1. Бага сургуулийн сурагчийн хөгжиж
төлөвшихөд багш, эцэг эхийн хамтын
ажиллагаа, тэдний оролцоо, гүйцэтгэх үүрэг
Сурган хүмүүжүүлэх зүй

2. Агуулга
1 Бие хүний хөгжил төлөвшил
2 Багш эцэг эхийн хамтын ажиллагаа
3
Сурган хүмүүжүүлэх зүй

3. Тулгын 3 чулуу
Хүүхэд
Тулгын
3 чулуу
Эцэг эх Багш/
Сургууль
Сурган хүмүүжүүлэх зүй

4. Нэгэн судалгааны үзүүлэлтээс
Хүүхдийн хүмүүжил,
Гэр бүл төлөвшилд хамгийн ихээр
Анги
хамт олон нөлөөлдөг субъект аль нь
вэ?
Сургууль АУБ
10.9% 17.4% 21.7% 39.1%
Үзүүлэлтээс харахад, Хүүхдийн
хөгжил төлөвшилтөнд ГЭР БҮЛ илүү
нөлөөлдөг гэсэн санаа харагдаж байна.
Субьектүүд
Сурган хүмүүжүүлэх зүй

5. Бие хүн хөгжиж төлөвшихөд нөлөөлөх
хүчин зүйл
Төрөлхийн
шинж
чанар, Орчин
удамшил
Бие хүний хөгжил
төлөвшил
Хувь хүний
өөрийн Сургалт
хүчин хүмүүжил
чармайлт
Сурган хүмүүжүүлэх зүй

6. Төрөлхийн шинж чанар, удамшил
Хүн болгон анх мэндлэхдээ зохих
хэмжээний шинж чанартай төрдөг
Сурган хүмүүжүүлэх зүй

7. Төрөлхийн шинж чанар, удамшил
Эрүүл бие
Саруул ухаан Мэдрэлийн
оршино тогтолцооны
Эрүүл Мэдрэлийн хэв шинж
мэнд тогтолцоо
харилцан
адилгүй байдаг
Хүний биеийн эс бүр
23 хос, нийт 46
хромосомтой байна.
Хромосомын тал хувь
нь эхийн өндгөн эс,
тал хувь нь эцгийн эр
Ген бэлгийн эсээс бүтсэн
хромосомын байдаг.
Удамшил бүтэц
Удамшлийн
гаралтай хувь
хүний шинж
чанар, онцлог
Удамшлын хүчин зүйл бол бие
хүний хөгжил төлөвшилд
чухал хүчин зүйлийн нэг.
Сурган хүмүүжүүлэх зүй

8. Хувь хүний өөрийн идэвхи чармайлт
Эзэн хичээвэл, заяа хичээнэ
Дуудах нэрийг эцэг эх өгнө
Дуурсах нэрийг өөрөө олж авна
Биеэ засаад, гэрээ зас, гэрээ засаад төрөө
зас, гэх мэт
Сурган хүмүүжүүлэх зүй

9. Орчин
Хүнийг тойрон хүрээлж байгаа бүх зүйлс, хүний бие махбодь
хувийн шинж чанартай харилцан холбогдож байгаа хүчин зүйлс
нөхцөлүүдийг орчин гэж нэрлэж болно
•Бага орчин
Гэр бүл
•Их орчин
Нийгэм, хүрээлэн буй хүмүүс Орчин
•Биологи орчин
Эхийн хэвлий
Сурган хүмүүжүүлэх зүй

10. Сургалт хүмүүжил
Сурган хүмүүжүүлэх ухаанд хүүхдийн хөгжлийг:
Бие бялдарын хөгжил
- Хөдөлгөөний эвсэл
-Хурд
- Хүч гэх мэт
Ёс суртахууны төлөвшил
- Энэрэн хайрлах
- бусдад туслах
-Үнэнч шударга
Гоо зүйн хүмүүжил
- Сэтгэл хөдлөл
- Үнэлгээ
-Байгаль орчинд хандах хандлага
Хөдөлмөрийн хүмүүжил
Хөдөлмөрт хандах хандлагыг нь тогтоож, арга барилыг эзэмшүүлэх
Оюун ухааны хүмүүжил
Сурган хүмүүжүүлэх зүй

11. Бие бялдарын хөгжил
Хүүхэд эхээс төрсөн үеэс эхэлж байгаль
нийгмийн олон хүчин зүйлсийн нөлөөн дор
өсөн торнино.
Бие бялдарын хөгжлийн үндсэн
шалгуурууд:
-Хөдөлгөөний эвсэл
-Уян хатан чанар
-Хүч
-Тэсвэр
-Хурд зэрэг байдаг.
Хүүхдийг бага наснаас нь эхлэн эрүүл аж
төрөх ёсонд сургах “Тэдний баялаг бол
эрүүл мэнд ” гэдгийг ойлгуулах хэрэгтэй.
Сурган хүмүүжүүлэх зүй

12. Хөдөлмөрийн хүмүүжил
1735 онд гарсан То Вангийн 3 үсэгт номонд
“Хүүхдийг идэж чадмагц баруун гарыг нь гаргуулж
сурга.
Хэл сурмагц нь эрхлэх дуу бүү гаргуул.
Явж сурмагц нь 4 зүг дээд доодыг нь ухааруул.
Ихийг хийж чадмагц ёслолд найр тавих эцэг эхийг
хүндэтгэхийг сурга ” гэжээ.
Хүүхдийн хөдөлмөрт хандаж буй хандлага ажил
хөдөлмөрийг гүйцэтгэж буй арга барил нь ёс
суртахууны төлөвшил, оюун ухаан, гоо зүйн хөгжил
төлөвшилийг илэрхийлдэг
Сурган хүмүүжүүлэх зүй

13. Ёс суртахууны хүмүүжил
Эхээс төрсөн цагаас үхэн үхтлээ хүн
төрөлхтөн хүнийг дээдлэх, хайрлах гэх мэт
ёс суртахууны хэм хэмжээг эзэмшдэг.
Бусад амьтнаас ялгагдах гол шалгуур нь ёс
суртахуун юм гэж эрдэмтэд үздэг. Хүүхэд нь
бусдыг хүндлэн энэрэн хайрлах, бусдад
туслах, хөдөлмөрч байх, эелдэг зөөлөн
даруу төлөв байх, үнэнч шударга байх гэх
мэт зүйлсийг гэр бүл ойр дотно байгаа
хүмүүсээсээ насан туршдаа суралцдаг. Ёс
суртахууны төлөвшил нь эрх зүйн
боловсролтой нягт холбоотой байдаг.
Сурган хүмүүжүүлэх зүй

14. Гоо зүйн хүмүүжил
Байгаль урлаг хүмүүсийн харилцаа ,зан
үйл, гоо зүйн сэтгэл хөдлөл, үнэлгээ,
ухамсар ,төлөвшил хуулиар амьдрах
хэрэгцээ бий болгох ажиллагааг хэлнэ. Гоо
сайхан гэдэг нь аливаа юмс үзэгдэл, хүний
үйл ажиллагааны агуулга, хэлбэр дүрс ,
өнгө үзэмж , овор хэмжээ , үйл хөдлөлийн
зохистой байдал юм. Гоо сайхны
боловсролыг гэр бүл, эргэн тойронд байгаа
эд юмс болон сургуулиас тэр дундаа ЕБС-н
дүрслэх урлаг , дуу хөгжим, уран зохиолын
хичээлээр олж авдаг.
Сурган хүмүүжүүлэх зүй

15. Оюун ухааны хөгжил
Хүүхдийн өөрөө олж авсан мэдлэг эмх цэгцгүй, дутуу
дулимаг байдаг ч ЕБС-д суралцсанаараа түүний
мэдлэгийн сан нь шинжлэх ухааны үндэстэй
мэдлэгээр баяжиж өргөжин тэлдэг. Багш нар хичээл
бүрээр хүүхдэд сурах арга барил-г эзэмшүүлэхийг
нэн тэргүүний зорилгоо болгодог. Хүүхдэд оюуны
дараах чанарууд төлөвшсөн байх ёстой гэж үздэг.
Үүнд:
-Бие даасан бүтээлч чанар
-Хурдан түргэн гүн гүнзгий сэтгэх
-Чөлөөтэй уян хатан сэтгэх
-Аливаа юманд шүүмжлэлтэй сэтгэх чадвар
-Оновчтой сэтгэх чанарыг юун түрүүнд эзэмшсэн байх
Сурган хүмүүжүүлэх зүй

16. Монголын сурган хүмүүжүүлэх өв уламжлалын тухай
0-3 нас 3-5 нас 6-10 нас 13-18 нас
Хүүхдийг 0-3 3-5 настайд 6-10 настайд 13-18
настайд нь нь “Хатан мэт нь “Харц мэт настайд нь
“Хаан мэт асар” дагуулж “Хань мэт
өргөмжил” сурга” зөвлө”
Сурган хүмүүжүүлэх зүй

17. Багш эцэг эхийн хамтын ажиллагаа
Багш эцэг эхийн хамтын ажиллагааны нэг
хэлбэр бол ЭЦЭГ ЭХИЙН ХУРАЛ.
Сурган хүмүүжүүлэх зүй

18. Эцэг эхийн хурлыг зохион байгуулах төрөл
Эцэг эхийн зөвлөл сонгох, тухайн
Зохион хичээлийн жилд ямар ажлууд
байгуулалтын хийгдэх талаар хэлэлцэнэ
•Хүүхдийн нас сэтгэхүйн онцлог,
эцэг эхийн эрх үүрэг , эцэг эх
Сэдэвчилсэн хүүхдийн харилцаа зэрэг
сэдвээр илтгэл, лекц явуулах
Анхаарал татаж буй асуудлаас
эцэг эхчүүд хоорондоо санал
Хэлэлцээн сэтгэгдлээ солилцох
маргааны
Сурган хүмүүжүүлэх зүй

19. Эцэг эхийн хурлыг зохион байгуулах төрөл
Багш ганцаарчилсан, хэсэгчилсэн
Сурган хэлбэрээр байнга хийнэ. Хуульч, сэтгэл
хүмүүжүүлэх зүйч, эмч нартай хамтран хийвэл өгөөжтэй
зөвлөгөө
Онол арга зүйн бага хурал нэртэйгээр
Дугуй ширээний зохион явуулах тохиолдол бий.
Урьдаас сайн төлөвлөж илтгэлийг
ярилцлага
хэлэлцэнэ
Эцэг эх, сурагчдын хамтарсан
Хамтарсан хурал. Багшаас бэлтгэл,
хурал туршлага шаардана.
Сурган хүмүүжүүлэх зүй

20. Эцэг эхийн хурлыг зохион байгуулах төрөл
Дээрх төрлөөс гадна доорх хэлбэрийг өргөн ашиглаж
байна
Аргын үр нөлөө
Эцэг эхчүүдэд
зориулж хичээл 1. 2.
заах Эцэг эхчүүд Хүүхдээ
сургалтын арга хичээлийн
барилаас даалгавар
эзэмшиж хийхэд нь
тодорхой тусалж дэмждэг
мэдлэгтэй
болно
Сурган хүмүүжүүлэх зүй

21. Багш эцэг эхийн хамтын ажиллагаа
Эцэг эхийн хурлын сэдэв /1-5-р ангиуд/
1.Бага насны хүүхдийн бие физиологи, сэтгэл зүйн онцлог
2.Бага насны хүүхдэд хэрхэн анхаарал тавих, харилцааны онцлог,
сонирхол авъяасыг хөгжүүлэх, хувийн онцлогийг мэдэх аргачлал
3.Зөв суух, хараа муудахаас урьдчилан сэргийлэх, амархан
ядрах, сонирхол буурахаас сэргийлэх арга замууд
4.Хичээлийн хуваарь, зөв хооллох, амрах, даалгавар хийх,
даалгаварын биелэлтэнд хяналт тавих талаар
5.Хүүхдийн буруу дадлыг арилгах, гэр бүлийн сургуульд
хүмүүжүүлэх зайлшгүй шаардлагыг ойлгуулах
6.Бага насныхны сэтгэлийн хөөрөл, бусдыг дагаж дууриах, аялдан
дагах, бусадтай таарамжгүй байх, сэтгэл дундуур байх зэрэг
өөрчлөлтийг даван гарах талаар
7.Бага ангийн сурагчдын шинэ мэдлэгийг эзэмших боломж, түүний
ой ухааны хөгжил
8.Найз нөхдөө зөв сонгох
9.Хүний биеийн хэсгүүдийн нэршил /их бие, амьсгал, цусны
тархины, харааны гэх мэт/ бүх эрхтний зөв нэрийг хүүхдээр
мэдүүлэх
10.Эцэг эхийнхээ ачийг хариулах нь хүүхдийн үүрэг гэдгийг
ойлгуулах
Сурган хүмүүжүүлэх зүй

22. Арга аргачлал
Ангийн эцэг эхийн хуралд бас арга аргачлал хэрэгтэй
Эцэг эхээс
Суудал Мэдээлэл мэдээлэл авах
хүргэх
Ирсэн эцэг Сурагчдын алдаа Хүүхдийн ар гэрийн
эхчүүдийг дутагдлыг байдал, эрүүл
хүүхдийнх нь хэлэхдээ мэнд, авьяас билэг,
суудаг ширээнд ганцаарчлан зан чанарын талаар
суулгах мэдэгдэх эцэг эхээс
мэдээлэл бичгээр
буюу асуулгаар авч
үлдэх
Сурган хүмүүжүүлэх зүй

23. Багш эцэг эхийн хамтын ажиллагаа
Эцэг эхийн хурал зохион байгуулахдаа
багш дараах алдаа гардагийг анхаарах
Бэлтгэл багатай, яаруу давчуу хурал хийдэг
Эцэг эхчүүдийг дутуу хагас оролцуулдаг
Ангиудын хурал зөвлөгөөн зэрэг болох
Эцэг эхчүүдийг бага яриулж, багш их ярьж,
эцэг эхчүүдийг сонсдоггүй
Эцэг эхчүүдэд бичгэн байдлаар мэдээлэл
дутуу хомс өгдөг
Сурган хүмүүжүүлэх зүй

24. Нэгэн багшийн яриа
Хэрвээ миний хүч хүрдэгсэн бол аз
жаргалгүй, таашаал авдаггүй, боловсролгүй
хүмүүст хүүхэд гаргахыг хориглох байсан
юм гэжээ
Сурган хүмүүжүүлэх зүй

25. Уншвал зохих номны нэрсээс
П.Батчимэг. Багшийн хөгжилд хувийн зохион байгуулалт
нөлөөлөх нь. УБ., 2006 он
Зияа Баран. Амжилтыг бүтээ. 2007 он
Исмаил Боз. Анги удирдах урлаг. 2005 он
Мухаммед Боздаг. Сэтгэ амжилтад хүр.2007 он
Р.Нарантуяа.Багшийн хөгжил ба үнэлгээ, дэмжлэг.2006 он
Д.Оюунхорол. Хүүхдийн хүмүүжил, төлөвшлийн
тулгамдсан асуудал, шийдвэрлэх боломж. илтгэл 2010 он
Режеп Шүкрү Анухан. Би өөртөө саад болохгүй. 2003 он
Суралцагчдын суралцахуйг дэмжих арга зүйн хөгжил.
БСШУЯ, ЖАЙКА –ийн хамтарсан төсөл.
Сорил туршилтаар мэдлэг бүтээлгэх арга зүй. УБ.,2009 он
Фатих Калкынч. Боловсрол гэр бүлээс эхэлдэг
Б.Бор, Б.Нямаа, Сурган хүмүүжүүлэх зүйн зарим асуудал.
УБ., 1996
Сурган хүмүүжүүлэх зүй

26. Семинарийн даалгавар
Сурган хүмүүжүүлэх зүй

27. Өөрийн хүмүүжлийн төлөвлөгөө
№ Оюун Бие Хөдөлмөр Ёс зүйн Гоо зүйн
ухааны бялдарын ийн хүмүүжил хүмүүжил
хүмүүжил хүмүүжил хүмүүжил
1
Сайн тал
2
Дутагдалтай
тал
3 Шинэ чанар
төлөвшүүлэх
Сурган хүмүүжүүлэх зүй

28. Семинарийн даалгавар
Дээр үзсэн 5 талт хүмүүжлийн дагуу өөрийн
хүмүүжлийн төлөвлөгөөг гаргана.
1. Хүснэгтийн дагуу төлөвлөгөөг зохионо
2. Дүрэм гаргана
Сурган хүмүүжүүлэх зүй

29. Дүрэм
1 Цагийн юмыг цагт нь гэсэн зарчимаар
ажиллах
2 Гүйцэд зөв хийх
3 Алдаагаа дахин давтахгүй байх
4 Тэмдэглэгээ хийдэг байх
5 Урам зоригтой байх
6 Дахин давтан хийхээс залхахгүй байх
Сурган хүмүүжүүлэх зүй

30. Багш эцэг эхийн хамтын ажиллагаа