Wentylacja zdecentralizowana pozwala zastosować standard wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła w starych budynkach. Nie wymaga miejsca dla zabudowy centrali wentylacyjnej oraz przewodów powietrza.

1. Zdecentralizowana wentylacja z odzyskiem ciepła
 Rodzaje wentylacji możliwe do zastosowania w domu jednorodzinnym
 Budowa i działanie wentylacji zdecentralizowanej z odzyskiem ciepła
 Wentylacja zdecentralizowana, a spełnienie warunków WT 2017
Wydanie 1/2017
28.02.2017
www.eko-blog.pl www.vaillant.pl

2. 2
Przebywanie człowieka w pomieszczeniach
zamkniętych…
 Szacuje się, że większość ludzi spędza w ciągu roku nie więcej niż 10% czasu na
świeżym powietrzu. Pozostałą część życia spędza w pomieszczeniach zamkniętych:
w domu, szkole, pracy, codziennych zajęciach itd.. Dodatkowo pojęcie „świeże powietrze”
jest niestety często pojęciem względnym, gdy ma się do czynienia z zanieczyszczeniami
powszechnie występującymi we wdychanym powietrzu. Z dużym prawdopodobieństwem
można założyć, że dla większości osób obcowanie ze „zdrowym powietrzem” stanowi
śladową część w skali roku, najczęściej przy okazji urlopu itp. Przez większość czasu
organizm ludzki jest wystawiony na działanie środowiska wewnętrznego, na które także
wpływają warunki zewnętrzne (wnikanie zanieczyszczeń, hałasu, itd.).
 10% czasu

3. 3
Potrzeby życiowe człowieka (tlen) i problemy
z jakością powietrza wewnętrznego
 Człowiek pozbawiony wody może wytrzymać około 3 dni, bez powietrza… 3 minuty.
Zależnie od aktywności fizycznej, organizm ludzki potrzebuje 15 do 50 litrów tlenu na
godziny. Prawidłowa ilość tlenu w powietrzu powinna wynosić 20%, a nie mniej niż 19,5%.
Jak się okazuje przy ograniczonej wentylacji pomieszczenia zawartość tlenu obniża się
nawet do 17% (!), co w wysokim stopniu zagraża zdrowiu ludzkiemu.
 Długotrwałe problemy z jakością powietrza wewnętrznego
prowadzą do powstawania objawów nazywanym ogólnie
„syndromem chorego budynku” (SBS). Są to m.in. objawy
alergiczne, pogorszenie samopoczucia, zmęczenie
i problemy z koncentracją, rozwój przewlekłych chorób.
Rozwiązanie problemu?
Zapewnienie odpowiednich warunków do życia wewnątrz
zamkniętych pomieszczeń sprowadza się do doprowadzania
odpowiedniej ilości świeżego powietrza. Jest to możliwe
do uzyskania przede wszystkim przy zastosowaniu układu
wentylacji mechanicznej nawiewno-wywiewnej

4. 4
Korzyści z zastosowania wentylacji
mechanicznej w budynku
 Zastosowanie wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła jest standardowym elementem
wyposażenia w budynkach wznoszonych według nowych wymagań energooszczędności.
Jej rola nie sprowadza się jednak tylko do obniżenia zapotrzebowania ciepła budynku, ale
obejmuje szereg innych aspektów użytkowych związanych z komfortem, bezpieczeństwem
oraz zdrowiem mieszkańców.
10 korzyści
z zastosowania wentylacji
mechanicznej z odzyskiem
ciepła – według opinii
użytkownika
Skrócenie sezonu grzewczego
Wysoka jakość powietrza
Usuwanie wilgoci z pomieszczeń
Możliwość chłodzenia pomieszczeń
Mniej zanieczyszczeń wewnątrz domu
Filtracja powietrza z alergenów
Zwiększony poziom bezpieczeństwa
Ograniczenie hałasu wewnątrz domu
Brak komarów i innych owadów
Dom „bez komina”
Więcej szczegółów w prezentacji >>>

5. 5
Jakie są podstawowe rodzaje wentylacji
dla budynków mieszkalnych?
 Podstawowy podział rodzajów wentylacji wynika z metody wymuszenia przepływu
powietrza – naturalnego lub mechanicznego. Stosowane są także rozwiązania mieszane.
Podział rodzajów wentylacji wynika dalej z budowy systemu, np. z zastosowaniem
przewodów powietrznych lub bez nich, z zastosowaniem lub bez odzysku ciepła itd.
4 podstawowe rodzaje wentylacji
dla budynków mieszkalnych

6. 6
1. Wentylacja naturalna grawitacyjna
 Najbardziej rozpowszechnione w istniejących budynkach tradycyjne rozwiązanie, gdzie
świeże powietrze napływa do budynku przez nieszczelności i otwory nawiewne. Idea jej
funkcjonowania kłóci się z koncepcją energooszczędnego, szczelnego i zdrowego budynku.
Sprawdzała się starych budynkach o nieszczelnych oknach, przy niskich cenach paliw.
o Brak bezpośredniego zużycia energii
o Brak elementów ruchomych (serwis, konserwacja)
o Niskie koszty inwestycji (chociaż dyskusyjne)
o Tradycyjne rozwiązanie łatwe do zbudowania
o Niekontrolowana intensywność wentylacji budynku
o Bez gwarancji zapewnienia dobrej jakości powietrza
o Zwiększenie potrzeb cieplnych budynku
o Konieczność budowy kominów wentylacyjnych

7. 7
2. Wentylacja hybrydowa
 Stanowi przeważnie niewielką modyfikację tradycyjnej wentylacji naturalnej. Dla poprawy
jej działania stosuje się np. wentylatory wyciągowe (WW) w pomieszczeniach „brudnych”
(WC, łazienka, kuchnia). Powietrze świeże napływa wtedy nadal przez nieszczelności,
jednak z dodatkowym wymuszeniem przez powstające w budynku podciśnienie.
o Zwiększona kontrola powietrza wentylacyjnego
o Poprawa jakości powietrza w budynku
o Mniejsza zależność od warunków zewnętrznych
o Niskie koszty inwestycji, proste urządzenia
o Brak odzysku ciepła z usuwanego powietrza
o Wyższe koszty eksploatacji (zużycie energii)
o Zaburzenia w wentylacji pozostałych pomieszczeń

8. 8
3. Wentylacja mechaniczna scentralizowana
z odzyskiem ciepła (rekuperator)
 Rozwiązanie standardowe i „obowiązkowe” dla nowoczesnych energooszczędnych
budynków (niskoenergetyczne, pasywne, NF40 WT 2017 itd.). Umożliwia wykonanie
szczelnego budynku przy pełnej kontroli ilości powietrza wentylacyjnego. Na maksymalny
komfort użytkowania wpływa dodatkowo filtracja powietrza z alergenów i pyłów (przy
zastosowaniu odpowiedniej klasy filtra). Eliminuje potrzebę budowy kominów wentylacyjnych.
o Pełna kontrola ilości powietrza wentylacyjnego
o Wysoki komfort i jakość powietrza wewnętrznego
o Obniżenie zapotrzebowania ciepła budynku
o Spełnienie warunków WT 2017
o Brak potrzeby budowy kominów wentylacyjnych
o Możliwa praca z gruntowym wymiennikiem ciepła
o Elementy ruchome (serwis, konserwacja)
o Miejsce zabudowy (rekuperator, przewody powietrza)
o Trudniejsze wykonanie (nowa technologia)
o Zużycie energii elektrycznej
o Koszty inwestycji

9. 9
4. Wentylacja mechaniczna zdecentralizowana
z lokalnym odzyskiem ciepła
o Pełna kontrola ilości powietrza wentylacyjnego
o Wysoki komfort i jakość powietrza wewnętrznego
o Obniżenie zapotrzebowania ciepła budynku
o Spełnienie warunków WT 2017
o Brak potrzeby budowy kominów wentylacyjnych
o Elementy ruchome (serwis, konserwacja)
o Źródło hałasu w pomieszczeniu
o Wykonywanie przepustów przez elewację budynku
o Zużycie energii elektrycznej
o Raczej niższa sprawność niż rekuperatora
 Rozwiązanie zachowujące zalety wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła, dodatkowo
eliminujące konieczność zabudowy rekuperatora i przewodów powietrznych. Przewidziane
główne do starych budynków z utrudnioną zabudową układu wentylacji scentralizowanej
z rekuperatorem. Wentylacja zdecentralizowana cechuje się niższą efektywnością
energetyczną w porównaniu do „klasycznej” z rekuperatorem, ale pozwala spełnić warunki
WT 2017 budynkom modernizowanym.

10. 10
Stosowane rodzaje wentylacji w zależności
od rodzaju budynku
Stare budynki niezmodernizowane
Stare budynki zmodernizowane
Nowe budynki energooszczędne
Wentylacja naturalna grawitacyjna
Ze względu na małą szczelność powietrzną budynku
najczęściej funkcja wentylacji jest spełniana przez
napływ powietrza przez nieszczelności lub otwory
nawiewne
Wentylacja mechaniczna zdecentralizowana
Może być w formie układu hybrydowego, np. nawiew
naturalny, a wywiew wspomagany mechanicznie
(wentylatory wyciągowe). Nowszym rozwiązaniem
jest wentylacja lokalna mechaniczna, bez przewodów
Wentylacja mechaniczna scentralizowana
Na etapie budowy nowego domu możliwa jest
zabudowa przewodów wentylacyjnych i zastosowanie
wentylacji mechanicznej nawiewno-wywiewnej
z odzyskiem ciepła (rekuperator)

11. 11
Budowa i funkcjonowanie wentylacji
zdecentralizowanej
Budowa i funkcjonowanie
wentylacji zdecentralizowanej

12. 12
Główne przeznaczenie dla zastosowania
wentylacji zdecentralizowanej
 Wentylacja mechaniczna zdecentralizowana, ze względu na znacznie mniej złożoną
budowę w porównaniu do scentralizowanej (z centralą wentylacyjną – rekuperatorem),
głównie z uwagi na brak przewodów wentylacyjnych, może być stosowana w istniejących
budynkach poddawanych modernizacji.
 Prace instalacyjne sprowadzają się praktycznie tylko do wykonania w ścianach otworów
montażowych dla zabudowy lokalnych minicentral wentylacyjnych. Odpowiedni układ
sterowania zapewnia koordynację pracy minicentral dla zapewnienia właściwego przepływu
powietrza wentylacyjnego w budynku.

13. 13
Budowa minicentrali wentylacyjnej
 Minicentrala wentylacyjna np. w systemie Vaillant recoVAIR VAR 60 jest instalowana
w ścianie zewnętrznej pomieszczenia, odpowiadając bezpośrednio za dostarczanie świeżego
powietrza z zewnątrz i usuwanie zużytego powietrza wewnętrznego. Zawiera niezbędne
elementy służące do wymuszenia przepływu powietrza, wymiany ciepła oraz filtrowania
zanieczyszczeń zawartych w przepływających strumieniach powietrza.

14. 14
Wymiennik i akumulator ciepła
w minicentrali wentylacyjnej
 Głównym elementem minicentrali wentylacyjnej (Vaillant recoVAIR VAR 60) jest ceramiczny
wymiennik ciepła. W przypadku lokalnej wentylacji mechanicznej nie odbywa się ciągła praca
strony nawiewnej i wywiewnej ze stałą wymianą ciepła (jak w klasycznym rekuperatorze, np.
w krzyżowym wymienniku ciepła). Dlatego ceramiczny wymiennik ciepła musi spełniać rolę
akumulatora ciepła. Wentylator powietrza zmienia tryb pracy minicentrali, która raz prowadzi
nawiew powietrza (powietrze zewnętrzne odbiera przy tym ciepło), a raz prowadzi wywiew
powietrza z pomieszczenia (powietrze usuwane oddaje ciepło). Powietrze jest dodatkowo
oczyszczane w filtrach np. klasy G3. Filtrów
o wyższej skuteczności oczyszczania (np. F7) nie
stosuje się ze względu na konieczny wyższy spręż
wentylatora i ryzyko nadmiernego hałasu pracy.
Osłona przednia
Osłona wiatrowa
Zespół wentylatora
Rekuperator – ceramiczny
wymiennik ciepła
Obramowanie
osłony ściennej
Filtr G3

15. 15
Cykle pracy minicentral wentylacyjnych
70 sek
1 Cykl
pracy
2 Cykl
pracy
 System wentylacji zdecentralizowanej pracuje w dwóch cyklach, w których każda
z minicentral wentylacyjnych raz dostarcza świeże powietrze, a raz je usuwa na zewnątrz.
W zależności od cyklu pracy, wbudowany ceramiczny wymiennik ciepła albo odbiera ciepło
z powietrza usuwanego z pomieszczenia, albo oddaje ciepło do powietrza pobieranego
z zewnątrz i nawiewanego do pomieszczenia (w okresie zimowym).
 Cykle pracy zmieniają się co 70 sek. poprzez zmianę ról minicentral wentylacyjnych.
Praca całego układu liczącego nawet 16 central jest koordynowana przez sterownik.
Jedynie latem w trybie nocnym (chłodzenie) praca odbywa się w jednym cyklu
(aby nie dogrzewać powietrza nawiewanego do budynku).
NAWIEW
NAWIEW
WYWIEW
WYWIEW
NAWIEW
NAWIEW
WYWIEW
WYWIEW

16. 16
1 Cykl pracy: odbiór ciepła w wymienniku
– z powietrza usuwanego z pomieszczenia
 W okresie zimowym, w 1-ym cyklu pracy
powietrze usuwane z pomieszczenia oddaje
ciepło w ceramicznym wymienniku ciepła.
Wymiennik pełni rolę akumulatora ciepła,
stopniowo zwiększając swoją temperaturę.
 W momencie maksymalnego zgromadzenia
ciepła w wymienniku, powinno nastąpić
odwrócenie pracy centrali wentylacyjnej.
Powietrze zewnętrzne będzie nawiewane do
pomieszczenia podgrzewając się przechodząc
przez wymiennik/akumulator ciepła (2-gi cykl).
-20 oC
+20 oC
„koniec 1-ego cyklu pracy i odwrócenie pracy
(przejście do 2-ego cyklu)”
nagrzewaniewymiennika(70sek.)

17. 17
2 Cykl pracy: oddawanie ciepła w wymienniku
– do powietrza nawiewanego do pomieszczenia
 W okresie zimowym, w 2-im cyklu pracy
powietrze nawiewane do pomieszczenia pobiera
ciepło z ceramicznego wymiennika ciepła.
Wymiennik oddając ciepło stopniowo obniża
swoją temperaturę.
 Po całkowitym oddaniu ciepła przez wymiennik,
powinno nastąpić odwrócenie pracy aparatu
wentylacyjnego i powrót do cyklu 1-ego.
Powietrze z pomieszczenia będzie usuwane
na zewnątrz oddając ciepło do ceramicznego
wymiennika ciepła i podnosząc jego temperaturę
(1-szy cykl).
-20 oC
„koniec 2-ego cyklu pracy i odwrócenie pracy
(przejście do 1-ego cyklu)”
+20 oC
schładzaniewymiennika(70sek.)

18. 18
Sterowanie pracą systemu wentylacji
zdecentralizowanej
 Szczególnego znaczenia w układzie wentylacji zdecentralizowanej nabiera system
sterowania jego pracą. Musi on koordynować pracę poszczególnych minicentral
wentylacyjnych funkcjonujących zamiennie w trybie nawiewania i wywiewanie powietrza.
Zdalne sterowanie, zależnie od wybranej wersji może się komunikować z minicentralami
wentylacyjnymi przewodowo lub bezprzewodowo (wariant przydatny szczególnie przy
modernizacji budynku i trudnościach w okablowaniu systemu wentylacji).
VAZ RC
VAZ RCW
VAZ CPC
VAZ CPCW
recoVAIR VAR 60
Minicentrale wentylacyjneZdalne sterowanie

19. 19
Sterowanie pracą systemu wentylacji
zdecentralizowanej: MASTER/SLAVE
 Zdalne sterowanie komunikuje się z wybraną (np. zabudowaną w salonie dziennym)
minicentralą wentylacyjną (MASTER „wiodąca”). Pozostałe minicentrale (SLAVE „nadążne”)
otrzymują sygnał z minicentrali MASTER. W standardowym trybie pracy z dwoma cyklami
(nawiew/wywiew co 70 sek.) połowa minicentral SLAVE pracuje tak jak minicentrala
MASTER, a druga połowa odwrotnie.
VAZ RC
VAZ RCW
recoVAIR VAR 60
MASTER
recoVAIR VAR 60
SLAVE
recoVAIR VAR 60
SLAVE
recoVAIR VAR 60
SLAVE

20. 20
Funkcje sterowania pracą systemu wentylacji
zdecentralizowanej
Zdalne sterowanie oprócz standardowej
naprzemiennej wentylacji budynku (ze
zmianą trybów minicentral co 70 sek.) może
realizować szereg funkcji, jak m.in.:
 regulacja wydajności pracy wentylacji
(zmiana obrotów wentylatora)
 wentylacja tzw. poprzeczna, a więc
intensywne przewietrzanie jednym kierunku
np. podczas nocy dla chłodzenia budynku
 kontrola wilgotności powietrza wewnątrz budynku i automatyczna zmiana trybu pracy
 kontrola stężenia dwutlenku węgla CO2 wewnątrz budynku (CO2 jako wskaźnik jakości
powietrza) i automatyczna zmiana trybu pracy dla obniżenia stężenia CO2 wewnątrz
 tryb ekonomiczny jedynie z włączaniem wentylatorów w minicentralach w razie
przekroczenia określonego poziomu wilgotności lub stężenia dwutlenku węgla CO2
 tryb tylko nawiewania lub wywiewania powietrza przez wszystkie minicentrale (wskazane
wówczas otwarcie okien dla dopływu lub wypływu powietrza)
VAZ RC
VAZ RCW
VAZ CPC
VAZ CPCW

21. 21
Porównanie systemów wentylacji
mechanicznej z odzyskiem ciepła
Wentylacja scentralizowana
z rekuperatorem
Wentylacja zdecentralizowana
(lokalna) z odzyskiem ciepła
Przewody
Prowadzenie powietrza nawiewanego
i usuwanego przewodami z jednej
centrali wentylacyjnej
Brak przewodów powietrza, lokalne
centrale wentylacyjne instalowane
w pomieszczeniach
Główne możliwości
zastosowania
Nowobudowane budynki Modernizowane budynki
Sprawność
88 %
sprawność termiczna wg EN 13141-7
78 %
sprawność termiczna wg EN 13141-8
Filtracja powietrza
Możliwe stosowanie dokładnych filtrów,
np. F7 (przeciwpyłkowe) lub F9
Stosowanie podstawowych filtrów
np. klasy G3 (większe pyłki kwiatowe)
 Wentylacja zdecentralizowana stanowi szczególnie przydatne rozwiązanie w przypadku
budynków modernizowanych. W przypadku budynków nowych w pierwszej kolejności należy
rozpatrywać zastosowanie wentylacji scentralizowanej z rekuperatorem.

22. Chłodzenie
www.eko-blog.pl www.vaillant.pl
Ogrzewanie
Energia odnawialna
Kotły gazowe
Kotły olejowe
Pompy ciepła
Kolektory słoneczne
Systemy wentylacji