SlideShare a Scribd company logo
પ્રાદેશિક ગ્રાશિણ બેંકો નો
ઉદ્દભવ,ઉદ્દેશ્યો અને
કાિગીરી
ઉદ્દભવ (સ્થાપના) :-
ભારતમાાં ખેતધીરાણ માટે સહકારી સાંસ્થાઓ અને વ્યપારી બેંકો કામ કરી રહી હતી છતાાં
નાના અને સીમાાંત ખેડૂતોની ધધરાણ ધિષયક જરુરીયાતો પુરતા પ્રમાણમાાં સાંતોષિામાાં સફળતા મળી
ન હતી. તેથી રીઝવવ બેંક 1972માાં ધનયુક્ત કરેલ બેંકકિંગ કધમશને નાના અને સીમાાંત ખેડૂતો, જમીન
ધિહોણા ખેતમજુરો, ગ્રાધમણ કારીગરો િગેરેને ઉત્પાદકીય હેતુઓ માટે ધધરાણ મળી શકે તે માટે
પ્રાદેધશક ગ્રાધમણ બેંકોની રચના કરિા ભલામણ કરેલી, આ ભલામણોને આધારે 2જી ઓક્ટોબર
1975ના રોજ ઉત્તર પ્રદેિિાાં બે, હરરયાણાિાાં એક, પશિિ બાંગાળિાાં એક અને રાજસ્થાનિાાં એક એમ
કુલ પાાંચ પ્રાદેધશક ગ્રામીણ બેંકોની સ્થાપના કરિામાાં આિી અને તેની નીચે ગ્રામ્યધિસ્તારમાાં ગ્રામ્ય
બેંકો શરૂ કરિામાાં આિી રહી છે.
ઉદ્દેશ્યો (હેતુઓ) :-
1. જે ધિસ્તારમાાં ખેતધધરાણ પૂરુાં પાડિા માટે સહકારી માંડળીઓ અસ્સ્તત્િમાાં નથી આિી કે
બબનકાયક્ષમ રીતે કામ કરી રહી છે ત્યાાં ગ્રામ્ય બેંકો દ્દ્રારા સેિાઓ પૂરી પડિાનો હેતુ છે.
2. જે ધિસ્તારમાાં વ્યાપારી બેન્કોની શાખાઓ ઓછી હોય તેિા ધિસ્તારોમાાં ગ્રાધમણ બેંકોની
શાખાઓ દ્વારા સેિા પૂરી પડિાનો હેતુ રહેલો છે.
3. જે ધિસ્તારમાાં ગ્રામ્ય બચતો એકધિત કરી શકાય તેમ હોય તેિા ધિસ્તારમાાં ગ્રાધમણ બેંકો
શરુ કરીને બચત અને મૂડીરોકાણને પ્રોત્સાહન પૂરુાં પાડિાનો હેતુ રહેલો છે.
4. કેટલાક ધિસ્તારમાાં સિાાંગીય ધિકાસ કરિા માટે ગ્રાધમણ બેંકો ઉપયોગી બની શકે તે હેતુથી
શરૂ કરિાનુાં નક્કી કરિામાાં આવ્યુાં છે.
5. સહકાર અથિા રીઝિવ બેંક અને નાબાડની ધધરાણ નીધત પ્રમાણે ધધરાણની વ્યિસ્થા કરાિી.
6. સીમાાંત અને નાના ખેડૂતો પ્રત્યેની થતી ઉપેક્ષાઓ દુર કરી તેમને મદદરૂપ થવુાં.
7. ગ્રામ્ય કારીગરો અને ખેતમજુરોના ધિકાસ માટે નાણાકીય સહાય આપિી.
8. સહકારી બેંકો તેમજ વ્યપારી બેન્કોની ધધરાણની ખામીઓ દુર કરાિી.
9. ગામડાના કુટીર ઉદ્યોગો તથા શહેરી ધિસ્તારના નાના પાયાના ઉદ્યોગોને મદદરૂપ થવુાં.
10. માિ નાણાના અભાિે પ્રગધત અિરોધાતી હોય તો તેના ધિકાસ માટે સગિડો પુરીપડાિી.
11. ખેડૂતોને સહકાર આપી ગ્રામ્ય ધિકાસને ઝડપી બનાિિો, જેથી ગામડાઓ આબાદ બની શકે.
કાિગીરી (કાયવ) :-
1) બેંકકિંગ શાખાઓમાાં િધારો કરિો.
2) બચતોની ગધતશીલતા િધારિી.
3) ધધરાણના પ્રમાણમાાં િધારો કરિો.
4) નબળા િગવનુાં ઉત્થાન કરવુાં.
5) સેિા સહકારી માંડળીઓની સ્થાપના કરિી.
6) સાંકબલત ગ્રામ્યધિકાસ કાયવક્રમ (I.R.D.P.).
Bechar Rangapara
Khintlawala

More Related Content

What's hot

PPT ON MICRO FINANCE
PPT ON MICRO FINANCE PPT ON MICRO FINANCE
PPT ON MICRO FINANCE
Pradeep Kumar
 
Microfinance & its impact on women entrepreneurship develop
Microfinance & its impact on women entrepreneurship developMicrofinance & its impact on women entrepreneurship develop
Microfinance & its impact on women entrepreneurship develop
Shingla Prabha
 
Self help group (shg) bank linkage model - a viable tool for financial incl...
Self help group (shg)   bank linkage model - a viable tool for financial incl...Self help group (shg)   bank linkage model - a viable tool for financial incl...
Self help group (shg) bank linkage model - a viable tool for financial incl...
Alexander Decker
 
Self help group ( women saving scheme)
Self help group ( women saving scheme)Self help group ( women saving scheme)
Self help group ( women saving scheme)
Revati Thevar
 
Microfinance
MicrofinanceMicrofinance
Microfinance
Jeegesh Bhatt
 
Flipkart
FlipkartFlipkart
Poverty
PovertyPoverty
Poverty
vivek jain
 
YES BANK ANALYSIS
YES BANK ANALYSISYES BANK ANALYSIS
YES BANK ANALYSIS
Sowjanya Sampathkumar
 
FACTORS AFFECTING CLIENTS ON LOAN REPAYMENT FOR MICROFINANCE INSTITUTIONS: A ...
FACTORS AFFECTING CLIENTS ON LOAN REPAYMENT FOR MICROFINANCE INSTITUTIONS: A ...FACTORS AFFECTING CLIENTS ON LOAN REPAYMENT FOR MICROFINANCE INSTITUTIONS: A ...
FACTORS AFFECTING CLIENTS ON LOAN REPAYMENT FOR MICROFINANCE INSTITUTIONS: A ...
International journal of scientific and technical research in engineering (IJSTRE)
 
Micro finance-shg-ppt
Micro finance-shg-pptMicro finance-shg-ppt
Micro finance-shg-ppt
Anuja Malick
 
Microfinance
MicrofinanceMicrofinance
Microfinance in india
Microfinance in indiaMicrofinance in india
Microfinance in india
Malko29
 
Sbi
SbiSbi
Microfinance in India
Microfinance in IndiaMicrofinance in India
Microfinance in India
Sudip Dutta
 
Microfinance and women empowerment
Microfinance and women empowermentMicrofinance and women empowerment
Microfinance and women empowerment
Harsh Tayal
 
Jims ecell : Microfinance - A Holistic Perspective
Jims ecell : Microfinance - A Holistic PerspectiveJims ecell : Microfinance - A Holistic Perspective
Jims ecell : Microfinance - A Holistic Perspective
ecelljims
 
Sanskrit great writers and poets...!!
Sanskrit great writers and poets...!!Sanskrit great writers and poets...!!
Sanskrit great writers and poets...!!
Sejal Agarwal
 
A PPT ON MICRO FINANCE BY :- GAURAV BHUT
A PPT ON MICRO FINANCE BY :- GAURAV BHUTA PPT ON MICRO FINANCE BY :- GAURAV BHUT
A PPT ON MICRO FINANCE BY :- GAURAV BHUT
Gaurav Bhut
 
Organic farming
Organic farmingOrganic farming
Organic farming
chiraggoswami18
 
SELF HELP GROUP: A PATHWAY TOWARDS CREDIT & ECO NOMIC EMPOWERMENT OF WOMEN
SELF HELP GROUP: A  PATHWAY  TOWARDS CREDIT & ECO NOMIC  EMPOWERMENT OF WOMENSELF HELP GROUP: A  PATHWAY  TOWARDS CREDIT & ECO NOMIC  EMPOWERMENT OF WOMEN
SELF HELP GROUP: A PATHWAY TOWARDS CREDIT & ECO NOMIC EMPOWERMENT OF WOMEN
IAEME Publication
 

What's hot (20)

PPT ON MICRO FINANCE
PPT ON MICRO FINANCE PPT ON MICRO FINANCE
PPT ON MICRO FINANCE
 
Microfinance & its impact on women entrepreneurship develop
Microfinance & its impact on women entrepreneurship developMicrofinance & its impact on women entrepreneurship develop
Microfinance & its impact on women entrepreneurship develop
 
Self help group (shg) bank linkage model - a viable tool for financial incl...
Self help group (shg)   bank linkage model - a viable tool for financial incl...Self help group (shg)   bank linkage model - a viable tool for financial incl...
Self help group (shg) bank linkage model - a viable tool for financial incl...
 
Self help group ( women saving scheme)
Self help group ( women saving scheme)Self help group ( women saving scheme)
Self help group ( women saving scheme)
 
Microfinance
MicrofinanceMicrofinance
Microfinance
 
Flipkart
FlipkartFlipkart
Flipkart
 
Poverty
PovertyPoverty
Poverty
 
YES BANK ANALYSIS
YES BANK ANALYSISYES BANK ANALYSIS
YES BANK ANALYSIS
 
FACTORS AFFECTING CLIENTS ON LOAN REPAYMENT FOR MICROFINANCE INSTITUTIONS: A ...
FACTORS AFFECTING CLIENTS ON LOAN REPAYMENT FOR MICROFINANCE INSTITUTIONS: A ...FACTORS AFFECTING CLIENTS ON LOAN REPAYMENT FOR MICROFINANCE INSTITUTIONS: A ...
FACTORS AFFECTING CLIENTS ON LOAN REPAYMENT FOR MICROFINANCE INSTITUTIONS: A ...
 
Micro finance-shg-ppt
Micro finance-shg-pptMicro finance-shg-ppt
Micro finance-shg-ppt
 
Microfinance
MicrofinanceMicrofinance
Microfinance
 
Microfinance in india
Microfinance in indiaMicrofinance in india
Microfinance in india
 
Sbi
SbiSbi
Sbi
 
Microfinance in India
Microfinance in IndiaMicrofinance in India
Microfinance in India
 
Microfinance and women empowerment
Microfinance and women empowermentMicrofinance and women empowerment
Microfinance and women empowerment
 
Jims ecell : Microfinance - A Holistic Perspective
Jims ecell : Microfinance - A Holistic PerspectiveJims ecell : Microfinance - A Holistic Perspective
Jims ecell : Microfinance - A Holistic Perspective
 
Sanskrit great writers and poets...!!
Sanskrit great writers and poets...!!Sanskrit great writers and poets...!!
Sanskrit great writers and poets...!!
 
A PPT ON MICRO FINANCE BY :- GAURAV BHUT
A PPT ON MICRO FINANCE BY :- GAURAV BHUTA PPT ON MICRO FINANCE BY :- GAURAV BHUT
A PPT ON MICRO FINANCE BY :- GAURAV BHUT
 
Organic farming
Organic farmingOrganic farming
Organic farming
 
SELF HELP GROUP: A PATHWAY TOWARDS CREDIT & ECO NOMIC EMPOWERMENT OF WOMEN
SELF HELP GROUP: A  PATHWAY  TOWARDS CREDIT & ECO NOMIC  EMPOWERMENT OF WOMENSELF HELP GROUP: A  PATHWAY  TOWARDS CREDIT & ECO NOMIC  EMPOWERMENT OF WOMEN
SELF HELP GROUP: A PATHWAY TOWARDS CREDIT & ECO NOMIC EMPOWERMENT OF WOMEN
 

More from BecharRangapara

પ્રયોજનના આયોજન અને ધડતર
પ્રયોજનના આયોજન અને  ધડતરપ્રયોજનના આયોજન અને  ધડતર
પ્રયોજનના આયોજન અને ધડતર
BecharRangapara
 
પ્રદુષણ
પ્રદુષણપ્રદુષણ
પ્રદુષણ
BecharRangapara
 
પશુમાં આવતી જીવાંત
પશુમાં આવતી જીવાંતપશુમાં આવતી જીવાંત
પશુમાં આવતી જીવાંત
BecharRangapara
 
પશુઓમાં આવતા રોગો
પશુઓમાં આવતા રોગોપશુઓમાં આવતા રોગો
પશુઓમાં આવતા રોગો
BecharRangapara
 
પરિયોજના મૂલ્યાંકન
પરિયોજના મૂલ્યાંકનપરિયોજના મૂલ્યાંકન
પરિયોજના મૂલ્યાંકન
BecharRangapara
 
પરંપરાગત વ્યવસાયોની સમસ્યાઓ
પરંપરાગત વ્યવસાયોની સમસ્યાઓપરંપરાગત વ્યવસાયોની સમસ્યાઓ
પરંપરાગત વ્યવસાયોની સમસ્યાઓ
BecharRangapara
 
નાણાનું સંચાલન
નાણાનું સંચાલનનાણાનું સંચાલન
નાણાનું સંચાલન
BecharRangapara
 
નાણાંના કાર્યો
નાણાંના કાર્યોનાણાંના કાર્યો
નાણાંના કાર્યો
BecharRangapara
 
દોરવણી અને સંકલન
દોરવણી અને સંકલનદોરવણી અને સંકલન
દોરવણી અને સંકલન
BecharRangapara
 
દૂધના ઉત્પાદનમા કૃષિનો ફાળો
દૂધના ઉત્પાદનમા કૃષિનો ફાળોદૂધના ઉત્પાદનમા કૃષિનો ફાળો
દૂધના ઉત્પાદનમા કૃષિનો ફાળો
BecharRangapara
 
જીવાવરણ એટલે શું
જીવાવરણ એટલે શુંજીવાવરણ એટલે શું
જીવાવરણ એટલે શું
BecharRangapara
 
જળચક્ર
જળચક્રજળચક્ર
જળચક્ર
BecharRangapara
 
જલાવરણ
જલાવરણજલાવરણ
જલાવરણ
BecharRangapara
 
જમીનમાં ફોસ્ફરસનું સ્થળાંતર
જમીનમાં ફોસ્ફરસનું સ્થળાંતરજમીનમાં ફોસ્ફરસનું સ્થળાંતર
જમીનમાં ફોસ્ફરસનું સ્થળાંતર
BecharRangapara
 
જમીનમાં નાઈટ્રોજનનનું સ્થળાંતર
જમીનમાં નાઈટ્રોજનનનું સ્થળાંતરજમીનમાં નાઈટ્રોજનનનું સ્થળાંતર
જમીનમાં નાઈટ્રોજનનનું સ્થળાંતર
BecharRangapara
 
જમીનમાં ક્ષમતાનું વર્ગીકરણ
જમીનમાં ક્ષમતાનું વર્ગીકરણજમીનમાં ક્ષમતાનું વર્ગીકરણ
જમીનમાં ક્ષમતાનું વર્ગીકરણ
BecharRangapara
 
જમીનનો રંગ
જમીનનો રંગજમીનનો રંગ
જમીનનો રંગ
BecharRangapara
 
જમીનનું તાપમાન
જમીનનું તાપમાનજમીનનું તાપમાન
જમીનનું તાપમાન
BecharRangapara
 
જમીનની હવા
જમીનની હવાજમીનની હવા
જમીનની હવા
BecharRangapara
 
જમીનના ભૌતિક ગુણધર્મ અને મહત્વ
જમીનના ભૌતિક ગુણધર્મ અને મહત્વજમીનના ભૌતિક ગુણધર્મ અને મહત્વ
જમીનના ભૌતિક ગુણધર્મ અને મહત્વ
BecharRangapara
 

More from BecharRangapara (20)

પ્રયોજનના આયોજન અને ધડતર
પ્રયોજનના આયોજન અને  ધડતરપ્રયોજનના આયોજન અને  ધડતર
પ્રયોજનના આયોજન અને ધડતર
 
પ્રદુષણ
પ્રદુષણપ્રદુષણ
પ્રદુષણ
 
પશુમાં આવતી જીવાંત
પશુમાં આવતી જીવાંતપશુમાં આવતી જીવાંત
પશુમાં આવતી જીવાંત
 
પશુઓમાં આવતા રોગો
પશુઓમાં આવતા રોગોપશુઓમાં આવતા રોગો
પશુઓમાં આવતા રોગો
 
પરિયોજના મૂલ્યાંકન
પરિયોજના મૂલ્યાંકનપરિયોજના મૂલ્યાંકન
પરિયોજના મૂલ્યાંકન
 
પરંપરાગત વ્યવસાયોની સમસ્યાઓ
પરંપરાગત વ્યવસાયોની સમસ્યાઓપરંપરાગત વ્યવસાયોની સમસ્યાઓ
પરંપરાગત વ્યવસાયોની સમસ્યાઓ
 
નાણાનું સંચાલન
નાણાનું સંચાલનનાણાનું સંચાલન
નાણાનું સંચાલન
 
નાણાંના કાર્યો
નાણાંના કાર્યોનાણાંના કાર્યો
નાણાંના કાર્યો
 
દોરવણી અને સંકલન
દોરવણી અને સંકલનદોરવણી અને સંકલન
દોરવણી અને સંકલન
 
દૂધના ઉત્પાદનમા કૃષિનો ફાળો
દૂધના ઉત્પાદનમા કૃષિનો ફાળોદૂધના ઉત્પાદનમા કૃષિનો ફાળો
દૂધના ઉત્પાદનમા કૃષિનો ફાળો
 
જીવાવરણ એટલે શું
જીવાવરણ એટલે શુંજીવાવરણ એટલે શું
જીવાવરણ એટલે શું
 
જળચક્ર
જળચક્રજળચક્ર
જળચક્ર
 
જલાવરણ
જલાવરણજલાવરણ
જલાવરણ
 
જમીનમાં ફોસ્ફરસનું સ્થળાંતર
જમીનમાં ફોસ્ફરસનું સ્થળાંતરજમીનમાં ફોસ્ફરસનું સ્થળાંતર
જમીનમાં ફોસ્ફરસનું સ્થળાંતર
 
જમીનમાં નાઈટ્રોજનનનું સ્થળાંતર
જમીનમાં નાઈટ્રોજનનનું સ્થળાંતરજમીનમાં નાઈટ્રોજનનનું સ્થળાંતર
જમીનમાં નાઈટ્રોજનનનું સ્થળાંતર
 
જમીનમાં ક્ષમતાનું વર્ગીકરણ
જમીનમાં ક્ષમતાનું વર્ગીકરણજમીનમાં ક્ષમતાનું વર્ગીકરણ
જમીનમાં ક્ષમતાનું વર્ગીકરણ
 
જમીનનો રંગ
જમીનનો રંગજમીનનો રંગ
જમીનનો રંગ
 
જમીનનું તાપમાન
જમીનનું તાપમાનજમીનનું તાપમાન
જમીનનું તાપમાન
 
જમીનની હવા
જમીનની હવાજમીનની હવા
જમીનની હવા
 
જમીનના ભૌતિક ગુણધર્મ અને મહત્વ
જમીનના ભૌતિક ગુણધર્મ અને મહત્વજમીનના ભૌતિક ગુણધર્મ અને મહત્વ
જમીનના ભૌતિક ગુણધર્મ અને મહત્વ
 

પ્રાદેશિક ગ્રામિણ બેંકો નો ઉદ્દભવ,ઉદ્દેશ્યો અને કામગીરી

  • 1. પ્રાદેશિક ગ્રાશિણ બેંકો નો ઉદ્દભવ,ઉદ્દેશ્યો અને કાિગીરી
  • 2. ઉદ્દભવ (સ્થાપના) :- ભારતમાાં ખેતધીરાણ માટે સહકારી સાંસ્થાઓ અને વ્યપારી બેંકો કામ કરી રહી હતી છતાાં નાના અને સીમાાંત ખેડૂતોની ધધરાણ ધિષયક જરુરીયાતો પુરતા પ્રમાણમાાં સાંતોષિામાાં સફળતા મળી ન હતી. તેથી રીઝવવ બેંક 1972માાં ધનયુક્ત કરેલ બેંકકિંગ કધમશને નાના અને સીમાાંત ખેડૂતો, જમીન ધિહોણા ખેતમજુરો, ગ્રાધમણ કારીગરો િગેરેને ઉત્પાદકીય હેતુઓ માટે ધધરાણ મળી શકે તે માટે પ્રાદેધશક ગ્રાધમણ બેંકોની રચના કરિા ભલામણ કરેલી, આ ભલામણોને આધારે 2જી ઓક્ટોબર 1975ના રોજ ઉત્તર પ્રદેિિાાં બે, હરરયાણાિાાં એક, પશિિ બાંગાળિાાં એક અને રાજસ્થાનિાાં એક એમ કુલ પાાંચ પ્રાદેધશક ગ્રામીણ બેંકોની સ્થાપના કરિામાાં આિી અને તેની નીચે ગ્રામ્યધિસ્તારમાાં ગ્રામ્ય બેંકો શરૂ કરિામાાં આિી રહી છે.
  • 3. ઉદ્દેશ્યો (હેતુઓ) :- 1. જે ધિસ્તારમાાં ખેતધધરાણ પૂરુાં પાડિા માટે સહકારી માંડળીઓ અસ્સ્તત્િમાાં નથી આિી કે બબનકાયક્ષમ રીતે કામ કરી રહી છે ત્યાાં ગ્રામ્ય બેંકો દ્દ્રારા સેિાઓ પૂરી પડિાનો હેતુ છે. 2. જે ધિસ્તારમાાં વ્યાપારી બેન્કોની શાખાઓ ઓછી હોય તેિા ધિસ્તારોમાાં ગ્રાધમણ બેંકોની શાખાઓ દ્વારા સેિા પૂરી પડિાનો હેતુ રહેલો છે. 3. જે ધિસ્તારમાાં ગ્રામ્ય બચતો એકધિત કરી શકાય તેમ હોય તેિા ધિસ્તારમાાં ગ્રાધમણ બેંકો શરુ કરીને બચત અને મૂડીરોકાણને પ્રોત્સાહન પૂરુાં પાડિાનો હેતુ રહેલો છે. 4. કેટલાક ધિસ્તારમાાં સિાાંગીય ધિકાસ કરિા માટે ગ્રાધમણ બેંકો ઉપયોગી બની શકે તે હેતુથી શરૂ કરિાનુાં નક્કી કરિામાાં આવ્યુાં છે.
  • 4. 5. સહકાર અથિા રીઝિવ બેંક અને નાબાડની ધધરાણ નીધત પ્રમાણે ધધરાણની વ્યિસ્થા કરાિી. 6. સીમાાંત અને નાના ખેડૂતો પ્રત્યેની થતી ઉપેક્ષાઓ દુર કરી તેમને મદદરૂપ થવુાં. 7. ગ્રામ્ય કારીગરો અને ખેતમજુરોના ધિકાસ માટે નાણાકીય સહાય આપિી. 8. સહકારી બેંકો તેમજ વ્યપારી બેન્કોની ધધરાણની ખામીઓ દુર કરાિી. 9. ગામડાના કુટીર ઉદ્યોગો તથા શહેરી ધિસ્તારના નાના પાયાના ઉદ્યોગોને મદદરૂપ થવુાં. 10. માિ નાણાના અભાિે પ્રગધત અિરોધાતી હોય તો તેના ધિકાસ માટે સગિડો પુરીપડાિી. 11. ખેડૂતોને સહકાર આપી ગ્રામ્ય ધિકાસને ઝડપી બનાિિો, જેથી ગામડાઓ આબાદ બની શકે.
  • 5. કાિગીરી (કાયવ) :- 1) બેંકકિંગ શાખાઓમાાં િધારો કરિો. 2) બચતોની ગધતશીલતા િધારિી. 3) ધધરાણના પ્રમાણમાાં િધારો કરિો. 4) નબળા િગવનુાં ઉત્થાન કરવુાં. 5) સેિા સહકારી માંડળીઓની સ્થાપના કરિી. 6) સાંકબલત ગ્રામ્યધિકાસ કાયવક્રમ (I.R.D.P.).