2. ԹԹվածնի անձնագիրը
Թթվածնի ընդհանուր բնութագրումը
Քիմիական նշանը O
Քիմիական բանաձևը O2
Հարաբերական ատոմային զանգված՝ Ar---16
Հարաբերական մոլեկուլային զանգված Mr -32
Իզոտոպները---16O,17O,18O
Դիրքը պարբերական համակարգում՝
կարգաթիվը-8
Պարբերությունը-2 խումբը---VI
Ենթախումբը-A
Ատոմի բաղադրությունը և կառուցվածքը--- (8p,8n)8e (+8)
Վալենտականությունը (-2) օքսիդացման աստիճանը (-2)
Հաշվել մեկ ատոմի զանգվածը 16*1,66* 10−27 =26*56* 10−27
3. Թթվածնի բնութագրումը
Թթվածին (լատ.՝ Oxygenium), պարբերական
համակարգի 2-րդ պարբերության, 6-րդ խմբի քիմիական
տարր, կարգահամարը՝ 8, ատոմական զանգվածը՝
15,9994։ Ատոմի էլեկտրոնային թաղանթների
կառուցվածքը 1s22s22p4 է։ Սովորական պայմաններում
(0 °C, 760 մմ սնդիկի սյուն) թթվածինը անգույն, անհոտ
և անհամ գազ է։
4. Թթվածնի տարածվածությունը
երկրագնդի վրա
Թթվածինը ամենատարածված տարրն է ամբողջ երկրագնդի վրա:
Քանի որ թթվածինը ոչ միայն մեզ ջրջապատող օդի մեջ է այլև շատ
այլ տեղերում: Տոսկոսային հարաբերությամբ այն կազմում է 50%:
5. Բացահայտման պատմություն
Դե իհարկե թթվածինը եղել է ավելի վաղ քան մարդիկ իմացել են, բայց
առաջին անգամ միմյանցից անկախ թթվածինը ստացել են շվեդ, գիտնական
Շեելեն (1769-1970 թվականին՝ մագնեզիումի նիտրատի, թորակների
ջերմային քայքայումից) և անգլիացի գիտնական Պրիստելին
(1774 թվականին՝ սնդիկի օքսիդի և սուսրի տաքացումից).
Կարլ Վիլհելմ Շելեն
6. Անվան ծագում
1775 թվականին Ա. Լավուազիեն հաստատեց օդի բաղադրությունը, ցույց
տվեց, որ թթվածինը համարվում է թթուների բաղադրիչ մասը և անվանեց
այն oxygene - «թթու առաջացնող» (հին հուն․՝ ὀξύς - «թթու» և γεννάω —
«ծնում եմ»), այստեղից էլ հայերեն «թթվածին» անվանումը։
Անտուան Լորան
Լավուազիե
