More Related Content Similar to The Promise of Institutionalist Theory -آینده روشن نظریه نهادگرایی
Similar to The Promise of Institutionalist Theory -آینده روشن نظریه نهادگرایی (18) More from Bahman Bolouk (9) The Promise of Institutionalist Theory -آینده روشن نظریه نهادگرایی1. 1
نهادگرایی نظریه روشن آینده
مارتین .ال لیزا ،کیوهان .ُا رابرت :نویسندگان
نخجیری بلوک بهمن :مترجم
نظریه از رئالیستی نظریه کردن جدا با را تئوریک مسایل خود معمول و مستقیم شیوه به مرشایمر جان
نهادهای که ،کند می اعالم درستی به او .کرد قدردانی او از باید دلیل این به و کرده برجسته نهادگرایی
توان نمی را توافقات که جهانی در لیبرالبا ها دولت با ،بخشید تحکیم مراتبی سلسله صورت به
دولت بین همکاری که ،دارند انتظار نهادگرایان و کنند می رفتار عقالیی خودپرستیدر ًاصرف ها
ویلسون جمعی امنیت مفهوم با نهادگرایی نظریه اما .دهد رخ مشخص مشترک منافع وجود صورت
عنو به آن از کاپچان کلیفورد و چارلز (کهان«ایدئال جمعی امنیت»پیش سال سی که )کنند می یاد
نظریه برخی نظرات به حتی نهادگرایی .نیست سازگار ،گرفت قرار نقد مورد کلود .آی.ال توسط
نیز انتقادی پردازانجهترئالیزم نظریه مانند درست و نهد نمی وقعی الملل بین روابط در تحول ایجاد
.باشد می خردگرا و گرا منفعت
امابه توان می جمله آن از .خورد می چشم به جدی نقص چند رئالیزم از مرشایمر پروفسور نسخه در
نظرهایی اظهار به وی شدید میلکرد اشارهآیند می در آب از نادرست که ،همچنین وبه وی تمایل
شرایط توضیح در وی موفقیت عدم ،قطعی شواهد به اتکا بدون خود دیدگاه به بخشیدن اولویت
تعمیم چگونگی.اند شده پوشانده کالمی ترفندهای با که منطقی تناقضات و خود نظرات به بخشیدن
چاپ به نشریه همین در که وی اخیر مقاالت در که دست این از خطاهایی به اشاره با را مقاله این
تفکیک .پردازیم می نهادگرایی خصوص در وی عمده ادعاهای به ادامه در و کنیم می آغاز رسیده
ک گمراهمبهم مساله ،اقتصادی مسایل و امنیت میان ننده«نسبی منافع»مراحل در (البته تجربی کار و
نتیجه نهایت در .هستند المللی بین نهادهای اهمیت بر شاهدی که ،دهیم می قرار نظر مد را )آن اولیه
عه بر موارد این پیدایش شرایط و چگونگی کشف و هستند مهم گاهی نهادها که ،گیریم میعلوم ده
.است اجتماعی
آمیز مغالطه رئالیزم منطق
نیز اروپا اتحادیه و است الوقوع قریب ناتو انحالل که ،کرد بینی پیش مرشایمر پروفسور پیش سال پنج
را امر این مصرانه او .هستیم شاهد را آن عکس امروز که درحالی .شود می تر ضعیف روز به روز
که«د رفتار بر اندکی اثر نهادهادر ثبات برقراری برای کوچکی انداز چشم از رو این از و دارند ولت
برخوردارند سرد جنگ از پس جهان»آن اثبات برای که ،خواهد می دیگران از و کند می رد ،
و توجه مورد که ،زند می مثال را ناتو مانند المللی بین نهادهایی مقاله آغاز در او .نمایند ارایه شواهدی
ق ها دولت کمک.کند نمی صدق المللی بین نهادهای تمام مورد در امر این که حالی در ،اند گرفته رار
2. 2
این علت که ،است معتقد مرشایمر کرد؟ انکار را نهادها اهمیت ها حمایت این وجود با توان می آیا اما
ب اما .است رئالیزم به نسبت خصومتشان و امریکایی سیاستگزاران ایدئولوژیک کوری ها حمایته
رئالیزم یا سیاسی مباحث در رئالیستی تئوری غالب نقش چهارچوب در را مدعا این توان می سختی
که مساله این اثبات برای آیا .داد قرار دولت رفتار بر تاثیرگذار نیروهای درباره موجود احکام خود
این یا خورند می را نهادها فریب ها دولتکهساده ناظران فریب برای ًااساس نهادهاگرفته شکل لوح
علوم به نسبت رویکردشان جمله از جنبه چند از رئالیزم و نهادگرایی دارد؟ وجود شواهدی ،اند
که ،است این علمی تئوری یک عنوان به مرشایمر رئالیزم اصلی اشتباه .دارند تفاوت هم با اجتماعی
این تحقق برای الزم شروط«جهانی سیاست از سیاه تصویر».است نشده مشخص:گوید می او
«نسبی منافع نخست وهله در باید همکاری برای ... رئالیستی جهان یک در ها دولت انگیزهمیباشد.»
اشتباه ،است کم خصمانه جنگ تهدید که هنگامی است ممکن گزاره این که ،کند می اعالم ًابعد اما
مرشایمر رئالیستی دنیای در .باشد«نظام قدرت برترین دارد میل دولتی هرباشد سیستم در ی»،
قدرتی چنین کسب پی در معاصر بریتانیای حتی و آرژانتین ،سوییس مانند کشورهایی که درحالی
شروط برای جهانی رتوریک از ًالمعمو ،شده یاد تناقضات برخالف رئالیزم .نیستندpost hocوad
hocد وفاصل بومی های سیاست و مشاهدات ،تاریخ ،جغرافیا گرفتن نظر ر.گیرد می ه
از را خود های گزاره اعمال برای نیاز مورد شرایط که ،است آن جستجوی در بالعکس ،نهادگرایی
ها دولت مرشایمر نظر با مطابق .است یکسان علمی نظریات سایر با نظر این از و سازد معین پیش
که نهادهایی و شوند نمی یکدیگر با همکاری وارد شخصی منافع وجود عدم صورت درکننده تسهیل
نمی انتظار ،باشند داشته همکاری در مشترکی نفع ها دولت وقتی اما .گیرند نمی شکل نیز ،باشند آن
تسهیل جهت مختلفی های فعالیت توانند می نهادها .نمایند تالش نهادهایی چنین ایجاد برای که ،رود
تعیین برای تالش با نهادگرایی نظریه .دهند انجام دوجانبه همکاریبر نهادها تاثیرگذاری شرایط
ده می نشان دول بین همکاریهمین به و هستند معتبر شرایطی چه تحت رئالیستی های گزاره که ،د
گ که ،است علتر رئالیزم نظریه این شود می فتهدهد می قرار خود پوشش تحت ا.
در ناتو نقش مثال برای ندارند؛ ها دولت رفتار بر مستقلی تاثیر نهادها مرشایمر باور بهجه جنگانی
قیاسی مغالطه شبیه بیشتر گزاره این اما .سرد جنگ در غرب پیروزی به کمک و دوماستزیرا ،
می ناگفتهکه ،ماند«نمود ًااساس ناتوچیزی و بوده سرد جنگ طول در اروپا در قدرت دوقطبی توزیع
نات خود نه و بوده قدرت توازن ،شده قاره در ثبات حفظ موجب کهو.»تفاوت از نهادها که ،معتقدیم ما
علوم در که عمومیشان معنای در ًاصرف ها آن .برخوردارند قدرت واقعیات با رابطه در آشکاری
،گیرد می قرار استفاده مورد اجتماعی«مستقل طور به»اهمیت حائزهستندتاثیرات کنترل در یعنی ؛
تعام تاثیر از همچنین .وجود صورت در ،منافع و قدرتبر تاثیرشان که معنا بدین برخوردارند؛ لی
نظریه روشن آینده به مقاله ادامه در .دارد منافع و قدرت ماهیت به بستگی و است متفاوت نتایج
.پردازیم می نهادگرایی
مساله و امنیت برابر در سیاسی اقتصادمنافعنسبی
فرض این پایه بر نهادگرایی نظریه که ،است معتقد مرشایمرم را المللی بین سیاست که ،گرفته شکلی
می کار به را دوم مورد ًاعمدت لیبرال نهادگرایی و کرد تقسیم سیاسی اقتصاد و امنیت قلمرو دو به توان
شمار به نهادگرایی ادبیات در غالب دیدگاه این اما ،دارند نظری چنین نهادگرایان برخی اگرچه .برد
ق وجه هیچ به را آن ما و رود نمیروی بر ًامنحصر ما ،مرشایمر برخالف دیگر سویی از .نداریم بول
مساله«فریب».شویم نمی متمرکزنهادهاکه هنگامی ها دولت همکاری در«فریب»اساسی مشکل
3. 3
نیستومسایلبا مرتبطتوزیعمنافعدر اگرچه .برخوردارند اهمیت میزان همان از نیز هستند جدی
تاکی نهادگرایی به مربوط اولیه آثارنگرفته صورت ها آن روی چندانی داست.
برابر در ادعایی امنیتجداسازیسیاسی اقتصاد
یک از نهادگرایی اینکه بر مبنی مرشایمر دیدگاه«مشخص جداکننده خط»اقتصاد ساختن مجزا برای
کتاب به وی که ویژه به .است برانگیز تعجب ،کند می استفاده امنیتی مسایل از سیاسی«همکتحت اری
آنارشی»ویراستاری به«یُا کنت»به امکان به کتاب این اصلی مباحث از یکی .کند می استناد
این با ما .دارد اختصاص سیاسی اقتصاد مسایل و امنیت مقوله دو هر برای نهادگرایی نظریه کارگیری
اما ،ندارد وجود امنیتی و اقتصادی مسایل بین روشنی تحلیلی خط هیچ که ،موافقیم مسالهدیدگاهمان
و بگذارند اختیار در را مفیدی اطالعات توانند می نهادها .نیست نسبی منافع نقش در اغراق بر مبتنی
برای ًامستقیم نهادگرایی نظریه منطق .کنند اقرار ها آن بودن مهم به باید واقعگرایان علت همین به
به .باشد می کارگیری به قابل ها رئالیست زعم به امنیتی مشکالتقصد مرشایمر که ،رسد می نظر
بر که درحالی ،دارد کاربرد غیرامنیتی مسایل برای ًاصرف نهادگرایی نظریه که ،بقبوالند ما به داشته
از بسیاری اعتبار انکار بدون نهادها شکل در تنوع توضیح با نظریه این اکسلفورد رابرت نظر مبنای
دیدگاههایتدر به منافع و قدرت مورد در رئالیستیمی پیدا بهتری جایگاه امنیتی مسایل مطالعه در یج
.کند
المللی بین های همکاری برابر در نسبی منافع
که ،است درست .دارد تفاوت مرشایمر پروفسور نتایج با ایم گرفته نسبی منافع مبحث از ما که نتایجی
نه ،هستند ناهمسو ًالکام دو هر منافع و است میان در دولت دو پای فقط وقتینخواهند اهمیتی ادها
( :برخوردارند بیشتری اهمیت از مساله دو اما .است بدیهی امری نکته این داشت؛1که شرایطی )
( .یابند می اهمیت نسبی منافع آن تحت2مسایل که وقتی نهادها نقش )به مربوطتوزیعمی پیدا اهمیت
تو می که اصلی نکته .خطرند در نسبی منافع که وقتی یعنی ،کننداهمی ،که است این کرد برداشت انت
نظامی اولویت بودن دفاعی یا هجومی و سیستم در اصلی بازیگران تعداد مانند عواملی به نسبی منافع
.دارد بستگی
بالقوه دستاوردهای که شرایطی در نیست ممکن نسبی منافع که ،دهد می نشان اسنیدال دانکنومطلق
داشته همکاری روی زیادی تاثیر ،است میان در دولت دو از بیش پای وقتی یا هستند جزیی همکاری
از بیشتر زنی چانه و توزیع به مربوط مسایل که ،است این بحث این ارزشمند جنبه .باشندآنچدر ه
.شدند برجسته ،بودند مطرح نئولیبرال تفکر در ابتدا
چنین شرایطی چه تحت که ،پرسید باید اینجا درنزاعهایتوزیع سر بر یمنافعن گیرند؟ می شدتقش
نظریه که ادعا این عکس بر ما چیست؟ یابند می اهمیت توزیع به مربوط مسایل که هنگامی نهادها
ت مساله به ارتباطی نهادگراییکه ،معتقدیم ،ندارد وزیعنزاعاهمیت تواند می منافع توزیع سر بر
ها دولت که ،دهد می نشان نسبی منافع منطق ها رئالیست تفسیر براساس .ببخشد نهادها به بیشتری
.کرد نخواهند همکاری یکدیگر با ،برد می همکاری از بیشتری نفع مقابل طرف باشند ظنین که مادامی
که طور همان اما،نمایند فراهم را همکاری برقراری امکان و بکاهند را غرب از ترس قادرند نهادها
.دهند تقلیل توانند می نیز را همکاری از نابربر نفع از ترس
به مربوط اطالعات و دهند می قرار اختیار در را ارزشمندی اطالعات نهادها ،لیبرال نظریه براساس
صو در تواند می همکاری منافع توزیعمی نهادها .باشند ارزشمند نسبی نفع منطق بودن درست رت
در ها دولت به دادن اطمینان و توزیع به مربوز های کشمکش حل به کمک با را همکاری توانند
4. 4
هاو هزینه به مربوط اطالعات انتشار با مثال طور به ،زمان طول در نفع مساوی توزیع خصوص
نمای تسهیل ،طرفین نظامی های ظرفیتن.دبمیزان به زیادی حد تا نهادها موفق عملکرد ما اعتقاد ه
تاثیر دیگر روش که ،شد موجب نسبی منافع مبحث .دارد بستگی ها آن توزیع و منافع بودن دوطرفه
به مربوط تحقیقات در دیگر مهم مرحله .کنیم درک را الملل بین روابط روند بر نهادها جزیی
تحت که ،است شرایطی درک نهادگراییهای حل راه ارایه جهت الزم اطالعات قادرند نهادها آن
.نمایند فراهم را توزیع به مربوط مسایل برای معتبر
نهادها تاثیر درخصوص تجربی کار
تجربی کار به لیبرال نهادگرایی توضیح قدرت درباره قضاوت از پیش که ،موافقیم مرشایمر با ما
نهادگر تئوری در نهادها .است نیاز بیشتریوابسته هم و غیروابسته متغیرهای صورت به هم ایی
:اند شده تعریف«می حاصله روند و توقعات در تغییر و کنند می تغییر بشری اعمال نتیجه در نهادها
بگذارد دولت رفتار بر عمیقی تاثیر تواند.»الگوهای روی شان شده بینی پیش تاثیرات دلیل به نهادها
رفتاری،ایجاد ها دولت توسط.شوند میفرض وابسته متغیرهای نهادگرایان اولیه تحقیقات در ها آن
ش میدطور به شده سعی اخیر تحقیقات در اما ،گرفت می قرار بررسی مورد ها آن تشکیل شرایط و ند
چنین که شرایطی و هستند مهم سیاسی نتایج برای گاهی ها آن که ،شود داده نشان تری سیستماتیک
اتفاقیآن درم رخ.گیرد می قرار بررسی مورد ،دهد یتشخیص اینجاچگونگی در اساسی مساله
نه خود شرایط از مزبور شرایط تاثیراتاین در تحقیق انجام شدن دشوار موجب امر این .باشد می ادها
رو این از .کنند نمی تغییر هرگز ًاتقریب نیز نهادها ،بماند ثابت پیرامون جهان که وقتی .گردد می زمینه
یا.است ناممکن امری نهادها تاثیر سنجش برای موازی تجربی شرایط یک فتن
در و حاکم شرایط در تغییرات زیرا ،آورد نمی وجود به نهادها اهمیت انکار برای دلیلی ها این همه اما
نهادهااما ،کرده تغییر سرعت به حاکم شرایط آن در که مواردی جستجوی .نیستند مرتبط هم به ًالکام
نهادهایا اند مانده ثابت ًانسبتمشابه ساختاری تغییرات دستخوش که متفاوت نهادهای با مناطقیمی
،شوند.باشد سودمند تواند می.باشد نهادها تنوع میزان گرفتن نظر در تواند می دیگر تاکتیک
بودن نادرست منطقی لحاظ از و ناکامل تایید معنای به نهادها تاثیر بودن ای حاشیه بر رئالیزم اصرار
قبولی قابل توضیح اینکه بدون ،باشد می نهادها تشکیلدرخصوصدر ها دولت های گذاری سرمایه
ال بین نهادهایتج نهادهای و جهانی تجارت سازمان ،اروپا اتحادیه ،ناتو مانند مللیارایه محلی اری
.نمایدبر تاثیری هیچ اینکه به علم رغم علی ها دولت توسط نهادها تشکیل رئالیستی تئوری براساس
است منطقی امری ،داشت نخواهند همکاری رویاما !تاثیر رد جای به باید ها رئالیست واقع در
گ لیبرال نهادگرایان سوی از آنچه با ها آن متفاوت تاثیرات برخی به نهادهاتف .نمایند اقرار ،شده فتهاوت
متناقض درک در بلکه ،نهادها بودن مستقل یا وابسته متغیر در نه لیبرال نهادگرایی و رئالیزم میان
.باشد می ها آن تاثیرگذاری چگونگی و ها آن تشکیل چرایی
پرداخته نهادها تاثیرات بررسی به جدید تحقیقاتتحق در میچل .بی رونالد مثال برای .اندرو یقسه ی
مورددریا آلودگی به مربوط مختلفسوی از نهادها قوانین رعایت عدم یا رعایت که ،دهد می نشان
.دارد بستگی قوانین ماهیت به دولتبرای مجاز های بشکه نوع به مربوط جدید قوانین مثال برای
آن .داشتند ها اقیانوس در نفت عمدی تخلیه بر بسزایی تاثیر ها کشتی استفادهبرل اسالتر ماریو ی
اروپا قضایی دادگاه که ،دادند نشان دیگر تحقیقی در ماتلی والترقانونی به سیاسی مسایل تغییر بابه
چه قضات و وکال چندملیتی های شبکه کمکتاثیرغیرمترقبهشگرفیداشته اروپا ادغام برسیاست
ا اساسی قانون به را رم معاهده توانست حتی نهاد این .استقانون نتیجه در و کند تبدیل اروپا تحادیه
عضو های دولت از یکی قانون شبیه بسیاری میزان به اروپا اتحادیهآن.باشد مینشان تحقیقات این
5. 5
انگیزه ها آن .برخوردارند متنوعی تاثیرات از لیبرال نهادگرایان نظرات براساس نهادها که ،دهند می
،دهند می تغییر را فریب برای ها دولتمعامله های هزینهوارتباطی مشکالتو دهند می کاهش را
.نمایند می فراهم همکاری برای را کانونی نکات
یک عنوان به را ناتو دافیلد جان .است کرده عمل موفق نیز امنیتی های رژیم تحلیل برای تئوری این
نهاد این که ،برد پی و گرفت نظر در ای منطقه امنیتی رژیممرزها ایجاد باتعهدات دادن نشان ،
ها آن تایید و امریکادر مستقلی نقش«مدت دراز صلح»اروپا درهای ظرفیت افزایش تسهیل و
ثبات موجب ناتو ثابت قواعد و استانداردها که ،دریافت همچنین او .است داشته ناتو متحدان نظامی
های تئوری با امر واین اند شده رژیم درون قراردادی نیروهای میزاننمی توضیح قابل ساختاری
.باشد
عنوان با خود تحقیق در مارتین لیزا«اجباری همکاری»در المللی بین نهادهای شرکت که ،داد نشان
.باشد می مرتبط همکاری باالی بامیزان ًاقوی اقتصادی های تحریماوکه آنجا ازرابط همبستگی چنینه
روی کیفی تحقیقی ،کند نمی ایجاد معلولی و علتهای تحریم جمله از تحریم با مرتبط مختلف موارد
که نظر این از را فالکلند جنگ مرشایمر .داد انجام فالکلند جنگ طول در آرژانتین علیه اروپا اتحادیه
لیبرال نهادگرایی نظریه تایید معنای به البته که ،داند می استثنا یک ،نیست مطرح آن در فریب مساله
وی جانب ازمارتین اما .نیستت درخود حقیقچهارچوب از ها دولت استفاده بر مبنی شواهدی به
اروپا اتحادیهجهتفریب از ترس کاهشموقعیت از استفاده سوء برایدر خود نفع بهبا تجارت
دست آرژانتین.یافتبرای نهادها مکانیزم تنها فریب از جلوگیری واقع درآن نیست؛ همکاری تسهیل
ایجاد با هاارتباطامکان مسایل بیندهندگان فریب از تری سخت انتقام گرفتنو آورند می فراهم را
.آورند می وجود به دوسویه همسود تبادالت برای مقیاسیو المنافع مشترک کشورهای که مساله این
در اتحادیه این نقش بر دیگری شاهد ،بودند اروپا اتحادیه از خارج در بریتانیا حامیان تنها امریکا
ت.باشد می مزبور های حریمبدان ،شود می قایل المللی بین نهادهای برای مرشایمر که استثنایی
دربیایند آب از جعلی توانند می راحتی به ارتباطات ،است همکاری خواهان دولتی وقتی که ،معناست
شد نامبرده مورد دو از هیچکدام اما .بگیرد شکل تواند می هم نهادها بدون حتی همکاری ومورد در ه
.کند نمی صدق بریتانیا،بگیریم نادیده نیز را مقاله این معتبر آماری نتاج سایر اگر حتی ،فالکلند مورد
رسمی المللی بین نهادهای محوری نقش برهای تحریم اعمال جهت همکاری برقراری امکان ایجاد در
.گذارد می صحه چندجانبه اقتصادی
دولت سیاست برای گاهی نهادهاتحت و هایی حوزه چه در که ،دانیم نمی ًادقیق هنوز اما ،هستند مهم ها
تحقیقات باید زمینه این در .گردد می اعمال چگونه تاثیراتشان و است بیشتر اهمیتشان شرایطی چه
.گیرد صورت بیشتری
نتیجه
تاثیر بی را المللی بین نهادهای تنها نه ،جهانی سیاست در نزاع از مرشایمر توصیف،دهد نمی جلوه
منافع به ها آن رسیدن و ها دولت میان ارتباط برقراری برای ها آن که ،شود می موجب بلکه
مدنظرشاندر .هستند ارزشمند همواره نهادها که ،نیست معنا بدان ضرورت این .کنند جلوه ضروری
عنوا به منافع و قدرت نظرگرفتن در بدون ها آن که ،افتد می اتفاق کمتر واقعنزاع برای ای چاره ن
.بکاهند جنگ وقوع احتمال از یا کنند عمل آمیز خشونت هایدر المللی بین نهادهای درباره اغراق
حقیقتمتنوع منافع و قدرت با شده تحمیل جهانی سیاست در اما .باشد پوشالی امید نوعی تواند می
متقابل کنش و روابط براساس که المللی بین نهادهای ،موثر مراتبی سلسله حاکمیت فاقد و ها دولت
برقراری در ،دارند فعالیتپایدار صلحیخو سهیم.بودند اهند