1. 3- Tasarımın3- Tasarımın
Temel ÖzellikleriTemel Özellikleri
1
Yrd.Doç. Dr. Ayşe Çatalcalı
Gazetecilik Bölümü
acatalcali@gmail.com
2. Bilgileri düzenlerBilgileri düzenler
Bilgileri derecelendirirBilgileri derecelendirir
Görüntüyü estetik kılarGörüntüyü estetik kılar
Yazıların değerini ortaya koyarYazıların değerini ortaya koyar
Yayının özgünlüğünü sağlarYayının özgünlüğünü sağlar
Tasarımın Prensiplerine Kısa Bakış
2
5. Şekil | Zemin
§§
Pozitif düzlem
Zemin içinde; etkiyi
artırabilmek için şekil boşlukta
bırakılır. Böylelikle şeklin
ilettiği etki daha rahat
sağlanabilir.
Hatırlanma kolaylıkla olur.
Negatif düzlem
Şeklin kenara dayandığı ya da
ileriye doğru dayandığı
alanlarda, hatırlanma sıklıkla
olmaz.
Etkinin ise daha sınırlı olduğu
görülür…
Etkiyi kullanabilmek için; mesaj taşıyan
şekli daha çok boş alan içinde bırakmalıyız..
Çünkü daha çok “ayrı” olarak yüzen şeylerin
dikkat çektiği kabul edilmektedir.
Negatif düzlem, özelleşmiş tasarım konumundadır.
4
8. Negatif DüzlemDergi ve Gazetelerin Biçim
(format) düzlemleri, içinde yer alan
çerçeveler, tasarımda yer alan
negatif düzlemleri etkilemektedir.
Çerçeveler ayrımlama yaparken,
aynı zamanda etkiyi de
azaltmaktadırlar.
7
9. Hizalama
Hizalama, bilginin aynı tür olmayan, benzer mesajların
bölümü olan öğelerine ilişkin, okuyucuya görsel ipucu verir.
Öğeler, herhangi bir kenar veya merkez boyunca
hizalanabilir.
Hiçbir şey keyfi olarak düzlem haline
gelemez
Her öğe, tasarımda görsel bağlantılarla
ilişkilendirilen öğelere sahiplenebilir.
Bazı olaylarda, ızgara (grid) kullanımı,
öğeler arasında kuvvetli görsel bağ
oluşturabilir.
8
10. Hizalama
İki posterin karşılaştırılması:
Alignment Realty
123 Main St.
Open House
November 14-16
Alignment Realty is…
Quality
Loyalty
Integrity
Free Pizza!
Come in out of the cold to help us
celebrate our 100th
anniversary
serving the community by buying
some expensive new homes.
Alignment Realty
123 Main St.
Open House
November 14-16
Alignment Realty is…
Quality
Loyalty
Integrity
Free Pizza!
Come in out of the cold to help us
celebrate our 100th
anniversary
serving the community by buying
some expensive new homes.
9
12. Simetri
Simetri, denildiğinde ilk olarak; iyi orantılanmış ve dengelenmiş parçaların
oluşturduğu genel yapı akla gelir.
bir imajın bir veya daha fazlanın üstünde başı (yükselti yeri) olan yanılsamalar
(ikizlemeler) içerir.
Tek Eksenli Biçimsel Simetri, düşey eksenler ve bir açıdan oluşan
yanılsamalardır.
• Bir tasarımın herhangi bir özellikteki
bölümüne dikkat edilemez
• Çok katı ve kararlı görülebilir.
• Çok çekici olmayan ve mat gibi görülebilir.
11
13. Altın Simetri
11
Altın oran, doğada sayısız canlının ve
cansızın şeklinde ve yapısında bulunan
özel bir orandır.Altın oran, doğada, bir
bütünün parçaları arasında
gözlemlenen, yüzyıllarca sanat ve
mimaride uygulanmış,uyum açısından
en yetkin boyutları verdiği sanılan
geometrik ve sayısal bir oran
bağıntısıdır.
Doğada en belirgin örneklerine insan
vücudunda, deniz kabuklulularında ve
ağaç dallarında rastlanır.Platon'a göre
kozmik fiziğin anahtarı bu orandır.
Altın oranı bir dikdörtgenin boyunun
enine olan "en estetik" oranı olarak
tanımlayanlar da vardır.
19. Simetri
Yakın simetri, bir eksen karşısında bir görüntünün benzeridir.
Ama görüntülerden biri az olarak değişir.
Tersine Simetri, bir görüntünün bir eksen ve ters görüntülerden
oluşur.
•Tedirgin edebilir.
•Görsel ilgiler yaratır
•Kararlılık yaratır.
12
21. Simetri
İki eksenli Simetri, görüntüler iki
eksenle karşı karşıya görüntülenir.
Radikal Simetri, bir daireyle ilgili
olarak daima aynı tarzda imajlar
görüntülenir.
•Hareket ve Ritim yaratır 14
22. Dikdörtgenler genel olarakDikdörtgenler genel olarak
monotonluk katarlar.monotonluk katarlar.
Ancak simetri de kazandırırlar…Ancak simetri de kazandırırlar…
15
23. Asimetri
Asimetri, simetrinin tersi anlamındadır.
Logo ve uzman tasarımlardan farklı olarak, simetri nadirdir.
Asimetrisel tasarım, tasarımcıların çok fazla oda (kutu)
kullanır. Dinamik ve ilginç yollar denenir.
Çünkü asimetri için belli bir formül yoktur. Tasarımcılar,
tasarımlarını görsel olarak sunarken, dikkatli olmak
zorundadır.
16
24. Denge
Kompozisyon, asimetrik olabilir
ancak mükemmel olarak
dengelenmelidir.
İnsan gözü, dengelenmiş
kompozisyon ile çok fazla
rahatlar
Bir dengelenmiş kompozisyon
daima sıklıkla arzu edilendir.
Bir dengelenmiş kompozisyonda, sayfa elementlerinin görsel
ağırlığının kombinasyonuna dikkat edilir.
‘planlanan dengesizlik” içinde de denge yaratılabilir
17
25. Denge denilince düşündüklerimiz
Bu benzer olanın dengelenmesidir
Burada da bir denge vardır.
Diğerinde de.
Burada da bir denge vardır
18
26. Simetrik denge
Simetrik dengede çoğu zaman görsel öğeler, yatay, yaklaşık yatay, ışınsal
bakışım kullanılarak düzenlenmektedir[1].
[1] Yusuf Keş, (2006), “E-Grafik.Net” Elektronik Dergi Tasarımı,
Ankara: Hacettepe Üniv. Sanatta Yeterlilik tezi, s.31.
19
27.
28. Kompozisyonun içinde farklı ölçülerdekiKompozisyonun içinde farklı ölçülerdeki
objelerin düzenlenmesini içerir Görselobjelerin düzenlenmesini içerir Görsel
ağırlıkları farklı olan nesnelerinağırlıkları farklı olan nesnelerin
düzenlenmesindeki denge; baskın biçime göredüzenlenmesindeki denge; baskın biçime göre
küçük biçimlerin yakınlaştırılıpküçük biçimlerin yakınlaştırılıp
uzaklaştırılması ile sağlanıruzaklaştırılması ile sağlanır
29. Denge : Görsel ağırlık
Görsel ağırlık, nesnenin özelliğini
kavramak ve tutmak, okuyucu dikkatinin etkileri ile
nesnenin görsel izleniminin etkisidir.
Nesnenin görsel ağırlığı, göz olarak matematiksel
ortanın üzerindedir. Buna göz merkezinin gizi denir.
Düz bir sayfa 8 eşit parçaya bölünür.
4’üncü parça matematiksel merkezdir.
3’üncü parça ise göz merkezidir.
? 19
34. DENGE : 2 YAKLAŞIM
Kompozisyonlarda denge olmalıdır.
Dikdörtgen ve yatay/dikey olarak
ayrılmış bir ortam için denge eşittir.
Ağırlık tek yönde değil, eşittir.
Üçgenlere bakıldığında, denge üçgenin
alt (bottom) kısmındadır. Buna göre
diğer örneklerdeki dengelere bakalım…
24
40. Armoninin kurulmasıArmoninin kurulması
Armoninin kurulması 3 şekilde olur.Armoninin kurulması 3 şekilde olur.
1. Biçimler arasındaki armoni1. Biçimler arasındaki armoni
2. Tipografiler arasındaki armoni2. Tipografiler arasındaki armoni
3. Tonlar arasındaki armoni.3. Tonlar arasındaki armoni.
30
41. Biçim açısından armoniBiçim açısından armoni
TipografiTipografi
açısındanaçısından
armoniarmoni
TonlarTonlar
açısındanaçısından
armoniarmoni
31
44. RitmRitm
Tek sayfa üzerinde ritm bulunur. Bu ritm,Tek sayfa üzerinde ritm bulunur. Bu ritm,
gerek biçim, gerekse de renk ile sağlanabilir.gerek biçim, gerekse de renk ile sağlanabilir.
Ayrıca diğer sayfaların arka arkayaAyrıca diğer sayfaların arka arkaya
bulunmasından dolayı, birbirleri ile bir uyumbulunmasından dolayı, birbirleri ile bir uyum
içinde olması beklenir. Bu dergi içindeiçinde olması beklenir. Bu dergi içinde
yakalanması umulan ritmdir. Ritmi yakalayanyakalanması umulan ritmdir. Ritmi yakalayan
dergiler, tasarım açısından başarılıdır.dergiler, tasarım açısından başarılıdır.
Ritmin gözün takip ettiği “Z” çizgisini izlediğiRitmin gözün takip ettiği “Z” çizgisini izlediği
bilinmektedir.bilinmektedir.
34
46. Birlik(unity)Birlik(unity)
Birlik, gerekBirlik, gerek
çerçeve gerekçerçeve gerek
içerik gerekse deiçerik gerekse de
renk ile bir aradarenk ile bir arada
düzenlenendüzenlenen
tasarım içintasarım için
kullanılır.kullanılır.
Basitlik ve birlikBasitlik ve birlik
tasarımın entasarımın en
önemli öğesidir.önemli öğesidir.
36
47. Örnekte, armoni, denge, ton, oran özellikleriÖrnekte, armoni, denge, ton, oran özellikleri
birleştirilerek birlik oluşturulmuşturbirleştirilerek birlik oluşturulmuştur
37
48. Özetle;Özetle;
Dengeyi oluşturabilmek için tasarımdakiDengeyi oluşturabilmek için tasarımdaki
büyüklükler, tonlar ve diğer elemanlarınbüyüklükler, tonlar ve diğer elemanların
durumları kontrol edilmelidir.durumları kontrol edilmelidir.
Denge, tasarım içinde çok fazla temelDenge, tasarım içinde çok fazla temel
olmayan(gerekli değil)öğeler ve iyi armoniolmayan(gerekli değil)öğeler ve iyi armoni
kurulmamış font kullanımı olursa, bozulur.kurulmamış font kullanımı olursa, bozulur.
Güçlü bir birlik; beyaz bir zemin, çerçeveler,Güçlü bir birlik; beyaz bir zemin, çerçeveler,
biçimin uyuşması, büyüklük, öğelerin tonlarınınbiçimin uyuşması, büyüklük, öğelerin tonlarının
tasarımda birlik oluşu ile kazanılabilir.tasarımda birlik oluşu ile kazanılabilir. 38
49. Özetle;Özetle;
Eşit marjinler (boşluklar) monotonluk yaratır.Eşit marjinler (boşluklar) monotonluk yaratır.
Ancak çok farklı marjinleri denemekteAncak çok farklı marjinleri denemekte
karışıklık yaratabilir.karışıklık yaratabilir.
Kontrastlar tasarıma ilginçlik katar.Kontrastlar tasarıma ilginçlik katar.
Bazı öğelerin sıradan tekrarı, tasarımdaBazı öğelerin sıradan tekrarı, tasarımda
monotonluk yaratırmonotonluk yaratır
39
50. Özetle,Özetle,
Uzun horizontal (yataylık) ve uzun verticalUzun horizontal (yataylık) ve uzun vertical
(dikeylik) lar, tasarımda okuyucuyu yönlendirir.(dikeylik) lar, tasarımda okuyucuyu yönlendirir.
Tasarımdaki alanlar, oranların doğruTasarımdaki alanlar, oranların doğru
kurulmasıyla kırılmalıdırkurulmasıyla kırılmalıdır
Tasarımın etkili olması için basitlik önemlidir.Tasarımın etkili olması için basitlik önemlidir.
Birkaç font seçimi ile basitlik kazanılabilir.Birkaç font seçimi ile basitlik kazanılabilir.
40
68. Exhibition jurorExhibition juror
Andrew Lewis,Andrew Lewis,
Canada.Canada.
Andrew Lewis:Andrew Lewis:
Lincoln CenterLincoln Center
Exhibition, 17 xExhibition, 17 x
2525
Note: Figure does not necessarily mean the HUMAN figure.
and A Korean War Photograph (17 Feb 1951 ) Photographer:Christ
Discuss relationship of negative space to format and budget. (newspapers work cheaply and must cram a lot of information … magazines are higher budget and can afford to be more leisurely about getting their points across).
Discuss
Symmetric text as above is actually near symmetry, as pure formal symmetry would demand that the words be mirrored over the center axis…which is almost always impractical. Thus, the image above illustrates only the mirroring of elements, not the content itself.
Symmetric text as above is actually near symmetry, as pure formal symmetry would demand that the words be mirrored over the center axis…which is almost always impractical. Thus, the image above illustrates only the mirroring of elements, not the content itself.
Symmetric text as above is actually near symmetry, as pure formal symmetry would demand that the words be mirrored over the center axis…which is almost always impractical. Thus, the image above illustrates only the mirroring of elements, not the content itself.
Symmetric text as above is actually near symmetry, as pure formal symmetry would demand that the words be mirrored over the center axis…which is almost always impractical. Thus, the image above illustrates only the mirroring of elements, not the content itself.
Symmetric text as above is actually near symmetry, as pure formal symmetry would demand that the words be mirrored over the center axis…which is almost always impractical. Thus, the image above illustrates only the mirroring of elements, not the content itself.
Symmetric text as above is actually near symmetry, as pure formal symmetry would demand that the words be mirrored over the center axis…which is almost always impractical. Thus, the image above illustrates only the mirroring of elements, not the content itself.
Symmetric text as above is actually near symmetry, as pure formal symmetry would demand that the words be mirrored over the center axis…which is almost always impractical. Thus, the image above illustrates only the mirroring of elements, not the content itself.
Biaxial example is quite contrived. Radial is smithsonian institute logo
Discuss.What happens when…(next slide)
Discuss.
It is important to pay attention to top-bottom balance as well as left-right balance.
Pages look more grounded if the bottom is heavier than the top. A Heavy top makes the design look precarious.
