4. definicja szlaku kulturowego
Szlak kulturowy to szlak tematyczny, prezentujący walory
kulturowe lub elementy dziedzictwa kulturowego.
Jest to specyficzna oferta podróży skierowana do ściśle określonej
grupy odbiorców – osób pragnących poznać konkretne zagadnienia
z zakresu dziedzictwa kulturowego.
Szlaki kulturowe umożliwiają turystom zgodne z ich
zainteresowaniami poznanie kraju lub regionu, zawierają także
aspekt edukacyjny, który ma coraz większe znaczenie i zdobywa
coraz większą popularność wśród zwiedzających.
5. cele szlaków kulturowych
• tematyczne przedstawienie dziedzictwa materialnego i
niematerialnego regionu w zwartej i atrakcyjnej
formie;
• promocja i ochrona dziedzictwa kulturowego jako
podstawowego składnika oferty turystycznej;
• tworzenie i promocja nowych produktów turystycznych
opartych przede wszystkim na dziedzictwie
kulturowym;
• rozwój lokalny regionów objętych szlakiem;
• zbliżanie regionów, które łączy trasa szlaku.
12. etapy tworzenia szlaku kulturowego
• konstruowanie szlaku (dobór obiektów);
• koordynacja działań i plan tworzenia oferty;
• funkcjonowanie szlaku;
– informacja dla turysty,
– realizacja oferty,
– promocja.
13. dobór obiektów na szlaku kulturowym [1]
Motyw przewodni szlaku kulturowego
powinien być związany z przeszłością
i dziedzictwem kulturowo-
przyrodniczym regionu, w którym
powstaje. W związku z tematem
szlaku istnieje możliwość stworzenia i
wypromowania charakterystycznego
dla danego regionu produktu
turystyczno-kulturowego.
Działania takie są związane z
pobudzaniem
przedsiębiorczości lokalnej i
budowaniem lokalnej marki.
14. dobór obiektów na szlaku kulturowym [2]
Tematyzacja
Obiekty prezentowane na szlaku
powinny mieć związek z tematem
wiodącym trasy. Ważne jest, by nazwa
szlaku odzwierciedlała jego zawartość.
Innej oferty oczekuje turysta, który
chce poznać region – dla niego
przygotowane są trasy wycieczek
pokazujące wszystkie atrakcje – inne
oczekiwania ma turysta podróżujący
szlakiem, który jest zainteresowany
specyficznymi, dobranymi według
pewnego klucza, obiektami.
15. dobór obiektów na szlaku kulturowym [3]
Ciągłość
Szlak musi się składać
przynajmniej z kilku obiektów i
mieć strukturę linearną.
Podstawowym warunkiem istnienia
szlaku jest wyznaczenie trasy,
czyli dokonanie wyboru obiektów,
które znajdą się na trasie i będą
odpowiednie pod względem
tematu i rozmieszczenia.
16. dobór obiektów na szlaku kulturowym [4]
Dostępność obiektów na szlaku kulturowym:
• dostępność komunikacyjna,
• zasady zwiedzania,
– godziny wstępu,
– możliwość wynajęcia przewodnika,
– kwestia opłat.
18. koordynacja działań [2]
Niezbędnym elementem poprawnego budowania oraz
funkcjonowania szlaku jest wyznaczenie koordynatora szlaku
(osoba prywatna, instytucja, stowarzyszenie), który powinien
czuwać nad całością przedsięwzięć podejmowanych w ramach
szlaku.
Do jego zadań należy m.in.:
• monitoring stanu obiektów i ich faktycznej dostępności,
• aktualizacja danych o szlaku;
• tworzenie materiałów informacyjnych i promocyjnych dotyczących
trasy;
• dbanie o promocję i rozwój szlaku, tworzenie i realizacja oferty
turystyczno-kulturowej;
• organizacja wydarzeń na szlaku.
19. konstruowanie oferty turystyczno-kulturowej [1]
Tworząc szlak turystyczno-kulturowy, należy się zastanowić, co,
oprócz zwiedzania poszczególnych obiektów, może on zaoferować
turyście. Udostępnienie zabytków dla turystów to podstawa
funkcjonowania szlaku i baza do tworzenia oferty turystyczno-
kulturowej.
Konstruowanie oferty turystyczno-kulturowej:
• udostępnienie (baza),
• animacja szlaku:
– wydarzenia stałe lub cykliczne,
– projekty turystyczne i kulturalne,
– oferta warsztatowa,
– oferta wycieczek z przewodnikiem i in.
20. konstruowanie oferty turystyczno-kulturowej [2]
Poszczególnymi składnikami tej oferty są:
• atrakcje pierwotne, nie stworzone dla celów turystycznych –
właściwe nośniki wartości kulturowych (obiekty dziedzictwa
kulturowego materialnego i niematerialnego),
• atrakcje stworzone dla celów turystycznych (muzea, cykliczne
eventy, parki tematyczne),
• miejsca usług dla turystów (infrastruktura gastronomiczna,
noclegowa, sklepy z pamiątkami itp.),
• instytucje, organizacje i stowarzyszenia powołane dla celów
obsługi szlaku (stałe usługi warsztatowe, przewodnickie).
/Mikos v. Rohrscheidt A., Polskie szlaki turystyczno-kulturowe: kryteria i zasady waloryzacji
potencjału, „Turystyka kulturowa”, nr 4/2009, s.26, za: L. Puczko, T. Ratz, Trailing Goethe,
Humbert, and Ulisses; Cultural Routes in Tourism, [w:] G. Richards (ed.), Cultural tourism,
Global and Local perspectives, New York 2007, s. 131-148/
23. identyfikacja szlaku
• nazwa szlaku
• znak graficzny szlaku
(logotyp)
Identyfikacja graficzna powinna być spójna dla
wszystkich działań (wydawnictwa, WWW,
oznakowania, promocji) podejmowanych w ramach
szlaku.
24. strona internetowa [1]
Dla turysty głównym źródłem wiadomości o szlaku jest sprawna,
funkcjonalna strona internetowa, stale uzupełniana i
aktualizowana.
Podstawowymi elementami strony internetowej są:
• aktualny i pełny opis całej trasy oraz poszczególnych obiektów na
szlaku;
• informacje o dostępności obiektów oraz zasadach zwiedzania;
• dokładny opis lokalizacji obiektów;
• opis oferty turystyczno-kulturowej przygotowanej dla
zwiedzających;
• graficznie i czytelnie przedstawiona mapa szlaku;
• zapowiedzi wydarzeń, które odbywają się na szlaku;
• informacje o możliwości i miejscu, gdzie można zakupić lub
otrzymać dodatkowe materiały dotyczące trasy (publikacje, mapy,
pamiątki itp.).
25. strona internetowa [2]
Dodatkowymi elementami, które mogą być umieszczone
na stronie internetowej szlaku, są materiały
informacyjne i promocyjne przygotowane w formatach
PDF (gotowe do wydrukowania).
Ogromne znaczenie dla funkcjonowania strony
internetowej ma również domena, która powinna
nawiązywać do nazwy szlaku.
26. informacja dla turysty o szlaku kulturowym [1]
Ważne jest, by turysta zainteresowany podróżą po szlaku mógł
otrzymać pełną informację na temat warunków zwiedzania, trasy
oraz obiektów. Wiadomości te można zdobywać w różny sposób:
poprzez kontakt z koordynatorem szlaku (telefoniczny bądź e-
mailowy) lub poprzez wizytę w punkcie informacyjnym szlaku.
Informacja o warunkach zwiedzania powinna być zamieszczona we
wszystkich materiałach o szlaku (wydawnictwach, stronie
internetowej, tablicach informacyjnych). Dodatkowo podczas
wizyty w punkcie informacyjnym turysta mógłby dokonać zakupu
materiałów, pamiątek itp.
27. materiały informacyjne o szlaku kulturowym [1]
Niezbędne do funkcjonowania szlaku są wydawnictwa
informacyjne o szlaku, zawierające opis całej trasy,
poszczególnych obiektów oraz informacje dotyczące ich
lokalizacji, zasad zwiedzania itp. Publikacje te są bezpośrednio
związane ze szlakiem i stanowią istotną część projektu.
Materiały informacyjne mogą mieć różne formy, być
dystrybuowane odpłatnie lub nie, ważne jest jednak, by zawierały
pełną informację na temat szlaku.
Materiały informacyjne powinny być dystrybuowane w punktach
informacji o szlaku oraz w poszczególnych obiektach.
28. oznaczenie szlaku kulturowego
Rodzaje oznaczenia obiektów:
• tablice kierunkowe – informują turystów o kierunku
dojazdu do obiektu,
• tablice informacyjne – są ustawiane bezpośrednio przy
obiekcie i zawierają jego historię i opis.
Tablice mogą zostać zastąpione (w przypadku szlaków
wirtualnych) kompleksową informacją znajdującą się w
materiałach informacyjnych o szlaku.
32. promocja szlaku kulturowego
• Wydarzenia promocyjne
W celu promocji szlaku warto zorganizować przynajmniej jedno
wydarzenie w roku (najlepiej w sezonie turystycznym), które będzie się
odbywać na szlaku. Turyści, którzy wezmą w nim udział, mogą być
zainteresowani powrotem na szlak w celu odwiedzenia całej trasy.
• Publikacje o charakterze promocyjnym
Oprócz druków informacyjnych o szlaku warto zadbać o stworzenie
publikacji promującej szlak. Z reguły są to wydawnictwa o charakterze
albumowym lub popularno-naukowym, których zawartość ściśle odnosi się
do tematu i zasięgu szlaku. Tego typu materiał pełni nie tylko rolę
promocyjną, ale jest również pamiątką z wizyty na szlaku.
• Podróż po szlaku jako oferta touroperatorów
Ważnym zabiegiem promocyjnym szlaku jest zaproponowanie wizyty na
szlaku jako wycieczki dla grup zorganizowanych. W tym celu warto
nawiązać kontakty z biurami turystycznymi, które byłby zainteresowane
włączeniem w swoją ofertę podróży tematycznych po szlaku.
33. infrastruktura turystyczna i dostępność komunikacyjna
Z punktu widzenia turysty podróżującego po szlaku
bardzo ważna jest infrastruktura turystyczna (zaplecze
gastronomiczne i noclegowe) oraz dogodny dojazd do
obiektów. Są to działania długofalowe, wymagające
wysokiego nakładu środków i w dużej mierze niezależne
od koordynatorów szlaków. Niemniej przy tworzeniu
nowych tras należy te uwarunkowania brać pod uwagę.
Szczególnie ważną kwestią jest dostępność
komunikacyjna poszczególnych obiektów.
Editor's Notes
Na mapie zaprezentowano niektóre z miejscowości, przez które przebiegają szlaki kulturowe. Jak widać w zasadzie na terenie całego województwa turyści mogą znaleźć teoretycznie ofertę tematycznej podróży.
statystyka – małopolskie szlaki:
szlaki międzynarodowe (przebiegające przez terytorium Polski i innego państwa / państw Ukraina, Czechy, Słowacja) : 10
szlaki ponadregionalne (przebiegające przez tereny innych województw świętokrzyskie, śląskie, podkarpackie): 3
szlaki regionalne (obiekty są zlokalizowane na terenie całego województwa): 38
szlaki lokalne (obiekty znajdują się w niewielkiej odległości od siebie, najczęściej zlokalizowane w obrębie powiatu lub gminy): 7+
turystyczne trasy miejskie (trasa prezentująca zabytki jednej miejscowości, często bez wiodącego tematu, np. zabytki miasta X, dziedzictwo kulturowe miejscowości Y): 20+
Łącznie ponad 67 szlaków i tras tematycznych, dla których zagadnieniem wiodącym jest element dziedzictwa kulturowego (materialnego lub niematerialnego).
Pomimo tak dużej oferty poznawania kultury i historii regionu (a co roku pojawia się kilkanaście nowych propozycji), nie wpływa to na zwiększenie ruchu turystycznego na szlakach kulturowych w Małopolsce. Małopolskie szlaki turystyczno-kulturowe posiadają szereg mankamentów i nie stanowią oferty turystyczno-kulturowej. Z tego powodu zainteresowanie turystów wędrówkami jest niewielkie, a co za tym idzie, szlaki nie są szerzej znane.
Barierami rozwoju tego typu produktów turystyczno-kulturowych są czynniki zewnętrzne związane z błędnymi założeniami strukturalnymi dotyczącymi inicjacji, promocji i finansowania, oraz czynniki wewnętrzne związane z błędnymi założeniami zarządzania szlakiem przez jego operatora.
Główne tematy szlaków w Małopolsce:
architektura, architektura drewniana, style architektury
biografie postaci historycznych
cmentarze, przede wszystkim fenomen cmentarzy z I wojny światowej, ale też zabytkowe nekropolie
historia, dawne szlaki handlowe
etnografia i rzemiosło,
mniejszości narodowe, grupy etniczne
kulinaria, prezentacji tradycji kulinarnych i produktów regionalnych
literatura, podróże śladami postaci literackich lub miejsca związane z życiem literatów
przyroda i ekologia, Szlaki Greenways
technika i przemysł, szlaki wykorzystujące dziedzictwo przemysłowe
zakony, szlaki prezentujące zabytki (znowu architektura!) związane z życiem zakonnym
zamki i twierdze (znowu architektura!)
Dobór tych tematów, które są wiodącymi zagadnieniami małopolskich szlaków pokazuje z jednej strony preferencje turystów, z drugiej zaś możliwości działania operatorów szlaków. Nie przypadkiem najwięcej szlaków poświęconych jest architekturze. Stworzenie szlaku opartego na atrakcjach pierwotnych (zastanych już w terenie) jest najprostszym sposobem funkcjonowania szlaku. Jednak nawet i w tym przypadku oferta szlaku często ogranicza się tylko do możliwości oglądania zabytku z zewnątrz.
W przypadku pozostałych tematów wyznaczenie szlaku wymusza na organizatorze stworzenie narracji, która będzie uświadamiała turyście znaczenie poszczególnych obiektów / miejsc. To zadanie wiąże się nie tylko z udostępnieniem zabytku ale również z wykreowaniem oferty skupionej wokół niego (dodatkowe materiały, warsztaty, pokazy, degustacje).
BARIERY ZEWNĘTRZNE SZLAKÓW TURYSTYCZNO-KULTUROWYCH W MAŁOPOLSCE
Problemy organizacyjne małopolskich szlaków turystyczno-kulturowych wynikają z błędnych założeń dotyczących tworzenia i funkcjonowania takich tras. Szlak jest produktem turystyczno-kulturowym skierowanym do określonej grupy odbiorców.
Oferta zwiedzania szlaku jest bardziej wysublimowana, a tematyzacja sprawia, że na szlak docierają turyści zainteresowani konkretnym zagadnieniem. Niemniej samorządy, które najczęściej są inicjatorami powstania szlaków upatrują w tego typu produkcie turystycznym szansy na znaczne zwiększenie ruchu turystycznego w regionie. Z drugiej strony oczekują tego spektakularnego efektu w nieproporcjonalnie krótkim czasie. Stworzenie oferty turystycznej i jej promocja, a dodatkowo dotarcie do konkretnej grupy odbiorców jest zadaniem długofalowym.
Brak interesariuszy / koalicji
Inicjatorzy szlaków konstruując podstawowe założenia trasy rzadko zapraszają do współpracy podmioty, które posiadają zasoby lub kompetencje przydatne w funkcjonowaniu szlaku. Większość koordynatorów szlaków nie tworzy szerszych ram dla współpracy z instytucjami, organizacjami działającymi w obszarze turystyki, kultury i edukacji w miejscowościach objętych szlakiem. W ramach przedsięwzięcia jakim jest szlak turystyczno-kulturowy warto do współpracy zaprosić przedstawicieli innych sektorów: publicznego, prywatnego i pozarządowego zainteresowanych wspólnym działaniem na rzecz rozwoju oferty szlaku. Zakładanie koalicji lub tworzenie grona interesariuszy szlaku może sprzyjać rozbudowaniu oferty szlaku, także o nowe obiekty na trasie. Wspomaga to również promocję i informację o trasie.
Można też nawiązać współpracę z koordynatorami innych szlaków, o podobnej tematyce oraz grupie odbiorców i wzajemnie promować swoją ofertę.
Brak stałego finansowania
Stworzenie szlaku turystyczno-kulturowego to inwestycja, na którą można pozyskać fundusze zewnętrzne. Utrzymanie szlaku już na takie dofinansowanie nie może liczyć. Z tego powodu zwykle szlak funkcjonuje do końca dofinansowania – potem trzeba tworzyć kolejny. Szlaki powstają zwykle bez biznesplanu, dla samorządów są metodą promocji zasobów gminy (strona internetowa, foldery, tablice) lub realizacji remontów infrastruktury. Brakuje myślenia o szlaku jako przedsięwzięciu (np. w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego), które z lokalnych małych zasobów może stworzyć silną markę i jeden produkt.
Brak spójnej promocji i informacji o szlakach
Kolejnym problemem jest brak informacji o powstawaniu i funkcjonowaniu takich produktów turystyczno-kulturowych.
Nie istnieje system całościowego informowania o szlakach: ich tematyce, ofercie i działaniach podejmowanych w ramach ich funkcjonowania. Turysta zainteresowany zwiedzaniem tematycznym nie ma możliwości zorientowania się w potencjale tras województwa małopolskiego, stąd też niewielki ruch turystyczny kierowany jest na szlaki.
Ten problem próbuje rozwiązać program realizowany przez Małopolski Instytut Kultury w Krakowie – Szlaki Małopolski. Jest to serwis prezentujący małopolskie szlaki kulturowe.
Jeśli chodzi o organizację wewnętrzną szlaku turystyczno-kulturowego, rozpatrywanego jako tematyczna trasa zwiedzania to na podstawie badań można wskazać trzy podstawowe mankamenty tej propozycji turystycznej w Małopolsce: bardzo częsty brak koordynatora, który zarządzałby całością zadań w ramach szlaku, skorelowany z tym brak oferty turystyczno-kulturowej oraz problemy ze znalezieniem informacji o szlaku (przede wszystkim brak oficjalnej strony internetowej).
Brak koordynatora
Niezbędnym elementem poprawnego budowania oraz funkcjonowania szlaku jest wyznaczenie koordynatora szlaku (osoba prywatna, instytucja, stowarzyszenie), który powinien czuwać nad całością przedsięwzięć podejmowanych w ramach szlaku. Do jego zadań należy m. in.: monitoring stanu obiektów i ich faktycznej dostępności, aktualizacja danych o szlaku, tworzenie materiałów informacyjnych i promocyjnych dotyczących trasy, dbanie o promocję i rozwój szlaku, tworzenie i realizacja oferty turystyczno-kulturowej, organizacja wydarzeń na szlaku.
Problem braku osoby lub instytucji, która zajmuje się organizacją i funkcjonowaniem szlaku powoduje, że trasy tematyczne nie są stałą propozycją turystyczno-kulturową, ale funkcjonują tylko przez pewien czas.
Najczęściej koordynatorami szlaków są organizacje pozarządowe, które w ramach różnych programów grantowych (np. Małopolska Gościnna) zdobywają środki na uruchomienie szlaku. Po zakończeniu realizacji projektu, polegającej z reguły na stworzeniu tablic i folderów, dalsze działania na szlaku nie są podejmowane.
W przypadku, kiedy szlakiem zarządza organ samorządowy lub Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego ogólna informacja o trasie umieszczana jest na stronie internetowej należącej do koordynatora. Szlak sam w sobie jednak nie posiada osobnej, czytelnej strony internetowej, dobrze pozycjonowanej i dającej się łatwo wyszukiwać w sieci.
Kolejnym typem koordynatora szlaku są instytucje kultury, które nie posiadają kompetencji tworzenia i zarządzania produktem turystycznym ani stałego źródła finansowania takiego przedsięwzięcia.
W każdym z tych przypadków brak jest pomysłów i konsekwencji w podejmowaniu dalszych działań związanych ze szlakiem – tworzenia oferty i jej realizacji.
Brak oferty na szlaku
Tworząc szlak turystyczno-kulturowy należy się zastanowić, co oprócz zwiedzania poszczególnych obiektów, może on zaoferować turyście. Udostępnienie zabytków dla turystów to podstawa dla funkcjonowania szlaku i baza do tworzenia oferty turystyczno-kulturowej. W zależności od rodzaju zabytku możliwe jest zwiedzanie tylko z zewnątrz (w przypadku obiektów zniszczonych, lub niepełniących funkcji turystycznych, na co dzień) lub także wewnątrz, na jasno określonych zasadach (godziny wstępu, możliwość wynajęcia przewodnika, kwestia opłat). Zarówno w pierwszym jak i drugim przypadku musi być zapewniona dostępność komunikacyjna (możliwość dojazdu środkami komunikacji publicznej lub samochodem) oraz precyzyjnie podana lokalizacja (w formie informacji na stronie internetowej, dokładnego opisu w przewodniku, folderze lub funkcjonalnej mapy).
Samo udostępnienie nie jest jednak jeszcze ofertą w sensie turystycznym. Aby szlak funkcjonował muszą być podejmowane różnorodne działania mające na celu animację szlaku jako spójnej oferty: edukacyjnej, kulturalnej czy krajoznawczej. Oferta może składać się z wielu elementów np: stałych, wydarzeń cyklicznych lub specjalnych projektów realizowanych w sezonie turystycznym utrzymujących i rozwijających zainteresowanie szlakiem jako ofertą dla turystów kulturowych. Poziom propozycji powinien być zróżnicowany i dostosowany do różnych grup turystów (ze względu na wiek, zainteresowania itp.). Zdecydowana większość szlaków turystyczno-kulturowych w Małopolsce nie posiada rozbudowanej stałej lub choćby sezonowej oferty turystyczno-kulturowej, dlatego niewielu turystów ceni ją sobie i nie traktuje jako propozycji atrakcyjnego i ciekawego spędzenia czasu.
Brak informacji
Podstawowym działaniem podejmowanym w celu uruchomienia szlaku turystyczno-kulturowego jako atrakcji turystycznej jest stworzenie pakietu informacji na temat trasy. W skład tego pakietu wchodzi strona internetowa, wydawnictwa informacyjne, punkt informacyjny oraz oznaczenie (opcjonalnie).
Dla turysty głównym źródłem wiadomości o szlaku jest sprawna, funkcjonalna strona internetowa, posiadająca administratora uzupełniającego i aktualizującego informacje o szlaku.
Dodatkowymi elementami, które mogą być umieszczone na stronie internetowej szlaku mogą być materiały informacyjne i promocyjne przygotowane w formatach PDF (gotowe do wydrukowania).
Ogromne znaczenie dla funkcjonalności strony internetowej ma również domena, która powinna nawiązywać do nazwy szlaku, tak aby było możliwe odnalezienie lub ustalenie takiej witryny.
Ważne jest by turysta zainteresowany podróżą po szlaku mógł otrzymać pełną informację na temat warunków zwiedzania, trasy oraz obiektów. Wiadomości te można zdobywać w różny sposób: poprzez kontakt z koordynatorem szlaku (telefoniczny bądź e-mailowy) lub poprzez wizytę w punkcie informacyjnym szlaku. Informacja o takiej możliwości powinna być zamieszczona we wszystkich materiałach o szlaku (wydawnictwach, stronie internetowej, tablicach informacyjnych). Dodatkowo podczas wizyty w punkcie informacyjnym turysta mógłby dokonać zakupu materiałów, pamiątek itp. Należy zaznaczyć, że nie zawsze wszystkie te elementy muszą się pojawić, ważne jest jednak, aby była możliwość, choć w najskromniejszej formie zaistniała.
Niezbędne do funkcjonowania szlaku są wydawnictwa informacyjne o szlaku, zawierające opis całej trasy, poszczególnych obiektów oraz informacje dotyczącą ich lokalizacji, zasad zwiedzania itp. Publikacje te związane są bezpośrednio ze szlakiem i stanowią istotną część funkcjonowania szlaku. Materiały informacyjne powinny być dystrybuowane w punktach informacji turystycznej oraz w poszczególnych obiektach.
Wydawnictwa informacyjne mogą przybierać różne formy, być dystrybuowane odpłatnie lub nie, ważne jest jednak by dysponowały pełną informacją na temat szlaku.
Istotnym elementem lokalizującym szlak w przestrzeni jest oznaczenie poszczególnych obiektów lub dróg dojazdowych za pomocą tablic informacyjnych lub kierunkowych. Tablice mogą zostać zastąpione (w przypadku szlaków wirtualnych) kompleksową informacją znajdującą się w materiałach informacyjnych o szlaku.
Większość analizowanych szlaków turystyczno-kulturowych w Małopolsce nie posiada kompletnej, stale aktualizowanej strony internetowej. W związku z tym osoby zainteresowane podróżą po szlaku nie mają możliwości zaplanowania wycieczki po szlaku. Brak podstawowych informacji o lokalizacji, udostępnieniu i ofercie w poszczególnych obiektach szlaku zniechęca turystów do wyboru propozycji podróży po szlaku.
Aby szlak kulturowy mógł stać się pełnowartościową ofertą turystyczno-kulturową niezbędne są (przynajmniej) 4 czynniki:
1. KOMPETENCJE (operatora szlaku) - inicjatorem lub wykonawcą szlaków najczęściej są instytucje czy organizacje, na co dzień działające w branży niezwiązanej bezpośrednio z turystyką (starostwa powiatowe, urzędy gmin, instytucje kultury), stąd problemy w stworzeniu i dopasowaniu oferty do profilu odbiorców.
2. POMYSŁ – to idea, dzięki której można określić Jak? Dla kogo? Kiedy? I po co? szlak powinien funkcjonować. Ważne jest by każdorazowo przeanalizować
3. PLAN - poza brakiem kompetencji inicjatorów takich przedsięwzięć brak jest również długofalowego planu funkcjonowania i rozwijania szlaku. Wiele tych przedsięwzięć funkcjonuje w perspektywie „od grantu do grantu” i w przypadku nie otrzymania dofinansowania – przestaje funkcjonować. Nie ma możliwości, by produkty tworzone bez długofalowej koncepcji rozwoju w aspekcie kreowania oferty i finansowania mogły przyczynić się do rozwoju miejscowości, czy przynosić zyski.
4. FUNDUSZE - bardzo często liczy się przede wszystkim możliwość wykorzystania dostępnych funduszy na rozwój turystyki.
Aby szlak kulturowy mógł stać się pełnowartościową ofertą turystyczno-kulturową niezbędne są (przynajmniej) 4 czynniki:
1. KOMPETENCJE (operatora szlaku) - inicjatorem lub wykonawcą szlaków najczęściej są instytucje czy organizacje, na co dzień działające w branży niezwiązanej bezpośrednio z turystyką (starostwa powiatowe, urzędy gmin, instytucje kultury), stąd problemy w stworzeniu i dopasowaniu oferty do profilu odbiorców.
2. POMYSŁ – to idea, dzięki której można określić Jak? Dla kogo? Kiedy? I po co? szlak powinien funkcjonować. Ważne jest by każdorazowo przeanalizować
3. PLAN - poza brakiem kompetencji inicjatorów takich przedsięwzięć brak jest również długofalowego planu funkcjonowania i rozwijania szlaku. Wiele tych przedsięwzięć funkcjonuje w perspektywie „od grantu do grantu” i w przypadku nie otrzymania dofinansowania – przestaje funkcjonować. Nie ma możliwości, by produkty tworzone bez długofalowej koncepcji rozwoju w aspekcie kreowania oferty i finansowania mogły przyczynić się do rozwoju miejscowości, czy przynosić zyski.
4. FUNDUSZE - bardzo często liczy się przede wszystkim możliwość wykorzystania dostępnych funduszy na rozwój turystyki.