Technik.obslugi.turystycznej 341[05] z2.05_u

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
v
MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Małgorzata Małek
Prezentowanie atrakcji turystycznych w języku obcym
341[05].Z2.05
Poradnik dla ucznia
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2006

1
Recenzenci:
mgr Janina Rudzińska
mgr Włodzimierz Banasik
Opracowanie redakcyjne:
mgr Małgorzata Małek
Konsultacja:
mgr inż. Piotr Ziembicki
Korekta:
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 341[05].Z2.05
„Prezentowanie atrakcji turystycznych w języku obcym”, zawartego w modułowym programie
nauczania dla zawodu technik obsługi turystycznej.
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2006

2
SPIS TREŚCI
1. Wprowadzenie 4
2. Wymagania wstępne 5
3. Cele kształcenia 6
4. Materiał nauczania 7
4.1. Regiony fizyczno-geograficzne Polski i świata 7
4.1.1. Materiał nauczania 7
4.1.2. Pytania sprawdzające 14
4.1.3. Ćwiczenia 15
4.1.4. Sprawdzian postępów 17
4.2. Atrakcje turystyczne w Polsce 18
4.3. Style w architekturze 28
4.4. Atrakcje turystyczne świata 33
4.5. Współczesne imprezy kulturalne 49
4.6. Informacja turystyczna i obsługa podróżnicza 60
5. Sprawdzian osiągnięć 69
6. Literatura 76

3
Schemat układu jednostek modułowych
341[05].Z2
Walory i atrakcje turystyczne
341[05].Z2.01
Korzystanie z informacji turystycznej
341[05].Z2.02
Prezentowanie walorów turystycznych
środowiska przyrodniczego Polski
341[05].Z2.05
Prezentowanie atrakcji
turystycznych w języku
obcym
341[05].Z2.03
Prezentowanie antropogenicznych
walorów turystycznych Polski
341[05].Z2.04
Projektowanie tras wyjazdów
turystycznych

4
1. WPROWADZENIE
Poradnik ten będzie Ci pomocny w kształtowaniu umiejętności posługiwania się językiem
niemieckim w zakresie prezentowania walorów i atrakcji turystycznych, imprez kulturalnych,
udzielania informacji o zabytkach i stylach w architekturze. Podczas realizacji programu
jednostki będziesz rozwijał własne kompetencje językowe w zakresie: rozumienia tekstu
słuchanego, konwersacji, czytania i pisania.
Poradnik ten zawiera:
1. Wymagania wstępne, czyli wykaz niezbędnych umiejętności i wiedzy, które powinieneś
mieć opanowane, aby przystąpić do realizacji tej jednostki modułowej.
2. Wykaz umiejętności, jakie ukształtujesz podczas pracy z tym poradnikiem.
3. Materiał nauczania (rozdział 4) umożliwi Ci samodzielne przygotowanie się do wykonania
ćwiczeń i zaliczenia sprawdzianów.
4. Pytania sprawdzające wiedzę potrzebną do wykonania ćwiczeń. Możesz się z nimi zapoznać
przed przystąpieniem do rozdziału ”Materiały nauczania”, wówczas poznasz wymagania
wynikające z potrzeb zawodu, a po przyswojeniu wskazanych treści, odpowiadając na te
pytania sprawdzisz stan swojej gotowości do wykonywania ćwiczeń.
5. Ćwiczenia, które zawierają: wykaz materiałów i środków dydaktycznych potrzebnych do ich
realizacji. Ćwiczenia umożliwią Ci nabycie umiejętności praktycznych.
6. Sprawdzian postępów - wykonując sprawdzian powinieneś odpowiedzieć na pytanie „tak”
lub „nie”. Odpowiedzi „nie” wskazują na luki w Twojej wiedzy, informują Cię również,
jakich treści jeszcze dobrze nie poznałeś. Oznacza to także powrót do wiadomości, które nie
są dostatecznie opanowane.
7. Sprawdzian osiągnięć wraz z przykładowym zestawem zadań,
8. Literatura.
Wykorzystaj do poszerzenia wiedzy wskazaną literaturę oraz inne źródła informacji.
Podczas zajęć zwróć szczególną uwagę na: umiejętność prezentowania atrakcji
turystycznych Polski, prezentowania walorów turystycznych wybranych regionów świata,
tłumaczenia prospektów, folderów, materiałów reklamowych dotyczących atrakcji turystycznych
oraz umiejętność udzielania klientowi informacji dotyczących atrakcji turystycznych. Jeżeli
masz trudności ze zrozumieniem tekstu lub ćwiczenia, to poproś nauczyciela o wyjaśnienie
i ewentualne sprawdzenie, czy dobrze wykonujesz daną czynność. Jednostka modułowa:
„Prezentowanie atrakcji turystycznych w języku obcym”, której treści teraz poznasz oraz
opanujesz umiejętności, zgodnie z przyjętymi celami kształcenia jest konieczna do osiągnięcia
sprawnej i funkcjonalnej komunikacji językowej.
Poznanie przez Ciebie treści objętych tą jednostką modułową, będzie stanowiło dla
nauczyciela podstawę przeprowadzenia sprawdzianu poziomu przyswojonych wiadomości
i ukształtowanych umiejętności. W tym celu nauczyciel posłuży się ”Zestawem zadań
testowych” zawierającym różnego rodzaju zadania. Znajdują się one w rozdziale 5, który
zawiera też: instrukcję omawiającą tok postępowania podczas przeprowadzania sprawdzianu,
przykładową kartę odpowiedzi, w której, w przeznaczonych miejscach wpisz odpowiedzi na
pytania.
Bezpieczeństwo i higiena pracy
W czasie pobytu w pracowni musisz przestrzegać regulaminów, przepisów bhp i higieny
pracy oraz instrukcji przeciwpożarowych, wynikających z rodzaju wykonywanych prac.

5
2. WYMAGANIA WSTĘPNE
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:
− pozyskiwać informacje turystyczne z różnych źródeł,
− korzystać z różnych źródeł informacji,
− komunikować się z klientem w języku obcym,
− stosować zasady prezentacji swoich projektów,
− wykorzystywać techniki komputerowe do planowania tras turystycznych,
− posługiwać się przewodnikami turystycznymi, katalogami, informatorami i wykorzystywać
je do planowania tras turystycznych,
− definiować podstawowe terminy stosowane w geografii turystycznej i turystyce,
− rozróżniać regiony fizyczno-geograficzne Polski i świata,
− charakteryzować atrakcyjne walory przyrodnicze w Polsce i na świecie,
− prezentować walory turystyczne środowiska przyrodniczego i antropogenicznego Polski,
− rozpoznawać style w architekturze i sztuce,
− charakteryzować atrakcje turystyczne na podstawie różnorodnych materiałów,
− opracowywać projekty tras turystycznych po wybranych regionach świata,
− oceniać atrakcyjność zaplanowanych tras turystycznych.

6
3. CELE KSZTAŁCENIA
W wyniku realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:
− zaprezentować główne atrakcje turystyczne Polski,
− zaprezentować antropogeniczne walory Polski,
− zaprezentować walory turystyczne różnych regionów świata,
− przetłumaczyć wybrane prospekty, foldery, reklamy dotyczące atrakcji turystycznych,
− zinterpretować różnorodne teksty dotyczące obsługi podróżnych,
− przetłumaczyć teksty dotyczące charakterystyki tras turystycznych,
− napisać teksty związane z organizacją imprez kulturalnych,
− udzielić klientowi informacji dotyczących atrakcji turystycznych w Polsce i na świecie.

7
4. MATERIAŁ NAUCZANIA
4.1. Regiony fizyczno-geograficzne Polski i świata
4.1.1. Materiał nauczania
Regionen
Małopolska (Kleinpolen) ist ein historisch und ethnographisch interessanter Landstrich am
oberen und mittleren Flusslauf der Weichsel. Er umfasst den größeren Teil der Polnischen
Karpaten, das Tal von Sandomierz (Kotlina Sandomierska), das Auschwitzer Tal (Kotlina
Oświęcimska) und das Kleinpolnische Hochland (Wyżyna Małopolska), dessen Bestandteil die
unikale Naturregion des Krakau-Tschenstochauer Jura ist. Die Region Małopolska hat viele
historischen Sehenswürdigkeiten, eine herrliche Natur, und attraktive Erholungszentren. Zu den
bedeutsamsten Städten des Landes zählt Krakau, eine Stadt mit großem kulturellen Angebot, in
der 25% der Musealbestände Polens lagern, und die zur europäischen Kulturhauptstadt 2000
erkoren wurde. Des Weiteren ist Zakopane, der herrlich Fuße am des höchsten polnischen
Gebirges, der Hohen Tatra gelegene Kurort, sehr sehenswert. Hierzu gehört die Region Podhale,
die mit der Kultur des hiesigen Bergvolkes, der Goralen, aufs engste verknüpft ist. Etwa 4 Mio.
Menschen kommen jährlich nach Tschenstochau (Częstochowa), Polens berühmtesten
Wallfahrtsort, um vor dem Bildnis der Mutter Gottes von Tschenstochau - der schwarzen
Madonna - im Paulinerkloster auf dem Hellen Berg (Jasna Góra) zu beten.
In Wieliczka kann man das weltweit am längsten betriebene Salzbergwerg besichtigen.
Auschwitz (Oświęcim) zieht mit seinem von den Nazis errichteten und nach dem Krieg in ein
Museum umgestalteten Vernichtungslager alljährlich Millionen von Besuchern an.
Lublin ist ein sehr schöner Ort mit einer interessanten Altstadt und einem herrlichen Schloss.
Zamość wird oft als "Padua des Nordens" bezeichnet. Es ist eine Perle der Renaissance, die
auf die Liste des Weltkulturerbes der UNESCO eingetragen wurde. Es sei noch auf zwei
Landschaften hingewiesen: Das östlich der Weichsel (Wisła) und südlich des Bugs gelegene
Lubliner Land (Lubelszczyzna) und die südlich davon gelegene Region Roztocze. Die dortige
Landschaft ist besonders schön und es gibt hier zwei Nationalparks.
In diesen Gebieten findet man oft noch Spuren jüdischer Kultur, die in dieser Region vor
dem Zweiten Weltkrieg großräumig vertretern war. Der Name "Małopolska" wird seit dem 15.
Jh. verwendet. Der lateinische Begriff - "Polonia Minor" bedeutet "Jüngeres Polen" im Vergleich
zu Wielkopolska (Großpolen), der Wiege des polnischen Staates. Małopolska wurde bereits
Mitte des 11. Jh. zum wichtigsten Landesteil Polens, denn in der Landeshauptstadt Krakau
residierten auf dem Wawelhügel Könige und Fürsten, hier blühte das kulturelle und
wissenschaftliche Leben. 1364 gründete hier König Kazimierz Wielki (Kasimir der Große) die
Krakauer Akademie, die heutige Jagiellonen-Universität, eine der ältesten Hochschulen Europas.
Hier entstanden die prunkvollsten Schlösser und Kirchen des Landes. Durch Małopolska
verliefen wichtige Handelswege zwischen Westeuropa und dem Schwarzen Meer, was
bedeutend zur Entwicklung vieler Städte beigetragen hat. Anfang des 16. Jh. wurde die
Landeshauptstadt nach Warschau verlegt. Im 18. Jh. ist Polen geteilt worden und von Europas
Landkarte verschwunden. Durch die Teilung ging Małopolska an Österreich. 1809 wurde ein
Teil der Region dem Warschauer Fürstentum angegliedert und 1815 dem Königreich Polen.
Krakau und Umgebung wurden zur Krakauer Republik (1815-1846) ernannt, die unter
gemeinsamer Aufsicht der Besatzungsmächte stand. Nach dem misslungenen Krakauer Aufstand
von 1846 wurde die Krakauer Republik zum Bestandteil der österreichischen Provinz Galizien.

8
1918, nach der Wiedergewinnung der Unabhängigkeit Polens, befand sich der Großteil des
historischen Małopolska auf polnischem Territorium. Nach dem Zweiten Weltkrieg wurde ein
bedeutender Teil der Region der Sowjetunion angeschlossen.
Małopolska to historyczna i etnograficzna kraina w południowo-wschodniej Polsce,
w dorzeczu górnej i częściowo środkowej Wisły. Obejmuje większość obszaru Karpat Polskich,
Kotlinę Sandomierską, Kotlinę Oświęcimską i Wyżynę Małopolską, w skład której wchodzi
m.in. unikatowy w skali przyrodniczej region - Jura Krakowsko-Częstochowska.
Na liście małopolskich atrakcji jest Kraków, kulturalna stolica kraju (znajduje się tu około
jednej czwartej zasobów muzealnych całej Polski), europejska stolica kultury roku 2000.
Kraków ma jednak konkurentów. Jest nim przede wszystkim Zakopane - kurort u stóp
najwyższych w Polsce gór - Tatr i otaczający go osobny region, ściśle związany z kulturą
góralską - Podhale. Około 4 miliony osób rocznie dociera do Częstochowy - najsławniejszego
miejsca pielgrzymkowego w Polsce, by pomodlić się przed cudownym obrazem Matki Boskiej
Częstochowskiej w klasztorze na Jasnej Górze.
Kolejnym konkurentem jest Wieliczka, a w niej unikatowa w skali światowej kopalnia soli.
Oświęcim nie zabiega o gości. Ale turyści tłumnie odwiedzają stworzony przez Niemców, a po
wojnie przekształcony w muzeum obóz zagłady.
Krainy ciągnące się na wschód od Wisły i na południe od Bugu to Lubelszczyzna
i Roztocze. Wyróżniają się pięknem krajobrazów (są tu m.in. dwa parki narodowe) i licznymi
pamiątkami, jakie pozostawili po sobie Żydzi, niegdyś zamieszkujący te tereny. Są tu dwa
miejsca, które warto zobaczyć: Lublin, miasto z ciekawą starówką i licznymi zabytkami (m.in.
wspaniały zamek), oraz Zamość, nazywany „Padwą Północy”, perła renesansu wpisana na Listę
Światowego Dziedzictwa UNESCO. Nazwa Małopolska używana jest od XV w. Łacińska nazwa
Małopolski - "Polonia Minor" znaczy tyle samo co „Młodsza Polska”. Młodsza w porównaniu
z ziemiami obecnej Wielkopolski, na których powstawało państwo polskie. Jednak już od
połowy XI wieku to Małopolska była najważniejszą dzielnicą Polski - to tu, w stołecznym
Krakowie, na wzgórzu wawelskim rezydowali królowie i książęta, kwitło życie kulturalne
i naukowe (w 1364r. Kazimierz Wielki założył Akademię Krakowską, dzisiejszy Uniwersytet
Jagielloński), wznoszono zamki i kościoły. Tędy prowadziły ważne szlaki handlowe z Europy
Zachodniej nad Morze Czarne, co przyczyniło się do rozwoju miast. Złoty wiek Małopolski
zakończyło przeniesienie stolicy kraju do Warszawy i rozbiory. Po rozbiorach Małopolska
została przyłączona do Austrii. W 1809 r. część jej terenów stała się częścią Księstwa
Warszawskiego, a w 1815 - Królestwa Polskiego. Z Krakowa i okolic utworzono Rzeczpospolitą
Krakowską (1815-1846) pod wspólnym nadzorem państw zaborczych. Po nieudanym zrywie
wolnościowym, powstaniu krakowskim (1846), Rzeczpospolita Krakowska została wcielona do
Galicji. W 1918 r., po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, większa część historycznej
Małopolski znalazła się w granicach państwa polskiego. Po II wojnie światowej znaczne obszary
przyłączono do ZSRR.
Mazowsze (Masowien) ist ein historisch-ethnographisches Gebiet in Mittelpolen. Es liegt
beiderseits der Wisla /Weichsel/ in der Nizina Mazowiecka /Tiefebene Masowiens/, einer der
größten geographischen Landschaften Polens. Nizina Podlaska /die Tiefebene von Podlachien/,
die in der Gabelung der Flüsse Narew und Biebrza und im mittleren Lauf des Flusses Bug liegt,
stellt deren natürliche Verlängerung dar. Man spricht sogar manchmal insgesamt vom "Tiefland
von Mazowsze und Podlasie", da beide Landschaften schwer abzugrenzen sind. Mazowsze ist
eines der ältesten Landesteile Polens. 1596 verlegte Zygmunt III Waza /Sigismund Wasa d. III)
den Sitz des königlichen Hofes von Krakow /Krakau/ nach Warschau. Warschau ist mit den
vielen Attraktionen: historischen Sehenswürdigkeiten, Museen, Theatern, Galerien und
Handelseinrichtungen der stärkste Anziehungspunkt, der die Touristen nach Mazowsze lockt.
Die zweite Ortschaft internationalen Ranges ist Zelazowa Wola. Es lohnt sich jedoch ebenfalls

9
Lodz zu besuchen, sei es auch nur um durch die Piotrkowksa-Strasse, den längsten Handelstrakt
Europas zu schlendern, wo sich die meisten Pubs, Nachtlokale und Restaurants Polens befinden.
Mazowsze to historyczna i etnograficzna kraina położona w środkowej Polsce, po obu
stronach Wisły, na terenach Niziny Mazowieckiej, jednej z najbardziej rozległych polskich krain
geograficznych. Nizina Podlaska, rozciągająca się w widłach Narwi i Biebrzy oraz w dorzeczu
środkowego Bugu, stanowi jej naturalne przedłużenie. Mazowsze to jedna z najstarszych
dzielnic historycznych Polski. Znaczenie zyskała jednak dopiero w XVI w. Wówczas król
Zygmunt III Waza przeniósł z Krakowa do Warszawy siedzibę dworu królewskiego, i tym
samym, stolicę Polski.
Najsilniejszym magnesem ściągającym turystów na Mazowsze jest właśnie Warszawa
i oferowane przez nią atrakcje: zabytki, muzea, teatry, galerie, placówki handlowe. Druga
miejscowość turystyczna o randze międzynarodowej to Żelazowa Wola. Ale warto również
zajrzeć do Łodzi, chociażby po to, by pospacerować ulicą Piotrkowską - najdłuższym
w Europie traktem handlowym, największym w Polsce skupiskiem pubów, nocnych klubów
i restauracji.
Die Masuren (Mazury) und das Suwałki-Land (Suwalszczyzna) sind ein großes
historisches und ethnographisches Gebiet im Nordosten Polens. Es umfasst die Masurische
Seenplatte sowie die sich östlich von ihr anschließende Seenplatte von Suwałki und Augustów
(Pojezierze Suwalsko-Augustówskie). Diese Region wird häufig als das „Land der Tausend
Seen“ bezeichnet. Insgesamt gibt es jedoch 4000. Die zwei größten von ihnen sind der
Spirdingsee (Jezioro Sniardwy: 113,8km2
) und der Mauersee (Jezioro Mamry: 104,5km2
). Beide
liegen im Land der Großen Masurischen Seen. Der tiefste See (Hancza: 108,5m) liegt in der
Seenplatte von Suwałki (Pojezierze Suwalskie) und der längste (Jeziorak: 27km) in der Ilawa-
Seenplatte (Pojezierze Ilawskie). Größtenteils sind sie durch Flüsse oder Kanäle miteinander
verbunden, von denen aus touristischer Sicht der Elbingkanal (Kanal Elblaski) und der
Augustówer Kanal (Kanal Augustówski) am attraktivsten sind. Sehr populär ist auch die Route
der Großen Masurischen Seen (88km).
Die geographische Bezeichnung Masuren wird oft mit der Großen Masurischen Seenplatte
(1700km2
) gleichgesetzt. Über 15 % des Gebietes machen Gewässer aus (ein Viertel der
Gesamtfläche aller polnischen Seen). Weiter nördlich liegt das Suwałki-Land (Suwalszczyzna),
das im Osten und Norden an Litauen und Belarus grenzt. Diese Ecke Polens unterscheidet sich
von den anderen Landesteilen durch die Schönheit der postglazialen Landschaft, durch die
Besonderheit des geologischen Aufbaus, durch Klimaeigenschaften, durch eine andersgeartete
Pflanzen- und Tierwelt. Die Unterschiede treffen ebenfalls auf die Geschichte der Besiedlung
und auf die ethnische und nationale Zusammensetzung der Bevölkerung zu.
Sowohl die Masuren als auch das Suwałki-Land sind ein Paradies für Segler und
Kajakfahrer, für Liebhaber von Waldspaziergängen und für Erholungssuchende. Es gibt hier
riesige Wälder wie die Puszcza Piska und die Puszcza Augustowska mit vielen Wander-, Rad-
und Reitwegen sowie gotische Schlösser und Kirchen, die von den hier einst herrschenden
Kreuzrittern errichtet wurden.
Nicht nur die Polen machen gern in den Masuren Urlaub. Hier gibt es gute Hotels und
Gaststätten sowie unzählige Wassersporteinrichtungen. In den größeren Urlaubsorten (Mikołajki,
Mragowo, Giżycko, Augustów) finden im Sommer Kultur- und Sportveranstaltungen statt.
Mazury to historyczna i etnograficzna kraina położona w północnej Polsce, w obrębie
Pojezierza Mazurskiego. Region często bywa nazywany „krainą tysiąca jezior”, co jednak nie
odpowiada prawdzie, bo jezior jest tu znacznie więcej -ok. 4 tysięcy. Największe są Śniardwy
(113,8 km2
) i Mamry (104,5 km2) w Krainie Wielkich Jezior Mazurskich, najgłębsze -Hańcza
(108,5 m) na Pojezierzu Suwalskim, a najdłuższe - Jeziorak (27 km) na Pojezierzu Iławskim.
Większość jezior jest połączona rzekami lub sztucznymi kanałami, z których najatrakcyjniejsze

10
pod względem turystycznym są kanały: Augustowski i Elbląski. Popularny jest również szlak
Wielkich Jezior Mazurskich (88 km).
Głównym symbolem „mazurskości” są Wielkie Jeziora Mazurskie -licząca ok. 1700 km2
kraina, której ponad 15% powierzchni obejmują przestrzenie wodne (skupiające 1/4 zasobu wód
jeziornych Polski), w tym Śniardwy i Mamry. Dalej na północny wschód ciągnie się
Suwalszczyzna, granicząca na wschodzie i północy z Litwą i Białorusią. Ten kraniec Polski
wyróżnia się spośród innych części kraju pięknem polodowcowego krajobrazu, osobliwościami
budowy podłoża geologicznego, właściwościami klimatu, szaty roślinnej i świata zwierząt,
historią osadnictwa, a także składem etnicznym i narodowościowym mieszkańców.
Mazury i Suwalszczyzna to raj dla żeglarzy i kajakarzy, a także miłośników ciszy i spacerów
po lesie. Rejon porastają puszcze, m.in. Piska i Augustowska, pokryte siecią szlaków pieszych,
rowerowych i konnych. W okolicy można zwiedzić dużo gotyckich zamków i kościołów,
wzniesionych przez władających niegdyś tymi ziemiami Krzyżaków.
Mazury to bardzo popularne wśród Polaków miejsce wakacyjne, więc baza noclegowa,
gastronomiczna i wodniacka jest bardzo dobrze rozwinięta. W większych ośrodkach
turystycznych (Mikołajki, Mrągowo, Giżycko, Augustów) w lecie odbywają się liczne sportowe
i kulturalne imprezy.
Großpolen (Wielkopolska) liegt in West- und Mittelpolen, im Zuflussgebiet der Warta
/Warthe/ und teilweise in den Zuflussgebieten der mittleren Oder und der unteren Weichsel.
Es ist die älteste und mit den Anfängen Polens verbundene Region. In einem Sumpfgebiet hat
man hier in Biskupin vor 70 Jahren eine Wehrsiedlung aus der Eisenzeit (550-400v. Chr.)
entdeckt. Die Herrscher des Volksstammes Polanen errichteten in diesen Gebieten seit dem 7. Jh.
ihre Burgen. In Großpolen wurden auch die ersten polnischen Könige gekrönt. Bis zum 11. Jh.
war es das politische Zentrum des Landes. Die größte Stadt der Region ist die geschichtsreiche
Messestadt Poznan /Posen/. 50 km weiter östlich liegt die erste Hauptstadt Polens – Gniezno
/Gnesen/. In vielen Kleinstädten und Dörfern stehen alte, einst von großpolnischen
Adelsfamilien bewohnte Höfe, Schlösser und herrliche Paläste. Inmitten der Wälder und Seen
des Notec-Urwalds und der Großpolnischen Seenplatte gibt es viele Freilichtmuseen und
archäologische Schutzgebiete.
Wielkopolska to historyczna kraina w zachodniej i środkowej Polsce, położona w dorzeczu
Warty i częściowo środkowej Odry oraz dolnej Wisły. Jest to najstarszy region Polski, związany
z początkami państwa, dlatego został nazwany "Wielką Polską". Tu znajduje się najstarszy
w kraju zabytek architektury - osiedle obronne kultury łużyckiej w Biskupinie, które powstało
w latach 750-400 p.n.e. Od VII w. władcy plemienia Polan wznosili na tych ziemiach swoje
grody, tu koronowani byli pierwsi królowie Polski. Do XI w. Wielkopolska stanowiła polityczne
centrum kraju. Największym miastem regionu jest Poznań, stary, zabytkowy gród, odwiedzany
tłumnie przez turystów i gości odbywających się w nim Targów Międzynarodowych. Warto też
zobaczyć Gniezno, pierwszą stolicę Polski. W licznych miasteczkach i wioskach można
napotkać szlacheckie dworki zamieszkane niegdyś przez znamienite rody wielkopolskie,
wspaniałe pałace i zamki, skanseny i rezerwaty archeologiczne. A wszystko to w otoczeniu
lasów i jezior Pojezierza Wielkopolskiego i Puszczy Noteckiej.
Die Region Podkarpacie liegt im Vorfeld der West- und Ostkarpaten, im Südosten Polens.
Aus landschaftlicher und touristischer Sicht ist es eine der interessantesten Regionen des Landes.
Die meisten Touristen zieht es in die Berge hier: die größte Fläche nehmen die Ostbeskiden
(Bieszczady und Beskid Niski) ein. Am häufigsten werden die Bieszczady besucht, hier gibt es
auch die meisten Wanderrouten. Diese Gebiete sind im 15. und 16.Jh. kolonisiert worden.
Damals siedelten sich hier die Bojken und Lemken an. Das waren die Nachkommen der
wallachischen Schafhüter, die vom Balkan entlang der Karpaten wanderten und diesen Teil der
Beskiden zu ihrer Heimat machten. Sie haben im Laufe der Zeit Elemente der ostslawischen
Sprache und Kultur übernommen, dadurch sind sie in ethnischer Hinsicht eine sehr interessante

11
Volksgruppe. Heute werden sie als ein spezifischer Teil des ukrainischen Volkes betrachtet. Im
Vorkarpatenland sind nur einige Erinnerungsstücke an sie erhalten geblieben. Gleich nach dem
Ende des Zweiten Weltkrieges haben die stalinistischen Machthaber, bei der Bekämpfung der
auf diesen Gebieten sehr aktiven ukrainischen Partisanengruppen, die Bevölkerung deportiert.
Sie wurde wegen ihrer Glaubenszugehörigkeit als Ukrainer eingestuft (Aktion Weichsel) und
nach Nord- und Westpolen umgesiedelt.
Podkarpacie to kraina geograficzna w południowo-wschodnich krańcach Polski, leżąca na
przedpolu Karpat Zachodnich i Wschodnich. Turyści ściągają tu przede wszystkim dla gór -
większą część terenu zajmują Beskidy Wschodnie - Bieszczady i Beskid Niski. Częściej
odwiedzane są Bieszczady, tu też jest najwięcej szlaków turystycznych. Obszary te
skolonizowano w XV-XVI w. Osiedli tu wówczas Bojkowie i Łemkowie, potomkowie pasterzy
wołoskich, którzy wędrując z Bałkanów wzdłuż łuku Karpat, zanim zamieszkali tę część
Beskidów, przejęli po drodze elementy języka i kultury wschodnich Słowian, tworząc niezwykle
ciekawą grupę etniczną. Dziś uważani są za specyficzną część narodu ukraińskiego. Zachowały
się po nich na Podkarpaciu właściwie jedynie pamiątki. Tuż po zakończeniu II wojny światowej
władze stalinowskie, zwalczając działającą na tych terenach partyzantkę ukraińską,
przeprowadziły akcję deportacji ludności uznanej według kryterium wyznaniowego za ukraińską
(akcja "Wisła"). Wysiedlono więc prawie wszystkich rdzennych mieszkańców Beskidu Niskiego
i Bieszczad.
Slask ist eine historisch-ethnographisches Landschaft in Südwestpolen, im Zuflussgebiet der
oberen und mittleren Odra und teilweise der oberen Wisla /Weichsel/.
Slask ist in zwei Regionen unterteilt – in Dolny und Gorny /Nieder- und Oberschlesien/. Slask
macht 1/8 der Gesamtoberfläche des Landes aus. Hier leben 25% der Gesamtbevölkerung
Polens. Jahrhunderte lang waren diese Gebiete ein Streitgegenstand zwischen den Polen und den
Deutschen. Nachdem Deutschland den 2. Weltkrieg verloren hatte, ging Slask in seiner
Gesamtheit an Polen über. Die deutsche Bevölkerung wurde ausgesiedelt, ihre Stelle nahmen die
aus den von Polen verlorenen Ostgebieten kommenden Menschen ein. Die Region machte in den
nachfolgenden Jahren eine schwere Zeit durch – die neuen Bewohner fühlten sich hier jahrelang
fremd und „vorübergehend“ wohnhaft. Die Natur Schlesiens ist durch die explosionsartige
Entwicklung der Schwerindustrie in bedeutendem Maße verseucht worden.
Die touristische Infrastruktur wird immer besser und in den Grenzgebieten werden die
einstigen deutsch-polnischen Verbindungen wieder angeknüpft. Trotz der hohen
Bevölkerungsdichte und der starken Industrialisierung, gibt es hier auch Gegenden, in denen die
Natur wertvoll ist und unberührt blieb. Auf Menschen, die Berge lieben, warten Sudety
(Sudeten) und Beskid Slaski (Schlesische Beskiden). Diejenigen, die Wälder mögen, finden
Ruhe und Stille in den Tiefen der Niederschlesischen Wälder – Bory Dolnoslaskie. Amateure
historischer Sehenswürdigkeiten werden von den alten, historischen Städtchen und Städten mit
Wroclaw/Breslau und Klodzko an der Spitze unvergessliche Eindrücke mitnehmen. Die Strassen
sind hier gut, das Verkehrsnetz ausgebaut und das Niveau der touristischen Infrastruktur
zufriedenstellend.
Śląsk to kraina historyczno-etnograficzna zajmująca południowo-zachodnią część Polski,
w dorzeczu górnej i środkowej Odry oraz częściowo w dorzeczu Górnej Wisły. Dzieli się na
Dolny i Górny. Zajmuje 1/8 powierzchni kraju, żyje tu ok. 1/4 ludności Polski. Przez wieki
tereny te były miejscem sporów pomiędzy Polakami i Niemcami. W wyniku klęski Niemiec w II
wojnie światowej cały Śląsk znalazł się w granicach Polski. Ludność niemiecką wysiedlono,
a jej miejsce zajęli osadnicy z utraconych przez Polskę Ziem Wschodnich. Nastały wówczas
trudne dla regionu czasy - nowi mieszkańcy przez długie lata czuli się tu obco i tymczasowo,
a ogromny rozwój przemysłu ciężkiego spowodował znaczne skażenie śląskiej przyrody.
Dopiero zmiany ustrojowe po 1989r. przyniosły inwestycje ekologiczne i rozwój działań
o charakterze regionalnym. Zaczęto doceniać wartość poniemieckich zabytków.

12
Starówki miast z wolna odzyskują dawny blask. Rozwija się infrastruktura turystyczna, a na
pograniczu odtwarzane są dawne powiązania polsko-niemieckie. Mimo gęstego zaludnienia
i silnego uprzemysłowienia, nie brakuje miejsc cennych przyrodniczo i dziewiczych
krajobrazowo. Na wielbicieli gór czekają Sudety i Beskid Śląski. Miłośnicy lasów znajdą spokój
i ciszę, zapuszczając się w ogromne połacie Borów Dolnośląskich. Amatorom zabytków
niezapomnianych wrażeń dostarczą stare, historyczne miasteczka i miasta, z Wrocławiem
i Kłodzkiem na czele. Drogi są tu dobre, sieć komunikacyjna rozwinięta, a poziom infrastruktury
turystycznej zadowalający.
Pomorze ist ein historisch-ethnographisches Gebiet, das an der Ostsee, im Norden Polens
liegt. Pomorze ist in zwei Teile unterteilt: Pomorze Zachodnie (mit Szczecin) (Westpommeern
mit Stettin) und Pomorze Wschodnie (Gdanskie) /Ost- bzw. Danziger Pommern/.
Aus geographischer Sicht umfasst es zwei Landschaftsstreifen Polens: die Küste und weiter im
Inneren des Landes die Seenplatten. Zu Zeiten des ersten Herrschers des polnischen Staates,
Mieszko I (10. Jh.) gehörte ganz Pommern zu Polen. Im Laufe der nächsten Jahrhunderte ging es
in immer andere Hände über. Unterschiedliche Kulturen – germanische, slawische,
skandinavische beeinflussten einander und vermischten sich untereinander – was sich in der
Kunst und in der Architektur Pommerns bemerkbar gemacht hat. Herrliche Festungen, die man
bis heute besichtigen und bewundern kann, wurden von den hier einst lebenden Kreuzrittern
errichtet. Seit dem 2. Weltkrieg gehört fast ganz Pommern (mit Ausnahme des westlichen
Grenzteiles) zum Territorium Polens.
Die polnische Küste gehört zu den schönsten Küsten der Ostsee. Das Meer, die Sanddünen
und die weiten Sandstrände ziehen alljährlich nicht nur Amateure aktiver Erholung, populärer
Kurorte mit herrlichen Restaurants und lauter Diskotheken an, sondern auch diejenigen, die
schöne historische Städte oder Fischerdörfchen mit wilden, vereinsamten Stränden lieben. Dies
alles kann man nämlich an der Ostsee finden. Im Süden der Region liegt Pojezierze Pomorskie
/die Pommersche Seenplatte/ – ein Land der reinen Seen und dichter WälderDas Meer, die
Strände, die Seen, die Flüsse und die Wälder sind für jedwede Form des Tourismus geeignet.
Überall gibt es Wander- und Radwege, vielerorts kann man auch reiten. Zahlreiche
Erholungszentren, Pensionen, Privatquartiere, Campingplätze und agrotouristische Bauernhöfe
sorgen für eine gut ausgebaute Übernachtungsbasis.
Pomorze to kraina historyczno-geograficzna obejmująca północną część Polski, położoną
nad Morzem Bałtyckim. Dzieli się na Pomorze Zachodnie (ze Szczecinem) i Wschodnie
(Gdańskie). Pod względem geograficznym obejmuje dwa pasy krajobrazowe Polski: pas
pobrzeży, a w głębi lądu – pojezierzy. Za czasów pierwszego władcy państwa polskiego,
Mieszka I (X w.) całość ziem pomorskich należała do Polski. W ciągu następnych wieków
przechodziło ono z rąk do rąk. Mieszały się tu różne kultury i wpływy: germańskie, słowiańskie
i skandynawskie, co znajdowało odzwierciedlenie w sztuce i architekturze Pomorza. Wspaniałe
warownie budowali m.in. obecni na Pomorzu Krzyżacy. Do dziś można je podziwiać i zwiedzać.
Po II wojnie prawie wszystkie ziemie Pomorza (z wyjątkiem ich zachodniego krańca) znalazły
się w granicach Polski.
Pomorze Wschodnie, zwane także Gdańskim lub Nadwiślańskim, rozciąga się od dorzecza
Słupi po deltę Wisły. Od wschodu wcina się mocno w głąb Pomorza Zatoka Gdańska.
Tysiącletni Gdańsk, pełna bezcennych zabytków stolica Pomorza Wschodniego, jest jednym
z trzech najważniejszych portów morskich Polski. Z Gdańskiem graniczy Sopot, kojarzący się
drewnianym szerokim molem prawie półkilometrowej długości oraz Operą Leśną, gdzie co roku
odbywa się m.in. powszechnie znany Festiwal Piosenki. Koło Sopotu leży Gdynia - te trzy
miasta tworzą aglomerację - Trójmiasto. Dalej na wschód znajduje się Półwysep Helski, a na
nim spokojne i schludne nadmorskie kurorty: Jurata, Jastarnia, Chałupy czy Hel, z czystymi
i szerokimi plażami osłoniętymi wałem wydm i sosnowym lasem. Pomorze Zachodnie ciągnie
się od wysp Uznam i Wolin przez pobrzeże: Szczecińskie i Koszalińskie (granicę między nimi

13
wyznacza Kołobrzeg). I tu nie brakuje kurortów: to m.in. Świnoujście, Międzyzdroje, Kamień
Pomorski i Kołobrzeg. Południe Pomorza Wschodniego i Zachodniego zajmuje Pojezierze
Pomorskie. Morze, plaże, jeziora, rzeki i lasy sprzyjają wszelkim formom turystyki. Występują
tu ciekawe trasy dla wycieczek pieszych, rowerowych. W wielu miejscach można pojeździć
konno. Liczne ośrodki wypoczynkowe, pensjonaty, kwatery prywatne, kempingi i gospodarstwa
agroturystyczne tworzą rozbudowaną bazę noclegową.
Wybrane kraje świata
Ländernamen
Tabela 1
Land
Hauptstadt Bewohner Bewohnerin Sprache
Afghanistan Kabul der Afghane, -n
die Afghanin, -
nen
Afghanisch,
Ägypten Kairo der Ägypter, - die Ägypterin, -nen Arabisch
Albanien Tirana der Albaner, - die Albanerin, -nen Albanisch
Argentinien Buenos Aires der Argentinier, -
die Argentinierin,
-nen
Spanisch
Australien Canberra der Australier
die Australierin,
-nen
Englisch
Belgien Brüssel der Belgier
die Belgierin, -
nen
Niederländisch,
Französisch,
Deutsch
Bosnien Sarajevo
der Bosniake, -n /
Bosnier, -
die Bosniakerin,
-nen/ Bosnierin,
-nen
Serbisch,
Kroatisch
Brasilien Rio de Janeiro der Brasilianer
dieBrasilianerin,
-nen
Portugiesisch
Bulgarien Sofia der Bulgare, -n die Bulgarin,-nen Bulgarisch
China
Peking der Chinese, -n die Chinesin, -nen Chinesisch
Dänemark Kopenhagen der Däne, -n die Dänin, -nen Dänisch
der Irak Bagdad der Iraker, - die Irakerin, -nen Arabisch
der Iran Teheran der Iraner, die Iranerin, -nen Persisch
der Pakistan Islamabad der Pakistani, -s
die Pakistanerin,
-nen
Urdu
Deutschland Berlin der Deutsche, -n die Deutsche, -n Deutsch
die Mongolei Ulan-Bator der Mongole, -n
die Mongolin, -
nen
Mongolisch
die Schweiz Bern der Schweizer, -
die Schweizerin,-
nen
Deutsch,
Französisch,
Italienisch,
Rätoromanisch
die Slowakei
Bratislava /
Pressburg
der Slowake, -n
die Slowakin, -
nen
Slowakisch
die Türkei Ankara der Türke, -n die Türkin, -nen Türkisch
die Ukraine Kiew der Ukrainer,
die Ukrainerin,
nen
Ukrainisch
die USA Washington der Amerikaner, - die Amerikanerin, Englisch

14
(Amerika) (der US-Bürger, ) -nen (US
Bürgerin,-nen)
Elfenbeinküste Jamusukro der Evorianer
die Evorianin,-
nen
Französisch,
England
(Großbritannien)
London
der Engländer,
(der Brite, -n)
die Engländerin,
-nen (die Britin,
-nen)
Englisch
Estland Tallin der Este, n die Estin, -nen Estnisch
Finnland Helsinki der Finne, -n die Finnin, -nen Finnisch
Frankreich Paris der Franzose, -n
die Französin, -
nen
Französisch
Griechenland Athen der Grieche, -n die Griechin, -nen Griechisch
Holland / die
Niederlande
Amsterdam
der Holländer /
Niederländer, -
die Holländerin
Niederländerin -
nen
Niederländisch
(Holländisch),
Friesisch
Indien Neu Delhi der Inder die Inderin, -nen Hindi, Englisch
Źródło: www.german.pl
4.1.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Jakie znasz główne atrakcje turystyczne Małopolski?
2. Jakie znasz główne atrakcje turystyczne regionu Mazowsza?
3. Jakie znasz główne atrakcje turystyczne regionu Mazur?
4. Jakie znasz główne atrakcje turystyczne Wielkopolski?
5. Jakie znasz główne atrakcje turystyczne Pomorza?
6. Jakie znasz regiony fizyczno – geograficzne Europy?
7. Jakie znasz regiony fizyczno – geograficzne świata?
4.1.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Przetłumacz podany tekst przy pomocy słów kluczowych ( w nawiasach).
I. W sobotę jedziemy na wycieczkę (einen Ausflug machen). Nasz program jest bogaty
i interesujący. Przed południem zwiedzimy zamek. Jest w nim galeria obrazów. Są tam również
obrazy Rembrandta, dlatego bardzo się cieszę na tę wycieczkę. Wiesz przecież (doch),
że interesuję się bardzo tym malarzem (Maler). W programie naszej wycieczki jest również
zwiedzanie (Besuch) muzeum historycznego (Museum für Geschichte). Wieczorem pójdziemy
do teatru. Po przedstawieniu spotkamy się z aktorami. Są oni sławni, grywają w wielu krajach.
Chcemy się od nich czegoś dowiedzieć o ich pracy i o ich podróżach.
W niedzielę mamy czas na wędrówki (zum Wandern). Okolica miasta jest bardzo ładna. Jest tam
dużo lasów i jezior. Chcemy się też kąpać. Na pewno spędzimy (Präsens) przyjemnie czas.
II.
1) W naszych lasach nie ma już (gibt es keine ... mehr) niedźwiedzi. 2) Zbieram pocztówki
i zdjęcia aktorów. 3) Wieże tego kościoła pochodzą (sind) ze Średniowiecza. 4) Jakie obiekty
kulturalne naszego miasta zwiedzicie? 5) Jedzenie jest tu doskonałe. 6) Mamy jeszcze trzy dni
czasu. 7) Czy warto zobaczyć to miasto? 8) Utworzymy teraz dwie grupy. 9) On studiuje na
Uniwersytecie Warszawskim. 10) Czytanie sprawia mi przyjemność (Spaß machen).
11) Rozmawiamy o karnawale.

15
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) wykonać tłumaczenie tekstu na język niemiecki,
3) w razie potrzeby skorzystać ze słownika lub poprosić o pomoc nauczyciela,
4) przedstawić efekt swojej pracy,
5) ocenić swoją pracę.
Wyposażenie stanowiska pracy:
– słowniki multimedialne,
– słowniki dwujęzyczne w wersji książkowej,
– literatura.
Ćwiczenie 2
Buchstabenrätsel (Łamigłówka)
Przetłumacz podane wyrazy, następnie wpisz pierwsze litery do diagramu i odczytaj
rozwiązania.
Die Anfangsbuchstaben ergeben die Lösung!
A
1. przemysł,
2. Kościół Mariacki,
3. żołądek,
4. wynik,
5. ratusz,
6. okazja,
7. otoczenie,
8. magnetofon,
9. zakupy,
10. parasol,
11. kierownica,
12. wybór, podaż,
13. różnica,
14. gwóźdź,
15. kąt, róg,
16. skrzyżowanie ulic,
17. mąż,
18. międzynarodowy,
19. goździk,
B
1. propozycja,
2. treść,
3. wnuk,
4. czytelnia,
5. odtwarzacz video,
6. wypoczynek,
7. podróż,
8. uczucie,
9. mgła,
10. niespodzianka,

16
11. bagaż,
12. odprężenie,
13. wiadomość.
Lösung:(rozwiązanie)
A
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19
B
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
2) wykonać tłumaczenie słówek na język niemiecki,
3) wpisać pierwsze litery do diagramu i odczytać rozwiązania,
4) w razie potrzeby skorzystać ze słownika lub poprosić o pomoc nauczyciela,
5) przedstawić efekt swojej pracy,
6) ocenić swoją pracę.
– komputer podłączony do Internetu,
– literatura.
Ćwiczenie 3
Na podstawie tekstu zawartego w materiale nauczania wymień regiony Polski, a następnie
zaprezentuj wybrany przez Ciebie region. Prezentację wykonaj aranżując scenkę w biurze
podróży, polecając niemieckiemu turyście region, do którego chce się udać. Przy prezentacji
uwzględnij najważniejsze miasta, zabytki i historię tego regionu.
1) zapoznać się z materiałem nauczania,
3) znać regiony fizyczno- geograficzne Polski,
4) przeprowadzić rozmowę w języku niemieckim z klientem,
5) stosować terminologię związaną z turystyką,
6) stosować zwroty grzecznościowe w rozmowie,
7) podsumować wyniki pracy,
8) przedstawić rezultat swojej pracy – zapisać dialog.
– katalog z ofertami biura podróży,
– mapa fizyczna Polski,
– foldery.

17
Ćwiczenie 4
Posłuchaj kasety z nagraniem w języku niemieckim, dotyczącym regionu, w którym
mieszkasz oraz zapoznaj się z tekstem zawartym w informatorze turystycznym Twojego regionu.
Następnie wypisz w języku niemieckim, pięć informacji, które można by umieścić w krótkiej
ofercie skierowanej do turystów z Niemiec.
2) wysłuchać uważnie nagrania,
3) zapoznać się z tekstem zawartym w informatorze,
4) wypisać pięć informacji, które według Ciebie najlepiej charakteryzują turystyczne oblicze
regionu,
5) przedstawić rezultat swojej pracy,
6) porównać Twoje propozycje z propozycjami kolegów/koleżanek,
7) podsumować wyniki pracy.
– magnetofon, kaseta z tekstem,
– katalog z ofertami biur podróży,
– mapa turystyczna regionu,
– informator turystyczny regionu,
– foldery.
4.1.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz: Tak Nie
1) wykazać się znajomością i zaprezentować w języku niemieckim główne
atrakcje turystyczne Małopolski?  
atrakcje turystyczne Mazowsza?  
atrakcje turystyczne Mazur?  
atrakcje turystyczne Wielkopolski?  
atrakcje turystyczne Pomorza?  
6) zaprezentować w języku niemieckim walory turystyczne różnych regionów
świata?
 
7) stosować w języku niemieckim terminologię związaną z turystyką?  

18
4.2. Atrakcje turystyczne w Polsce
WARSZAWA
Stolica Polski. Odbudowana z gruzów po drugiej wojnie światowej. Dziś jest to ważne
centrum biznesowe, gdzie swoje siedziby mają międzynarodowe koncerny, powstają
nowoczesne biurowce idealnie wkomponowane w panoramę miasta, nad którą niezmiennie
dominuje Pałac Kultury i Nauki. Największe atrakcje stolicy to: Stare Miasto, Trakt Królewski,
Muzeum Chopina, liczne pałace (np. w Wilanowie) oraz żydowskie getto.
Warschau
Die Hauptstadt. Nach dem Zweiten Weltkrieg musste man mit dem Wiederaufbau von vorn
anfangen. Im lebendigen Business-Stadtzentrum Warschaus befinden sich zahlreiche
Wolkenkratzer, noch viele Hochhaeuser sind in der Entwurfphase. Die Skyline wird immer noch
durch den enormen Kulturpalast dominiert.
Die Atmosphaere der grossen Welt mit dem Osteuropaeischen Geschmack. Vergessen Sie nicht
die schoene Altstadt, den koeniglichen Weg, Chopin Museum, viele ausgezeichnete Palaesten
und juedisches Ghetto zu besichtigen.
KANAŁ ELBLĄG-OSTRÓDA
Arcydzieło XIX-wiecznej pruskiej myśli technicznej. 81-kilometrowy system kanałów,
składający się ze śluz i pochylni. Atrakcją turystyczną jest 11-godzinny rejs. Ciekawostką tego
miejsca jest fakt, że na niektórych odcinkach żegluga odbywa się bez udziału wody, a statek
napędzany jest przez specjalne podwozie poruszające się po 3-pasmowym torze.
Elbing-Osterode Kanal (Oberlaendischer Kanal)
Das Meisterwerk des preussischen Ingenieurwesens. Ein 81-Kilometer-langes Netz von
Kanaelen – ein kompliziertes System der Verstopfungspunkten, Schleusen und geneigten
Ebenen. Machen Sie einen 11-Stunden-langen Ausflug; sie werden drei geneigten Ebenen sehen,
wenn ihr Boot auf einem Wagen geschleppt wird.
KALWARIA ZEBRZYDOWSKA
Miejsce licznych pielgrzymek, szczególnie bliskie sercu papieża Jana Pawła II, który urodził
się w oddalonych o zaledwie cztery kilometry Wadowicach. Barokowy klasztor bernardyński
z Via Dolorosa (stacje drogi krzyżowej) - alejka kapliczek i stacji maryjnych znajdują się na
liście zabytków dziedzictwa światowego UNESCO .
Schoene Pilgerstaette vom Papst Johannes Paul II beliebt (Karol Wojtyla ist 4 Kilometer
weg in Wadowice geboren). Bernardinen Barockkloster mit Via Dolorosa (Kreuzweg) – eine
lange reihe der Kapellen und Marienstationen. UNESCO Weltkulturerbe.
KAZIMIERZ DOLNY
Najbardziej znane z polskich miasteczek o charakterystycznym renesansowym uroku.
Romantyczne ruiny zamku, barokowe kościółki, wzgórze Trzech Krzyży, kręte uliczki
i wycieczki statkiem po Wiśle, to tylko niektóre z wielu atrakcji Kazimierza. Miejsce
poszukiwań inspiracji dla wielu artystów.
Die bekannteste Stadt unter den kleinen polnischen Staedten mit charismatischen
Renaissance Kernen. Romantische Ruinen eines Schlosses, Barockkirchen, Drei Kreuzen
Huegel, kurvenreiche Strassen und eine Faehre ueber die Weichsel. Ausgezeichnete
kuenstlerische Stelle.
ŁÓDŹ
Łódź nie jest może miejscem znajdującym się w gronie najważniejszych atrakcji
turystycznych Polski, niemniej w pełni zasługuje na większy rozgłos. To drugie pod względem
liczby ludności miasto w naszym kraju, otrzymało kiedyś przydomek „polskiego Manchesteru”,

19
a to za sprawą istniejącego tu niegdyś ośrodka przemysłu tekstylnego. Domeną Łodzi są zabytki
architektury Art Nouveau, pomniki upamiętniające istnienie żydowskiego getta oraz najdłuższa
ulica miasta - Piotrkowska. Łódź to również kolebka polskiej kinematografii.
Lodsch wird nur selten unter den wichtigsten touristischen Zielen aufgezaehlt, aber diese Stadt
verdient es gefoerdert zu werden. Die zweit-groesste Stadt Polens wird polnisches Manchester
genannt, was auf ihre Traditionen der Textilindustrie zuerueckgeht. Sie koennen hier
Baumwollspinnereien, schoene Jugendstil Architektur, juedische Denkmaeler und die laengste
Strasse in Polen, Piotrkowska besichtigen. Das Mekka polnischer Filmindustrie bietet
interessantes Nachtleben.
TORUŃ
Średniowieczne miasto, wpisane na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Podobnie jak
Kraków, nie został zniszczony w czasie II wojny światowej. Obecnie Toruń to miasto
uniwersyteckie, miejsce urodzin Mikołaja Kopernika - wybitnego astronoma, twórcy teorii
heliocentrycznej. Oprócz muzeum ku jego czci, warto zobaczyć również pozostałości dawnego
zamku krzyżackiego oraz krzywą wieżę.
Thorn wurde das Weltkulturerbe von Unesco genannt. Genauso wie Krakau wurde diese Stadt
waehrend des Krieges nicht zerstoert. Nicolas Copernicus – der Gruender der heliozentrischen
Theorie (die Theorie, dass die Erde dreht sich um die Sonne) ist hier geboren. Besuchen Sie das
interessante Copernicus-Museum. Sehen Sie das teutonische Schloss und den schiefen Turm
(wie der Schiefe Turm in Pisa, Italien). Zahlreiche Kellerpubs: Thorn ist eine bekannte
Universitaetstadt. Leckerer Lebkuchen. Orgelmusik.
WIELICZKA
Mała miejscowość na peryferiach Krakowa, która urosła do rangi jednej z najbardziej
odwiedzanych atrakcji turystycznych w Europie. Znajduje się tu legendarna kopalnia soli
(funkcjonująca od przeszło 700 lat). Mistyczny labirynt z unikalnym 300-kilometrowym
systemem komnat i korytarzy, powstałe z czystej soli.
Uralte Salzgruben (im Betrieb seit 700 Jahren). Der kleine Vorort Krakaus zaehlt zu den
beruehmtesten touristischen Zielen in Osteuropa. Sie wird oft als maerchenhaftes Koenigtum aus
Salz beschrieben. Ein geheimnisvolles Labyrinth das aus 300 Kilometern der im reinen Salz
gehauten Korridoren und Hallen (einige befinden sich 372 Meter untertage) besteht. 2,5
Stunden-lange Fuehrungen zeigen nur einen kleinen Teil davon: Salzsee, Hoehlen, und die
schoene Kapelle von Koenigin Kinga.
ZAMOŚĆ
Kolejne polskie miasto znajdujące się na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO
o charakterystycznej renesansowej architekturze. To także jedno z niewielu miejsc w naszym
kraju, której cudem uniknęło zniszczeń wojennych i przetrwało w niemal nienaruszonym stanie
po dziś dzień. Najbardziej popularne atrakcje turystyczne Zamościa to: mury obronne, powstałe
z inicjatywy wielkiego hetmana Jana Zamojskiego (XVIw.), który nadał miastu jego obecny
kształt. Warto odwiedzić: Pałac Zamojskich, Akademię Zamojską oraz przepiękne kamienice na
Rynku Głównym.
Zamosc
Noch eine Renaissance “civitas” Stadt, die auf der UNESCO Liste der Weltkulturerbe steht.
Zamosc ist abgelegen und liegt im Osten, es wurde nicht durch die Kriegen zerstoert und ist gut
erhalten. Die Stadt ist noch immer durch Befestigungmauern umgestellt. Die Stadt wurde von
ihrem Gruender, dem maechtigen Kanzler Jan Zamoyski im 16ten Jahrhundert als eine ideale
Renaissance Stadt geplannt. Zamoyski Palast, Zamoyski Akademie, schoene Mietshaueser.
CZĘSTOCHOWA
Miejsce kultu religijnego z legendarnym klasztorem na Jasnej Górze, w którym znajduje się
mistyczny obraz Czarnej Madonny - królowej polskiego chrześcijaństwa. Budowla ta stanowi

20
jeden z najważniejszych zabytków całej religii chrześcijańskiej, a jej fortyfikacje odegrały
ogromnie ważną rolę w historii obronności Polski (Potop Szwedzki - 1655 r.).
Tschenstochau
Die Schwarze Madonna aus Tschenstochau, das zauberhafte Gemaelde im Jasna Gora
Kloster wurde zur Koenigin Polens gekroent. Das befestigte Tschenstochau hat eine grosse Rolle
in der Geschichte Polens gespielt und es befindet sich unter den wichtigsten Heiligtuemern des
Christentums.
GDAŃSK
Przyjazne i życzliwe nadmorskie miasto, niegdyś kluczowy członek ligi miast
hanzeatyckich. Obecnie idealny cel przechadzek i zakupów biżuterii bursztynowej. Niezwykła
architektura, wysokie domy, fontanny i największy na świecie murowany kościół gotycki to
tylko niektóre z atrakcji turystycznych Gdańska. Nieopodal znajduje się Sopot popularna
miejscowość wypoczynkowa
Danzig
Diese angenehme und heitere Hafenstadt war einmal ein wichtiger Mitglied der Hanse. Es
ist eine ideale Stelle fuer einen sanften Spaziergang. Dort kann man auch Bernsteinschmuck
kaufen. Hier gibt es ausgezeichnete Architektur, hohe Haeuser, Brunnen und die hoechste
Backsteingotik Kirche auf der Welt. Daneben befindet sich ein beruehmtes Kurort, Zoppot.
KRAKÓW
Dawna stolica Polski i siedziba dworu. Owiane legendą i najbardziej urocze z polskich
miast. Renesansowy czar oraz całe mnóstwo atrakcji turystycznych, wśród których wyróżnić
należy: średniowieczny rynek - najprawdopodobniej największy taki plac w całej Europie,
Wawel - rezydencja królów, arcydzieła sztuki gotyckiej, Kazimierz - dawna dzielnica żydowska,
kopce oraz hejnał grany co godzinę z wieży Kościoła Mariackiego oraz wiele innych.
Krakau
Die alte koenigliche Hauptstadt: die legendaere und beliebte Stadt Polens. Gastlicher und
faszinierender Charm des Renaissance und viele Sehenswuerdigkeiten: moeglicherweise der
groesste Altstadtmarktplatz in Europa, koenigliches Schloss Wawel, Denkmaeler der gotischen
Kunst, Kazimierz, kuenstliche Huegeln, Hornsignal jede Stunde und viel mehr.
MALBORK
W XIII wieku nad rzeką Nogat zbudowano tu zamek, który przez wiele lat służył jako
główna siedziba zakonu kawalerów krzyżowych (Deutscher Titterorden). Obecnie jest to jedna
z największych i najbardziej znanych budowli tego typu w Europie. Natomiast sam Malbork,
choć doszczętnie zniszczony w czasie II wojny światowej, został odbudowany i stanowi dziś
kluczową atrakcję dla miłośników sztuki rycerskiej.
Marienburg
Im 13ten Jahrhundert hat der Deutsche Ritterorden am Fluss Nogat seine Hauptfestung
gebaut. Diese Festung wurde in das groesste mittelalrterliche Schloss Europas umgewandelt. Das
Schloss wurde durch den Zweiten Weltkrieg beschaedigt, aber trotzdem ist es eine sehr wichtige
Stelle fuer alle Rittertumliebhaber.
WROCŁAW
Stolica Dolnego Śląska. Do jej głównych atrakcji turystycznych należą: Stare Miasto -
zbudowane na siedmiu wyspach, często porównywane wielkością i urokiem do Gdańska czy też
Krakowa; liczne gotyckie katedry, miejski ratusz oraz wiele innych. Wrocław jest miastem
o niezwykle ciekawej i burzliwej historii. Pierwotnie założony przez Piastów, wielokrotnie padał
łupem niemieckich najazdów, by ostatecznie wrócić do granic Rzeczypospolitej po drugiej
wojnie światowej. Ludność niemiecka została przesiedlona, a ich miejsce zajęli Polacy - głównie
mieszkańcy Lwowa, który przeszedł pod administrację ZSRR.

21
Breslau
Die Hauptstadt von Schlesien (Śląsk) hat sehr grosse Altstadt (sie kann wegen ihrer Groesse
und Schoenheit mit den Altstaedten von Danzig und Krakau verglichen werden). Die Stadt liegt
auf 7 Inseln. Es gibt hier zahlreiche gotische Dome, ein ausgezeichnetes Rathaus und viele
anderen Sehenswuerdigkeiten. Breslau hat eine sehr komplizierte Geschichte. Die Stadt hat sich
den Sovieten spaeter als Berlin ergeben. Nach dem Krieg wurden die Deutschen vertrieben und
die Stadt wurde von Polen aus Stadt Lwow, die von den Sovieten besetzt wurde, besiedelt.
Propozycje tras - Reiseplan:
1. Warschau – Tschenstochau – Krakau – Auschwitz – Kalwaria Zebrzydowska – Wieliczka –
Zakopane (Tatra Gebirge) – Warschau
2. Warschau – Marienburg Schloss – Danzig – Zoppot – Gdingen Hafen – Thorn – Lodsch –
Tschenstochau – Krakau – Kalwaria Zebrzydowska – Wieliczka – Zakopane (Tatra Gebirge)
– Auschwitz – Breslau – Warschau
3. Warschau – Lodsch – Tschenstochau – Auschwitz – Krakau – Wieliczka – Dabrowa
Tarnowska – Tarnow – Bobowa – Lesko – Przemysl – Lezajsk – Zamosc – Lublin –
Majdanek – Kazimierz Dolny – Warschau
4. Warschau – Kazimierz Dolny – Krzyztopor Schloss – Sandomierz – Lancut – Krasiczyn
Schloss – Bieszczady Gebirge – Lezajsk – Zamosc – Lublin – Majdanek – Grabarka –
Bialowieza Wald – Warschau
Formy ochrony przyrody w Polsce - NATIONALPARK
Parki narodowe są najwyższą formą kompleksowej ochrony przyrody, a głównym ich celem,
poza ochroną środowiska są zadania naukowo- dydaktyczne, rekreacyjno – turystyczne
i poznawcze.
Główną funkcją parków krajobrazowych jest z kolei kompleksowa ochrona środowiska,
rozwijanie turystyki kwalifikowanej oraz produkcja zdrowej i nieskażonej żywności (rolnictwo
ekologiczne). Zakłada się tu ścisłą ochronę wybranych partii terenu, jego zabytków i kultury.
Dąży się również do przywracania naturalnych zbiorowisk zwierząt dawniej występujących
w tym środowisku. Kultywuje się także tradycje i regionalne cechy zabudowy.
Parki Narodowe w Polsce
BABIA GORA-NATIONALPARK
Im Jahre 1977 wurde er von der UNESCO zu einem Weltreservat der Biosphäre erklärt und
in das Programm Mensch und Biosphäre (MAB) einbezogen. Die Babia Gora-Region ist
gekennzeichnet von einer hohen kulturellen Vielfältigkeit. Von der lokalen Bevölkerung wurden
viele Traditionen erhalten und gepflegt. In unmittelbarer Nachbarschaft des Parks, sowohl auf
der südlichen als auch auf der nördlichen Seite kann man noch erhaltene traditionelle Formen der
Architektur bewundern.
Od 1977 r. uznany jest przez UNESCO za jeden ze światowych rezerwatów biosfery
i włączony do realizacji programu MaB. Region Babiej Góry charakteryzuje się znaczną
odmiennością kulturową. Miejscowa ludność zachowała i kultywuje liczne tradycje.
W bezpośrednim sąsiedztwie parku, zarówno po stronie południowej, jak i północnej podziwiać
można zachowane jeszcze tradycyjne formy architektoniczne.
BIALOWIEZA-NATIONALPARK
Die Geschichte des Parks geht zurück auf das Jahr 1921, als das Forstrevier „Reservat“
gegründet wurde, welches 1932 umbenannt wurde in „Nationalpark in Bialowieza“. Im Jahre
1947 wurde das Objekt reaktiviert als Bialowieza-Nationalpark.

22
Historia parku sięga 1921 roku, kiedy utworzono leśnictwo „Rezerwat”, które w 1932 roku
przemianowano na Park Narodowy w Białowieży. W roku 1947 obiekt ten reaktywowano jako
Białowieski Park Narodowy.
BIEBRZA-NATIONALPARK
Der Biebrza-Nationalpark wurde im Jahre 1993 gegründet. Er liegt im nordöstlichen Teil
Polens in der Woiwodschaft Podlaskie. Er ist der größte Nationalpark Polens mit einer Fläche
von 59 223 ha. Aufgrund der in Europa einzigartigen Sumpf- und Torfgebiete sowie einer
besonders artenreichen Fauna, und insbesondere der reichen Vogelwelt, wurde der Park im Jahre
1995 auf die RAMSAR-Konventionsliste der geschützten Gebiete gesetzt.
Biebrzański Park Narodowy został utworzony w 1993 roku. Położony jest w północno-
wschodniej Polsce w województwie podlaskim. Jest to największy park narodowy w Polsce
o powierzchni 59 223 ha. Ze względu na niespotykane w Europie tereny bagienno-torfowe oraz
bardzo zróżnicowaną faunę, a w szczególności bogaty świat ptaków, park został umieszczony w
1995 r. na liście obszarów chronionych konwencją RAMSAR.
BIESZCZADY-NATIONALPARK
Der Bieszczady-Nationalpark ist der drittgrößte Nationalpark in Polen und liegt an der
Grenze zur Slowakei und zur Ukraine.
Bieszczadzki Park Narodowy jest trzecim co do wielkości parkiem narodowym w Polsce,
położonym przy granicy z Republiką Słowacką i Ukrainą.
BORY TUCHOLSKIE-NATIONALPARK
Der Bory Tucholskie-Nationalpark wurde im Jahre 1996 gegründet. Der Park liegt im
nördlich-zentralen Teil des Landes, in der Woiwodschaft Pomorskie, im größten Waldkomplex
Polens, den Bory Tucholskie (Tucheler Heide). Der Bory Tucholskie-Nationalpark ist eine
wichtige Ergänzung im Netz der unter strengstem Naturschutz stehenden Gebiete in Polen. Die
Eröffnung eines Nationalparks in den Bory Tucholskie hat den Schutz dieser oligotrophen
Sanderlandschaft zum Ziel, die einzige dieser Art unter den gegenwärtig existierenden
Nationalparks in Polen und einzigartig in Europa.
Park Narodowy Bory Tucholskie utworzono w 1996 roku. Park leży w północno-środkowej
części kraju, w województwie pomorskim w największym w Polsce kompleksie leśnym: Borach
Tucholskich. PNBT jest ważnym uzupełnieniem sieci obszarów objętych najwyższą formą
ochrony przyrody w Polsce. Utworzenie w Borach Tucholskich parku narodowego ma na celu
ochronę oligotroficznego krajobrazu sandrowego, jedynego tego typu w obecnie istniejących
parkach narodowych w Polsce, a unikatowego w Europie
DRAWIENSKI-NATIONALPARK
Der Drawienski-Nationalpark liegt in Mittelostpolen an der Grenze der Woiwodschaften
Zachodniopomorskie, Lubuskie und Wielkopolskie. Der Park ist Teil des Drawa-Urwalds.
Drawieński Park Narodowy leży w środkowo - zachodniej Polsce na pograniczu
województw zachodniopomorskiego, lubuskiego i wielkopolskiego. Park jest częścią kompleksu
leśnego Puszczy Drawskiej.
GORCZANSKI-NATIONALPARK
Der Gorczanski-Nationalpark umfasst den zentralen und nordöstlichen Teil der Gorce-Berge.
Er liegt im südlichen Teil des Landes, in der Woiwodschaft Malopolskie.
Gorczański Park Narodowy obejmuje centralną i północno-wschodnią część pasma Gorców.
Położony jest w południowej części kraju, w województwie małopolskim.
GORY STOLOWE-NATIONALPARK
Der Gory Stolowe-Nationalpark umfasst den polnischen Teil der Gory Stolowe, die zu den
Mittleren Sudeten gehören. Der Park liegt in Südwestpolen, in der Woiwodschaft Dolnoslaskie,
an der Grenze zur Tschechischen Republik. Gegründet wurde er im Jahre 1993.

23
Park Narodowy Gór Stołowych obejmuje polską część Gór Stołowych, które są częścią
Sudetów Środkowych. Park leży w Polsce południowo - zachodniej, województwie
dolnośląskim, na granicy z Czechami. Utworzony został w 1993 roku.
KAMPINOSKI-NATIONALPARK
Die Idee zur Gründung des Parks entstand in den 20er Jahren des 20. Jahrhunderts. Der
Kampinoski-Nationalpark wurde im Jahre 1959 auf einer Fläche von 40 700 ha gegründet. Im
Januar 2000 wurde der Kampinoski-Nationalpark auf die Liste der Biosphäre-Reservate der
UNESCO eingetragen.
Idea utworzenia Parku powstała w latach 20-tych XX w. Kampinoski Park Narodowy
utworzony został w roku 1959 na powierzchni 40 700 ha. W styczniu 2000 r. został wpisany na
listę rezerwatów biosfery UNESCO.
KARKONOSKI-NATIONALPARK
Der Karkonoski-Nationalpark befindet sich auf dem Gebiet der Woiwodschaft Dolnoslaskie
im südwestlichen Teil des Landes an der Landesgrenze zur Tschechischen Republik.
Karkonoski Park Narodowy znajduje się na terenie województwa dolnośląskiego
w południowo-zachodniej części kraju przy granicy państwowej z Republiką Czeską.
Der Park liegt im südlichen Teil des Landes in den Niederen Beskiden, an der Grenze zur
Slowakei. Er liegt im Gebiet der Woiwodschaften Podkarpackie und Malopolskie. Er umfasst
einen bedeutenden Teil des Quellgebiets der Wisloka, des Magura Watkowska-Massivs, welches
zum Hauptrücken der Karpaten gehört. Im Park dominieren die Wälder.
Park leży w południowej części kraju, w Beskidzie Niskim, przy granicy z Republiką
Słowacką. Położony jest na terenie województw podkarpackiego i małopolskiego. Obejmuje on
znaczną część obszaru źródłowego Wisłoki jakim jest masyw Magury Wątkowskiej, który jest
fragmentem głównego grzbietu karpackiego. W parku dominują ekosystemy leśne.
DER NAREW-NATIONALPARK
Liegt im nordöstlichen Teil Polens in der Woiwodschaft Podlaskie. Der Park befindet sich
im Oberek Narew-Tal. Er umfasst das sumpfige Tal der Narew zwischen Suraz und Rzedziany,
welches einen bedeutenden Teil des 1985 gegründeten Narew-Landschaftsparks bildete. Moore,
Sumpfgebiete und Gewässer sind die dominierenden Ekosysteme und umfassen ca. 90% des
Parkgebiets.
Narwiański Park Narodowy leży w północno-wschodniej części Polski w województwie
podlaskim. Park znajduje się w Dolinie Górnej Narwi. Obejmuje on bagienną dolinę Narwi
pomiędzy Surażem i Rzędzianami, która stanowiła znaczną część utworzonego w 1985 roku
Narwiańskiego Parku Krajobrazowego. Bagna, tereny podmokłe i wody są dominującymi
ekosystemami i zajmują ok. 90% obszaru parku.
OJCOWSKI –NATIONALPARK
Der Ojcowski-Nationalpark liegt im südlichen Teil des Landes, in der Woiwodschaft
Malopolskie, 16 km nördlich von Krakau, im Krakau-Czestochowa-Hochland. Der Park umfasst
die Täler zweier kleiner Flüsse -Pradnik und Saspowka sowie anliegende Bereiche der Jura-
Hochebene. Es ist der kleinste Nationalpark in Polen.
Ojcowski Park Narodowy jest położony w południowej części kraju, w województwie
małopolskim, w odległości 16 km na północ od Krakowa, na Wyżynie Krakowsko-
Częstochowskiej. Park obejmuje doliny dwu niewielkich rzek - Prądnika i Sąspówki oraz
przyległe fragmenty wierzchowiny jurajskiej. Jest to najmniejszy park narodowy w Polsce.
PIENINY NATIONAL PARK
Der Pieniny-Nationalpark liegt in den Pieniny im südlichen Teil des Landes, in der
Woiwodschaft Malopolskie an der polnisch-slowakischen Grenze. Die Pieniny werden unterteilt
in Pieniny Spiskie, Pieniny Wlasciwe (hier befindet sich der Park) und Male Pieniny.

24
Pieniński Park Narodowy położony jest w Pieninach w południowej części kraju,
w województwie małopolskim, na granicy polsko-słowackiej. Pieniny dzielą się na Pieniny
Spiskie, Pieniny Właściwe (tu usytuowany jest park) i Małe Pieniny.
ROZTOCZANSKI-NATIONALPARK
Der Roztoczanski-Nationalpark liegt im mittelöstlichen Teil des Landes in der
Woiwodschaft Lubelskie. Er umfasst die wertvollsten Naturreichtümer der Gegend der Zentralen
Roztocze.
Roztoczański Park Narodowy leży w środkowo-wschodniej części kraju, w województwie
lubelskim. Obejmuje najcenniejsze przyrodniczo obszary Roztocza Środkowego.
SLOWINSKI-NATIONALPARK
Im Jahre 1977 wurde der Park von der UNESCO zum Weltreservat der Biosphäre erklärt
und in das Programm Mensch und Biosphäre aufgenommen.
W roku 1977 UNESCO uznało park za Światowy Rezerwat Biosfery (program MaB).
SWIETOKRZYSKI NATIONAL PARK
Der Park liegt im mittleren Teil des Landes, im Gebiet der Woiwodschaft Swietokrzyskie.
Er umfasst den höchsten Rücken der Swietokrzyski-Berge – die Lysogory, mit ihren höchsten
Gipfeln: Lysica (612m ü.dM.) und Lysa Gora (595m ü.dM.), den östlichen Teil des Klonowski-
Massivs (mit den Bergen Bukowa, Psarska und Miejska) sowie einen Teil des Pokrzywianski-
Massivs (mit dem Berg Chelmowa Gora).
Park położony jest w centralnej części kraju, na terenie województwa świętokrzyskiego.
Obejmuje najwyższe pasmo Gór Świętokrzyskich - Łysogóry, z najwyższymi szczytami: Łysicą
(612 m n.p.m.) i Łysą Górą (595 m n.p.m.), wschodnią część Pasma Klonowskiego (z górami
Bukową, Psarską i Miejską) oraz część Pasma Pokrzywiańskiego (z Chełmową Górą).
TATRZANSKI-NATIONALPARK
Der Tatrzanski-Nationalpark liegt im südlichen Teil Polens, in der Woiwodschaft
Malopolskie, an der Grenze zur Slowakei. Der Nationalpark wurde im Jahre 1954 gegründet.
Schon seit Eden des 19. Jahrhunderts war man sich der Notwendigkeit, die Tatra zu schützen
bewusst. Im Jahre 1925 wurden gemeinsam mit der Slowakei erste Versuche zur Gründung eines
Nationalparks in den Tatra unternommen.
Tatrzański Park Narodowy leży w południowej części Polski, w województwie
małopolskim, na granicy ze Słowacją. Park Narodowy utworzony został w 1954 roku Potrzebę
ochrony Tatr dostrzeżono już w końcu XIX wieku. W roku 1925 podjęto pierwsze próby
utworzenia parku narodowego w Tatrach wspólnie ze Słowacją.
WIELKOPOLSKI-NATIONALPARK
Der Wielkopolski-Nationalpark befindet sich in der Woiwodschaft Wielkopolskie
(Großpolen), 15 km südlich von Posen. Der Park liegt in Mittelwestpolen im Gebiet der
großpolnischen Seenplatte
Wielkopolski Park Narodowy znajduje się w województwie wielkopolskim, 15 km na
południe od Poznania. Park leży w środkowo-zachodniej Polsce na terenie Pojezierza
Wielkopolskiego.
POLESKI-NATIONALPARK
Das Parkrelief ist flach. Eine Besonderheit des Parks ist der Komplex niederer
Karbonattorfmoore mit dem Bubnow-Sumpf, dem Staw-Sumpf und einem Teil des Orlowski-
Torfmoores.
Rzeźba parku jest równinna. Osobliwością parku jest kompleks węglanowych torfowisk
niskich Bagno Bubnów, Bagno Staw i część Torfowiska Orłowskiego.
NATIONALPARK „UJSCIE WARTY“
Der Nationalpark „Ujscie Warty“ (Warthemündung) entstand an der Stelle des seit 1977
existierenden Naturreservats Slonsk sowie eines Teils des Ujscie Warty-Landschaftsparks.

25
WIGIERSKI-NATIONALPARK
Der Węgierski-Nationalpark liegt in Nordostpolen, in der Woiwodschaft Podlaskie. Die
landwirtschaftlich bewirtschafteten Gebiete stehen unter Landschaftsschutz.
Wigierski Park Narodowy znajduje się w północno-wschodniej Polsce, na terenie
województwa podlaskiego. Obszary zagospodarowane rolniczo objęte są ochroną krajobrazową.
WOLINSKI-NATIONALPARK
Der Wolinski-Nationalpark liegt an der Odermündung im nordwestlichen Teil Polens, in der
Woiwodschaft Zachodniopomorskie, in der Nähe der polnisch-deutschen Grenze. Er schützt den
außerordentlich wertvollen nordwestlichen Teil der Insel Wolin. Aufgrund der Integrierung eines
Teils der Pommerschen Bucht sowie der inländischen Meereswasser des Stettiner Haffs, wurde
der Wolinski-Nationalpark zum ersten Meeresnaturpark in Polen.
Woliński Park Narodowy położony jest u ujścia Odry w północno-zachodniej Polsce,
w województwie zachodniopomorskim, w pobliżu granicy polsko - niemieckiej. Obejmuje
ochroną niezwykle cenną północno - zachodnią część wyspy Wolin. W wyniku włączenia części
Zatoki Pomorskiej oraz wód morskich wewnętrznych Zalewu Szczecińskiego, Woliński Park
Narodowy stał się pierwszym w Polsce parkiem morskim.
1. Które, z miast Polski zaliczysz do najbardziej atrakcyjnych turystycznie?
2. Jakie obiekty zabytkowe Warszawy polecisz do zwiedzania zagranicznemu turyście?
3. Jakie obiekty zabytkowe Krakowa polecisz do zwiedzania zagranicznemu turyście?
4. Jakie obiekty zabytkowe Wrocławia polecisz do zwiedzania zagranicznemu turyście?
5. Jakie zabytki Gdańska polecisz do zwiedzania zagranicznemu turyście?
6. Czy znasz historię tych miast?
7. W jaki sposób przygotujesz trasy wycieczek dla turystów zagranicznych, czym będziesz się
kierował przy ich opracowaniu?
8. Jakie znasz pozostałe walory antropogeniczne w Polsce?
9. Jakie atrakcje turystyczne spotka turysta odwiedzający polskie parki narodowe?
10. Jakie znasz ( poza parkami narodowymi) inne formy ochrony przyrody w Polsce?
4.2.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Przeprowadź rozmowę z klientem z Niemiec i pomóż mu w wyborze miejsc, do których
powinien dotrzeć w trakcie 10 dniowego pobytu w Polsce, Ułóż z kolegą/koleżanką dialog, a
następnie w inscenizacji pracownik biura podróży - klient dokonajcie prezentacji oferty.
3) zapoznać się z produktami turystycznymi wybranych biur podróży (katalogi, Internet),
4) zaplanować trzy trasy 10 dniowej wycieczki po Polsce,
5) ułożyć dialog,
6) zastosować znane zwroty z dziedziny turystyki,
7) przeprowadzić rozmowę, proponując turyście opracowane trasy wycieczek,
8) pomóc klientowi w wyborze oferty, ustalić termin realizacji usługi,

26
9) przeprowadzić z klientem rozmowę na temat sposobów spędzania wolnego czasu,
11) przedstawić rezultat swojej pracy – dialog w formie pisemnej.
– stanowisko komputerowe z dostępem do Internetu,
– katalogi biur podróży,
– mapa samochodowa Polski,
– informatory turystyczne,
– literatura.
Ćwiczenie 2
Ułóż z kolegą/koleżanką dialog, na podstawie którego będzie można dowiedzieć się jak
najwięcej o danym mieście. Zastosuj właściwe słownictwo. Możesz posłużyć się w tym celu
słownikami. Po ułożeniu dialogu, odegrajcie scenki w parach: pracownik biura podróży - turysta.
Zespoły 2 osobowe losują następujące miasta: Warszawa, Kraków, Wrocław, Toruń, Gdańsk,
Częstochowa, Zamość, Malbork.
3) przetłumaczyć nieznane słowa i zwroty,
5) ułożyć dialog,(pytania powinny dotyczyć: położenia miasta, historii, zabytków, imprez
kulturalnych),
6) przeprowadzić rozmowę,
8) przedstawić rezultat swojej pracy.
– literatura.
Ćwiczenie 3
Dokonaj w języku niemieckim krótkiej prezentacji 23 parków narodowych w Polsce.
Omawiając je, wskaż ich położenie na mapie fizycznej Polski.
3) wykonać prezentację parków narodowych,
4) wskazać ich położenie na mapie,

27
– foldery parków narodowych w Polsce,
– literatura.
Ćwiczenie 4
Przetłumacz informacje zawarte w przewodnikach turystycznych lub informatorach,
dotyczące wybranego regionu turystycznego bądź miejscowości turystycznej.
4) dokonać pełnego tłumaczenia,
6) przedstawić rezultat swojej pracy pod ocenę nauczyciela.
– przewodniki turystyczne,
– literatura.
1) wymienić niemieckie nazwy atrakcyjnych turystycznie miast Polski?  
2) zaprezentować w języku niemieckim najważniejsze miasta Polski, ich
historię i zabytki?  
3) zaprezentować w języku niemieckim miasta i obiekty w Polsce, wpisane na
światową Listę Dziedzictwa Kulturalnego?  
4) zaprezentować w języku niemieckim antropogeniczne atrakcje turystyczne
Polski?  
5) zaprezentować walory przyrodnicze parków narodowych Polski?  
6) przetłumaczyć wybrane prospekty, foldery, reklamy dotyczące atrakcji
turystycznych?  
7) stosować w języku niemieckim terminologię związaną z turystyką?  

28
4.3. Style w architekturze
STILEPOCHEN
Romanik
Der an die Zeit der Karolinger und Ottonen anschließende frühmittelalterliche KunststiI. Im
deutschen Gebiet: von etwa 950 bis 1250. Romanische Kirchenbauten wirken mit ihren
schweren, nahezu geschlossenen Mauern, die nur von kleinen rundbogigen Fenstern und
Portalen durchbrochen sind, trutzig wie Burgen.
Charakteristische Bauelemente und Zierformen sind Wurfelkapitell, Rundbogen- und
Schachbrettfriese. Die im Dienst der Kirche stehende bildende Kunst schuf Werke, die durch
strenge Formen Furcht vor Gott weckten. Ein Beispiel dafür ist die Stiftskirche in Quedlinburg.
frühmittelalterlich – wczesnośredniowieczny
rundbogige Fenster - okna z łukiem półkolistym
trutzig (poet.) też: trotzig - butny
die Zierform,-en - forma ozdobna
das Wurfelkapitell - sześcienna głowica kolumny
der Schachbrettfries,-e - gzyms w kształcie szachownicy
im Dienst der Kirche - w służbie Kościoła
strenge Formen - surowe formy
Furcht vor Gott wecken - budzić strach przed Bogiem
Gotik
Mittelalterlicher KunststiI, dessen Frühphase die Feudalzeit begleitet. In deutschen Gebieten
von etwa 1250 bis 1500 umfassend. Kennzeichnend sind langgestreckte und plastisch gegliederte
elegante Kunst- und Bauformen, hoch aufragende Türme und Kirchen und verzierte Fenster.
Der gotische Kirchenbau ist im Unterschied zum romanischen durch das Aufbrechen der Wand
durch große Fenster, durch seine Hohentendenz und durch die Verwendung des Spitzbogens
gekennzeichnet.
begleiten - towarzyszyć
langgestreckt - rozciągnięty, wydłużony
gegliedert - podzielony
aufragend - wysoko wznoszący się, sterczący
der Turm, die Türme - wieża
verziert - ozdobiony
das Aufbrechen - przełamanie
die Verwendung - zastosowanie
der Spitzbogen - ostry łuk
Renaissance (XV-XVI Jh.)
Renaissance bedeutet Wiedergeburt. Damit wird die Hinwendung zu antiken Bauformen
gemeint. Das Kunstwerk sollte ein Abbild der Wirklichkeit sein. Die Bürgerhäuserarchitektur
erlebte nach der spätgotischen eine erneute reiche Blüte.
Die Renaissance nahm ihren Ausgang aus Italien und breitete sich durch das Wirken der
Humanisten über alle Länder Europas aus. Sie war eine frühbürgerliche ideologische Bewegung
und wollte den Menschen aus der christlichen Denkweise und der Feudalordnung befreien. Die
deutschen Humanisten widmeten sich der Aufgabe, die Werke der griechischen und römischen
Literatur zu verbreiten und zu erklären.

29
die Wiedergeburt - odrodzenie
die Hinwendung - zwrócenie się ku czemuś
das Abbild der Wirklichkeit - odzwierciedlenie rzeczywistości
die Bürgerhäuserarchitektur - architektura domów mieszczańskich
eine reiche Blüte erleben - przeżyć wielki rozkwit
sich ausbreiten - rozprzestrzeniać się
das Wirken der Humanisten - twórczość humanistów
frühbürgerlich – wczesnomieszczański
eine ideologische Bewegung - ruch ideologiczny
die christliche Denkweise - chrześcijański sposób myślenia
sich widmen - poświęcić się verbreiten - rozpowszechnić
Barock
Kultur und KunststiI der feudalabsolutistischen Epoche zwischen etwa 1600 und 1760,
gekennzeichnet durch eine grofie Formenfülle und reiche plastische Dekoration von Bauwerken.
Kennzeichnend für den Barock ist eine rauschhafte Bewegtheit der Formen. Der Schloßbau und
der Kirchenbau erlebten eine große Blüte, und in den Städten entstanden viele Palais.
Bedeutende Barockbauten sind die Schlösser in Potsdam -Sanssouci oder der Dresdener
Zwinger.
eine grofie Formenfülle - wielka obfitość form
rauschhaft - huczny
die Bewegtheit der Formen - ruchomość form
der Schloßbau - budowa zamków
der Kirchenbau - budowa kościołów
das Palais - pałac, zamek
das Schloß - zamek
Rokoko
Der Spätstil des Barock. In ihm sind die oft wuchtigen Barockformen verkleinert und zu
reizvollen Kunstwerken zusammen gestellt. Das Kunsthandwerk erlebte einen großen
Aufschwung - zum Beispiel die Porzellanherstellung. Ihre ornamentale Leitform in Architektur
und Kunsthandwerk ist die muschelförmige "rocaille", aus deren Namen sich die
Stilbezeichnung für die künstlerischen Äußerungen der Epoche ableitet.
wuchtig - ciężki, potężny
verkleinert - zmniejszony
reizvoll - uroczy
zusammengestellt - zestawiony
einen grofien Aufschwung erleben -przeżyć wielki rozkwit
die Porzellanherstellung - wytwarzanie porcelany
die Leitform - forma przewodnia
das Kunsthandwerk - rzemiosło artystyczne
muschelfórmig - w kształcie muszli
die Stilbezeichnung - określenie stylu
die Äußerung der Epoche - wyraz epoki
Klassizismus
So wird der Kunststil genannt, der seit der Mitte des 18. Jh. als Gegenbewegung zum
aufwendigen Barock- und Rokokostil entstand.
Die Verbreitung des Klassizismus über ganz Europa und in europäischen Kolonialgebieten war
ein Ausdruck der zunehmenden bürgerlichen Gesinnung in der feudalabsolutistischen

30
Gesellschaft. Er erstrebte einfache, aber edle, an den antiken Kunst- und Bauwerken geschulte
Formen.
die Gegenbewegung - ruch przeciwny
aufwendig - wystawny
die Verbreitung - rozpowszechnienie
der Ausdruck - wyraz
zunehmend - przybierający
bürgerliche Gesinnung - mieszczański charakter
die Gesellschaft - społeczeństwo
erstreben - dążyć do czegoś
edel – szlachetny
Glosariusz pomocniczy:
der Architekt,-en - architekt
der Palast, die Palaste - pałac
die Burg,-en - zamek warowny
die Ruinen (Pl.) - ruiny
das Stadttor,-e - brama miejska
der Turm, die Türme - wieża
die Stadtmauer,-n - mury miejskie
die Bastei,-en - baszta
der Glockenturm,-türme - dzwonnica
das Denkmal, die Denkmäler- pomnik
das Gewölbe - sklepienie
das Kreuzgewölbe - sklepienie krzyżowe
das Portal,-e - portal
die Rosette,-n - rozeta
die Kuppel,-n - kopuła
die Sauie,-n - kolumna
bauen - budować
umbauen - przebudować
zubauen - dobudować
erbauen - zbudować
wiederaufbauen - odbudować
rekonstruieren - rekonstruować
abreiften - zburzyć
zerstören - zniszczyć
die Bauarbeiten (Pl.) - prace budowlane
der Bauplan - projekt budowy
der Granit,-e - granit
der Stein,-e - kamień
der Marmor,-e - marmur
harmonieren - harmonizować
passen zu Dat- pasować
verbinden - łączyć

31
1. Jakie znasz rodzaje stylów w architekturze i sztuce?
2. Jakie są główne cechy poszczególnych stylów w architekturze i sztuce?
3. Jakie budowle świeckie lub sakralne reprezentują w Krakowie dany styl?
4. Jakie znasz wybitne obiekty zabytkowe Europy i jaki styl architektoniczny one reprezentują?
4.3.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Przygotuj w parach prezentację w języku niemieckim danego zabytku architektury z Polski
lub świata, zwracając szczególną uwagę na charakterystykę stylu architektonicznego obiektu.
Zabytki: Kościół Mariacki w Krakowie, renesansowy zamek w Pieskowej Skale, pałac
w Krasiczynie, kościół w Świętej Lipce, zamek w Malborku, katedra Notre Dame w Paryżu,
katedra w Kolonii, Wersal.
4) przygotować zdjęcie obiektu do prezentacji,
5) zaprezentować zabytek w języku obcym,
– foldery,
– literatura.
Ćwiczenie 2
Przetłumacz informacje zawarte w przewodnikach turystycznych lub informatorach,
dotyczące wybranego zabytku architektury.Wybierz po jednym zabytku, reprezentującym dany
styl w architekturze zarówno z Polski jak i ze świata.
5) dokonać tłumaczenia,
7) przedstawić rezultat swojej pracy pod ocenę nauczyciela.

32
− słowniki multimedialne,
– przewodniki turystyczne,
– literatura.
1) wymienić w języku niemieckim style w architekturze?  
2) wskazać główne cechy poszczególnych stylów w architekturze i sztuce?  
3) rozpoznać styl w architekturze na podstawie wybranego obiektu?  
4) podać przykład i opisać w języku niemieckim obiekt w Polsce
reprezentującego dany styl w architekturze?  
5) podać przykład i opisać w języku niemieckim obiekt zabytkowy położony
w Europie, reprezentujący dany styl w architekturze?  
6) zastosować słownictwo z zakresu architektury w języku niemieckim?  

33
4.4. Atrakcje turystyczne świata
NIEMCY (DEUTSCHLAND)
Pulsujące miasta z architektonicznymi perełkami, rajskimi pasażami handlowymi
i ciekawym, nocnym życiem. Czarujące miejsca z zabudowaniami z muru pruskiego; tradycyjne
wioski z festynami wina i specjałami regionalnej kuchni. Fascynujące krajobrazy, malowniczo
otoczone zielenią, roztaczające błogą atmosferę i zapraszające do wypoczynku i wędrówek.
Zamki, pałace i klasztory jako uosobienie niemieckiego romantyzmu. Zabawa i sport, odnowa
biologiczna i relaks. Kraj tysiąca możliwości.
Pulsierende Städte mit architektonischen Highlights, paradiesischen Shoppingmeilen und
spannendem Nachtleben. Zauberhafte Fachwerkorte und traditionsreiche Weindörfer mit
gemütlichen Festen und regionalen Spezialitäten. Faszinierende Landschaften eingebettet
in malerischer Natur verbreiten einen eigenen wohligen Charme und laden ein zum Wandern und
Erholen. Burgen, Schlösser und Klöster gelten als Inbegriff deutscher Romantik. Fun & Sport,
Wellness & Entspannung. Ein Land und tausend Möglichkeiten.
Regiony (Regionen)
Schwarzwald
Rozpościera się wzdłuż Renu (Rhein). Niedaleko stąd do Jeziora Bodeńskiego, Szwajcarii
i Alzacji. Kraina stała się sławna na cały świat dzięki przysmakom kulinarnym, kapeluszom
i zegarom z kukułką.
Der Schwarzwald erstreckt sich am Rhein entlang. Vor der Haustür liegen der Bodensee, die
Schweiz und der Elsaß. Neben Küche und Keller haben der Bollenhut und die Kuckucksuhren
ihn weltweit bekannt gemacht.
Allgäu-Szwabia Bawarska
Region turystyczny Allgäu-Szwabia Bawarska należy do najpiękniejszych regionów
w Niemczech. Fascynujące jest bogactwo i różnorodność regionu Allgäu: rytm soczystych łąk
alpejskich, łagodnych wzgórz i stromych szczytów górskich, zielonych lasów, romantycznych
dolin i krystalicznie czystych jezior. Ta niepowtarzalna kraina rozciągają się między rzekami
Iller na zachodzie i Lech na wschodzie, pasmem Alp Algawskich (Allgäuer Alpen) na południu
oraz kotliną Ries powstałą piętnaście milionów lat temu w wyniku uderzenia meteorytu. To
region turystyczny z prawie stuletnią tradycją, a paleta możliwości, gwarantujących relaksujący
i udany pobyt, jest niemal niewyczerpana.
Die Urlaubsregion Allgäu-Bayerisch Schwaben ist mit eine der Schönsten Deutschlands.
Faszinierend ist der Abwechslungsreichtum des Allgäus: der Rhythmus von satten Alpenwiesen,
sanftem Hügelland und steilen Berggipfeln, von grünen Wäldern, romantischen Tälern und
kristallklaren Seen. Zwischen der Iller im Westen, dem Lech im Osten, dem Allgäuer
Alpenkamm im Süden und dem vor fünfzehn Millionen Jahren durch einen Meteoriteneinschlag
entstandenen Ries-Kessel liegt diese einzigartige Landschaft. Der Tourismus hat hier eine mehr
als hundertjährige Tradition und fast unerschöpflich ist die Angebots-Palette für einen
erholsamen und erfolgreichen Aufenthalt.
Górna Bawaria (Oberbayern)
Zajmuje obszar ograniczony rzekami Lech i Salzach, doliną rzeki Altmühl (Altmühltal)
i Alpami Bawarskimi (Bayerische Alpen). Pasma górskie tego regionu sięgają od skalistych
krajobrazów gór Wettersteingebirge na zachodzie, do których zalicza się także najwyższy szczyt
Niemiec, Zugspitze (2963m n.p.m.), poprzez masyw Karwendel (Karwendelgebirge),
aż po Alpy Berchtesgadeńskie (Berchtesgadener Alpen) na wschodzie. Symbolem tego regionu

34
są nie tylko pasma wysokogórskie, czy tak znane szczyty jak Zugspitze, Wendelstein albo
Watzmann, lecz także liczne jeziora, jak Chiemsee, Waginger See, Königsee, Schliersee,
Tegernsee, Kochelsee, Walchensee, Eibsee, Starnberger See czy Ammersee. Oprócz gór i jezior
podziwiać tu można doliny rzek, szerokie równiny i obszary pagórkowate, zbocza pokryte
soczystą zielenią łąk i lasów, malownicze wioski oraz ciekawe miasta.
Oberbayern ist das Land zwischen Lech und Salzach, zwischen Altmühltal und den
Bayerischen Alpen. Seine Gebirgszüge reichen von den Felslandschaften des
Wettersteingebirges im Westen, zu dem auch Deutschlands höchster Berg, die Zugspitze (2963
Meter) gehört, über das Karwendelgebirge bis zu den Berchtesgadener Alpen im Osten. Als
Inbegriff für diese Region stehen aber nicht nur Hochgebirgszüge oder markante Berge wie
Zugspitze, Wendelstein oder Watzmann, sondern auch zahlreiche Seen wie der Chiemsee,
Waginger See, Königsee, Schliersee, Tegernsee, Kochelsee, Walchensee, Eibsee, Starnberger
See oder Ammersee. Neben Bergen und Seen finden sich Flusstäler, weite Ebenen und Hügel,
sattgrüne Wiesenhänge und Wälder, anheimelnde Dörfer - Bilderbuchdörfer - sowie interessante
Städte.
Zabytki Berlina (Sehenswürdigkeiten)
Brama Brandenburska (Brandenburger Tor), wieża telewizyjna(Fernsehturm) przy
Alexanderplatz – wysoka na 368m. wieża widokowa z obrotową restauracją, Kościół Pamięci
(Gedächtniskirche) przy Kurfürstendamm, emanujący harmonią i pięknem zespół
architektoniczny przy Gendarmenmarkt – Dom Koncertowy (Konzerthaus), Katedra Niemiecka
(Deutscher Dom) i Katedra Francuska (Französischer Dom), dalej kopuła Reichstagu –
fascynująca architektura z widokiem na dzielnicę rządową i centrum Berlina, ciąg dziedzińców
Hackesche Höfe – nocne życie rozrywkowe, Potsdamer Platz – nowoczesna architektura, handel,
rozrywka i biznes. Brama Brandenburska i Kościół Pamięci – charakterystyczne symbole miasta.
Brandenburger Tor , Fernsehturm am Alexanderplatz – 368 Meter hoher Aussichtsturm mit
Drehrestaurant, Gedächtniskirche am Kurfürstendamm, Gendarmenmarkt – mit Konzerthaus,
Deutschem Dom und Französischem Dom, ein Ensemble von architektonischer Harmonie und
Schönheit, Reichstagskuppel – faszinierende Architektur und Panoramablick über das
Regierungsviertel und Berlins Innenstadt, Hackesche Höfe – Szene und Nachtleben, Potsdamer
Platz – moderne Architektur, Shopping, Unterhaltung und Business. Das Brandenburger Tor und
Gedächtniskirche – Unverwechselbare Symbole der Stadt.
Brama Brandenburska (Brandenburger Tor), znak rozpoznawczy i symbol połączonego
Berlina – niegdyś stojąca na ziemi niczyjej, symbolizowała podział miasta przez mur berliński.
Po upadku muru Brama została ponownie otwarta 22 grudnia 1989 roku. Kościół Pamięci
Cesarza Wilhelma (Kaiser-Wilhelm-Gedächtniskirche) przy Kurfürstendamm stanowi
monument pokoju i pojednania, znak woli odbudowy Berlina z powojennych gruzów.
Das Brandenburger Tor, das Wahrzeichen der Stadt und Symbol für die überwundene
Teilung stand symbolisch für die Spaltung der Stadt, da es sich im Niemandsland direkt an der
„Berliner Mauer“ befand. Nach dem Fall der Mauer wurde das Tor am 22.12.1989
wiedereröffnet. Die Kaiser-Wilhelm-Gedächtniskirche am Kurfürstendamm ist ein Mahnmal für
Frieden und Versöhnung und Zeichen für den Aufbauwillen Berlins der Nachkriegszeit.
Reichstag i dzielnica rządowa (Regierungsviertel) Reichstag jest siedzibą niemieckiego
parlamentu (Bundestag). Dzięki swej nowej, udostępnionej do zwiedzania szklanej kopule
(Glaskuppel) projektu Sir Normana Fostera jest magnesem przyciągającym największe
w Berlinie rzesze publiczności. Urząd Kanclerski (Bundeskanzleramt) to jedna z najbardziej
imponujących budowli nowej dzielnicy rządowej. Duży, biały budynek jest częścią tzw. „pasa
federalnego” („Band des Bundes”) łączącego nowe budynki rządowe i będącego symbolem
dialogu architektonicznego z historycznym budynkiem Reichstagu.
Der Reichstag ist Sitz des Deutschen Bundestages und mit seiner neuen begehbaren
Glaskuppel des Architekten Sir Norman Foster der beliebteste Publikumsmagnet Berlins. Das

35
Bundeskanzleramt ist eines der imposantesten Bauwerke im neu entstandenen Regierungsviertel.
Der große weiße Bau ist Teil des "Bandes des Bundes", das die neuen Gebäude miteinander
verbindet und steht zudem im architektonischen Dialog zum historischen Gebäude des
Reichstages.
Hackesche Höfe Odrestaurowany z rozmachem ciąg dziedzińców Hackesche Höfe to jedno
z miejsc szczególnie ulubionych przez turystów. System ośmiu połączonych podwórzy stanowi
największy w Niemczech kompleks dziedzińców o charakterze mieszkalno-gospodarczym.
Od czasu swego powstania na przełomie XVIII i XIX wieku kompleks mieścił mieszankę
typową dla wielu berlińskich podwórzy: biura, zakłady rzemieślnicze, kilkupiętrowe fabryki
(przede wszystkim w pierwszych podwórzach) i mieszkania.
Einer der beliebtesten Anlaufpunkte für Touristen sind die aufwändig restaurierten
Hackeschen Höfe. Das Geflecht aus acht Höfen bildet Deutschlands größten Wohn- und
Gewerbehof. Die Nutzung des um die Wende zum 19. Jahrhundert entstandenen
Gebäudekomplexes war wie in vielen Berliner Hinterhöfen eine Mischung aus Büros, Gewerbe,
Stockwerkfabriken (vor allem in den ersten Höfen) und Wohnungen.
Główne centra turystyczne Europy i świata
Centra turystyczne – rodzaj miejscowości turystycznych, duże ośrodki lub zespoły miejskie
spełniające funkcje administracyjne, gospodarcze, naukowe i kulturalne, posiadające
zróżnicowane i często unikatowe walory turystyczne.
Praga
Praga jest uważana za jedno z najbardziej atrakcyjnych miast Europy, z tego względu
corocznie odwiedzają ją liczne rzesze turystów. Niektórymi z atrakcji turystycznych są:
− Stare Miasto,
− Ratusz Staromiejski (XIV wiek) ze słynnym zegarem astronomicznym Orloj na
Staroměstské náměstí,
− różne miejsca powiązane z Franzem Kafką,
− Malá Strana - pełna kościołów, pałaców i ogrodów,
− Hradczany z zamkiem oraz gotycką katedrą Św. Wita, św. Wacława i św. Adalberta
(św. Wojciecha),
− Týnský Chrám - Kościół Marii Panny przed Tynem, kiedyś centrum husytyzmu,
− barokowy kościół św. Mikołaja z XVIII wieku na Malostranské náměstí,
− Most Karola,
− ściana Johna Lennona,
− dzielnica żydowska Josefov,
− Zamek Wyszehradzki,
− Złota Uliczka w Pradze,
− Wzgórze Petřín,
− praski metronom,
− wieża telewizyjna z platformą widokową, w dzielnicy Žižkov,
− Galeria Narodowa Sztuki Europejskiej (kolekcje malarstwa europejskiego),
− zabytkowe piwiarnie np. U Fleku czy U sv. Tomaše,
− „Tańczący dom” nad Wełtawą.
Budapeszt
− zamek królewski z XIII wieku (na liście UNESCO),
− gotycki kościół św. Macieja,
− łaźnia turecka z XVI wieku,

36
− barokowe pałace i kościoły (m.in. Paulinów, św. Anny, Elżbietanek),
− secesyjne i neoklasyczne gmachy publiczne (parlament, opera, Muzeum Narodowe).
Londyn
− Tower of London,
− Tower Bridge,
− Katedra świętego Pawła (St. Paul's Cathedral),
− Gmach Parlamentu i Big Ben,
− Opactwo Westminsterskie (Westminster Abbey),
− Piccadilly Circus,
− Trafalgar Square,
− Covent Garden,
− Dzielnica Soho,
− Muzeum Brytyjskie (British Museum),
− National Gallery,
− Tate Britain (d. Tate Gallery),
− Science Museum, Natural History Museum, Victoria & Albert Museum,
− Royal Albert Hall,
− Imperial War Museum,
− Bramah Tea and Coffee Museum,
− Muzeum Figur Woskowych Madame Tussaud,
− Pałac Buckingham (Buckingham Palace),
− Greenwich,
− Zamek Windsor (Windsor Castle),
− Wimbledon,
− London Eye,
− London Dungeon.
Niektóre Parki Londynu:
− Hampstead,
− Regent's Park,
− Hyde Park,
− Greenwich Park,
− Hampton Court,
− Wimbledon Common,
− St James's Park,
− Battersea Park,
− Holland Park.
Barcelona
Jedno z najładniejszych miast Europy, pełne urokliwych zaułków i zabytkowych budowli
(sławna katedra, Sagrada Familia, aleja Ramblas, Park Güell, dzielnica Barri Gòtic, klasztor
Montjuic). Wielki port morski i lotniczy (Prat de Llobregat). W Barcelonie znajduje się jeden
z największych obiektów sportowych Europy Camp Nou (pojemność 97769 miejsc, własność
FC Barcelona).
Inne zabytki:
− gotycka katedra św. Eulalii z XIII-XV wieku,
− Pałac Królewski Hrabiów Barcelony z XIV-XV wieku,
− XIV-wieczna kaplica św. Agaty (wbudowana w rzymski mur),
− kościół Santa Maria del Mar XIV wiek,

37
− W okolicach miasta na wzgórzu Montserrat znajduje się sławny klasztor, wzdłuż wybrzeża
Katalonii rozciągają się wspaniałe plaże Costa Brava (prowincja Girona) - jeden z głównych
regionów wypoczynkowych Europy.
Wiedeń
− Centrum,
− Katedra Św.Szczepana,
− Kościół kapucynów,
− romański kościół św. Ruprechta (XI wiek),
− Hofburg,
− Staatsoper,
− Burgtheater,
− Kunsthistorisches Museum,
− Albertina,
− Kolumna Morowa,
− Belweder,
− Kościół św. Karola Boromeusza /Karlskirche,
− Hundertwasserhaus,
− Pałac Schönbrunn,
− Centralny cmentarz,
− Prater,
− Kahlenberg,
− Donauturm (Wieża Dunaju).
Rzym
− Forum Romanum,
− Kapitol,
− Palatyn,
− Piramida Cestiusza,
− Circus Maximus,
− Forum Boarium,
− Pole Marsowe,
− Ołtarz Pokoju,
− Via Sacra,
− Via Appia,
− Cloaca Maxima,
− Bazylika św. Jana na Lateranie,
− Bazylika św. Pawła za Murami,
− Bazylika Santa Maria Maggiore,
− Corso,
− Bazylika św. Piotra,
− Fontanna di Trevi,
− Schody Hiszpańskie,
− Piazza Navona,
− Plac Wenecki,
− Piazza del Popolo,
− Panteon,
Nowy Jork
Średnio miasto odwiedza 39mln turystów w roku. Za główny cel wycieczki obierają sobie
takie miejsca jak: Empire State Building, Times Square, Radio City Music Hall, Statua

Technik.obslugi.turystycznej 341[05] z2.05_u

Technik.obslugi.turystycznej 341[05] z2.05_u

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (16)

Similar to Technik.obslugi.turystycznej 341[05] z2.05_u

Similar to Technik.obslugi.turystycznej 341[05] z2.05_u (20)

More from Szymon Konkol - Publikacje Cyfrowe

More from Szymon Konkol - Publikacje Cyfrowe (20)

Technik.obslugi.turystycznej 341[05] z2.05_u