Wybór projektu domu to niełatwe zadanie. Warto uwzględnić przy decyzji, możliwości zabudowy kotła gazowego. Należy wcześniej wiedzieć czy będzie to kocioł na gaz ziemny czy gaz płynny. Również ważne będzie miejsce zabudowy - mieszkalne lub użytkowe. Należy tutaj uwzględnić zarówno obowiązujące rozporządzenia, jak i wymagania producenta kotła. Ważne jest także zwrócenie uwagi na dach budynku. Może on posłużyć pod zabudowę kolektorów słonecznych czy też paneli fotowoltaicznych. Warunkiem jest odpowiednia ilość miejsca oraz mała liczba przeszkód - okien dachowych, kominów i wywietrzników.

1. Jak wybrać projekt domu z ogrzewaniem gazowym?
 Podstawowe wymagania techniczne dla projektowanych domów
 Warunki zabudowy kotła na gaz ziemny i gaz płynny
 Możliwości wykorzystania energii słonecznej
Wydanie 1/2018
30.03.2018
www.eko-blog.pl www.vaillant.pl

2. 2
Przemyślany wybór projektu domu…
 Wybór projektu domu to niełatwe zadanie, a często okazuje się dopiero po wybudowaniu
i zamieszkaniu domu, że można było niektóre kwestie rozwiązać w inny sposób. W trakcie
budowy domu może się okazać że wybór projektu nie przewidział pewnych kwestii,
co przełożyło się na utrudnienie i wydłużenie prac budowlanych, a co gorsza spowodowało
wzrost kosztów inwestycji. Jak uniknąć w takim razie błędów przy wyborze projektu domu?
 Dobrym rozwiązaniem jest poszukiwanie informacji w mediach poświęconych budowie
domu, ale także korzystanie z opinii tych, którzy już tą decyzję mają za sobą.

3. 3
Jakie są kryteria wyboru projektu?
 Do najczęściej branych pod uwagę kryteriów przy wyborze projektu domu należy z całą
pewnością architektura obiektu, powierzchnia, funkcjonalność, możliwość wkomponowania
w działkę budowlaną i warunki miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Są to
kluczowe kryteria, ale powinny być rozszerzone o dodatkowe związane z tak ważną później
kwestią kosztów, komfortu i bezpieczeństwa użytkowania domu. Tym bardziej, że projekt
i budowa domu zajmuje średnio 3 do 5 lat, a jego użytkowanie dziesiątki lat.
Funkcjonalność
Potrzeby osobiste
Architektura
Możliwości zabudowy
Technologia i koszty inwestycji

4. 4
Dlaczego przy wyborze projektu domu trzeba
myśleć o wyborze systemu grzewczego?
 Jak wskazują badania ankietowe prowadzone nie tylko w Polsce, ale także w Niemczech,
nadal mało osób zdaje sobie sprawy z tego, że największy udział w bilansie energetycznym
gospodarstwa domowego stanowi statystycznie ciepło.
 W Polsce jedynie 24% pytanych osób wskazało, że największe potrzeby ich domów lub
mieszkań przypadają na ciepło zużywane do ogrzewania pomieszczeń (w Niemczech 40%).
Źródło: „Energooszczędność w moim domu”
24% osób w Polsce
uznało, że największe
zużycie energii przypada
na ogrzewanie pomieszczeń

5. 5
Jakie są w rzeczywistości wydatki
na ogrzewanie domu i media?
 Tymczasem ogrzewanie pomieszczeń, podgrzewanie
wody użytkowej, a także media i energia stanowią obok
żywności największą część wydatków domowych
(przy czym w badaniu ujęto mieszkania i domy,
a w przypadku samych domów udział kosztów
związanych z ciepłem będzie wyższy niż
w mieszkaniu).
 Koszty wytwarzania ciepła stanowią
w całej grupie energii i mediów
największą część wydatków, według
danych GUS około 84% (badanie
na podstawie danych z 4.576 domów)
Transport
9,6%
Ogrzewanie, energia
elektryczna, media
Żywność
i napoje
24,9%
Źródło: „Budżety gospodarstw domowych w 2013 r.”, Główny Urząd Statystyczny 2014 (n = 37.181)
m.in. wyposażenie domu, ochrona
zdrowia, odzież, usługi, rekreacja,
łączność, wyjazdy, edukacja
20,8%

6. 6
Wymagany standard projektu domów
– izolacja cieplna i system grzewczy
 Kluczowym warunkiem do spełnienia przez architekta i projektanta instalacji grzewczej jest
spełnienie wymagań Warunków Technicznych WT 2017. Określają one dla projektowanych
domów mieszkalnych minimalne wymagania dla samej izolacji cieplnej, ale także
dopuszczalny poziom zużycia energii pierwotnej dla potrzeb ogrzewania, chłodzenia,
wentylacji i podgrzewania wody użytkowej. Wpływa to na wybór rodzaju źródła ciepła
i narzuca stosowanie wysokoefektywnych rozwiązań. Korzystny efekt i spełnienie warunku
z bezpiecznym marginesem daje wykorzystanie energii odnawialnej, np. w połączeniu
kotła gazowego z kolektorami słonecznymi.
EPmax WT 2017 = 95 kWh/m2rok
EP = 94,8 kWh/m2rok 
 gazowy kompaktowy kocioł kondensacyjny auroCOMPACT VSC D
o mocy 4,3÷21,5 kW z wbudowanym podgrzewaczem solarnym
o pojemności 190 litrów i 2 kolektory płaskie VK 135 VD
WT 2017
Przykład: eko-blog.pl „Kocioł gazowy w budynku o standardzie WT 2017”

7. 7
Ogrzewanie gazowe domu – ogólne cechy
istotne przy wyborze rodzaju ogrzewania
 Ogrzewanie gazowe należy do najchętniej wybieranych rozwiązań w nowych budynkach.
Decydujące są tu m.in. takie cechy jak:
Wysoka efektywność, niskie koszty
inwestycji i eksploatacji
Łatwość zastosowania w budynku
i niewielkie wymagania techniczne
Szeroka dostępność do produktu
i fachowców dla montażu i serwisu
Wysoki komfort użytkowania,
bezobsługowość, rozbudowane regulatory
Niskoemisyjne spalanie – poszanowanie
środowiska i czystość w otoczeniu

8. 8
Kocioł na gaz ziemny – na co zwrócić
uwagę przy wyborze projektu domu?
Wybór projektu
przy zastosowaniu
kotła na gaz ziemny

9. 9
 W przypadku kotłów na gaz ziemny można mówić o bardzo dogodnych warunkach
zabudowy w domu. Dyrektywa ErP wprowadzona w życie we wrześniu 2015 r. wymusiła
w ich przypadku konieczność stosowania typu kondensacyjnego. Kotły małej mocy mają
one praktycznie zawsze konstrukcję zamkniętej komory spalania. Pozwala to na pracę
niezależną od powietrza wewnątrz budynku, a zatem wymagania co do kubatury
pomieszczenia, gdzie jest zainstalowany kocioł, są minimalne.
 Kondensacyjne kotły gazowe w zdecydowanej większości mają budowę kotłów wiszących
lub kompaktowych z wbudowanym podgrzewaczem wody.
Kocioł na gaz ziemny. Standard – wiszący,
kondensacyjny, z zamkniętą komora spalania
Zamknięta
komora
spalania

10. 10
Kocioł na gaz ziemny. Wymagana kubatura
pomieszczenia
 Zgodnie z rozporządzeniem [1] kotły na gaz ziemny o mocy do 30 kW można instalować
w nowobudowanych domach w pomieszczeniach mieszkalnych nie przeznaczonych do
stałego przebywania ludzi, o wysokości minimalnej 2,2 m i kubaturze 6,5 m3. Oznacza to,
że powierzchnia takiego pomieszczenia może wynosić jedynie 3 m2 (lub mniej przy większej
wysokości pomieszczenia).
Źródło: [1] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dn. 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim
powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. z 2015 r. poz. 1422) - tekst jednolity
 Kotły wiszące lub też kompaktowe
z wbudowanym podgrzewaczem wody
cechują się niskim poziomem hałasu.
Przykładowo głośność pracy kotła
wiszącego Vaillant ecoTEC exclusive
VC 256/5-7 wynosi jedynie 43,4 dB(A).
Jest to poziom hałasu występujący
w pomieszczeniach cichych.
Kubatura min. 6,5 m3

11. 11
Kocioł na gaz ziemny. W jakim pomieszczeniu
można instalować?
 Kotły gazowe można instalować w pomieszczeniach mieszkalnych nie przeznaczonych do
stałego pobytu ludzi (przebywanie mniej niż 4 godziny na dobę). Oznacza to, że kocioł może
zostać zabudowany praktycznie w każdym pomieszczeniu poza sypialnią, czy pokojem
dziennym. Może być np. kuchnia, łazienka, przedpokój, pomieszczenie gospodarcze itp.
 Ważne jest aby powietrze w pomieszczeniu z kotłem było pozbawione zanieczyszczeń
stałych i chemicznych (aerozole, rozpuszczalniki, środki czyszczące, chlor, kleje, farby,
związki amoniaku, itd.). Mogą one z czasem doprowadzić do uszkodzeń elementów
wewnętrznych kotła. W przypadku zabudowy kotła na stropie należy zwrócić uwagę na
nośność. Ciężar samego podgrzewacza wody do zwykle od 200 do 400 kg (z wodą).

12. 12
Kocioł na gaz ziemny. Wymagania i zalecenia
producenta kotła
 Ważne jest uwzględnienie wymagań i zaleceń
producenta kotła już na etapie projektu domu,
bądź aranżacji wnętrz. Jest to istotne głównie
przy zabudowie kotła na małej przestrzeni,
np. w zabudowie kuchennej. Pozostawienie
większego miejsca zabudowy kotła pozwoli
na bardziej elastyczny jego wybór, a później
na dogodniejsze okresowe prace serwisowe.
Wymiar Minimalny odstęp
A
165 mm gdy układ powietrzno-spalinowy
Ø 60/100 mm (275 mm przy Ø 80/120 mm)
B 300 mm, optymalnie ok. 340 mm
C 5 mm, optymalnie ok. 50 mm
D
500 mm dla łatwego dostępu do prac
serwisowych (można także uzyskać
za pomocą otwieranych drzwi)
Przykładowe zalecenia z instrukcji montażu
kotła Vaillant ecoTEC exclusive

13. 13
Kocioł na gaz ziemny – możliwość
podłączenia bez budowy komina
maks.
21 kW
min.0,5m
 Zgodnie z rozporządzeniem [1] kotły gazowe o mocy nominalnej do 21 kW z zamkniętą
komorą spalania, można instalować w wolno stojących budynkach jednorodzinnych,
zagrodowych i rekreacji indywidualnej, z wyprowadzeniem spalin przez ścianę zewnętrzną.
Daje to możliwość obniżenia kosztów związanych z budową tradycyjnego komina i jest
przydatne szczególnie w małych budynkach o niskich potrzebach grzewczych. Dotyczy to
raczej kotłów 1-funkcyjnych z podgrzewaczem ciepłej wody (kotły 2-funkcyjne dysponują
przeważnie większą mocą grzewczą dla pracy w trybie podgrzewania wody użytkowej).

14. 14
Przykład projektu: Mini 5 G1 PLUS (Archipelag.pl)
Powierzchnia użytkowa: 125 m2
Kotłownia: 7,7 m2
Duże pomieszczenie kotłowni pozwala zastosować
każdego rodzaju kocioł, także w układzie hybrydowym
(z pompą ciepła). Przy zastosowaniu kotła gazowego,
można wykorzystać tak duże pomieszczenie
dodatkowo na inne cele np. gospodarcze. Lokalizacja
kotłowni daje możliwość usytuowania komina po
północnej stronie budynku. Dzięki temu południowa
połać dachu zyskuje więcej miejsca dla zabudowy
kolektorów słonecznych lub paneli fotowoltaicznych.
Kocioł na gaz ziemny – przykład małej i dużej
kotłowni w domu jednorodzinnym
Przykład projektu: Riko G1 (Archipelag.pl)
Powierzchnia użytkowa: 131 m2
Kotłownia: 5,1 m2
Małe pomieszczenie kotłowni dopuszcza jedynie
zastosowanie kotła gazowego. Kubatura kotłowni
wynosząca ok. 14 m3 jest zbyt mała dla zabudowy
kotła na paliwo stałe (min. 30 m3). Możliwe jest także
wykorzystanie pomieszczenia do dodatkowych
celów gospodarczych.

15. 15
Kocioł na gaz płynny – na co zwrócić
uwagę przy wyborze projektu domu?
Wybór projektu
przy zastosowaniu
kotła na gaz płynny
Fot. NAERT BVBA

16. 16
Kocioł na gaz płynny – wymagane warunki
dla zabudowy kotła
 Wymagania dla zabudowy kotła na gaz płynny są częściowo analogiczne jak w przypadku
kotła na gaz ziemny. Zgodnie z rozporządzeniem [1] kotły na gaz płynny o mocy do 30 kW
można instalować w nowobudowanych domach w pomieszczeniach mieszkalnych nie
przeznaczonych do stałego przebywania ludzi, o wysokości min. 2,2 m i kubaturze 6,5 m3.
 Pierwszą istotną różnicą jest jednak wymóg zabudowy kotła
w pomieszczeniu położonym powyżej wysokości terenu. Jest
to podyktowane względami bezpieczeństwa – gaz płynny jest
cięższy od powietrza co grozi jego gromadzeniem się przy
podłodze pomieszczenia w razie ewentualnej nieszczelności.
Jeżeli dom jest położony na wzniesieniu to punktem odniesienia
jest poziom ±0.00 naniesiony w projekcie domu
LPG
LPG
OK
 Drugą istotną kwestią jest konieczność zapewnienia
wentylacji kotłowni niezależnie od wariantu budowy
kotła. Otwór wentylacji wywiewnej (200 cm2) musi być
położony przy podłodze pomieszczenia.

17. 17
Kocioł na gaz płynny – wymagania zabudowy
zbiornika na gaz płynny
 Przy wyborze projektu domu i zagospodarowaniu działki
należy wziąć pod uwagę wymagania dla zabudowy
zbiornika na gaz płynny. Należy zapewnić wymagane
odległości od budynku i granic działki, a także zapewnić
dogodny dostęp dla tankowania zbiornika. Jeżeli działka
nie będzie ogrodzona, to ogrodzony musi być sam zbiornik.
Przykład projektu: Erin II (Archipelag.pl)
Powierzchnia użytkowa: 87 m2
Kotłownia: 5,3 m2
Dla zabudowy kotła na gaz płynny korzystniejsze będzie
wydzielenie odrębnego pomieszczenia, aby spełnić
wymagania wentylacji naturalnej nawiewnej i wywiewnej.
Jest to szczególnie istotne, gdy w budynku ma być
zastosowana wentylacja mechaniczna (rekuperator).
LPG 3m3
Pojemność
zbiornika
Odległość od budynku Odległość
od ogrodzenianaziemny podziemny
do 3 m3 3 m 1 m 3 m
od 3 do 5 m3 5 m 2,5 m 5 m
3 m
3 m

18. 18
Kocioł na gaz płynny – kiedy warto stosować
i jakie urządzenia wybierać?
 Wybór kotła na gaz płynny jest najczęściej podyktowany brakiem dostępu do gazu
ziemnego, gdzie w perspektywie jest przewidywane podłączenie budynku do sieci gazowej.
Kotły na gaz płynny są przystosowane także do pracy z gazem ziemnym, po dokonaniu tzw.
przezbrojenia przez instalatora. Nowoczesne kotły wymagają tutaj minimalnego nakładu
pracy i kosztów (np. zmiana dyszy w zwężce pomiarowej i opornika kodującego
w regulatorze kotła Vaillant auroCOMPACT, czy ecoTEC exclusive). Warto przewidzieć
zastosowanie instalacji solarnej, która pozwoli obniżyć podwyższone koszty ogrzewania
gazem płynnym. Rozwiązaniem może być tu np. kompaktowy kocioł gazowy (dowolny
rodzaj gazu) Vaillant auroCOMPACT z wbudowanym solarnym podgrzewaczem wody.

19. 19
Dodatkowe zalecenia dla wyboru projektu
domu – funkcjonalność i energia odnawialna
Zdalne sterowanie
Odprowadzenie kondensatu
Kolektory słoneczne

20. 20
Kocioł gazowy w projekcie domu
– zdalne sterowanie, dostęp do Internetu
 Warto wcześniej zastanowić się, gdzie będzie zainstalowane sterowanie pracą kotła
i systemu grzewczego (np. Vaillant calorMATIC 470). Jest to istotne ze względu na
dogodny dostęp dla bieżącej obsługi, prawidłowy pomiar temperatury w budynku, a także
wcześniejsze poprowadzenie przewodu komunikacyjnego do regulatora kotła (ewentualnie
opcją jest wersja komunikacji radiowej). Również warto przewidzieć gniazdo domowej sieci
internetowej w pobliżu kotła, co znacznie ułatwi później zastosowanie systemu zdalnego
nadzoru pracy.

21. 21
Kocioł gazowy w projekcie domu
– odprowadzenie kondensatu z kotła
 Nie można zapomnieć o tym, że kocioł kondensacyjny zastosowany w domu wytwarza
dziennie kilkanaście (ok. 6 do 12) litrów kondensatu. W pobliżu planowanego miejsca jego
zabudowy musi więc być przewidziany odpływ kanalizacji. Kondensat w tak małej ilości
o lekko kwaśnym odczynie można odprowadzać bezpośrednio do kanalizacji odpornej
na działanie kwasowe (np. typowe rury z polietylenu PP). Opcjonalnie można stosować
specjalne zespoły pompowe gromadzące kondensat w małym zbiorniku i tłoczące go
okresowo do oddalonej instalacji kanalizacyjnej. Jest to opcja wykorzystywana np.
przy zabudowie kotła w piwnicy pozbawionej instalacji kanalizacyjnej.

22. 22
Kocioł gazowy w projekcie domu
– kolektory słoneczne i fotowoltaika
 Nawet jeżeli nie jest to przewidziane do realizacji, warto pozostawić odpowiednie miejsce
na dachu dla możliwości zastosowania kolektorów słonecznych lub paneli fotowoltaicznych
w przyszłości. Mała instalacji solarna przeznaczona do podgrzewania wody użytkowej nie
wymaga wiele miejsca. Składa się zwykle z 2÷3 kolektorów słonecznych o łącznej
powierzchni 5÷7,5 m2. Większego miejsca wymaga instalacja fotowoltaiczna (np. o mocy
3 kWp zajmuje ok. 18 m2). Ważne aby rozsądnie przemyśleć układ okien dachowych,
kominów, wywietrzników kanalizacyjnych itp. Mniejsza ilość przeszkód na dachu oznacza
większe możliwości dla wykorzystania darmowej energii słonecznej.

23. Chłodzenie
Ogrzewanie
Energia odnawialna
Kotły gazowe
Kotły olejowe
Pompy ciepła
Kolektory słoneczne
Systemy wentylacji
www.eko-blog.pl www.vaillant.pl