia;h (All)4 f,dal jsIh (iFj jsIh) ( Subject of Univers / Subject of Beings/Lifes/Spirits)5 1 w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq'talx osix MrsFjd jsyr;s ;:d |=;shx ;:d ;;shx ;:d p;`;a:sx b;s WoaOufOda ;srshx inznOs inzn;a;dh inzndjka;x f,dalx….iy.f;ak fpz;id jsmqf,ak uy.a.f;ak wmamudfkak wfjzfrAk wnHdmcAfCOk MrsFjd jsyr;s 2 w' ks'1";sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq'.inznOs inzn;a;;dh inzndjka;x f,dalx 3 w' ks' 1";sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq'jsmqf,ak uy.a.f;ak wmamudfKak wfjzfrAk wnHdmcAfCOk MrsFjd jsyr;s 4 tu …inznOs inzn;a;;dh inzndjka;x 5 tu jsmqf,ak
  • 29. 211 fuhska woyia jkafka Ndjkd lrk l@ufjzofhys ishquz fkdishquz njhs uq,skau i;r n@yau jsydr Ndjkdj jvkakdjQ fhda.shd tlajru ishquz wruqKla lu!ia:dkh jYfhka ;ndf.k tu Ndjkdj werUsh fkdyelsh'tn|= mqoa.,hska jsiska uQ<sl jYfhka i;r n@yau jsyrK Ndjkdjkays jevsh hq;` jkafka Tz,drsl ixZ{djhs'Tz,drsl ixZ{dj jqj;a ;ukaf.a isf;ys m@.`K l< hq;`jkafka buy;a wiSrejlska iy uy;a bjiSulsks'uq,skau isf;ys tal.a.;djh hkqfjka woyiajk tl wruqKl fndfyda fj,d mj;sk iajNdjh fkdue;s ksid .kakd,o wruqK isf;ys rZod isgSfuz .`Kh ySkh Ndjkdj wLKavj lrf.k huska uy;a W;aiyfhka tla wruqKla Tiafia ;u is; msysgqjd .ekSug fhda.djprhd W;aiyl< hq;`h' fufia W;aiy lr;a lr;a wkql@ufhka ps;a; jS:Skays ;uka Wmojd.kakd iFj wruqK tkuz i;r n@yau jsyrK wruqK u Tiafia wLKavj we;s jkakdjQ is;a fm<la we;sjSu fuu tlZ.;d .`Kh kuska yeZoskafjz'uq,oS ps;a; jS:Ska ys we;sjk ps;a;CIK Ndjkd wruqK ms<snZoj wod< jkafka w;rska m;r is;a j,h'kuq;a is; tlZ.jkjd hkq wLKavj ps;a; jS:shl jevs is;a .Kkl wod< wruqK wruqKqlrf.k pspCIK we;sjSuhs'fuz ;;ajh tlajru Wod fkdfjz'b;du;a jer jEhfuka uykaisfhka Wodlr.; hq;`jQ ;;ajhls' fuu Ndjkdjg n@yau jsyrK kduh jHjydr jkqfha n@yauhdf.a fuka uD|= jsyrKhla jk nejska yd fYaIaG jsyrKhla nejsks'fuys n@yau kduh fY@aIaG hkakg mhH!dh jYfhkao jHjydr jknejsks'tfukau fuu n@yau jsyrKj,g wmamuZ[aZ[d hehso jHjydr lrkq ,efnz'ta fuu wruqKq wm@udK iFjhka jsIfhys me;srjsh hq;`nejsks'fuf;la iFjhka flfrys me;srjsh hq;`h'bka Tnzfnys fkdme;srjsh hq;`hhs'fuys kshuhla ke; ishZM iFjhka flfrysu me;srjsh hq;`h'tfia jqjo ffu;@S jvk wdos lu!uslhd jsiska m<uq fldgu ;ud flfryso blans;s wdikakdoSka flfryso TOs jYfhka m;`rejd miqje wfkdaOs jYfhka me;srjsh hq;`hs'TOs kuz iSudh'fuu iSud wkql@usl wjia:djka jYfhkao wrA:oelajsh yelsh'wkql@usl wjia:d olajd we;af;a wdOqkslhdf.a myiqj iZoydh' jevSfuz myiqj i,ld ld,duiQ;@fhys i;r n@yau jsyrK jevSfuys wkql@usl wjia:d folla yZ|=kajd oS ;sfnz'tkuz 1 f,dalh uy;ajQ ( Considerable World)1 2 uy;a njg .shdjQ ( Went into the Considerable World) hk wjia:d folhs f,dalh uy;anjg .shdjQ( Considerable World) hkafkka oelafjkqfha uq<sl wruqKhs' fu;a;dixl,amfhys kuz wkqka jsIfhys us;@Fjhhs'us;`renjhs'lreKd ixl,amfhys kuzz |=laLs; iFjhka jsIfhys wkqluzml ijNdjhhs'uqos;d ixl,amfhys kuz wkHhkaf.a iem; oel i;`gg m;ajk iajNdjhhs'WfmaCIdfjys kuz uOHia: iajNdjhhs uQ,sl jYfhka iFj f,dalh by; oelajqkq wdldrfhka uy;af,i wruqKq lsrSu fuz;`< olakg ,efnz' 1 w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq' uy.a.f;ak wmamudfKak
  • 30. 212 fu;a;d kuzjk usl@Ndjh tkuz ishZM iFjhka flrys ys; MrKh jvkakdjQ fhda.djprhd oafjzIfhys wdoSkjo CIdka;sfhys wdksixio ie,lsh hq;`h'm<uqfldgu m@shhka flfryso w;sm@shhka flryso uOHia:hka flryso ffjrSka flfryso ffu;@S fkdjevsh hqq;`h'tfiau iSud iys; fldg ,sx. jsiNd.hka flfryso u<jqka flfryso fkdjevsh hq;`h';ud flfrys ffu;@S jvd blans;s ms<sfj,ska ishZM iFjhka flfrys me;srjsh hq;`hs' by; olajk ,o mrsoafoka fu;a;d ixl,amh wruqKq fldgf.k m@;sNd. ksus;a; ,efnk ;dla kej; kej;;aa is; ta Tiafia fufyhjSu mrslrAu Ndjkdkuzfjz'fuysoS f,dalh uy;aj( Considerab Q le World)jYfhka ie,lSu tlS mrslrAu Ndjkd fldgig wh;ajQ Ndjkd wruqKhs'fyj;a m@;sNd. ksus;a;hs fuysoS Ndjkdkqfhda.shdg m@;sNd. ksus;a; jegfykafka wm@udK uy;ajQ iFj f,dalh wdY@hlrf.khs'f,dalh hkqfjka fuys woyialr we;af;a wm@udK iFj iuQyhdhs uyfKks nUhla jQ fuz YrSrhu f,dalh;a f,dal iuqoh;a f,dal ksfrdaOh;a f,dal ksfrdaOhg udrA.h;a mKjus'hkqfjka jQ nqoaO foaYkdfjka oelajQ mrsoafokau f,dalh uy;ajQ jYfhka .efkkqfha m<uqfldgu wdoslrAuslhd g wruqKq jQ m@;sNd. ksus;a;hs' m@;sNd. ksus;a; ,enqKq miqj thu wruqKq fldg OHdkh ,efnk ;dla tys is; fufyhjSu Wmpdr Ndjkdhehs lshkq ,efnz'ta m@;sNd. ksus;a;u wruqKq fldg OHdkh ,efnk wjia:dfjys tys is; fufyhjSu wrAmKd Ndjkd hehs lshkq ,efnz'wrAmKd kuz fuys OHdk m@dma;shhs fuu wrAmKdj fkd,efnkafka nqoaOd kqiai;s Ouzudkqiai;s ix>dkqiai;s iS,dkqiai;s pd.dkqiai;s foaj;dkqiai;s Wmiudkqiai;s urKdkqiai;s hk wkqiai;s wfgys yd wydr mgslal~, ixZ[aZ[d p;`Od;`jjF:dk hk foflys tl;`j jk oY lrAuia:dkfhys muKs' i;r n@yau jsyrKfhys wrAmKdj ,efnz' i;r n@yau jsyrK Ndjkdfjys Wmpdr Ndjkdj yd wrAmKd Ndjkdj hk ;;ajhka;`,oS isf;ys jrAOkhjkakdjQ m@;sNd. ksus;af;ys iajNdjh‘uy;a njg .shdjQ(Went into Considerable World)’ hkfldgiska bosrsm;a flfrA'fuz ;;ajh m@;sNd. ksus;af;ys f,dalh uy;ajQ ( Considerable World) hk ;Fjh wNsnjd hEuls fyj;a jrAOkSh iajNdjh w;ska m<uq fldgig jvd fojk fldgi bosrshg .sh mqZM,a iajNdjhla olakg ,efnz'i;r n@yaujsyrK Ndjkdj uZ.ska wrAmKdj bmsojsh yelsnj l,ska jsia;rlr we;' wrAmKdj jqjo fu;a;d lreKd uqos;d yd WfmalaLd hk ;`k pl`Ial OHdkslh fuz ;`k jvd m@:u OHdkdos OHdk i;r ,enshyelsh'ffu;@S lreKd uqos;d foduzkiska kefZ.k jHdmdo jsysxid wr;s |=relrhs th fiduzkiska fjkaj fkd,efnz'tnejska iqL fjokd rys; mZ[apu OHdkdosh fuys fkd,o yelsh WfmalaLdj mZ[apu OHdkslh WfmalaLdj jvd mZ[api OHdkh muKla ,o yelshs' iFjhka flfrys uOHia: nejska fuys iqL OHdk fkd,efnz' 1 mdol kHdhhka fol (Two Basic Theories) 1 w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq' i fLda fida ld,dud wrshidjflda tajx wfjzr ps;af;da tajx wnHdmcACO ps;af;da tajx wixlsmsgzG ps;af;da tajx jsiqoaO ps;af;da I;a; osgzfGj Ouzfuz p;a;dfrda wiaidid wOs.;d fydka;s
  • 31. 213 mdol kHdhhka fol f,i wrA: oelafjkafka i;r n@yau jsyrK Ndjkd jevSu msKsi bjy,a lr.kakdjQ l@ufjzohka folhs'fuys jsfYaI;djhla jkafka fjkilaa fkduelsj iuia; i;r n@yau jsyrKhu tlu fu;a;d ixl,amh u; mdolj ;snSuhs'fuh fy,sjkafka mdol kHhhka fol ms<snZoj jsuiQ l,aysh ulakisido mdol kHhhka fol wffjrh yd jHdmdo rys;nj u; f.dvkeZ.S ;snSuh'wffjrh yd jHdmdo rys;nj hkq ffu;a;d ixl,amfhau jsjsO wkqmQrAj wjia:djka yegshg yZ|=kd.; yelsh' fuzksid fuysoS iuia; i;r n@yau jsyrKhgu tla fmd|= idOlhla fuz;`,ska fidhd.; yelsh' tkuz fu;a;d ixl,amhhs' uSg by;oS mejiQ mrsos iuia; Y@uK iuzm@odhu fu;a;d ixl,amh mdol lrf.k f.dvkeZ.S we; hkak fuz uZ.ska ukdj ;yjqre fjz'th ;j|=rg;a iamqg lsrSu iZoyd jskh YsCIdmo mekjS fkd;snQ ld,fhys nq|=kajykafia ;u Y@djl ix>hd yslaujd .ekSu msKsi Tjqkag isysleZojSuz jYfhka foaYkdl< Tzjdo md;sfudlaLhg wka;rA.; lreKq jsYaf,aIKh lrne,sh yelsh'1 ‘inzn mdmiai wlrKx –l`i,iai Wmiuzmod ips;a; mrsfhdomKx- tlx nqoaOdk idikx’ hdomKx- (ishZM wl`i,ska |=rejSu l`i,a lsrSu yd oshqKq lsrSu ;udf.a is; msrsis|= lsrSu hk fuz nq|=jrhkaf.a wkqYdikhhs) ‘Lka;s mrux ;fmda ;s;laLd ksnzndKx mrux joka;s nqoaOd k ys mnzncsf;da mrEm>d;s k iufKd fyd;s mrx jsfyGhkaf;d’ (bjiSu fuz iiafkys W;`uz ;mihs nq|= mfianq|= uy ry;ayq ksrAjdKh W;`uzfldg lsh;a wkayg yxid mSvd lrkakd mejsoafola Y@uKfhla fkdfjz) ‘wkqmjdfoda wkqm>df;damd;sfudlafL p ixjfrda u;a;Z[aZ|=;d p N;a;iaisx mka;x p ihkdikdikx wOsps;af;a p wdfhdaf.da t;x nqoaOdk idikx’ (Wmjdo fkdlsrSu ysxid mSvd fkdlsrSu m@d;sfudlaL(YsCIdmo) YS, bJ|@h ixjr YS, fol /lSu fNdackfhys muK oekSu(wdcSj mdrSY`oaOs YS,h yd m@;H ikaks%Y@s; YS,h) jsfjzl fikiakl jsiSu wIag iudm;a;Ska ,enSfuys jShH! jevSuu hk fuz oE l< hq;`h')2 1 YdlHuqkSka|@djodkh fyj;a isoaOdrA: f.#;u nqoaO prs;h"n<kaf.dv wdkkao ffu;@Sh ysus"iuhjrAOk m@ldYlfhda"fld<U"1986"161 msgqj' 2 YdlHuqkSka|@djodkh fyj;a isoaOdrA: f.#;u nqoaO prs;h"n<kaf.dv wdkkao ffu;@Sh ysus"iuhjrAOk m@ldYlfhda"fld<U"1986"161 msgqj'
  • 32. 214 by; Tzjdo md;sfudlaLfhys iZoyka jk oE ms<snZoj .eUqfrka i<ld ne,Q l< Tzjdo md;sfudlaL fhys wka;rA.; ishZMu lreKq mokuzj we;af;a wjsysxidj u;nj fmfka'wjsysxidj kuz fu;a;d ixl,amh uehs';uka Y@uKfhl` jSfuys muKla fkdj Y@uK iuzm@odhg wh;a ;eke;af;l` wkq.uk lrkakdjQ m@;sm;a;s ud<dj ;ukao wkq.ukh lrkafkl` jSfuys mQrAj fldkafoaishla f,i ms<s.ekS ;sfnkqfha ;ud;`< wjsysxidj fyj;a fu;a;d ixl,amh m@.`K jS ;snSuhs'fuz ksid fu;a;d ixl,amfh ys wod<;ajh Y@uK iuzmodhgu wkHkHjQ b.ekajSula nj fuz uZ.ska ;yjqre fjz' nq|=kajykafia ld,du OrAuh foaYkd lrk,o ld,dujrekao wh;ajkafka CI;@Shh rdc mruzm rdjgh'1CI;@Shhka jkdyS Y@uK iuzm@odhh mekkef.kakdjQ wkdrAh ixialD;shg wh;a fldgils' fuz ksid nq|=r|=ka fuz foaYkdj jodrk ld,du jrekag ;ukag wh;a mqrdK iuzm@odhsl Wreuhla ms<snZoj lrkakdjQ isysleZojSulau jkafkah' fu;a;d ixl,amh mdol lr.;a mdol kHdhhka fol jkqfha 1 wffjrS jQ (Non- Enmity)2 2 jHdmdo rys; jQ (Non – ill – Will) 3 fuys wffjrS jQ (Non- Enmity) hkafkka woyia flfrkafka ffjrh kuz jQ Tz,drsl m@;s> ffp;is lfhka jshqla; njhs'tu ksid wffjrh hkafkys woyi fu;a;d ixl,amfhys uQ<sl jrAOkSh wjia:djhs'fuys jHdmdo rys; jQ hkafkka woyia flfrkafka jHdmdoh kuz jQ ishquz m@;s> ffp;isl fhkaa jshqla; njhs'tu ksid jHdmdo rys; jQ hkafkys woyi fu;a;d ixl,amfhys oajs;Shsl jrAOkSh wjia:djhs'thu fu;a;d ixl,amfhys l~Gdm@dma;s wjia:djo fjz fuz whqrska wjia:d follska olajd we;af;a wdos lrAuslhdf.a jYfhka wffjrS jQ (Non – Enmity) wjia:djo jvd m@.`KjQ fhd.djprhd f.a jYfhka jHdmdo rys; jQ ( Non – ill-Will) wjia:djo jYfhks' tys m@;sM, kHdhhka 4 ( Four Theories As It’s Results)4 i;r n@yaujsyrKhka jevSfuys wdksixi jYfhka ld,duiQ;@fhys oelafjkafka my; iZoyka lreKq i;rhs'tu lreKq i;r tu iQ;@fhys js.@yjk fiiq idrOrAu l@shd;aul lsrSfuys,d Wmia:uzNl jkafka kHdhd;aul iajrEmfhks'tuksid tu lreKq fuysoS i,ldn,d we;af;a kHdhhka jYfhks'tu lreKq i;r fufia oelajsh yelsh tkuz 1 wffjr is;a we;s nj ( Non – Enmity Mind)5 2 wjHdmdo is;a we;snj ( Non – ill –Will Mind)1 1 ld,du Ou!h"nU/kafoa isrs iSj,S ysus"iuhjrAOk uq|@Kd,h"fld<U"1961"31 msgqj yd ufkdr: mQrKS (wx.`;a;rksldhgzGl:d)' .`K;s,l uq|@Kh 1913 452 msgqj 2 w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq'.tajx js.;dNscfCOda AfCOda 3 tu js.;dnHdmdfoda 4 w' ks' 1" ;sl ksmd;h"uydj.a."ld,duiq;a;"nq' c 'uq' 337-343 msgq' i fLda fida ld,dud wrshidjflda tajx wfjzr ps;af;da tajx wnHdmcACO ps;af;da tajx wixls,sgzG ps;af;da tajx jsiqoaO ps;af;da ;iai osgzfGj Ouzfuz p;a;dfrda wiaidid wOs.;d fydka;s 5 tu tajx wfjzr ps;af;da