SlideShare a Scribd company logo
Unang Markahan | 62
UNANG MARKAHAN
ARALIN 1.5
Panitikan :Dula - Pilipinas
Teksto :Tiyo Simon ni N. P. S. Toribio
Wika :Mga Ekspresyong Nagpapahayag ng Katotohanan (sa
totoo, talaga, tunay, iba pa)
Bilang ng Araw :5 Sesyon
89
MGA KASANAYANG PAMPAGKATUTO SA BAWAT DOMAIN
PAG-UNAWA SA NAPAKINGGAN (PN) (F9PN-Ig-h-43)
 Nabubuo ang kritikal na paghusga sa karakterisasyon ng mga
tauhan at sa epekto nito sa pagiging masining ng akda batay sa
napakinggang mga pahayag.
PAG-UNAWA SA BINASA (PB) (F9PB-Ig-h-43)
 Nailalapat sa sarili, bilang isang Asyano, ang pangunahing
kaisipan ng dulang binasa.
PAGLINANG NG TALASALITAAN (PT) (F9PT-Ig-h-43)
 Naipaliliwanag ang kahulugan ng salita habang nababago ang
estruktura nito.
PANONOOD (PD) (F9PD-Ig-h-43)
 Napahahalagahan ang napanood na dula sa pamamagitan ng
pagpili at pagpapaliwanag ng bahaging naibigan.
PAGSASALITA (PS) (F9PS-Ig-h-45)
 Nabibigkas nang may paglalapat sa sariling katauhan ang ilang
diyalogo ng napiling tauhan sa binasang dula.
PAGSULAT (PU) (F9PU-Ig-h-45)
 Nasusuri ang pagiging makatotohanan ng ilang pangyayari sa
isang dula.
WIKA AT GRAMATIKA (WG) (F9WG-Ig-h-45)
 Nagagamit ang mga ekspresyong nagpapahayag ng katotohanan
(sa totoo, talaga, tunay, iba pa).
Unang Markahan | 63
T U K L A S I N
I. LAYUNIN
PAG-UNAWA SA NAPAKINGGAN (PN) (F9PN-Ig-h-43)
 Nabubuo ang kritikal na paghusga sa karakterisasyon ng mga tauhan
at sa epekto nito sa pagiging masining ng akda batay sa napakinggang
mga pahayag.
II. PAKSA
Panitikan :Dula - Pilipinas
Teksto :Tiyo Simon ni N. P. S. Toribio
Wika :Mga Ekspresyong Nagpapahayag ng
Katotohanan (sa totoo, talaga, tunay, iba pa)
Kagamitan :Pantulong na biswal
Sanggunian :Panitikang Asyano 9 ni Romulo N. Peralta et.al.
Bilang ng Araw :1 Sesyon
III. PROSESO NG PAGKATUTO
Gawaing Rutinari
 Pagtatala ng Liban
 Pagtse-tsek ng Takdang Aralin
 Balik-Aral
A K T I B I T I
1. Motibasyon
Mungkahing Estratehiya: PICK N’ SHARE
A. May mga anak kaya sa tunay na buhay na higit na malapit sa ibang tao
kaysa sa sariling magulang? Patunayan ang sagot.
B. Bakit kaya may mga pagkakataong pinipili ng anak na sumama sa
ibang kaanak kaysa sa sariling magulang?
C. Tama kayang hayaan ng magulang na piliing sumama ang anak sa
ibang kaanak sa halip na siya ang samahan? Ipaliwanag.
Unang Markahan | 64
2. Pokus na Tanong
3. Presentasyon ng Aralin
a. Paglinang ng Talasalitaan
Sagutin ang mga kasunod na tanong upang mabuo ang salitang
nasa loob ng kahon.
1 K K
2 G N
3 N
4 A N
5 I S
1. Ang tawag sa lolo, lola, ate, pinsan at iba pa
2. Ang anak ng kapatid nina tatay at nanay
3. Ang nangangalaga sa mga anak
4. Ang kapatid na babae ng ama at ina
5. Ang tawag sa anak ng tiyuhin ko
b. Mungkahing Estratehiya: AMAIN KO…KILALANIN MO
Magbigay ng ilang katangian ng iyong amain/tiyuhin na labis mong
hinahangaan. Magsalaysay ng ilang pangyayari na nagpapatunay sa mga
katangiang ito.
Katangian Pangyayari
Ang Iyong Amain
A N A L I S I S
1. Alin sa mga pangyayari sa buhay ng iyong amain ang lubos mong
hinangaan? Bakit
2. Paano hinarap ng iyong amain ang kabiguang dumating sa kanyang
buhay?
a. Bakit mahalagang pag-aralan ang dula?
b. Paano naiiba ang dulang melodrama sa iba pang uri ng dula?
c. Bakit mahalaga ang paggamit ng ekspresyong nagpapahayag ng
katotohanan?
Unang Markahan | 65
3. Ano ang naging epekto sa iyo ng mga pangyayaring naganap sa iyong
amain?
4. Sa iyong palagay, bakit may mga magkakamag-anak na hindi
magkakasundo?
4. Pagbibigay ng Input ng Guro
A B S T R A K S Y O N
Mungkahing Estratehiya: SHARE UR FEELING
Bukod sa iyong mga magulang, kanino ka malapit? Paano siya
nakaimpluwensya sa iyo? Ilahad ang mga pangyayaring nagpapatunay
dito.
A P L I K A S Y O N
Mungkahing Estratehiya: DRAW IT!
Guguhit ang mga mag-aaral ng isang bagay na sumisimbolo sa isang
kaanak na malapit sa kanila. Pagkatapos, gagawan nila ito ng isang
kasabihan o pahayag na maglalarawan sa katangian nito.
IV. KASUNDUAN
 Basahin ang dulang “Tiyo Simon” ni N. P. S. Toribio.
 Alamin ang mga ekspresyong ginagamit sa pagpapahayag ng
katotohanan.
Alam mo ba na…
Magmula sa pagsilang ng tao, nariyan na ang mga magulang na laging
nakaagapay at nagpapadama ng tunay na pagmamahal at nagtuturo ng
wastong asal sa ikabubuti ng anak.
Ito ang mag-anak na Filipino at ito ang karaniwang nasasalamin sa
mga panoorin lalo na’t ang paksa ay may kaugnayan sa buhay at
pamumuhay ng mag-anak, ngunit may mga pagkakataong nagkakaroon ng
mga kaganapang hindi inaasahan.
Ang katotohanan, may mga anak na nagbabago ng ugali, nagiging
mailap, malihim at naiiba ang pakikitungo sa mga kasamahan sa bahay sa
hindi maunawaang kadahilanan. Sa bagay na ito, isang malaking katanungan
ang mabubuo, kanino siya nagiging malapit at bakit nagkaganoon? Kung
kaya’t pumapasok ngayon sa buhay nila ang kanilang mga kaibigan, kakilala
at kamag-anak.
Sanggunian: Ang Batikan ni Jose B. Bilasano
Unang Markahan | 66
L I N A N G I N
I. LAYUNIN
PAG-UNAWA SA BINASA (PB) (F9PB-Ig-h-43)
 Nailalapat sa sarili, bilang isang Asyano, ang pangunahing kaisipan
ng dulang binasa.
PAGLINANG NG TALASALITAAN (PT) (F9PT-Ig-h-43)
 Naipaliliwanag ang kahulugan ng salita habang nababago ang
estruktura nito.
PANONOOD (PD) (F9PD-Ig-h-43)
 Napahahalagahan ang napanood na dula sa pamamagitan ng
pagpili at pagpapaliwanag ng bahaging naibigan.
II. PAKSA
Panitikan :Dula - Pilipinas
Teksto :Tiyo Simon ni N. P. S. Toribio
Wika :Mga Ekspresyong Nagpapahayag ng
Katotohanan (sa totoo, talaga, tunay, iba pa)
Kagamitan :Pantulong na biswal, sipi ng akda
Sanggunian :Panitikang Asyano 9 ni Romulo N. Peralta et.al.
Bilang ng Araw :2 Sesyon
III. PROSESO NG PAGKATUTO
Gawaing Rutinari
 Pagtatala ng Liban
 Pagtse-tsek ng Takdang Aralin
 Balik- Aral
A K T I B I T I
1. Motibasyon
Mungkahing Estratehiya: ROLL, VIDEO CLIP
Magpapanood ang guro ng isang piling bahagi ng dula.
 Mula sa napanood na bahagi ng dula, aling pangyayari ang
tumatak sa inyong isipan? Ipaliwanag.
Nathaniel
http://www.nathaniel.ph/no02.html
Unang Markahan | 67
2. Presentasyon ng Aralin
Paglinang ng Talasalitaan
Ibigay ang kahulugan ng sinalungguhitang pahayag at gamitin sa
makabuluhang pangungusap.
1. Ang kaniyang Tiyo ay nasa katanghalian ang gulang nang siya ay
pitong taong gulang.
Kahulugan - _________
Pangungusap - _________
2. Ang mga bagong kagamitan ay nagpapakita na ang buhay ay larawan
ng karanasan.
Kahulugan - ________
Pangungusap - ________
3. Ang paggawa ng di mabuti sa kapwa ay pagtalikod sa aral ng
simbahan.
Kahulugan - ________
Pangungusap - ________
4. Mahirap humarap sa Panginoon nang may dumi sa kalooban.
Kahulugan - ________
Pangungusap - ________
5. Ang taong may mabuting kalooban ay may magagawa sa pagliligtas ng
kaluluwa ng kaniyang kapuwa.
Kahulugan - ________
Pangungusap - ________
 Madamdaming pagpapabasa sa akda – “Tiyo Simon”
ni N.P.S. Toribio
3. Pangkatang Gawain
Pangkat 1
MANEQUIN CHALLENGE
Piliin at ipaliwanag ang bahaging naibigan sa dula.
Pangkat 2
TALK SHOW
 Ano ang iyong nadama matapos basahin ang dula?
 Paano binago nito ang iyong pag-uugali?
 Bakit mo ibabahagi sa iba na basahin ito?
 Bilang isang kabataang Asyano, paano mo
pahahalagahan ang mga ganitong uri ng panitikan?
Unang Markahan | 68
RUBRIKS NG PANGKATANG GAWAIN
4. Pagtatanghal ng pangkatang gawain
5. Pagbibigay ng fidbak ng guro sa itinanghal na pangkatang gawain
BATAYAN Napakahusay Mahusay Di-gaanong
Mahusay
Nangangailangan
ng Pagpapabuti
Nilalaman
at
Organisasyon
ng mga
Kaisipan o
Mensahe
(4)
Lubos na
naipahatid ang
nilalaman o
kaisipan na nais
iparating sa
manonood (4)
Naipahatid ang
nilalaman o
kaisipan na
nais iparating
sa manonood
(3)
Di-gaanong
naiparating
ang nilalaman
o kaisipan na
nais iparating
sa manonood
(2)
Di naiparating ang
nilalaman o
kaisipan na nais
iparating sa
manonood (1)
Istilo/
Pagkamalikhain
(3)
Lubos na
kinakitaan ng
kasiningan ang
pamamaraang
ginamit ng
pangkat sa
presentasyon
(3)
Kinakitaan ng
kasiningan ang
pamamaraang
ginamit ng
pangkat sa
presentasyon
(2)
Di-gaanong
kinakitaan ng
kasiningan
ang
pamamaraang
ginamit ng
pangkat sa
presentasyon
(1)
Di kinakitaan ng
kasiningan ang
pamamaraang
ginamit ng pangkat
sa presentasyon (0)
Kaisahan ng
Pangkat o
Kooperasyon
(3)
Lubos na
nagpamalas ng
pagkakaisa ang
bawat
miyembro sa
kanilang gawain
(3)
Nagpamalas ng
pagkakaisa ang
bawat
miyembro sa
kanilang
gawain (2)
Di-gaanong
nagpamalas
ng pagkakaisa
ang bawat
miyembro sa
kanilang
gawain (1)
Di nagpamalas ng
pagkakaisa ang
bawat miyembro sa
kanilang gawain (0)
Pangkat 3
GRAPHIC ORGANIZER
Tukuyin sa akda ang mga pangyayaring nagsasaad ng
makatotohanan at di – makatotohanan.
Pangkat 4
JINGLE
Lumikha ng isang awit na may kaugnayan sa kaisipang hatid ng
akda.
Tiyo Simon
Makatotohanan Di - makatotohanan
Unang Markahan | 69
6. Pagbibigay ng iskor at pagkilala sa natatanging pangkat na
nagpakita ng kahusayan sa ginawang pangkatan batay sa rubriks
na ibinigay ng guro.
A N A L I S I S
1. Bakit kaya ayaw sumama ni Boy sa kaniyang ina na magsimba?
Nagaganap ba ito sa totoong buhay? Patunayan.
2. Naniniwala ka ba na ang pagtutol ni Boy na magsimba ay impluwensiya
ng kanyang Tiyo Simon? Ipaliwanag ang sagot.
3. Totoo kayang ang mga taong napapahamak o dumaranas ng mga
pagsubok ay parusa ng Diyos? Patunayan.
4. Bilang isang anak, nangyari na ba sa iyo ang naranasan ni Boy?
Isalaysay.
5. Aling bahagi ng dula ang nakaantig sa iyong damdamin? Ipaliwanag.
7. Pagbibigay ng Input ng Guro
Alam mo ba na…
Aminin natin ang katotohanang ang ugali ng tao ay bunga ng
kinamulatang kapaligiran, maaaring impluwensiya ng magulang, komunidad o
taong nakakasalamuha natin na nagpapabago ng ating pananaw sa buhay.
Sa pamilya, bukod sa magulang, mayroon tayong kamag-anak na laging
nakakausap. Karaniwan iyon sa pamilyang Pilipino.
Ang “Tiyo Simon” ay isang halimbawa ng dula.
“Ang dula ay isang uri ng akda na nagsimula sa tula o tuluyang
pangungusap na naglalarawan ng buhay o ugali sa pamamagitan ng mga
usapan at kilos ng mga tauhang gumaganap upang itanghal sa dulaan”.
-Julian Cruz Balmaceda
“Sinasabi na ang daigdig ay maituturing na isang tanghalan at tayo ang
mga tauhang nagsisiganap”.
-Alejandro Abadilla
Sanggunian: Integratibong Aklat sa Filipino III nina Alita I. Tepace at Paquito B. Badayos
Unang Markahan | 70
A B S T R A K S Y O N
Mungkahing Estratehiya: PICTO-CEPT
Pag-ugnayin ang mga larawan upang makabuo ng isang mahalagang
konsepto ng aralin.
A P L I K A S Y O N
Mungkahing Estratehiya: REFLECTIVE JOURNAL
Gumawa ng reflective journal sa bahaging naibigan sa akda.
a. Boy: (Dadabog) Sabi ko, ayaw kong magsimba, e!
Ina: Ayaw mong magsimba! Hindi maaa… Pagagalitin mo na
naman ako, e! At anong gagawin mo rito sa bahay ngayong
umagang ito ng pangiling-araw?
Boy: Maiiwan po ako rito sa bahay, kasama ko si… si Tiyo
Simon…
Ina: (Mapapamulagat) A, ang ateistang iyon. Ang… Patawarin
ako ng Diyos.
Boy: Basta. Maiiwan po ako… (Ipapadyak ang paa)
Makikipagkuwentuhan na lamang ako kay Tiyo Simon…
b. Tiyo Simon: May mga bagay, Boy na hindi maipaliwanag. May
mga bagay na hindi maipaalam sa iba sa pamamagitan ng
salita. Ang mga bagay na ito ay malalaman lamang sa
sariling karanasan sa sariling pagkamulat…ngunit kung
anuman itong mga bagay na ito, Boy, ay isa ang tiyak:
malaki ang pananalig ko kay Bathala.
Boy: Kaya ka sasama sa amin ngayon, Tiyo Simon?
Tiyo Simon: Oo, Boy. Sa akin, ang simbahan ay hindi
Masamang bagay. Kaya, huwag mong tatanggihan ang
pagsama sa iyo ng iyong Mama. Hindi makabubuti sa iyo
ang pagtanggi, ang pagkawala ng pananalig. Nangyari na sa
akin iyon at hindi ako naging maligaya.
“Tiyo
Simon”
ni
N.P.S.
Toribio
Panguna-
hing
Kaisipan
Unang Markahan | 71
E B A L W A S Y O N
Panuto: Basahin ang mga sumusunod na tanong. Piliin at isulat ang titik
ng tamang sagot.
___ 1. Ang direktor na siyang nagbibigay-interpretasyon sa iskrip ay isang
elemento ng ______.
a. maikling kuwento b. dula c. pabula d. nobela
___ 2. Boy: Ayaw kong magsimba, Tiyo Simon. Maiiwan ako sa iyo rito. Hindi
ako sasama kay Mama. Anong kaisipan ang ipinahihiwatig sa
diyalogong ito?
a. Malaki ang impluwensiya ng amain kay Boy
b. Tinatamad magsimba si Boy
c. Ayaw makasama ni Boy ang kaniyang ina
d. Galit si Boy sa kaniyang ina.
___ 3. Namatay ang kanyang ama ng hindi nakapagpa-Hesus. Ang salitang
may salungguhit ay nangangahulugang ______.
a. nabendisyunan b. napagdasalan c. napatawad d. nailibing
___4. Ang pananalig sa Diyos ang magliligtas sa atin sa anumang
kapahamakan. Ang salitang pananalig ay may kahulugang ______.
a. pag-asa b. pagsamba c. pananampalataya d. pagtanggi
___5. Tiyo Simon: Kailangan ka nga namang sumama sa simbahan, Boy.
Kung gusto mo… kung gusto mong isama ako ay
maghintay kayo at ako’y magbibihis…Magsisimba tayo.
Ang kaisipang nais ipahayag sa diyalogo ay _____.
a. Sapilitang pinasisimba ni Tiyo Simon si Boy.
b. Walang pakialam si Tiyo Simon.
c. Pumayag ang ina ni Boy na huwag na siyang magsimba.
d. Nagbago ang pananaw ni Tiyo Simon sa pagsimba.
Susi sa Pagwawasto
1. B 2. A 3. A 4. C 5. D
Unang Markahan | 72
Pagkuha ng Index of Mastery
Kuhanin ang iskor ng mga mag-aaral upang malaman ang pagkamit ng
kanilang pagkatuto.
INDEX OF MASTERY
Seksyon Bilang ng mga Mag-aaral Index
IV. KASUNDUAN
 Magsaliksik ng kahulugan ng “melodrama”. Magbigay ng
halimbawa.
 Paano nagagamit ang mga ekspresyong nagpapahayag ng
katotohanan (sa totoo, talaga, tunay, iba pa).
Unang Markahan | 73
P A G N I L A Y A N A T U N A W A I N
I. LAYUNIN
PAGSASALITA (PS) (F9PS-Ig-h-45)
 Nabibigkas nang may paglalapat sa sariling katauhan ang ilang
diyalogo ng napiling tauhan sa binasang dula.
WIKA AT GRAMATIKA (WG) (F9WG-Ig-h-45)
 Nagagamit ang mga ekspresyong nagpapahayag ng katotohanan (sa
totoo, talaga, tunay, iba pa.)
II. PAKSA
Panitikan :Dula - Pilipinas
Teksto :Tiyo Simon ni N. P. S. Toribio
Wika :Mga Ekspresyong Nagpapahayag ng
Katotohanan (sa totoo, talaga, tunay, iba pa)
Kagamitan :Pantulong na biswal, sipi ng akda
Sanggunian :Panitikang Asyano 9 ni Romulo N. Peralta et.al.
Bilang ng Araw :1 Sesyon
III. PROSESO NG PAGKATUTO
Gawaing Rutinari
 Pagtatala ng Liban
 Pagtse-tsek ng Takdang Aralin
 Balik- Aral
A K T I B I T I
1. Motibasyon
Mungkahing Estratehiya: ROLL… VIDEO CLIP
Suriin ang mga diyalogo sa sumusunod na video clip. Maaaring isulat ng
mga mag-aaral ang mga diyalogo sa strips of paper at ipaskil ito sa pisara.
Gabay na Tanong:
 Bigyang-pansin ang mga diyalogo. Ano ang pinahahayag
nito?
 Paano ang mga salitang ito nakatulong upang maging
makatotohanan ang mga binitiwang usapan?
My Dear Heart
https://youtu.be/x9l0Tl2x0xM
Unang Markahan | 74
2. Presentasyon ng Aralin
 Balikan ang akdang “Tiyo Simon” ni N.P.S. Toribio
 Bigkasin nang may paglalapat sa sariling katauhan ang
ilang diyalogo ng napiling tauhan sa binasang akda.
 Tukuyin ang mga salitang ginamit upang maging
makatotohanan ang mga pangyayari sa akda.
 Pagbasa ng Diyalogo
A N A L I S I S
1. Pansinin ang mga salitang nakapahilis sa loob ng maikling diyalogo.
Ano ang pinahahayag nito?
2. Paano ginamit ang mga salitang nabanggit?
3. Bakit mahalagang matutuhan ang mga ekspresyong nagpapahayag ng
katotohanan? Patunayan.
3. Pagbibigay ng Input ng Guro
Alam mo ba na…
Ang katotohanan ay isang pahayag na nagsasaad ng ideya o
pangyayaring napatunayan at tanggap ng lahat na totoo at hindi
mapasusubalian kahit sa ibang lugar. Hindi ito nagbabago at maaaring i-verify
ang pagkamakatotohanan nito sa ibang sanggunian tulad ng mga babasahin
at mga taong nakasaksi nito.
Ang halimbawa ng mga ekspresyon na nagpapahayag ng katotohanan
ay totoo, tunay, talaga at iba pa.
Sanggunian: Interaktibong Filipino ni Nora Espiritu
Aling Maria: Hoy mare, totoo ba na ang mga pulis ay nagbabahay-bahay
upang himukin ang mga gumagamit ng bawal na gamut na
sumuko?
Aling Juana: Oo mare!
Mang Tasyo: Talaga mare? Kaya pala kasama si Kapitana!
Mang Julian: Kaya nga ako’y nagbabalak na rin makipag-usap kay Kapitana.
Mang Tasyo: Bakit pare? Tunay ba ang sinasabi nilang adik ka?
Mang Julian: Tama ka pare! Totoo ang sinasabi nila.
Aling Maria: Siguro nga ay panahon na para magbago ka at hindi pa huli ang
lahat.
Unang Markahan | 75
A B S T R A K S Y O N
Mungkahing Estratehiya: PASS D’ QUESTION
Bakit mahalaga ang paggamit ng mga ekspresyong nagpapahayag ng
katotohanan sa pagbuo ng isang dula?
A P L I K A S Y O N
Mungkahing Estratehiya: DIYALOGO
Pumili ng kapareha at bumuo ng maikling diyalogo/usapan na
ginagamitan ng mga salitang nagpapahayag ng katotohanan.
E B A L W A S Y O N
Panuto: Piliin ang angkop na ekspresyong nagpapahayag ng
katotohanan . Isulat ang sagot sa sagutang papel.
___ 1. Tunay na kawili-wiling basahin ang mga aklat sa Filipino.
___ 2. Mabisa talagang pampalipas-oras ang pagbabasa.
___ 3. Sadyang nakakaaliw ang panonood ng dula kung makatotohanan
ang pagganap ng mga tauhan.
___ 4. Tama ka sa sinasabi mong tayo ang dahilan ng pagkasira ng ating
kapaligiran.
___ 5. Sang-ayon ako sa iyong panukala.
Pagkuha ng Index of Mastery
Kuhanin ang iskor ng mga mag-aaral upang malaman ang pagkamit ng
kanilang pagkatuto.
INDEX OF MASTERY
Seksyon Bilang ng mga Mag-aaral Index
Susi sa Pagwawasto
1. Tunay 2. Talaga 3. Sadya 4. Tama 5. Sang-ayon
Unang Markahan | 76
IV. KASUNDUAN
 Manood ng isang teleserye at gumawa ng isang maikling diyalogo
na ginagamitan ng mga ekspresyong nagpapahayag ng
katotohanan.
 Suriin ang pinanood na teleserye batay sa pagiging makatotohanan
nito
Unang Markahan | 77
I L I P A T
I. LAYUNIN
PAGSULAT (PU) (F9PUIg-h-45)
 Nasusuri ang pagiging makatotohanan ng ilang pangyayari sa
isang dula.
II. PAKSA
Pagsulat ng Awtput 1.5 :Iskrip ng Dula
Kagamitan :mga Larawan
Sanggunian :Ang Batikan ni Jose B. Bilasano
Bilang ng Araw :1 Sesyon
III. PROSESO NG PAGKATUTO
Gawaing Rutinari
 Pagtatala ng Liban
 Pagtse-tsek ng Takdang Aralin
 Balik- Aral
A K T I B I T I
1. Motibasyon
Mungkahing Estratehiya: PICTORIAL STORY
Sa tulong ng mga larawan, bumuo ng isang maikling diyalogo/usapan na
ginagamitan ng mga ekspresyong nagpapahayag ng katotohanan.
A N A L I S I S
1. Kapani-paniwala ba ang usapan o diyalogo? Patunayan.
2. Paano naging makatotohanan ang bawat pangyayari sa nabuong
usapan/diyalogo?
3. Mahalaga ba ang paggamit ng mga ekspresyong nagpapahayag ng
katotohanan? Ipaliwanag.
Unang Markahan | 78
A B S T R A K S Y O N
Mungkahing Estratehiya: MESSAGE RELAY
Gamit ang mga salitang ibinigay, bumuo ng sariling konsepto batay sa
araling tinalakay. Mula sa nabuong konsepto, ipapasa ito sa ibang
miyembro ng grupo hanggang sa makarating sa dulo.
Dula
Melodrama
Pangunahing Kaisipan
Makatotohanang Pangyayari
Ekspresyong Nagpapahayag ng Katotohanan
Tunay, talaga, totoo
A P L I K A S Y O N
2. Pagpapaliwanag ng guro sa gagawing Awtput.
Pagpapasulat ng isang dula.
GRASPS
GOAL Nakasusulat ng isang iskrip nagpapakita ng pagiging
makatotohanan ng ilang pangyayari sa isang dula.
ROLE Isa kang script writer na kasali sa patimpalak – dulaan
sa inyong paaralan.
AUDIENCE Mga mag-aaral, guro, punongguro at mga magulang
SITUATION Naatasan kang gumawa ng isang iskrip na
nagpapakita ng pagiging makatotohanan ng mga
pangyayaring nagaganap sa totoong buhay.
Itatanghal ito sa programa kaugnay ng pagdiriwang
ng Buwan ng Wika.
PERFORMANCE Pagsulat ng isang iskrip ng dula.
STANDARDS Tatayain ang dula ayon sa mga sumusunod na
pamantayan:
Nilalaman 30%
Orihinalidad 30%
Madamdamin 20%
Makatotohanan 20%
Kabuuan 100%
3. Pagkuha ng mga awtput na ginawa ng bawat mag-aaral.
4. Pagpapabasa ng piling awtput na kinakitaan ng kahusayan sa
pagkakasulat.
Unang Markahan | 79
5. Pagpili ng mahusay sa pagkakabuo ng sariling dula.
 Madamdaming nabibigkas/natatanghal ang nabuong dula.
IV. KASUNDUAN
 Magsaliksik ng mga saling-akdang pampanitikan ng Timog-Silangang
Asya.
 Paano isinasagawa ang book fair ng mga saling-akdang pampanitikan
ng Timog-Silangang Asya?

More Related Content

What's hot

Detailed lesson plan - Anekdota
Detailed lesson plan - AnekdotaDetailed lesson plan - Anekdota
Detailed lesson plan - Anekdota
Krystal Pearl Dela Cruz
 
DLL((Grade 9-Q4(Week1) new.docx
DLL((Grade 9-Q4(Week1) new.docxDLL((Grade 9-Q4(Week1) new.docx
DLL((Grade 9-Q4(Week1) new.docx
MaryJoyTagalo
 
Aralin 3.2 parabula tungkol sa Banga.pptx
Aralin 3.2 parabula tungkol sa Banga.pptxAralin 3.2 parabula tungkol sa Banga.pptx
Aralin 3.2 parabula tungkol sa Banga.pptx
RenanteNuas1
 
K-TO-12 GRADE 9 FILIPINO Ikalawang Markahan
K-TO-12 GRADE 9 FILIPINO Ikalawang Markahan K-TO-12 GRADE 9 FILIPINO Ikalawang Markahan
K-TO-12 GRADE 9 FILIPINO Ikalawang Markahan
Joel Soliveres
 
filipino 9- Dula
filipino 9- Dulafilipino 9- Dula
filipino 9- Dula
Marvie Aquino
 
IKATLONG LINGGO-DENOTASYON KONOTASYON.pptx
IKATLONG LINGGO-DENOTASYON KONOTASYON.pptxIKATLONG LINGGO-DENOTASYON KONOTASYON.pptx
IKATLONG LINGGO-DENOTASYON KONOTASYON.pptx
ShalynTolentino2
 
Mahabang pagsusulit sa_filipino_10
Mahabang pagsusulit sa_filipino_10Mahabang pagsusulit sa_filipino_10
Mahabang pagsusulit sa_filipino_10
chinovits
 
Ibong Adarna aralin 13.2 (Ang Bundok Armenya)
Ibong Adarna aralin 13.2 (Ang Bundok Armenya)Ibong Adarna aralin 13.2 (Ang Bundok Armenya)
Ibong Adarna aralin 13.2 (Ang Bundok Armenya)
Joan Bahian
 
Aralin 1.1 Ang Ama ni Mauro R. Avena
Aralin 1.1 Ang Ama ni Mauro R. AvenaAralin 1.1 Ang Ama ni Mauro R. Avena
Aralin 1.1 Ang Ama ni Mauro R. Avena
Jennilyn Bautista
 
Elehiya Grade 9 lesson in Filipino
Elehiya Grade 9 lesson in FilipinoElehiya Grade 9 lesson in Filipino
Elehiya Grade 9 lesson in Filipino
analyncutie
 
Munting Pagsinta.pptx
Munting Pagsinta.pptxMunting Pagsinta.pptx
Munting Pagsinta.pptx
RosemarieLustado
 
Ang Alamat ni Prinsesa Manorah.pptx
Ang Alamat ni Prinsesa Manorah.pptxAng Alamat ni Prinsesa Manorah.pptx
Ang Alamat ni Prinsesa Manorah.pptx
RizlynRumbaoa
 
1st grading week 7 proyektong panturismo (mga dapat gawin) babes
1st grading week 7 proyektong panturismo (mga dapat gawin) babes1st grading week 7 proyektong panturismo (mga dapat gawin) babes
1st grading week 7 proyektong panturismo (mga dapat gawin) babes
Dona Baes
 
elehiya ppt.pptx
elehiya ppt.pptxelehiya ppt.pptx
elehiya ppt.pptx
PrincejoyManzano1
 
Pangunahin at Pantulong na kaisipan.pptx
Pangunahin at Pantulong na kaisipan.pptxPangunahin at Pantulong na kaisipan.pptx
Pangunahin at Pantulong na kaisipan.pptx
RICHARDGESICO
 
Diskursong Pagsasalaysay
Diskursong PagsasalaysayDiskursong Pagsasalaysay
Diskursong Pagsasalaysay
Allan Lloyd Martinez
 
NIYEBENG ITIM.pptx
NIYEBENG ITIM.pptxNIYEBENG ITIM.pptx
NIYEBENG ITIM.pptx
jerebelle dulla
 
Mga pangkatang gawain
Mga pangkatang gawainMga pangkatang gawain
Mga pangkatang gawain
Annex
 
Filipino 9 aralin 6- dula
Filipino 9  aralin 6- dulaFilipino 9  aralin 6- dula
Filipino 9 aralin 6- dula
KennethSalvador4
 
opinyon.pptx
opinyon.pptxopinyon.pptx
opinyon.pptx
juffyMastelero1
 

What's hot (20)

Detailed lesson plan - Anekdota
Detailed lesson plan - AnekdotaDetailed lesson plan - Anekdota
Detailed lesson plan - Anekdota
 
DLL((Grade 9-Q4(Week1) new.docx
DLL((Grade 9-Q4(Week1) new.docxDLL((Grade 9-Q4(Week1) new.docx
DLL((Grade 9-Q4(Week1) new.docx
 
Aralin 3.2 parabula tungkol sa Banga.pptx
Aralin 3.2 parabula tungkol sa Banga.pptxAralin 3.2 parabula tungkol sa Banga.pptx
Aralin 3.2 parabula tungkol sa Banga.pptx
 
K-TO-12 GRADE 9 FILIPINO Ikalawang Markahan
K-TO-12 GRADE 9 FILIPINO Ikalawang Markahan K-TO-12 GRADE 9 FILIPINO Ikalawang Markahan
K-TO-12 GRADE 9 FILIPINO Ikalawang Markahan
 
filipino 9- Dula
filipino 9- Dulafilipino 9- Dula
filipino 9- Dula
 
IKATLONG LINGGO-DENOTASYON KONOTASYON.pptx
IKATLONG LINGGO-DENOTASYON KONOTASYON.pptxIKATLONG LINGGO-DENOTASYON KONOTASYON.pptx
IKATLONG LINGGO-DENOTASYON KONOTASYON.pptx
 
Mahabang pagsusulit sa_filipino_10
Mahabang pagsusulit sa_filipino_10Mahabang pagsusulit sa_filipino_10
Mahabang pagsusulit sa_filipino_10
 
Ibong Adarna aralin 13.2 (Ang Bundok Armenya)
Ibong Adarna aralin 13.2 (Ang Bundok Armenya)Ibong Adarna aralin 13.2 (Ang Bundok Armenya)
Ibong Adarna aralin 13.2 (Ang Bundok Armenya)
 
Aralin 1.1 Ang Ama ni Mauro R. Avena
Aralin 1.1 Ang Ama ni Mauro R. AvenaAralin 1.1 Ang Ama ni Mauro R. Avena
Aralin 1.1 Ang Ama ni Mauro R. Avena
 
Elehiya Grade 9 lesson in Filipino
Elehiya Grade 9 lesson in FilipinoElehiya Grade 9 lesson in Filipino
Elehiya Grade 9 lesson in Filipino
 
Munting Pagsinta.pptx
Munting Pagsinta.pptxMunting Pagsinta.pptx
Munting Pagsinta.pptx
 
Ang Alamat ni Prinsesa Manorah.pptx
Ang Alamat ni Prinsesa Manorah.pptxAng Alamat ni Prinsesa Manorah.pptx
Ang Alamat ni Prinsesa Manorah.pptx
 
1st grading week 7 proyektong panturismo (mga dapat gawin) babes
1st grading week 7 proyektong panturismo (mga dapat gawin) babes1st grading week 7 proyektong panturismo (mga dapat gawin) babes
1st grading week 7 proyektong panturismo (mga dapat gawin) babes
 
elehiya ppt.pptx
elehiya ppt.pptxelehiya ppt.pptx
elehiya ppt.pptx
 
Pangunahin at Pantulong na kaisipan.pptx
Pangunahin at Pantulong na kaisipan.pptxPangunahin at Pantulong na kaisipan.pptx
Pangunahin at Pantulong na kaisipan.pptx
 
Diskursong Pagsasalaysay
Diskursong PagsasalaysayDiskursong Pagsasalaysay
Diskursong Pagsasalaysay
 
NIYEBENG ITIM.pptx
NIYEBENG ITIM.pptxNIYEBENG ITIM.pptx
NIYEBENG ITIM.pptx
 
Mga pangkatang gawain
Mga pangkatang gawainMga pangkatang gawain
Mga pangkatang gawain
 
Filipino 9 aralin 6- dula
Filipino 9  aralin 6- dulaFilipino 9  aralin 6- dula
Filipino 9 aralin 6- dula
 
opinyon.pptx
opinyon.pptxopinyon.pptx
opinyon.pptx
 

Similar to Tiyo Simon.pdf

Grade 7 Learning Module in Araling Panlipunan (Quarter 1 to 2)
Grade 7 Learning Module in Araling Panlipunan (Quarter 1 to 2)Grade 7 Learning Module in Araling Panlipunan (Quarter 1 to 2)
Grade 7 Learning Module in Araling Panlipunan (Quarter 1 to 2)
R Borres
 
DLL_FILIPINO 5_Q1_W8.docx
DLL_FILIPINO 5_Q1_W8.docxDLL_FILIPINO 5_Q1_W8.docx
DLL_FILIPINO 5_Q1_W8.docx
amplayomineheart143
 
Es p gr .1tg (q3&4)insidepp10 12-12
Es p gr .1tg (q3&4)insidepp10 12-12Es p gr .1tg (q3&4)insidepp10 12-12
Es p gr .1tg (q3&4)insidepp10 12-12Ezekiel Patacsil
 
Mga modyul (markahan 1 at 2) (2)
Mga modyul (markahan 1 at 2) (2)Mga modyul (markahan 1 at 2) (2)
Mga modyul (markahan 1 at 2) (2)sandra cueto
 
DLL_ALL SUBJECTS 1_Q2_W9_D4.docx.docx
DLL_ALL SUBJECTS 1_Q2_W9_D4.docx.docxDLL_ALL SUBJECTS 1_Q2_W9_D4.docx.docx
DLL_ALL SUBJECTS 1_Q2_W9_D4.docx.docx
recyann1
 
Grade Three-Overall-Daily Lesson Log for Catch Up Friday
Grade Three-Overall-Daily Lesson Log for Catch Up FridayGrade Three-Overall-Daily Lesson Log for Catch Up Friday
Grade Three-Overall-Daily Lesson Log for Catch Up Friday
nicagargarita1
 
PPT KOM ARALIN 5.pptx
PPT KOM ARALIN 5.pptxPPT KOM ARALIN 5.pptx
PPT KOM ARALIN 5.pptx
ChristianMarkAlmagro
 
W3-DAY 1-4 Q2_Aralin 2.Alamat.pptx
W3-DAY 1-4 Q2_Aralin 2.Alamat.pptxW3-DAY 1-4 Q2_Aralin 2.Alamat.pptx
W3-DAY 1-4 Q2_Aralin 2.Alamat.pptx
reychelgamboa2
 
COT ESP6.docx
COT ESP6.docxCOT ESP6.docx
COT ESP6.docx
lomar5
 
Dll esp 6 q4_w3
Dll esp 6 q4_w3Dll esp 6 q4_w3
Dll esp 6 q4_w3
Kaleberium
 
Araling_Panlipunan_10_Detailed_Lesson_Pl.docx
Araling_Panlipunan_10_Detailed_Lesson_Pl.docxAraling_Panlipunan_10_Detailed_Lesson_Pl.docx
Araling_Panlipunan_10_Detailed_Lesson_Pl.docx
DionyMaeCandel1
 
1 1a modyul final ok
1 1a modyul final ok1 1a modyul final ok
1 1a modyul final okdionesioable
 
Grade 2 DLL FILIPINO 2 Q1 Week 3.docx
Grade 2 DLL FILIPINO 2 Q1 Week 3.docxGrade 2 DLL FILIPINO 2 Q1 Week 3.docx
Grade 2 DLL FILIPINO 2 Q1 Week 3.docx
CyeWeldyVremlieLoyod
 
Fil Q2 W1 D1-3.pptx ffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffff
Fil Q2 W1 D1-3.pptx ffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffFil Q2 W1 D1-3.pptx ffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffff
Fil Q2 W1 D1-3.pptx ffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffff
MejayacelOrcales1
 
vdocuments.mx_modyul-10-pagmamahal-sa-bayan (1).pptx
vdocuments.mx_modyul-10-pagmamahal-sa-bayan (1).pptxvdocuments.mx_modyul-10-pagmamahal-sa-bayan (1).pptx
vdocuments.mx_modyul-10-pagmamahal-sa-bayan (1).pptx
VanessaCabang1
 
DLL_ALL SUBJECTS 1_Q2_W8_D4 (1).docx
DLL_ALL SUBJECTS 1_Q2_W8_D4 (1).docxDLL_ALL SUBJECTS 1_Q2_W8_D4 (1).docx
DLL_ALL SUBJECTS 1_Q2_W8_D4 (1).docx
obadojosie40
 
Edukasyon sA pAGPAPAKATAO 10_Modyul 11 Pagmamahal sa bayan.pptx
Edukasyon sA pAGPAPAKATAO 10_Modyul 11 Pagmamahal sa bayan.pptxEdukasyon sA pAGPAPAKATAO 10_Modyul 11 Pagmamahal sa bayan.pptx
Edukasyon sA pAGPAPAKATAO 10_Modyul 11 Pagmamahal sa bayan.pptx
AzirenHernandez
 
ang saranggola ni efren abueg 2ndq.pptx
ang saranggola ni efren abueg 2ndq.pptxang saranggola ni efren abueg 2ndq.pptx
ang saranggola ni efren abueg 2ndq.pptx
reychelgamboa2
 
Grade 5 PPT_ESP_Q1_W3.pptx
Grade 5 PPT_ESP_Q1_W3.pptxGrade 5 PPT_ESP_Q1_W3.pptx
Grade 5 PPT_ESP_Q1_W3.pptx
MariaChristinaGerona1
 

Similar to Tiyo Simon.pdf (20)

Grade 7 Learning Module in Araling Panlipunan (Quarter 1 to 2)
Grade 7 Learning Module in Araling Panlipunan (Quarter 1 to 2)Grade 7 Learning Module in Araling Panlipunan (Quarter 1 to 2)
Grade 7 Learning Module in Araling Panlipunan (Quarter 1 to 2)
 
DLL_FILIPINO 5_Q1_W8.docx
DLL_FILIPINO 5_Q1_W8.docxDLL_FILIPINO 5_Q1_W8.docx
DLL_FILIPINO 5_Q1_W8.docx
 
Es p gr .1tg (q3&4)insidepp10 12-12
Es p gr .1tg (q3&4)insidepp10 12-12Es p gr .1tg (q3&4)insidepp10 12-12
Es p gr .1tg (q3&4)insidepp10 12-12
 
Mga modyul (markahan 1 at 2) (2)
Mga modyul (markahan 1 at 2) (2)Mga modyul (markahan 1 at 2) (2)
Mga modyul (markahan 1 at 2) (2)
 
DLL_ALL SUBJECTS 1_Q2_W9_D4.docx.docx
DLL_ALL SUBJECTS 1_Q2_W9_D4.docx.docxDLL_ALL SUBJECTS 1_Q2_W9_D4.docx.docx
DLL_ALL SUBJECTS 1_Q2_W9_D4.docx.docx
 
Grade Three-Overall-Daily Lesson Log for Catch Up Friday
Grade Three-Overall-Daily Lesson Log for Catch Up FridayGrade Three-Overall-Daily Lesson Log for Catch Up Friday
Grade Three-Overall-Daily Lesson Log for Catch Up Friday
 
PPT KOM ARALIN 5.pptx
PPT KOM ARALIN 5.pptxPPT KOM ARALIN 5.pptx
PPT KOM ARALIN 5.pptx
 
W3-DAY 1-4 Q2_Aralin 2.Alamat.pptx
W3-DAY 1-4 Q2_Aralin 2.Alamat.pptxW3-DAY 1-4 Q2_Aralin 2.Alamat.pptx
W3-DAY 1-4 Q2_Aralin 2.Alamat.pptx
 
COT ESP6.docx
COT ESP6.docxCOT ESP6.docx
COT ESP6.docx
 
Dll esp 6 q4_w3
Dll esp 6 q4_w3Dll esp 6 q4_w3
Dll esp 6 q4_w3
 
Araling_Panlipunan_10_Detailed_Lesson_Pl.docx
Araling_Panlipunan_10_Detailed_Lesson_Pl.docxAraling_Panlipunan_10_Detailed_Lesson_Pl.docx
Araling_Panlipunan_10_Detailed_Lesson_Pl.docx
 
1 1a modyul final ok
1 1a modyul final ok1 1a modyul final ok
1 1a modyul final ok
 
1 1a modyul-final_ok
1 1a modyul-final_ok1 1a modyul-final_ok
1 1a modyul-final_ok
 
Grade 2 DLL FILIPINO 2 Q1 Week 3.docx
Grade 2 DLL FILIPINO 2 Q1 Week 3.docxGrade 2 DLL FILIPINO 2 Q1 Week 3.docx
Grade 2 DLL FILIPINO 2 Q1 Week 3.docx
 
Fil Q2 W1 D1-3.pptx ffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffff
Fil Q2 W1 D1-3.pptx ffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffFil Q2 W1 D1-3.pptx ffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffff
Fil Q2 W1 D1-3.pptx ffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffff
 
vdocuments.mx_modyul-10-pagmamahal-sa-bayan (1).pptx
vdocuments.mx_modyul-10-pagmamahal-sa-bayan (1).pptxvdocuments.mx_modyul-10-pagmamahal-sa-bayan (1).pptx
vdocuments.mx_modyul-10-pagmamahal-sa-bayan (1).pptx
 
DLL_ALL SUBJECTS 1_Q2_W8_D4 (1).docx
DLL_ALL SUBJECTS 1_Q2_W8_D4 (1).docxDLL_ALL SUBJECTS 1_Q2_W8_D4 (1).docx
DLL_ALL SUBJECTS 1_Q2_W8_D4 (1).docx
 
Edukasyon sA pAGPAPAKATAO 10_Modyul 11 Pagmamahal sa bayan.pptx
Edukasyon sA pAGPAPAKATAO 10_Modyul 11 Pagmamahal sa bayan.pptxEdukasyon sA pAGPAPAKATAO 10_Modyul 11 Pagmamahal sa bayan.pptx
Edukasyon sA pAGPAPAKATAO 10_Modyul 11 Pagmamahal sa bayan.pptx
 
ang saranggola ni efren abueg 2ndq.pptx
ang saranggola ni efren abueg 2ndq.pptxang saranggola ni efren abueg 2ndq.pptx
ang saranggola ni efren abueg 2ndq.pptx
 
Grade 5 PPT_ESP_Q1_W3.pptx
Grade 5 PPT_ESP_Q1_W3.pptxGrade 5 PPT_ESP_Q1_W3.pptx
Grade 5 PPT_ESP_Q1_W3.pptx
 

Tiyo Simon.pdf

  • 1. Unang Markahan | 62 UNANG MARKAHAN ARALIN 1.5 Panitikan :Dula - Pilipinas Teksto :Tiyo Simon ni N. P. S. Toribio Wika :Mga Ekspresyong Nagpapahayag ng Katotohanan (sa totoo, talaga, tunay, iba pa) Bilang ng Araw :5 Sesyon 89 MGA KASANAYANG PAMPAGKATUTO SA BAWAT DOMAIN PAG-UNAWA SA NAPAKINGGAN (PN) (F9PN-Ig-h-43)  Nabubuo ang kritikal na paghusga sa karakterisasyon ng mga tauhan at sa epekto nito sa pagiging masining ng akda batay sa napakinggang mga pahayag. PAG-UNAWA SA BINASA (PB) (F9PB-Ig-h-43)  Nailalapat sa sarili, bilang isang Asyano, ang pangunahing kaisipan ng dulang binasa. PAGLINANG NG TALASALITAAN (PT) (F9PT-Ig-h-43)  Naipaliliwanag ang kahulugan ng salita habang nababago ang estruktura nito. PANONOOD (PD) (F9PD-Ig-h-43)  Napahahalagahan ang napanood na dula sa pamamagitan ng pagpili at pagpapaliwanag ng bahaging naibigan. PAGSASALITA (PS) (F9PS-Ig-h-45)  Nabibigkas nang may paglalapat sa sariling katauhan ang ilang diyalogo ng napiling tauhan sa binasang dula. PAGSULAT (PU) (F9PU-Ig-h-45)  Nasusuri ang pagiging makatotohanan ng ilang pangyayari sa isang dula. WIKA AT GRAMATIKA (WG) (F9WG-Ig-h-45)  Nagagamit ang mga ekspresyong nagpapahayag ng katotohanan (sa totoo, talaga, tunay, iba pa).
  • 2. Unang Markahan | 63 T U K L A S I N I. LAYUNIN PAG-UNAWA SA NAPAKINGGAN (PN) (F9PN-Ig-h-43)  Nabubuo ang kritikal na paghusga sa karakterisasyon ng mga tauhan at sa epekto nito sa pagiging masining ng akda batay sa napakinggang mga pahayag. II. PAKSA Panitikan :Dula - Pilipinas Teksto :Tiyo Simon ni N. P. S. Toribio Wika :Mga Ekspresyong Nagpapahayag ng Katotohanan (sa totoo, talaga, tunay, iba pa) Kagamitan :Pantulong na biswal Sanggunian :Panitikang Asyano 9 ni Romulo N. Peralta et.al. Bilang ng Araw :1 Sesyon III. PROSESO NG PAGKATUTO Gawaing Rutinari  Pagtatala ng Liban  Pagtse-tsek ng Takdang Aralin  Balik-Aral A K T I B I T I 1. Motibasyon Mungkahing Estratehiya: PICK N’ SHARE A. May mga anak kaya sa tunay na buhay na higit na malapit sa ibang tao kaysa sa sariling magulang? Patunayan ang sagot. B. Bakit kaya may mga pagkakataong pinipili ng anak na sumama sa ibang kaanak kaysa sa sariling magulang? C. Tama kayang hayaan ng magulang na piliing sumama ang anak sa ibang kaanak sa halip na siya ang samahan? Ipaliwanag.
  • 3. Unang Markahan | 64 2. Pokus na Tanong 3. Presentasyon ng Aralin a. Paglinang ng Talasalitaan Sagutin ang mga kasunod na tanong upang mabuo ang salitang nasa loob ng kahon. 1 K K 2 G N 3 N 4 A N 5 I S 1. Ang tawag sa lolo, lola, ate, pinsan at iba pa 2. Ang anak ng kapatid nina tatay at nanay 3. Ang nangangalaga sa mga anak 4. Ang kapatid na babae ng ama at ina 5. Ang tawag sa anak ng tiyuhin ko b. Mungkahing Estratehiya: AMAIN KO…KILALANIN MO Magbigay ng ilang katangian ng iyong amain/tiyuhin na labis mong hinahangaan. Magsalaysay ng ilang pangyayari na nagpapatunay sa mga katangiang ito. Katangian Pangyayari Ang Iyong Amain A N A L I S I S 1. Alin sa mga pangyayari sa buhay ng iyong amain ang lubos mong hinangaan? Bakit 2. Paano hinarap ng iyong amain ang kabiguang dumating sa kanyang buhay? a. Bakit mahalagang pag-aralan ang dula? b. Paano naiiba ang dulang melodrama sa iba pang uri ng dula? c. Bakit mahalaga ang paggamit ng ekspresyong nagpapahayag ng katotohanan?
  • 4. Unang Markahan | 65 3. Ano ang naging epekto sa iyo ng mga pangyayaring naganap sa iyong amain? 4. Sa iyong palagay, bakit may mga magkakamag-anak na hindi magkakasundo? 4. Pagbibigay ng Input ng Guro A B S T R A K S Y O N Mungkahing Estratehiya: SHARE UR FEELING Bukod sa iyong mga magulang, kanino ka malapit? Paano siya nakaimpluwensya sa iyo? Ilahad ang mga pangyayaring nagpapatunay dito. A P L I K A S Y O N Mungkahing Estratehiya: DRAW IT! Guguhit ang mga mag-aaral ng isang bagay na sumisimbolo sa isang kaanak na malapit sa kanila. Pagkatapos, gagawan nila ito ng isang kasabihan o pahayag na maglalarawan sa katangian nito. IV. KASUNDUAN  Basahin ang dulang “Tiyo Simon” ni N. P. S. Toribio.  Alamin ang mga ekspresyong ginagamit sa pagpapahayag ng katotohanan. Alam mo ba na… Magmula sa pagsilang ng tao, nariyan na ang mga magulang na laging nakaagapay at nagpapadama ng tunay na pagmamahal at nagtuturo ng wastong asal sa ikabubuti ng anak. Ito ang mag-anak na Filipino at ito ang karaniwang nasasalamin sa mga panoorin lalo na’t ang paksa ay may kaugnayan sa buhay at pamumuhay ng mag-anak, ngunit may mga pagkakataong nagkakaroon ng mga kaganapang hindi inaasahan. Ang katotohanan, may mga anak na nagbabago ng ugali, nagiging mailap, malihim at naiiba ang pakikitungo sa mga kasamahan sa bahay sa hindi maunawaang kadahilanan. Sa bagay na ito, isang malaking katanungan ang mabubuo, kanino siya nagiging malapit at bakit nagkaganoon? Kung kaya’t pumapasok ngayon sa buhay nila ang kanilang mga kaibigan, kakilala at kamag-anak. Sanggunian: Ang Batikan ni Jose B. Bilasano
  • 5. Unang Markahan | 66 L I N A N G I N I. LAYUNIN PAG-UNAWA SA BINASA (PB) (F9PB-Ig-h-43)  Nailalapat sa sarili, bilang isang Asyano, ang pangunahing kaisipan ng dulang binasa. PAGLINANG NG TALASALITAAN (PT) (F9PT-Ig-h-43)  Naipaliliwanag ang kahulugan ng salita habang nababago ang estruktura nito. PANONOOD (PD) (F9PD-Ig-h-43)  Napahahalagahan ang napanood na dula sa pamamagitan ng pagpili at pagpapaliwanag ng bahaging naibigan. II. PAKSA Panitikan :Dula - Pilipinas Teksto :Tiyo Simon ni N. P. S. Toribio Wika :Mga Ekspresyong Nagpapahayag ng Katotohanan (sa totoo, talaga, tunay, iba pa) Kagamitan :Pantulong na biswal, sipi ng akda Sanggunian :Panitikang Asyano 9 ni Romulo N. Peralta et.al. Bilang ng Araw :2 Sesyon III. PROSESO NG PAGKATUTO Gawaing Rutinari  Pagtatala ng Liban  Pagtse-tsek ng Takdang Aralin  Balik- Aral A K T I B I T I 1. Motibasyon Mungkahing Estratehiya: ROLL, VIDEO CLIP Magpapanood ang guro ng isang piling bahagi ng dula.  Mula sa napanood na bahagi ng dula, aling pangyayari ang tumatak sa inyong isipan? Ipaliwanag. Nathaniel http://www.nathaniel.ph/no02.html
  • 6. Unang Markahan | 67 2. Presentasyon ng Aralin Paglinang ng Talasalitaan Ibigay ang kahulugan ng sinalungguhitang pahayag at gamitin sa makabuluhang pangungusap. 1. Ang kaniyang Tiyo ay nasa katanghalian ang gulang nang siya ay pitong taong gulang. Kahulugan - _________ Pangungusap - _________ 2. Ang mga bagong kagamitan ay nagpapakita na ang buhay ay larawan ng karanasan. Kahulugan - ________ Pangungusap - ________ 3. Ang paggawa ng di mabuti sa kapwa ay pagtalikod sa aral ng simbahan. Kahulugan - ________ Pangungusap - ________ 4. Mahirap humarap sa Panginoon nang may dumi sa kalooban. Kahulugan - ________ Pangungusap - ________ 5. Ang taong may mabuting kalooban ay may magagawa sa pagliligtas ng kaluluwa ng kaniyang kapuwa. Kahulugan - ________ Pangungusap - ________  Madamdaming pagpapabasa sa akda – “Tiyo Simon” ni N.P.S. Toribio 3. Pangkatang Gawain Pangkat 1 MANEQUIN CHALLENGE Piliin at ipaliwanag ang bahaging naibigan sa dula. Pangkat 2 TALK SHOW  Ano ang iyong nadama matapos basahin ang dula?  Paano binago nito ang iyong pag-uugali?  Bakit mo ibabahagi sa iba na basahin ito?  Bilang isang kabataang Asyano, paano mo pahahalagahan ang mga ganitong uri ng panitikan?
  • 7. Unang Markahan | 68 RUBRIKS NG PANGKATANG GAWAIN 4. Pagtatanghal ng pangkatang gawain 5. Pagbibigay ng fidbak ng guro sa itinanghal na pangkatang gawain BATAYAN Napakahusay Mahusay Di-gaanong Mahusay Nangangailangan ng Pagpapabuti Nilalaman at Organisasyon ng mga Kaisipan o Mensahe (4) Lubos na naipahatid ang nilalaman o kaisipan na nais iparating sa manonood (4) Naipahatid ang nilalaman o kaisipan na nais iparating sa manonood (3) Di-gaanong naiparating ang nilalaman o kaisipan na nais iparating sa manonood (2) Di naiparating ang nilalaman o kaisipan na nais iparating sa manonood (1) Istilo/ Pagkamalikhain (3) Lubos na kinakitaan ng kasiningan ang pamamaraang ginamit ng pangkat sa presentasyon (3) Kinakitaan ng kasiningan ang pamamaraang ginamit ng pangkat sa presentasyon (2) Di-gaanong kinakitaan ng kasiningan ang pamamaraang ginamit ng pangkat sa presentasyon (1) Di kinakitaan ng kasiningan ang pamamaraang ginamit ng pangkat sa presentasyon (0) Kaisahan ng Pangkat o Kooperasyon (3) Lubos na nagpamalas ng pagkakaisa ang bawat miyembro sa kanilang gawain (3) Nagpamalas ng pagkakaisa ang bawat miyembro sa kanilang gawain (2) Di-gaanong nagpamalas ng pagkakaisa ang bawat miyembro sa kanilang gawain (1) Di nagpamalas ng pagkakaisa ang bawat miyembro sa kanilang gawain (0) Pangkat 3 GRAPHIC ORGANIZER Tukuyin sa akda ang mga pangyayaring nagsasaad ng makatotohanan at di – makatotohanan. Pangkat 4 JINGLE Lumikha ng isang awit na may kaugnayan sa kaisipang hatid ng akda. Tiyo Simon Makatotohanan Di - makatotohanan
  • 8. Unang Markahan | 69 6. Pagbibigay ng iskor at pagkilala sa natatanging pangkat na nagpakita ng kahusayan sa ginawang pangkatan batay sa rubriks na ibinigay ng guro. A N A L I S I S 1. Bakit kaya ayaw sumama ni Boy sa kaniyang ina na magsimba? Nagaganap ba ito sa totoong buhay? Patunayan. 2. Naniniwala ka ba na ang pagtutol ni Boy na magsimba ay impluwensiya ng kanyang Tiyo Simon? Ipaliwanag ang sagot. 3. Totoo kayang ang mga taong napapahamak o dumaranas ng mga pagsubok ay parusa ng Diyos? Patunayan. 4. Bilang isang anak, nangyari na ba sa iyo ang naranasan ni Boy? Isalaysay. 5. Aling bahagi ng dula ang nakaantig sa iyong damdamin? Ipaliwanag. 7. Pagbibigay ng Input ng Guro Alam mo ba na… Aminin natin ang katotohanang ang ugali ng tao ay bunga ng kinamulatang kapaligiran, maaaring impluwensiya ng magulang, komunidad o taong nakakasalamuha natin na nagpapabago ng ating pananaw sa buhay. Sa pamilya, bukod sa magulang, mayroon tayong kamag-anak na laging nakakausap. Karaniwan iyon sa pamilyang Pilipino. Ang “Tiyo Simon” ay isang halimbawa ng dula. “Ang dula ay isang uri ng akda na nagsimula sa tula o tuluyang pangungusap na naglalarawan ng buhay o ugali sa pamamagitan ng mga usapan at kilos ng mga tauhang gumaganap upang itanghal sa dulaan”. -Julian Cruz Balmaceda “Sinasabi na ang daigdig ay maituturing na isang tanghalan at tayo ang mga tauhang nagsisiganap”. -Alejandro Abadilla Sanggunian: Integratibong Aklat sa Filipino III nina Alita I. Tepace at Paquito B. Badayos
  • 9. Unang Markahan | 70 A B S T R A K S Y O N Mungkahing Estratehiya: PICTO-CEPT Pag-ugnayin ang mga larawan upang makabuo ng isang mahalagang konsepto ng aralin. A P L I K A S Y O N Mungkahing Estratehiya: REFLECTIVE JOURNAL Gumawa ng reflective journal sa bahaging naibigan sa akda. a. Boy: (Dadabog) Sabi ko, ayaw kong magsimba, e! Ina: Ayaw mong magsimba! Hindi maaa… Pagagalitin mo na naman ako, e! At anong gagawin mo rito sa bahay ngayong umagang ito ng pangiling-araw? Boy: Maiiwan po ako rito sa bahay, kasama ko si… si Tiyo Simon… Ina: (Mapapamulagat) A, ang ateistang iyon. Ang… Patawarin ako ng Diyos. Boy: Basta. Maiiwan po ako… (Ipapadyak ang paa) Makikipagkuwentuhan na lamang ako kay Tiyo Simon… b. Tiyo Simon: May mga bagay, Boy na hindi maipaliwanag. May mga bagay na hindi maipaalam sa iba sa pamamagitan ng salita. Ang mga bagay na ito ay malalaman lamang sa sariling karanasan sa sariling pagkamulat…ngunit kung anuman itong mga bagay na ito, Boy, ay isa ang tiyak: malaki ang pananalig ko kay Bathala. Boy: Kaya ka sasama sa amin ngayon, Tiyo Simon? Tiyo Simon: Oo, Boy. Sa akin, ang simbahan ay hindi Masamang bagay. Kaya, huwag mong tatanggihan ang pagsama sa iyo ng iyong Mama. Hindi makabubuti sa iyo ang pagtanggi, ang pagkawala ng pananalig. Nangyari na sa akin iyon at hindi ako naging maligaya. “Tiyo Simon” ni N.P.S. Toribio Panguna- hing Kaisipan
  • 10. Unang Markahan | 71 E B A L W A S Y O N Panuto: Basahin ang mga sumusunod na tanong. Piliin at isulat ang titik ng tamang sagot. ___ 1. Ang direktor na siyang nagbibigay-interpretasyon sa iskrip ay isang elemento ng ______. a. maikling kuwento b. dula c. pabula d. nobela ___ 2. Boy: Ayaw kong magsimba, Tiyo Simon. Maiiwan ako sa iyo rito. Hindi ako sasama kay Mama. Anong kaisipan ang ipinahihiwatig sa diyalogong ito? a. Malaki ang impluwensiya ng amain kay Boy b. Tinatamad magsimba si Boy c. Ayaw makasama ni Boy ang kaniyang ina d. Galit si Boy sa kaniyang ina. ___ 3. Namatay ang kanyang ama ng hindi nakapagpa-Hesus. Ang salitang may salungguhit ay nangangahulugang ______. a. nabendisyunan b. napagdasalan c. napatawad d. nailibing ___4. Ang pananalig sa Diyos ang magliligtas sa atin sa anumang kapahamakan. Ang salitang pananalig ay may kahulugang ______. a. pag-asa b. pagsamba c. pananampalataya d. pagtanggi ___5. Tiyo Simon: Kailangan ka nga namang sumama sa simbahan, Boy. Kung gusto mo… kung gusto mong isama ako ay maghintay kayo at ako’y magbibihis…Magsisimba tayo. Ang kaisipang nais ipahayag sa diyalogo ay _____. a. Sapilitang pinasisimba ni Tiyo Simon si Boy. b. Walang pakialam si Tiyo Simon. c. Pumayag ang ina ni Boy na huwag na siyang magsimba. d. Nagbago ang pananaw ni Tiyo Simon sa pagsimba. Susi sa Pagwawasto 1. B 2. A 3. A 4. C 5. D
  • 11. Unang Markahan | 72 Pagkuha ng Index of Mastery Kuhanin ang iskor ng mga mag-aaral upang malaman ang pagkamit ng kanilang pagkatuto. INDEX OF MASTERY Seksyon Bilang ng mga Mag-aaral Index IV. KASUNDUAN  Magsaliksik ng kahulugan ng “melodrama”. Magbigay ng halimbawa.  Paano nagagamit ang mga ekspresyong nagpapahayag ng katotohanan (sa totoo, talaga, tunay, iba pa).
  • 12. Unang Markahan | 73 P A G N I L A Y A N A T U N A W A I N I. LAYUNIN PAGSASALITA (PS) (F9PS-Ig-h-45)  Nabibigkas nang may paglalapat sa sariling katauhan ang ilang diyalogo ng napiling tauhan sa binasang dula. WIKA AT GRAMATIKA (WG) (F9WG-Ig-h-45)  Nagagamit ang mga ekspresyong nagpapahayag ng katotohanan (sa totoo, talaga, tunay, iba pa.) II. PAKSA Panitikan :Dula - Pilipinas Teksto :Tiyo Simon ni N. P. S. Toribio Wika :Mga Ekspresyong Nagpapahayag ng Katotohanan (sa totoo, talaga, tunay, iba pa) Kagamitan :Pantulong na biswal, sipi ng akda Sanggunian :Panitikang Asyano 9 ni Romulo N. Peralta et.al. Bilang ng Araw :1 Sesyon III. PROSESO NG PAGKATUTO Gawaing Rutinari  Pagtatala ng Liban  Pagtse-tsek ng Takdang Aralin  Balik- Aral A K T I B I T I 1. Motibasyon Mungkahing Estratehiya: ROLL… VIDEO CLIP Suriin ang mga diyalogo sa sumusunod na video clip. Maaaring isulat ng mga mag-aaral ang mga diyalogo sa strips of paper at ipaskil ito sa pisara. Gabay na Tanong:  Bigyang-pansin ang mga diyalogo. Ano ang pinahahayag nito?  Paano ang mga salitang ito nakatulong upang maging makatotohanan ang mga binitiwang usapan? My Dear Heart https://youtu.be/x9l0Tl2x0xM
  • 13. Unang Markahan | 74 2. Presentasyon ng Aralin  Balikan ang akdang “Tiyo Simon” ni N.P.S. Toribio  Bigkasin nang may paglalapat sa sariling katauhan ang ilang diyalogo ng napiling tauhan sa binasang akda.  Tukuyin ang mga salitang ginamit upang maging makatotohanan ang mga pangyayari sa akda.  Pagbasa ng Diyalogo A N A L I S I S 1. Pansinin ang mga salitang nakapahilis sa loob ng maikling diyalogo. Ano ang pinahahayag nito? 2. Paano ginamit ang mga salitang nabanggit? 3. Bakit mahalagang matutuhan ang mga ekspresyong nagpapahayag ng katotohanan? Patunayan. 3. Pagbibigay ng Input ng Guro Alam mo ba na… Ang katotohanan ay isang pahayag na nagsasaad ng ideya o pangyayaring napatunayan at tanggap ng lahat na totoo at hindi mapasusubalian kahit sa ibang lugar. Hindi ito nagbabago at maaaring i-verify ang pagkamakatotohanan nito sa ibang sanggunian tulad ng mga babasahin at mga taong nakasaksi nito. Ang halimbawa ng mga ekspresyon na nagpapahayag ng katotohanan ay totoo, tunay, talaga at iba pa. Sanggunian: Interaktibong Filipino ni Nora Espiritu Aling Maria: Hoy mare, totoo ba na ang mga pulis ay nagbabahay-bahay upang himukin ang mga gumagamit ng bawal na gamut na sumuko? Aling Juana: Oo mare! Mang Tasyo: Talaga mare? Kaya pala kasama si Kapitana! Mang Julian: Kaya nga ako’y nagbabalak na rin makipag-usap kay Kapitana. Mang Tasyo: Bakit pare? Tunay ba ang sinasabi nilang adik ka? Mang Julian: Tama ka pare! Totoo ang sinasabi nila. Aling Maria: Siguro nga ay panahon na para magbago ka at hindi pa huli ang lahat.
  • 14. Unang Markahan | 75 A B S T R A K S Y O N Mungkahing Estratehiya: PASS D’ QUESTION Bakit mahalaga ang paggamit ng mga ekspresyong nagpapahayag ng katotohanan sa pagbuo ng isang dula? A P L I K A S Y O N Mungkahing Estratehiya: DIYALOGO Pumili ng kapareha at bumuo ng maikling diyalogo/usapan na ginagamitan ng mga salitang nagpapahayag ng katotohanan. E B A L W A S Y O N Panuto: Piliin ang angkop na ekspresyong nagpapahayag ng katotohanan . Isulat ang sagot sa sagutang papel. ___ 1. Tunay na kawili-wiling basahin ang mga aklat sa Filipino. ___ 2. Mabisa talagang pampalipas-oras ang pagbabasa. ___ 3. Sadyang nakakaaliw ang panonood ng dula kung makatotohanan ang pagganap ng mga tauhan. ___ 4. Tama ka sa sinasabi mong tayo ang dahilan ng pagkasira ng ating kapaligiran. ___ 5. Sang-ayon ako sa iyong panukala. Pagkuha ng Index of Mastery Kuhanin ang iskor ng mga mag-aaral upang malaman ang pagkamit ng kanilang pagkatuto. INDEX OF MASTERY Seksyon Bilang ng mga Mag-aaral Index Susi sa Pagwawasto 1. Tunay 2. Talaga 3. Sadya 4. Tama 5. Sang-ayon
  • 15. Unang Markahan | 76 IV. KASUNDUAN  Manood ng isang teleserye at gumawa ng isang maikling diyalogo na ginagamitan ng mga ekspresyong nagpapahayag ng katotohanan.  Suriin ang pinanood na teleserye batay sa pagiging makatotohanan nito
  • 16. Unang Markahan | 77 I L I P A T I. LAYUNIN PAGSULAT (PU) (F9PUIg-h-45)  Nasusuri ang pagiging makatotohanan ng ilang pangyayari sa isang dula. II. PAKSA Pagsulat ng Awtput 1.5 :Iskrip ng Dula Kagamitan :mga Larawan Sanggunian :Ang Batikan ni Jose B. Bilasano Bilang ng Araw :1 Sesyon III. PROSESO NG PAGKATUTO Gawaing Rutinari  Pagtatala ng Liban  Pagtse-tsek ng Takdang Aralin  Balik- Aral A K T I B I T I 1. Motibasyon Mungkahing Estratehiya: PICTORIAL STORY Sa tulong ng mga larawan, bumuo ng isang maikling diyalogo/usapan na ginagamitan ng mga ekspresyong nagpapahayag ng katotohanan. A N A L I S I S 1. Kapani-paniwala ba ang usapan o diyalogo? Patunayan. 2. Paano naging makatotohanan ang bawat pangyayari sa nabuong usapan/diyalogo? 3. Mahalaga ba ang paggamit ng mga ekspresyong nagpapahayag ng katotohanan? Ipaliwanag.
  • 17. Unang Markahan | 78 A B S T R A K S Y O N Mungkahing Estratehiya: MESSAGE RELAY Gamit ang mga salitang ibinigay, bumuo ng sariling konsepto batay sa araling tinalakay. Mula sa nabuong konsepto, ipapasa ito sa ibang miyembro ng grupo hanggang sa makarating sa dulo. Dula Melodrama Pangunahing Kaisipan Makatotohanang Pangyayari Ekspresyong Nagpapahayag ng Katotohanan Tunay, talaga, totoo A P L I K A S Y O N 2. Pagpapaliwanag ng guro sa gagawing Awtput. Pagpapasulat ng isang dula. GRASPS GOAL Nakasusulat ng isang iskrip nagpapakita ng pagiging makatotohanan ng ilang pangyayari sa isang dula. ROLE Isa kang script writer na kasali sa patimpalak – dulaan sa inyong paaralan. AUDIENCE Mga mag-aaral, guro, punongguro at mga magulang SITUATION Naatasan kang gumawa ng isang iskrip na nagpapakita ng pagiging makatotohanan ng mga pangyayaring nagaganap sa totoong buhay. Itatanghal ito sa programa kaugnay ng pagdiriwang ng Buwan ng Wika. PERFORMANCE Pagsulat ng isang iskrip ng dula. STANDARDS Tatayain ang dula ayon sa mga sumusunod na pamantayan: Nilalaman 30% Orihinalidad 30% Madamdamin 20% Makatotohanan 20% Kabuuan 100% 3. Pagkuha ng mga awtput na ginawa ng bawat mag-aaral. 4. Pagpapabasa ng piling awtput na kinakitaan ng kahusayan sa pagkakasulat.
  • 18. Unang Markahan | 79 5. Pagpili ng mahusay sa pagkakabuo ng sariling dula.  Madamdaming nabibigkas/natatanghal ang nabuong dula. IV. KASUNDUAN  Magsaliksik ng mga saling-akdang pampanitikan ng Timog-Silangang Asya.  Paano isinasagawa ang book fair ng mga saling-akdang pampanitikan ng Timog-Silangang Asya?