2. OΡΙΣΜΟΣ
Το χιπ χοπ είναι μουσικό είδος που προέρχεται
από την Αμερική.Είναι ιδιαίτερα δημοφιλέςστους
νέους.Έχει χαρακτηριστικό σταθερό και κοφτό
ρυθμό που συνδυάζεται με διάφορα μουσικά
εφέ και με λόγια που απαγγέλονται ρυθμικά.
ΕΞΕΛΙΞΗ
Το χιπ χοπ δεν είναι μόνο η μουσική. Είναι μια
γενικότερη κουλτούρα που αποτελείται από
τέσσερα στοιχεία. Τα πρώτα δύο είναι το MCing
και το DJing και αφορούν καθαρά το μουσικό
κομμάτι. Οι MC's, γνωστοί και ως rappers, είναι
αυτοί που τραγουδούν, ενώ οι DJ's είναι αυτοί
που δημιουργούντις
παραγωγές και τις λούπες
των τραγουδιών. Πέραν της
μουσικής όμως, το hip hop
έχει το χορευτικό του
κομμάτι που εκφράζεται
μέσω του Breakdance αλλά
και το εικαστικό του κομμάτι
που ονομάζεται Graffiti.
Το χιπ χοπ άρχισε να εμφανίζεται κατά τη
διάρκεια της δεκαετίας του 1970 στις
υποβαθμισμένες περιοχές των μεγαλουπόλεων
3. των Η.Π.Α. Το Μπρονξ της Νέας Υόρκης θεωρείται
πως είναι η περιοχή που ουσιαστικά γεννήθηκε το
χιπ χοπ. Στους... κακόφημουςδρόμους της
περιοχής, άρχισαν να συχνάζουν παρέες που
έβαφαν τους τοίχους, έπαιζαν μουσική
επηρεασμένη από τη Jazz και τη Soul όμως σε πιο
γρήγορορυθμό, και χόρευανμε ένα διαφορετικό,
για τα τότε δεδομένα, τρόπο.
Φυσικά, δεν μπορούσε... όποιος και όποιος να
ενταχθεί στις παρέες και να συμμετέχει στις
δραστηριότητές τους. Οι «συμμορίες» που
γυρνούσαν στους δρόμους της Αμερικής
αποτελούνταν αποκλειστικά από περιθωριακά
άτομα, κυρίως Αφροαμερικάνουςκαι
Λατινοαμερικάνους οι οποίοι δημιούργησαντο
χιπ χοπ ως μια μορφή αντίδρασης. Είτε μέσω των
στίχων, είτε μέσω του χορού είτε
μέσω των ζωγραφιών
αντανακλούσε η ένταση και ο
κοινωνικός αποκλεισμός που
ένιωθαν οι συγκεκριμένοι
άνθρωποι.
Η παρανομία βασίλευε μέσα στις συμμορίες που
συχνά είχαν αρκετά βίαιες κόντρες μεταξύ τους. Η
ύπαρξη ναρκωτικών και όπλωνθεωρούταν
σχεδόν... απαραίτητη.
4. Αλλωστε το πιο χαρακτηριστικό
παράδειγμα της βιαιότητας που επικρατούσε στο
χώρο του χιπ χοπ είναι καταγεγραμμένο το 1996,
όταν στις Η.Π.Α ήταν ήδη διαδεδομένη αυτή η
μουσική. Συγκεκριμένα, στις 13 Σεπτεμβρίου του
1996 όλοι όσοι ασχολούνταν με το χιπ χοπ
έμειναν άναυδοι όταν πληροφορήθηκανπως ο
2pac και ο Notorious Big, δύο πασίγνωστοι MC's,
δολοφονήθηκανμετά από συμπλοκή με αντίπαλη
συμμορία.
Ωστόσο, με τον καιρό τα στοιχεία του χιπ χοπ
άρχισαν να γίνονται αγαπητά από όλο και
περισσότερους ανθρώπους.
Το γεγονός ότι δεν
χρειάζονταν ιδιαίτερες
μουσικές γνώσεις ή
καλλιτεχνικό ταλέντο,
προσέλκυσε αρκετούς να
ασχοληθούνείτε με τη rap, είτε με το graffiti. Ηταν
μια μορφή έκφρασης
ανοιχτή σε όλους, χωρίς
κανένα κοινωνικό
περιορισμό. Ηδη από τα
μέσα της δεκαετίας του
1980 το χιπ χοπ ήταν
διαδεδομένο στους κατοίκους των Η.Π.Α.
5. Αρχισαν να οργανώνονται συναυλίες, να βγαίνουν
δίσκοι από τους πιο γνωστούς καλλιτέχνες, να
εκτιμούνται τα καλύτερα σχέδια στους δρόμους
των πόλεων. Η κουλτούρα του χιπ χοπ είχε γίνει
πλέον αποδεκτή από το μεγαλύτερομέρος της
κοινωνίας. Το 1988 το μουσικό κανάλι της
Αμερικής MTV, ξεκίνησε μια εκπομπή που
ανέδειξε πιο πολύ από κάθε τι άλλο τη κουλτούρα
του χιπ χοπ. Ο λόγος
για το Yo! MTV Raps
που σε καθημερινή
βάση έπαιζε στις
τηλεοράσεις και
μετέδιδε χιπ χοπ
τραγούδια από διαφόρους καλλιτέχνες.
Κάπου εκεί ξεκίνησε και η εμπορευματοποίηση
του χιπ χοπ. Δισκογραφικές εταιρίες πλέον
ασχολούνταν έμπρακτα με τους... περιθωριακούς
που ως τότε απαξίωναν. Δημιουργήθηκανδίσκοι
με μεγαλύτερη ποιότητα και οργάνωση ενώ
άρχισαν να γίνονται μεγάλες συναυλίες εντός και
εκτός των συνόρωντων Η.Π.Α. Η κουλτούρατου
χιπ χοπ έγινε γνωστή στις ευρωπαϊκές χώρες, με
συγκροτήματα όπως οι Wu tang clan να γίνονται
παγκοσμίως γνωστά, γκραφιτάδες να γίνονται
γνωστοί για το έργο τους και χορευτικά σύνολα
αποτελούμενα από breakdancers να εμφανίζονται
σε πίστες.
6. Η μουσική ως πολιτικός παράγοντας
Η μουσική hip-hop αποτελεί ένα υβριδικό μουσικό
είδος με έντονα στοιχεία ρέγκε, σάλσα, τζαζ και
ραπ. Οπως έχει τονίσει ο Ρόμπιν Κέλι, καθηγητής
της Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης, η
υβριδικότητα της hip-hop εκφράζει τον
πολυεθνικό χαρακτήρα των αμερικανικών
μεγαλουπόλεωνκαι εγγράφει πολιτισμικά τη
μακρόχρονη ιστορία των μεταναστεύσεων, των
δημογραφικώναλλαγών και των τεχνολογικών
πειραματισμών στον χώρο της τέχνης 3. Η hip-hop
χαρακτηρίζεται από την έντονη βαρύτητα που
δίνεται στον στίχο και από το κριτικό, σκωπτικό
και ειρωνικό ύφος των τραγουδιών που
αναφέρονται σε σύγχρονεςκοινωνικές εμπειρίες.
Η σύνδεση πολιτικής έκφρασηςκαι τέχνης
αποτελεί ένα διαχρονικό
στοιχείο στην ιστορία της
μαύρηςμουσικής των ΗΠΑ.
Ομως το hip-hop σήμερα
υπερβαίνει φυλετικούς
διαχωρισμούς καθώς έχει πια
καταστεί «mainstream». Αρκεί
να σκεφθούμε ότι στον
πρόσφατο μουσικό διαγωνισμό των Grammys η
σταρ της hip-hop Laureen Hill έσπασε κάθε ρεκόρ
7. αποσπώντας πέντε πρώτα βραβεία (τα
περισσότερα που έχει ποτέ κερδίσει γυναίκα
καλλιτέχνις στην ιστορία του διαγωνισμού).
ΤΑ ΒΑΣΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΟΥ ΧΙΠ ΧΟΠ
Η Hip – Hop κουλτούραβασίζεται σε τέσσερα
στοιχεία:
ο DJ (Disk Jokey)
ο MC (Master of Ceremony) που θα
μπορούσαμε να τον αποκαλέσουμε και
ραψωδό
το Graffiti και
το Breakdance που αποτελεί την χορευτική
του έκφραση
Οι στίχοι στο Χιπ Χοπ
Οι στίχοι στο Χιπ Χοπ είναι μια εξαιρετικά
σημαντική υπόθεση. Τα κείμενα των τραγουδιών
είναι μακροσκελή. Ιδιαίτερα στο ελληνικόχιπ χοπ
πολύ συχνά η θεματολογία κινείται γύρω από
8. κοινωνικά και πολιτικά θέματα με μια εμφανή
διάθεση για αμφισβήτηση και επανάσταση. Αυτό
ίσως να οφείλεται στο γεγονός ότι το ελληνικό χιπ
χοπ ιδιαίτερα την δεκαετία του 1990 δεν έγινε
τόσο εμπορικό ώστε να οφείλει να υιοθετήσει και
μια πιο εμπορική θεματολογία .
Τα τελευταία χρόνια γίνεται από τα συγκροτήματα
μια στροφή που περιλαμβάνει συνεργασίες με
λαϊκούς καλλιτέχνες της πίστας και θεματολογία
που σχετίζεται με την ερωτική απιστία, το χρήμα
κ.ά.
ΤΟ ΧΙΠ ΧΟΠ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Βέβαια, την ώρα που στις Η.Π.Α το χιπ χοπ είχε
ήδη γίνει... μόδα, στην Ελλάδα ήταν ακόμα μια
άγνωστη ορολογία. Το πρώτο άλμπου ελληνικού
συγκροτήματος κυκλοφόρησεαπό τους F.F.C το
1993 με όνομα «Σκληροί καιροί». Την ίδια στιγμή,
συγκροτήματα όπως οι Terror X
Crew και οι Active Member
άρχισαν να ηχογραφούντα
πρώτα τους τραγούδια. Λίγα
χρόνια μετά, η ελληνική χιπ χοπ
σκηνή άρχισε να εμπλουτίζεται
με συγκροτήματα όπως τα
9. Ημισκούπμρια και οι ΖΝ. Ωστόσο, μέχρι και το
2000 το ελληνικόχιπ χοπ δεν είχε καθόλου
μεγάλη απήχηση στο ευρύ κοινό.
Από το 2000 μέχρι και σήμερα όμως, έχει
καταφέρει να κάνει τεράστια βήματα προόδου,
τουλάχιστον όσο αφορά την ενσωμάτωσή του στη
κοινωνία. Μέσα σε λίγα χρόνια έχουν
δημιουργηθείπάρα πολλά μουσικά σχήματα με
μεγάλο αριθμό «πιστών» ακροατών. Παράλληλα,
τα τραγούδια άρχισαν να αναπαράγονται σε
ραδιοφωνικούς σταθμούς και σε τηλεοπτικά
προγράμμ
ατα, ενώ
πολλά
άτομα
άρχισαν να
ασχολούντ
αι και με
το
breakdanc
e και το graffiti.
Το στοιχείο όμως που
κάνει ιδιαίτερο το χιπ
χοπ ακόμα και σήμερα,
μετά την πλήρη
εμπορευματοποίηση
10. του, είναι πως τα άτομα που ασχολούνται με αυτό
συνεχίζουν να έχουν ως επί τω πλείστων τον ίδιο,
ανεπηρέαστο τρόπο ζωής και σκέψης. Οσο και να
έχουν αλλάξει τα δεδομένα της μουσικής
βιομηχανίας που σχετίζονται με το χιπ χοπ, οι
καλλιτέχνες με τη μεγαλύτερη απήχηση
παραμένουν
«αυθεντικοί»
εκπροσωπώντας
όσα έκαναν τη
κουλτούρα αυτή
αγαπητή σε όλο το
κόσμο.
Σημαντικές προσωπικότητες του Χιπ χοπ
Ο πατέρας του hip-hop θεωρείται ο Kool Herc ενώ
νονός ο Afrika Bambaataaο οποίος είναι ένας από
τους τρεις βασικούς δημιουργούςτου break-beat
deejaying και είναι επίσης ο κύριος συντελεστής
της διάδοσης της ραπ και της χιπ χοπ κουλτούρας
σε όλο τον κόσμο. Είναι γνωστός ως "Παππούς" ή
"Νονός" ή Amen Ra της Παγκόσμιας κουλτούρας
του χιπ χοπ, καθώς και ως
πατέ
ρας
της