Big Data leveren binnen de zorg veel voordelen. De reden? Er zijn veel gegevens aanwezig. Denk aan data afkomstig uit MRI-scans, wearables en aantekeningen van artsen en verpleging. Toch wordt nog maar weinig met deze data gedaan. Zonde! In dit webinar laten we zien wat Big Data zijn en welke voordelen ze bieden. We gaan in op zaken als: clinical intelligence, de patiënt journey, analysestrategieën en tools (bijv. supercomputer Watson). Tot slot bespreken we real-life cases.

1. Arjan Burger
Webinar Big Data in de Zorg
eduvision.nl / eduvision.be

2. Big Data in de Zorg
Programma
• Wat zijn Big Data?
• Big Data in de Zorg: Feiten en Cijfers
• Voordelen (P4 Medicine, Clinical Intelligence, Patient Journey)
• Big Data Analyse (Watson, Predictive Analysis, Data Mining)
• Belemmeringen (Privacy, Dataveiligheid, Data Ownership, Datakwaliteit)
• Big Data Systemen (NoSQL, Hadoop)
• Real Life Cases

3. Big Data in de Zorg
Wat zijn Big Data?
● Gestructureerd (80%) en ongestructureerd (20%)
● Vanuit verschillende bronnen
● Vijf categorieën
○ Web en social media data
○ Machine-to-machine data
○ Transactiedata
○ Biometrische data
○ Human-generated data

4. Big Data in de Zorg
Big Data 3 V’s: Volume
Het gaat om veeeeeeeel data
● Google Analytics
● Profielen database
● Wereldwijd wordt er door 16.000 ziekenhuizen patiëntdata verzameld
● Voor Nederland wordt het datavolume geschat op 2 petabytes per jaar(!)

5. Big Data in de Zorg
Databronnen in Gezondheidszorg
Voorbeelden:
● Websitedata
● Social Media
● Patiëntportalen
● Datawarehouses
● Financiële transacties
● Elektronisch patiëntendossier
● Gezondheidsclaims
● Genetische databases
● Openbare registers (bijv. BIG)
Bron: Hwang, K. (2016) Sources of Big Data in Healthcare Bron Afbeelding: Healthcare Data Insights

6. Big Data in de Zorg
Big Data 3 V’s: Variety
• Meerdere bronnen
• Gestructureerd vs. ongestructureerd (hybride)
• CRM
• Voorraadsysteem
• Google Analytics
• Profielen

7. Big Data in de Zorg
Big data 3 V’s: Velocity
● Snelheid waarmee data gegenereerd wordt
● Analytische verwerkingssnelheid: near real-time

8. Big Data in de Zorg
Big Data in de Zorg: Feiten en Cijfers
● 61,9% van de Nederlandse gezondheidsorganisaties geeft aan dat de
mogelijkheden van Big Data groot zijn voor de gezondheidszorg
● 70% van de gezondheidszorgorganisaties wereldwijd gaat investeren in zaken
als wearables, remote health monitoring en virtuele zorg in 2018
Bronnen: onderzoek GoDataDriven (2016), IDC Reveal Health Insights Predicitions (2014)

9. Big Data in de Zorg
Big Data in de Zorg: Feiten en Cijfers
● Binnen de gezondheidszorg geeft men met het cijfer 8 (van schaal van 1 tot 10)
aan dat het wenselijk is om kennisniveau binnen de organisatie te verhogen
● 16.000 ziekenhuizen wereldwijd verzamelen patiëntdata
● Nederlandse ziekenhuizen verzamelen naar schatting 2 petabytes per jaar
Bronnen: onderzoek GoDataDriven (2016), IDC Reveal Health Insights Predicitions (2014)

10. Big Data in de Zorg
Voordelen, o.a.
● Beter onderzoek doen naar gevaarlijke combinaties van medicijnen
● Positieve effecten voor de bevolking → veel data → nauwkeuriger beeld van
de behoeften van de bevolking + beter inspelen met diensten
● Fraude opsporen m.b.t. gezondheidsclaims

11. Big Data in de Zorg
Voordelen o.a.
● Veiligheid van ziekenhuis m.b.v. grote hoeveelheden real time data
○ veiligheidsmonitoring
○ negatieve gebeurtenissen voorspellen
● Facilitaire zaken als energiebesparing: Waar is het monitoren van gezondheid
nodig en waar niet (of minder)?
● Proactief systemen onderhouden → realtime analyses van Big Data m.b.t.
prestatie → ingrijpen voordat het echt mis gaat

12. Big Data in de Zorg
Voorbeeld: Big Data & Darmkanker
● Er werd een nieuw voorspellend model gemaakt voor darmkanker
● Op zoek naar onderscheidende patronen >263.000 patiëntendossiers uit
Amsterdam, Utrecht en Leiden
● 1292 patienten diagnose darmkanker
● Twee groepen werden vergeleken door software in data te laten zoeken
● Bekende voorspellers bevestigd (bijv. leeftijd en ijzertekort) + nieuwe
gevonden
● Nieuwe voorspeller: metaboolsyndroom (stofwisselingsaandoening
voorstadium diabetes type 2)

13. Big Data in de Zorg
P4 Medicine
• Patiënten persoonlijke behandelingen op maat bieden → customer driven
healthcare
• De 4 p’s
• Predictive
• D.m.v. analyses risicoprofielen vaststellen
• Kan toekomstige ziektes voorspellen
• Prevent
• Zijn er onderliggende zaken die de effectiviteit van behandeling in de
weg staan?
• Personalized
• Gepersonaliseerde behandelingen en therapieën o.b.v. omgevings- en
gedragsinformatie en genetische informatie
• Participate
• actief participeren van patiënten met verzamelen van gezondheidsdata

14. Big Data in de Zorg
Clinical Intelligence
● Clinical Intelligence: inzetten en analyseren van data om kwaliteit van zorg te
verbeteren
● Eerdere interventies mogelijk, bij bijvoorbeeld complicaties
● Herstelproces voorspellen → nabehandelingen en controles beter plannen
● Helpt artsen bij keuze van behandeling

15. Big Data in de Zorg
Patient Journey
● Helpt je om beter inzicht te krijgen rondom de klinische en niet-klinische beslissingen die gemaakt
worden door arts en patiënt
● Het zijn de ervaringen van een patiënt wanneer hij zijn/haar traject van ziekte tot aan nabehandeling
doorloopt
● Verschillende betrokkenen, zoals:
- Artsen
- Patiënt
- Retailers
- Laboratoria
- Paramedische staf
● Big Data, afkomstig uit allerhande bronnen, helpt om inzicht te krijgen in patient journey
● Data analyse is nodig om te bewijzen wat werkt, niet werkt en waar gaps zitten

16. Big Data in de Zorg
Patient Journey
Voorbeeld:
Bron afbeelding: medivo.com

17. Big Data in de Zorg
Big Data Analyse
● Watson
● Cognitieve capaciteiten
● Hoe werk Watson volgens IBM?
1. Analyseert ongestructureerde data
2. Begrijpt moeilijke vragen, evalueert deze en bepaalt wat er wordt gevraagd
3. Presenteert antwoorden, oplossingen, diagnoses

18. Big Data in de Zorg
Voordelen Watson
● In 2011 won Watson de Amerikaanse quiz Jeopardy!
https://newscientist.nl/nieuws/watson-wint-jeopardy/
● Complexe diagnoses stellen
● Kan zorgen voor beter afgestemde medicatie

19. Big Data in de Zorg
Watson in Praktijk
● Japan:
○ Watson stelt in 10 minuten zeldzame leukemie als diagnose

20. Big Data in de Zorg
Predictive analysis
● Gedrag voorspellen met Big Data → toekomstig beeld van patiënt/cliënt
● Data driven besluiten maken
● Voorbeelden mogelijkheden (Winters-Miner, 2014):
○ Nauwkeurigheid diagnoses vergroten
○ Geeft artsen antwoord op antwoorden die ze zoeken voor individuele patiënten
○ Farmaceutisch → behoefte van bevolking m.b.t. medicijnen voorspellen

21. Big Data in de Zorg
Machine learning
● Wordt zelf slimmer (bijv. neuraal netwerk)
● Wordt een black box
● Bijv. automatische taalanalyse toepassen op ruwe taaldata (van patiënt) →
voorspelling doen diagnose van spreker
○ Voorbeeld: dementie voorspellen door gesproken taal te analyseren
http://www.marketingfacts.nl/berichten/voorkomen-is-beter-dan-genezen-datainnovaties-in-de-gezondheidszorg

22. Big Data in de Zorg
Belemmeringen
● Privacy
● Dataveiligheid
● Data Ownership
● Datakwaliteit

23. Big Data in de Zorg
Privacy
• Gegevens mogen niet herleidbaar zijn tot specifieke personen
• Lastig, want
• Soms zijn persoonlijke gegevens nodig voor uitkomsten data-analyse
• Niet duidelijk wie eigenaar is van data
• Data niet alleen in Nederland aanwezig, maar ook buitenland (= andere wetgeving)

24. Big Data in de Zorg
Dataveiligheid
● Is dataveiligheid en -bescherming wel 100% mogelijk?
● Datalekken gezondheidszorg: Wat zijn het?
○ Patiëntgegevens die in handen komen van derden (= personen die geen toegang tot deze data
mogen hebben)
○ Wanneer? Bijv. gestolen dossiers, systeem gehackt
● Vertrouwelijkheid zwakke plek
● Ook binnen gezondheidszorg meldplicht

25. Big Data in de Zorg
Data Ownership
• Wie is de eigenaar van de data?
• Met komst van elektronische health records, door patiënt gegenereerde
gegevens (bijv. social media) lastiger om te bepalen wie eigenaar van data is

26. Big Data in de Zorg
Datakwaliteit
• Kwaliteit van data moeilijk te beoordelen
• Data uit verschillende bronnen afkomstig
• Vaak secundaire data → aanvankelijk ander doel dan met Big Data analyse
• Big Data groot volume → lastig om echt goed de kwaliteit te checken

27. Big Data in de Zorg
Big Data Systemen
● SQL Vs. NoSQL:
○ Database voor ongestructureerde data
● Hadoop
● Cloud vs. niet cloud
● Architectuur
● Rekencapaciteit

28. Big Data in de Zorg
NoSQL
● Niet traditionele databases
● Gericht op grote hoeveelheden
● No-schema databases
○ Mongo DB
○ Cassandra
○ Elastic
○ Hbase (gebaseerd op Hadoop)

29. Big Data in de Zorg
Hadoop/MapReduce
● Hadoop kan grote hoeveelheden data opslaan en verwerken (MapReduce)
● Zeer robuust (detecteert zelf fails en probeert ze op te lossen)
● Hadoop verplaatst niet de data, maar het proces

30. Big Data in de Zorg
Real Life Cases
• HealthSuite Philips
• UMC Utrecht
• Radboudumc
• VUmc & OLVG
• BovenIJ ziekenhuis

31. Big Data in de Zorg
HealthSuite Philips
● Ondersteund door salesforce.com
● Open, cloud-based platform
● (klinische) Gegevens geanalyseerd en met elkaar in verband gebracht
● Doel: zorg personaliseren + mens meer controle over gezondheid, welzijn en
levensstijl
● Producten, zoals:
○ Health Watch
○ Bloeddrukmeter voor arm en pols
○ Weegschaal met lichaamsanalyse voor het hele gezin

32. Big Data in de Zorg
Radboudumc Parkinson
● Doel: meer inzicht krijgen in verschillende beloop van ziekte van Parkinson
● Pilot: 650 parkinson patiënten onderzoeken
● Wordt gedaan m.b.v. polshorloge Verily → meten van eeg & ecg
● Patiënten geven zelf toestemming voor delen gegevens
Zie hele artikel: http://nos.nl/artikel/2135155-big-data-onderzoek-naar-parkinson-met-respect-voor-privacy.html

33. Big Data in de Zorg
VUmc & OLVG:
Behandeling Bloedvergiftiging
• Project Right Dose, Right Now: samenwerking met AMC, Academisch
Ziekenhuis Gent en ziekenhuizen in Canada en Australië
• Doel: sterfte aan bloedvergiftiging terugdringen + verblijf op IC verkorten
Zie hele artikel: http://nos.nl/artikel/2129097-big-data-gebruikt-om-sterfte-aan-bloedvergiftiging-terug-te-dringen.html

34. Big Data in de Zorg
VUmc & OLVG:
Behandeling Bloedvergiftiging
• Geanonimiseerde gegevens van patiënten met bloedvergiftiging én op IC →
opgeslagen in database
• Dosering voorgeschreven antibiotica
• Hoeveelheid antibiotica die aanwezig is in bloed
• Maar zoveel mogelijk andere data bij betrokken (bijv. over hartfunctie van patiënt)
• Met Big Data wordt uitgerekend wat optimale dosering antibiotica is voor
individuele patiënten met bloedvergiftiging
• EPD (elektronische patiëntendossier) hierbij onmisbaar

35. Big Data in de Zorg
Vragen? Contact ons!
eduvision.nl / eduvision.be
twitter.com/eduvision
facebook.com/eduvision
youtube.com/eduvision
Over Arjan: arjanburger.com
NL: +31 (0)88 044 42 22
BE: +32 (0)3 747 03 10