mhfdgfbghkjlyedsdgh

1. Mga manunulat at
ang kanilang akda
sa rehiyon 3 at 4

2. Rehiyon 3
 Ang rehiyon ay kilala bilang “Gitnang
Kapatagan” (Central Plains)
 Tinuturing palabigasan ng bansang
Pilipinas (Rice Granary of the Philippines)
 Tahanan din ng mga Pilipino-Bayani,
Manunulat, Pangulo, Iskolar, Artista, at
marami pang iba.

3. • Si Francisco Baltasar mas kilala bilang
Francisco Balagtas, ay isang tanyag na
Pilipinong makata, at malawakang
itinuturing na isa sa mga pinakadakilang
Pilipinong pampanitikan na laureate para
sa kanyang epekto sa panitikang Filipino.
Ang sikat na epiko, ang Florante at Laura,
ang kanyang pinakakilalang obra maestra.
Francisco Balagtas
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

4. • Si Francisco Balagtas Baltazar ay ipinanganak noong 2
Abril 1788 sa Panginay, Biguaa (ngayon ay Balagtas),
Bulacan. Tinatawag rin siyang Kiko at Balagtas. Ang mga
magulang niya ay sina Juana dela Cruz at Juan Baltazar
at ang mga kapatid rin niya ay sina Felipe, Concha at
Nicolasa. Sa gulang na 11, lumuwas ng Maynila.
Francisco Balagtas
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

5. • Taong 1835 nang manirahan si Kiko sa Pandacan, Maynila.
Dito niya nakilala si Maria Asuncion Rivera. Ang marilag na
dalaga ang nagsilbing inspirasyon ng makata. Siya ang
tinawag na "Selya" at tinaguriang M.A.R. ni Balagtas sa
kanyang tulang Florante at Laura. Naging karibal niya si
Mariano "Nanong" Kapule sa panliligaw kay Selya, isang
taong ubod ng yaman at malakas sa pamahalaan
Francisco Balagtas
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

6. Mga Akda
• Orosmán at Zafira
• Don Nuño at Selinda – isang komedya na may tatlong bahagi
• Auredato at Astrome – isang komedya na may tatlong bahagi
• Clara Belmore – isang komedya na may tatlong bahagi
• Abdol at Misereanan – isang komedya
• Bayaceto at Dorslica – isang komedya na may tatlong bahagi,
• Alamansor at Rosalinda – isang komedya
• La India elegante y el negrito amante

7. Mga akda
• Nudo gordeano
• Rodolfo at Rosemonda
• Mahomet at Constanza
• Claus (isinalin sa Tagalog mula sa
Latin)
• Florante at Laura, isang awit ;
pinaka-tanyag na gawa ni Balagtas

8. • Isinilang si Soto noong 27 Enero
1867 at panganay sa tatlong anak
nina Santiago Soto, may-ari ng mga
palayan at dating alguacil mayor ng
Bacolor, at Marcelina Caballa, isang
mananahi.
Juan Crisostomo Soto
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

9. • Pangunahing mandudula, peryodista, at makata
sa Kapampangan si Juan Crisostomo Soto at
kilala rin sa alyas niyang “Crissot,” isang
aknonim na kinuha sa mga unang pantig ng
kaniyang mga apelyido.
Juan Crisostomo Soto
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

10. • Pangunahing mandudula, peryodista, at makata
sa Kapampangan si Juan Crisostomo Soto at
kilala rin sa alyas niyang “Crissot,” isang
aknonim na kinuha sa mga unang pantig ng
kaniyang mga apelyido.
Juan Crisostomo Soto
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

11. • La Independencia, El Liberal at La Publicidad
• Ing Balen
• Ing Alipatpat
• Bilang isang makata, nagwagi ang kaniyang “Lira, Dalit at Sinta” ng unang
gantimpala sa pagdiriwang ng araw ni Rizal sa San Fernando noong 1917.
Ang nagiisa niyáng nobela, ang Lidia (1907)
Juan Crisostomo Soto
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

12. • Humigit-kumulang 50 sarsuwela at drama ang naisulat
ni Soto ngunit hindi naingatan ang karamihan.
Juan Crisostomo Soto
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

13. Mga Akda
• Ing Singsing a Bacal (mula sa El anillo de hierro)
• Sigalut at Balayan at Sinta (Bayan at Pag-ibig)
• Ing Paniu nang Sitang (Ang Panyo ni Sitang)
• ng Ing Anac ning Katipunan (Ang Anak ng
Katipunan)
• Ang Alang Dios (Walang Diyos)

14. • Humigit-kumulang 50 sarsuwela at
drama ang naisulat ni Soto ngunit
hindi naingatan ang karamihan.
Virgilio Almario
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

15. • Si Virgilio Almario o mas kilala sa kanyang sagisag
panulat na, RIO ALMA, ay isang manunulat, kritiko ng
mga literatura, editor, cultural manager, at guro. Siya ay
kasalukuyang Pambansang Alagad ng Sining sa
Pilipinas.
Virgilio Almario
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

16. • Si Rio Alma, anak nina Ricardo Almario at Feliciana Senadren, ay
69 yrs. old, ipinanganak noong 9 Marso 1944 at lumaki sa San
Miguel, Bulacan. Asawa sya ni Emelina B. Soriano at may tatlong
anak na sina Asa Victoria, Ani Rosa at Agno Virgilio.
Virgilio Almario
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

17. • Ang ilan sa kaniyang mga nagawang kritisismo
ay inilathala sa Dawn,pahayagan ng University
of East na na lumalabas linggo-linggo.
Virgilio Almario
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

18. Mga Akda
• Taludtod at Talinghaga(1965;1991)
• Balagtasismo Versus Modernismo (1984)
• Kung Sino ang Kumatha Kina Bagongbanta
• Ossorio, Herrera, atbp. (1992)
• Panitikan ng Rebolusyon (1896) (1993)

19. Mga Akda
• "Filipino ng mga Filipino"(1993) at"Tradisyon at Wikang
Filipino"(1998).
• "Patnubay sa Masinop na Pagsulat" (1981)

20. • Siya ay nagkamit ng Best Translation of Rizal as novels (Noli Me Tangere
at El Filibusterismo) mula kay Sen. Blas Ople at ng Manila Critics Circle.
Inayos din niya ang mga koleksiyon nina Jose Corazon de Jesus, Lope K.
Santos, Alfrredo Navarro Salanga, Pedro Dandan at ilang aklat sa
Ekolohiya at panitikang pambata. Nakatanggap din siya ng parangal mula
sa iba't ibang prestihiyosong institusyon tulad ng Palanca Awards, Makata
ng Taon ng Komisyon ng Wikang Filipino, Ten Outstanding Young Men
Award for literature (TOYM), at SEAWrite Award mula sa Bangkok,
Thailand.
Virgilio Almario
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

21. • Si Padre Aniceto dela Merced ay
isinilang sa Baliwag, Bulacan. Isa
siya sa mga unang sumulat ng
Pasyon.
Aniceto dela Merced
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

22. • Ang kanyang pasyon na nasulat noong 1858 ay may pamagat na
Pasyon de Nuestro Jesucristo. Dahil sa kinakitaan ito ng
kahusayan ng mga saknong at kadalisayan sa paggamit ng mga
pananalita, ipinalalagay na pinakapampanitikan sa lahat ng
pasyong unang nasulat. Itinuturing ang pasyon ni Padre Aniceto
dela Merced na Landmark of Tagalog Poetry.
Aniceto dela Merced
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

23. • Ang kanyang pasyon na nasulat noong 1858 ay may pamagat na
Pasyon de Nuestro Jesucristo. Dahil sa kinakitaan ito ng
kahusayan ng mga saknong at kadalisayan sa paggamit ng mga
pananalita, ipinalalagay na pinakapampanitikan sa lahat ng
pasyong unang nasulat. Itinuturing ang pasyon ni Padre Aniceto
dela Merced na Landmark of Tagalog Poetry.
Aniceto dela Merced
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

24. • Si Cirio H. Panganiban ay isang
manananggol at naging malaking
bahagi sa kasaysayan ng panitikang
Pilipino. Isa siyang makata, kwentista,
mandudula, mambabalarila at guro pa
ng wika.
Cirio H. Panganiban
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

25. • Sa kanyang pagiging kuwentista ay naiambag
niya sa panitikan ang kanyang kuwentong
Bunga ng Kasalanan na nalathala sa Taliba
noong 1920.
Cirio H. Panganiban
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

26. • Sa larangan ng dula ay napabantog ang kanyang
iisahing yugtong dula na may pamagat na Veronidia
noong 1927 kung saan ginamit niya ang sagisag sa
panulat na Crispin Pinagpala.
Cirio H. Panganiban
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

27. • Sa larangan ng dula ay napabantog ang kanyang
iisahing yugtong dula na may pamagat na Veronidia
noong 1927 kung saan ginamit niya ang sagisag sa
panulat na Crispin Pinagpala.
Cirio H. Panganiban
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

28. Mga Akda
• Manika
• Sa Habang Buhay
• Three O'Clock in the Morning

29. • Si Valeriano Hernandez at Peña (ang Peña ay
apelyido ng kanyang ina) ay isinilang sa nayon
ng San Jose, Bulakan, Bulakan noong 12
Disyembre 1858. Siya ay bunsong anak nina
Marcos Hernandez at Dominga dela Peña. Ang
kanyang ama ay isang platero, at ang
hanapbuhay na ito ang kanyang ginamit upang
maitawid ang kanyang pamilya sa pang-araw-
araw na pangangailangan.
Valeriano Hernandez
Peña
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

30. • Sa nayon ng Matungao, Bulakan, Bulakan ginugol ni
Tandang Anong ang malaking bahagi ng kanyang
kamusmusan sa piling ng mga kababatang sina
Gregorio Santillan (ama ng mga manunulat na sina Dr.
Jose Santillan at Dr. Pura Santillan-Castrence), Benito
dela Peña, at Mariano Cristobal.
Valeriano Hernandez
Peña
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

31. • Nagsimula siyang sumulat sa pahayagang El Renacimiento Filipino
(Muling Pagsilang) na pinamatnugutan ni Jose Palma at sa pahayagang
Taliba kung saan inilathala ang kanyang pitak na Buhay Maynila na
nasalin kay Huseng Batute matapos na siya ay pumanaw. Sa mga
pahayagang ito nakilala ang kanyang angking husay sa pagsulat. Maliban
sa mga tula, sumulat din siya ng mga nobelang inilabas ng serye sa
Seccion Tagala ng Muling Pagsilang. Dito iniluwal ang kanyang mga
unang nobela na sa kalaunan ay naging panulukang bato ng mga akdang
prosa ng mga sumunod na panahon.
Valeriano Hernandez
Peña
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

32. • Sa Muling Pagsilang, nakasama ni Tandang Anong ang mga kilalang
manunulat na gaya nina Lope K. Santos, Faustino Aguilar, Andres Rivero,
Carlos Ronquillo, at iba pa. Kilala sa taguring Ama ng Nobelang Tagalog,
itinuturing na obra maestra niya ang Kasaysayan ng Magkaibigang si
Nena at si Neneng (1905), bagamat iniluwal din ng kanyang panitik ang
iba pang mga nobela tulad ng: Pagluha ng Matuid (1899), Mag-inang
Mahirap (dalawang bahagi – 1905 at 1906), Hatol ng Panahon (1909),
Pahimakas ng Isang Ina (1914), Unang Pag-ibig (1915), Dangal ng
Magulang (1920), at iba pa, gayundin ang mga maiikling kuwento at mga
tula.
Valeriano Hernandez
Peña
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

33. • Si Marcelo Hilario del Pilar y
Gatmaitan (30 Agosto 1850 - 4
Hulyo 1896), kilala rin bilang ang
"Dakilang Propagandista", ay isang
ilustrado noong panahon ng
Espanyol. Ang kanyang pangalan
sa dyaryo ay Plaridel.
Marcelo H. del Pilar
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

34. • Kinikilalang mamamahayag ng kanyang panahon dahil sa
pagkakatatag niya ng Diariong Tagalog noong 1892,
at pagkakapatnugot niya sa pahayagang La
Solidaridad, nagingepektibong tagapamansag ng
kilusang propaganda noong panahon ng Kastila.
Marcelo H. del Pilar
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

35. • Si Hermogenes Ilagan ay kinilalang
Ama ng Dulaang Tagalog.
Kapanahon siya ni Severino Reyes.
Tulad ni Reyes, isa rin siya sa
masigasig na tagapagtaguyod ng
sarsuelang Tagalog.
Hermogenes Ilagan
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

36. • Siya ang ninuno ng mga Ilagan na kinikilala sa
larangan ng pagtatanghal sa radio, pelikula at
telebisyon -sina Robert Arevalo, Jay Ilagan,
Liberty Ilagan at ang noo'y sumikat na si Eddie
Lat Ilagan.
Hermogenes Ilagan
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

37. • Si Hermogenes Ilagan ang nagtatag ng
Samahang Ilagan na nagtanghal ng mga
sarsuela sa iba't ibang lalawigan ng Luzon tulad
ng Laguna, Bulacan, Nueva Ecija at Tayabas
(ngayon ay Quezon).
Hermogenes Ilagan
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

38. • Mga sariling akda ni Ilagan ang itinanghal ng samahan
gaya ng Dalawang Hangal, Biyaya ng Pag-ibig,
Despues de Dios, El Dinero, Dalagang Bukid at iba pa.
Malaki ang nagawa ni Ilagan upang ang sarsuela ay
tanggapin ng madla at iwan ang panunood ng Mora-
moro.
Hermogenes Ilagan
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

39. • Isang Pilipinong piksyunista,
mandudula, tagasalinwika, at
tagapagturo
Rogelio Sikat
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

40. • Si Rogelio Sikat ay nakatanggap ng maraming
pampanitikang premyo. Siya ay tanyag dahil sa
"Moses, Moses", ang kanyang dula na nagwagi ng
gantimpalang Palanca noong 1962 sa Filipino
(Tagalog). Marami sa kanyang mga istorya ang unang
lumabas sa Liwayway, isang sikat na magasing
pampanitikan na nasa wikang Tagalog.
Rogelio Sikat
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

41. • Ang nangyaring pagpapahalaga kay Sikat sa
kanyang nagawa ay nakalahad sa "Living and
Dying as a Writer" na isinulat ni Lilia Quindoza-
Santiago. Lumitaw ang artikulo sa Pen & Ink
III.
Rogelio Sikat
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

42. • Si Rogelio Sikat ay propesor at dekano
ng Kolehiyo ng mga Sining at mga Titik
sa Unibersidad ng Pilipinas sa Diliman
mula 1991 hanggang 1994.
Rogelio Sikat
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

43. • Si Angelito Tiongson, na isang propesor sa Kolehiyon ng
Komunikasyong Pangmasa sa U.P. ay gumawa ng isang tampok
na pelikula pinamagatang "Munting Lupa" batay sa "Tata Selo" ni
Sikat, na isa pang nagantimpalaang kuwento. Lumikha naman
ang direktor ng pelikula at teatro na si Aureaus Solito ng isang
maikling pelikula noong 1999 na batay sa "Impeng Negro" ni
Sikat. Noong 1998, bagaman sumakabilang-buhay na si Sikat,
pinarangalan siya ng Manila Critics Circle ng isang National Book
Award para sa pagsasalinwika.
Rogelio Sikat
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

44. • Si Zoilo Galang ay isinilang sa
Bacolor, Pampanga noong 27
Hunyo 1895. Isa siya sa mga
unang Pilipinong manunulat sa
Ingles at patuloy na naging aktibo
sa pagsusulat hanggang sa mga
huling taon ng 1950.
Zoilo Galang
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

45. • Mula sa kanyang panulat ang A Child of Sorrow na
nalathala noong 1921. Ito ang unang nobelang sinulat
ng isang Pilipino sa wikang Ingles. Noong 1925 ay
lumabas ang katipunan ng kanyang mga maikling
kuwento sa Ingles na ang pamagat ay The Box of
Ashes and Other Stories.
Zoilo Galang
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

46. Mga
manunulat
at ang
kanilang
akda sa
Rehiyon 4

47. • Tinaguriang “Ama ng Makabagong
Panulaang Tagalog,” si Alejandro
G. Abadilla o mas kilala sa
kanyang palayaw na “AGA,” ay
isinilang sa bayan ng Rosario,
Cavite.
Alejandro Abadilla
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

48. • Hindi malinaw kung kailan nagsimula ang hilig
ni Alejandro sa pagsusulat ngunit sa mga
karanasan niya sa kanyang mga naging
trabaho at maging na rin ang kanyang kurso
noong kolehiyo ay walang duda na siya ay
magiging isang makata.
Alejandro Abadilla
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

49. • Siya ang nagpasimuno sa paggamit ng malayang taludturan, diin
sa metro, at paggamit ng labis na romantisismo. Itinatag rin ni AGA
ang Kapisanang Balagtas, isang organisasyon na isinulong ang
malaya at mas malawak pa na paggamit sa wikang Tagalog
lalong-lalo na pagdating sa literatura. Lanya ring inilunsad ang
Kapisanang Panitikan na tinipon ang lahat ng mga batang
manunulat.
Alejandro Abadilla
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

50. • Ang tulang pinamagatang “Ako ang
Daigdig” ang isa sa mga pinakatanyag sa
mga lathalain ni Alejandro.
Alejandro Abadilla
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

51. • Kabilang sa mga akda ni Abadilla ang
Tanagabadilla (1964), Sing gandang Buhay,
Tula ni AGA. Pagkamulat ni Magdalena (1958).
Alejandro Abadilla
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

52. • Mula sa ilang dekada na
obra, si Buenaventura S.
Medina Jr. ay kinilala sa
husay sa uri ng panunulat ng
pagpupunang pampanitikan o
kritisismo.
Buenaventura Medina Jr.
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

53. • Ginawaran siya ng Don Carlos Palanca Memorial
Awards Hall of Fame noong 1995 dahil sa
kanyang natanggap na mahigit sa sampung
parangal sa sining kabilang ang kanyang mga
maikling kwento at sanaysay.
Buenaventura Medina Jr.
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

54. • Ang ilan sa mga ito ay ang mga Confrontations, Past and
Present in Philippine Literature; Dayuhan; The Primal
Passion; Francisco Baltazar’s Orosman at Zafira. Kinilala
din siya sa ibang bansa dahil sa kanyang mga
kontribusyon sa panitikan. Sa katunayan, pinarangalan
siya ng South East Asia Writer Award (SEAWRITE) noong
1994.
Buenaventura Medina Jr.
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

55. • Ay isang makabansang estadista,
manunulat sa Español at Ingles, at
itinuturing na “Ama ng
Konstitusyong 1935.” Siya rin ang
huling mahistrado ng Korte
Suprema na hinirang ng presidente
ng Estados Unidos.
Claro M. Recto
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

56. • Isa siyang mahusay na makata. Kinilala ang
kaniyang malikhaing talino nang manalo sa isang
paligsahang pampanitikan ang kaniyang dulang
may isang yugto na La Ruta de Damasco (1914).
Isa pa niyáng dula ang nagwagi ng premyo, ang
Solo Entre Las Sombras (1917).
Claro M. Recto
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

57. • Bukod dito, maraming naging mahahalagang
talumpati at sanaysay sa Español at Ingles si
Recto na naglalarawan ng kaniyang mga
makabansang pananaw sa politika at kabuhayan.
Ilan sa mga ito ang lumabas sa My Crusade
(1955).
Claro M. Recto
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

58. • Efren Abueg ang isa sa mga
iginagalang na nobelista,
kuwentista,mananaysay, at
krititiko ng kaniyang panahon.
Efren Abueg
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

59. • Mga Piling Akdang Pilipino (1970) at Parnasong Tagalog ni
Alejandro G. Abadilla (1973). Humakot ng parangal si Abueg tulad
ng Don Carlos Palanca Memorial Awards for Literature (1959,
1960, 1963, 1964, 1967, at 1974); Timpalak ng KADIPAN, unang
gantimpala (1957); Pang-alaalang Gawad Balagtas
(1969);Timpalak Pilipino Free Press (1969); Gawad Pambansang
Alagad ni Balagtas(1992) mula sa Unyon ng mga Manunulat sa
Pilipinas(UMPIL); Timpalak Liwaywaysa Nobela (1964, 1965, at
1967).
Efren Abueg
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

60. • Manuel L. Quezon University(1965-1972), PhilippineCollege of
Commerce(1971–1972), Pamantasan ng Lungsod ng
Maynila(1974–1977), Ateneo de Manila University(1977–1978), at
De La SalleUniversity(1979–2006). Naging pangulo siya ng
Kapisanan ng mga Propesorsa Pilipino (KAPPIL) noong 1986–
1988; Linangan ng Literatura ng Pilipinas;at nahalal na direktor ng
Philippine Folklore Society.
Efren Abueg
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

61. • Si Ildefonso Paez Santos, Jr., higit na kilala bilang "IP
Santos" (5 Setyembre 1929 – 29 Enero 2014), ay
Pilipinong arkitekto na kinilala sa pagiging "Ama ng
Arkitekturang Paisahe sa Pilipinas." Kinilala siyang
Pambansang Alagad ng Sining ng Pilipinas sa larangan
ng Arkitektura noong 2006.
Ildefonso P. Santos, Jr.
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

62. • Ang ilan sa kanyang mga tula ay Tatlong
Inakay, Gabi, Ang Guryon, Sa Tabi ng Dagat,
Ulap at Mangingisda. May mga tanaga rin
siyang naisulat iulad ng Palay, Kabibi at Tag-
init.
Ildefonso P. Santos, Jr.
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

63. • Si Julian Felipe y Reyes (28 Enero
1861 - 2 Oktubre 1944) ay kinikilala
bilang may-katha ng Lupang
Hinirang ang pambansang awit ng
Pilipinas na dating tinatawag na
"Marcha Nacional Magdalo".
Julián Felipe
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

64. • Si Julian ay nag-aral sa isang pampublikong paaralan sa Binondo,
Maynila. Dito siya natutong tumugtog ng piyano at kinalaunan ay
naging organista rin siya sa simbahan ng San Pedro. Bukod sa
pagtugtog ng piyano ay nagkatha rin siya ng mga awiting gaya ng
Mateti el Santesismo, Cintas y Flores at Amorita Danga. Nagkamit
siya ng karangalang diploma bilang pagkilala sa kanyang
kakayahan dahil sa mga awiting ito.
Julian Felipe
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

65. • Kinuha siya ni Heneral Aguinaldo bilang isang piyanista
at kompositor. Nang ihayag ang Unang Republika ng
Pilipinas noong 12 Hunyo 1898 sa balkonahe ng bahay
ni Heneral Aguinaldo sa Kawit, Kabite ay iwinagayway
ang watawat ng Pilipinas kasabay ng pagtugtog ng
martsang kinatha ni Julian Felipe
Julian Felipe
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

66. • ay isang tanyag na manunulat sa
wikang Tagalog noong kaniyang
kapanahunan, sa simula ng ika-
1900 dantaon. Bukod sa pagiging
manunulat, isa rin siyang abogado,
kritiko, lider obrero, at itinuturing na
Ama ng Pambansang Wika at
Balarila ng Pilipinas.
Lope K. Santos
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

67. • Sa pamamagitan ni Manuel L. Quezon, naging punong-
tagapangasiwa si Santos ng Surian ng Wikang
Pambansa. Kabilang sa mga katawagang nagbibigay
parangal kay Santos ang pagiging Paham ng Wika,
Ama ng Balarilang Pilipino, Haligi ng Panitikang
Pilipino, subalit mas kilala rin siya sa karaniwang
palayaw na Mang Openg.
Lope K. Santos
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

68. Kabilang sa mga akda ni
Santos ang mga sumusunod:
Balarila ng Wikang Pambansa
Banaag at Sikat, isang nobela

69. • Si Padre Modesto de Castro ay itinuring na
pangunahing manunulat noong ika-19 na daantaon.
Tubong Biñan, Laguna, kinilala siya dahil sa kanyang
angking kakayahan sa pagsulat ng mga sermong
pampolitika na kanyang binibigkas at nang tumagal ay
sinulat para malathala.
Modesto de Castro
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

70. • Pambihira ang kanyang angking talino. Ang
katipunan ng mahuhusay na sermon ni Padre
de Castro na humuhubog sa kagandahang-asal
ay pinamagatang Platicas Doctrinales. Ito ay
binubuo ng 25 mahuhusay na sermon.
Modesto de Castro
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

71. • Naging kura paroko si Padre de Castro ng Katedral ng
Maynila at pagkatapos ay ng Naic, Cavite. Kilalang
akda ni Padre de Castro ang Urbana at Felisa. Ilan pa
sa kanyang mahahalagang akda ay ang Coleccion de
Sermones, Exposicion de la Siete Palabras, at Novena
de San Pedro.
Modesto de Castro
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

72. • Ayon sa Talaang Bughaw ni A.G. Abadilla at pinagtibay naman
ng Surian ng Wikang Pambansa, siya ang Makata ng Taong
1962 at Taong 1964.
• Nagkamit din siya ng Republic Cultural Heritage Award for
Literature noong 1963 at naging Palanca Awardee noong 1965.
Teo Baylen
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

73. • Ang aklat-katipunan ng kanyang mga tula ay ang Pinsel
at Pamansing at Kalabaw at Buffalo. Ang Tinig ng
Darating at Rx ay mga aklat-katipunan din ng mga tula
ni Baylen. Katatapos pa lamang niya ng haiskul ay
nakapagsulat na siya ng humigitkumulang sa 500 mga
tula, maikling kuwento at mga sanaysay sa iba't ibang
kilalang mga magasin.
Teo Baylen
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

74. • Siya ay di lamang kilalang manunulat. Isa rin
siyang musikero at kompositor. Ang Landas ng
Kadakilaan, Unang Ginang Imelda, at Ramon
Magsaysay March ay tatlo sa kanyang -mga
pinakapopular na komposisyon.
Teo Baylen
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

75. • Si Dr. José Protacio Rizal Mercado y Alonzo
(19 Hunyo 1861– 30 Disyembre 1896) ay
isang Pilipinong bayani at isa sa
pinakatanyag na tagapagtaguyod ng
pagbabago sa Pilipinas noong panahon ng
pananakop ng mga Kastila. Siya ang
kinikilala bilang pinakamagaling na bayani at
itinala bilang isa sa mga pambansang
bayani ng Pilipinas ng Lupon ng mga
Pambansang Bayani.
Dr. José P. Rizal
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

76. • Ipinanganak si Rizal sa isang mayamang angkan sa
Calamba, Laguna at ikapito siya sa labing-isang anak
ng mag-asawang Francisco Engracio Rizal Mercado y
Alejandro at Teodora Morales Alonzo Realonda y
Quintos. Nag-aral siya sa Ateneo Municipal de Manila,
at nakakuha ng diploma sa Batsilyer ng Sining at nag-
aral ng medisina sa Pamantasan ng Santo Tomas sa
Maynila.
Dr. José P. Rizal
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

77. • Ipinagpatuloy niya ang kanyang pag-aaral sa
Universidad Central de Madrid sa Madrid,
Espanya, at nakakuha ng Lisensiya sa
Medisina, na nagbigay sa kanya ng karapatan
na magpraktis ng pagmemedisina. Nag-aral din
siya sa Pamantasan ng Paris at Pamantasan
ng Heidelberg.
Dr. José P. Rizal
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

78. • Isang polimata si Rizal; maliban sa medisina ay
mahusay siya sa pagpinta, pagguhit, paglilok at pag-
ukit. Siya ay makata, manunulat, at nobelista na ang
pinakatanyag sa kanyang mga gawa ay ang nobela na
Noli Me Tángere, at ang kasunod nitong El
filibusterismo Poliglota din si Rizal, na nakakaunawa ng
dalawampu't dalawang wika.
Dr. José P. Rizal
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

79. • Si Rizal ay nakilala sa dahil sa kanyang dalawang nobela, ang Noli
Me Tangere, na nilimbag sa Berlin, Alemanya (1886) sa tulong ni
Dr. Maximo Viola, at ang El Filibusterismo, na nilathala sa Gante,
Belgica (1891); pinahiram siya ni Valentin Ventura ng 300 piso sa
pagpapalimbag ng El Filibusterismo. Naglalaman ang mga ito ng
mga paglalarawan at pagpuna sa mga nagaganap na pangyayari
sa lipunang Pilipino ng mga panahong iyon.
Dr. José P. Rizal
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

80. • Ang mga aklat na ito ay halaw at hango sa Don
Quixote ni Miguel Cervantes, manunulat na
Espanyol. Ang mga ito ang naging daan upang
magising ang puso't diwa ng mga Pilipino.
Dr. José P. Rizal
Mga manunulat at ang kanilang mga
akda

81. MARAMING SALAMAT!!