Presentation into the principles of design within the context of visual design. This is intended to be delivered to year one degree students.
The principles of design are rules to help guide a designer how to arrange the various elements of a composition in relation to each other and the overall design. By considering, applying and understanding the various Principles of Design throughout the design process you will help ensure a more positive outcome
The document discusses the principles of design based on the Gestalt Theory of Visual Perception. It describes key principles such as unity, variety, hierarchy and focal point, balance, proximity, rhythm and repetition, and scale. These principles refer to how visual elements are arranged and relate to each other to form a cohesive design. The document provides examples to illustrate concepts like symmetrical and asymmetrical balance, radial balance, and repetition versus rhythm. It encourages applying these principles to create visually unified and interesting designs that guide the viewer's eye.
This document discusses design principles and elements including balance, movement and rhythm, pattern, emphasis, unity, line, value, colour, texture, and space. It provides examples to illustrate each principle and element, such as a symmetrical image demonstrating balance, a painting using repetition to create rhythm, and a snow scene using techniques like perspective to depict space. The principles aim to create harmony and guide the viewer's eye through a work of art.
The document discusses the 9 principles of design: repetition, emphasis, pattern, proportion, movement, balance, variety, and unity. Repetition and pattern create unity within a work of art by repeating elements. Emphasis uses contrast to draw the viewer's eye to a particular area. Proportion ensures all parts of a work relate well. Movement guides the eye along lines and colors. Balance distributes visual weight evenly. Variety engages the viewer with different elements. Unity creates harmony between all parts for completeness.
Presentation into the principles of design within the context of visual design. This is intended to be delivered to year one degree students.
The principles of design are rules to help guide a designer how to arrange the various elements of a composition in relation to each other and the overall design. By considering, applying and understanding the various Principles of Design throughout the design process you will help ensure a more positive outcome
The document discusses the principles of design based on the Gestalt Theory of Visual Perception. It describes key principles such as unity, variety, hierarchy and focal point, balance, proximity, rhythm and repetition, and scale. These principles refer to how visual elements are arranged and relate to each other to form a cohesive design. The document provides examples to illustrate concepts like symmetrical and asymmetrical balance, radial balance, and repetition versus rhythm. It encourages applying these principles to create visually unified and interesting designs that guide the viewer's eye.
This document discusses design principles and elements including balance, movement and rhythm, pattern, emphasis, unity, line, value, colour, texture, and space. It provides examples to illustrate each principle and element, such as a symmetrical image demonstrating balance, a painting using repetition to create rhythm, and a snow scene using techniques like perspective to depict space. The principles aim to create harmony and guide the viewer's eye through a work of art.
The document discusses the 9 principles of design: repetition, emphasis, pattern, proportion, movement, balance, variety, and unity. Repetition and pattern create unity within a work of art by repeating elements. Emphasis uses contrast to draw the viewer's eye to a particular area. Proportion ensures all parts of a work relate well. Movement guides the eye along lines and colors. Balance distributes visual weight evenly. Variety engages the viewer with different elements. Unity creates harmony between all parts for completeness.
Este documento describe los cuatro elementos fundamentales del diseño: elementos conceptuales (punto, línea, plano y volumen), elementos visuales (forma, medida, color y textura), elementos de relación (dirección, posición, espacio y gravedad) y elementos prácticos (representación, significado y función). Los elementos conceptuales no son visibles pero forman una cohesión aparente, mientras que los elementos visuales son lo que realmente se observa. Los elementos de relación se refieren a los movimientos y cambios de ubicación de las figuras, y los elementos prá
Este documento describe los principales principios de diseño que los diseñadores y artistas utilizan para combinar elementos en un todo organizado. Estos principios incluyen el balance, el énfasis, la armonía, la variedad, la gradación, el movimiento, el ritmo y la proporción. Al mezclar inteligentemente estos principios y elementos, se pueden crear trabajos unificados.
The principles of design describe how elements of art are arranged in a composition. The seven principles are balance, contrast, emphasis, movement, pattern, rhythm, and unity/variety. Balance refers to the visual weight distribution around a center line and can be asymmetric, symmetric, or radial. Contrast refers to differences in elements such as color, value, shape, size, and texture. Emphasis is used to indicate importance or create a focal point. Movement guides the eye along lines and edges. Pattern is the repetition of shapes or elements. Rhythm is the repetition of similar elements. Unity/variety balances consistency with interest through contrasts.
This document discusses key principles of design including balance, emphasis, harmony, unity, variety, gradation, movement, rhythm, and proportion. It defines design as a method of problem solving through visual or physical means. The key difference between art and design is that art starts with emotion while design starts with a fixed goal, such as communicating a message or motivating an audience. Good design incorporates these principles to create a sense of equilibrium, focus attention, connect elements gradually, imply action, employ repetition, and establish relationships between parts and the whole.
The document outlines the key elements and principles of design including color, value, line, shape, texture, space, form, unity, balance, hierarchy, scale, emphasis, and similarity and contrast. It provides definitions and examples for each element and principle. The elements are the basic visual components such as color and line, while the principles describe how elements are arranged and organized, including concepts like proximity, repetition, and emphasis. Mastering both the elements and principles is necessary for effective visual design.
This document discusses the basic principles of design that are important for creating effective compositions. It outlines the principles of balance, movement, repetition/rhythm, emphasis, contrast, unity, and alignment. It provides examples of how each principle can be applied when designing websites to create visual interest and direct the viewer's eye through the composition in a purposeful manner. Mastering the application of these principles is necessary for successful design work.
The document discusses principles of design including balance, emphasis, movement, pattern, repetition, proportion, rhythm, variety, and unity. It then provides criteria for a project where students will create abstract dot designs using two colors and varying dot sizes, and line designs using two or three colors with lines of different lengths, thicknesses, and directions. Students will analyze their designs and identify how they illustrate principles such as balance, movement, rhythm, contrast, patterns, and focal points.
Presentación a la asignatura Fundamentos del Diseño, en la Universidad del Valle - Managua, Nicaragua, clase de estructuras gráficas y retículas visuales.
There are a lot of rules and best practices to consider when designing anything (regardless of the medium– website, print campaign, keynote presentation, etc.), and the process can easily become overwhelming to the uninitiated. Fortunately, various sets of principles exist to help lay out the general premise of a design. There are nine principles, and the process becomes vastly simpler after learning the concepts behind this set. Most of the time, after some practice and comprehension, the principles begin to work subconsciously within the back of your mind, guiding the creative process.
This document provides guidance on how to design efficiently by delivering messages to audiences through idea and graphic design elements. It outlines 10 key steps for the design process: 1) determining the message, 2) developing the idea, 3) finding inspiration, 4) specifying patterns, 5) determining content, 6) using design software, 7) applying design principles, 8) using color theory, 9) repeating the process for refinement, and 10) contacting the author for feedback. The document emphasizes establishing the message and audience, developing a clear idea, following design principles and color theory, and iterating the process to enhance the final design.
One should know basic elements and principles of design to be a good designer. Avantika University offers BDes and MDes courses with design centered approach. Apply now and boost your career in the field.
To know more details, visit us at : https://www.avantikauniversity.edu.in/design-colleges/elements-and-principles-of-design.php
The document discusses 7 basic design principles: balance, emphasis, contrast, repetition, white space, movement, and unity. It defines each principle and provides examples. Balance refers to the visual weight of design elements and there are three types: symmetrical, asymmetrical, and radial. Emphasis deals with making important information stand out. Contrast arranges opposite elements like light/dark. Repetition reinforces ideas through repeating elements. White space is empty areas without elements. Movement guides the eye through a design. Unity ensures all elements work coherently together.
The document defines and describes the basic elements and principles of design, including:
Point, line, shape, form, space, color, texture, emphasis, movement, pattern, repetition, proportion, rhythm, variety, unity, axis, symmetry, hierarchy, datum, transformation, and balance. It explains what each of these elements and principles are and provides examples.
O documento discute os principais elementos da forma em artes visuais, incluindo elementos de expressão e composição da forma, como textura, profundidade e equilíbrio; e elementos de organização e suporte da forma, como elementos estruturais, movimento, ritmo e unidade/composição.
The document discusses six principles of design: balance, movement, emphasis, contrast, unity/harmony, and variety. It defines each principle and provides examples. Balance refers to the visual weight of different areas and can be symmetrical, asymmetrical, or radial. Movement guides the eye through repetition, rhythm, and action. Emphasis draws attention to focal areas. Contrast engages viewers through comparison. Unity comes from relationships among elements, while variety creates interest through changing elements like line, shape, color, value and texture. The principles work together to make art visually cohesive and engaging.
This document introduces the seven basic elements of visual design: line, shape, space, value, texture, color, and form. It provides examples and definitions for each element. Line can be vertical, horizontal, diagonal, and influences mood. Shape can be realistic, distorted, stylized or abstract. Negative space is the area around a shape. Value describes lightness and darkness. Color systems are additive and subtractive. Texture can be tactile or implied. The goal is to give an overview of the fundamental building blocks used in visual design.
Este documento describe los cuatro elementos fundamentales del diseño: elementos conceptuales (punto, línea, plano y volumen), elementos visuales (forma, medida, color y textura), elementos de relación (dirección, posición, espacio y gravedad) y elementos prácticos (representación, significado y función). Los elementos conceptuales no son visibles pero forman una cohesión aparente, mientras que los elementos visuales son lo que realmente se observa. Los elementos de relación se refieren a los movimientos y cambios de ubicación de las figuras, y los elementos prá
Este documento describe los principales principios de diseño que los diseñadores y artistas utilizan para combinar elementos en un todo organizado. Estos principios incluyen el balance, el énfasis, la armonía, la variedad, la gradación, el movimiento, el ritmo y la proporción. Al mezclar inteligentemente estos principios y elementos, se pueden crear trabajos unificados.
The principles of design describe how elements of art are arranged in a composition. The seven principles are balance, contrast, emphasis, movement, pattern, rhythm, and unity/variety. Balance refers to the visual weight distribution around a center line and can be asymmetric, symmetric, or radial. Contrast refers to differences in elements such as color, value, shape, size, and texture. Emphasis is used to indicate importance or create a focal point. Movement guides the eye along lines and edges. Pattern is the repetition of shapes or elements. Rhythm is the repetition of similar elements. Unity/variety balances consistency with interest through contrasts.
This document discusses key principles of design including balance, emphasis, harmony, unity, variety, gradation, movement, rhythm, and proportion. It defines design as a method of problem solving through visual or physical means. The key difference between art and design is that art starts with emotion while design starts with a fixed goal, such as communicating a message or motivating an audience. Good design incorporates these principles to create a sense of equilibrium, focus attention, connect elements gradually, imply action, employ repetition, and establish relationships between parts and the whole.
The document outlines the key elements and principles of design including color, value, line, shape, texture, space, form, unity, balance, hierarchy, scale, emphasis, and similarity and contrast. It provides definitions and examples for each element and principle. The elements are the basic visual components such as color and line, while the principles describe how elements are arranged and organized, including concepts like proximity, repetition, and emphasis. Mastering both the elements and principles is necessary for effective visual design.
This document discusses the basic principles of design that are important for creating effective compositions. It outlines the principles of balance, movement, repetition/rhythm, emphasis, contrast, unity, and alignment. It provides examples of how each principle can be applied when designing websites to create visual interest and direct the viewer's eye through the composition in a purposeful manner. Mastering the application of these principles is necessary for successful design work.
The document discusses principles of design including balance, emphasis, movement, pattern, repetition, proportion, rhythm, variety, and unity. It then provides criteria for a project where students will create abstract dot designs using two colors and varying dot sizes, and line designs using two or three colors with lines of different lengths, thicknesses, and directions. Students will analyze their designs and identify how they illustrate principles such as balance, movement, rhythm, contrast, patterns, and focal points.
Presentación a la asignatura Fundamentos del Diseño, en la Universidad del Valle - Managua, Nicaragua, clase de estructuras gráficas y retículas visuales.
There are a lot of rules and best practices to consider when designing anything (regardless of the medium– website, print campaign, keynote presentation, etc.), and the process can easily become overwhelming to the uninitiated. Fortunately, various sets of principles exist to help lay out the general premise of a design. There are nine principles, and the process becomes vastly simpler after learning the concepts behind this set. Most of the time, after some practice and comprehension, the principles begin to work subconsciously within the back of your mind, guiding the creative process.
This document provides guidance on how to design efficiently by delivering messages to audiences through idea and graphic design elements. It outlines 10 key steps for the design process: 1) determining the message, 2) developing the idea, 3) finding inspiration, 4) specifying patterns, 5) determining content, 6) using design software, 7) applying design principles, 8) using color theory, 9) repeating the process for refinement, and 10) contacting the author for feedback. The document emphasizes establishing the message and audience, developing a clear idea, following design principles and color theory, and iterating the process to enhance the final design.
One should know basic elements and principles of design to be a good designer. Avantika University offers BDes and MDes courses with design centered approach. Apply now and boost your career in the field.
To know more details, visit us at : https://www.avantikauniversity.edu.in/design-colleges/elements-and-principles-of-design.php
The document discusses 7 basic design principles: balance, emphasis, contrast, repetition, white space, movement, and unity. It defines each principle and provides examples. Balance refers to the visual weight of design elements and there are three types: symmetrical, asymmetrical, and radial. Emphasis deals with making important information stand out. Contrast arranges opposite elements like light/dark. Repetition reinforces ideas through repeating elements. White space is empty areas without elements. Movement guides the eye through a design. Unity ensures all elements work coherently together.
The document defines and describes the basic elements and principles of design, including:
Point, line, shape, form, space, color, texture, emphasis, movement, pattern, repetition, proportion, rhythm, variety, unity, axis, symmetry, hierarchy, datum, transformation, and balance. It explains what each of these elements and principles are and provides examples.
O documento discute os principais elementos da forma em artes visuais, incluindo elementos de expressão e composição da forma, como textura, profundidade e equilíbrio; e elementos de organização e suporte da forma, como elementos estruturais, movimento, ritmo e unidade/composição.
The document discusses six principles of design: balance, movement, emphasis, contrast, unity/harmony, and variety. It defines each principle and provides examples. Balance refers to the visual weight of different areas and can be symmetrical, asymmetrical, or radial. Movement guides the eye through repetition, rhythm, and action. Emphasis draws attention to focal areas. Contrast engages viewers through comparison. Unity comes from relationships among elements, while variety creates interest through changing elements like line, shape, color, value and texture. The principles work together to make art visually cohesive and engaging.
This document introduces the seven basic elements of visual design: line, shape, space, value, texture, color, and form. It provides examples and definitions for each element. Line can be vertical, horizontal, diagonal, and influences mood. Shape can be realistic, distorted, stylized or abstract. Negative space is the area around a shape. Value describes lightness and darkness. Color systems are additive and subtractive. Texture can be tactile or implied. The goal is to give an overview of the fundamental building blocks used in visual design.
tipografi, harflerin ve yazınsal iletişime ilişkin
diğer öğelerin görsel, işlevsel ve estetik olarak
düzenlenmesidir. yunanca’daki "typos" (form) ve "graphia" (yazmak) sözcüklerinden türemiştir.
The document discusses Gestalt psychology principles and how they can be applied to instructional design. It explains that Gestalt psychologists study how people make sense of visual stimuli and perceive shapes and forms. The document outlines several Gestalt laws of proximity, similarity, closure, and others. It argues that following Gestalt principles in screen design can help maximize learning by creating an aesthetically pleasing and coherent visual presentation according to how the human brain naturally perceives and groups visual information.
Design is what links creativity and innovation. It shapes ideas to become practical and attractive propositions for users, clients or customers. Design may be described as creativity deployed to a specific end
Design is the creation of a plan or convention for the construction of an object or a system. It may be an architectural blueprints, engineering drawings, business processes, circuit diagrams or sewing patterns. Design has different connotations in different fields
N.B: The presentation is compiled from articles and presentations of experts, researchers, professors working in the same field for educational purpose.
The document discusses the benefits of exercise for mental health. Regular physical activity can help reduce anxiety and depression and improve mood and cognitive function. Exercise causes chemical changes in the brain that may help protect against mental illness and improve symptoms for those who already suffer from conditions like anxiety and depression.
CorelDRAW Graphics Suite X6 includes several applications for vector illustration, page layout, photo editing, and web design. It also includes over 10,000 clipart images, 1,000 photos, 1,000 fonts, 2,000 vehicle templates, 350 professionally designed templates, and 800 frames and patterns. An updated Guidebook provides documentation and tutorials to help both experienced and new users create professional graphics.
This document announces the winners of various awards for the year 2005, including Teacher of the Year, Photographer of the Year, Politician of the Year, Engineer of the Year, Doctor of the Year, Banker of the Year, Scientist of the Year, Message of the Year, Company of the Year, Fashion Designer of the Year, Best Performing Artist of the Year, Tailor of the Year, Environmentalist of the Year, Transporter and Cargo of the Year, Simits Maker of the Year, Chef of the Year, Best Cyclist of the Year, Best Retail Chain of the Year, and Jeweler of the Year. It was prepared by someone with the initials ANO
1. T.C.
MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI
MEGEP
(MESLEKÎ EĞİTİM VE ÖĞRETİM SİSTEMİNİN
GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ)
FOTOĞRAF VE GRAFİK
TASARI İLKELERİ
ANKARA 2007
2. Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen modüller;
Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının 02.06.2006 tarih ve 269 sayılı Kararı
ile onaylanan, Mesleki ve Teknik Eğitim Okul ve Kurumlarında kademeli
olarak yaygınlaştırılan 42 alan ve 192 dala ait çerçeve öğretim programlarında
amaçlanan mesleki yeterlikleri kazandırmaya yönelik geliştirilmiş öğretim
materyalleridir (Ders Notlarıdır).
Modüller, bireylere mesleki yeterlik kazandırmak ve bireysel öğrenmeye
rehberlik etmek amacıyla öğrenme materyali olarak hazırlanmış, denenmek
ve geliştirilmek üzere Mesleki ve Teknik Eğitim Okul ve Kurumlarında
uygulanmaya başlanmıştır.
Modüller teknolojik gelişmelere paralel olarak, amaçlanan yeterliği
kazandırmak koşulu ile eğitim öğretim sırasında geliştirilebilir ve yapılması
önerilen değişiklikler Bakanlıkta ilgili birime bildirilir.
Örgün ve yaygın eğitim kurumları, işletmeler ve kendi kendine mesleki
yeterlik kazanmak isteyen bireyler modüllere internet üzerinden ulaşılabilir.
Basılmış modüller, eğitim kurumlarında öğrencilere ücretsiz olarak dağıtılır.
Modüller hiçbir şekilde ticari amaçla kullanılamaz ve ücret karşılığında
satılamaz.
3. İÇİNDEKİLER
AÇIKLAMALAR ....................................................................................................................ii
GİRİŞ ....................................................................................................................................... 1
ÖĞRENME FAALİYETİ-1 ..................................................................................................... 3
1. FORM ÇAĞRIŞIMLARI VE KOMPOZİSYON ................................................................ 3
1.1. Tanımlar........................................................................................................................ 3
1.1.1. Kompozisyon Tanımı ve Önemi............................................................................ 3
1.1.2. Form....................................................................................................................... 4
1.1.3. İki Boyut ................................................................................................................ 4
1.2. Kompozisyon Öğeleri ................................................................................................... 4
1.2.1. Yön ........................................................................................................................ 4
1.2.2. Hareket................................................................................................................... 5
1.2.3. Ölçü ....................................................................................................................... 5
1.2.4. Aralık..................................................................................................................... 6
1.2.5. Hacim..................................................................................................................... 6
1.2.6. Zemin Biçim İlişkisi .............................................................................................. 7
1.3. Tasarı İlkeleri ................................................................................................................ 7
1.3.1. Tekrar İlkesi........................................................................................................... 8
1.3.2. Uygunluk ............................................................................................................. 10
1.3.3. Zıtlık .................................................................................................................... 12
1.3.4. Koram (Hiyerarşi)................................................................................................ 12
1.3.5. Egemenlik............................................................................................................ 14
1.3.6. Denge................................................................................................................... 15
1.3.7. Birlik.................................................................................................................... 15
1.4. Yeni Formlar Üretme .................................................................................................. 16
1.4.1. İki Temel Formdan Yeni Formlar Üretme........................................................... 16
UYGULAMA FAALİYETLERİ....................................................................................... 17
1.4. İki Boyutlu Formları Tasarı İlkeleri ve Zemin – Biçim İlişkisine Uygun Düzenleme19
UYGULAMA FAALİYETLERİ....................................................................................... 20
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME .................................................................................... 23
ÖĞRENME FAALİYETİ–2 .................................................................................................. 27
2. ÜÇ BOYUTLU FORM ...................................................................................................... 27
2.1. Sanat Eğitiminde Üç Boyut Çalışmalar Yapmanın Önemi......................................... 27
2.2. İki Boyutlu Formlardan Üç boyutlu formlar Üretme ve Kaide Üzerine Düzenleme .. 27
UYGULAMA FAALİYETLERİ....................................................................................... 28
MODÜL DEĞERLENDİRME .............................................................................................. 35
CEVAP ANAHTARLARI ..................................................................................................... 39
KAYNAKÇA ......................................................................................................................... 40
i
4. AÇIKLAMALAR
AÇIKLAMALAR
MODÜLÜN KODU 211GS0003
ALAN Ortak
DAL/MESLEK Ortak
MODÜLÜN ADI Tasarı İlkeleri
Form çağrışımları, kompozisyon kavramları ve zemin-biçim
MODÜLÜN TANIMI
ilişkilerinin anlatıldığı öğrenme materyalidir.
SÜRE 40/16
ÖNKOŞUL Açık-Koyu Işık-Gölge modülünü başarmış olmak
YETERLİK İki ve üç boyutlu form oluşturarak kompozisyon kurmak.
Genel amaç
Uygun atölye ortamı sağlandığında hatasız olarak
kompozisyon ilkelerine ve öğelerine uygun iki ve üç boyutlu
form oluşturabileceksiniz.
Amaçlar
MODÜLÜN AMACI 1. Temel geometrik formlardan yeni formlar üreterek bu
formları yüzey üzerine kompozisyon öğeleri ve
ilkelerine uygun düzenleyebileceksiniz.
2. Temel geometrik formlardan yeni formlar üreterek bu
formları üç boyutlu olarak zemin üzerine düzenlemesini
yapabileceksiniz.
Ortam: Grafik atölye ve laboratuvarları, sınıf, işletme,
kütüphane, ev, bilgi teknolojileri ortamı vb.
EĞİTİM ÖĞRETİM
Donanım: Sanat ile ilgili basılı ve görsel kaynaklar, çizim
ORTAMLARI VE
masası, çizim tahtası, resim kâğıdı, kurşun kalem, silgi, cetvel,
DONANIMLARI
pergel, karton, yapıştırıcı, makas, maket bıçağı, durafix, atölye
önlüğü
Modülün içinde yer alan her faaliyetten sonra, verilen ölçme
araçlarıyla kazandığınız bilgileri ölçerek kendi kendinizi
ÖLÇME VE değerlendireceksiniz.
DEĞERLENDİRME Öğretmen, modül sonunda size ölçme aracı ( test, çoktan
seçmeli, doğru yanlış vb.) uygulayarak modül uygulamaları ile
kazandığınız bilgileri ölçerek değerlendirecektir.
ii
5. GİRİŞ
GİRİŞ
Sevgili Öğrenci,
Tasarım eğitiminde öğrenci, şekil, biçim, renk, doku gibi biçimsel öğelerin ve ritim,
yön, oran, denge gibi görsel kuralların önderliğinde yaptığı birçok arama ve denemelerle
nesneleri daha açık olarak görmeye çalışır. Bir şeklin farklı genişlik ve yükseklik farklarını
görerek şekiller arasında ilişkiler kurup, yeni formlar üretme çabası içinde denemeler yapar.
Biçim, yüzey ve mekân arasında bağlantılar kurarak sonuca varır. Öğrencinin yaptığı bütün
bu uygulamalar onun yaratıcı düşünce gücünü ve estetik sezgilerini geliştirmeye yöneliktir.
Hazırlanan bu modülde temel geometrik formlardan yeni formlar oluşturma, yeni
oluşturulan formları tasarı ilkelerine göre yüzey düzenlemesi ve üç boyutlu formlar
oluşturarak kaide üzerine düzenleme uygulamaları ile ilgili konuları ele alacağız.
Modül sonunda öğrendiğiniz becerileri sanatla ilgili tüm alanlarda kullanabilir ve
hatasız bir biçimde tasarı ilke ve öğelerine uygun kompozisyonlar hazırlayabilirsiniz.
1
7. ÖĞRENME FAALİYETİ-1
ÖĞRENME FAALİYETİ-1
AMAÇ
Bu faaliyette verilecek bilgiler doğrultusunda, uygun ortam sağlandığında temel
geometrik formlardan yeni formlar üreterek bu formları yüzey üzerine kompozisyon öğeleri
ve ilkelerine uygun düzenleyebileceksiniz.
ARAŞTIRMA
Çevrenizde gözlem yaparak form ya da biçimleri inceleyiniz. Köşeli ve yuvarlak
hatlardan oluşmuş doğal ve yapay objelerden örnekler getiriniz ve bunları
arkadaşlarınızla tartışınız.
1. FORM ÇAĞRIŞIMLARI VE
KOMPOZİSYON
1.1. Tanımlar
1.1.1. Kompozisyon Tanımı ve Önemi
Parçaların amaca uygun olarak, çevresi ve kendi içinde uyumlu, dengeli, göze hoş
gelecek, estetik bir şekilde planlanması ve uygulanmasıdır.
Kompozisyon bütün plastik sanat dallarında en önemli öğelerden biridir. Göz ister
resim, ister heykel, ister mimari yapı olsun bir sanat eserini algılarken anlamlı bir bütünü
kavrar ki ancak o zaman biz o sanat eserinden haz alırız. Bütünü meydana getiren parçaların
düzenlenmesinde uyum ve denge yoksa, o bütünü kavramada zorluk çekeriz. Söz gelişi
resimde, açık koyu değerlerin çizgiler ile yüzeylerin dengeli ve uyumlu olarak bir araya
getirilmesiyle anlamlı bütüne ulaşılır.
Kompozisyonu oluştururken, konuya uygun olarak malzemeyi de dikkate alarak bir
düşünceyi, bir hareketi gerçekleştirmek için önce zihinde hazırlanması ve oluşturulması
gerekir. Zihinde oluşturulan tasarım kâğıt üzerinde çeşitli eskiz çalışmaları ve araştırmalar
ile kişisel yaratıcılık da ilave edilerek tasarıma dönüştürülür. Tasarım kavramının temeli
yaratıcılıktır. Var olan kalıpların ve alışkanlıkların dışına çıkmak, bilinmeyenlere doğru adım
atmak, empoze edilmiş düşünce çizgisini kırmak, yeni bir düşünce çizgisi ortaya koymak ve
değişik çözüm önerileri getirmek yaratıcılığın temelidir.
3
8. 1.1.2. Form
Dar anlamı ile form, bir yüzeyin sınırlanarak, ötekisinden ayrılmasıdır. Diğer bir
tanımı ise bir bütünün karakteristik tüm özelliklerini taşıyan genel görünüş formdur. Doğada
var olan her cismin ve varlığın geometrik bir formu vardır. Geometride, yüzeyler ve cisimler
iki zıt uç arasında dizilmiştir. Bu iki zıt uç da; üçgen ve dairedir. Tüm şekiller bu iki zıt uçlar
arasında uyumlu bir silsile takip eder.
1.1.3. İki Boyut
En ve boydan oluşmuş üçüncü boyutu olmayan elemanlara denir.
1.2. Kompozisyon Öğeleri
Kompozisyon birçok öğe ve ilkelerin bir arada kullanılması ile gerçekleşir. Kompozisyon
öğeleri; çizgi, yön, biçim, ölçü, aralık, doku, renk, değer, hareket, ışık-gölgedir. Bu öğeler,
kompozisyon ilkelerinden yararlanılarak bir düzenleme yapılırken dikkate alınması gereken
yeni kavramlarla karşılaşılmıştır.
Kompozisyonu düzenlemede önemli öğeler aşağıda verilmiştir.
Yön
Aralık
Ölçü
Hareket
Hacim
Biçim zemin ilişkisi
1.2.1. Yön
Çizgiler veya üç boyutlu cisimler konumları ile bir takım yönler gösterir. Yatay ve
dikey yönler arasında birçok ara konumda yön vardır. Yönleri birbirini kesen ve dik
durumda olan çizgi ve biçimler zıt ve aykırı sayılır. Birbirine yakın uygunluk ve paralelde
olanlar ise uygun durumda kabul edilir. Kompozisyon hazırlarken yönleri değiştirmek farklı
ve güzel görüntüler oluştururken aynı zamanda kompozisyona dinamizm ve hareket de
kazandırır.
Şekil 1.1:Yön
4
9. 1.2.2. Hareket
Hareket genellikle yöne bağlı olarak oluşur. Kompozisyonu oluşturan öğeler karşıtlık
düzeni içinde farklı hareket etkisi yaratabilir.
Şekil 1.2: Hareket
1.2.3. Ölçü
Ölçü ve oran, görsel sanatlarda çok kullanılan bir kavramdır. İnsan genel olarak her
şeyi kendisine göre ölçülendirir. Kendi değerinin ve ölçü bilincinin dışına taşan oranlar,
insanı rahatsız eder. Buna göre ölçü; iki büyüklük arasındaki birimsel ilişkidir diyebiliriz.
Tasarımda önemli olan biçimlerin amaca uygun olarak uyumlu ve dengeli ve estetik düzeni
ortaya koyabilmesidir. Küçük ölçüler, görsel algıda uzaklık etkisi yaratır. Büyük ölçüler ise
yakınlığı ifade eder.
Şekil 1.3: Ölçüde yakınlık ve uzaklık
5
10. 1.2.4. Aralık
Tasarımda birbirine yakın aralıklar uygun, birbirinden uzak olanlar ise birbirleri
arasında kopukluğa neden olur ve birliktelik göstermez. Yan yana olan aralıklar tekrar
edilirse monotonluğu getirebilir. Bu sebeple form ve mekânlar arasında farklı büyüklükte
aralıklar kullanılması kompozisyona hareket ve dinamizm getirir.
Şekil 1.4: Aralık
1.2.5. Hacim
Biçimlerin ve mekânların anlatımının üçüncü boyut kazanmasıdır. Resimde açık- koyu
değerlerle hacim etkisi kazandırılır.
Şekil 1.5:Hacim
6
11. 1.2.6. Zemin Biçim İlişkisi
Kompozisyonda biçimlerin yerleştirilmesi için bir zemin (yüzey: Üzerinde iki boyutlu
çalışmaya olanak veren her tür alandır.)
gereklidir. Biçimlerin yüzey üzerine yakın aralıklı ve
aralıksız olarak düzenlemelerinde göz, biçimleri gruplayarak algılar. Göz, eksik biçimleri
tamamlama eğiliminde olduğundan biçimleri zemin üzerine yerleştirirken dikkat edilmelidir.
Koyu etkili zeminlerde açık renkte kullanılan biçimler boyutları küçükte olsalar daha ön
planda görünür.
Şekil 1.6:Biçimlerin yüzey içine yerleşimi
1.3. Tasarı İlkeleri
Tekrar ilkesi
Uygunluk
Zıtlık
Koram
Egemenlik
Denge
Birlik
7
12. 1.3.1. Tekrar İlkesi
Bir öğenin aynen ya da yakın değer olarak birden fazla kullanılması tekrarı meydana
getirir.
Resim 1.7: Kompozisyon
Tekrar ilkesi üç çeşittir.
Tam tekrar
Tekrar
Aralıklı tekrar
8
13. Tam tekrar
Cisim ya da biçimlerin ölçü, biçim, renk, değer ve dokularının tam anlamı ile aynı
olması ve bunların eşit aralıklarla aynı yönde kullanılmasıdır.
Resim 1.8: Tam tekrar
Tekrar
Cisim ya da biçimlerin ölçü, biçim, renk, değer ve dokularının tam anlamı ile aynı
olması fakat aralık ya da yönlerinin farklı kullanılmasıdır.
Resim 1.9: Tekrar
9
14. Aralıklı tekrar
Birden fazla motif, biçim ya da cisim belirli aralıklarla birbiri ardınca kullanıldığında
aralıklı tekrar oluşur.
Resim 1.10: Aralıklı tekrar
1.3.2. Uygunluk
İki ya da üç boyutlu cisimler arasında ortak veya yaklaşık benzerliklerin bulunmasına
uygunluk denir. Uygunluk biçim, ölçü, renk, değer, doku vb. yönlerden oluşur. Bunların biri
ya da birkaçı bir arada olabilir.
Uygunluk, cisimlerin fiziksel yapılarında olabileceği gibi onların karakterinde,
esinlendikleri anlamda ve hizmet beraberliklerinde de olabilir.
10
15. Uygunluk dört grupta toplanır.
Fiziksel uygunluk
Görünüşteki dış yapıdaki uygunluk: Tasarımı oluşturan öğelerin ölçü, biçim, değer,
doku, yön ve aralıkları bakımından birbirlerine benzemesi fiziksel uygunluğu oluşturur.
Hizmet uygunluğu
Verdiği hizmete göre uygunluk: Tasarımda aynı amaç için kullanılan formlar kendi
içlerinde bağlantılıdır. Biçim yönünden farklı olsalar da aynı hizmet için birleştiklerinden
uygundur. Örneğin; sabunluk, diş fırçası kabı gibi.
Biçim uygunluğu
Sahip olduğu biçime göre uygunluk: Bazı formlar birbirleri ile ilgileri olmadıkları
halde, biçim yönünden benzerlik gösterebilirler.
Üslup uygunluğu
Sahip olduklara üsluplara göre uygunluk: Tasarımda öğeler arasındaki yakınlık ve
birlik, parça bütün arasındaki uygunluk üslup uygunluğu ile sağlanır. Örneğin; tasarımda
geometrik formların hakimiyeti sağlanmışsa bu forma uymayan formun kullanılması
düzenlemeyi bozar.
Şekil 1.11:Uygunluk
11
16. 1.3.3. Zıtlık
Cisimler arasındaki herhangi bir bakımdan ortak ya da yakın nitelikler olmadığı
taktirde bunlar arsında ilgi kurmak güçleşir. Her biri diğerine yabancı ve ilgisiz kalır.
Böylece cisimler arasında bir birlik kurulmayınca uyuşmazlık ve kargaşalık göze çarpar.
Sanat açısından değerli görülen her yapıtta kuşkusuz çok iyi çözümlenmiş kontrast bir
denge vardır. Bir şeyin değerlendirilmesinde karşıtlıklar daima ön plandadır. Zıtlıkta denge
kurulması birçok şeyi çözümleyecektir. Zıtlık; biçim, renk, doku, değer, ölçü, yön, aralık vb.
bakımlardan olabilir.
Şekil 1.12 I:yönde zıtlık, II:değerde zıtlık, III:biçimde zıtlık, IV:dokuda zıtlık
1.3.4. Koram (Hiyerarşi)
İki zıt ucu uygun kademelerde birbirine bağlayan köprüye koram denir. İki uç arasında
bir düzen dâhilinde geçiş sağlayan bu düzenleme yardımıyla anlamlı ve güzel bir dizi ortaya
çıkar. Eğer iki uç arasında ölçü farkı varsa, bir uçtan diğer uca doğru biçimler büyükten
küçüğe doğru dizilmelidir.
Koramda hiç değişmeyen koşullar
İki uç arasındaki zıtlık
Uçlar arasında düzenli bir kademelenme ( sıralanma)
Tasarda iki çeşit koram vardır
Eksensel koram
Merkezsel koram
12
17. Eksensel koram: Biçimlerin düz ya da eğri bir eksen üzerinde dizilmesi ile
oluşur(cezvelerin büyükten küçüğe dizilmesi).
Resim 1.13: Eksensel koram
Merkezsel koram: Birçok şekil koram oluşturacak biçimde birleştiklerinde,
ortada bir merkez oluşuyorsa merkezsel koram olur.(Açılmış bir gül çiçeği)
Resim 1.14: Merkezsel koram
13
18. 1.3.5. Egemenlik
Bir kompozisyonda kullanılan öğelerden birinin ya da bir grubun diğer öğelere göre
üstünlük sağlamasıdır. Egemenliğin en çok anlaşılan ve en çok kullanılan şekli ölçü
egemenliğidir. Ayrıca değer, doku, renk vb. öğelerden de egemenlik sağlanabilir. İster ölçü,
ister doku, isterse değer, ya da renk bakımından olsun, her türlü egemenlikte bir zıtlık
bulunur. Böylece bir biçim ya da biçimler grubu diğerine hakim olabilir.
Resim 1.15: Egemenlik
Resim 1.16: Egemenlik Resim 1.17: Egemenlik
14
19. 1.3.6. Denge
Denge; formda, renkte, harekette, açık-koyuda kendini gösterir.
Bir düzenlemeye giren cisimlerin renkleri, değerleri, dokuları, yönleri, aralıkları ve
ölçüleri birbirleri ile karşılaştırılınca, bu özellikler birbirleri ile tartılarak bir denge
hissedilmek istenir ve aranır.
Bir çalışma üzerinde dengesizlik hissediliyorsa, dengesizliği meydana getiren
bölümler, renk, ölçü, değer, aralık, yön vb. bakımlardan incelenerek dengenin kurulması
sağlanır. Eğer bir düzenlemede dengesizlik göze batmıyorsa denge sağlanmış demektir.
Genellikle denge iki türlüdür: Simetrik denge, asimetrik denge.
Simetrik denge: Düşey veya eğik bir eksen üzerinde öğelerin aynen tekrar
etmesinden oluşur. Tasarımda fazla ilgi uyandırmaz.
Asimetrik denge: Tasarımda farklı görsel ağırlıktaki öğelerin serbest tarzda
yerleştirilmesiyle oluşturulur. Tasarımda ilgi çekiciliği, hareketliliği ve
dinamizmi artırır.
Resim 1.18: Asimetrik ve simetrik denge ile kompozisyon
1.3.7. Birlik
Çeşitli cisimlerin ya da biçimlerin bir araya gelerek dengeli bir bütün oluşmaları ile
birlik doğar. Birbirine zıt olan parçalar ile birlik meydana getirirken bir uyuşma ve düzen
içinde olmalıdır. Bir tasarımda kullanılan öğeler çok farklı olsa bile doku bakımından
benzerlikleri var ise birlik sağlanmıştır. Birliğin oluşması için önce denge gereklidir. İnsan
vücudu birlik için çok güzel bir örnektir. Özellikleri farklı birçok organ bir arada uyum
içinde çalışarak insan vücudunu oluşturur.
15
20. 1.4. Yeni Formlar Üretme
Temel geometrik formlardan yola çıkarak farklı yöntemlerle var olandan farklı, kişiye
ait yeni formlar oluşturmak, kişinin yaratıcılık yönünü geliştirmektedir. Bu çalışmalar daha
sonra farklı tasarımlar oluştururken sizin için temel oluşturacaktır.
1.4.1. İki Temel Formdan Yeni Formlar Üretme
Aşağıdaki uygulama faaliyetinde temel geometrik formları kullanarak yeni formlar
oluşturulmuştur. Yeni formlar oluştururken tek bir yöntem kullanmak yerine üç farklı
yöntem kullanılmıştır.
Eksilme: Temel geometrik formdan bir geometrik formun çıkarılmasıdır.
Eksiltme-artırma: Temel geometrik formdan bir geometrik formun çıkarılması,
çıkarılan formun veya başka bir geometrik formun eklenmesidir.
Çizgi ile bölme: Temel geometrik formu serbest elle veya cetvel yardımıyla
oluşturmak istediğiniz formu çizmek diğer kısımları çıkarmaktır.
Aşağıdaki uygulama faaliyetinin aşamaları işlem basamakları ile ayrıntılı olarak
verilmiştir.
16
21. UYGULAMA FAALİYETLERİ
UYGULAMA FAALİYETLERİ
Şekil 1.19:Yeni formlar üretme
Aşağıdaki işlemleri tamamladığınızda temel formlardan yeni formlar oluşturmuş
olacaksınız.
Kullanılacak malzemeler
Resim kâğıdı
Kurşun kalem
Silgi
Cetvel
Pergel
1- 25 x35 cm ölçüsündeki resim kâğıdınızı yatay tutarak kâğıdınızın ortasına 21cm
x 12 cm ebatlarında bir dikdörtgen tablo çiziniz.
2- Bu dikdörtgeni içine 3 cm’ lik karelere bölünüz. Yukarıdan aşağıya doğru birinci
kareye daire, ikinci kareye kare, üçüncü kareye üçgen, dördüncü kareye
dikdörtgen şeklinde olan geometrik biçimlerinizi yerleştiriniz.
17
22. Şekil 1.20: Yeni formlar üretme
3- Şekil 1.19’ daki gibi 1.ve 2. sütundaki geometrik formlardan sadece birer
geometrik form çıkarınız.
Formdan başka bir form çıkarırken çok kenardan veya ortadan çıkarmayınız.
4- 3.ve 4. sütundaki geometrik formlara bir eksiltme ve bir artırma yöntemini
uygulayarak yeni formlar oluşturunuz.
Eksiltme ve artırma yaparken kullanacağınız formların da geometrik form
olmasına dikkat ediniz.
5- 5. ve 6. sütundaki geometrik formları çizgi ile bölme yöntemini kullanarak yeni
formlar oluşturunuz.
Formları çizgi ile bölerken serbest çizgilerde kullanabilirsiniz.
Yeni formların boyutunun 2cm’den az 3cm’den fazla olmamasına dikkat ediniz.
18
23. 1.4. İki Boyutlu Formları Tasarı İlkeleri ve Zemin – Biçim İlişkisine
Uygun Düzenleme
Yukarıdaki uygulama faaliyetinde temel geometrik formlardan yola çıkarak eksiltme,
eksiltme-artırma ve çizgi ile bölme yöntemlerini kullanarak yeni formlar oluşturduk.
Aşağıdaki uygulama faaliyetinde, uygulama-1 kısmında oluşturduğumuz yeni formlar seçip
tasarı ilkelerinden tam tekrar, egemenlik ve koram ilkeleriyle kompozisyonlar
hazırlayacağız.
Aşağıdaki uygulama faaliyetinin aşamaları işlem basamakları ile ayrıntılı olarak
verilmiştir.
19
24. UYGULAMA FAALİYETLERİ
UYGULAMA FAALİYETLERİ
Aşağıdaki işlemleri tamamladığınızda yeni formları kullanarak tasarı ilkelerine göre
kompozisyonlar oluşturacaksınız.
Kullanılacak malzemeler
Resim kâğıdı( 35x50cm )
Fon kâğıdı (siyah)
Kurşun kalem
Silgi
Cetvel
Pergel
Durafix
Makas
Cetvel
Atölye önlüğünüzü giymeyi unutmayınız
1- Kâğıdınızı aşağıdaki şekildeki gibi yatay tutup verilen ölçülere dikkat ederek
15cm x15cm boyutlarında üç tane kare çiziniz.
Şekil 1.21:Tasarı ilkeleri ile kompozisyon oluşturma
2- Uygulama -1’ de yapmış olduğunuz yeni formlardan üç düzenleme için
kullanacağınız formları seçiniz.
3- Siyah fon kartonundan üç tane 15cm x 15cm ölçülerinde kareler kesip resim
kâğıdınızda çizdiğiniz kareler üzerine yapıştırınız.
20
25. Şekil 1.22:Tasarı ilkeleri ile kompozisyon oluşturma
Yukarıdaki örnekte zemin renginde siyah formların renginde beyaz
kullanılmıştır. İsteğe bağlı olarak zemin rengini beyaz formların rengini ise siyah
kullanabilirsiniz
4.Kompozisyon için seçtiğiniz formlarınızı beyaz fon kartonu üzerine kullanacağınız
sayıda çizerek kesiniz.
Ölçülü zemin üzerinde kaç tane form kullanacağına karar verip, formunuzun
ölçüsünü belirleyiniz.(Formlarınızın ölçüsü 2cm’ den az 3cm’ den büyük olmamalıdır.)
Formlarınızı çizerken çizim aletlerinizi kullanınız.
İsteğe bağlı olarak fon kartonu yerine durafix de kullanabilirsiniz.
5.Kesip hazırladığınız formlarınızı belirtilen tasar ilkelerine göre belirlenen yüzey
üzerine yerleştirip yapıştırınız.
Kestiğiniz formları yapıştırmadan önce yüzey üzerinde yerleştirme denemsini
yapınız. Düzgün olması için zemin üzerinde kurşun kalemle fazla bastırmadan
formlarınızın yerini tespit ediniz.
21
27. ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak ölçünüz.
ÖLÇME SORULARI
(Aşağıdaki cümlelerin altında yer alan D ( doğru ) ve Y ( yanlış ) seçeneklerinden
sadece birini işaretleyiniz)
1) Kompozisyonu oluştururken parça ile bütün arasında denge ve birlik aranmasına gerek
yoktur.
A) D
B) Y
2) Çizdiğiniz şişenin tam ortasından bir çizgi ile böldüğünüzde her iki parça birbirinin
simetrisini oluşturur.
A) D
B) Y
3) Kompozisyon öğelerinden hareket genellikle yöne bağlı olarak oluşturulur.
A) D
B) Y
4) Tasarımda küçük ölçülü formlar görsel algıda yakınlık etkisi yaratır.
A) D
B) Y
5) Tasarımda aynı amaç için kullanılan formlar kendi içlerinde bağlantılıdır. Buna göre
kaşık, tabak, bıçak hizmette uygunluğa örnek olarak gösterilebilir.
A) D
B) Y
(Aşağıdaki soruların çoktan seçmeli olarak hazırlanmıştır, her sorunun yalnızca bir
doğru cevabı vardır. Seçeneklerden sadece bir tanesini işaretleyiniz.)
6. Aşağıdaki formlardan hangisi iki boyutlu form oluşturma yöntemine uygun olarak
oluşturulmuştur? (Kesip çıkarılan bölümler beyaz renkte gösterilmiştir.)
A) I
B) II
C) III
D) IV
23
28. 7. Aşağıdakilerden hangisi eksensel korama örnektir?
A) Yan yana dizilmiş aynı boydaki kavanozlar.
B) Klavyedeki tuşların dizimi
C) Merdiven basamakları
D) Büyükten küçüğe doğru dizilmiş farklı büyüklükteki toplar
8. Aşağıdaki şekillerden hangisi birlik ilkesine örnektir?
A) I
B) II
C) III
D) IV
Not: Cevap anahtarınız modülün sonundadır.
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarı ile karşılaştırınız ve doğru cevap sayınızı belirleyerek
kendinizi değerlendiriniz. Yanlış cevapladığınız sorularla ilgili öğrenme faaliyetlerini
tekrarlayınız.
24
29. DEĞERLENDİRME ÖLÇEĞİ
UYGULAMALI TEST-1
Temel geometrik formları eksiltme, eksiltme – artırma ve çizgi ile bölme yöntemlerini
kullanarak yeni formlar oluşturunuz. Bu çalışmanızı aşağıdaki ölçeğe göre değerlendiriniz.
UYGULAMA FAALİYETİ: ÖĞRENCİNİN
Yeni formlar oluşturma ADI SOYADI:
AÇIKLAMA: Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız
becerileri EVET ve HAYIR kutucuklarına (X) işareti koyarak kontrol
ediniz.
Değerlendirme Kriterleri EVET HAYIR
Bilgilerinizi gözden geçirdiniz mi ?
Malzemeyi temin ettiniz mi?
Kâğıt düzeninizi yaptınız mı?
Çizimi kâğıda yerleştirdiniz mi?
Çizgileri istenilen kalitede yaptınız mı?
Formlarınızın boyutunu kontrol ettiniz mi?
Formdan form çıkarırken çok kenardan veya ortadan
çıkarmamaya dikkat ettiniz mi?
Temizlik ve düzene dikkat ettiniz mi?
Zamanı verimli kullanmaya dikkat ettiniz mi?
DEĞERLENDİRME
Uygulama faaliyetinde kazandığınız davranışlarda işaretlediğiniz “EVET” ler
kazandığınız becerileri ortaya koyuyor. “HAYIR” larınız için ilgili faaliyetleri tekrarlayınız
Cevaplarınızın tamamı EVET ise diğer uygulama faaliyetine geçiniz.
25
30. UYGULAMALI TEST-2
Yeni oluşturduğunuz formları kullanarak tasarı ilkelerine göre kompozisyonlar
hazırlayınız. Bu çalışmanızı aşağıdaki ölçeğe göre değerlendiriniz.
UYGULAMA FAALİYETİ: ÖĞRENCİNİN
Tasarı ilkelerine göre kompozisyonlar
oluşturma
ADI SOYADI:
AÇIKLAMA: Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan
kazandığınız becerileri EVET ve HAYIR kutucuklarına (X)
işareti koyarak kontrol ediniz.
Değerlendirme Kriterleri Evet Hayır
Bilgilerinizi gözden geçirdiniz mi ?
Malzemeyi temin ettiniz mi?
Kâğıt düzeninizi yaptınız mı?
Karelerin ölçülerini doğru yaptınız mı?
Formlarınızın seçimini yaptınız mı?
Form ve zeminde kullanacağınız renge karar verdiniz
mi?
Formlarınızın boyutunu kontrol ettiniz mi?
Formları düzgün çizdiniz mi?
Formlarınızı düzgün kestiniz mi?
Formları yapıştırmadan önce yüzey üzerinde yerleştirme
planını yaptınız mı?
Formları düzgün yapıştırdınız mı?
Temizlik ve düzene dikkat ettiniz mi?
Zamanı verimli kullanmaya dikkat ettiniz mi?
DEĞERLENDİRME
Uygulama faaliyetinde kazandığınız davranışlarda işaretlediğiniz “EVET” ler
kazandığınız becerileri ortaya koyuyor. “HAYIR” larınız için ilgili faaliyetleri tekrarlayınız
cevaplarınızın tamamı EVET ise diğer öğrenme faaliyetine geçiniz.
26
31. ÖĞRENME FAALİYETİ–2
ÖĞRENME FAALİYETİ–2
AMAÇ
Bu faaliyette verilecek bilgiler doğrultusunda uygun ortam sağlandığında temel
geometrik formlardan yeni formlar üreterek bu formları üç boyutlu olarak zemin üzerine
düzenlemesini yapabileceksiniz.
ARAŞTIRMA
Çevrenizde gözlem yaparak üç boyutlu formlarla ilgili araştırma yapınız ve
bulduğunuz örnekleri arkadaşlarınızla inceleyerek tartışınız.
Müzelere ve sanat galerine inceleme gezileri yapınız.
2. ÜÇ BOYUTLU FORM
2.1. Sanat Eğitiminde Üç Boyut Çalışmalar Yapmanın Önemi
Üç boyutlu çalışmalar iki boyutlu yüzeysel çalışmalardan daha fazla öğreticidir. Bu
sistemde, kâğıt, kil gibi kullanılması kolay ve ekonomik malzemelerle çalışılır. Bu
malzemeleri keserek, katlayarak ve birbirine ekleyerek basitten karmaşığa bir dizi deney
içinde çalışılır.
Öğrenciye, yaşamı boyunca ve gelecekte gerekli olacak teknik güç kazandırması
açısından üç boyutlu sanat eğitimi önemlidir. Bu doğrultuda yapılan çalışmaların artması
öğrencinin zihinsel gelişiminin artırmasına yardımcı olmasının yanı sıra anlatım gücünün
sonucu olarak görsel anlatım dilinin gelişmesine de yardımcı olur.
2.2. İki Boyutlu Formlardan Üç boyutlu formlar Üretme ve Kaide
Üzerine Düzenleme
Uygulama faaliyeti-1’de temel geometrik formlardan yola çıkarak yeni formlar
oluşturduk.
Aşağıdaki uygulama faaliyetinde bu formlardan iki tanesini seçip üç ayrı boyutta
çoğaltarak bu formlarımızı üç boyutlu hale dönüştürdük. Tasarı ilke ve yöntemlerine uygun
olarak kaide üzerine düzenleme yaptık.
Aşağıda uygulamamızın işlem basamakları ayrıntılı olarak verilmiştir.
27
32. UYGULAMA FAALİYETLERİ
UYGULAMA FAALİYETLERİ
Resim 2.1: Üç boyutlu düzenleme
Resim 2.2: Aynı düzenlemenin farklı bakış açısından görünüşü
28
33. Aşağıdaki işlemleri tamamladığınızda üç boyutlu formlar oluşturup bunları kaide
üzerine düzenlemesini yapmış olacaksınız.
Kullanılacak malzemeler
Fon kartonu
Kurşun kalem
Silgi
Cetvel
Pergel
Makas
Maket bıçağı
Yapıştırıcı
Atölye önlüğünüzü giymeyi unutmayınız
1- Temel geometrik formlardan yeni formlar oluşturunuz.
2- Kaide üzerinde kullanacağınız formların sayısını ve ölçülerini tespit ediniz.
Kullanacağınız her form için en az üç tane ayrı boyutta ölçü tespit ediniz.
3- 35cm x 50cm boyutlarında iki adet karton veya bristol kâğıdınıza aşağıda verilen
ölçülerde formlarınızı yerleştirerek kurşun kalemle çiziniz.
29
34. Şekil 2.3.: Formların karton üzerine çizimi
Çizimlerinizin istenilen nitelikte olması için çizim aletlerinizi kullanınız.
4- Çizdiğiniz formlarınızı makas ve maket bıçağını kullanarak düzgün şekilde
kesiniz.
5- 35cm x 50cm ölçüsündeki kartona formlarınızın yan yüzeyleri için
kullanacağınız bölümleri aşağıdaki şekildeki gibi çiziniz.
30
35. Şekil 2.4: Yan yüzeylerin karton üzerine çizimi
Her bir formun yan yüzeyi için kaç cm uzunluğunda yan yüzey parçası
gerektiğini dikkate alarak çiziminizin boyutunu belirleyiniz.
6- Yan yüzey için çizdiğiniz parçaları maket bıçağı ve makas yardımı ile kesiniz.
7- Şekildeki gibi noktalı çizgi ile belirtilen çizgili kısmı maket bıçağının arka kısmı
ile cetvel yardımı ile iz yapınız. Bu yaptığınız iz bu kısmın kolayca kıvrılmasına
yardımcı olacaktır.
8- Kıvırdığınız bölüme yapıştırıcı sürüp formunuz ile yapıştırınız.
Aşağıdaki şekildeki gibi kesik çizgilerle belirtilen kısım üzerinden maket bıçağı
ile iz yapınız ve iz yaptığınız kısım üst tarafta olacak şekilde kıvırınız. Aynı taraf
üzerine yapıştırıcınızı sürüp yapıştırınız.
31
36. Şekil 2.5: Yan yüzey bölümlerinin katlama şekli
9- Daha sonra diğer kıvrılmış parçayı da formun diğer parçası ile yapıştırınız.
10- Formlarınız yerleştireceğiniz kaideyi aşağıdaki şekildeki gibi iki adet çizip
kesiniz.
Şekil 2.6: Kaidenin karton üzerine çizimi
32
37. 11- 11-Şekil 2.6’ daki siyah renkte üçgenleri kesip atınız. Kesik nokta ile belirtilen
yerler üzerinden maket bıçağının arka kısmı ile cetvel yardımı ile fazla
bastırmadan iz yapınız (Yaptığınız iz kartonun katlanmasında kolaylık sağlar.)
12- 12-Kestiğiniz parçaları kıvrım yerlerinden katlayarak yapıştırınız.
13- 13-Her iki parçayı da kıvrım yerlerinden birbirine yapıştırınız.
14- 14-Formlarınızın kaide üzerine düzenlemesini yapınız ve formlarınızı kaide
üzerine yapıştırınız.
Formlarınız yapıştırmadan önce düzenleme için denemeler yapınız. Düzenleme
yaparken kompozisyon kurallarını dikkate alınız.
33
38. DEĞERLENDİRME ÖLÇEĞİ
UYGULAMALI TEST
Temel geometrik formları eksiltme, eksiltme – artırma ve çizgi ile bölme yöntemini
kullanarak yeni formlar oluşturunuz. Yeni formlarınızı üç boyutlu hale getirip kaide üzerine
düzenlemesini yapınız. Bu çalışmanızı aşağıdaki ölçeğe göre değerlendiriniz.
UYGULAMA FAALİYETİ:
Üç boyutlu formlar oluşturma ve ÖĞRENCİNİN
kompozisyon ilkelerine göre kaide ADI SOYADI:
üzerine yerleştirme
AÇIKLAMA: Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız
becerileri EVET ve HAYIR kutucuklarına (X) işareti koyarak kontrol
ediniz.
Değerlendirme Kriterleri Evet Hayır
Bilgilerinizi gözden geçirdiniz mi ?
Malzemeyi temin ettiniz mi?
Kâğıt düzeninizi yaptınız mı?
Üç boyutlu çalışma için yeni formlarınızı oluşturdunuz mu?
Kaç tane form kullanacağınızı ve boyutlarını belirlediniz mi?
Yan yüzey genişliğini be boyutunu belirleyip çizimini kâğıda
yaptınız mı?
Çizimi kâğıda yerleştirdiniz mi?
Çizgileri istenilen kalitede yaptınız mı?
Çizimlerinizi istenilen nitelikte kestiniz mi?
Kıvrım yerlerine maket bıçağı ile iz yaptınız mı?
Yan yüzeyleri ve formlarınızı yapıştırdınız mı?
Kaide için boyut belirlediniz mi?
Kaidenin açılımını karton üzerine ölçüye uygun olarak
düzgün olarak çizdiniz mi?
Kaidenizi yapıştırdınız mı?
Formlarınızı kaide üzerinde düzenleme için denemeler
yaptınız mı?
Formlarınızı kaide üzerine yapıştırdınız mı?
Temizliğe ve düzene dikkat ettiniz mi?
Zamanı verimli kullanmaya dikkat ettiniz mi?
DEĞERLENDİRME
Uygulama faaliyetinde kazandığınız davranışlarda işaretlediğiniz “EVET” ler
kazandığınız becerileri ortaya koyuyor. “HAYIR” larınız için ilgili faaliyetleri tekrarlayınız
cevaplarınızın tamamı EVET ise diğer modül değerlendirme faaliyetine geçiniz.
34
39. MODÜL DEĞERLENDİRME
MODÜL DEĞERLENDİRME
Modül sonunda kazandığınız yeterliği temel formlardan yeni formlar oluşturup,
oluşturduğunuz formları kullanarak tasarı ilkelerinden iki tanesini kullanınız, 20cm x20cm
yüzey içine kompozisyonlar hazırlayıp değerlendiriniz.
Kullanılacak malzemeler
Resim kâğıdı
Fon kartonu (siyah)
Kurşun kalem
Silgi
Cetvel
Pergel
Durafix
Yapıştırıcı
Maket bıçağı
Makas
Atölye önlüğünüzü giymeyi unutmayınız
1- 25x35cm ölçüsündeki resim kâğıdınızı yatay tutarak kâğıdınızın ortasına 21cm x
12 cm ebatlarında bir dikdörtgen tablo çiziniz.
2- Bu dikdörtgeni içine 3 cm’ lik karelere bölünüz. Yukarıdan aşağıya doğru birinci
kareye daire, ikinci kareye kare, üçüncü kareye üçgen, dördüncü kareye
dikdörtgen şeklinde olan geometrik biçimlerinizi yerleştiriniz.
Şekil 3.1:form oluşturma
35
40. 3- Şekil 1.9’ daki gibi 1.ve 2. sütundaki kareler içine geometrik formlardan sadece
birer geometrik form çıkarınız.
Bir geometrik formdan sadece bir geometrik form çıkarılmalıdır.
Formdan başka bir form çıkarırken çok kenardan veya ortadan çıkarmayınız.
4- 3.ve 4. sütundaki geometrik formlara bir eksiltme ve bir artırma yöntemini
uygulayarak yeni formlar oluşturunuz.
Eksiltme ve artırma yaparken kullanacağınız formların da geometrik form
olmasına dikkat ediniz.
5- 5. ve 6. sütundaki geometrik formları çizgi ile bölme yöntemini kullanarak yeni
formlar oluşturunuz.
Formları çizgi ile bölerken serbest çizgilerde kullanabilirsiniz.
Yeni formlarınız boyutunun 2cm’den az, 3cm’den fazla olmamasına dikkat
ediniz.
6- 35cmx50cm ölçüsündeki kâğıdınızı aşağıdaki şekildeki gibi yatay tutup verilen
ölçülere dikkat ederek 20cm x 20cm boyutlarında iki tane kare çiziniz.
7- Yapmış olduğunuz formlardan iki düzenleme için kullanacağınız formları
seçiniz.
8- Siyah fon kartonundan üç tane 20cm x 20cm ölçülerinde kareler kesip resim
kâğıdınızda çizdiğiniz kareler üzerine yapıştırınız.
Şekil 3.2:Tasarı ilkeleri ile kompozisyon oluşturma
36
41. İsteğe bağlı olarak zemin rengini beyaz, formların rengini ise siyah
kullanabilirsiniz
Her iki karenin altına hangi tasarı ilkesi ile kompozisyon oluşturuyorsanız ismini
yazınız.
9- Kompozisyon için seçtiğiniz formlarınızı beyaz fon kartonu üzerine
kullanacağınız sayıda çizerek kesiniz.
Ölçülü zemin üzerinde kaç tane form kullanacağına karar verip formunuzun
ölçüsünü belirleyiniz.(Formlarınızın ölçüsü 2cm’ den az, 3 cm’ den büyük
olmamalıdır.)
Formlarınızı çizerken çizim aletlerinizi kullanınız.
İsteğe bağlı olarak fon kartonu yerine durafix de kullanabilirsiniz.
10- Kesip hazırladığınız formlarınızı belirtilen tasar ilkelerine göre belirlenen yüzey
üzerine yerleştirip yapıştırınız.
Kestiğiniz formları yapıştırmadan önce yüzey üzerinde yerleştirme denemesini
yapınız.
Kestiğiniz formları yapıştırmadan önce yüzey üzerinde yerleştirme denemesini
yapınız. Düzgün olması için zemin üzerinde kurşun kalemle fazla bastırmadan
formlarınızın yerini tespit ediniz.
37
42. DEĞERLENDİRME ÖLÇEĞİ
UYGULAMALI TEST
Yeni oluşturduğunuz formları kullanarak tasarı ilkelerine göre kompozisyonlar
hazırlayınız. Bu çalışmanızı aşağıdaki ölçeğe göre değerlendiriniz.
UYGULAMA FAALİYETİ: ÖĞRENCİNİN
Tarsı ilkelerine göre kompozisyonlar
oluşturma
ADI SOYADI:
AÇIKLAMA: Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız
becerileri EVET ve HAYIR kutucuklarına (X) işareti koyarak kontrol
ediniz.
Değerlendirme Kriterleri Evet Hayır
Bilgilerinizi gözden geçirdiniz mi ?
Malzemeyi temin ettiniz mi?
Kâğıt düzeninizi yaptınız mı?
Karelerin ölçülerini doğru yaptınız mı?
Formlarınızın seçimini yaptınız mı?
Form ve zeminde kullanacağınız renge karar verdiniz mi?
Formlarınızın boyutunu kontrol ettiniz mi?
Formları düzgün çizdiniz mi?
Formlarınızı düzgün kestiniz mi?
Formları yapıştırmadan önce yüzey üzerinde yerleştirme
planını yaptınız mı?
Formları düzgün yapıştırdınız mı?
Temizlik ve düzene dikkat ettiniz mi?
Zamanı verimli kullanmaya dikkat ettiniz mi?
DEĞERLENDİRME
Uygulama faaliyetinde kazandığınız davranışlarda işaretlediğiniz “EVET” ler
kazandığınız becerileri ortaya koyuyor. “HAYIR” larınız için ilgili faaliyetleri tekrarlayınız
cevaplarınızın tamamı EVET ise diğer modüle geçiniz.
38
43. CEVAP ANAHTARLARI
CEVAP ANAHTARLARI
ÖĞRENME FAALİYETİ-1 CEVAP ANAHTARI
SORU NU CEVAPLAR
1 Y
2 D
3 Y
4 Y
5 D
6 B
7 D
8 D
39
44. KAYNAKÇA
KAYNAKÇA
ALPASLAN Aker Sabiha, Tasarım Meslekî Resim, Yapa Yayınarı,1981
ATALAYER Faruk, Temel Sanat Öğeleri, Anadolu Ünv. Güzel Sanatlar
Fakültesi Yayınları, Eskişehir, 1994
BALCI BAYTEKİN Yusuf; Dr.SAY Nuran. Temel Sanat Eğitimi, Yapa
Yayınları, İstanbul
BOZER Zehra, Yayınlanmamış Temel Sanat Ders Notları, İstanbul 2006
ÇELLEK Tülay, Temel Sanat Ders Notları, 2003
EROĞLU Kadriye, Yayınlanmamış Temel Sanat Ders Notları, İstanbul 2006
GÖKAYDIN Nevide, Temel Sanat Eğitimi, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları,
2002
HEPGÜLDAL Betül, Yayınlanmamış Temel Sanat Ders Notları, İstanbul 2006
KILIÇKAN Hüseyin, Resim Bilgisi, Fil Yayınevi, 1999
Doç. ODABAŞI Hatice Aslan, Grafikte Temel Tasarım, Cem Ofset, İstanbul
SÖZEN Metin, Tanyeli Uğur Sanat Kavram ve Terimleri Sözlüğü, Remzi
Kitapevi, 1992
TURANİ Adnan, Sanat Terimleri Sözlüğü, Toplum Yayınevi, 1980
40