1. O camiño sobe
baixa torce
Uxío Novoneyra, naceu no 1930 na Uxío é autor de numerosos e morre ó lonxe…
aldea de Parada de Moreda, en plenas libros de poemas: «Muller pra
montañas do Courel, en Lugo.
lonxe», «Do Courel a VAI o José de Parada
Estudou o bacharelato na cidade de atravesando il solo
Lugo e despois trasladouse a Madrid
Compostela», «Poemas caligráfi-
cos»..., sendo o máis coñecido e a Devesa do Rebolo.
para comezar a carreira de Filosofía e
Letras. No ano 1952 volta a Galicia e máis representativo da súa obra o
entra en contacto con diferentes que leva por título «Os eidos», Cabalgando vagariño
intelectuais galegos: Ramón Piñeiro, nos que recompila toda a súa cruza a terra do viño
Otero Pedrayo, Manuel María... o que o
poesía relacionada co Courel. cara Viana do Bolo.
leva a tomar conciencia galeguista e a
escribir en idioma galego.
Escribiu tamén tres contos
para os máis pequenos: «Gorgorín Deixa a serra pasada.
Casou en 1973. Durante un tempo vive
entre Lugo e O Courel ata que se e Cabezón», «Ilda,o lobo, o corzo Leva a alma siñada
establece no 1983 en Santiago de e o xabarín» e «O cubil do ca mágoa do camiño.
Compostela. xabarín». Os Eidos
É elexido entón Presidente da
Asociación de Escritores en Lingua
Galega, cargo que vai exercer ata a súa
“É xa hora de que señas toda
morte, durante dezasete anos.
Faleceu en Santiago no 1999.
patria dos teus dos que gardaron
Este ano 2010 a Real Academia a fala en que mais se dixo adeus
Galega adícalle o 17 de maio, Día das e señas dona de ti e señora de
Letras Galegas, como recoñecemento ao falar señora de decidir e dona de
seu traballo a prol da lingua e a cultura se negar”
galega.
ENDL CEP Pilar Maestú Sierra

2. LETANÍA DE GALICIA
GALICIA digo eu ún di GALICIA
GALICIA decimos todos GALICIA
hastr’os que calan din GALICIA
e saben sabemos
GALICIA da door chora á forza
GALICIA da tristura triste á forza
GALICIA do silencio calada á forza
GALICIA da fame emigrante á forza
GALICIA vendada cega á forza
GALICIA tapeada xorda á forza
GALICIA atrelada queda á forza
libre pra servir libre pra servir
libre pra non ser libre pra non ser
NEVA no bico do cume libre pra morrer libre pra morrer
neva xa pola ladeira libre pra fuxir libre pra fuxir
neva no teito e na eira.
GALICIA labrega GALICIA nosa
………………………………………
GALICIA mariñeira GALICIA nosa
……………………………………… GALICIA obreira GALICIA nosa
……………………………………… GALICIA irmandiña
Eu a ollar pro lume GALICIA viva inda Uxío Novoneyra
i o lume a ollarme. (1930-1999)
recóllote da TERRA estás mui fonda
O lume sin queimarme recóllote do PUEBLO estás n’il toda
fai de min fume… recóllote da HISTORIA estás borrosa
Os Eidos
[…]