Để xem full tài liệu Xin vui long liên hệ page để được hỗ trợ : https://www.facebook.com/thuvienluanvan01 HOẶC https://www.facebook.com/garmentspace/ https://www.facebook.com/thuvienluanvan01 https://www.facebook.com/thuvienluanvan01 tai lieu tong hop, thu vien luan van, luan van tong hop, do an chuyen nganh

1. ÐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ÐẠI HỌC NÔNG LÂM
--------------
QUÁCH VĂN LUÂN
Tên đề tài:
TÌM HIỂU NHẬN THỨC CỦA NGƯỜI DÂN VỀ MÔI TRƯỜNG
TRÊN ĐỊA BÀN XÃ HỒNG TIẾN, THỊ XÃ PHỔ YÊN,
TỈNH THÁI NGUYÊN
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
Hệ đào tạo : Chính quy
Chuyên ngành : Khoa học môi trường
Khoa : Môi trường
Khóa học : 2015 - 2019
Thái Nguyên, năm 2019

2. ÐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ÐẠI HỌC NÔNG LÂM
--------------
QUÁCH VĂN LUÂN
Tên đề tài:
TÌM HIỂU NHẬN THỨC CỦA NGƯỜI DÂN VỀ MÔI TRƯỜNG
TRÊN ĐỊA BÀN XÃ HỒNG TIẾN, THỊ XÃ PHỔ YÊN,
TỈNH THÁI NGUYÊN
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
Hệ đào tạo : Chính quy
Chuyên ngành : Khoa học môi trường
Lớp : K47 - KHMT
Khoa : Môi trường
Khóa học : 2015 - 2019
Giảng viên hướng dẫn: TS. Dư Ngọc Thành
Thái Nguyên, năm 2019

3. i
LỜI CẢM ƠN
Trong quá trình thực tập tốt nghiệp, ngoài sự nỗ lực của bản thân, em
đã nhận được nhiều sự giúp đỡ của các tập thể, cá nhân trong và ngoài trường.
Trước hết em xin chân thành cảm ơn các thầy, cô giáo khoa Môi trường
và các thầy cô Trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên đã tạo mọi điều kiện
giúp đỡ em hoàn thành quá trình thực tập tốt nghiệp.
Em bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến thầy giáo TS. Dư Ngọc Thành là
người đã tận tình hướng dẫn em trong suốt quá trình thực hiện đề tài.
Em xin chân thành cảm ơn các bác các cô, chú, anh, chị Cán bộ UBND
xã Hồng Tiến, thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên đã hết lòng tận tình, chỉ bảo
hướng dẫn và giúp đỡ em trong suốt quá trình thực tập tại xã.
Cuối cùng em xin chân thành gửi lời cảm ơn tới gia đình và bạn bè,
những người đã khích lệ em trong suốt quá trình thực tập tốt nghiệp.
Trong thời gian thực tập em đã cố gắng hết sức mình, nhưng do kinh
nghiệm và kiến thức của bản thân còn hạn chế nên khóa luận chắc không
tránh khỏi những thiếu sót. Em rất mong thầy cô và các bạn góp ý bổ sung để
khóa luận của em được hoàn thiện hơn.
Em xin chân thành cảm ơn !
Thái Nguyên, ngày tháng 5 năm 2019
Sinh viên
Quách Văn Luân

4. ii
DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1: Số hộ dân phân loại rác thải sinh hoạt hàng ngày trước khi xử lý (N
= 49)................................................................................................17
Bảng 2.2: Đánh giá tầm quan trọng của việc phân loại rác thải sinh hoạt chia
theo giới tính (N= 49) .....................................................................18
Bảng 2.3: Ý kiến người dân về tầm quan trọng của việc xử lý rác thải sinh
hoạt ( N = 49)..................................................................................19
Bảng 2.4: Kiến thức, thái độ thực hành của người dân về nguồn nước sạch .19
Bảng 2.5: Kiến thức, thái độ, thực hành của người dân về vệ sinh môi trường
.........................................................................................................20
Bảng 4.1: Giới tính của người tham gia phỏng vấn........................................26
Bảng 4.2: Trình độ học vấn của người tham gia phỏng vấn...........................27
Bảng 4.3: Nghề nghiệp của người tham gia phỏng vấn..................................27
Bảng 4.4: Các hình thức cung cấp nước cho ăn uống và sinh hoạt tại địa
phương ............................................................................................28
Bảng 4.5 Đánh giá chất lượng nước dùng cho sinh hoạt tại địa phương........28
Bảng 4.6: Kết quả điều tra về việc sử dụng loại cống thải .............................29
Bảng 4.7: Kết quả điều tra về hoạt động xả nước thải....................................30
Bảng 4.8. Tỷ lệ hộ gia đình có các hình thức đổ rác.......................................31
Bảng 4.9: Kiểu nhà vệ sinh trên địa bàn xã Hồng Tiến..................................32
Bảng 4.10: Các nguồn tiếp nhận nước thải từ nhà vệ sinh .............................33
Bảng 4.11: Nhận thức của người dân về các khái niệm liên quan đến môi
trường..............................................................................................34
Bảng 4.12: Thành phần của chất thải rắn trong xã .........................................35
Bảng 4.13: Ý kiến của người dân trong việc tham gia các hoạt động bảo vệ
môi trường.......................................................................................37

5. iii
Bảng 4.14 : Đánh giá của người dân về tầm quan trọng của việc phân loại rác
thải sinh hoạt chia theo giới tính.....................................................38
Bảng 4.15: Đánh giá ý thức về thu gom rác theo nhóm các đối tướng trong xã
.........................................................................................................39
Bảng 4.16: Hiểu biết của người dân về luật môi trường theo các nhóm đối
tượng trong xã.................................................................................41
Bảng 4.17: Nguồn cung cấp thông tin về MT và bảo vệ môi trường .............42

6. iv
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
STT Từ viết tắt Nghĩa của từ viết tăt
1 BĐKH Biến đổi khí hậu
2 BVMT Bảo vệ Môi trường
3 CBCNVC Cán bộ công nhân viên chức
4 Chương trình SEMILA Dự án hợp tác Việt Nam – Thụy Điển về lĩnh
vực Tài Nguyên & Môi Trường
5 DN Doanh nghiệp
6 GDP Tổng sản phẩm quốc nội
7 HGĐ Hộ gia đình
8 IPCC Hội đồng liên Chính Phủ về Biến đổi khí hậu
9 ISWM Hiệp hội quốc tế của trọng lượng và đo lường
10 KCN Khu công nghiệp
11 ONMT Ô nhiễm môi trường
12 SL Số lượng
13 UBND Uỷ ban nhân dân
14 UNEP Chương trình Môi trường Liên Hiệp Quốc
VSMT Vệ sinh môi trường

7. v
MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠN ....................................................................................................i
DANH MỤC CÁC BẢNG................................................................................ii
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT .......................................................................iv
MỤC LỤC......................................................................................................... v
Phần 1. MỞ ĐẦU ............................................................................................ 1
1.1.Đặt vấn đề.................................................................................................... 1
1.2.Mục tiêu của đề tài ...................................................................................... 2
1.3. Ý nghĩa của đề tài....................................................................................... 2
1.3.1. Ý nghĩa trong học tập, nghiên cứu khoa học .......................................... 2
1.3.2. Ý nghĩa thực tiễn..................................................................................... 3
Phần 2. TỔNG QUAN TÀI LIỆU NGHIÊN CỨU...................................... 4
2.1. Một số khái niệm cơ bản liên quan đến đề tài nghiên cứu......................... 4
2.2. Một số vấn đề MT cần quan tâm trên Thế giới và Việt Nam .................. 5
2.2.1. Một số vấn đề về Môi trường cần quan tâm trên Thế giới ..................... 5
2.2.2. Một số vấn đề về môi trường của Việt Nam.........................................10
2.3. Những nghiên cứu về nhận thức người dân về các vấn đề môi trường ở
các địa phương của Việt Nam.........................................................................15
2.3.1. Nhận thức của người dân về Luật BVMT ............................................15
2.3.2. Nhận thức của người dân tại TPHCM về tác hại của biến đổi khí hậu 16
2.3.3. Nhận thức của người dân về việc phân loại, thu gom, xử lý rác thải ...17
2.3.4. Nhận thức của người dân về vệ sinh môi trường..................................19
Phần 3. ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG, PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU..22
3.1. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu ...............................................................22
3.2. Địa điểm và thời gian nghiên cứu............................................................22
3.3. Nội dung nghiên cứu................................................................................22
3.4. Phương pháp nghiên cứu..........................................................................23

8. vi
3.4.1. Phương pháp thu thập tài liệu, số liệu thứ cấp......................................23
3.4.2. Phương pháp thu thập số liệu sơ cấp.....................................................23
3.4.3. Phương pháp tổng hợp, xử lý số liệu ....................................................23
Phần 4. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN ................................24
4.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội của xã Hồng Tiến............................24
4.1.1. Điều kiện tự nhiên của xã Hồng Tiến ...................................................24
4.1.2. Điều kiện kinh tế - xã hội của xã Hồng Tiến........................................24
4.2. Hiện trạng môi trường tại xã Hồng Tiến..................................................25
4.2.1. Thông tin về đối tượng điều tra.............................................................26
4.2.2. Kết quả điều tra về sử dụng nước sinh hoạt tại địa phương .................28
4.2.3. Tình hình xả nước thải tại địa phương..................................................29
4.2.4. Nhận thức về vấn đề rác thải tại địa phương ........................................30
4.2.5. Kiểu nhà vệ sinh của người dân sử dụng trong xã................................31
4.3. Kết quả điều tra về sự hiểu biết và hành động của người dân xã Hồng
Tiến về môi trường..........................................................................................33
4.3.1. Hiểu biết của người dân về các khái niệm môi trường .........................34
4.3.2. Nhận thức của người dân trong việc tham gia các hoạt động bảo vệ môi
trường ..............................................................................................................36
4.3.3. Nhận thức của người dân trong việc phân loại, thu gom, xử lý rác thải
sinh hoạt ..........................................................................................................37
4.3.4. Hiểu biết của người dân về luật bảo vệ môi trường và các văn bản khác
có liên quan .....................................................................................................40
4.3.5. Những hoạt động của người dân về công tác bảo vệ môi trường sống,
công tác tuyên truyền của xã Hồng Tiến.........................................................41
4.4 Đánh giá chung và đề xuất giải pháp nâng cao nhận thức của người dân về
môi trường tại xã Hồng Tiến...........................................................................44
4.4.1.Đánh giá chung ......................................................................................44

9. vii
4.4.2. Đề xuất giải pháp nâng cao nhận thức của người dân về môi trường tại
xã Hồng Tiến...................................................................................................46
Phần 5. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ........................................................48
5.1. Kết luận ....................................................................................................48
5.2. Kiến nghị..................................................................................................48
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................50
PHỤ LỤC

10. 1
Phần 1
MỞ ĐẦU
1.1. Đặt vấn đề
Môi trường là yếu tố vô cùng quan trọng, quyết định sự tồn tại, phát
triển của con người và sinh vật trên trái đất. Môi trường là nơi cung cấp
không gian sống của con người và sinh vật, cung cấp các nguồn tài nguyên
cần thiết cho cuộc sống và hoạt động sản xuất của con người, đồng thời cũng
là nơi chứa đựng các phế thải do con người thải ra trong cuộc sống và hoạt
động sản xuất. Việt Nam là một nước đang phát triển, đang bước vào thời kỳ
đẩy mạnh công nghiệp hoá, đô thị hoá thì việc giữ gìn môi trường là vấn đề
hết sức quan trọng.
Ô nhiễm suy thoái môi trường đang ngày càng gia tăng và trở thành
vấn đề nhức nhối của xã hội. Bảo vệ môi trường đòi hỏi cần có sự chung tay
và góp sức của toàn xã hội. Ngoài việc đề ra các biện pháp công nghệ kỹ
thuật, pháp luật để bảo vệ, phục hồi môi trường thì việc giáo dục, nâng cao
nhận thức cho người dân về vấn đề môi trường cũng là một việc làm vô cùng
quan trọng.
Thái Nguyên là một tỉnh ở Đông Bắc Việt Nam, tiếp giáp với thủ đô Hà
Nội và là tỉnh nằm trong quy hoạch vùng thủ đô Hà Nội. Thái Nguyên là một
trung tâm kinh tế - xã hội lớn của khu vực đông bắc hay cả vùng trung du và
miền núi phía Bắc. Tỉnh Thái Nguyên được tái lập ngày 1/1/1997 với việc
tách tỉnh Bắc Thái thành hai tỉnh Bắc Kạn và Thái Nguyên. Thái Nguyên nằm
trong vùng kinh tế trọng điểm Bắc thủ đô Hà Nội, một trung tâm kinh tế đang
lên ở miền Bắc. Thái Nguyên được coi là một trung tâm đào tạo nguồn nhân
lực lớn thứ 3 sau Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh. Thái Nguyên cũng là
một địa bàn chiến lược về quốc phòng, là nơi đóng trụ sở Bộ tư lệnh, cùng
nhiều cơ quan khác của Quân khu 1.

11. 2
Hồng Tiến là một xã thuộc thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên, Việt
Nam. Xã nằm tại cực bắc khu vực phía Đông của thị xã và có các tuyến
đường quốc lộ 3 chạy qua ranh giới phía tây. Ngoài ra, Hồng Tiến cũng có
tuyến đường liên huyện Phú Bình và thị xã Phổ Yên cùng tuyến đường nối
thành phố Sông Công và quốc lộ 3 tới xã Điềm Thụy của huyện Phú Bình
chạy qua. Tuyến đường sắt Hà Nội - Quan Triều cũng đi qua địa bàn xã Hồng
Tiến. Những năm gần đây trước những tác động mạnh của quá trình đẩy
mạnh công nghiệp hóa, đô thị hoá, cùng với sự gia tăng dân số đã tạo nên
những áp lực làm môi trường suy giảm. Môi trường thiên nhiên như: môi
trường đất, nước, không khí đã có dấu hiệu suy thoái. Môi trường sống từng
ngày thay đổi, song nhận thức và hiểu biết của người dân về môi trường trên
địa bàn xã còn hạn chế.
Để thấy rõ được thực trạng này em tiến hành thực hiện đề tài “Tìm
hiểu nhận thức của người dân về môi trường trên địa bàn xã Hồng
Tiến, thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên” dưới sự hướng dẫn của thầy
giáo TS. Dư Ngọc Thành – Giảng viên khoa Môi trường, trường ĐH Nông
Lâm Thái Nguyên.
1.2.Mục tiêu của đề tài
- Đánh giá hiện trạng môi trường tại xã Hồng Tiến, Thị xã Phổ Yên
- Tìm hiểu sự nhận thức, hiểu biết của người dân về môi trường
-. Đề xuất các giải pháp nâng cao nhận thức của người dân về môi trường
1.3. Ý nghĩa của đề tài
1.3.1. Ý nghĩa trong học tập, nghiên cứu khoa học
- Nâng cao kiến thức kỹ năng và rút ra những kinh nghiệm thực tế phục
vụ cho công tác sau này.
- Vận dụng và phát huy các kiến thức đã học tập và nghiên cứu rèn luyện
về kỹ năng tổng hợp và phân tích số liệu.

12. 3
1.3.2. Ý nghĩa thực tiễn
- Biết được nhận thức của người dân tại xã Hồng Tiến, thị xã Phổ Yên,
tỉnh Thái Nguyên về môi trường như tế nào để từ đó đề xuất giải pháp nhằm
nâng cao nhận thức của người dân về bảo vệ môi trường.

13. 4
Phần 2
TỔNG QUAN TÀI LIỆU NGHIÊN CỨU
2.1. Một số khái niệm cơ bản liên quan đến đề tài nghiên cứu
- Nhận thức:
+ Quá trình và kết quả phản ánh và tái hiện hiện thực vào trong tư duy,
quá trình con người nhận biết, hiểu biết thế giới khách quan hoặc kết quả của
quá trình đó.
+ Nhận ra và biết được.
+ Nhận thức là quá trình biện chứng của sự phản ánh thế giới khách
quan trong ý thức con người, nhờ đó con người tư duy và không ngừng tiến
đến gần khách thể.
- “Môi trường bao gồm các yếu tố tự nhiên và vật chất nhân tạo bao
quanh con ngươì, ảnh hưởng đến đời sống sản xuất, sự tồn tại, sự phát triển
của con người và sinh vật”[11] .
- Thành phần môi trường là yếu tố vật chất tạo thành môi trường như
đất, nước, không khí, âm thanh, ánh sáng, sinh vật, hệ sinh thái và các hình
thái vật chất khác.
- Ô nhiễm môi trường là sự biến đổi của các thành phần môi trường
không phù hợp với tiêu chuẩn môi trường, gây ảnh hưởng xấu đến con
người, sinh vật.[5]
- Hoạt động bảo vệ môi trường là hoạt động giữ cho môi trường trong sạch,
phòng ngừa, hạn chế tác động xấu đối với môi trường, ứng phó sự cố môi trường;
khắc phục ô nhiễm, suy thoái, phục hồi và cải thiện môi trường; khai thác, sử dụng
hợp lý và tiết kiệm tài nguyên thiên nhiên; bảo vệ đa dạng sinh học.
- Phát triển bền vững là phát triển đáp ứng được nhu cầu của thế hệ
hiện tại mà không làm tổn hại đến khả năng đáp ứng nhu cầu đó của các thế

14. 5
hệ tương lai trên cơ sở kết hợp chặt chẽ, hài hoà giữa tăng trưởng kinh tế, bảo
đảm tiến bộ xã hội và bảo vệ môi trường [4].
- Ô nhiễm môi trường là sự biến đổi của các thành phần môi trường không
phù hợp với tiêu chuẩn môi trường, gây ảnh hưởng xấu đến con người, sinh vật.
- Rác thải là những chất được loại ra trong sinh hoạt, trong quá trình
sản xuất hoặc trong các hoạt động khác. Có nhiều loại rác thải khác nhau và
có nhiều cách phân loại.
- Sự cố môi trường là tai biến hoặc rủi ro xảy ra trong quá trình hoạt
động của con người hoặc biến đổi thất thường của tự nhiên, gây ô nhiễm, suy
thoái hoặc biến đổi môi trường nghiêm trọng.
- Chất thải là vật chất ở thể rắn, lỏng, khí được thải ra từ sản xuất, kinh
doanh, dịch vụ, sinh hoạt hoặc hoạt động khác.
- Quản lý chất thải là hoạt động phân loại, thu gom, vận chuyển, giảm
thiểu, tái sử dụng, tái chế, xử lý, tiêu hủy, thải loại chất thải. Phế liệu là sản
phẩm, vật liệu bị loại ra từ quá trình sản xuất hoặc tiêu dùng được thu hồi để
dùng làm nguyên liệu sản xuất.
- Quản lý môi trường. "Quản lý môi trường là tổng hợp các biện pháp,
luật pháp, chính sách kinh tế, kỹ thuật, xã hội thích hợp nhằm bảo vệ chất
lượng môi trường sống và phát triển bền vững kinh tế xã hội quốc gia"[4]
- Thông tin về môi trường bao gồm số liệu, dữ liệu về các thành phần
môi trường; về trữ lượng, giá trị sinh thái, giá trị kinh tế của các nguồn tài
nguyên thiên nhiên; về các tác động đối với môi trường; về chất thải; về mức
độ môi trường bị ô nhiễm, suy thoái, và các thông tin về môi trường khác.
2.2. Một số vấn đề MT cần quan tâm trên Thế giới và Việt Nam
2.2.1. Một số vấn đề về Môi trường cần quan tâm trên Thế giới
Theo GS.TS Võ Quý chúng ta đang phải đối mặt với nhiều vấn đề môi
trường, cấp bách nhất là:

15. 6
*Rừng -“láphổicủaTráiđất”đangbịpháhủydohoạtđộngcủaloàingười:
Rừng xanh trên thế giới che phủ khoảng một phần ba diện tích đất liền
của Trái đất, chiếm khoảng 40 triệu km2
. Tuy nhiên, các vùng rừng rậm tốt
tươi đã bị suy thoái nhanh chóng trong những năm gần đây.
Các hệ sinh thái rừng bao phủ khoảng 10% diện tích Trái đất, khoảng
30% diện tích đất liền. Tuy nhiên, các vùng có rừng che phủ đã bị giảm đi
khoảng 40% trong vòng 300 năm qua và theo đó mà các loài động thực vật,
thành phần quan trọng của các hệ sinh thái rừng, cũng bị mất mát đáng kể.
Từ trước đến nay, lượng CO2 có trong khí quyển luôn ổn định nhờ sự
quang hợp của cây xanh. Tuy nhiên trong những năm gần đây, một diên tích
lớn rừng bị phá hủy, nhất là rừng rậm nhiệt đới, do đó hàng năm có khoảng 6
tỷ tấn CO2 được thải thêm vào khí quyển trên toàn thế giới, tương đương
khoảng 20% lượng khí CO2 thải ra do sử dụng các nhiên liệu hóa thạch (26 tỷ
tấn/năm). Điều đó có nghĩa là việc giảm bớt sử dụng nhiên liệu hóa thạch và
khuyến khích bảo vệ rừng và trồng rừng để giảm bớt tác động của biến đổi
khí hậu là rất quan trọng[12].
* Đa dạng sinh học đang giảm sút hàng ngày
Đa dạng sinh học đem lại rất nhiều lợi ích cho con người như làm sạch
không khí và dòng nước, giữ cho môi trường thiên nhiên trong lành, cung cấp
các loại lương thực thực phẩm, thuốc chữa bệnh, đa dạng sinh học còn góp
phần tạo ra lớp đất màu, tạo độ phì cho đất để phục vụ sản xuất sinh
hoạt…Tất cả các dịch vụ của hệ sinh thái trên thế giới đã đem lại lợi ích cho
con người với giá trị ước lượng khoảng 21-72 tỷ đôla Mỹ/năm, so với tổng
sản phẩm toàn cầu năm 2012 là 58 tỷ đôla Mỹ (UNEP, 2014).
Sụp đổ hệ sinh thái và mất đa dạng sinh học sẽ gây nên nhiều khó khăn
trong cuộc sống nhất. Vì thế, việc bảo tồn đa dạng sinh học là hết sức quan
trọng trong công cuộc xóa đói giảm nghèo mà chúng ta đang theo đuổi trong
sự phát triển xã hội ở nước ta.

16. 7
* Tài nguyên nước đang bị cạn kiệt dần
Trái đất là một hành tinh xanh, có nhiều nước, nhưng 95,5% lượng
nước có trên Trái đất là nước biển và đại dương. Lượng nước ngọt mà loài
người có thể sử dụng được chỉ chiếm khoảng 0,01% lượng nước ngọt có trên
Trái đất. Cuộc sống của chúng ta và nhiều loài sinh vật khác phụ thuộc vào
lượng nước ít ỏi đó. Lượng nước quý giá đó đang bị suy thoái một cách nhanh
chóng do các hoạt động của con người và con người đang phải vật lộn với sự
thiếu hụt nước ngọt tại nhiều vùng trên thế giới.
Để có thể bảo tồn nguồn tài nguyên nước hết sức ít ỏi của chúng ta,
chúng ta phải nhận thức được rằng cần phải giữ được sự cân bằng nhu cầu và
khả năng cung cấp bằng cách thực hiên các biện pháp thích hợp. Để có thể hồi
phục được sự cân bằng mỗi khi đã bị thay đổi sẽ tốn kém rất lớn, tuy nhiên có
nhiều trường hợp không thể sửa chữa được. Vì thế cho nên, nhân dân tại tất cả
các vùng phải biết tiết kiệm nước, giữ cân bằng giữa nhu cầu sử dụng với
nguồn nước cung cấp, có như thế mới giữ được một cách bền vững nguồn
nước với chất lượng an toàn. Theo báo cáo của chương trình môi trường của
Liên Hiệp Quốc UNEP trong tạp chí Toàn cảnh môi trường toàn cầu năm
2017 đã có 1/3 đất nông nghiệp trên toàn thế giới bị cằn cỗi. Khoảng 20%
diện tích đất trồng trọt, 16% đất lâm nghiệp, 19% đồng cỏ… giảm năng suất.
Trên thế giới, khoảng 20%, tương đương 63 triệu hec-ta đất canh tác trồng
trọt bị nhiễm mặn (tương ứng diện tích nước Pháp).
* Mức tiêu thụ năng lượng ngày càng cao và nguồn năng lượng hóa
thạch đang cạn kiệt
Trong lúc vấn đề cạn kiệt nguồn chất đốt hóa thạch đang được mọi
người quan tâm như dầu mỏ và khí đốt, thì Trung Quốc và Ấn Độ với diện
tích rộng và dân số lớn, đang là nhưng nước đang phát triển nhanh tại châu Á,
đặc biệt là Trung Quốc có nguồn than đá và khí đốt thiên nhiên dồi dào, đang
tăng sức tiêu thụ nguồn năng lượng này một cách nhanh chóng. Ở Trung

17. 8
Quốc, sức tiêu thụ loại năng lượng hàng đầu này từ 961 triệu tấn (tương
đương dầu mỏ) vào năm 1997 lên 1.863 triệu tấn vào năm 2007, tăng gần gấp
đôi trong khoảng 10 năm. Tất nhiên lượng CO2 thải ra cũng tăng lên gần ½
lượng thải của Mỹ năm 2000, và đến nay Trung Quốc đã trở thành nước thải
lượng khí CO2 lớn nhất trên thế giới, vượt qua cả Mỹ năm 2007.
Con người đã đạt được bước tiến rất lớn trong quá trình phát triển,
bằng cuộc Cách mạng Công nghiệp nhờ sự tiêu thụ lớn các chất đốt hóa
thạch. Tuy nhiên, ước lượng nguồn dự trữ dầu mỏ trên thế giới chỉ còn sử
dụng được trong vòng 40 năm nữa, dự trữ khí tự nhiên được 60 năm và
than đá là khoảng 120 năm. Nếu chúng ta vẫn bị lệ thuộc vào chất đốt hóa
thạch thì chúng ta không thể đáp ứng được nhu cầu năng lượng ngày càng
cao và sẽ phải đối đầu với sự cạn kiệt nhanh chóng nguồn tài nguyên thiên
nhiên này trong thời gian không lâu.
Việc sử dụng các nguồn năng lượng hồi phục được như năng lượng mặt
trời, địa nhiệt, gió, thủy lực và sinh khối sẽ không làm tăng thêm CO2 vào khí
quyển và có thể sử dụng được một cách lâu dài cho đến lúc nào Mặt trời còn
chiếu sáng lên Trái đất. Tuy nhiên, so với chất đốt hóa thạch, năng lượng mặt
trời rất khó tạo ra được nguồn năng lượng lớn, mà giá cả lại không ổn định. Làm
thế nào để tạo được nguồn năng lượng ổn định từ các nguồn có thể tái tạo còn là
vấn đề phải nghiên cứu, và rồi đây khoa học kỹ thuật sẽ có khả năng hạ giá thành
về sử dụng năng lượng mặt trời và các dạng năng lượng sạch khác. Chúng ta
không thể giải quyết vấn đề năng lượng chỉ bằng cách sử dụng nguồn năng
lượng sạch, mà chúng ta cần phải thay đổi cách mà chúng ta hiện nay đang sử
dụng nguồn năng lượng để duy trì cuộc sống của chúng ta và đồng thời phải tìm
các làm giảm tác động lên môi trường. Tiết kiệm năng lượng là hướng giải quyết
mà chúng ta phải theo đuổi mới mong thực hiện được sự phát triển bền vững,
trước khi năng lượng mặt trời được sử dụng một cách phổ biến.

18. 9
* Trái đất đang nóng lên:
Nóng lên toàn cầu không phải chỉ có nhiệt độ tăng thêm, nó còn mang
theo hàng loạt biến đổi về khí hậu, mà điều quan trọng nhất là làm giảm lượng
nược mưa tại nhiều vùng trên thế giới. Một số vùng thường đã bị khô hạn,
lượng mưa lại giảm bớt tạo nên hạn hán lớn và sa mạc hóa. Theo báo cáo lần
thứ tư của IPCC, nhiệt độ trung bình toàn cầu đã tăng 0,7o
C so với trước kia.
Do nóng lên toàn cầu, dù chỉ 0,7o
C mà trong những năm qua, thiên tai như
bão tố, lũ lụt, hạn hán, nắng nóng bất thường, cháy rừng… đã xảy ra tại nhiều
vùng trên thế giới. Theo dự báo thì rồi đây, nếu không có các biện pháp hữu
hiệu để giảm bớt khí thải nhà kính, nhiệt độ mặt đất sẽ tăng thêm từ 1.8o
C đến
6,4o
C vào năm 2100, lượng mưa sẽ tăng lên 5-10%, băng ở hai cực và các núi
cao sẽ tan nhiều hơn, nhanh hơn, nhiệt độ nước biển ấm lên, bị giãn nở mà
mức nước biển sẽ dâng lên khoảng 70-100cm hay hơn nữa và tất nhiên sẽ có
nhiều biến đổi bất thường về khí hậu, thiên tai sẽ diễn ra khó lường trước
được cả về tần số và mức độ.
* Dân số thế giới đang tăng nhanh
Sự tăng dân số một cách quá nhanh chóng của loài người cùng với sự
phát triển trình độ kỹ thuật là nguyên nhân hàng đầu gây ra sự suy thoái thiên
nhiên. Tuy rằng dân số loài người đã tăng lên với mức độ khá cao tại nhiều
vùng ở châu Á trong nhiều thế kỷ qua nhưng ngày nay, sự tăng dân số trên thế
giới đã tạo nên một hiện tượng đặc biệt của thời đại của chúng ta, được biết
đến là như là sự bùng nổ dân số trong thế kỷ XX. Hiện tượng này có lẽ còn
đáng chú ý hơn cả phát minh về năng lượng nguyên tử hay phát minh về điều
khiển học. Tình trạng quá đông dân số loài người trên trái đất đã đạt trung
bình khoảng 33 người trên km2
trên đất liền (kể cả sa mạc và các vùng cực).
Với dân số như vậy, loài người đang ngày càng gây sức ép mạnh lên vùng đấy
có khả năng nông nghiệp để sản xuất lương thực và cả lên những hệ sinh thái
tự nhiên khác.

19. 10
2.2.2. Một số vấn đề về môi trường của Việt Nam
* Độ che phủ và chất lượng rừng giảm sút nghiêm trọng
Qua quá trình phát triển, độ che phủ của rừng ở Việt Nam đã giảm sút
đến mức báo động. Chất lượng của rừng ở các vùng còn rừng đã bị hạ thấp
quá mức. Trước đây, toàn bộ đất nước Việt Nam có rừng che phủ, nhưng chỉ
mới mấy thập kỷ qua, rừng bị suy thoái nặng nề. Diện tích rừng toàn quốc đã
giảm xuống từ năm 1943 chiếm khoảng 43% diện tích tự nhiên, thì đến năm
1990, chỉ còn 28,4%. Tình trạng suy thoái rừng ở nước ta là do nhiều nguyên
nhân khác nhau, trong đó có sự tàn phá của chiến tranh, nhất là chiến tranh
hóa học của Mỹ. Trong mấy năm qua, diện tích rừng có chiều hướng tăng lên,
28,8% năm 1998 và đến năm 2000, độ che phủ rừng là 33,2% năm 2002 đã
đạt 35,8% và đến cuối năm 2004 đễ lên đến 36,7%. Đây là một kết quả hết
sức khả quan. Chúng ta vui mừng là độ che phủ rừng nước ta đã tăng lên khá
nhanh trong những năm gần đây, tuy nhiên chất lượng rừng lại giảm sút đáng
lo ngại. Các số liệu chính thức gần đây đã xác định độ che phủ rừng của Việt
Nam, bao gồm cả rừng tự nhiên và rừng trồng là 12,3 triệu ha, chiếm hơn
37% tổng diện tích tự nhiên toàn quốc. Khoảng 18% diện tích này là rừng
trồng, chỉ có 7% diện tích rừng là rừng nguyên sinh và gần 70% diện tích
rừng còn lại được coi là rừng thứ sinh nghèo.
Trong mười năm trở lại đây, tình trạng phá rừng tại các tỉnh Tây
Nguyên diễn biến rất phức tạp. Mặc dù các ngành chức năng đã tăng cường
kiểm tra, truy quét, nhưng đến nay, các vi phạm về rừng vẫn chưa chấm dứt,
gây ảnh hưởng lớn đến kinh tế, môi trường và trật tự an toàn xã hội. Theo báo
cáo của UBND tỉnh Gia Lai, trong năm 2014 trên địa bàn tỉnh đã phát hiện và
xử lý 745 vụ vi phạm Luật Bảo vệ và phát triển rừng; trong đó có 28 vụ phá
rừng; 43 vụ khai thác rừng; 646 vụ mua bán, vận chuyển, cất giữ lâm sản trái
phép... Có nhiều vụ việc, khi các đối tượng bị phát hiện đã không ngần ngại
dùng vũ khí tấn công lực lượng thi hành công vụ. Tổng diện tích rừng bị phá,

20. 11
lấn chiếm trái phép trên địa bàn từ năm 2009 đến 2014 là hơn 26.500 ha,
trong khi đó các ngành chức năng của Ðắc Lắc mới chỉ thu hồi được gần
2.000 ha để trồng lại rừng... Chỉ tính riêng sáu tháng đầu năm nay, lực lượng
chức năng của tỉnh đã kiểm tra, xử lý 1.207 vụ vi phạm; trong đó, 17 vụ phá
rừng trái phép với diện tích 10 ha; 36 vụ khai thác rừng trái phép; 819 vụ vận
chuyển, mua bán, cất giữ, chế biến trái pháp luật gỗ, lâm sản... Cơ quan chức
năng đã khởi tố hình sự bảy vụ, tịch thu 1.458 phương tiện và 1.963 m3 gỗ
các loại; thu phạt sau xử lý 10,9 tỷ đồng.
Năm 2018 sảy ra nhiều vụ chặt phá rừng trong nhiều tỉnh trên cả nước,
các vụ điển hình là tại xã An Thắng (huyện Pắc Nậm, tỉnh Bắc Cạn có 16 lô
với tổng cộng gần 11 ha rừng bị phá, với lượng gỗ bị chặt hạ lên đến hơn 600
m3
. Ðiều đáng nói, vụ phá rừng có quy mô lớn nhất tại địa phương này đã
được phát hiện rất sớm, nhưng cấp ủy, chính quyền xã không báo cáo cấp
trên, mà cố ý bao che, dung túng cho việc làm sai trái bởi có hơn 20 gia đình
đã phá rừng, trong đó có cả gia đình bí thư, phó bí thư chi bộ, trưởng thôn và
những người có trách nhiệm tham gia. Chỉ khi cơ quan có trách nhiệm đến
xác minh hiện trường, vụ việc mới được ngăn chặn. Trên địa bàn tỉnh Hà
Giang, các lực lượng chức năng đã phát hiện 157 vụ vi phạm Luật Bảo vệ và
Phát triển rừng, chủ yếu là khai thác, mua bán, vận chuyển, cất giữ lâm sản
trái phép. Tổng số lâm sản bị tịch thu là hơn 64 m3
gỗ các loại. Rừng đặc
dụng Phong Quang có diện tích gần 10 nghìn héc-ta, nằm trên địa bàn bốn xã
biên giới của huyện Vị Xuyên, vốn được coi là "vựa nghiến" của tỉnh với
những cây nghiến hàng trăm năm tuổi. Nhiều năm nay, đây luôn là địa bàn
nóng về tình trạng khai thác gỗ trái phép. "Lâm tặc" cắt hạ những cây nghiến
lớn, cắt thành khúc dạng thớt, gùi qua biên giới, bán lấy tiền. Ở tỉnh Quảng
Ninh, hàng chục héc-ta rừng phòng hộ tại xã An Sinh, huyện Ðông Triều
cũng bị các hộ dân chặt phá để lấy đất trồng cây dược liệu. Mặc dù việc chặt

21. 12
phá rừng diễn ra trong một thời gian dài, nhưng chính quyền địa phương,
kiểm lâm và các lực lượng có liên quan không quan tâm giải quyết.
Theo Tổng cục Lâm nghiệp (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn),
năm 2018, cả nước phát hiện 6.651 vụ vi phạm Luật Bảo vệ và Phát triển
rừng. Trong đó có 963 vụ phá 301 ha rừng và 530 vụ vi phạm khai thác rừng,
với diện tích rừng bị thiệt hại là 453 ha. Trong các vụ vi phạm về rừng bị phát
hiện, cơ quan chức năng đã xử lý 5.641 vụ, nhưng chủ yếu xử phạt hành chính
5.533 vụ, tịch thu 5.730 m3 gỗ các loại, thu nộp ngân sách gần 82 tỷ đồng,
còn xem xét xử lý hình sự chỉ có gần 110 vụ[3].
* Đa dạng sinh học ở Việt Nam
Việt Nam được xem là một trong những nước thuộc vùng Đông Nam Á
giàu về đa dạng sinh học. Do sự khác biệt lớn về khí hậu, từ vùng gần xích
đạo tới giáp vùng cận nhiệt đới, cùng với sự đa dạng về địa hình đã tạo nên
tính đa dạng sinh học cao ở Việt Nam. Cho đến nay đã thống kê được 11.373
loài thực vật bậc cao có mạch và hàng nghìn loài thực vật thấp như rêu, tảo,
nấm…. Hệ động vật Việt Nam cũng hết sức phong phú. Hiện đã thống kê
được 310 loài thú, 870 loài chim, 296 loài bò sát, 263 loài ếch nhái, trên 1.000
loài cá nước ngọt, hơn 2.000 loài cá biển và thêm vào đó hàng chục ngàn loài
động vật không xương sống ở cạn, ở biển và ở nước ngọt. Ngoài ra Việt Nam
còn có phần nội thủy và lãnh hải rộng khoảng 226.000 km2
, trong đó có hàng
nghìn hòn đảo lớn nhở và nhiều rạn san hô phong phú, là nới sinh sống của
hàng ngàn động vật, thực vật có giá trị. Tuy nhiên, thay vì phải bảo tồn và sử
dụng một cách hợp lý nguồn tài nguyên quý giá này ở nhiều nơi đã và đang
khai thác quá mức và phí phạm, không những thế còn sử dụng các biện pháp
hủy diệt như dùng các chất nổ, chất độc, kích điện để săn bắt. Nếu được quản
lý tốt và biết sử dụng đúng mức, nguồn tài nguyên sinh học của Việt Nam có
thể trở thành tài sản rất có giá trị. Nhưng rất tiếc, nguồn tài nguyên này đang
bị suy thoái nhanh chóng[6].

22. 13
* Diện tích đất trồng trọt trên đầu người ngày càng giảm
Ở Việt Nam, tuy đất nông nghiệp chiếm 28,4% diện tích đất tự nhiên,
song bình quân diện tích đất canh tác trên đầu người rất thấp, xếp thứ 159
trong tổng số 200 nước trên thế giới và bằng 1/6 bình quân trên thế giới. Tỷ lệ
này sẽ hạ thấp hơn nữa trong những năm tới do dân số còn tăng và đất thuận
lợi cho sản xuất nông nghiệp lại rất hạn chế, chủ yếu thuộc các vùng đồng
bằng. Diện tích đất nông nghiệp ngày càng bị thu hẹp do bị thoái hóa, ô nhiễm
và chuyển đổi mục đích sử dụng, nhất là để xây dựng các khu công nghiệp, đô
thị, đường giao thông, sân gôn..., làm mất đi hơn 50.000 ha đất nông nghiệp
trong khoảng 10 năm qua. Theo thống kê chưa đầy đủ, trong mấy năm gần
đây, trung bình hàng năm có khoảng 72.000 ha đất nông nghiệp được chuyển
đổi mục đích sử dụng. Trong khoảng 3 năm trở lại đây việc quy hoạch phát
triển các khu công nghiệp diễn ra hết sức ồ ạt ở các địa phương. Tỉnh nào
cũng có khu công nghiệp, khiến một phần không nhỏ đất nông nghiệp tốt bị
chuyển đổi mục đích sử dụng. Theo một báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Phát
triển nông thôn cả nước phải giữ được ít nhất 3,9 triệu hecta đất trồng lúa, vì
thế, Chính phủ phải sớm có quy hoạch tổng thể về đất nông nghiệp của cả
nước để các địa phương tuân theo[3].
* Thoái hóa đất
Theo Cục Lâm nghiệp, hiện Việt Nam có khoảng hơn 9 triệu ha đất bị
hoang hoá, chiếm 28% tổng diện tích đất đai trên toàn quốc, trong đó có 2
triệu ha đất đang sử dụng bị thoái hóa nặng.
Ngoài những vùng đất bị hoang mạc hóa, nhiều dải cát ven biển Việt
Nam còn bị hiện tượng sa mạc hóa cục bộ, tập trung từ tỉnh Quảng Bình đến
Bình Thuận với diện tích khoảng 419.000 ha và ở Đồng bằng sông Cửu Long
với diện tích 43.000 ha. Việt Nam đã xác định 4 địa bàn ưu tiên chống sa mạc
hóa: Duyên hải Miền Trung, Tây Bắc, Tứ giác Long Xuyên và Tây
Nguyên[3].

23. 14
Theo thống kê của FAO và UNESCO, Việt Nam có khoảng 462.000 ha
cát ven biển, chiếm khoảng 1,4% tổng diện tích tự nhiên toàn quốc, trong đó
có 87.800 ha là các đụn cát, đồi cát lớn di động. Trong gần 40 năm qua, sự di
chuyển của các đụn cát đã làm cho quá trình hoang mạc hoá càng diễn ra
nghiêm trọng hơn. Mỗi năm có khoảng 10-20 ha đất canh tác bị cát lấn, dẫn
đến độ phì nhiêu của đất bị suy giảm mạnh.
* Thiếu nước ngọt và nhiễm bẩn nước ngọt ngày càng trầm trọng
Tình trạng ô nhiễm nước do nước thải sinh hoạt và nước thải công
nghiệp đã trở thành vấn đề quan trọng tại nhiều thành phố, thị xã, đặc biệt là
tại các thành phố lớn như TP.Hồ Chí Minh, Hải Phòng, Hà Nội và tại các khu
công nghiệp. Ô nhiễm nước do hoạt động nông nghiệp cũng là vấn đề nghiêm
trọng tại nhiều miền thôn quê, đặc biệt tại châu thổ sông Hồng và sông Cửu
Long. Hiện tượng nhiễm mặn hay chua hóa do quá trình tự nhiên và do hoạt
động của con người đang là vấn đề nghiêm trọng ở vùng châu thổ sông Cửu
Long. Ở một số vùng ven biển, nguồn nước ngầm đã bị nhiễm bẩn do thấm
mặn hoặc thấm chua phèn trong quá trình thăm dò hoặc khai thác. Nhiễm bẩn
vi sinh vật và kim loại nặng đã xẩy ra ở một số nơi, chủ yếu do nhiễm bẩn từ
trên mặt đất, như các hố chôn lấp rác.
Tỷ lệ dân số sử dụng nước sạch hiện nay là khoảng 50%, trong đó đô
thị chiếm 70% và nông thôn chỉ 30%. Từ nay cho đến năm 2040, tổng nhu
cầu nước ở Việt Nam có thể chưa vượt quá 50% tổng nguồn nước, song vì có
sự khác biệt lớn về nguồn nước tại các vùng khác nhau, vào các mùa khác
nhau và do nạn ô nhiễm gia tăng, nếu không có chính sách đúng đắn thì nhiều
nơi sẽ bị thiếu nước trầm trọng.
* Nạn ô nhiễm ngày càng khó giải quyết
Đô thị hóa và công nghiệp hóa ở nước ta phát triển khá nhanh trong hơn
10 năm qua, gây áp lực lớn đối với khai thác đất đai, tài nguyên thiên nhiên,
nhất là rừng và nước. Nhiều diện tích nông nghiệp đã chuyển thành đất đô thị,

24. 15
đất công nghiệp, đất giao thông… ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống người
nông dân và an toàn lương thực quốc gia. Đô thị hóa, công nghiệp hóa trong
khi hạ tầng cơ sở kỹ thuật và xã hội yếu kém, làm nảy sinh nhiều vấn đề môi
trường bức bách như thiếu nước sạch, thiếu dịch vụ xã hội, thiếu nhà ở, úng
ngập, tắc nghẽn giao thông, ô nhiễm không khí, tiếng ồn, ô nhiễm nước và chất
thải rắn. Tỷ lệ số người bị các bệnh do ô nhiễm môi trường ngày càng tăng,
như các bệnh đường hô hấp, đường tiêu hóa, các bệnh dị ứng và ung thư …
Môi trường nông thôn bị ô nhiễm do các điều kiện vệ sinh và cơ sở hạ
tầng yếu kém. Việc sử dụng không hợp lý các loại hóa chất nông nghiệp cũng
đã và đang làm cho môi trường nông thôn bị ô nhiễm và suy thoái.. Hiện nay,
Việt Nam có khoảng 1.450 làng nghề truyền thống, trong đó 800 làng tập
trung ở vùng đồng bằng sông Hồng, đã và đang làm chất lượng môi trường
khu vực ngày càng suy giảm.
Nước sinh hoạt và vệ sinh môi trường ở các vùng nông thôn là vấn đề
cấp bách. Điều kiện vệ sinh môi trường nông thôn vẫn chưa được cải thiên
đáng kểm tỷ lệ số hộ có hố xí hợp vệ sinh chỉ đạt 28-30% và số hộ ở nông
thôn được dùng nước hợp vệ sinh là 30-40% .
2.3. Những nghiên cứu về nhận thức người dân về các vấn đề môi trường
ở các địa phương của Việt Nam
2.3.1. Nhận thức của người dân về Luật BVMT
Kết quả điều tra của nhóm Nâng cao nhận thức cộng đồng (chương
trình SEMLA - Bộ Tài nguyên và Môi trường) tại 3 tỉnh Hà Giang, Nghệ An,
Bà Rịa - Vũng Tàu cho thấy, nhìn chung cán bộ công chức của 3 tỉnh đều có
hiểu biết chính sách pháp luật đất đai và môi trường. Sự hiểu biết của họ chủ
yếu là do bản thân chủ động nghiên cứu và nghe trên phương tiện truyền
thông đại chúng. Song sự tiếp cân cũng như hiểu về Luật Đất đai và Bảo vệ
môi trường ở những mức độ khác nhau.

25. 16
Đa số cán bộ trong cơ quan Nhà nước hiểu biết về chính sách pháp luật
đất đai nhiều hơn và sâu hơn, còn Luật Bảo vệ môi trường thì các cán bộ viên
chức chỉ hiểu biết ở tầm khái quát chung. Song khi đi vào chi tiết nhiều người
còn chưa nắm bắt được. Ví dụ như việc phỏng vấn câu hỏi trách nhiệm lập
báo cáo đánh giá tác động môi trường là trách nhiệm thuộc về ai? Tại Hà
Giang có tới 80% trả lời là trách nhiệm thuộc cơ quan nhà nước, Nghệ An có
54,9% và Bà Rịa -Vũng Tàu có 53,19% có cùng câu trả lời. Trong khi đó
nhiệm vụ này là của chủ dự án! Nhận thức về chính sách, pháp luật đất đai và
môi trường của cộng đồng dân cư đô thị của 3 tỉnh có cao hơn cộng đồng dân
cư nông thôn nhưng cũng chỉ “mạnh” về đất đai, còn mảng môi trường nhiều
người hoặc chưa biết, hoặc trả lời sai ở một số câu hỏi. Ví như, việc khắc
phục ô nhiễm theo nhiều người thì trách nhiệm thuộc về cơ quan quản lý nhà
nước, song trên thực tế trách nhiệm này thuộc về người gây ô nhiễm. Tuy
nhiên, ô nhiễm môi trường hiện vẫn là vấn đề được nhiều người quan tâm bởi
có tới 96,15% dân cư tại Hà Giang; 81,82% dân cư tại Nghệ An; 97,98% tại
Bà Rịa-Vũng Tàu. Từ đó ta thấy cần thiết phải tham khảo ý kiến người dân
trong đánh giá tác động môi trường và việc tham khảo này nên tổ chức họp
dân là phù hợp nhất.
2.3.2. Nhận thức của người dân tại TPHCM về tác hại của biến đổi khí hậu
Nhóm nghiên cứu đã thực hiện khảo sát, điều tra xã hội học 400 doanh
nghiệp (DN) trong và ngoài KCN; 501 người dân (201 mẫu với CBCNVC, 300
mẫu ở người dân trong đó có 175 phụ nữ); 300 học sinh (tiểu học, THCS, THPT).
Theo đó, một số kết quả đáng chú ý là có đến 28,9% (trong 201 mẫu khảo sát)
CBCNVC cho biết đã có nghe về BĐKH nhưng chưa hiểu gì về việc này và 3,5%
không quan tâm đến BĐKH vì còn nhiều việc trước mắt trong đời sống phải lo,
BĐKH là việc của cơ quan Nhà nước, BĐKH còn lâu lắm mới xảy ra…
Trả lời câu hỏi về những hành động sẽ làm nhằm giảm thiểu tác động
của BĐKH có 86,2% cán bộ công nhân viên chức biết việc tiết kiệm điện,
nước là có lợi (giảm chi phí, có lợi cho môi trường, duy trì sự phát triển bền

26. 17
vững…) 93,3% ý kiến tán đồng việc khuyến khích sử dụng các nguồn năng
lượng sạch (điện mặt trời, biogas, biomas…); 70% ý kiến cho biết thường
chọn mặc quần áo thoáng mát, tận dụng tối đa gió ngoài trời, chỉ sử dụng máy
lạnh khi thật sự cần thiết (có thói quen chỉnh máy lạnh trên 26 độ C), có chậu
cây xanh trang trí trong phòng làm việc…
TS Lê Văn Khoa cho biết nhìn chung, các đối tượng người dân đều có
sự quan tâm, hiểu biết căn bản về BĐKH. Tuy nhiên, việc hiểu đúng và có
hành động phù hợp để ứng phó với BĐKH vẫn còn hạn chế[7].
2.3.3. Nhận thức của người dân về việc phân loại, thu gom, xử lý rác thải
Nhóm tác giả khoa Xã Hội Học Trường Đại học Bình Dương đã thưc
hiện đề tài “Tìm hiểu về nhận thức, thái độ và hành vi của người dân về ô
nhiễm môi trường trong việc phân loại, thu gom và xử lý rác thải sinh hoạt tại
phương Phú Thọ, Thị xã Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương”. Theo đó kết quả
đạt được là: Mọi người dân đều có hiểu biết về tầm quan trọng của môi
trường trong cuộc sống của mình và đồng ý với việc bảo vệ môi trường bằng
cách không vứt rác thải bừa bãi và có những thái độ, hành vi nhất định để
ngăn chặn hay hạn chế hành vi gây mất vệ sinh môi trường của người khác.
Xu hướng chung là đều cảm thấy khó chịu, có nhắc nhở hoặc tự lại nhặt và
cho vào thùng rác. Người dân càng có trình độ học vấn cao thì mức độ quan
tâm, hiểu biết về vấn đề môi trường càng nhiều[10].
Bảng 2.1: Số hộ dân phân loại rác thải sinh hoạt hàng ngày
trước khi xử lý (N = 49)
TT
Số hộ phân loại rác thải
sinh hoạt
N Tỷ lệ (%)
1 Có 22 44,9
2 Không 24 49,0
3 Khó trả lời 2 4,1
4 Tổng 48 98,0
5 Số người không trả lời 1 2,0
Tổng 49 100,0
(Nguồn: Kết quả khảo sát của nhóm tác giả)

27. 18
Việc phân loại rác sinh hoạt của người dân tại địa bàn phường chưa
đồng bộ, vẫn còn mang tính tự phát và không triệt để.
Ý thức tự giác trong việc bảo vệ môi trường thông qua việc phân loại
rác của nhiều người dân chưa cao.Nhiều hộ gia đình chưa thực sự quan tâm
đến vấn đề phân loại rác thải sinh hoạt của gia đình mình. Điều này sẽ gây
nhiều khó khăn cho bộ phận thu gom khi phải thu gom với một lượng rác thải
lớn như khó tách ra và khó sử dụng rác có thể tái chế.
Quá trình xử lý rác thải sinh hoạt của người dân và chính quyền địa
phương bao gồm các giai đoạn: Phân loại, thu gom và xử lý.
Bảng 2.2: Đánh giá tầm quan trọng của việc phân loại rác thải sinh hoạt chia
theo giới tính (N= 49)
STT
Đánh giá việc
phân loại rác
Giới tính Tổng
Nam Nữ
N %
N % N %
1 Rất quan trọng 12 52,2 11 42,3 23 46,9
2 Quan trọng 9 39,1 13 50,0 22 44,9
3 Không quan trọng 0 0 2 7,7 2 4,1
4 Khó trả lời 2 8,7 2 4,1
Tổng 23 100,0 26 100,0 49 100,0
(Nguồn: Kết quả khảo sát của nhóm tác giả)
Người dân coi việc xử lý rác là rất quan trọng mặc dù vậy họ chưa thực
sự chú ý đến việc xử lý rác của địa phương, mà họ chỉ quan tâm đến việc làm
cho gia đình mình hết rác còn rác sau khi đem đi bỏ được xử lý như thế nào
thì ít được quan tâm đến.

28. 19
Bảng 2.3: Ý kiến người dân về tầm quan trọng
của việc xử lý rác thải sinh hoạt ( N = 49)
STT Mức độ N Tỷ lệ (%)
1 Rất quan trọng 26 53,1
2 Quan trọng 18 36,7
3 Không quan trọng 2 4,1
4 Khó trả lời 2 4,1
5 Tổng 48 98,0
6 Số người không trả lời 1 2,0
Tổng 49 100,0
(Nguồn: Kết quả khảo sát của nhóm tác giả)
2.3.4. Nhận thức của người dân về vệ sinh môi trường
* Theo kết quả của Hoàng Thái Sơn, trường Đại học Y dược Thái
Nguyên với luận văn thạc sĩ học “Thực trạng, kiến thức, thái độ, thực hành về
vệ sinh môi trường của người dân huyện Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên”[8].
Trong số 400 người được phỏng vấn thì có 76,6% người dân kể tên được
một nguồn nước sạch. 33,2% số người kể được từ hai bệnh trở lên có nguyên
nhân do sử dụng nguồn nước không sạch gây ra. Người dân có thái độ tích cực
đối với việc sử dụng nước sạch, có 98% số người được hỏi cho rằng cần có
nguồn nước vệ sinh. Số hộ không có nguồn nước sạch thấp (17,6%), số hộ
không thực hiện các việc làm thiết thực để bảo vệ nguồn nước rất cao (54,3%).
Bảng 2.4: Kiến thức, thái độ thực hành
của người dân về nguồn nước sạch
STT
KAP về
nguồn nước
Tốt Trung bình Kém
n % n % n %
1 Kiến thức 47 11,3 101 24,3 267 64,3
2 Thái độ 159 38,3 245 59 11 2,7
3 Thực hành 90 21,7 205 49,4 120 28,9
(Nguồn: Kết quả khảo sát của nhóm tác giả)

29. 20
Qua bảng trên ta thấy kiến thức, thái độ, thực hành của người dân về
nguồn nước còn rất thấp, tỷ lệ số người có kiến thức tốt mới đạt 11,3%, thái
độ tốt chiếm tỷ lệ khá hơn 38,3% và thực hành tốt mới chỉ chiếm 21,7%.
Bảng 2.5: Kiến thức, thái độ, thực hành của người dân về vệ sinh môi trường
STT
KAP về vệ sinh
môi trường
Tốt Trung bình Kém
n % n % n %
1 Kiến thức 14 3,4 212 51,1 189 45,5
2 Thái độ 143 34,5 259 62,4 13 3,1
3 Thực hành 52 12,5 268 64,6 95 22,9
(Nguồn: Kết quả khảo sát của nhóm tác giả)
Kiến thức tổng hợp chung về vệ sinh môi trường của người dân còn rất
thấp, mới đạt 3,4%. Kết quả về thái độ tốt và thực hành tốt về vệ sinh môi
trường cũng còn rất thấp.
Một số yếu tố liên quan đến thực hành về vệ sinh môi trường của người
dân là: Kinh tế hộ gia đình, trình độ học vấn, kiến thức, thái độ của người dân
và sự quan tâm của xã hội đối với vấn đề vệ sinh môi trường.
* Tại Xã Thiện Thuật, huyện Bình Gia, tỉnh Lạng Sơn đã triển khai
nhiều hoạt động thiết thực, tạo sự chuyển biến căn bản trong công tác vệ sinh
môi trường ở nông thôn nhằm nâng cao nhận thức của người dân đối với công
tác vệ sinh môi trường (VSMT).
Trước đây do tập quán sinh hoạt, điều kiện canh tác, chăn nuôi, người
dân trong xã Thiện Thuật (huyện Bình Gia, tỉnh Lạng Sơn) chưa nhận thức
đầy đủ về ý nghĩa của công tác VSMT nông thôn đối với sức khỏe cộng đồng.
Là xã vùng ba với 71% gia đình thuộc hộ nghèo, kinh tế của người dân còn
gặp nhiều khó khăn, việc nuôi nhốt gia súc trong gầm sàn trở thành tập tục
không dễ thay đổi. Nhiều nơi người dân vẫn làm chuồng gia súc ngay trước

30. 21
cửa nhà, không sử dụng công trình vệ sinh trong sinh hoạt hàng ngày, điều đó
làm ảnh hưởng lớn đến sự trong lành của môi trường sống.
Để cải thiện môi trường sống của người dân, xã đã chú trọng tuyên
truyền nâng cao nhận thức cho nhân dân về công tác VSMT ở nông thôn.
Theo đó, thông qua các buổi họp thôn, các ngành, đoàn thể đã lồng ghép quán
triệt, phổ biến về ý thức ăn, ở hợp vệ sinh, gìn giữ môi trường xung quanh.
Tại mỗi buổi sinh hoạt, tập huấn, các hộ dân được trang bị kiến thức về kỹ
thuật xây dựng công trình nhà vệ sinh, hố xử lý chất thải chuồng trại gia súc
và một số kiến thức về nước sạch, VSMT nông thôn liên quan đến sức khỏe
cộng đồng, thu hút hàng trăm hộ dân tham gia. Bên cạnh đó, Trạm y tế xã
cũng thường xuyên tổ chức truyền thông lồng ghép tại các thôn để phổ biến
kiến thức về VSMT làng, xã, vệ sinh cá nhân, công tác quản lý, vận hành và
xử lý các công trình cấp nước. Có thể nói, từ chỗ đẩy mạnh công tác truyền
thông đã góp phần nâng cao nhận thức, ý thức của người dân và hình thành
những hành động tốt đẹp, thân thiện với môi trường sống.

31. 22
Phần 3
ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG, PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
3.1. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu: Sự hiểu biết của người dân về môi trường.
- Phạm vi nghiên cứu: Xã Hồng Tiến, thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên
3.2. Địa điểm và thời gian nghiên cứu
Địa điểm: tại Xã Hồng Tiến, thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên
Thời gian nghiên cứu: Từ tháng 6/2018 đến tháng 10/2018.
3.3. Nội dung nghiên cứu
- Khái quát về điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội của xã Hồng Tiến
+ Điều kiện tự nhiên của xã Hồng Tiến
+ Điều kiện kinh tế xã hội của xã Hồng Tiến
- Hiện trạng môi trường tại xã Hồng Tiến
+ Hiện trạng sử dụng nước sinh hoạt
+ Tình hình xả nước thải trong xã
+ Vấn đề về rác thải trong xã
+Tình hình sử dụng nhà vệ sinh trong xã
- Tìm hiểu sự hiểu biết của người dân về môi trường
+ Nhận thức của người dân về môi trường xung quanh.
+ Nhận thức của người dân về Luật Môi trường của Việt Nam và các
văn bản liên quan.
+ Nhận thức của người dân về việc phân loại, thu gom và xử lý rác thải
sinh hoạt.
+ Ý thức của người dân về bảo vệ môi trường .
- Đánh giá chung và đề xuất các giải pháp nâng cao nhận thức của
người dân về môi trường

32. 23
3.4. Phương pháp nghiên cứu
3.4.1. Phương pháp thu thập tài liệu, số liệu thứ cấp
- Việc thu thập và phân tích tài liệu liên quan đến vấn đề nghiên cứu là
rất quan trọng nhằm nhận biết vấn đề một cách nhanh chóng và tổng quát.
Những tài liệu này là cơ sở ban đầu định hướng cho kế hoạch và triển khai
các mục tiêu nghiên cứu.
- Thông tin thứ cấp có thể được thu thập từ:
+ Mạng internet, sách, báo...về vấn đề môi trường
+ Tài liệu từ các phòng thuộc UBND thị xã Phổ Yên
3.4.2. Phương pháp thu thập số liệu sơ cấp
Sử dụng phương pháp điều tra phỏng vấn theo bộ câu hỏi.
- Lập bộ câu hỏi phỏng vấn
- Đối tượng phỏng vấn: Người dân và cán bộ quản lý môi trường trên địa
bàn xã
- Quá trình phỏng vấn: Phát phiếu điều tra, phỏng vấn trực tiếp kết hợp
với khảo sát thực điạ.
- Số lượng hộ câu hỏi điều tra : 70 hộ
- Chọn hộ phỏng vấn: Điều tra ngẫu nhiên các hộ trong xóm của xã (Xã
Hồn Tiến có 15 xóm), ở mọi lứa tuổi, công việc…
3.4.3. Phương pháp tổng hợp, xử lý số liệu
- Sử dụng phương pháp phân tích thống kê để tổng hợp lại tất cả các số liệu
đã thu thập được và lập các bảng biểu, sơ đồ.
- Từ các số liệu đã có tổng hợp lại và viết báo cáo

33. 24
Phần 4
KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN
4.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội của xã Hồng Tiến
4.1.1. Điều kiện tự nhiên của xã Hồng Tiến
- Xã Hồng tiến có diện tích 17,65 km², dân số năm 2018 là 11314 người,
mật độ dân số đạt 615 người/km². Xã Hồng Tiến nằm ở phía Nam tỉnh Thái
Nguyên, được chia thành 15 thôn và có dân tộc ở đây chủ yếu là người kinh.
Xã Hồng Tiến cách trung tâm tỉnh Thái Nguyên 20km về phía Bắc.
Hồng Tiến có hình dạng địa lí đặc biệt và có hình chữ V ngược do việc
thành lập thị trấn Bãi Bông. Tính theo chiều kim đồng hồ từ phía bắc, xã lần
lượt giáp với xã Lương Sơn (TPTN); ba xã Thượng Đình, Điềm Thụy và Nga
My (Phú Bình); xã Đồng Tiến, thị trấn Bãi Bông, thị trấn Ba Hàng, xã Đồng
Tiến (lần 2), xã Đắc Sơn (Phổ Yên); ba phường Phố Cò, Cải Đan và Bách
Quang (TX Sông Công)[13].
- Xã Hồng Tiến có đặc điểm địa hình đồi núi với độ cao trung bình so
với mực nước biển khoảng 120m. Xã Hồng Tiến nằm tại cực bắc khu vực
phía đông của thị xã Phổ Yên có các tuyến quốc lộ 3 chạy theo ranh giới phía
tây, ngoài ra còn có tuyến đường liên huyện Phú Bình và thị xã Phổ Yên cùng
tuyến đường nối thành phố Sông Công chạy qua. Tuyến đường sắt Hà Nội –
Quan Triều cũng chạy qua địa bàn xã.
Xã nằm trong vùng khí hậu nhiệt đới gió mùa nên mang đặc điểm
chung của khí hậu toàn vùng. Mựa mưa từ tháng 5 đến tháng 10, mùa khô từ
tháng 11 đến tháng 4 năm sau. Trên địa bàn xã, có hệ thống kênh mương dày
đặc cung cấp nước tưới tiêu, đây là điều kiện thuận lợi cho việc cung cấp
nước sản xuất, nước sinh hoạt.
4.1.2. Điều kiện kinh tế - xã hội của xã Hồng Tiến
Thực trạng kinh tế và xã hội xã Hồng Tiến:

34. 25
- Cơ cấu kinh tế nông thôn; Nông nghiệp chiếm 37%, công nghiệp -
tiểu thủ công nghiệp 35%, thương mai - dịch vụ 28%.
- Tốc độ tăng trưởng kinh tế bình quân của xã 2015 là 20,2%.
- Thu nhập bình quân 66,9 triệu đồng/người/năm.
- Tỷ lệ hộ nghèo chiếm 3% (tính đến 2015)
Tổng số lao động trong độ tuổi là 7675 người, chiếm 68% tổng số nhân
khẩu, trong đó lao động nông nghiệp là 3126 người chiếm 41%; lao động
thương mại dịch vụ, CN-TTCN là 4549 người, chiếm 59%; Lao động đã qua
đào tạo là 2931 lao động, chiếm 39%; lao động chưa qua đào tạo là 4744 lao
động, chiếm 61%. Đại học 6%, Cao đẳng và Trung cấp 21 %, sơ cấp hoặc tập
huấn 30%, còn lại lao động chưa qua đào tạo chiếm 43%.
Số hộ khá, hộ giàu tăng mạnh, số nghèo giảm xuống còn 3% (tính
đến 2015).
- Hệ thống trường lớp không ngừng được củng cố và phát triển, nâng
cao khả năng thu hút trẻ em trong độ tuổi đến trường, tính đến năm học 2017–
2018, trên địa bàn xã có 08 trường, gồm 4 trường mầm non, 03 trường tiểu
học và 01 trường trung học cơ sở
- Hiện tại xã có 01 nhà văn hoá trung tâm và 15 điểm văn hoá tại 15/15
thôn, cơ bản nhà văn hoá thôn đã được xây dựng theo kết cấu tường xây đổ
trần, trang thiết bị đã tương đối đầy đủ
- Xã có một trạm y tế, xây cấp IV, số giường bệnh 12, đội ngũ cán bộ,
nhân viên gồm: Y sỹ 02 người, Y tá hộ lý 02 người, dược sỹ 01 người và 10
cán bộ y tế thôn bản; trang thiết bị và dụng cụ y tế đáp ứng đủ nhu cầu khám,
chữa bệnh ở cấp cơ sở[14].
4.2. Hiện trạng môi trường tại xã Hồng Tiến
Thông tin chung theo điều tra năm 2018 xã Hồng Tiến có tỷ lệ hộ sử
dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh 97%. Tỷ lệ hộ có đủ 3 công trình hợp vệ sinh
(nhà tắm, bể nước, nhà vệ xinh) đạt chuẩn 95%. Tỷ lệ hộ có cơ sở chăn nuôi

35. 26
hợp vệ sinh 85%. Tỷ lệ hộ sử dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh đạt 97,7%; số
hộ gia đình có nhà tiêu hợp vệ sinh, đạt 94,7%.
Về xử lý chất thải: Có 15/15 thôn đã có điểm thu gom, xử lý rác thải,
xã đã có nghĩa trang (19,02ha) được đầu tư xây dựng đảm bảo môi trường và
có quy chế quản lý.
Dưới đây là kết quả điều tra về hiện trạng môi trường của xã Hồng
Tiến, thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên.
4.2.1. Thông tin về đối tượng điều tra
Như đã nêu ở trên, đề tài nghiên cứu về nhận thức của người dân xã Vạn
Hòa về một số vấn đề môi trường. Theo phương pháp điều tra ngẫu nhiên,
em tiến hành điều tra tìm hiểu nhận thức của 70 hộ gia đình tại 10 xóm
gồm: Mãn Chiêm, Giếng, Yên Mễ, Ấm, Chùa, Liên Minh, Hắng, Diện,
Đông Sinh, Hiệp Đồng.
Bảng 4.1: Giới tính của người tham gia phỏng vấn
TT Giới tính Số lượng Tỷ lệ (%)
1 Nam 53 75,7
2 Nữ 17 24,3
Tổng 70 100,0
(Nguồn: Tổng hợp số liệu từ phiếu điều tra)
Số liệu trong các bảng dưới đây là đặc điểm của mẫu nghiên cứu trong
đề tài mà em đã thu thập được.
Theo kết quả của bảng 4.1 ta thấy rằng tỷ lệ giới tính của 70 người
tham gia phỏng vấn có sự chênh lệch. Nam giới chiếm 75,7% và nữ giới
chiếm 24,3%.

36. 27
Bảng 4.2: Trình độ học vấn của người tham gia phỏng vấn
STT Trình độ học vấn Số lượng Tỷ lệ (%)
1 Biết đọc, biết viết 15 21,4
2 Tiểu học 19 27,1
3 Trung học cơ sở 14 20
4 Trung học phổ thông 10 14,2
5 Trung cấp/ cao đẳng 8 11,6
6 Đại học/ trên đại học 4 5,7
Tổng 70 100,0
(Nguồn: Tổng hợp số liệu từ phiếu điều tra)
Qua bảng 4.2 ta thấy rằng số lượng người dân có trình độ học vấn của
người dân ở khu vực nghiên cứu còn khá thấp từ Trung học trở lên chiếm đa
số (51,5%); thêm nữa số người dân được phỏng vấn đa số đều ở trong độ tuổi
lao động, có đủ năng lực để gánh vác trách nhiệm trong gia đình và có trình
độ hiểu biết nhất định về các lĩnh vực trong cuộc sống.
Bảng 4.3: Nghề nghiệp của người tham gia phỏng vấn
TT
Nghề nghiệp Số lượng Tỷ lệ %
Nông nghiệp 30 42,8
1 Buôn bán, dịch vụ 25 35,9
2 Nghề tự do 7 10
3 Học sinh, sinh viên 1 1,4
4 Cán bộ, công viên chức nhà nước 3 4,2
5 Về hưu, già yếu, không làm việc 4 5,7
Tổng 70 100,0
(Nguồn: Tổng hợp số liệu từ phiếu điều tra)
Qua bảng 4.3 cho thấy người dân trên địa bàn xã nói chung và người
dân trong khu vực nghiên cứu có các nghề nghiệp khác nhau sao cho phù hợp

37. 28
với hoàn cảnh của từng hộ gia đình. Nhưng hầu hết các hộ gia đình trên địa
bàn xã chủ yếu là sản xuất nông nghiệp (chiếm 48,5% ) nên các nghề buôn
bán tự do, công chức nhà nước chiếm tỷ lệ thấp (Nghề buôn bán, dịch vụ
chiếm 35,9 nghề cán bộ, công viên chức nhà nước chiếm 4,2%).
4.2.2. Kết quả điều tra về sử dụng nước sinh hoạt tại địa phương
Bảng 4.4: Các hình thức cung cấp nước cho ăn uống
và sinh hoạt tại địa phương
STT Nguồn nước sinh hoạt Số lượng Tỉ lệ ( %)
1 Nước máy 39 55,7
2 Giếng khoan 24 34,3
3 Giếng đào 7 10
4 Nguồn khác (ao, sông, suối) 0 0,0
Tổng 70 100,0
(Nguồn: Tổng hợp số liệu từ phiếu điều tra)
Qua bảng 4.4 cho thấy nước sinh hoạt là nước máy có 55,7 %; ở xóm
Giếng chủ yếu dùng nước giếng khoan và nước giếng đào, giếng đào độ sâu
từ 5 - 7m ( 47,2 %).
Bảng 4.5 Đánh giá chất lượng nước dùng cho sinh hoạt tại địa phương
TT
Vấn đề nguồn nước sử
dụng
Số hộ Tỷ lệ (%)
1 Không có 59 84,3
2 Có mùi 6 8,6
3 Có vị 3 4,2
4 Màu sắc 2 2,9
Tổng 70 100
(Nguồn: Tổng hợp số liệu từ phiếu điều tra)
Theo nhận xét của người dân được phỏng vấn thì chất lượng nguồn
nước sinh hoạt nhìn chung là tốt. Qua phỏng vấn điều tra, số hộ gia đình trả
lời về nước sinh hoạt không có mùi chiếm 84,3%, số còn lại cụ thể là 8,6%

38. 29
nước có mùi, 4,2% có vị và màu sắc khác thường là 2,9%. Nguyên nhân do
các ao, hồ tù bị ô nhiễm do sự thiếu ý thức của người dân, đổ rác không đúng
nơi quy định hay xả nước thải của gia đình mình ra đó.
Hầu hết nước sử dụng cho sinh hoạt của các hộ gia đình đều sử dụng
máy lọc nước.
4.2.3. Tình hình xả nước thải tại địa phương
Nước thải là chất lỏng được thải ra sau quá trình sử dụng của con người
và đã bị thay đổi tính chất ban đầu của chúng. Đây là một trong các nguồn
gây ô nhiễm nguồn nước.
Nước thải từ các hộ gia đình chứa đựng các chất thải trong quá trình
sinh hoạt của họ có đặc điểm chứa nhiều chất hữu cơ dễ phân huỷ sinh học
(cacbonhydrat, protein, mỡ), chất dinh dưỡng đối với sinh vật (Nitơ, photphat,
vi khuẩn có mùi khó chịu (H2S, NH3…). Đặc trưng của nước thải sinh hoạt
thường chứa nhiều tạp chất khác nhau (chứa chất hữu cơ, chất vô cơ, vi sinh
vật). Trong đó vi sinh vật trong nước thải thường ở dạng vi khuẩn gây bệnh
(tả, lỵ, thương hàn…).
Việc dẫn nước thải đến nguồn tiếp nhận cũng là yếu tố có thể gây ô nhiễm
môi trường.Thực trạng đó được thể hiện qua bảng sau.
Bảng 4.6: Kết quả điều tra về việc sử dụng loại cống thải
STT Loại cống thải Số hộ gia đình Tỷ lệ %
1 Cống thải có nắp đậy 36 51,4
2 Cống thải lộ thiên 18 25,8
3 Không có cống thải 9 12,8
4 Loại khác 7 10
Tổng 70 100,0
(Nguồn: Tổng hợp số liệu từ phiếu điều tra)

39. 30
Qua bảng 4.6 cho thấy, số hộ sử dụng cống thải có nắp đậy chiếm
51,4%. Các hộ gia đình sử dụng cống thải lộ thiên chiếm 25,8%, vẫn còn một
số gia đình chưa có cống thải nước. Sở dĩ có kết quả trên trong nhưng năm
vừa qua, xã Hồng Tiến đã phấn đấu hoàn thành các tiêu chí nông thôn mới,
trong đó đã hoàn thành cơ bản tiêu chí 17 về môi trường.
Bảng 4.7: Kết quả điều tra về hoạt động xả nước thải
TT Nguồn thải Số lượng Tỷ lệ (%)
1 Cống thải chung 60 85,7
2 Thải vào ao hồ…. 0 0,0
3 Bể chứa 5 7,2
4 Ngấm xuống đất 3 4,3
5 Nơi khác 2 2,8
Tổng 70 100,0
(Nguồn: Tổng hợp số liệu từ phiếu điều tra)
Xã Hồng Tiến đã có hệ thống thu gom nước thải chung cho toàn xã,
nước thải của các hộ gia đình chủ yếu thải vào kênh thoát nước chung của
xã (85,7%). Số hộ gia đình sử dụng các bể chứa nước thải sinh hoạt là
7,2%. Số gia đình xả trực tiếp xuống đất cho tự ngấm chỉ còn 4,3% tổng số
hộ được hỏi.
4.2.4. Nhận thức về vấn đề rác thải tại địa phương
* Lượng rác thải được tạo ra ở các hộ gia đình tại xã trung bình một
ngày không nhiều, chủ yếu là thức ăn thừa, rác bụi, túi nilon, tro bếp và các
loại khác…ước tính chỉ 0,8kg rác/ngày/người. Nếu tính trên toàn xã, với số
dân 11314 người thì đây là một lượng rác khá lớn.
* Khi hỏi người dân về các loại chất thải sinh hoạt của gia đình có được
tái sử dụng không (ví dụ như thức ăn thừa có được đem đi ủ và làm phân bón
hoặc thức ăn cho gia súc, gia cầm không?....), thì có đến 67/70 phiếu (chiếm

40. 31
95,7%) người dân nói rằng chất thải của gia đình họ có được tái sử dụng, đa
số là người dân sống trên địa bàn xã, là các hộ chăn nuôi và sản xuất nông
nghiệp. Nên tất cả chất thải như các chất thải từ sinh hoạt như rau, thực phẩm
thừa…loại này được bà con tái dùng làm thức ăn chăn nuôi, chất độn chuồng
hoặc từ hoạt động nông nghiệp như rơm, rạ, tro…được người dân dùng làm
chất đốt nấu cơm và làm phân bón, còn các loại giấy, nhựa, chai lọ thì được
tái sử dụng vào việc khác hoặc bán cho người thu mua. Chỉ một số ít hộ gia
đình không tái sử dụng các chất thải, số này chỉ có 3/70 phiếu (chiếm 4,2%)
hộ gia đình. Các hình thức đổ rác của người dân trên địa bàn xã được mô tả
qua bảng:
Bảng 4.8. Tỷ lệ hộ gia đình có các hình thức đổ rác
STT Hình thức đổ rác Số lượng Tỉ lệ (%)
1 Hố rác riêng 11 15,7
2 Đổ rác ở bãi rác chung 0 0,0
3 Đổ rác tuỳ nơi 0 0
4 Được thu gom rác theo hợp đồng 59 84,3
Tổng 70 100,0
(Nguồn: Tổng hợp số liệu từ phiếu điều tra)
Qua bảng 4.8 ta thấy: Hầu hết rác thải sinh hoạt của hộ gia đình đều được
thu gom theo hợp đồng dịch vụ (84,3%) và đổ đúng nơi quy định. Xã không
làm bãi tập kết rác, hố rác chung vì nếu để tập trung rác sẽ gây ảnh hưởng đến
cảnh quan và ô nhiễm môi trường xung quanh. Rác phát sinh ra đến đâu được
thu gom đưa đi xử lý đến đó.
4.2.5. Kiểu nhà vệ sinh của người dân sử dụng trong xã
Vấn đề giữ gìn vệ sinh môi trường có ý nghĩa hết sức quan trọng bởi vì
đó là một trong những nguyên nhân ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình phát
sinh dịch bệnh cũng như tác động tới sức khỏe của con người. Giữ gìn vệ sinh

41. 32
có thể hiểu là khơi thông cống rãnh, diệt trừ loang quăng, diệt muỗi, diệt côn
trùng gây bệnh hay xây dựng các công trình vệ sinh… Hiện nay trên địa bàn
xã tỷ lệ hộ gia đình sử dụng các công trình vệ sinh đạt tiêu chuẩn được thể
hiện qua bảng 4.9.
Bảng 4.9: Kiểu nhà vệ sinh trên địa bàn xã Hồng Tiến
STT Kiểu nhà vệ sinh Số hộ gia đình Tỷ lệ %
1 Không có 0 0,0
2 Nhà vệ sinh hai ngăn 2 2,8
3 Nhà vệ sinh đất 0 0,0
4 Nhà vệ sinh tự hoại 68 97,2
5 Loại khác 0 0,0
Tổng 70 100,0
((Nguồn: Tổng hợp số liệu từ phiếu điều tra)
Qua bảng 4.9 cho thấy tỷ lệ kiểu nhà vệ sinh đạt 97,2%, đó là số hộ gia
đình sử dụng nhà vệ sinh tự hoại. Tuy nhiên vẫn còn 2,8% số hộ sử dung nhà
vệ sinh hai ngăn. v. Như vậy qua điều tra cho thấy công tác vệ sinh môi
trường của xã Hồng Tiến được gười dân thực hiện tốt.
Kết quả điều tra phỏng vấn về nguồn tiếp nhận nước thải nhà vệ sinh
được thể hiện ở bảng 4.10.
Bảng 4.10 thể hiện các nguồn tiếp nhận nước thải từ nhà vệ sinh ta thấy
tỷ lệ hộ gia đình thải nước thải vệ sinh ra sông suối, ao làng và ngấm xuống
đất không có. Hầu hết nguồn thải từ nước nhà vệ sinh đều được xử lý bằng
bể phốt tự hoại, sau đó xả vào cống chung của xã. Tuy nhiên khi quan sát
thực tế chúng tôi thấy, nước từ cá bể tự hoại từ các gia đình vần còn màu
vàng, có mùi hôi. Dạng nước này cần thu gom và xử lý tiếp mới đảm bảo
vệ sinh môi trường.

42. 33
Bảng 4.10: Các nguồn tiếp nhận nước thải từ nhà vệ sinh
STT Nguồn tiếp nhận
Số hộ gia
đình
Tỷ lệ %
1 Cống thải chung 3 3,8
2 Ngấm xuống đất 0 0
3 Ao làng 0 0,0
4 Bể tự hoại 67 96,2
5 Nơi khác (sông, suối) 0 0
Tổng 70 100,0
(Nguồn: Tổng hợp số liệu từ phiếu điều tra)
4.3. Kết quả điều tra về sự hiểu biết và hành động của người dân xã Hồng
Tiến về môi trường
Điều tra việc nhận thức và thái độ của người dân trong việc bảo vệ môi
trường là một việc hết sức phức tạp đòi hỏi người làm điều tra phải khách
quan và có những hiểu biết căn bản về môi trường và các vấn đề của nó. Nhận
thức là vấn đề khó đo lường, vì vậy rất khó đưa ra thước đo chính xác. Do đó,
nghiên cứu sẽ đánh giá một cách tương đối ở từng đối tượng dựa vào các tiêu
chí như: Sự quan tâm đến các vấn đề môi trường qua các phương tiện truyền
thông đại chúng, hiệu quả của việc tổ chức và tham gia các hoạt động về môi
trường trong cuộc sống, thái độ của mọi người với các hành vi gây ô nhiễm
môi trường được phân theo trình độ học vấn, nghề nghiệp, giới tính, ý thức
bảo vệ môi trường trong sinh hoạt hàng ngày, đánh giá nhận thức môi trường
của những người xung quanh, đánh giá của cộng đồng về nguyên nhân gây ô
nhiễm môi trường hiện nay. Tương ứng với các tiêu chí, tôi tiến hành phân
tích đánh giá mức độ nhận thức và thái độ của các đối tượng được nghiên
cứu, so sánh để tìm ra nguyên nhân và giải pháp.

43. 34
4.3.1. Hiểu biết của người dân về các khái niệm môi trường
Môi trường là ngành bao gồm rất nhiều khía cạnh, nhiều khái niệm liên
quan. Tuy nhiên, các khái niệm chung như Môi trường là gì? Thế nào là nước
sạch? Rác vô cơ, hữu cơ là gì? Ô nhiễm môi trường là gì?.....Là các khái niệm
thường xuyên gặp trong cuộc sống, thường được nhắc đến trên các phương
tiện thông tin đại chúng. Tuy là đơn giản nhưng tùy từng đối tượng mà có các
nhận thức khác nhau và tỷ lệ biết cũng khác nhau tùy theo trình độ học vấn
khác nhau. Tôi tiến hành điều tra người dân và có kết quả sau
Bảng 4.11: Nhận thức của người dân về các khái niệm liên quan đến môi
trường
STT Nội dung hỏi
Trả lời đúng Trả lời sai Không biết
Số
người
Tỷ lệ
(%)
Số
người
Tỷ lệ
(%)
Số
người
Tỷ lệ
(%)
1 Khái niệm môi
trường là gì?
31 44,2 0 0,0 39 55,8
2 Ô nhiễm môi
trường là gì?
26 37,1 0 0,0 44 62,9
3 Thế nào là rác vô
cơ và rác hữu cơ?
19 27,1 0 0,0 51 72,9
(Nguồn: Tổng hợp số liệu từ phiếu điều tra)
Theo kết quả điều tra, đa số người dân tham gia đều không hiểu và
không biết về khái niệm Môi trường được quy định tại khoản 1 Điều 3 Luật
BVMT 2014 của nước ta. Bên cạnh đó, số người dân hiểu về môi trường cũng
đưa ra các khái niệm gần đúng, một số người dân còn đưa ra các khái niệm
hết sức mới và đặc biệt: “Môi trường là những cái chúng ta cần hướng đến’’
hoặc “ Môi trường trong sạch tốt cho cuộc sống của con người’’.
Đối với khái niệm “Ô nhiễm môi trường là gì?’’, đây này là khái niệm
đã phản ánh rõ sự phân hóa nhận thức giữa người dân có các trình độ khác
nhau. Cụ thể là, Qua bảng số liệu cho thấy chỉ có chiếm 37,1% hiểu biết về ô
nhiễm môi trường gần đúng và đúng về ONMT, hầu hết đều là người dân có

44. 35
trình độ từ THCS trở lên. Trong đó có 14/31người (chiếm 45,1% ) có trình độ
THCS, 12/31 người (chiếm 38,7%) có trình độ THPT, 5/31 người (chiếm
16,1%) có trình độ đại học/trên đại học.Còn lại 44/70 người (chiếm 62,8% )
chưa có nhận thức về khái niệm này.
Cũng giống như khái niệm ONMT là gì, khái niệm “ Rác vô cơ, hữu cơ
là gì ’ cũng đã làm rõ được nhận thức chưa đầy đủ của người dân, khi mà có
đến 51/70 người (chiếm 72,9%) chưa nêu được thành phần của rác vô cơ và
hữu cơ hoặc nêu chưa đầy đủ. Tuy nhiên, trong quá trình điều tra, khi
được gợi ý, giải thích về khái niệm trên và nêu ra một vài loại rác thải và
yêu cầu phân loại thì đa số người dân có thể phân loại đúng và gần đầy
đủ.Từ đó có thể nói việc tuyên truyền, nâng cao hiểu biết cho người dân
là hết sức quan trọng.
Bảng 4.12: Thành phần của chất thải rắn trong xã
TT Rác thải hữu cơ Rác thải vô cơ
1 Giấy Thủy tinh
2 Giấy catton, bìa cứng Vỏ hộp kim loại
3 Nhựa Nhôm
4 Cành cây, cỏ lá Các kim loại khác
5 Cao su Tro, các chất bẩn
6 Da Đất cát, gạch ngói vỡ
7 Gỗ
8 Thực phẩm
Các khái niệm trên đều là các khái niệm về Môi trường chung nhất, cơ bản
nhất. Tuy nhiên, số người dân hiểu và nhận biết được chưa đầy đủ, còn phân hóa
theo trình độ học vấn rất nhiều. Người dân càng có trình độ cao thì hiểu biết càng

45. 36
chính xác và đầy đủ. Chính quyền địa phương nên có các chương trình giáo dục
tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho người dân trên địa bàn xã.
4.3.2. Nhận thức của người dân trong việc tham gia các hoạt động bảo vệ
môi trường
Chúng ta đã biết ô nhiễm môi trường là sự biến đổi của các thành phần
môi trường không phù hợp với tiêu chuẩn môi trường, gây ảnh hưởng xấu đến
con người, sinh vật. Ô nhiễm môi trường do nhiều nguyên nhân gây nên, một
nguyên nhân rất quan trọng đó là ý thức của con người. Con người tác động
vào môi trường, làm biến đổi các tính chất, các quá trình của tự nhiên, do đó
con người phải chịu các tác động mà ô nhiễm môi trường mang lại. Biểu hiện
do ô nhiễm môi trường gây ra như: Hiện tượng mưa axit, màu sắc, mùi vị của
nước sinh hoạt bị biến đổi. Ô nhiễm môi trường cũng gây cho con người các
loại bệnh tật như các bệnh về hô hấp, bệnh đường ruột, bệnh về da…. Tuy
nhiên, trên địa bàn xã Hồng Tiến không phải ai cũng nhận thức được điều đó.
Tôi đã tiến hành tìm hiểu và đưa ra kết quả dưới đây.
Qua bảng 4.14 ta thấy rằng: Người dân trên địa bàn xã Hồng Tiến rất có ý
thức trong việc bảo vệ môi trường. Số người sẵn sàng tham gia các hoạt động về
bảo vệ môi trường chiếm tỷ lệ lớn 71,4%. Tuy nhiên do nhận thức của một số
người dân còn thấp, không quan tâm đến các vấn đề về môi trường.Nên các cấp
chính quyền địa phương thường xuyên tổ chức các hoạt động, phong trào có liên
quan đến công tác môi trường như: dọn dẹp đường làng, ngõ xóm, các chương
trình phòng dịch, trồng cây xanh thì tôi tin những người dân nơi đây sẽ tham gia
rất nhiệt tình, từ đó mà môi trường ngày càng được cải thiện hơn, ý thức của
người dân trong công tác bảo vệ môi trường cũng sẽ được nâng cao.

46. 37
Bảng 4.13: Ý kiến của người dân trong việc tham gia
các hoạt động bảo vệ môi trường
STT Ý kiến của người dân
Số hộ gia
đình
Tỷ lệ %
1 Sẵn sàng tham gia 50 71,4
2 Không tham gia 0 0,0
3 Có thời gian thì tham gia 20 30,8
Tổng 70 100,0
(Nguồn: Tổng hợp số liệu từ phiếu điều tra)
Trong quá trình điều tra, có câu hỏi “ Môi trường bị ô nhiễm có ảnh hưởng
đến cuộc sống của gia đình ông (bà) không?” và “ông bà có cảm nhận được sự
biến đổi của khí hậu trong một vài năm trở lại đây không” thì đa số người dân đều
trả lời là có. Điều đó cho thấy rằng, người dân đã ý thức được sự suy thoái của
môi trường, cũng hình dung ra được những hậu quả của ô nhiễm môi trường
nhưng vẫn chưa có các hành động, biện pháp cụ thể để đề phòng và khắc phục. Vì
vậy mà cần tới sự hướng dẫn, quan tâm của các cấp, ngành có liên quan để công
tác bảo vệ môi trường được thực hiện một cách có hiệu quả.
4.3.3. Nhận thức của người dân trong việc phân loại, thu gom, xử lý rác
thải sinh hoạt
Với một địa phương đang trong quá trình đô thị hóa, dân cư ngày càng
đông, việc phân loại chất thải sinh hoạt trong các hộ gia đình ở xã Hồng Tiến
hiện nay là hết sức cần thiết.
Việc phân loại rác thải sinh hoạt tại nguồn mang lại lợi ích rất lớn giúp
cho việc thu gom dễ hơn, tái sử dụng và tái chế lại những loại rác có thể sử
dụng được. Phân loại rác thải tại nguồn sẽ tiết kiệm được ngân sách trong việc
thu gom, xử lý, giảm diện tích bãi rác đồng thời giảm ô nhiễm môi trường
không khí, môi trường đất và nước ngầm, việc làm phân bón hữu cơ sẽ hiệu

47. 38
quả hơn, tiết kiệm nguồn tài nguyên, chi phí khai thác nhiên liệu. Ngoài ra
phân loại rác tại nguồn giúp cho việc quản lý rác tốt hơn, hạn chế sự ô nhiễm
môi trường do rác thải sinh hoạt, góp phần bảo vệ môi trường sống.
Kết quả khảo sát về thực trạng phân loại rác thải sinh hoạt của người
dân cho thấy, đây là vấn đề được nhiều người quan tâm, nhưng mức độ quan
tâm trong cộng đồng có khác nhau.
Bảng 4.14 : Đánh giá của người dân về tầm quan trọng của việc phân loại
rác thải sinh hoạt chia theo giới tính
(Nguồn: Tổng hợp số liệu từ phiếu điều tra)
Qua bảng số liệu cho thấy, nam giới 90,8% cho rằng việc phân loại rác
thải là rất quan trọng và quan trọng, còn lại, nam giới chiếm 9,2% cho rằng
không quan trọng và không biết. Với nữ giới, số lượng cho rằng rất quan
trọng và quan trọng cũng chiếm 100%, không cá nhân nào trả lời là không
biết và không quan trọng
So sánh mức độ quan tâm giữa nam và nữ ta thấy được, đa số cả nam và
nữ đều đánh giá tầm quan trọng của việc phân loại rác thải sinh hoạt là rất quan
trọng và quan trọng. Điều đó cho thấy, nam giới đang ngày càng có xu hướng
quan tâm đến vấn đề môi trường nói chung và việc phân loại rác thải sinh hoạt
của gia đình nói riêng. Tuy có đôi chút khác biệt trong việc đánh giá mức độ
STT
Đánh giá việc
phân loại rác
Giới tính Tổng
Nam Nữ
Số
lượng
Tỷ lệ
(%)
Số
lượng
Tỷ lệ
(%)
Số
lượng
Tỷ lệ
(%)
1 Rất quan trọng 28 51,3 10 62,5 38 54,2
2 Quan trọng 21 39,5 6 37,5 27 38,5
3 Không quan
trọng
2 3,7 0 0,0 2 2,9
4 Không biết 3 5,5 0 0,0 3 4,3
Tổng 54 100 16 100 70 100

48. 39
quan trọng của việc phân loại rác sinh hoạt giữa nam và nữ nhưng nhìn chung họ
đều đánh giá là rất quan trọng và quan trọng, chỉ một số ít hộ trong những hộ
tham gia trả lời tỏ ra không quan tâm đến vấn đề phân loại mà thôi.
Bảng 4.15: Đánh giá ý thức về thu gom rác theo nhóm các
đối tướng trong xã
STT Nghề nghiệp
SL
(%)
Mức độ
Tổng
Rất tốt Tốt
Chưa
tốt
Khó trả
lời
1
Nông nghiệp
SL 3 6 24 17 50
(%) 6,0 12,0 48,0 34,0 100
2
Buôn bán, dịch vụ
SL 0 1 4 3 8
(%) 0,0 12,5 50,0 37,5 100
3
Nghề tự do
SL 0 3 0 1 4
(%) 0,0 75,0 0,0 25,0 100
4
Học sinh, sinh viên
SL 0 24 0 0 0
(%) 0,0 48,0 300,0 200,0 0,0
5 Cán bộ, công viên
chức nhà nước
SL 0 58 6 1 1
(%) 0,0 90 10,0 0 100
6 Về hưu, già yếu,
không làm việc
SL 6 42 6 6 2
(%) 10,0 70,0 10,0 10,0 100
Tổng SL 5 10 30 25 70
(%) 4,6 15,4 46,2 33,9 100,0
(Nguồn: Tổng hợp số liệu từ phiếu điều tra)
Mức độ nhận thức là như vậy nhưng trên thực tế, việc phân loại rác
trong cộng đồng người dân ở xã lại chưa được nhiều hộ gia đình áp dụng. Cụ
thể, theo khảo sát đa số hộ dân được phỏng vấn không phân loại rác tại gia
đình là 58/70 chiếm 82,8%. Số còn lại người dân đã biết phân loại thức ăn
thừa để làm phân bón hoặc thức ăn cho gia súc, gia cầm. Nhưng tỉ lệ này
không lớn, chỉ chiếm 17,2% và tập trung vào các hộ gia đình chăn nuôi nhỏ
lẻ. Điều này sẽ gây ảnh hưởng rất lớn đến môi trường với một lượng rác thải

49. 40
lớn được thải ra mà không qua bất kỳ khâu phân loại xử lý nào,gây lãng phí
nguồn rác thải có thể sử dụng để tái chế, nếu nguồn rác thải này được phân
loại thì sẽ tiết kiệm được nguồn nguyên liệu để tái chế. Mặt khác khâu xử lý
cũng gặp nhiều khó khăn.
Việc phân loại rác thải là quan trọng, nhưng việc thu gom và xử lý rác
thải cũng không kém phần quan trọng. Tôi đã tiến hành khảo sát và thu được
các kết quả ở bảng 4.15.
Thực tế cho thấy việc thu gom rác trên địa bàn xã chưa được thực hiện
theo hợp đồng dịch vụ chủ yếu rác được thu gom nhỏ lẻ theo từng hộ gia đình
và chưa được xử lý một cách triệt để. Một số nơi tập trung dân cư đông đúc
như chợ, cổng trường học,… rác thải ở đây chưa được thu gom triệt để.
4.3.4. Hiểu biết của người dân về luật bảo vệ môi trường và các văn bản
khác có liên quan
Việt Nam ban hành luật Bảo vệ Môi trường đầu tiên vào năm 1993.
Tuy nhiên, trong quá trình phát triển cùng với thời gian nước ta đã có những
biến đổi nhanh chóng và mạnh mẽ, vì thế luật BVMT dược điều chỉnh và bổ
sung cho phù hợp. Ngày 23 tháng 6 năm 2014, Luật BVMT 2014 được Quốc
hội khóa XIII thông qua, thay thế cho luật BVMT 2005 và được áp dụng cho
đến hôm nay. Việt Nam cũng ban hành các nghị định quy định tội phạm môi
trường, các hình thức xử phạt cho các loại tội phạm môi trường. Xã Hồng
Tiến chưa có hiện tượng ô nhiễm môi trường nghiêm trọng phải xử phạt,
nhưng tỉ lệ người dân có nhận thức về các văn bản liên quan đến lĩnh vực môi
trường còn hạn chế.
Qua bảng ta thấy được phần lớn người dân trên địa bàn xã Hồng Tiến
có hiểu biết về Luật Môi trường của Việt Nam. Tỉ lệ người dân biết chiếm
53,9%, phần lớn là người là cán bộ, công chức nhà nước . Còn lại là 46,2%
người dân không biết và không trả lời nội dung này. Điều này cho thấy Luật
BVMT rất quan trọng với đời sống của người dân cả nước, số bộ phận người

50. 41
dân chưa hiểu biết về Luật Môi Trường cũng chiếm một bộ phận lớn.Đa số
người dân làm nghề sản xuất nông nghiệp, một bộ phận nhỏ học sinh, sinh
viên là chưa biết về vấn đề này.
Bảng 4.16: Hiểu biết của người dân về luật môi trường theo các nhóm đối
tượng trong xã
STT Nghề nghiệp
Số lượng
(%)
Mức độ
Tổng
Biết Không biết
1 Nông nghiệp
SL 29 25 54
% 54,0 46,0 100,0
2 Buôn bán, dịch vụ
SL 4 4 8
% 50,0 50,0 100,0
3 Nghề tự do
SL 2 1 3
% 66,7 33,3 100,0
4 Học sinh, sinh viên
SL 0 0 0
% 0,0 0,0 0,0
5
Cán bộ, công viên
chức nhà nước
SL 2 0 2
% 100,0 0,0 100,0
6
Về hưu, già yếu,
không làm việc
SL 2 1 3
% 66,7 33,3 100,0
Tổng
SL 40 30 70
% 57,1 42,9 100,0
(Nguồn: Tổng hợp số liệu từ phiếu điều tra)
Khi hỏi về thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính về BVMT của Chủ
tịch UBND xã, Chủ tịch UBND huyện, và trách nhiệm trong việc giải quyết
đơn thư khiếu nại tố cáo của các cơ quan chức năng, đa số người dân được hỏi
đều trả lời là không biết, đó là minh chứng rõ ràng cho việc nhận thức còn hạn
chế của người dân xã.
4.3.5. Những hoạt động của người dân về công tác bảo vệ môi trường sống,
công tác tuyên truyền của xã Hồng Tiến
Hoạt động tuyên truyền giáo dục cộng đồng trong mọi lĩnh vực luôn là
việc làm hết sức quan trọng để nâng cao nhận thức của người dân.Có nhiều
cách thức tuyên truyền khác nhau và mỗi địa phương áp dụng các phương

51. 42
pháp khác nhau tùy thuộc vào hoàn cảnh của địa phương mình. Với riêng xã
Hồng Tiến, là xã nằm xa trung tâm thành phố nên người dân nhận thức chưa
sâu sắc về công tác quản lý môi trường, chủ yếu người dân chỉ biết công tác
quản lý môi trường qua dịch vụ thu gom rác tại các hộ gia đình. Khi phỏng
vấn người dân ở đây, đa số người dân nhận xét là địa phương hoặc các khu
dân cư, các xóm đã có tổ chức các hoạt động VSMT như phát cỏ ven đường,
phun thuốc diệt muỗi, khơi thông cống rãnh tuy nhiên không thường xuyên.
Hầu hết các hộ gia đình ở xã đều nhận được thông tin về VSMT.Và
đa số nguồn thông tin này người dân tiếp nhận qua bạn bè, đài, tivi. Trong
đó nữ giới đa phần tiếp nhận thông tin từ bạn bè xung quanh và đài phát
thanh, Tivi (chiếm 62,6%). còn đối với nam giới ngoài việc tìm hiểu qua
nguồn thông tin đại chúng họ còn chiếm đa số trong việc tìm hiểu qua
chính quyền địa phương.
Bảng 4.17: Nguồn cung cấp thông tin về MT và bảo vệ môi trường
Nguồn tìm hiểu các
chương trình bảo vệ
môi trường
Giới tính Tổng
Nam Nữ SL %
SL % SL %
Các phong trào tuyên
truyền cổ động
5 9,2 2 12,5 7 10
Bạn bè, những người
xung quanh
9 16,7 5 31,3 14 20,1
Sách, báo chí 7 13,0 2 12,5 9 12,8
Đài, tivi 19 35,1 5 31,3 24 34,2
Đài phát thanh địa
phương
10 18,5 1 6,3 11 15,7
Chính quyền cơ sở 4 7,5 1 6,3 5 7,2
Tổng 54 100,0 16 100,0 70 100,0
(Nguồn: Tổng hợp số liệu từ phiếu điều tra)
Điều đó cho thấy đặc trưng chung của xã hội Việt Nam mặc dù đã có
sự thay đổi theo chiều hướng hiện nay là nam và nữ đều tham gia vào các
công việc ngoài xã hội nên có nhiều cơ hội và nguồn để tìm hiểu thông tin về